Stille tochten door Haarlem
naar drie fusilladeplaatsen
Réveille zette het
Bevrijdingsfeest in
Duizenden eerden gevallenen bü de
met bloemen getooide monumenten
Kort en bondig
Cantate in de
Grote Kerk
Stille tocht naar
Erebegraafplaats
*5Brieven aan
de redactie
Bloemendaal
WOENSDAG 5 MEI 1954
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Niet vergeten
Bittere herinnering
Dodenherdenking
Heemstede
Haarlemse P.T.T.'ers
herdachten collega's
Tentoonstelling N.P.G.
Scheepvaart
Tentoonstelling „Lezen
van rotswand tot microfilm
Burgerlijke Stand
In de Grote Kerk speelde Klaas Bolt
zacht op het orgel terwijl honderden men
sen voor en terzijde van de kansel plaats
namen, waarvoor een aantal bloemstukken
klaar lagen om later te worden meegeno
men in de stille tocht naar het monu
ment op de Dreef. De heer C. Brink,
hoofdbestuurder van de Nationale Fede
ratieve Raad van het Voormalig Verzet,
was door ernstige ziekte verhinderd en in
zijn plaats sprak ds. J. van der Mije uit
Zandvoort. Hij citeerde een paar regels uit
een gedicht van Willem Brandt in een litte
rair protest tegen het besluit, de vijfde Mei
niet langer als Nationale Feestdag te hand
haven, waarin deze dichter zegt: „je kunt
niet eeuwig stilstaan bij het lijjen met
idealen valt geen brood te snij jen". Hen,
die in ernst geneigd zijn, zich af te vragen
of een herdenking als deze wel zin heeft,
raadde hij aan een stapje in hun herinne
ring terug te gaan en zich af te vragen of
dat lijden, dat vechten en dat sterven zin
had gehad. Men is in staat dat na te gaan
door het heden te vergelijken met de be
zettingstijd. „Wij worden niet gecomman
deerd om stram te staan bij een of ander
„Denkmal", wij kunnen vrij discussiëren
of wij de vijfde Mei al of niet moeten vie
ren, ik kan de jeugd vrij oproepen om de
herinnering aan de bevrijding te bewaren.
In al deze dingen openbaart zich het grote
verschil met de onderdrukking waaronder
wij hebben geleefd en dat verschil gaf de
zin aan hun strijd en aan onze herdenking",
aldus ds. Van der Mije. Nadat hij ook de
in de kerk aanwezige familieleden van ge
vallenen had toegesproken, werd het eerste
deel van de cantate „Herboren Holland"
van Jos. de Klerk uitgevoerd door 500 leer
lingen van Haarlemse scholen met begelei
ding van het Noordhollands Philharmo-
nisch Orkest.
Op de achterkant van de uitgereikte pro
gramma's was de tekst van de cantate, van
Jaap Moulijn, afgedrukt, zodat ieder de
zang, die min of meer onafhankelijk, maar
in voortreffelijke harmonie met de orkest
muziek weerklonk, woordelijk te volgen.
Vooral de weemoedige toon bij de woorden
„Hoeveel jong en bloeiend leven is voor
Nederland gegeven in de zware stille strijd"
en het contrast in zang en orchestratie in
„De duivel heeft de haat geschapen, de
liefde vloeit uit God" zal op velen indruk
gemaakt hebben.
Op de Dreef
Om acht uur precies verstomde het klok
gelui van de Bavokerk, waarna een trom
petsignaal de twee minuten stilte aankon
digde. Hierna sprak de voorzitter van het
comité „Nationale Herdenking" sectie West,
de heer F. Vink, een kort openingswoord,
waarin hij zijn misnoegen uitte over het
feit, dat wij in een tijd leven, waarin het
geld wordt beschouwd als het beste middel
om voorspoed, geluk en welvaart te berei
ken, zo zelfs, dat men er de bevrijdingsdag
voor wil laten wijken.
Vervolgens zong het kinderkoor „Inter
Nos" onder leiding van Jan Booda „Wilt
heden nu treden", begeleid door het mu
ziekcorps van het Leger des Heils, waarna
de heer M. Philipsen, leraar en voorganger
der Nederlands Israëlietische Gemeente een
toespraak hield. „Deze plaats is heilige
grond", zo zeide hij. „Zij is een historische
plek voor de Haarlemmers en als getuigenis
van het onrecht, dat hier werd begaan,
staat daar het beeld van een wenende
vrouw. Zij is een van de stille getuigen,
opgericht op de bodem van de doodsvallei
Europa, waar tien millioen onschuldige
mensen werden omgebracht." „De geest,
die onze gevallenen bezielde, is eeuwig. Zij
getuigt tot ons, wellicht tegen ons, want wij
wagen het niet de mond te openen tegen
het onrecht, dat zich weer hoe langer hoe
meer begint te openbaren. Wij hebben veel
vergeten, wij moeten dat wel doen, anders
zou het leven niet te dragen zijn, maar wij
mogen nooit vergeten, hoe zij, die wij her
denken, hebben geleden door de onmen
selijkheden van de bezetter, want anders
zouden onze gevallenen het leven hebben
gelaten voor een hersenschim".
