Verblijf in de kampen heeft
zijn nut voor de aanpassing
COEBERGH
hw,n;iM
Halfwegs stoomgemaal 100 jaar
in dienst van de waterbeheersing
Een aarzelende
liefde
.Clowntje Rick
't meest geroemd... 't meest verkocht bij
Australië als immigratieland
Maar het moet niet
te lang duren
Feuilleton
Worden 500 cc en 350 cc-
races geschrapt?
Onsportief optreden
van Columbianen
Fietser tegen visauto
De Nijl-marathon
4
BRANDEWIJN
Jubileum Rijnland
door Dorothy Quentin
De Nederlandse zeil-
kampioenschappen
Sport in 't kort
Wacker op Curacao
Kennemers verloor protest
Gewond naar ziekenhuis
Bromfietsen in sommige
gevallen op de rijbaan
Korfbal
Stadseditiebeker
Voor de kinderen
WOENSDAG 23 DECEMBER 1953
ADVERTENTIE
Voor het Hoogheemraadschap van Rijnland zal 1954 een jubileumjaar van uit
zonderlijke betekenis zijn. Het was in dit, nu bijna beëindigende jaar, namelijk 700
jaar geleden, dat het waterschap voor het eerst in de geschiedenis vermelding vond.
700 of wellicht ook wel 750 jaar! Want het merkwaardige geval doet zich voor, dat
men op geen 50 jaar nauwkeurig kan zeggen, hoe oud het is! Niettemin: het inge-
bruik nemen van het momenteel in aanbouw zijnde, nieuwe gemaal bij Katwijk, zal
het sein voor de feestviering zijn. In 1954 zal het Hoogheemraadschap het 700 of
750 jaar bestaan gedenken en bij die gelegenheid een gedenkboek uitgeven en in
het gemaal een gebeeldhouwde figuur van haar stichter in 1253, Willem II, Rooms
Koning, aanbrengen. Wantal schijnt een vergeeld handschrift het waterschap
reeds in 1205 te noemen de geleerden kibbelen daar nog over! het nieuwe jaar
is een jubileumjaar. Daarbij zal men ook de 100ste vex'jaardag van het Halfwegse
Stoomgemaal vieren. Want in Mei 1953 was dit gemaal reeds een eeuw in dienst van
de waterbeheersing in Noordholland.
(Van onze correspondent in Australië)
Hoewel de immigranten-kampen in
Australië over het geheel genomen alle op
dezelfde grondslag berusten, en naar alge
meen geldende voorschriften worden ge
leid, trof mij toch het verschil in woontoe
standen, meestal voortspruitende uit de
omgeving waarin het kamp gelegen is. De
barakken zijn overal van hout of van
plaatijzer, soms zijn het van gegolfd plaat
ijzer opgetrokken, boogvormige barakken
zoals in Nelson's Bay ten Noorden van
Newcastle aan de kust van Nieuw Zuid-
Wales. De kamertjes verschillen weinig in
grootte eti aankleding (die men zelf moet
verzorgen). Maar het maakt een groot ver
schil oif men, zoals in Nelson's Bay, zomaar
op het strand kan stappen en in zee kan
duiken, of dat men, zoals in Holden bij
Northam (75 km. van Perth in West-
Australië) in een kale, lichtglooiende vlak
te woont. Het maakt ook een groot verschil
of men, zoals in Bonegilla (zeven uur per
trein van Melbourne) kan wandelen en
zich kan verlustigen in de aanleg van tui
nen rondom de barakken, of dat men, zo
als in Wacol (15 km. van Brisbane in
Queensland) midden in een woud van
gombomen vertoeft, waardoor een nieuwe
ling het gevoel krijgt dat het bos van zijn
kindersprookjes werkelijkheid is geivorden.
De Nederlander moet in deze kampen
wennen aan typisch Australische verschijn
selen, al waren het alleen maar de toilet
ten, die aan de voorkant open zijn en dou
checellen, die evenmin een deur bezitten.
Men ziet die niet alleen in de kampen,
maar ook in de modernste fabriekscom
plexen.
Verlangen naar eigen huis
Daarom is het goed „door het kamp te
gaan", maar het verklaart ook waarom ik
weinig tevreden Nederlanders in de „op
vangcentra" heb aangetroffen: in Bone
gilla, in Holden, in Woodside (bij Adelai
de) en in Wacol. Allen, die hier vertoeven
verlangen naar hun eigen huis, hun eigen
gemeenschap, hun eigen gezin. De waar
dering voor het kamp komt pas later, wan
neer men zijn weg in de Australische ge
meenschap heeft gevonden. Dan herinnert
men zich de kleurige aankleding van som
mige barakken, waar de kinderen van
moeders, die in het ziekenhuis moesten
worden verpleegd, een verzorging kregen
die critiekloos is. Men denkt met een tikje
weemoed terug aan het gemakkelijke le
ven waar geen-zorgen bestonden voor het
bereiden der maaltijden, aan de bossen of
vlakten, waar de jeugd zich kon uitleven.
