ïEacPia QuLOiy, DE V//T7E EEN KLEEDJE DEZE ZOMER INTERNATIONAAL TONEELFESTIVAL IN PARIJS en de honderd wonderen der schilderkunst Film als middel We borduren Wat een rare mannen! KERKELIJK LEVEN Feesten in Parijs Persoonlijke genegenheid Ik heb de eerste twee uitzendingen ge- van verlichte amateur zijn hoorders niet doorzaagt met pedan terie en kwasi-technische uiteenzettingen, Hoe het allemaal zo gauw gebeurd v/as, wist Heintje niet. Met acht glim mende kwartjes in zijn broekzak was hij van huis gegaan. Hij wist precies, wat hij ermee zou doen. Een paar stra ten van zijn huis vandaan was een bloe menwinkel. Het was in dezelfde straat, waar de jongens altijd gingen voetbal len, al was het daar streng verboden. Al wel tien keer had de meneer van de bloemenwinkel de jongens weggejaagd, omdat hij bang was voor zijn mooie winkelruit, waarachter de bloemen ston den uitgestald. Maar vandaag ging Heintje niét naar die straat om te voet ballen. Toen hij om twaalf uur uit school kwam, v/as hij voor de winkel blijven staan en één voor één had hij de vazen met bloemen bekeken. Hij was naar huis gerend en had zijn spaarpot leeggeschud, heel stilletjes in het schuur tje in de tuin, waar vaders gereedschap lag en de aardappelen en kolen werden bewaard. Na het eten ging hij er op uit. Hij wist precies wat hij hebben wilde. De witte tulpen op de langste stelen van allemaal, die wou hij voor moederdag kopen. Maar net toen Heintje de winkel wil de binnengaan, hoorde hij zijn naam roepen. Daar waren de grote jongens met de voetbal. „Hé Hein, doe je mee?" riepen ze. En hoepla, daar vloog de bal de straat al over. Hein herinnerde zich heel goed wat de boze meneer uit de bloemenwinkel de laatste keer had ge zegd: „Als ik jullie hier nog eens zie voetballen, haal ik de politie". Maar ja, die leren bal rolde zo heer lijk vlug over de straat. Je moest er wel tegen trappen! Een paar minuten later waren ze alles vergeten. Heintje vergat zelfs de witte tulpen. Hij holde achter de bal aan en dacht aan niets anders. En opeens, zonder dat iemand wist hoe, gebeurde het. Gerinkel van glas, geschreeuw, de stemmen van de jongens: „Lopen, lopen" en de woeden de stem van de meneer uit de bloemen winkel: „Houd ze, houd ze." Je hebt hiervoor nodig: een vierkant stukje katoen en wat borduurzij. Teken met behulp van carbon op de vier hoe ken dit tekeningetje over en borduur deze in heldere kleuren. Zoom de rand en zet deze af met een flanelsteek. Heintje liep wat hij kon. Hij botste een paar keer tegen mensen op, struikel de over een vuilnisvat en kwam languit te vallen. Vlak bij zich hoorde hij de stem van de winkelmeneer. Pleintje pro beerde nog weg te komen, maar het was te laat. Iemand pakte hem in zijn kraag en zei: „Jou heb ik tenminste". Even later stond Heintje in de bloe menwinkel, waar iedereen bezig was de glasscherven weg te ruimen en de ge broken vazen en bloemen op te rapen. „Weet je wat dat kost?" zei de win kelmeneer. „Meer dan honderd gulden schade!" Heintje schrok. „En weet je wie die betalen moeten?" riep de man en hij strekte zijn vinger naar Heintje uit. „Jij en je vriendjes. Al moet je er tien jaar over doen." „Maar ik heb helemaal geen geld", zei Heintje en hij voelde hoe de tranen in zijn ogen sprongen. Hij greep naar zijn zakdoek. Rinkelelcinkeleking ging het op de vloer. „Zo", riep de mijnheer van de winkel, „en wat is dat dan?" Hij wees op de kwartjes die over de grond rolden. „Die zijn voor witte tulpen voor moederdag", zei Heintje en toen hij dat gezegd had, kon hij de tranen helemaal niet meer binnen houden. „Laat u me ze alstublieft houden: Ik zal voor het an dere geld werken zo hard ik kan. Ik zal de hele ruit alleen betalen. Maar laat u me alstublieft. „Niets ervan", riep de meneer van de winkel en de kwartjes verdwenen in VAM "•■T Mvjieo30 Hoor ik daar 'al zó vroeg lopen en gefluister en gelach? Gaan daar deuren dicht en open? 