Hierna speelde het muziekcorps van „Het
Leger des Heils" onder meer het geestelijk
lied „Blijf bij mij Heer". Mr. B. W. Stomps,
voorzitter van de Nationale Federatieve
Raad van het Voormalig Verzet zei in zijn
daaropvolgende toespraak te geloven, dat
Haarlem nog nimmer zulk een grote menig
te ter herdenking van de gevallenen bijeen
had gezien, als thans het geval was. „De
offers, die de gevallenen, niet alleen in Ne
derland, maar over de gehele wereld heb
ben gebracht, zijn niet vergeefs geweest;
zij hebben de mensheid uiteindelijk tot
zegen gestrekt. Wij moeten de fakkel van
hun ideaal, vrijheid en recht, brandend
houden", aldus besloot mr. Stomps zijn toe
spraak.
Vervolgens zong het kinderkoor „Als de
dag in glorie rijst", waarna de kranslegging
volgde. De plechtigheid werd besloten met
het zingen van het Wilhelmus en een défilé
langs het mpnument.
Op de Jan Gijzenbrug
Voor de negende keer hebben velen uit
het gehele land zich verenigd om met een
Stille tocht naar de Erebegraafplaats aan
de Zeeweg te Overveen hen te herdenken,
die in de jaren 1940-1945 in het verzet zijn
gevallen. Vele op deze dag gehouden her
denkingen dragen een uitsluitend plaatse
lijk karakter, doch de Commissie Nationale
Herdenking te Bloemendaal heeft deze her
denking niet plaatselijk gehouden; en men
heeft^ vooral hen hierbij betrokken, voor
wie de stille gang een persoonlijk herden
ken is van hun op de Erebegraafplaats rus
tende familieleden. Op de Erebegraafplaats
zijn begraven de Nederlanders, die iin het
binnenlands verzet gevallen zijn, ongeacht
hun geloofsovertuiging of politieke richting
en komende uit alle provincies van den
lande. De stille tocht naar die Erebegraaf
plaats is in zekere zin dus een nationale
gebeurtenis geworden.
Dit jaar heeft ook de radio-omroep dit
beseft. In het kader van de reportage over
plaatsen waar Nederland zijn doden her
dacht werd ook een uitzending gegeven
vanaf de Erebegraafplaats. Daar sprak aan
het graf van wijlen de heer Walraven van
Hall, een der leiders van het Nationaal
Steunfonds dr. L. de Jong, directeur van
het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie. Het Doopsgezind zangkoor onder lei
ding van de heer Hans de Jong zorgde voor
een muzikale omlijsting met koorzang.
Toen de radio-uitzending afgelopen was,
had de kop van de stoet van deelnemers
aan de Stille Tocht inmiddels ongeveer de
dodenakker bereikt. Voorafgegaan door
tamboers van de padvinders der St. Joris-
band K.V.J.B. die de dodenmars sloegen,
trok een stoet van een kleine anderhalf
duizend zwijgende mensen naar het duin
terrein. De tocht duurde bijna een uur.
Nadat een hoornblazer het „Geeft acht"
had geblazen, werden de twee minuten
stilte in acht genomen. Vervolgens ging de
vlag van halfstok in top. In de loop van
de dag hadden reeds deputaties van scho
len en organisaties bloemen op de graven
gelegd.
Voor het begin van de Stille Tocht had
een korte herdenkingsplechtigheid plaats
gehad in het gebouw van Publieke Werken
aan de Brouwerskolkweg, waar ruim vijf
honderd nabestaanden en Bloemendaalse
ingezetenen voor een ogenblik bijeen waren
gekomen.
Pater C. Bayer O.F.M. hield een toe
spraak, waarin hij zich vooral bepaalde tot
de angst die ons mensen bedreigt of waar
door zij zich bedreigd gevoelen. Een angst
voor het bestaan, voor de maatschappij,
voor de wereld en voor het leven. Een
angst, die men overal om zich heen kan
waarnemen en die voortkomt uit gebrek
aan geloof. Deze angst moet als onchriste
lijk worden afgewezen en bestreden.
Koorzang door het dubbelmannenkwar-
tet „Harmonie" onder leiding van de heer
Henk Arisz verhoogde de plechtigheid.
