Laniels ontslagaanvrage
wordt spoedig verwacht
(Kort en bondig
Amerikaans gezelschapsspel
voor de feestdagen
Veertigduizend kilo
bollen vernietigd
„Jongensstad" aan de
Zoetestraat heropend
Zuilen Coty en Auriol haar weigeren?
Nieuwe uitgaven
ZATERDAG 2 JANUARI 19 at
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
10
Receptie in
stadhuis
Spaarbankbondinlegsaldo
van 140 millioen
V
Nederlandse orkestmuziek
uit vorige eeuwen
Schaakclub „Santpoort"
houdt de gang erin
Ir. W. J. A. Duynstee
overleden
Slippende auto
raakte wandelaar
Gereformeerde actie tegen
film „Salome"
M. Rumpff in Christelijk
Tehuis gehuldigd
In Haarlems stadhuis
hebben gistermiddag
burgemeester en me
vrouw Cremers een
Nieuwjaarsreceptie
gehouden, die zeer
druk werd bezocht.
Ook de Commissaris
der Koningin in de
provincie Noordhol
land, dr. J. E. baron
de Vos van Steenwijk,
maakte gebruik van
de gelegenheid om
gelukwensen aan te
bieden zie foto).
Voor het eerst had de
ontvangst plaats in de
bijzonder stemmig
met talrijke kaarsen
verlichte ridderzaal.
Burgemeester Cre
mers was gekleed in
ambtscostuum. Vele
bezoekers bleven nog
geruime tijd gezellig
in de luisterrijke om
geving bijeen. Ook de
wethouders en de ge
meente-secretaris wa
ren aanwezig. Vrijwel
alle leden van de raad,
tal van geestelijke en
burgerlijke autoritei
ten en vertegenwoor
digers vaii het be
drijfsleven hebben
hun opwachting ge
maakt.
Van onze correspondent in Washington)
Er zijn weer een paar feestdagen voorbij
gegaan, een mooie gelegenheid dunkt ons
om eens van een gezelschapsspel te
vertellen, dat in Amerika al jaren in
trek is en meer en meer populair wordt.
In Georgetown, Washington's elitebuurt,
spreekt men tegenwoordig gewoon van
„The game" (het spel) als men het over
dit gezelschapsspel heeft. Avonden lang,
en soms tot diep in de nacht wordt het
gespeeld.
Laten we aannemen dat u bijeen bent
met een groep van tien mensen. U verdeelt
zich dan in twee partijen, groepen van vijf
dus. Beide groepen trekken zich dan af
zonderlijk terug in een hoek of in verschil
lende kamers voor een beraadslaging. Men
moet namelijk voor de tegenpartij op vijf
papiertjes, woorden, titels, leuzen of spreu
ken neerschrijven, die de leden van die
groep beurtelings met gebaren aan hun
eigen groep duidelijk moeten maken. Wan
neer elk der partijen zijn vijf papiertjes
klaar heeft komt het gezelschap weerk
een en één van de vijf leden van e.g'rj der
groepen laat zich door de aanv^^Jer van
de tegenpartij de vijf papie^jes aanbieden.
Hij trekt zonder dat de opdrachten
lezen kan, een der vijfr strookjes papier en
mag dan even nadenken hoe hij datgene,
wat op zijn Papiertje staat, zo duidelijk
mogelijk voor ^ijn eigen groep zal acteren,
opdat zijn eijgen jartij zo snel mogelijk
kan raden v^at uitbeeldt.
De snelhejid komt er namelijk op aan.
Daardoor Cjntstaat er spanning. De acteur
krijgt niet meer dan drie minuten voor zijn
uitbeeldi^lg_ slaagt hij er in om bijvoor
beeld i)a 20 seconden te laten raden wat
°L,' zijn papiertje staat, dan doet hij
daar'mee goed werk voor zijn groep. Aan
heJ' slot telt men namelijk op, hoeveel
kloonden het de partij gekost heeft om te
raden wat er op de vijf papiertjes stond.