Maar men denkt ook terug aan de koude
avonden wanneer het niet mogelijk was de
hut te verwarmen, aan de duisternis alom
en aan de afwezigheid van de man, die
vele honderden mijlen van het kamp ver
wijderd zijn werk verrichtte, gescheiden
van zijn gezin.
Waardering komt later
In 1952 gingen achtduizend Nederlan
ders door naar Bonegilla. Zij allen hebben
dit verblijf van betrekkelijk korte duur
elk op hun eigen wijze ervaren. Sommigen
bleven er niet langer dan twee weken, an
deren langer dan een half jaar. Velen, die
er gebruik maakten van de ontspannings
gelegenheden, zoals bioscoop en gezel
schapsspelen of de bibliotheken, of die re
gelmatig naar de kerk gingen en regelma
tig contact onderhielden met hun geeste
lijke voorgangers, denken nu nóg daaraan
terug omdat zij ver weg in het binnenland
een werkgever vonden en dit alles thans
slechts sporadisch kunnen doen.
Doch dit staat wel vast: men streve er
naar het verblijf in een kamp niet langer
dan tot drie maanden te rekken. Ik weet
dat er velen zijn, die niet in staat zijn
binnen die periode elders onderdak te vin
den. Ik ken verscheidene emigranten, die
al anderhalf jaar in een hostel wonen.
Dikwijls wordt een verblijf in een kamp
gerekt om te sparen voor een eigen huis,
even dikwijls blijkt echter dat voor een
klein gezin zelfs een verblijf in een hostel
te kostbaar wordt om het begeerde doel te
bereiken.
Toch een noodzakelijk kwaad
Hoe men de zaak ook wendt of keert,
de kampen blijven een noodzakelijk kwaad
zolang de emigranten in groten getale bin
nen komen en niet onmiddellijk in staat zijn
voor eigen huisvesting te zorgen. Men kan
zegen, zoals een Haagse emigrant mij ver
telde: „In Den Haag zat ik op een boven
huis en hier in Wacol woon ik midden in
het bos", maar Australië is een groot en
uitgestrekt land, waar vrijwel ieder die
een huis bewoont, diezelfde natuur in al
haar schakeringen om zich heen kan heb
ben en men gevrijwaard is van de nadelen,
die een barakkengemeenschap met zich
brengt.
Het is daarom gelukkig dat de Neder
landse emigrant zich er spoedig doorheen
26)
„Dat kun je niet. De zee zit hier stamp
vol met haaien en zo nu en dan komen ze
in de baai. 's Nachts mag je helemaal dat
risico niet Iepen", zei hij zakelijk en zwom
met krachtige slagen weg, omdat Rose
mary's romantische en dromerige stem
ming hem onzeker van zichzelf maakte.
Toen ze volgens Gavin lang genoeg in 't
lauwe water hadden rondgezwommen, lie
pen ze naar de rand van het in een zilver
kleurig licht glinsterende strand, weg van
het hötel en weg van al het kunstmatig
licht. Hier, waar de baai zich aan hun voe
ten uitstrekte en het lawaai rond het hötel
nauwelijks meer hoorbaar was, ademde al
les een uitzonderlijke rust.
„Wat een pracht-achtergrond voor een
„Midzomernachtsdroom!", zei Rosemary,
terwijl ze een blik achter zich wierp op de
tuinen, die ze zo juist doorgewandeld wa
ren.
werkt, ten spijt van "de directeuren, die zo
graag een Hollander permanent als kok
zouden willen aanstellen om aan de klach
ten over het eten zoveel mogelijk tegemoet
te komen.
Van de 750.000 emigranten, die zich na
de oorlog in Australië hebben gevestigd,
bevinden zich er op het ogenblik niet
meer dan 20.000 in de kampen, die aange
duid worden met „Training and Reception-
Centre (opleidings- en ontvangstcentrum),
„Holding Centre" (centrum voor verblijf
van langere duur) en „hostel" (gemeen
schappelijk wooncentrum).
Het heeft geen zin te klagen over de on
volkomen inrichting van de emigranten
kampen, want op de punten, die juist de
critische zin van de Nederlander opwek
ken, zijn zij honderd percent Australisch.
Zij geven de immigrant gelegenheid zien
geleidelijk aan te passen aan volkomen
andere levensgewoonten dan men in eigen
land gewend is geweest. En ik moet zeg
gen dat ook in de grote Australische fa
brieken, waar de Nederlandse arbeiders
werken, zulke gelegenheid tot aanpassing
zich ruimschoots voordoet.