De tweede spreker was dr. Ch. de Beus,
hervormd predikant te Overveen. Dit sa
menkomen om te gedenken het lijden en de
dood van duizenden vaderlanders, die hun
leven hebben gegeven, moet niet alleen
zijn een vluchtig terugblikken, aldus de
predikant. Dagelijks komt door radio en
krant zoveel tot ons, dat lang niet is te ver
werken en bij te houden. Weten we eigen
lijk nog wel wat in de jaren 1940 tot 1945
gebeurde? Dat er vijf millioen Joden wer
den vermoord en dat er twee millioen kin
deren om werden gebracht, die volwassen
vrouwen en mannen hadden kunnen wor
den. Het leven en de tijd gaan voort. Er
komt een nieuw geslacht, dat zich zelf op
bouwt. Waarom dan steeds aan het oude
herinneren? Omdat niet vergeten mag
worden, aldus dr. De Beus, dat duizenden
er het leven voor lieten om ons de vrijheid
te brengen. Voor de nabestaanden van die
gevallenen willen wij proberen naast hen
te staan om dankbaar te gedenken wat hen
die heengingen in strijd en offers voor ons
allen hebben betekend.
Namens de Commissie Nationale Her
denking van de afdeling Bloemendaal van
de Nationale Federatieve Raad van het
voormalig verzet Nederland sprak een be
stuurslid dezer vereniging, de heer J. E.
van der Boon.
„De "dag van morgen, aldus de heer Van
der Boon, zal een dag worden van bittere
herinnering. Het is de dag van de bevrij
ding van Duitse brute overheersing en als
zodanig een dag die tot in lengte van dagen
als een feestdag, een jubelende bevrijdings
dag zou moeten worden gevierd. Wij leg
gen ons neer bij het voorschrift van onze
hoge Overheid, maar op dit ogenblik ap
pelleren wij met een woord van protest om
dat wij menen, dat door krachten buiten
ons bereik misbruik is gemaakt van de
gelegenheid de bevrijding van Duitse over
heersing te kleineren", aldus deze spreker.
Ook in Heemstede heeft Dinsdagavond
de jaarlijkse dodenherdenking weer een
bijzonder plechtig karakter gedragen. De
deelnemers aan de Stille tocht, waarvan
velen een eenvoudige bloemenhulde had
den meegebracht, verzamelden zich na af
loop van de wijdingsdiensten op de Heem-
steedse Dreef bij de Zandvaartkade, waar
na de stoet zich onder een volkomen stil
zwijgen in beweging zette. De opstelling
was ook ditmaal weer geheel zonder enige
voorkeur voor rang of stand geschied; al
leen de rechtstreeks nabestaanden der ge
vallen bevonden zich aan het hoofd. Bij de
gedenksteen in de Jacob van Campen-
straat was een sobere bloemversiering aan
gebracht en een erewacht werd daar betrok
ken door twee padvinders, die elk een
brandende fakkel hielden opgeheven.
Onder het luiden der klokken begaf de
lange stoet zich op weg naar het monument
op de Vrijheidsdreef, waarbij langs de aan
gegeven route overal de straatverlichting
was gedoofd. Hier schaarden de deelne
mers aan de Stille Tocht zich rond het ge
denkteken, waarna de kerkklokken zwegen
en er twee minuten stilte in acht genomen
werd. Nadat door de burgemeester van
Heemstede, mr. A. G. A. ridder van Rap-
pard een krans aan de voet van het monu
ment was neergelegd, declameerde me-
I vrouw Annie de HoogNooy het gedicht
I van Adolf Snijders „Avond in de cel", dat
een aangrijpende indruk maakte. De plech
tigheid werd daarop besloten met het zin
gen van het eerste en zesde couplet van
het Wilhelmus.
De ambtenaren van Haarlems postkan
toor en die van het Telefoondistrict hebben
gisteren op treffende wijze hun 23 in de
oorlog gevallen collega's herdacht.
Een ambtenaar van het bestellend per
soneel opende met orgelspel de bijeenkomst
waarna ir. J. M. de Vos, directeur van het
telefoondistrict, in bet bijzijn van de na
bestaanden een treffende toespraak hield
en besloot met een gedicht tot de gevalle
nen van Martinus Nijhoff:
„Gij dooden, die den dag niet meer beleeft
Voor ons door uw heldhaftig bloed gekocht,
Gij die verbitterd in 't verborgen vocht
en in een kamp of in een kerker bleeft.
O laat het woord, dat uw laatste adem
tocht,
Opstijgend met uw ziel, gestameld heeft,
Weer hooren, opdat z' ons een teeken geeft
dat zelfs de dood het niet overmocht.
Ziet, 't vlagdoek dat uw baar niet heeft
gedekt
Ontplooit zich boven ons, en 't volkslied dal
U bleef onthouden zet z'n klanken in.
En wij verstaan, in de onze opgewekt,
Uw stem in 't feestgedruisch van veld en
stad:
Leev' Nederland! Leve de Koningin!"