Ook die tegenpartij heeft natuurlijk vijf
keer moeten gissen wat de pantomine van
een van zijn leden betekende. De groep die
in de kortste tijd kon raden welke spreek
woorden, filmtitels enzovoort werden uit
gebeeld door zijn leden, heeft het spel
gewonnen.
Men mag bij het acteren niets zeggen en
geen resquisieten gebruiken.
Het komt er bij dit spel vooral op aan,
dat de groep voor wie geacteerd wordt fel
en snel reageert. Maar ook is het van
belang, dat de acteur duidelijk is in zijn
aanwijzingen. Maar neem nu het geval dat
u op uw papiertje vindt de titel van de
Russische opera „Boris Godoenow". Dan is
het niet zo eenvoudig om duidelijk te zijn.
Onlangs wist iemand echter op meester
lijke wijze in ongeveer veertig seconden
zijn groep juist te laten raden, toen hij
deze titel op zijn papiertje gevonden. Dat
ging aldus: door te doen, alsof hij theatraal
zong, bracht hij zijn groep al gauw op de
gedachte: een opera. Het is geoorloofd
door het opsteken van twee vingers, dui
delijk te maken, dat de titel van de opera
uit twee woorden bestaat. Voortdurend
moet er door de groep gereageerd worden.
Men steekt twee vingers op, iemand uit
de groep zegt: „twee woorden" en de ac
teur bevestigt dat duidelijk (maar altijd
zonder te praten). Daarna stak de man
één vinger omhoog. „Het eerste woord?"
werd hem gevraagd. Weer volgde een be
vestiging. Daarop maakte de acteur een
gebaar als van iemand, die met de hand
aan het oor luistert. In de charade-taal be
tekent dat: „het woord, dat ik bedoel klinkt
ongeveer alsDe acteur zag kenne
lijk geen kans Boris uit de beelden en pro
beerde nu via een ander woord van ver
wante klank zijn groep op Boris te bren
gen. Hij acteerde alsof bij een a\j$g., fegT"
stuurde, zijn publiek riep: „chayjjfeur" en
kwam via chauffeur op -auto". Voor de
acteur was het toen een kleine kunst om
duidelijk te mak-Qr dat hij een kleine auto
bedoelde kreten als „Austin", „Volks
wagen" en „Morris" weerklonken. „Morris"
was rwat de speler bedoelde, dat liet hij
'lid el ijk merken. Het eerste woord, van
tie operatitel van twee woorden klonk dus
ongeveer als „Morris". „Boris Godoenow",
riep een uit de groep. In veertig seconden
was de moeilijke opdracht volbracht. Ac
teertalent, fantasie, concentratie, al die
eigenschappen komen aan dit spel te pas.
Soms raakt men zo in vuur, dat de tijd
opnemer vergeet om op zijn horloge te
kijken. Waarom zou men het ook in
Nederland niet eens proberen?
De spaarcüfers bij de 250 spaarbanken,
aangesloten bij de Nederlandse Spaarbank-
bond, zijn in 1953 uitzonderlijk gunstig ge
weest. Volgens de voorlopige cijfers over
troffen de inleggingen de terugbetalingen
met niet minder dan 140 millioen, waar
mede het toch al ongekend hoge inlegover-
schot van 1952 van 62 millioen nog ruim
schoots werd overschreden.
Behalve in het geldzuiveringsjaar 1945 is
het nog nimmer voorgekomen dat in de
sector der spaarbanken in een jaar tijds
meer dan 100 millioen aan besparingen
werd bijeengebracht, aldus de Nederlandse
Spaarbankbond. In totaal werd ingelegd
653 millioen en terugbetaald ƒ513 mil
lioen.