't Is warempel maar net dag! Toosje, Ansje, Marjoleintje, Wim. en Keesje, Dries en Daan, en zelfs Petertje, dat kleintje, zijn al héél vroeg opgestaan. Anders slapen ze nog uren, al die kindren in het land. Er gaat vast wel iets gebeuren, er is vast iets aan de hand. Stilletjes zo stil als muizen en precies zoals het moet doen ze 't werk in alle huizen, dat hun moeder anders doet. Op de trap kraken de treden jongens, stilik hoor geluid! Daar komt moeder naar beneden en ze kijkt haar ogen uit. Zó moet Moederdag beginnen, want die ene dag in 't jaar zijn de moeders koninginnen en is 't feest alleen voor haar. MIES BOUHUYS. zijn zak, samen met een groot papier, waarop hij Heintjes naam geschreven had. Heintje zat thuis in het schuurtje. Hij had de hele nacht bijna niet gesla pen. Nu was het moederdag. Hij was het eerst van iedereen opgestaan, maar hij durfde zich niet te laten zien. Hoe kon je op moederdag met lege handen aankomen, als je er nog bij moest ver tellen waar je geld gebleven was? Iedere keer, dat Heintje er aan dacht, snikte hij het opnieuw uit. „Wat huil je toch?" zei opeens een stemmetje naast hem. Heintje keek op. Naast hem boven op de aardappels zag hij een heel klein mannetje zitten. Hij keek zo vriendelijk, dat Heintje hele maal niet verbaasd was en hem meteen vertelde wat er aan de hand was. Het mannetje knikte ernstig, toen hij alles gehoord had. „Het was ook wel heel dom wat je deed", zei hij. „Je wist dat het niet mocht. Je zult heel lang en hard moeten werken om al dat geld voor de bloemenman terug te verdienen." „Dat geeft niet", zei Heintje, „als ik maar iets voor mijn moeder had. Waar om moet zij er ook nog straf voor heb ben, terwijl ik die ruit gebroken heb." Het mannetje dacht na. „Daar heb je gelijk in" zei hij. Onder zijn jasje van daan haalde hij een gouden staafje, waar hij de aardappels één voor één mee aanraakte. Heintje zat er verbaasd naar te kijken, maar hij was nog verbaasder toen uit iedere aardappel een lange groene sten gel omhoog schoot. Op het eind van iedere stengel kwam een knop en uit die knop kwam een prachtige witte tulp, precies als Heintje gisteren had zullen kopen. Terwijl hij met open mond zat te kijken, sneed het mannetje de tulpen af en rolde ze in een stuk vloeipapier, dat hij zo maar uit de lucht toverde. Hij verdween ermee naar buiten. Heintje knipperde met zijn ogen. Had hij gedroomd? Maar nee, de deur klap perde echt, net of er zojuist iemand was uitgegaan. Op de grond vlak voor de deur lag iets wits. Heintje er op af. Het was een boeket witte tulpen, dezelfde van gisteren en daarnet. Er lag een briefje bij: „vergeet niet er voor te ko men werken." En of nu de kabouter dat geschreven had of de bloemenman, want heel toe vallig zag Heintje hém net op de fiets wegrijden, doet er niet toe. Voor Heintje deed het er alleen maar toe, dat hij even later met een bos tul pen, waar hij bijna achter verdween, op moeder af kon stappen. Vrolijk, omdat alles nu toch nog goed kwam. riep hij: „Voor