Nadat bloemen waren gelegd bij de ge
denkstenen en een minuut stilte in acht
was genomen, sloot het orgelspel de in
drukwekkende plechtigheid. In het tijde
lijke postgebouw aan de Verspronckweg
had eveneens een herdenking plaats waar
bij de chef, de heer P. Lalleman, de slacht
offers op aangrijpende wijze herdacht en
daarna hetzelfde gedicht voordroeg.
HAARLEM EN OMGEVING
Uitgaande van het Gewestelijk Arbeids
bureau Haarlem, waarbij ook de kantoren
IJmuiden, Beverwijk en Zandvoort horen,
zal op Donderdag 13 Mei in de tuinzaal van
het Concertgebouw te Haarlem een voor
lichtingsbijeenkomst over emigratie naar
Canada worden gehouden. De heer C. I.
Egberts uit Leiden zal zijn ervaringen over
een onlangs naar Canada gemaakte reis ver
tellen. Voorts zullen enige films worden
vertoond.
Als makelaar in tabak heeft de Haar
lemse rechtbank beëdigd de heer L. E. Root-
veld, Overboschlaan 15 te Heemstede.
Aan de Technische Hogeschool te Delft
zijn geslaagd: S. J. J. de Jongh te Haarlem
voor het candidaatsexamen electrotechnisch
ingenieur en J. Wijmans te Haarlem voor het
ingenieursexamen electrotechniek.
Wegens de grote belangstelling voor de
kleurenfilm over Japan „The sun shall
rise", zal de zendelingsavond op Donderdag
6 Mei niet in de Zuiderkapel, maar in het
gebouw der Vrijzinnig Hervormden, aan de
Jacobstraat te Haarlem worden gehouden.
Jagersfontein. 4 te Amsterdam.
Joh. v. Oldenbarnevelt, 5 80 m. ZW. Kp. Howe
Kota Gede, 5 v. Beyrouth te Port Said.
Karimun, 5 v. Amsterdam n. Hamburg.
Kota Baroe, 10 Bombay verw.
Laertes, 4 v. Balikpapan n. Bohikan.
Langkoeas, 4 v. Suez n. Belawan.
Leerdam, 6 Koewait verwacht.
Leopoidskerk, 4 te Damman.
Leuvekerk, 5 v. Aden n. Port Said.
Larenberg, 4 v. Antwerpen te Rotterdam.
Linge, pass. 5 Lands End n. Las Palmas.
Maasdam, 4 200 m. W. Kp. Claer.
Mapia, 4 te Port Said.
Meerkerk. 4 v. Kaapstad n. Las Palmas.
Meliskerk, pass. 4 Sabang n. Colombo.
Manoeran. pass. 4 Gibraltar n. Amsterdam.
Mentor, 5 te Antwerpen.
Maas, 4 v. Amsterdam n- Hamburg.
Madoera, 5 v. Hamburg te Amsterdam.
Nestor, 4 v. Paramaribo n. Antwerpen.
Overijsel, 5 te Soerabaja.
Oranjefontein, 5 te Durban.
Penöreeht, pass. 4 Lands End n. Einswarden.
Peperkust, pass. 5 Ouessant n. Le Havre.
Prins Willem George Frederik, 4 v. A'dam te
Rotterdam.
Roepat, 5 te Belawan.
Rijndam, 4 500 m. O. ten Z. Kp. Race.
Sabang, 4 v. Tj. Prlok n. Palembang.
Salawati, 4 te Suez.
Slamat, pass. Gibraltar n. Southampton.
Sommelsdijk, 4 rede Semaran.g.
Stad Rotterdam, 4 te Middlesboro.
Stad Schiedam. 4 te Amsterdam.
Straat Soenda, 5 te Hongkong.
Sliedrecht, 4 v. Suez n. Mena el Ahmadl.
Sloterdijk, 5 v. Antwerpen te New York.
Stad Maassluis, pas. 5 Ouessant n. Vlaardingen.
Tara, pass. 4 Finisterre n. Rio de Janeiro.
Tjisadane, pass. 4 Sabang n. Singapore.
Waterman, 4 600 m. N. ten O. St. Helena.
Willem Ruys. 5 te Tj. Prlok.
IJsel, 5 v. Famagusta te Limassol.
zeeland (KRL), 5 v. New York te Halifax.
Zuiderkruis, 4 v. Rotterdam n. Quebec.
Zaan, verm. 5 v. Gefle n. Amsterdam.
KLEINE VAART
Algarve, 4 te Avonmouth verw.
Att-S, 3 v. Hamburg n. Cork.
Atlas, 3 te Amsterdam.
Anna-b, vertr. 4 v. Londen n. Goole.
Appingedam, 3 v. Virgo n. Antwerpen.
Arnoudspoider, 4 v. Antwerpen n. R'dam.
Batavier I pass. 3 Finisterre n. Casablanca.
Batavier III, pass. 3 Kp. Mondego n. Bordeaux.
