LAHORE, draagster van Mohammedaanse cultuur Geen bewuste achterstelling van katholieken in openbare ambten Kort en bondig WËb&m Vier Haarlemse schilders werkten ie Fraekrijk Vrijzinnig Democraten oriënteerden zich „De dorpsdokter" De Groot-Mogols hebben vooral daar luisterrijke bouwwerken nagelaten DONDERDAG 4 MAART 1954 HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 9 Burgerlijke Stand Vrouwen liever in huis kamer dan in vergaderzaal Kassier zou N.V. voor 16700 hebben benadeeld Nederlandse muziek „Ons Genoegen" zong voor ouden van dagen Levensteken van dood gewaande Nederlander Kamerlid Jac. Groen: Tekort aan katholieke intellectuelen j^pragHH Bende terreur in West Java Dammen Sneldamwedstrijd Tulpenrallye eindigt wel op circuit Om de bokstitels Draadbreuk in bovenleiding stremde het treinverkeer Vier Haarlemse tekenaars werkten in frankrijk en de resultaten daarvan vindt men in kunsthandel Leffelaar aan de Wa genweg tentoongesteld. Het is een boeiende, prettige expositie. Er spreekt vitaliteit, echtheid, ernst en vreugde uit deze wer ken. Bijna zonder uitzondering reiken deze tekeningen uit boven wat men reisschetsen noemt. De woorden „illustratief" en „vlot" zal men in onderstaande bespreking niet tegenkomen. Ze zouden ook niet toepas selijk zijn op dit werk. Gelukkig, zou ik haast zeggen. - Frans Funke blijft trouw aan het vermaarde Montmartre. Hij is in de ban van de oude schilderachtige buurten en vindt daarenboven zijn motieven aan de boorden van de Seine. De duistere over koepeling der bruggebogen, waarachter het zilveren water lichtend op glanst, boeit en bekoort hem. Hij beziet dat alles met een Hollands oog en geeft het weer in zware kleurgamma's, solide en vast ge aquarelleerd op papier van flink formaat. Hij houdt van Parijs waar hij steeds weer naar toe trekt, maar hij neemt zich zelf en zijn degelijke aquareltechniek steeds mee en moet van de „Franse slag" niets hebben, wat zijn vóór en zijn tegen heeft. Het voordeel is, dat hij zich niet tot ge makkelijke effecten laat verleiden, het nadeel dat hij zich niet eens kan ontspan nen en daardoor eens iets loslaten van de soms wel wat beklemmende vakkundig heid. Willem Steyn is ook Hollander ge bleven in Frankrijk. Hij tekent er de wijde verschieten van de Rhóne-vallei en de uitgestrekte wijnakkers bij Mirmande in de trant van onze zeventiende-eeuwers. Een Jacob Koningk en Hercules Seghers wisten in hun landschappen de ruimte te vangen in het verschuiven der landerijen en het wolkenperspectief. Steyn is van hen een late geestverwant, maar de pro blemen van deze tijd zijn toch ook in z'n mooie tekeningen wel te zien. Hij zoekt en vindt dikwijls de omschrijvende lijn, waar mee hij de grote partijen en vormen sa menvat. Hij is spaarzaam met kleur en toon om de spanning van de lijn geen ge weld aan te doen. Poppe Damave is daarnaast speel ser en heel gevat. Hij heeft een licht aan sprekende techniek en hanteert het houts kool met de zelfde luchtigheid als de aquarel. Er is ook iets fantastisch in zijn kleur, iets vervloeiends en schitterends, iets blinkends. Deze kwaliteiten, die zijn werken zo doen aanspreken, hebben mis schien één bezwaar: hij komt zelden of nooit tot een conclusie. Van iemand met zoveel natuurlijke begaafdheid mag lang zamerhand iets meer gevraagd worden. Na de boeiende tekeningen en schetsen, die hij in Gravelines en Flandres maakte, zien we nu verlangend naar een werk van lan gere adem en genuanceerder makelij uit. Frans Verpoorten, een geestver want van Damave, die dezelfde motieven zoekt, is toch weer anders geaard. Hij heeft langer werk eer hij z'n tekening aanvangt, vermoed ik. Hij is bedachtzamer bij het componeren: als hij een vissersboot tekent, dan ziet hij die niet als een pittoresk on derdeel maar als. de op dat moment enige realiteit, die waarde heeft. Hij deelt dat Onder voorzitterschap van de