Ook de omzet bereikte met 9,46 millioen
posten tegenover 9,31 millioen in 1952 een
nieuw hoogtepunt. Illustratief voor de meer
positieve instelling tegenover het sparen
welke geleidelijk kenbaar wordt, noemt de
Spaarbankbo-nd het aantal spaarbankboek
jes dat in omloop is. Dit aantal vermeer
derde in 1953 met rond 109.999 en bedraagt
thans 2.676.000 met een gezamenlijk tegoed
van ongeveer 1.360 millioen (inclusief bij
geschreven rente).
BINNENLAND
Bij voortgezette onderzoekingen naar
het Nederlandse muziekleven uit de zeven
tiende en achttiende eeuw heeft de violist
Willem Noske een zeer groot aantal onbe
kende en ook voor onze tijd nog waarde
volle Nederlandse orkestwerken aange
troffen.
Om aan dit verrassende aspect van het
culturele leven van onze voorouders meer
bekendheid te geven heeft Noske een cy
clus van twaalf uitzendingen samengesteld,
die in de loop van 1945 voor de NCRV-
microfoon zal worden uitgezonden. In deze
cyclus zullen 34 orkestwerken worden uit
gevoerd van 28 Nederlandse componisten
en van destijds in ons land gevestigde bui
tenlandse kunstenaars, te weten Mercker,
Schuyt, Conradus, De Vuys, Rosier, De
Koninck, Zumbach van Koetsvelt, Witsen-
burgh, Anders, Van Blanckenburg, De
Fesch, Ricciotti, Lentz, Chalon, Solnitz,
Mahaut, Hellendaal, Spangenberg, Heyn-
sius, Schwindt, Glaser, Kreusser, Schmitt,
Graaf, Just, Meder, Wilms en Fodor.
Behalve suites, concerti grossi en sym-
phoniën zullen ook twee vioolconcerten,
een cembaloconcert, een fluitconcert, een
suite met trompetsolo en een solo-cantate
worden uitgevoerd. Medewerkenden zijn
het Museumkamer-orkest van 's-Graven-
hage onder leiding van Dirk Balfoort, Leo
Ketelaers (bariton), Willem Noske (viool),
Hans Schouwman (clavecymbel), Corne
lls Preuyt (fluit) en Theo Laanen (trom
pet).
De continuopartijen zijn uitgewerkt door
Hans Schouwman. Ieder programma zal
door Willem Noske worden toegelicht.
De eerste uitzending zal door Willem
Neske worden toegelicht.
De eerste uitzending is bepaald op
Jlaandagavond 4 Januari.
De coöperatieve suikerfabriek en raffi
naderij te Puttershoek heeft haar campagne
geëindigd. Totaal werd 450.318 ton bieten
ontvangen tegen 526.740 t. in 1952. Deze terug
gang vindt zijn oorzaak hierin dat Schouwen
en Flakkee als gevolg van de overstromings
ramp nagenoeg geen bieten hebben geleverd.
De campagne heeft 75 dagen geduurd, zodat
de fabriek een gemiddelde verwerking heeft
bereikt van 6 millioen kg. bieten per etmaal.
De heer J. C. Itugaart heeft Donderdag
wegens het bereiken van de pensioengerech
tigde leeftijd afscheid genomen van Apel
doorn, waar hij 48 jaar in de journalistiek
werkzaam is geweest. Ruim 40 jaar heeft hij
als hoofdredacteur de Nieuwe Apeldoornse
Courant geleid.
De Nederlandse consul-generaal te
Vancouver, jhr F. L. K. Coenen van 's Gra
vensloot. is Woensdag in de leeftijd van 60
jaar overleden. Hij was consul-generaal - oor
h t gebied van Brits-Columbia, Alberta en
de Yukon.
By het dijkherstel op Zuid-Beveland is
bij Hoedekenskerke een electrische kabel van
50.000 volt ernstig beschadigd. De kabel, die
Zeeuwsch-Vlaanderen van stroom voorziet,
moest buiten bedrijf worden gesteld. De
stroomvoorziening geschiedt op beperkte
schaal door plaatselijke kleine centrales.