moeder." MIES BOUHUYS Papa-gaai leest op dit papier een hele rij rare namen, maar hij kan ze niet lezen. Om ze te kunnen lezen, moet je de laatste stukjes van de woorden op de goede plaats zetten. Als je het goed doet, leest papa-gaai een rij beroepen. De aanvankelijke meningen hieromtrent zijn nogal verdeeld. Zij gaan van een: Bij belse onderwerpen verfilmen is nooit goed te keuren, tot een: door middel van deze films komen heel wat meer mensen in aan raking met de Bijbelse boodschap dan door het lezen van de Bijbel. Sommigen tonen oprechte verontwaardiging, terwijl ande ren het zien van bepaalde (niet alle) films aanmoed igen. In een Haags (Hervormd) kerkblad wordt over deze kwestie een visie gegeven, diie de moeite waard is door te geven. Het gaat hierbij eigenlijk in de eerste plaats om een deel van het probleem. Het is namelijk een reactie op de mening, dat het minder in de Bijbel lezen dan vroeger wellicht ge compenseerd kan worden door het draaien van Bijbelse films in de bioscoop. Er wordt echter ook aandacht aa<n het gehele pro bleem geschonken. Er zijn zogenaamde Bijbelse films, die het aanzien niet waard zijn, heet het. Dit zijn de rolprenten, waarbij Hollywood zich meester heeft gemaakt van Bijbelse dra ma's. zonder enig begrip te tonen voor de redenen, waarom deze verhalen nu eigen lijk in de Biibel zijn opgenomen. Met elk verhaal heeft de Bijbel nu eenmaal een bedoeling van een zeer bepaalde aard. Het gaat er om het handelen van God met de mens bekend te maken. Dit geschiedt zo wel in het Oude- als in het Nieuwe Testa ment. Jezus' verkondiging ging om twee dingen: God openbaar maken en de mens te redden. Verantwoorde middelen Nu is het zaak, dat de mens dit alles in de eerste plaats zélf in de Bijbel ontdekt. Hierbij kan en mag hij worden geholpen. Dit moet geschieden in verklaring van de Heilige Schrift, hetgeen in de eerste plaats moet plaats hebben via de prediking en het overige kerkelijke onderricht. Maar ook kan gebruik worden gemaakt van een verhelderend commentaar, waarbij visuele hulpmiddelen zeker niet bij voorbaat die nen te worden buiten gesloten. Op zichzelf is er geen enkel bezwaar tegen om het Bijbelse verhaal verantwoord in beeld te brengen door film, filmstrook of een andere uiting van kunst. Wie Rembrandt kent, weet dat hij de schilder is geweest van het onzienlijke en dat hij im staat is geweest om het geestelijk moment in beeld te bren gen. waarom het in de Bijbel gaat. Be kende voorbeelden hiervan zijn de uitbeel ding van de Opstanding en van de terug keer van de verloren zoon. Er zijn film producenten, die met de beste bedoelingen de mens en ook de Kerk in baar apostoli sche arbeid willen dienen met hun produc ten. Maar als een filmmaatschappij zich op de Biibel werkt om op sensationele wijze bepaalde, in de wandeling nog wel enigs zins bekende verhalen te verfilmen, om et- het nodige geld aan te verdienen en maar al te duidelijk blijk geeft voor het overige om de Bijbel zelf niets t.e geven, dan komt men lot gevolgen, die het omgekeerde zijn van wat zou kunnen worden bereikt. Het is beslist onjuist te menen, dat de bioscoop de prediking in en van de Kerk zou kunnen vervangen 7M kan niet i;n de Diaals treden van de eredienst en het on derricht. van het vermaan en de vertroos ting. De film en dit is de nositieve zijde kan de mens wijzen od vee! on velerlei, z.ij kan boeien en treffen. Ze is dikwijls een deel van de kunst, dal meer doet' don alleen