In Genève werd een bespreking gehouden
tussen de technische commissie van de Inter
nationale Motorsportfederatie, de FIM, en
vertegenwoordigers van enkele fabrieken van
racemotoren. Aanwezig waren de voorzitter
van de sportcommissie, onze landgenoot Piet
Nortier, en de vice-voorzitter, de Italiaan
graaf Lurani, verder vertegenwoordigers van
Gilera, Guzzi, My Augusta en een afgevaar
digde van de Duitse constructeurs. De Britse
fabrieken hadden zich niet laten vertegen
woordigen.
Besproken werd de wijze, waarop de tal
rijke ongelukken met dodelijke afloop, die
de laatste jaren door de steeds meer toe
nemende snelheden tijdens de grote inter-
nationa'e races zijn voorgekomen, in de toe
komst zullen kunnen worden vermeden.
In principe werd besloten het aanstaand
congres van de FIM, dat in Mei 1954 in Sche-
veningen zal worden gehouden, voor te stel
len met ingang van het jaar 1956 de wed
strijden in de 500 cc-eategorie van de
programma's te schrappen en met ingang van
1957 dit ook te doen ten aanzien van de
350 cc-klasse. Van dat moment af zal het
reglement dus alleen de categorieën 125 cc.,
250 cc. en eventueel een 175 cc.-klasse
kennen.
Nieuwe klassen in de 500 en 350 cc. zullen
worden, gecreëerd, waarin dan slechts zal
kunnen worden deelgenomen met serie
modellen, waarvan per jaar een bepaald aan
tal minimaal zal worden geproduceerd.
De Nederlandse zeilkampioenschappen
zullen op 4 en 5, 11 en 12 Septemebr 1954
op de Westeinderplassen gehouden worden.
Als reservedata zijn aangewezen 18 en 19
September. Men is er van teruggekomen drie
wedstrijden op een dag te laten varen en
houdt nu op de Zaterdagen 1 en op de Zon
dagen 2 wedstrijden. Ook nu weer zal de
Oostenrijkse puntentelling, die het vorige
jaar reeds werd gebruikt, toegepast worden.
Een verbetering is, dat op de plassen een
startschip gemeerd zal worden, zodat in elk
geval een in-de-windse-start gegeven kan
worden. Dit is gedurende vele jaren een
wens van de deelnemers geweest, want tot
„eilandje" vertrokken, waarbij men de wind
„eilandje" vertrokken, waarbij men de wtnd
niet naar zijn hand kon zetten. Zo mogelijk
zal bij de kampioenschappen een Olympische
baan uitgezet worden.
Op de Westeinderplassen komen aan de
start de regenboog-, valken, pampus-, 16 m.2
(streep)-, internationale 12 m.2, vrijheids-,
internationale olympiajollen- en de inter
nationale 12-voetsjollenklasse. Eventueel
zal hier aan toegevoegd worden de flying
dutchmanklasse.
Teneinde de zeilers meer ervaring van het
varen bij ruwer water te laten opdoen, zul
len de kampioenschappen in de drakenklasse
op dezelfde data op de Zuiderzee worden
gehouden.
GEDENKPENNING VOOR WERELD
KAMPIOENSCHAP. Ter gelegenheid van
het van 16 Juni tot 4 Juli in Zwitserland te
houden voetbalt<jurnooi om het wereldkam
pioenschap en van de in dezelfde periode
vallende herdenking van het 50-jarig bestaan
van de FIFA zal een gedenkpenning worden
geslagen. De penning, die in goud en zilver
is uitgevoerd, zal binnenkort bij alle Zwit
serse banken verkrijgbaar zijn. De zilveren
penning kost 5 Zw. francs, de gouden 200
Zw. francs.
DE HENLEY REGATTA. In 1954 zal
de Henley Royal Regatta gehouden worden
van 30 Juni tot 3 Juli. Mochten voorwed
strijden nodig zijn dan zullen die geroeid
worden op de Zaterdag voorafgaande aan de
loting.
Gavin lachte,
„Je begint al de goede kijk van een as
sistent-toneelmeester te krijgen, Rose
mary!"
„Werkelijk? Echt, Gavin?" Ze draaide
zich impulsief naar hem om en keek hem
enthousiast aan met een oprechtheid, die
hem diep trof. Dit was tenminste iets tast
baars, iets echts; haar Liefde voor het to
neel. „Begin ik al iets te leren? Ik heb zo
het gevoel ach, ik leid op dat schip zo'n
lui leventje
„Natuurlijk en je zult nog heel wat
meer leren als we weer de planken onder
de voeten hebben", verzekerde hij haar.
Gavin trok behaaglijk aan zijn sigaret en
keek haar met die vragende blik aah, die
ze al zo goed van hem kende.