heer F. J. Plesman, heeft gisteravond mr. K. Bijl- sma uit Franeker, oud Tweede Kamer-lid voor de Vrijzinnig Democratische Bond, in Hotel Lion d'Or een uiteenzetting ge geven van de beweegredenen die tot de heroprichting van de V.D.B. hebben ge leid. De heer Bijlsma noemde Haarlem „een oud bolwerk van de vrijzinnige de mocratie", en gaf een beknopt overzicht van de geschiedenis van de V.D.B. sinds haar oprichting in 1901, toen zij zich van de liberalen afscheidde om het stem- en kiesrecht in de wet te krijgen. Spreker memoreerde de werkzaamheid van voor aanstaande vrijzinnig democraten als prof. Drucker, Van Deventer en Ebels, die de Pachtwet op zijn naam heeft staan. Na de bevrijding in 1945 fuseerden de V.D.B. en de S.D.A.P. tot de Partij van de Arbeid, onder invloed van de toen heersende een heidsgedachte. In 1948 „beleefden wij een tweede be vrijding", aldus spreker, „toen de V.V.D. werd opgericht". Vele oud-vrijzinnig de mocraten traden toe, velen ook bleven in de Partij van de Arbeid. Maar velen ook voelden zich in geen van beide thuis. Dit werd aanleiding to de heroprichting van de V.D.B. op 30 Januari 1953. De heer Bijlsma stelde de ethiek van de persoonlijkheid, de volledige ontplooiing van de persoonlijk heid als principe van de V.D.B. „Er is een roep naar zuiverheid, naar individualiteit", zei hij, „het moet om de politieke zuiver heid anders gaan in Nederland". Spreker kenschetste de doelstelling van de V.D.B. als synthetisch. De V.D.B. had in haar beste tijd 10.000 leden, nu zijn het er een jaar na de heroprichting 500. In Friesland ondervindt de V.D.B. grote belangstelling. Men hoopt er met de ko mende verkiezingen voor de Provinciale Staten met een goede lijst uit te komen. Na de pauze bezon de kleine groep aan wezigen zich op de mogelijkheden om de vrijzinnig democratische gedachte meer ingang te doen vinden. HAARLEM, 3 Maart 1954 Ondertrouwd: 3 Mrt, H. Chr. Duits en B. Bestenbreur; W. F. P. van den Broek en A. A. J. Wiggers; A. F. L. Hackfoort en W. M. van der Ende; J. Gi-oes en A. van Heel; A. van der Wijk en J. Dekker; H. F. Broekhui zen en W. Nieuwenhuizen; H. Koster en J. Gieliam; H. J. Raspoort en P. J. Grannetia; A. N. Mulder en E. Kloos; H. H. Jöbsis en S. J. Deijlius; F. Th. Handgraaf en H. B. W. de Leth; A. Plug en T. Poelman; M. J. van Praag en H. Reisner; N. Jonkhart en J. C. Visser; J. Schoemaker en J. J. M. de Jong; J. H. M. Pardon en M. P. de Boer. GEHUWD: 3 Mrt, J. A. F. Oostrom en C. L. Pus; H. Uitendaal en C. van Bentem; H. J. Buis en E. H. van der Wijden; H. M. Kuij- per en J. Chr. van Honschoten; J. J. M. Quirijnen en J. Albers; C. Weber en J. H. Korthouwer; J. Kops en M. J. Brico; J. Veld huis en D. M. J. Venema; J. Brouwer en M. Mons; H. Groenink en J. P. Brussee. BEVALLEN van een zoon: 2 Mrt, A. J. de LangJanszen; R. E. Slotde Geus; M. M. Bon—Schreurs; W. van Voorst—'Verkruissen; H. C. J. van der Meer—Clavaux; C. J. Beste man—van Rijn; 3 Mrt., Cr. Heertjes—Ben schop; A. H. van Galen—van Leeuwen. BEVALLEN van een dochter: 28 Febr., J. Kanaar—Reus; 2 Mrt, W. van Voorst—Ver kruissen; G. NieuwenhuisDamsma. OVERLEDEN: 2 Mrt, G. J. Verhaar, 49 j., Kamperlaan. niet medé door een overvloed van détails maar door de typering van het volstrekt eigene van die boot. OTTO B. DE KAT. Mejuffrouw mr. JZeelenberg: In de serie lezingen over „Van gemeente tot Verenigde Naties" voor de plaatselijke Raad-Haarlem van de Nationale Vrouwen raad van Nederland sprak gisteravond in Theosofia mejuffrouw mr. J. Zeelenberg over: „Het werk der vrouw in de Tweede Kamer". Voordat de spreekster het eigenlijke onderwerp behandelde, verklaarde zij, dat de werkzaamheden van de vrouw in de politiek niet datgene hebben gebracht, wat de voorvechtsters van het vrouwenkies recht er van gedacht hadden. Volgens mr. Zeelenberg komt dit, doordat de vrouw in het algemeen weinig belangstelling heeft