Beekbergen, pass. 4 Lands End n. Garston.
Blue Boy, 3 v. Bohus n. Slite.
Bree Helle, 4 v. R'dam n. Londen.
Bernisse, vertr. 5 v. Boness n. Newcastle.
Betty, 3 v. Swansea n. La Rochelle.
Birmingham. 4 te Harlngien.
Betty Anne S, 3 v. Hamburg n. Amble.
Bill-S, 3 te Buviken.
Caland, 3 v. Cardiff n. Horsens.
Catharina, 4 v. Londen n. Kingslynn.
Coolhaven, 4 te Burnana.
Cornelia b I 3 v. Ceuta.
Claes Corpaen, 3 in St. Michaelbaai n. St Malo.
Da Capo, vertr. 4 v. Antwerpen n. R'dam.
Deneb, 4 v. Londen te Sunderland verw.
Dollard, 4 te Rouaan.
Driebergen, 3 v. Silloth n. Swansea.
Duiveland, 3 te Grangemouth.
Depa, 4 te Naestved.
Diligentia, verm. 4 v. Dover n. Thames haven.
Draco, 3 v. Messina n. Palermo.
Eibergen, 4 v. Honfleur n. Barrydock.
Equator, pass. 4 Vlissingen n. Antwerpen.
Frans Bohmer, verm. 4 v. Antwerpen n. Duin
kerken.
Gerrie S, veim. 4 v. Swansea n. Manchester.
Goote, 4 v. Dakar te Libourne.
Helvetia, 4 v. Middlesbro te Aberdeen.
Henrica, 4 v. Lissabon te Leixoes verw.
Hoflaan, verm. 4 v. Bayonne n. Dordrecht.
Joost. 2 Kiel gepass n. Ostrand.
Kemphaan, verm. 5 v. Riga n. Aarhus.
Midas, 3 v. Oran n. Tunis.
Ma rietje Bohmer, 3 120 m. ZW. Ouessant.
Marjan, vertr. 4 v. Londen n. Dordrecht.
Menkar N. 180 m. W. Lissabon.
Merak-3 te Montevideo
Myfem 3 te Helsingborg.
Mypuck, 4 v. Rotterdam te Malmö.
Ponza, 2 Kiel gepass n. Gefle.
Pavo, 1 Kiel gepass n. Ostrand.
Plato, 3 te Haderslev n Aalborg.
Ton-S, verm. 4 v. Naestved n. Saxkobing.
Hudson, 3 130 m. W. ten N. Kp. Ray met ss.
Loire' s 160 N. Massawa met baggermolen
o ue opezia met ss.
Rode Zee, 3 v. R'dam n Antwerpen.
Thames, 3 250 m. O. Flores met 2 tankers
7urarta "7 or-. r* - ir„
Na het gemeenschappelijk zingen van het
Wilhelmus verliet de menigte de kerk en
op de Oude Groenmarkt en in de Spek-
straat vormde zich de stoet voor de stille
tocht naar de Dreef. In de Grote Houtstraat
leek het of er in elk geval veel meer men
sen aan de tocht deelnamen, dan er ter
zijde stonden, maar op de Dreef bleek, dat
het aantal toeschouwers veel groter was.
Om acht uur, toen een groot deel van
de stoet Andriessens monument nog
maar uit de verte zag, viel de stilte, die
bij deze herdenking veelzeggender is
dan toespraken. Een tram stond stil,
militairen presenteerden het geweer,
mannen namen hun pet af en een moe
der, die juist voorover boog om het
jasje van haar kind dicht te knopen,
richtte zich op. Twee minuten op de ruim
half millioen minuten van een jaar
betekenen doorgaans niet veel maar
deze twee maken door hun inhoud aan
gedachten elk jaar weer diepe indruk.
Om twee minuten over acht bewoog de
stoet zich verder en de bloemenweelde
aan de voet van het monument groeide
aan.
Op de Westergracht
De inwoners van Haarlem-West hebben
bij de fusilladeplaats aan de Westergracht
een herdenkingsplechtigheid gehouden ter
nagedachtenis van de gevallenen. Zij waren
in een vijftal stille tochten bijeengekomen,
respectievelijk van de Kamerlingh Onnes-
straat, de Van Oosten de Bruynstraat, het
Hasselaersplein, het Theemsplein en het
Oranjeplein.
Zowel van de Zuid- als van de Noord
zijde van de Jan Gijzenvaart trokken hon
derden op naar het monument ter nage
dachtenis van de gevallenen. In de stoeten
liepen talrijke kinderen mee.