„Als we weer in Engeland terug zijn,
zullen Val en ik je niets meer kunnen le
ren, je zult dan alles weten!"
„Dank voor het compliment'" Ze lachte
en staarde dan weer naar de eindeloze
zee. De verwarmende wind droogde haar
haren, zodat ze in warrelige krullen in
haar nek vielen. Gavin en Rosemary wa
ren gaan zitten op een groot rotsblok en
spraken over de stukken, die op het réper
toire stonden en over toneel in het alge
meen. Gavin merkte echter duidelijk dat
Rosemary's gedachten al van het begin
van de avond af dromen weefden om Va
lentine Herrick. Keer op keer, steeds weer,
zonder zich er blijkbaar bewust van te zijn,
bracht ze het gesprek weer op Val.
„Wil je werkelijk een goede assistent-
In het RIF-stadion in Willemstaïl op Cu
racao trad Wacker uit Wenen Dinsdagavond
voor de eerste voetbalwedstrijd in Zuid-
Amerika aan tegen Nacional, een ploeg uit
Columbia. De ontmoeting werd b(j de stand
tweenul voor Wacker in de tiende minuut
van de tweede helft afgebroken wegens ver
gaand onsportief optreden van de Colum
bianen.
Na een botsing tussen Koslïcek (Wacker) en
Zazzini (Nacional) gaf laatstgenoemde zijn
tegenstander opzettelijk een trap tegen een
been. De Curacaose scheidsrechter Van Ros
bergen wilde Zazzini van het veld sturen,
doch deze weigerde, gesteund door zijn ploeg
genoten. waarna Van Rosbergen inrukken
blies.
Reeds tegen het einde van de eerste helft
begon het spel van Nacional te verruwen en
toen een goed opgezette Weense aanval het
doel van Nacional in groot gevaar bracht,
sloeg een der Columbianen de bal met de
hand uit het doel. De scheidsrechter wees
naar de witte stip, hetgeen fanatieke pro
testen tot gevolg had. De Weense aanvoerder
Wagner voltrok tenslotte het vonnis. Dc
Columbianen waren hierover zo verontwaar
digd, dat één hunner toen even later voor
rust gefloten werd. de scheidsrechter zand
in het gezicht gooide.
Na da rust leek het eerst alsof de gemoe
deren bedaard waren, maar toen een goede
aanval van Wacker besloten werd met een
fraai schot van Haummer dat de keeper
Mejia in grote moeilijkheden bracht, en de
door de keener teruggestompte bal onhoud
baar door Chalupecky werd ingeschoten,
waren bij de Columbianen alle remmen los.
Dit tweede Weense doelpunt werd zeven mi
nuten na de hervatting gemaakt. Drie minu
ten later zag de scheidsrechter zich genood
zaakt de partij te beëindigen.
De protestcommissie van de Koninklijke
Nederlandse Voetbalbond heeft bet protest
van De Kennemers, ingediend na de wed-
striid tegen AFC in Amsterdam, afgewezen.
Het ging hierbij om het feit of een straf-
schon al dan niet toegekend had dienen te
worden. De uitslag van de genoemde wed
strijd blijft nu tweeeen voor AFC.
Kerstsurprises
Vier deelnemers aan een voetbalpool
in Engeland kregen gisteren te horen dat ze
ieder 40.588 pond verdiend hadden, omdat
ze een aantal uitslagen van de wedstrijden
van Zaterdag jongstleden juist hadden voor
speld. De vier tickets voor de pool hadden
samen 2 shilling gekost.
Onderlinge wedstrijden Chr.
Gymnastiekvereniging „IJmuiden"
De Chr. gymnastiekvereniging „IJmuiden"
heeft in de gymnastiekzaal van de „Marnix-
school" de onderlinge wedstrijden voor de
adspirantleden van de afdeling IJmuiden-
West gehouden. Er werd 's middags om twee
uur begonnen en om zeven uur kan de jury
de prijzen bekend maken.
Meisjes A: 6 jaar: A. Kollenberg 24 pnt.
7 jaar: M. Dalmeijer 24 p.; 8 jaar: R. de Vis
ser 22 p.; 9 jaar: G. Zwaan 23'/2 p.
Meisjes B: le groep: M. de Niet 25 p.; 2e
groep: J. Wolthuizen 24!/a p.; 3e groep: A.
Bakker 2214 p.; 4e groep: D. Bijl 24'/2 p.
Grote meisjes: le groep: B. Stam 44 p.; 2e
groep: R. Mertens 34 p.; 3e groep: S. Boon-
str. 30 p.; M. Zorgdrager 30 p.
Kleine jongens: le groep: H. Post 29 p.; D.
van Wijngaarden 29 p.; 2e groep: E. Schmid
32 p.; 3e groep: J. Kramer 24 p.