voor hetgeen zich buiten haar huiselijke kring afspeelt. Zij prefereert enkele uit zonderingen daargelaten het huiselijke boven het openbare leven. De gemiddelde vrouw, die zich op poli tiek terrein begeeft, komt het beste tot haar recht in een raad van een kleine of middel grote gemeente, aldus spreekster. Daar zij in het algemeen vakkennis mist, voelt zij zich meestal aangetrokken tot het sociale werk, waar zij veel baanbrekend werk kan verrichten. Zij is dan in kleine plaatsen vaak een persoonlijke vraagbaak en steun voor een groot aantal mensen. Toch blij ven deze vrouwen een speciaal soort raads leden. Men zal hen kunnen aantreffen in commissies voor onderwijs en volksgezond heid, maar waarschijnlijk niet in die van financiën, Openbare Werken en personeels zaken. Toch zijn er zeer zeker vrouwen in Nederland te vinden, die ook op die ter reinen deskundig zijn; het is de taak van de politieke partijen, haar uit de massa te lichten en op de voorgrond te plaatsen. Daarbij komt, dat een man zich durft te uiten op een gebied, waarin hij vreemd is. Iets, waartoe een vrouw niet spoedig over gaat! Wanneer er trouwens om een plaats in een bepaalde commissie gestreden wordt, trekt de vrouw zich meestal bescheiden terug. Wanneer een vrouw eenmaal is ingebur gerd in de vaak gemoedelijke sfeer van een gemeenteraad, zal het haar niet licht vallen, te spreken in een grote vergadering als Provinciale Staten of Tweede Kamer. Een onderlinge band met de overige afgevaar digden, zoals men die in de raad kent, be staat daar niet. Het werk in Staten en Kamer is veel minder persoonlijk dan in dc raad. Het is meer een kwestie van woorden. De stimulerende kracht van een Kamerlid is gelegen in het stellen van vra gen bij de begroting. Voor de rest dient men de wetsvoorstellen af te wachten. De negen vrouwelijke afgevaardigden, die de Tweede Kamer rijk is. vormen geen band door de fracties heen. Dit is ook niet nodig, omdat zij volwaardige Kamerleden zijn. Slechts een enkele keer trekken zij er gezamenlijk op uit. Wel maken zij veel ge bruik van het recht, dat alle Kamerleden bezitten, namelijk om vergaderingen van commissies, waarin zij zelf geen zitting hebben, bij te wonen. Men 'moet niet denken, dat „typisch vrouwelijke onderwerpen" alleen door vrouwen worden behandeld. Het gaat daar bij niet om het vrouw-zijn, maar om het politiek inzicht. De plaats van de vrouw hangt af van speciale bekwaamheden. Zon der theoretische opleiding komt men er niet, al is enige praktijk ook nodig. Be wogenheid van het gemoed alleen is niet voldoende. Men dient kennis van zaken te hebben tot in détails. Het is een vak van lezen, praten en conclusies trekken, een standpunt innemen en verdedigen. Men mag echter geenszins een persoonlijk resul taat nastreven. Men verkondigt geen privé- mening, doch die van een deel van het volk. Fr rust dus een grote verantwoordelijkheid op de schouders van de Kamerleden. Haarlemse Rechtbank Een jaar geëist Hedenmorgen stond voor de Haarlemse rechtbank terecht de 56-iarige J. D. T. uit Amsterdam, thans gedetineerd in het huis van bewaring in Haarlem, verdacht van verduistering in dienstbetrekking. T. was ten laste gelegd, dat hij als boekhouder kassier van een Zaanse diepvries-fabriek, in de loop van 1952 en 1953 herhaalde ma len grepen in de kas van deze N.V. had ge daan tot een totaal bedrag van ongeveer f 16.700. Verdachte zou het gehele bedrag op f114 na, welke door de politie in beslag was genomen te eigen bate heb ben aangewend. De gewezen kassier, die ter rechtzitting alle hem ten laste gelegde feiten toegaf, zou zijn verkeerd beleid met allerhande manipulaties hebben gecamou fleerd. Gedreven door allerlei omstandig heden. die tijdens de rechtszitting niet na der werden behandeld, had hij zijn wan beleid doorgezet tot hij geen andere uit weg meer zag dan zich bij de politie te melden. De officier