Destijds heeft de minister van Finan
ciën een vermindering in uitzicht gesteld
van het registratierecht, dat verschuldigd is
wegens omzetting van de uit het lidmaat
schap van coöperatieve flatverenigingen
voortvloeiende rechten in appartements
eigendom. onder voorwaarde dat de omzet
ting zou geschieden vóór 1 Januari 1954.
Deze termijn is verlengd tot 1 Juli 1954.
De regering van Tsraël heeft een studie
beurs, van 1000 Israëlische Donden ter be
schikking gesteld van een Nederlandse stu
dent voor studie aan de Hebreeuwse Univer
siteit te Jeruzalem van begin November 1954
einde Juni 1955. De colleges aan deze
universiteit worden in het Hebreeuws ge
geven. De beurs is bij voorkeur bestemd
voor een student in die wetenschappen,
waarin de Hebreeuwse Universiteit speciale
colleges geeft, bijvoorbeeld theologie of
oriëntalistiek.
HAARLEM F.N OMGEVING
Aan Haarlems Instituut tot ODleiding
van voetkundigen en pedicures (Algehele
Voetverzorging) slaagden de dames A. Groe-
neveld. Santpoort; G. Wezelman, ÏJmuiden;
N. M. v. DeelenSnijdres, Haarlem; H. de
Nieuwe, Haarlem; S. MargèsMuskee,
Heemstede; A. Gjaltema, ÏJmuiden; H. C.
Stekelenburg, Santpoort: de heer A. F. Moo-
ren Jr.. Heemstede; mevrouw BosBroersen,
ÏJmuiden; de heer B. W; gölfeaman< Jr.,
Haarlem- de dame;-^ Landa—Bucker, Bloe-
mendaal; M. Schatte, Bloemendaal.
Met ingang- van 1 Januari 1954 werd de
brigadier J. C Last tot adjudant bij de
xieëmsteedse gemeentepolitie benoemd, ter
wijl de hoofdagent J. J. Stoop op dezelfde
datum tot brigadier werd bevorderd.
Te Haarlem is een „initiatief-comité
van het nationaal congres tegen de E.D.G.,
tegen Duitse herbewapening en voor het be
houd van de 5e Mei" gevormd, dat op Don
derdag 1 Januari in de grote zaal van het
Concertgebouw een openbare vergadering
houdt, waarop het. woord zullen voeren H.
Cohen Rodrieues (Holland t^nutic). C. Spoor
(oud-verze^strnder) en M. Bakker (Ne
derlandse Vredesraad).
De laatste bloembollen van de vrije in
levering zijn dezer dagen aan de bloem-
bollenveiling „Beverwijk" vermalen tot
veevoeder.
Deze vernietiging werd door de kwekers
geheel vrijwillig aangeboden, daar men
deze meest kleine bollen anders toch weg
gooide en er nu nog 30 cent per kg voor
uitbetaald wordt.
De traditioneel geworden gong wedstrijd,
welke de Schaakclub „Santpoort" in de
laatste dagen van het jaar organiseert, werd
ditmaal onder flinke belangstelling en met
veel animo gespeeld in het verenigings
lokaal in het badhuis aan de Wüstelaan.
Bij het snelle tempo van 10 seconden per
zet werden uit de aard der zaak veel fou
ten gemaakt, maar dat deed aan de gezel
ligheid geen afbreuk. Er werd hartelijk om
de blunders gelachen, zowel door de om
standers als door de spelers zelf.
Hauteman werd primus inter paris door al
zijn partijen te winnen. Aan hem en der
tien anderen konden toepasselijke prijzen
worden uitgereikt.
Op 14 Januari gaan de Santpoorters hun
kleuren op de vierenzestig velden verdedi
gen in Haarlem. Santpoort I komt dan uit
tegen H.W.P. en hoopt met een overwin
ning weer thuis te komen.