Grote jongens: le groep: H. Schmid 44 p.;
2e groep: G. v. Vijver 37 p.; 3e groep: P.
Noordzij 41 Vz p.
toneelmeester worden, of zet je nog steeds
al je kaarten op die rol van Frik
vroeg Gavin plotseling en het was alsof hij
die vraag met tegenzin stelde.
Rosemary staarde hein verbaasd aan.
„Hoe kom je er bij om dat te vragen,
Gavin?"
Hij antwoordde niet direct en zei toen
langzaam en met een zachte klank in zijn
stem, die zij nog nooit bij hem opgemerkt
had:
„Ik wil alleen maar dat je niet te veel
op Frik rekent; je moet daar niet te veel
illusies op bouwen, Rosemary, dat is al
les".
Ik wil niet dat je pijn gedaan wordt
zijn hart schreeuwde het uit in
de muziek van de nacht; het zachte ge
ruis van de zee, het zingen van de palm
bomen en cie nauwelijks meer hoorbare
zoete klanken van de muziek, die nog
steeds rood het hotel zweefden.
Niet door de verschrikkelijke te
leurstelling, als je na Frik geen andere
rol zult krijgenNiet door het leven
En vooral niet door het egoïsme van Va
lentine Herrick! Bewaar je jeugd, je
bekoorlijkheden, je vertrouwen, Rosema
ry
De gedachten van Gavin waren een on-
uitgespx-oken smeekbede.
„Word vooral niet echt verliefd op Val!",
voegde hij er met zijn droge stem aan toe.
Rosemary voelde een grote woede in
zich opkomen. Nog slechts enkele ogenblik
ken geleden was ze dichter bij Gavin ge-
Eerst willen wij aan het eeuwfeest van
het bekende gemaal te Halfweg aandacht
geven, want haar schijnbaar onbewogen
historie loont wèl de moeite van een kort
overzicht, mede omdat dit gemaal een ge
heel eigen plaats in de geschiedenis van
Halfweg inneemt. Daarbij kunnen enkele
stukjes Rijnland-historie uiteraard niet on
besproken blijven.
Van ouds bezat het hoogheemraadschap
van Rijnland te Halfweg drie sluizen, die
daar in 1364 merden gebouwd. Dit drie
manschap zorgde voor de lozing van over
tollig Haarlèmmermeerwater op het IJ. Bij
hoog water, als Westen- en Zuidenwinden
het water tegen de Noordelijke waterke-
ringenopstuwden, zette men de sluisdeu
ren open en liet men het water in het IJ
wegvloeien, toen dit gróte binnenmeer nog
een open verbinding met de Zuiderzee had.
De historie van Polanenhet huidige
Halfweg! die bij de bouw van het oude
„kasteel Polanen", later het Rijnlandshuis
„Swanenburgh", een haperend begin
maakte, kreeg door die sluizen groter be
tekenis. En het is merkwaardig, hoe Rijn
land en Halfweg elkaar sindsdien beïn
vloed hebben. Dat Polanen, een vlak stukje,
land, aan de ene zijde gemarkeerd door
de zware IJdijken en aan de Zuidzijde af
dalend in het Haarlemmermeer, heeft de
strijd tegen het water nimmer opgegeven,
ook al had het Haarlemmermeer zich in
1531 tot op 700 Rijnlandse roeden van de
„Swanenbux-gh" ingevreten
Oostelijk van Polanen lag Osdorp en
Westelijk tekenden zich de contouren van
Haarlems machtige St. Bavo en de ijle
trekken van het vissersdorpje Spaarndam
af. Doch Polanen, eens omsloten door het
water, met de Spaarndammerdijk als enige
communicatie met Amstelredamme en
de Spaarnestad, zag na de droogmaking
van het Haarlemmermeer in 1852 en die
weest dan ooit tevoren; het was de sfeer
vam een omgeving als deze; die geschapen
was om lief te hebben, dacht ze woedend
bij zichzelf. Gavin had 't in. zijn hoofd ge
haald om hun vertrouwelijkheid, hun toe
nadering te bederven, door zo'n dwaze op
merking over Val! Maar omdat zijn woor
den zo dicht datgene benaderden, wat zij
diep in haar hart als de waarheid erken
de, deed het haar nog meer pijn en ver
grootte het haar woede nog meer.
„Wat bedoel jevroeg ze koel en
afwijzend. „Adoreert niet iedere vrouw
vain ons gezelschap Val? we zijn allemaal
verliefd op hem, zelfs Ma Tulip!"
„Best mogelijk. Maar je weet, dat ik dat
niet bedoelde, Rosemary". Ze stond plot
seling met een snelle beweging op.