van justitie, mr. B. v. d. Burg, vond het bewijs geleverd, daar ver dachte alles toegaf en een uitgebreid on derzoek had uitgewezen, dat hij alleen schuldig kon zijn. Enerzijds diende vol gens hem een zware straf te worden ge- eist, daar de laatste tijd vele van derge lijke verduisteringen worden gepleegd. An derzijds wilde hij rekening houden met de omstandigheden, die verdachte tot zijn wandaad hadden gebracht. Rekening hou dende met een over het algemeen gunstig reclasseringsrapport over T.. eiste hij ten slotte een gevangenisstraf van een jaar met aftrek van de preventieve hechtenis. De raadsman van verdachte, dr. E. M. J. Miriderop, pleitte voor een gecombineerde straf, opdat T. in de gelegenheid zal wor den gesteld, weer spoedig voor zijn gezin te kunnen werken, terwijl hij dan tevens onder toezicht van de Reclassering zou staan, hetgeen pleiter noodzakelijk achtte. De rechtbank bepaalde de uitspraak op Donderdag 18 Maart. Onder auspiciën van het Contactcentrum voor musici van het Nederlands Impresariaat wordt Zaterdagavond in Huize Hesmerg een concert gegeven door het blokfluit-ensemble van Kees Otten en door het pianoduo Ans Bouter en Mien van Luin. Er werden werken van Willem Pijper en Jurriaan Andriessen uitgevoerd. Amateurtoneel Bijna een jaar geleden heeft de vereni ging „Postaal Genoegen" in de stads schouwburg dit sterke speelstuk van Jan Fabricius voor het voetlicht gebracht. Het was een opvoering waarover ik nogal t.e spreken was. Ik heb er mijn recensie nog eens op nageslagen en trof onder de mede spelenden namen, die ik ook gisteravond in het programma vermeld vond, toen „De Dorpsdokter" door de Arbeiders Toneel Vereniging „Samuel Falkland" werd op gevoerd. Daar is natuurlijk niets op tegen. De recensent kan alleen de kans lopen dat hij eenzelfde stuk tweemaal ziet opgevoerd door dezelfde mensen, d'ie spelen voor een andere vereniging. Zo'n vaart liep het ech ter Woensdagavond niet, ik zou haast zeg gen. het tegendeel was het geval, want regisseur Hein Kraneveld had eens flink met de rollen gehusseld en zo zag ik de spelers van het vorig jaar bijna allen in een andere rol, wat èn voor hen èn voor mij de spanning erin hield. Ik geloof dat die hussel partij in hun voordeel is ge weest. De notaris van Henk van Musscher bij voorbeeld was veel beter dan de boeren zoon, die hij bij de vorige gelegenheid speelde. Dit was nu eens een krachtige typering met een hele lichte aanzet, een karakter, verkregen door de verhoudin gen fijntjes tegen elkaar af te wegen. Mijn compliment. Klaus Eeck, de losbollige zoon in het stuk, clie blijkt meer in zijn mars te hebben dan werd vermoed, was in han den gebleven van Nico Bakker. Wederom een goede vertolking, niet te onbeteugeld om de ernst onwaarschijnlijk te maken, sympathiek en gevoelig. Dat zijn al twee rollen, die uitstekend bezet waren en in belangrijke mate de sfeer en de toon aan geven in dit spel. Gelukkig hield het daarmee niet on. Tk zag van Nan Umans een temperamentvolle Aalke Aikes, moeder, die haar kind niet verloochent en voor hem strijdt tot het einde toe. De dramatische gegevens van deze figuur zijn er niet om aan voorbij te lopen. Wisselend zijn haar gemoedsbewe gingen. Teder, hartstochtelijk, fel, vinnig, verbeten: alle registers gaan open. En dat klaarde zij met de innerlijke aandrift van de geboren toneelspeelster, puur talent, waarmee ze nog heel wat kan bereiken. Ook voor Kraneveld's vertolking van de dokter heb ik alle bewondering. Zijn scène met de notaris demonstreerde weer eens, dat toneelspelen een zaak van beheersen is. Beheersen var^de emotie om er de toe schouwer mee in zijn ban te slaan. Zijn regie loog er evenmin om. Dat was met veel zorg gedaan en waar mogelijk met vermijding van het melodramatisch effect, dat de tekst nog wel eens aankleeft. Ik zag verder een wel doorvoeld gespeel de boerenzoon van Thijs