Vanochtend is aan de Zoetestraat het ge
heel verbouwde clubhuis „Jongensstad"
van de Katholieke Sociale Jeugdzorg Haar
lem geopend, waarmee een belangrijke
nieuwe mijlpaal in het jeugdwerk bereikt
is. De inzegening werd verricht door deken
J. J. A. Kuilman in de fraaie huiskapel van
„Jongensstad", waarna de genodigden
onder wie wethouder D. J. A. Geluk, die
het gemeentebestuur vertegenwoordigde,
het Tweede Kamerlid Hooy en vele gees
telijke en wereldlijke autoriteiten zich in
de ruime benedenzaal van het gebouw ver
zamelden. Nadat de heer H. W. M. van Os,
voorzitter van de Katholieke Sociale Jeugd
zorg, hier een overzicht had gegeven van
de wordingsgeschiedenis van Jongensstad,
verrichtte de heer Th. J. Verhoeven, presi
dent van de Bijzondere Raad der St. Vin-
centiusvereniging, de officiële opening.
Daarop belichtte pater S. Duynstee O.F.M.,
directeur van Jongensstad, in een belang
wekkend betoog de principiële kanten van
het Katholieke jeugdzorgwerk, waarin hij
onder meer de aandacht vestigde op de her
oriëntatie die dit werk de laatste tijd heeft
doorgemaakt. Huisbezoek der sociaal-zwak
ke gezinnen staat daarbij op de voorgrond,
maar daarnaast woi-dt nu ook veel meer
zorg besteed aan de kinderen van zulke ge
zinnen en daarvan is bijvoorbeeld deze
Jongensstad een eerste resultante. In het
nieuwe gebouw hebben bei-oepsfunctiona-
rissen en vrijwillige leidsters en leiders nu
reeds een honderdtal kinderen onder hun
vleugels, maar als de zalen en de werkzol-
der geheel gereed zijn en er zich voldoende
leiders aanmelden, kan dit aantal binnen
kort tot 400 worden uitgebreid. In de naaste
toekomst zullen er elders in Haarlem nog
4 a 5 filiaal-clubhuizen ingericht worden,
waarin men dan de hele daarvoor in aan
merking komende Katholieke jeugd in
Haarlem hoopt te kunnen opvangen.
„Het luchtruim verbindt alle volkeren" heeft de op Oudejaarsavond overleden presi
dent-directeur van de K.L.M., dr. A. Plesman, eens gezegd. Het staat gegrift in de
muur boven het in de hal van het hoofdkantoor der K.L.M. te Den Haag geplaatste
borstbeeld van wijlen de heer Plesman. Aan de voet daarvan werd op Nieuwjaarsdag
een krans gelegd.
(Van onze correspondent in Parijs)
De vraag, die politieke kringen in Parijs
nu bezig houdt, is of de beide presidenten
der republiek, Vincent Auriol, wiens
ambtsperiode 17 Januari afloopt, en René
Coty, die dan officieel in functie treedt, het
ontslag zullen aanvaarden van de tegen
woordige regering, dat premier Laniel hun
hoogst waarschijnlijk heden aan zou komen
bieden.
De traditie wil, dat een nieuw staats
hoofd in Frankrijk met een schone lei be
gint door direct na zijn officiële indienst
treding ook een andere regeringschef aan
te wijzen. Ofschoon dat constitutioneel niet
dwingend is voorgeschreven, lag het dus
wel in de verwachting, dat Laniel nu plaats
zou maken voor een ander.
De gebeurtenissen in Versailles hebben
echter nu niet bepaald de hoop versterkt,
dat president Coty, die in zijn nieuwe vak
debuteert, er heel gemakkelijk in zou kun
nen slagen een nieuwe regering op poten te
doen zetten.