„Ik begin te geloven, dat je mijn moe-
dier beloofd hebt een waakzaam oogje op
me te houden en nu denk je zeker dat je
me ook moet zeggen of het geoorloofd is
om al of niet verliefd te worden! Je kenl
Val goed genoeg om te weten, dat er geen
vuiltje aan de lucht is: 't is het veiligste
wat ik kan doen hij beseft niet eens dat
ik besta!"
Er klonk iets van pijn in haar uitschie
tende stem: een pijn, die Gavin's hart raak
te als was 't een felle slag in zijn gezicht
geweest. Hij kreeg de neiging zijn armen
naar haar uit te strekken, haar te omhel
zen, haar zachtjes en begrijpend te zeggen
niet een kleine, domme dwaas te zijn. Maar
hij besefte dat het de grootste fout zou
zijn, die hij kon begaan, am op dit moment
van het IJ omstreeks 1886 naar alle zijden
uit op vlakke, vruchtbare polderland
schappen.
Maar de drie sluizen bleven! En ze heb
ben een gewichtige staat van dienst, want
hun waterlozen de taak vervulden ze voor,
tijdens en na de droogmaking toen in
combinatie met het Halfwegse stoomge
maal de eeuwen door.
Vierde Halfwegse sluis
Toen men de definitieve plannen voor de
droogmaking van het Haarlemmermeer in
1837 beraamde, rekende men op de nood
zaak van een vierde Halfwegse sluis te
moeten bouwen. Deze 4e sluis zou het
overtollige water gemakkelijker in de
Ringvaart op het IJ lozen. Maar spoedig
kreeg men dóór, dat de drie oude sluizen
intussen in 1653, ook al weer 300 jaar
geleden!, geheel vernieuwd nog altijd
voor hun taak stonden en men beter een
stoomgemaal kon stichten. In 1846 trad de
„Commissie van Beheer en Toezigt over
de droogmaking van het Haarlemmer-
Meer" hierover, met Rijnland in overleg.
Men werd het over de wenselijkheid van
een nieuw Halfwegse gemaal eens en zou
het door dit gemaal uitgeslagen water via
de Oostelijke sluis op het IJ lozen. In het
voorjaar van 1848 sloot men met de fabri
kanten van Vlissingen te Amsterdam een
overeenkomst inzake de levering van de
stoomwerktuigen. Dochfinanciëele
moeilijkheden hielden de aanbesteding tot
April 1851 op. In Mei 1852 zou het gemaal
echter kunnen draaien!
Maar de fabrikanten overschreden de le
veringstermijn en op oudejaarsdag 1852
was het gemaal nog steeds in aanbouw. In
Mei 1853, een jaar nadat de oplevering zou
plaats vinden, sloegen de zes machtige
schepraderen het Ringvaartwater naar het
IJ! Hoewel het gemaal tot de i-oemnxchte
droogmaking dus niet heeft kunnen bijdra
gen, kende men het van den beginne een
grote betekenis toe. En in de 100 jaren van
haar dienstbetoon zijn deze hoog gespan
nen verwachtigen niet beschaamd. In 1923
werden de machines geheel vernieuwd, de
schepraderen al eerder.
Men bedenke bij dit alles, dat ook deze
voorbeeldige machine toch nog maar één
van de eerste „stoomkarren" wasDe
„commissie", die het gemaal liet bouwen,
heeft de maati-egelen getroffen, die Half
weg haar oorspronkelijke aanzien gaven.
In 1851 liet ze de duiker tussen de Amster
damse-trekvaart en het IJ dempen en groef
men de z.g. Duikersloot (nu: „Polanen-
kade") dwars door de huidige bebouwing
van Halfweg. Tevens liet ze de „Haarlem
mermeerstraat" aanleggen, toen nog, om
van de sluizen bij het gemaal aan de Ring
vaart te komen, maar later de belangrijke
toegang tot de Haarlemmermeer. Sinds de
voltooiing van de nieuwe brug bij Zwanen
burg reeds weer een stil straatje, dat zijn
tijd gehad heeft. Want in 100 jaar kan veel
gebeuren.
Zo kwam het gemaal, met alles wat er
bij en om hoox't, voor ruim 184.000 gulden
tot stand. En op 24 Maart 1856 nam Rijn
land het gemaal definitief over. Sinds dien
is „Halfweg" in de Rijnlandse waterorgani
satie een begrip met voorname betekenis.
Hoe belangrijk het huidige college van het
Hoogheemraadschap „Halfweg" zelf ook
acht, zal wel tot uitdrukking komen bij de
jubileumviex-ing in het komende jaar.
Zuinig op de IJsteeg
In het licht van de historie, moet men
ook het ontstaan en het behoud van de
V
ook maar de geringste toenadering te to
nen.
„O?ofzou je 't leuker vinden
als ilk Pierre's spelletje mee zqji spelen
of Terry'svoegde ze er boos aan
toe. ,,'t Zou misschien vex-standiger zijn!"