Umans en een verloofde, precies op maat en heel natuur lijk in verschijning, die ter elfder ure was opgenomen door mejuffrouw Sival. Het kamermeisje Floorke completeerde op aannemelijke wijze de bezetting. Een voorstelling derhalve waarmee „Sa muel Falkland" alle eer heeft ingelegd. P. W. FRANSE. Dinsdag gaf de zangvereniging „Ons Ge noegen" onder leiding van de heer J. Hensen een uitvoering in het Tehuis voor ouden van dagen in Haarlem. En ze liet daarmee de ouden van dagen in haar genoegen delen, want zowel de koorzang als de solozang onder begeleiding van Emmy van Eden viélen zeer in de smaak. In 1942 werd de heer H. ten Hoff uit Musselkanaal gedwongen in Duitsland te werk gesteld Sinds 1943 hoorde zijn vrouw niets meer van hem en in 1949 liet zij het huwelijk ontbonden verklaren, nadat het Rode Kruis haar na jarenlange nasporin gen had medegedeeld dat aangenomen moest worden dat haar man niet meer in leven was. Zij trouwde daarna met ce heer P. van der Lee. Dezer dagen heeft zij echter een kaart van haar eerste echtgenoot ontvangen, die haar mededeelt dat hij in goede gezond heid in een kam» bij Moskou verblijft en dat hem voor hat eerst na tien jaar was toegestaan raar huis te schrijven. Gelukkige ontmoeting van natuur en architectuur tn Lahore. (Van een medewerker) Met een Bristolvan de Royal Pakistan Air Force („Royal" omdat Pakistan de Britse Koningin als staatshoofd erkent) ben ik van Karachi naar Lahore gevlogen. Het was een vlucht van ongeveer zeven uur, met een korte onderbreking in Peshawar, over woestijnen en bruingele, volkomen kale rotsbergen, over rivieren, die als don ker kronkelende strepen door het land schap waren getrokken over de meetkun dige figuren van de irrigatiestelsels en dicht langs de beroemde Khyberpas. de eeuwenoude invasiepoort van de invallers uit het Noorden. Dorpjes en steden leken met hun recht hoekige blokjeshuizen, die dezelfde kleur hebben als de omringende grond, op ina- qniettes van een rationalistisch architect. Hier en daar trok een kamelenkaravaan voorbij en op de oneindige rechte wegen Heten auto's dikke stofwolken achter. Tezamen met een mede-passagier huur de ik bij aankomst in Lahore een „Tonga", een soort sjees met een zonnedakje. Mijn Pakistaanse reisgenote, gehuld in een don ker blauwe sluier, bleek een medisch stu dente te zijn. Wij raakten in gespx^ek. Zij zeide dat zij niet de minste last van haar „boerka" (sluier) ondervond, omdat deze zo licht is. Zij gaf toe de.t het dragen van de boerka niet als zodanig door de Koran, het boek van de profeet, voorgeschreven is. Hij moet echter dienen om een duidelijke scheiding tussen man en vrouw te tonen, daar ieder ziin eigen taak in de samen leving heeft. Zij doelde hiermede kennelijk op het werk buiten het huis en daarbinnen. De boerka helpt voorts de vrouw haar waardigheid hoog houder, en gaat tevens 'het zedelijke verval tegen, zo verklaarde zij. Ik protesteerde en vroeg of het niet- dragen van een sluier betekent., dat wij in het Westen een laagstaande moraal heb ben. Zij antwoordde ontkennend, doch wat zij werkelijk dacht zal ik wel nooit we ten. Zij had ook van Koningin Juliana ge hoord en blijkbaar niets dan goeds. Toen ik haar lofzang op onze democratische Koningin onderbrak met de opmerking dat Koningin Juliana ook geen sluier draagt en zich vrijelijk beweegt, hadden we he laas de plaats van haar bestemming be reikt, het „Fatima Jinnah Medical College". Even zij opgemerkt dat deze hogeschool genoemd is naar de zuster van Pakistans stichter, die veel in het openbaar optreedt en door haar familieband met de Quaid-i- Azam, de grote leider, gezag heeft bij het volk. Hel merkwaardige- is overigens dat ik haar in werkelijkheid noch op een foto ooit met een sluier heb gezien. De vraag Bewuste achterstelling van Ka tholieken in overheids-functies werd door het K.V.P.