Kapelaan Van Zeyl vroeg zich in zijn
toespraak af, of de offers, in de oorlog ge
bracht, nog zin heeft voor onze tijd. Hij
herinnerde aan het belang van de strijd,
waarin velen zijn gevallen. Zij vochten
voor de vrijheid en voor de zelfstandigheid
van vele volken. In deze dag van rouw past
grote dankbaarheid, voor hetgeen zij heb
ben gedaan. Nadat een kranslegging had
plaats gehad, waaraan zeer velen deel
namen, sprak dr. H. van der Loos. „Wij
staan bijeen als een stuk van het Neder
landse volk en een stuk van de goede stad
Haarlem", zei de spreker, „en onze gedach
ten gaan uit naar het vele leed, dat geleden
is in de oorlogsjaren". Dat leed is voor
velen nog niet afgelopen, ook al komt na de
Herdenkingsdag de vreugde van de Bevrij
dingsdag. Wij hopen en bidden, dat God
hen. voor wie deze dagen ieder jaar smarte-
dagen zijn, moge sterken en hun smart
lenigen.
Met het zingen van het Wilhelmus werd
de plechtigheid besloten, waarna een défilé
langs het monument volgde.
Medewerking verleenden de Liedertafel
„Haarlems Zanggenot" onder leiding vari
de heer P. J. Potgiesser en de „Harmonie
Crescendo" onder leiding van de heer Jac.
J. Bijster.
Kranslegging b\j het monument
op de Dreef.
DE NEDERLANDERS, die negen jaar geleden hun vrijheid hebben terug
gekregen, zijn gisteravond weer in de gelegenheid geweest het voorrecht daarvan
te beseften. Zij hebben bij de fusilladeplaatsen en de graven gestaan van anderen
die de alleenheerschappij van het geweld niet hebben overleefd, maar stierven
in de strijd ertegen of als slachtoffers ervan. In Haarlem zijn al deze mannen en
vrouwen, die de hoop op de vrijheid met ons hebben gedeeld, maar de vreugde
er over niet meer, op drie plaatsen herdacht, het waren alle plaatsen, waar enkelen
van die zeer velen het leven lieten: zestien op de Dreef in Maart 1945, tien op de
Jan Gijzenbrug in Februari 1945 en tien op de Westergracht in October 1944.
Op diezelfde plaatsen, waar voorbijgangers negen of tien jaar geleden waren ge
dwongen om toe te zien kwamen nu menigten, die groter waren dan het vorig
jaar, vrijwillig bijeen om samen mèt die zesendertig de vele duizenden anderen
te gedenken die 1 1 1
te herstellen.
/•JVVII W.II "in LIIG fcLJVUUOl O »GIG UUlZiCI IUC1I cll 1 vlC/I tj I 1
over de gehele wereld zijn omgekomen in de strijd om de vrijheid
De jaarlijkse stille tocht naar de Erebegraafplaats te Overveen is Dinsdagavond
weer gehouden. De lange stoet door de duinen op weg.
Vanmorgen is in Haarlem onder een grauwe hemel, waaruit een fijne motregen
viel, de bevrijdingsdag begonnen en het Centrum Comité Koninginnedag heeft
er voor gezorgd, dat al diegenen, die vanmogen een hele of halve dag vrij in het
verschiet hadden, zich zeker niet zullen vervelen.
Om half acht werd het feest ingezet met een grote reveille op de Grote Markt
door de muziekvereniging „De Spaar ne- Bazuin" en dit was in het Centrum
althans voor de Haarlemse Politiekapel het sein om tijdens een rondwandeling
door de straten, waarin de vlaggen een beetje triest neerhingen, een groot aantal
fikse marsen tegen de huizen op te blazen. Het tiende feest van de bevrijding van
Nederland was begonnen.
Ook in Haarlem-Oost werden de mensen
gewekt door réveille. Het tamboer
corps „Oosterkwartier" maakte een grote
tocht en omstreeks negen uur waren er op
het Teijlerplein reeds een groot aantal kin
deren van de Oranjebond „Prinses Juliana"
bijeen om gezamenlijk aan de opmars naar
het Rembrandt Theater op de Grote Markt
te beginnen, waar de kinderen een feest-
oehtend werd aangeboden.
In Noord trokken de kinderen naar het
Frans Hals Theater. Bert Brugmans zorg
de daar met de opvoering van de geschie
denis van Buffalo Bill door zijn marionet
tentheater voor twee bijzonder geslaagde
voorstellingen.
Uiteraard was er ook in de andere delen
van de stad een uitgebreid programma voor
de kinderen samengesteld. Diegenen in
Noord, die niet in het Frans Hals Theater
aanwezig waren, trokken naar de kermis
op de Zaanenlaan, waar voor de kinderen
speciale attracties waren.
Om ongeveer tien uur begon op de Kat-
tenberg in het Kenaupark een kinder
zangconcours voor de vijfde en zesde klas
sen van de lagere scholen en de kinderen
zengen uit volle borst om de jury, bestaan-
(Verkort weergegeven)
Bezinning. Tijdens de gevallenen-her
denking stelde ik mij de vraag: „heeft het
zin gevallenen te herdenken, als wij nog
dagelijks honderden de dood injagen en
zelf afmaken."