Men heeft integendeel alle redenen te
vrezen dat er dan een crisis uit zou breken,
waarvan men de duur en de lijdensgeschie
denis vermoedelijk in weken zou moeten
berekenen. Dat zou onder meer betekenen
dat Frankrijk, na op de conferentie van
Den Haag door gedeeltelijke afwezigheid
geschitterd te hebben, ook op de samen
komst der Grote Vier te Berlijn, verstek
zou moeten laten gaan. En het is die over
weging geweest, die Laniel er toe heeft ge
bracht de datum van zijn ontslagaanbieding
twee weken te vervroegen, een initiatief,
dat tot het merkwaardig resultaat heeft ge
leid, dat hij dat aanbod nu in vier handen
van twee staatshoofden gelijktijdig zal
moeten leggen.
Weigering verwacht
Het is waarschijnlijk, dat zowel Auriol
als Coty Laniels ontslag zullen willen wei
geren. Dat is in de geschiedenis der Franse
republiek al wel eerder gebeurd. Maar
Laniel heeft dan het recht bepaalde condi
ties aan zijn aanblijven te verbinden. Hij
zal vermoedelijk een nieuwe uitspraak ver
langen van het parlement vooral ook om
zo zijn minister van Buitenlandse Zaken,
Bidault, in staat te stellen bij zijn aanstaan
de ontmoeting met zijn drie collega's met
wat meer kracht zijn standpunt te kunnen
verdedigen.
Op Oudejaarsavond arriveerde ook Prins Bernhard in Grindelwald om tezamen met Koningin en Prinsessen Oudejaar te vieren.
In de middag poseerden de leden van ons Vorstenhuis voor de fotografen. Van links naar rechts: Prins Bernhard, Koningin
Juliana, prinses Margriet, prinses Marijke, prinses Beatrix en prinses Irene.
Het gevaar is alleen, dat bij een debat in
de Nationale Vergadering over de algemene
politiek, weer dezelfde meningsverschillen
en botsingen tot uiting zullen komen, die
zich daarvoor al bij de discussies over de
Europese politiek en bij de presidentsver
kiezingen in Versailles al zo verontrustend
hebben gemanifesteerd. Om dat risico te
ontlopen, is het niet uitgesloten dat Auriol
er bij Laniel op aan zal dringen met de
voorlezing van een nieuwe regeringsverkla
ring te volstaan, waarover dan zonder dis
cussie gestemd zou kunnen worden. Maar
het is natuurlijk nog helemaal niet gezegd,
dat het parlement daarmee accoord zal
gaan.
Laniel heeft er genoeg van
Men heeft ook ai wel gesproken van een
herziening van het kabinet, waaruit de pre
mier dan in het bijzonder die figuren, waar
onder partijgenoten, zou lichten, die hem in
Versailles nogal dwars hebben gezeten. Het
schijnt in elk geval wel zeker, dat zijn bit
tere ervaringen in het Paleis der Koningen
Laniels regeringsambities sterk hebben
bekoeld en het liefst zou hij zich waar
schijnlijk nu maar helemaal terugtrekken
uit het openbare leven, of althans uit de
leidende politiek.
Verwacht wordt dat zodra de begrotings
debatten, hopelijk volgende week, geëin
digd zullen zijn, deze nieuwe knoop der
Franse binnenlandse politiek zal worden
doorgehakt.
Te Heemstede is Woensdag, zoals reeds
in een deel van onze edities vermeld, over
leden de heer ir. W. J. A. Duynstee, die van
1920 af directeur is geweest van het gas-
en electriciteits- en waterbedrijf te Heem
stede.
Voordien was hij werkzaam in gemeente
dienst te Eindhoven.
De heer Duynstee, die zeer geroemd
werd om zijn technische en organisatori
sche bekwaamheden, toonde ook grote be
langstelling voor het maatschappelijk leven.
Zo had hii zitting in het bestuur van de
stichting welke de zwemvijvers beheert en
ook was hij enige jaren bestuurslid van de
Koninklijke Roei- en Zeilvereniging „Het
Spaarne". De thans ontslapene was reeds
geruime tijd ziek.