-lid van de Tweede Kamer de heer J. Groen Azn. uit Alkmaar gesteld tijdens zijn betoog over het onderwerp „Het tekort aan katholieken in overheids functies", dat hij Woensdagavond op een matig bezochte ledenvergadering van de afdeling Heemstede van de Katholieke Volks Partij, in het R.K. Verenigingsge bouw aan de Herenweg gehoyden heeft. Zijn mening was, dat van een bewuste achterstelling geen sprake is, ofschoon het ongetwijfeld volgens hem wel eens voor gekomen zal zijn, dat bij gelijke geschikt heid van twee candidaten de benoeming aan de katholiek onthouden werd, op grond van zijn religie. Bij de poging een oorzaak voor deze duidelijke achterstand van ka tholieken in overheidsfuncties aan te wij zen, bepaalde spreker zich eerst tot het noemen van enige cijfers. Hij wees er op, dat bij de in 1947 gehouden volkstelling is gebleken, dat het Nederlandse volk voor 25,8% uit Rooms-Katholieken bestond, een percentage dat sindsdien ongetwijfeld aan zienlijk is toegenomen. Desondanks belijdt van de vijftien secretarissen-generaal geen enkele de katholieke godsdienst en be draagt het aantal hoge en lagere ambte naren aan al deze departementen slechts vijf en tien procent. Een verschijnsel dat ook bij andere ambten kan worden gecon stateerd; zoals bijvoorbeeld burgemeesters en notarissen. Deze achterstand meende spreker voor namelijk te -moeten toeschrijven aan het tekort van katholieke intellectuelen; hoe wel dit naar verhouding te gering aantal afgestudeerden, anderzijds weer een ver heugende oorzaak vindt in de vele pries ter-studenten, die ondanks hun hoge graad van ontwikkeling, uiteraard toch van open bare functies en ambten zijn uitgesloten. Ook betreurde spreker het geringe aantal katholieke ambachtsscholen, waardoor automatisch minder katholieke geschoolde arbeiders worden afgeleverd. Al meende hij dan ook voor de toekomst enige verbe tering te kunnen aanwijzen, doordat het bestaande aantal met vier nieuwe katho lieke ambachtsscholen zal worden uitge breid. Verder was de heer Groen ervan overtuigd, dat bij dit alles de anciënniteit eveneens een grote rol speelt en de katho lieken in dit opzicht veel te verdraagzaam zijn geweest. Persoonlijk zou spreker daar om gaarne door middel van een grote pro testdemonstratie aan deze grieven uitdruk king willen geven, omdat hij zich onder meer heeft afgevraagd, of de katholieken dan alleen maar goed zijn om veertig pro cent van de soldaten te leveren. De heer Groen besloot dit betoog door zijn bezorgd heid onder woorden te brengen over de uitslag van de komende verkiezingen voor de Provinciale Staten, daar de katholieke eenheid door de partij van Weiter nog steeds ernstig in gevaar wordt gebracht. Hij vreesde, dat de K.V.P. deze versnippe ring met enige zetels zou moeten honore ren, waardoor de achterstand op de P. v. d. A. in Noordholland nog groter wordt. Ook tijdens de huishoudelijke vergade ring, welke aan deze uiteenzetting is voor afgegaan, werd de K.N.P. meermalen ter sprake gebracht. Zo meende de penning meester, de heer J. Steenbrink in zijn jaar verslag deze partij als een der oorzaken te moeten aanwijzen voor de aanzienlijke vermindering van het ledental, dat sinds 1945 van 900 tot 490 is teruggelopen. Ten einde in deze afdeling zo mogelijk een gro tere activiteit te ontwikkelen, deelde de voorzitter verder nog mede, dat het bestuur overweegt de afdeling in tweeën te split sen. Ten slotte werd de heer H. L. I. M. Schellart tot secretaris gekozen in plaats van de heer G. Willemse, die wegens druk ke werkzaamheden voor deze functie heeft bedankt Ik reed alleen verder. Het was mij reeds lang opgevallen hoeveel meer groen hier te zien was. Veel meer dan men zou ver wachten wanneer men uit het vliegtuig op het landschap neerziet; lange lanen met oude bomen, parken en tuinen. De bomen zijn daar zeker geen luxe, want de zon brandt er onbarmhartig en de lucht is droog. Een echt