Wie geeft ons het recht Christus hierin
te betrekken, als zouden wij dit met zijn
toestemming doen en hierin de moed vin
den om wapens te zegenen.
Wie geeft ons thans nog het recht vroe
gere overweldigers verwijten te maken,
terwijl wij nu zelf nog onze medemens
(het gekleurde ras) laten verhongeren,
doodslaan en uitzuigen.
Wat willen wij andere volken leren,
terwijl wij zelf geestelijk dood zijn.
Wie van ons heeft zoveel geestkracht als
Christus, die de consequenties van zijn ge
zegde: „als iemand u op de ene wang slaat,
keert hem ook de andere toe," durfde te
volharden; waardoor zijn lichaam ten
onderging, maar zijn geest zegevierde.
Laten wij leven volgens de leer die Chris
tus ons gelaten heeft en niet die welke wij
er van gemaakt hebben, dan is de rest bij
zaak. Dan is het ook niet meer belangrijk
tot welke groep wij behoren, omdat macht
en eigen liefde geen kans krijgen.
A. de V., Zandvoort.
Militaire parade. Naar aanleiding van
de protesten tegen de militaire parade op
Koninginnedag zou ik het op prijs stellen,
indien u de inzenders er attent op wildet
maken, dat zij zonder die „gevechtswagens"
en „voertuigen met dood en verderf bren
gende wapens", om van de bemanningen
maar niet le praten, geen kans zouden
hebben vrij Koninginnedag te vieren. Men
vergeet wel snel! M. W. v. d. Koog.
(Wanneer inzender ervan overtuigd is,
dat een nationale strijdmacht veilige waar
borg is voor de vrije viering van Konin
ginnedag. willen wij aan zijn verzoek wel
gevolg geven, doch wij moeten daarbij met
alle vorige inzenders over dit onderwerp
de vraag onverminderd doen gelden, of
men die strijdmacht moet. gebruiken tot
verhoging van een feestelijke sfeer. Red)..
De padvindersgroepen Haelu en Capre-
ra te Bloemendaal, verzorgen de tentoon
stelling van het Nederlands Padvindsters-
gilde in het Jeugdhuis Donkerelaan, Bloe
mendaal. Deze tentoonstelling heeft ten
doel, zowel iedereen die zich interesseert
voor de padvinderij als ieder die er niets
van af weet, kennis en inzicht te verschaf
fen omtrent wezen en werk van de pad-
vindsters. De tentoonstelling wordt ge
opend op Donderdag 13 Mei des avonds
om 8 uur en zal verder geopend zijn op
Vrijdag 14 Mei 's middags van 3-5 uur
en 's avonds van 8-10 uur.
de uit de heren O. Koop, G. Michels en P.
Zwaanswijk. te vermurwen de geldprijzen,
bestemd voor een schoolreisje, aan hun
school toe te kennen.
Kranslegging en kerkdienst
Op de Erebegraafplaats aan de Zeeweg
verzamelden zich vanmorgen de leerlingen
van alle scholen uit het Kleverpark voor
een kranslegging en om negen uur begon
in de Grote Kerk een oecumenische her
denkingsdienst, waarin werd voorgegaan
door ds. Joh. Bronsgeest, Nederlands Her
vormd predikant te Haarlem en door ds.
C. P. Hoekema, Doopsgezind predikant te
Haarlem.
Zeepkistenraces
Om half elf zou, volgens het programma
althans, de zeepkisten-race met levende
motor op de Grote Markt beginnen, maar
vanmorgen zagen wij in de Grote Hout
straat al enkele in race-costuum uitgedoste
jongens, die op weg waren naar het circuit
op de Grote Markt, waar zij met een ern
stig gezicht aan de trainingsronden begon
nen. Andere coureurs deden dit meer in het
geheim, in achterafgelegen straten, om
vooral hun snelheid en tactiek niet aan de
mededingers te verraden. Uiteraard waren
de zitters en duwers, die tezamen een kop
pel vormden, evenals in vorige jaren, in
leeftijdsgroepen (jongens van 10 tot 12 en
van i3 tot 14 jaar) verdeeld en de organi
satoren, garage Brinkmann te Haarlem en
de Morris-dealer te Amersfoort, die onder
auspiciën van het Centrum-Comité dit
feest organiseerden, hadden er voor ge
zorgd, dat de „kleintjes" evenveel kans op
een der prijzen hadden als de „groten".
En prijzen waren er weer genoeg, want
deze populaire races, die dit jaar voor de
vijfde keer gehouden werden, een lustrum
feest dus, kunnen niet meer uit het pro
gramma van de bevrijdingsdag gemist wor
den. De houder van de wisselbeker moest
deze trophee weer beschikbaar stellen,
maar daartegenover stond echter, dat hij
er een herinneringsbeker voor terug kreeg.