Hedenmorgen vond onder grote belang
stelling de uitvaartdienst voor de heer
Duynstee plaats in de Parochiekerk van
O. L. Vrouw Hemelvaart op het Valken
burgerplein. De plechtige Heilige Mis van
Requiem werd opgedragen door pastoor
H. Drost met assistentie van de beide ka
pelaans. Aanwezig waren onder meer de
burgemeester, mr. A. G. A. ridder van
Rappard, de oud-gemeente-secretaris de
heer N. Vos en de gemeente-secretaris de
heer Th. M. Schelling, de hoofdinspecteur
van politie, de heer A. Berentsen, de direc
teur van de gemeentelijke sportparken, de
heer C. A. Schipper en talrijke ambtenaren.
Daarna volgde de teraardebestelling van
het stoffelijk overschot op de R.K. begraaf
plaats aan de Glipperweg.
Op Nieuwjaarsdag, om ongeveer tien
uur, is op de Langebrug een auto over de
tramrails geslipt en heeft door zijn plotse
linge zwenking de 61-jarige voetganger R.
v. d. V. aangereden. Deze werd ernstig aan
linkervoet en hoofd gewond en is, vermoe
delijk met een hersenschudding, naar het
Grote Gasthuis vervoerd. De autobestuur
der heeft de aanrijding waarschijnlijk niet
opgemerkt; hij is direct doorgereden.
De kerkeraden van de Gereformeerde
kerken vain Haarlem-Noord en Haarlem-
Zuid hebben besloten actie te voeren tegen
de film „Salome" welke deze week in het
Lido-theater draait.
Zij achten de verdraaiïing vain het Bij
belse verhaal dermate ergerlijk en aan
stootgevend, dat zij het publiek na afloop
van elke vertoning een pamfletje overhan
digen, waarin het wordt «vezen op de
feilen die de film naar hun inzicht ver
toont en waarin de bezoekers worden aan
gespoord „het ware verhaal ever Salome
ia de Bijbel te lezen".
„Jeruzalem, indien ik u vergete".
Dr. J. A- Nederbragt; J. N. Voor
hoeve, Den Haag 1953.
Dit zijn niet alleen de mémoires uit de slot
periode van een diplomatieke carrière, juist
in een land waar zich een uitermate merk
waardige ontwikkeling voltrok. Het is
tevens de weergave van een opmerkelijke
persoonlijke visie op deze ontwikkeling. Dr.
Nederbragt, die enkele maanden geleden,
kort nadat hij de tweede druk van deze
mémoires had voorbereid, is overleden, was
als Nederlands consul-generaal en later als
gezant in Jeruzalem getuige van de moei
zame maar niet tegen te houden wording
van de staat Israël. In de nacht van 14 op 15
Mei 1948 toen het Britse mandaat in Pa
lestina afliep werd deze onder leiding van
David Ben Goerion uilgeroepen en toen
kwam de ontzaggelijk zware taak haar te
consolideren, terwijl alle Arabische landen
haar beoorloogden. In Juni 1948 is wel
iswaar een cease-fire gesloten maar deze
werd van beide zijden zo veelvuldig geschon
den dat de oorlog, die erop volgde slechts
een volle ontplooiing van de reeds aan de
gang zijnde strijd betekende. Daarop volgde
na negen dagen een tweede wapenstilstand,
die nu nog van kracht is, maar die geen
garantie betekende tegen de reeks van inci
denten, welke ook thans nog steeds gemeld
worden. De schrijver, wiens ambtswoning in
Jeruzalem ook niet altijd een even veilig
oord was, heeft alle gebeurtenissen nauw
keurig in een dagboek weergegeven, dat
geeft zijn boek zeker een grote ducumen-
taire waarde. Dr. Nederbragt heeft onmisken
baar de zijde van de Joden gekozen, hetgeen
overigens zijn hekeling van het optreden
van terroristische Joodse strijdgroepen en
zijn critiek op vele punten in het beleid van
de Israëlische regering niet uitsluit. Nog
ernstiger bedenkingen heeft hij echter tegen
de wijze, waarop de Britse mandaatrege
ring zich van haar taak heeft gekweten en
het optreden der U.N.O. „die de kool en de
geit wilde sparen door de cijfers van de
bestandsschendingen gelijk te houden",
maakte op de schrijver geen goede indruk.