landklimaat. Lahore neemt niet alleen een belangrijke plaats in het politieke en economische le ven van de nieuwe natie in, doch het is zich er van bewust dx-aagster te zijn van een grote Mohammedaanse cultuurhistorie. Tweeduizend jaar oude stad Het bestaat minstens al tweeduizend jaar. Lahore wordt echter pas in geschrif ten van de zevende eeuw als belangrijke plaats genoemd. De naam is afgeleid van Loh of Lava. de zoon van Rama, die de held is van de Ra- mayana. Maar grote bloei kreeg het in de tijd van de Mohammedaanse Groot-Mo gols, toen Lahore een van de belangrijkste steunpilaren van hun rijk werd. Dit rijk werd gesticht door Baber of Baboer, de zoon van de verdreven koning van Fergana, een vorstendom gelegen in 't huidige gebied van Russisch Toerkistan. Baboer, een achterkleinzoon van de grote, doch wrede Timoerlenk, veroverde eerst Afghanistan en stichtte in het begin van de zestiende eeuw een. rijk in de vlakten van Noord-Voor-Lndië, met inbegrip van Pensjaab. De derde Groot-Mogol (zo wer den deze vorsten genoemd) Akbar de Grote, veroverde nog meer gebieden. Hij is net die het beroemde fort van Lahore tot een machtige sterkte uitbouwde, welke haar diensten als zodanig tot in de twin tigste eeuw heeft bewezen. De Britten heb ben het in latere tijden veroverd en tot 1924 bezet gehouden. Oorspronkelijk diende het in tijd van vrede tevens als woning voor de vrouwen van de vorst, terwijl hijzelf in grote ten ten, weelderig van tapijten voorzien, aan de rivier de Ravi woonde. De Groot-Mo gols beroemden er zich op verwant te zijn aan Djengiz Khan, een van de grootste, zo niet de grootste veroveraar alle tijden. In schoolboekjes of beknopte encyclo- paedieën wordt hij meestal een horde- hoofd genoemd en men kan in romantische boekjes over hem niet veel meer dan zijn wreedheden verhalen. Djengiz Khan dan was een Mongool en de zoon van een No- madenopperhoofd. Door in tenten te wonen BINNENLAND De Nederlandse Handel Maatschappij N.V. zal in de komende maanden overgaan tot het openen van drie nieuwe agentschap pen, namelijk in Beiroet (Libanon), Dam man (Saoedi-Arabaië) en Kampala (Uganda). Op de groenteveiling in Iluissen zijn gisteren de eerste groene kaskommers aan gevoerd. Zij deden *van 56 tot 72 cent per stuk. Enige dagen geleden kreeg een 33-jarige monteur uit de hoofdstad een anoniem briefje, waarin hem aangeraden werd in het koelwaterkanaal van de electrische centrale aan de Hemweg te Amsterdam te gaan dreg gen naar zijn motorfiets. Deze motorfiets was een maand geleden gestolen. De mon teur heeft zijn eigendom inderdaad uit het kanaal opgevist. Een 23-jarige glazenwasser stond in de Stoiwijkstraat te Amsterdam op zijn ladder de ruiten van de derde étage te lappen, toen de bewoner van de vierde étage de ladder, die tegen zijn vensterbank stond, wegduwde om beschadiging van de verf te voorkomen. De glazenwasser wist door een ruit in te slaan zich vast te grijpen en zo een val van de ladder te voorkomen. HAARLEM EN OMGEVING De Nederlandse Vereniging van Ver voerpersoneel zal op Zaterdag 20 Maart een feestavond houden in het Gemeentelijk Con certgebouw, ter herdenking van het 65-jarig bestaan van de afdeling Haarlem. Aan de gemeente-universiteit van Am sterdam zijn geslaagd: voor het doctoraal examen rechten mcj. A. G. Haitsma te Haar lem en voor het doctoraal examen schei kunde de heer J. E. Vincent te Santpoort. Het gezelschap van de Stille Omgang t« Heemstede heeft voor Maandag 8 Maart een ledenvergadering uitgeschreven welke in het R.K. Verenigingsgebouw aan de Herenweg wordt gehouden. Ter gelegenheid hiex-van zal pastoor H. A. J. Drost spreken over ..De oorsprong en de betekenis van de StiRe Omgang". legden de vorsten de nadruk op hun, voor een Aziaat illustere afkomst. Hetzelfde gold ook voor de Chinese keizer Koebilai Khan. Hij stamde rechtstx-eeks van Djengiz Khan af. In zijn