Gavin trachtte zijn stem zo gewoon mo
gelijk te doen klinken, een beetje geamu
seerd zelfs.
„Ik heb 't alleen maar bedoeld als een
vriendelijke raadgeving, Rosemary. Ik ken
Val maar al te goed en bewondexing van
een vrouw is een uitnodiging voor hem
is 't dat overigens niet voor elke man?"
Ik weet dat hij tegen Cornelia
opziet. Wat jij en ik ook over haar mogen
denken, hij gelooft heilig dat ze de meest
volmaakte vrouw is, die God ooit gescha
pen heeft. Dat is de simpele waarheid".
„Nu moet ik je zeker ook nog bedanken
voor v/at je me gezegd hebt! Ik ben na
tuurlijk blind, doof, stom en daarbij ook
nog lam!" Rosemary begon te snikken
Toen draaide ze zich om en rende weg naar
het hótel, zijn uitgestoken hand negerend.
Nu, op dit ogenblik, stond haar alles
weer helder voor de geest. Sinds die avond
hadden zij en Gavin nauwelijks meer een
woord gewisseld, behalve dan natuurlijk
strikt zakelijk, zodat het zelfs June, die nu
niet bepaald erg oplettend was, was opge
vallen dat hun conversatie wel erg stug
was.
Rosemary had zich voorgehouden dat ze
Gavin haatte omdat hij gemeend had
haar gratis van advies te moeten dienen;
„IJsteeg" voor het straatje, dat
oorspronkelijk! het stoomgemaal en de
sluizen te Halfweg met de IJ dijk verbond,
zien. Immers: komend van het gemaal, liep
men schuin de dijk op. Dit pad werd be
straat met klinkers en de eerste huisjes
formeerden 'zich aan dit straatje. „Steeg
naar het IJ" werd „IJsteeg" en dat is het
gebleven.
Maandag zal de gemeenteraad van Haar-
lemmerliede en Spaarnwoude zich opnieuw
bezinnen op de vraag, of die naam gehand
haafd moet blijven. De bewoners van de
historische IJsteeg menen van niet. Maar
wellicht verandert hun mening, wanneer
zij kennis nemen van Halfwegs historie.
Herinneringen aan vroeger zijn schaars in
het oude Polanen. Laat men die, welke aan
de IJsteeg vastzitten, niet wegnemen!
Op het Oosterduinplein is vanmorgen de
heer E. Th. D., employé bij de Velsense
stortings- en ophaaldienst in aanrijding ge
komen met een visauto. De wagen kwam
de Kennemerlaan uit en D. naderde samen
met een collega op de fiets langs het Markt
plein uit de richting Lange Nieuwstraat.
Zijn collega reed de hoek normaal om, maar
D. weifelde en reed daardoor op de auto in.
De chauffeur remde onmiddellijk krachtig,
waardoor zijn wagen naar het linkertrottoir
doorschoof, maar de fietser maakte een
lelijke tuimeling en bleef op stx-aat liggen.
Een arts en de ongevallendienst hebben
hem voorlopig geholpen, waarbij een bo
venbeenbreuk geconstateerd werd. Boven
dien klaagde hij over pijn in de ax*m. Het
slachtoffer is per ziekenauto naar het An-
toniusziekenhuis overgebracht.
A.N.W.B. vraagt:
De A.N.W.B. heeft de rxxim 2500 autori
teiten, die bemoeiing hebben met het weg
verkeer, er op gewezen, dat op vele plaat
sen, vooral binnen de bebouwde kommen,
x-iiwielpaden op sómmige tijdstippen dus
danig met wielrijders zijn bezet, dat het
niet wenselijk is de bromfietsers te dwin
gen eveneens van deze paden gebx*uik te
maken. De wet kent in zulke gevallen de
mogelijkheid, de rijbaan plaatselijk en
eventueel op bepaalde tijdstippen voor
bromfietsers open te stellen.
De A.N.W.B. acht het van bijzonder be
lang, dat met spoed wordt overgegaan tot
het treffen van regelingen in die gevallen
waarin dit noodzakelijk kan worden geacht,
echter alleen indien door de toelating van
bromfietsen het vex-keer op de rijbaan niet
in gevaar wordt gebracht.
Dertig zwemmers en zwemsters van 13 ver
schillende landen, waarbij onze landgenoot
Jan v. Hemsbergen, sprongen vannacht in de
koude rivier De Nijl (10 graden) voor de
start van de 42 km. lange marathon van de
Nijl. De start geschiedde bij Helwan, een
plaats in de woestijn, vanwaar men met de
stroom mee zwom tot Cairo over een afstand
van ongeveer 33 km. Daarna ging het twee
maal stx-oomopwaarts rond het eiland Gezira,
welke afstand 414 km. bedraagt.