Pe eeste prijzen bestonden dit jaar uit vier
rijwielen en verder waren er voetballen,
voetbalschoenen en meer van dergelijke
voor jongens onschatbare cadeaux.
En toch vormen deze prijzen voor de
coureurs niet het belangrijkste gedeedte
van de wedstrijden, want zelfs de grootste
luilak heeft er wel een paar minuten hard
lopen voor over om zich de rest van het
jaar „de beste zeepkisten-racer van de
stad" te mogen noemen.
Ter gelegenheid van de tentoonstelling
„Lezen- van rotswand tot microfilm" in de
raadzaal aan het Prinsenhof zal mejuffrouw
I. van Soelen Donderdagavond in de hal
van het Stadhuis een lezing houden. Vorige
week sprak Jaap Buys Jr., en voor zijn
lezing bestond grote belangstelling.
HAARLEM, 4 Mei 1954
ONDERTROUWD: 4 Mei, J. Gottmer en
R. Groeneveld; G. uit de Bulten en J. Drij
ver; D. G. Muntinga en M. P. Hoekstra; A.
J. Taling en A. C. Romp.
BEVALLEN van een zoon: 2 Mei, G. M. C.
NoortScholten; H. KoedijkersEleveld; 3
April, L. G. Veldhuisvan Veen; 4 April,
W. de Visser—van Zanen.
BEVALLEN van een dochter: 30 April, M.
A. Sassen—Koopman; 2 Mei, A. W. Herto„
van Dort; 3 Mei, R. J. Scheffers—Courtial,
2 d.: P. J. Spaargaren—Wesselius; 4 Mei, M.
J. Th. Veraart—Fiévez; W. Lukkien—van
Dijk.
OVERLEDEN: 2 Mei. M. I. Jordaande
Boever. 54 j., Olycanstraat; L. H. van Em
merik, 66 j., Welgelegenstraat; 3 Mei, Tj.
Visser, 89 j., Jansstraat; J. M. Beezem, 77 j.,
Parklaan.
Alcyone, 4 v. Port Alegre n. Victoria.
Alphard, 4 v. Las Palmas n. Recife.
Amerskerk, pass. 4 Gibraltar n. Marseille.
Ampenan, 5 v. Tj. Priok te Singapore.
Amstelpark, 4 v. Tj. Priok n. Cheribon.
Arkeldyk, 4 v. Antwerpen n. R'dam.
Artemis, pass. 4 Kreta n. Rotterdam.
Aagtedijk, 5 te Norfolk.
Agamemnon, 5 te New York.
Alamak, 5 te Rotterdam.
Albireo, 4 v. Rio de Janeiro n. Santos.
Aldabi, 4 v. Rio de Janeiro n. Santos.
Algenib, 4 v. Las Palmas n. Antwerpen.
Alhena, 5 v. Breinen te Hamburg.
Amsteldijk, pass. 4 Flores n. New Orleans.
Ariadne, 4 v. Napels n. Malta.
Arkeldijk, 4 v. Antw. te Rotterdam.
Arundo, 4 v. Newport News n. Nederland.
Alchiba, pass. 5 Vlissingen n. Antwerpen.
Amstelstad, 30 v. Kobe te Pusan.
Andijk, pass. 4 Vlissingen n. Lissabon.
Banka, 4 v. Soerabaja n. Semarang.
Bloemfontein, 4 300 m. N. Dakar.
Blijdendijk, 5 te Rotterdam.
Breda, 4 v. Antwerpen te Rotterdam.
Britsum, 4 v. Narvik n. Amerika.
Biitar, 4 v. Antwerpen te Rotterdam.
Bosehfontein, pass. 5 Guardafui n. Mombasa.
Caltex Delft. pass. 4 Ouessant n. R'dam.
Corilla, 4 v. Shimonoseki n. Miri.
Cronenburgh, pass. 4 Ouessant n. IJmuiden.
Dalerdijk, 5 v. Londen te Curagao.
Ena, pass. 4 Noordp. Luzon n. Miri.
Enggano, 4 v. Marseille n. Genua.
Etrema, 4 te Spezia.
Friesland (KRL), 4 v. Port Said n. Roterdam
Graveland, pass. 4 Ouessant n. Recife.
Gaasterland, 5 te Puerto Alegre.
Gadila, 4 v. Curagao te Stanlow.
Ganymedes, 5 v. Dordrecht te Amsterdam.
Gouwe, 5 v. Rotterdam te Hamburg.
Heemskerk, 5 v. Durbin te Lorenzo Marquez.
Hera, 5 v. La Guaira te Curasao
Hilversum, 4 v. Port Said te Swansea.
Hoogkerk. 4 v. Rotterdam n. Kobe.
Hersflia, 5 v. Hamburg te Anwterpen.
Ilos, 4 te Lissabon.