weelderige paleistuin stond eveneens een tent om hem aan zijn Nomadische voorvaderen te herinneren. Het „Mogol" van Groot-Mogol bete kent bij de Voor-Indiërs Mongool. Deze Groot-Mogol? lieten in New Delhi en Lahore en ook op andere plaatsen, ik denk aan Attock aan de Indus, prachtige bouwwerken na. Daar is in Lahore het mausoleum van Diehangir, een stijlvol, sierlijk bouwwerk, dat fors aandoet on danks een grote rijkdom aan ornamenten in half edelsteen en „filigrainwerk" in marmer, dat zo kunstig is uitgehouwen, dat het meer de indruk van fijn smeedwerk geeft dan van steenhouwwerk. Er is de tuin van Shalimar, aangelegd, of liever gebouwd, door Siah Djehan, die ook de Tadj Mahal en de tuin van Shalimar in Kasjmir op zijn naam heeft staan, en er is voor-ts de machtige, in rode zandsteen uit gevoerde moskee van Aurangzeb, de Bads- 'jahi Masjid. Deze moskee is, als men het oppervlak i-ekent, de grootste ter wereld. Zij paart zakelijke constructie aan een uiterst fijn gevoel voor verhoudingen. Aurangzeb was de laatste grote der Mo- gols. Reeds onder hem begon het rijk door véle kostbare oorlogen te verzwakken. Lahore werd tenslotte veroverd door Rartdjid Singh, een Sikh-veroveraar, die verantwoordelijk is voor veel plundering en wansmakelijke verbouwingen. Zo is veel van het fort en de andere gebouwen teloor gegaan. Toch blijven deze meester werken van heei-ser-architecten de monu menten van een tijd, die het huidige Pa kistan inspireert. Dit was de grote Mo hammedaanse periode van het Voor-In dische sub-continent. Lahore, ja vooral Lahore beschouwt zich tezamen met geheel Pakistan, als de geeste lijke erfgenaam van dit tijdperk. Karachi, de landshoofdstad, mag dan wel zeer Wes ters aandoen, het is niet voor niets dat men de bezoeker van daar gaarne naar Lahore stuurt Af ff Oponthoud in de woestijn. DJAKARTA, (United Press) Vol gens persberichten uit Bandoeng heeft een bende terroristen elf dorpelingen vermoord in het i-egentschap Sukabumi op West- Java en 21 huizen in as gelegd. Volgens deze berichten dx-ong de bende de Kampong Kalaparea binnen, waar zij op een afdeling van het leger stuitte. Ter wijl de bende zich onder geweexwuur te rugtrok beging zij de moox-den en brand stichtingen. Op Maandag 19 April (2de Paasdag) zal damclub „Het Oosten" in haar clublokaal, gebouw Speeltuinvereniging „Oosterkwar tier" aan de Zomervaart een sneldamwed strijd organiseren in vier klassen en in groepen van zes spelers. Iedere speler krijgt voor elke partij ten hoo:gste 15 minuten speeltijd, zodat de partijen hoogstens een half uur kunnen dux-en. Voor elke gx-oep woi'den twee prijzen beschikbaar gesteld. Aan het hoofd van deze wedstrijd zal een ere-gx"oep spelen, waarin zullen uitkomen de wereldkampioen Piet Roozenburg, J. H. Ansems (Amsterdam), B. Dukel (IJmuiden), Wim de Jong (Haarlem), R. C. Keiler (Am sterdam) en J. B. Sluiter Jr. (Heemstede), behoudens eventuele verhindering in ver band met het tournooi om het persoonlijk kampioenschap van Nederland. De nieuwe deklaag voor het circuit zal nog voor Pasen gereed zijn, zodat races die de Tulpen Rallye besluiten, wél doorgang zul len vinden. Voor de Nederlandse bokskampioenschap pen amateurs zijn de volgende data vast gesteld: 2 Mei 's middags en 's avonds in Frascati in Amsterdam. 8 Mei in Eindhoven. Waax-schijnlijk zullen daarna de halve finales op 10 Mei in Rotterdam worden ge bokst. De finales worden op 17 Mei in Carré in Amsterdam gehouden. Tussen Santpoort en Beverwijk Hedenmorgen is er op de spoorbaan tus sen Santpoort en Beverwijk om kwart over vijf een draadbreuk ontstaan in de boven leiding, waardoor de treinen tussen Sant- poort en Beverwijk enkele uren over en kel spoor moesten rijden. Om kwart voor acht was de boven leiding weer hersteld en kon het treinver keer over beide sporen worden hervat.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 11