Van de deelnemers zag alleen de Zwitser
Hauser van de start af, daar hij het water te
koud vond. Bij de dames had de Ax-gentijnse
kampioene Enriqua Duarte zich reeds eerder
teruggetrokken. Na de eerste 10 km. hadden
Le Morvan (Fr.) en Hassan Abdel Rehim
(Egypte) de leiding, direct gevolgd door de
Egyptenaren Hassan Harei en Sayed Araby.
Een andere Egyptenaar was de eerste, die de
strijd na 7 km. opgaf. „Het water is te
koud" zei hij.
Na zes uur zwemmen lag Rehim ongeveer
anderhalve kilometer voor op Pereira (Por
tugal), Le Morvan (Fr.), Marei (Egypte),
Morand (Franakrijk) en Heiff (Egypte)Kort
daarna moest Le Morvan de strijd opgeven
daar hij last van kramp kreeg.
Bij de dames leidde de Deense Jenny
Kamesgaax-d. Onmiddellijk achter haar lag
het Britse meisje Margaret Feathers. In
totaal hadden reeds zes deelnemers de strijd
gestaakt.
Na de eerste ronde om het eiland
Gezira, in het centrum van Cairo, lag de
Egyptenaar Rehim nog steeds aan de kop.
Op korte afstand werd hij gevolgd door
Pereira (Poit.), Morand (Fr.) en de beide
Egyptenaren Heiff en Marei. De overige
deelnemers lagen ver achter.
Bij de dames had Margaret Feathers haar
enig overgebleven rivale Jenny Kamesgaard
ingehaald en was haar ongeveer een mijl
voor.
De Nederlander Van Hemsbex-gen gaf na
414 uur zwemmen op wegens uitputting.
Voor de kox-fbalwedstrijden om de Stads
editiebeker hebben ingeschreven: Animo
Ready 2, Aurora 2, Haarlem 2, Nieuw Flora
2, Oosterkwartier 3, Oosthoek 1 en Sport
Vereent 2.
't bad haar trots in hevige mate gekwetst.
Maar ze was sindsdien veel voorzichtiger
geworden en verborg zo goed mogelijk
haar gevoelens ten opzichte van Val.
Het grootste deel van de afgelopen week
hadden ze besteed aan het repeteren van
„De Lachende Vrouw" en 't was buiten
twijfel dat Val als regisseur grote invloed
bezat.
Hij bereikte zelfs dat June ging acteren,
alhoewel haar rol van Hazel maar heel
weinig om 't lijf had. En Pierx'e; hij was
als René La tour een heel ander mens dan
de Pierre de Rougemont, die een zeex-eis
maakte en zichzelf buitengewoon goed
amuseerde.
Rosemary zuchtte, maar onderdrukte het
direct om June geen aanleiding te geven
opnieuw met het stellen van nieuwsgie
rige vragen te beginnen. Her had haar
overigens een schok gegeven, toen ze hoor
de dat Gavin getrouwd was. Ze kon echter
geen reden bedenken, waarom hij het niet
zou zijn!
't Had er alleen veel van weg, zoals
June had opgemerkt, dat zijn vrouw geen
deel van zijn leven was. En Rosemary had
zich juist voorgesteld dat hij een goede
echtgenoot zou zijn! Gavin was zo beza
digd en vriendelijk en begrijpend; hij leek
niet in de verste verte op het type, dat een
„toneel-huwelijksleven" zou leiden, wat
trouwens nauwelijks een huwelijksleven te
noemen was.
(Wordt vervolgd).
De hele dag regende het pijpestelen.
Van uitgaan was natuurlijk geen sprake, want om in die stromenae regen te gaan
lopen, daar hadden ze niets aan. Maar ze verveelden zich niet; toen ze een poos waren
bezig geweest met hun raadseltjes en wat hadden gebabbeld, zochten ze ieder een
boek op. Ja, dat was een goede raad geweest, die oom Tripje hun had gegeven: ook
wat boeken mee ie nemen voor als het eens minder mooi weer zou zijn.
En dat was het nu; dus nu konden ze fijn in de hut wat gaan lezenZe zaten knus
bij elkaar op hun strozakken en waren algauw verdiept in de boeken. En zo gaat de
tijd ook genoeglijk voorbij!
Toen ze hun avondeten klaar maakten, regende het nog steeds; muur toen ze gegeten
hadden, begon het al te minderen. En een half uurtje later hield het helemaal op en
werd de lucht weer schoon.
De jongens s'onden buiten, toen de zon onderging. Het rook heerlijk in het bos.
„Ik denk, dat het morgen wel weer prachtig weer zal zijn", zei Oepoetie. „Kijk, de
wolken trekken allemaal weg!"
En die nacht, toen ze rustig sliepen, viel er al geen druppeltje regen meer.
ADVERTENTIE