Hij besteedt grote aandacht aan het vraag
stuk van de heilige plaatsen dat zo'n grote
rol speelde in de houding van de Westerse
wereld tegenover het in praktijk gebrachte
Zionisme en aan tal v.an aspecten van het
maatschappelijk leven, zoals dat zich in
Israël ontwikkelt, vooral van de vreedzaam
communistische arbeidsgemeenschappen, de
kiboets. De vrij plotseling gevestigde samen
leving van Joden uit tal van Tanden in
Israël maandelijks wcrdei'fr er 20.000 a
30.000 immigranten opgenomen stelt de
jonge regering voor geweldige problemen,
doet de schrijver ergens verzuchten: „Ik zou
bijna wanhopen aan de toekomst van Israël
als redenen, buiten de politiek liggende,
mij daartegen niet vrijwaarden! Die
redenen liegen op een geheel ander vlak;
dr. Nederbragt, die een Hebraïcus was en een
intense belangstelling voor de oudste ge
schiedenis van Israël had, zoals deze in de
Bijbel is beschreven, benaderde de huidige
ontwikkeling uitgaande van de hechte over
tuiging, dat zij wijst op het in vervulling
gaan van de oud-testamentische profetieën.
Daarin breekt hij met de opvattingen van
zijn meeste Protestants-Christelijke geest
verwanten, die deze profetieën vervuld ach
ten in het vóór de geboorte van Christus
gevestigde rijk der Maccabeeën of ze „ver
geestelijken". Uit het geheel van zijn be
schouwingen en commentaren kan men dui
delijk zijn verwachting destilleren dat de
Joden eens allen de door hen verworpen
Christus zullen erkennen en dat God weer,
zoals eens, te midden van Zion zal wonen.
Zaterdagmorgen werd in het Christelijk
Militair Tehuis aan de Jansweg in tegen
woordigheid van een groot gedeelte van het
personeel van de afdeling Stortings- en
Ophaaldienst van het Gemeentelijk Ener
gie Bedrijf in Haarlem de heer M. Rumpff
gehuldigd naar aanleiding van het feit, dat
hij op 1 Januari veertig jaar in overheids
dienst was als administratief-hoofdambte-
naar.
De heer B. J. Thijssen, directeur van de
incasso-stortings- en ophaaldienst, roemde
als eerste spreker de grote activiteit van de
jubilaris en vervolgens belichtten talrijke
sprekers, onder wie ds. Joh: Bronsgeest, de
heer T. Reinink, de heer Starreveld en de
heer Borger de vele facetten van het kun
nen van de heer Rumpff. De heer F. van
Egmond, chef van de afdeling personeels
zaken van de gemeentesecretarie, bracht
onder meer in een geestige toespraak
de hartelijke gelukwensen over van
B en W. Vrijwel alle sprekers lieten hun
woorden vergezeld gaan van een toepasse
lijk geschenk. De jubilaris beantwoordde de
diverse sprekers met een persoonlijk woord
en tevens dankte hij alle aanwezigen voor
hun blijken van belangstelling.
Wegens de gladheid van de weg is om
streeks negen uur, Nieuwjaarsdag, op de
Gedempte Oude Gracht, ter hooge van het
Groot Heiligland, de 36-jarige A. B„ hoofd
verpleegster van het Grote Gasthuis, met
haat fiets geslipt en gevallen. Met een hoofd
wond en vermoedelijk met een zware her
senschudding is zij naar het Grote Gasthui»
gebracht.