ontspannen en verstrooien. Het lezen van de Böbe' kan echter nno't worden ver vangen door hot 3jPn van eon over een B'ibels verhaal. Nod.'g is, dat de Biibel zowel in het gezin a's oersonrdijk weer meer gelezen moet worden. Een beslist afwijzende houding zo kan men concluderen na het lezen van het bo venstaande behoeft door de Kerk: dus ten aanzien van de verantwoorde Bijbelse fdm. zeker niet te worden aangenomen. Wat tot dusver i? t.e zien <*eeeven, geeft soms aanleiding tot verheuging, maar soms moest een beslist afwiishaco houd-mg wor den aangenomen. Een algemene regel is niet vast te stellen. Men kan bet er echter wel o»er e°ns zijn. dat de film d<e nr^diking der Kerk en het lezen van d« Biibel niet' kan vervarven. A's h'i'nmid-v» kan zij wel kom sUn. I'it het verslag van de Protestants- Christlijke Werkgemeenschap in de Partij van de Arbeid over de periode van 1 Januari 195!? tot 15 Maart 1954 blijkt dat bij het af sluiten van het verslag de werkgemeenschap 4873 leden telde. Het vorige verslag vermeld de 46119 leden. Het aantal afdelingen van de P.C'.W.G. bedraagt 98 (vorige verstag- Q periode 93 De laatste tijd komen er steeds meer ver filmingen van Bijbelse geschiedenissen. Als vanzelf wordt hierdoor de vraag steeds actueler hoe de Kerk hier tegenover heeft te staan. Moet zij een afwijzende houding aannemen, moet zij het verschijnsel toe juichen, of moet een tussenweg worden ge kozen bij het innemen van een standpunt? 8 MEI 1954 De trillende warmte van een roerloze zomermiddag heeft dit koebeest uit liet smachtende gras naar de koele waterplas gedreven, waar liet dromend boven zijn spiegelbeeld staat te filosoferen over dat wonderlijke samenspel van een warme zon en fris water in één en dezelfde wereld. Naar verwacht wordlt, zullen vijftien landen toneelgezelschappen afvaardigen naar het eerste Internationale Theater festival, dat van 10 Juni tot 30 Juli in Jarijs gehouden wordt. Het plan van een dergelijk festival is al oud en werd zowel door het Internatinoale Toneel instituut als door het Internationale Toneel instituut als ooit tot uitvoer te komen. De organisatie is thans dloorgezet door de heer A. M. Julien, directeur van het Theatre Sarah Bernhardt, waar de diverse voorstellingen gegeven zullen worden. Het gemeentebe stuur van Parijs heeft financiële steun toe gezegd. Het definitieve programma is nog niet vastgesteld. Maar men verwacht gezel schappen uit tal van landen. Oost-Duits land zal vertegenwoordigd zijn met „Moe der Courage" van Bert Brecht, met diens echtgenote, Helen Wiegel, in de titelrol. Uit West-Duitsland komt het nationaal toneel van de Bondtsrepubliek met ..Mi chael Kramer" van Gerhart Hauptmamn. Een Engelse combinatie (met Joan Greeenwood en Claude Rains) zal „The Confidential Clerk" van T. S. Eliot onder regie van E. Martin Browne opvoeren. Mogelijk geeft ook de Old Vic enkele voorstellingen. Kopenhagen brengt een Deense bewerking van „Le Cid" van Cor nell! e en het ensemble van Giino Cervi een Italiaanse van „Cyrano de Bergerac" van Edmond Rostand. „Det Nye Teat er" uit Oslo gaat naar Parijs met ..Spoken" van Ibsen onder regie van een kleindochter van deze beroemde schrijver. Spanje stuurt de Compagnia Lope de Veva met „Het leven een droom" van Caldarön en verder komen er groepen leven daar hebben gedeeld. Zoals het ver maarde zelfportret van Cézanne, waarvan hij getuigt: Ik heb alle redenen dit schil derij te adoreren, want het hangt nu al dertig jaar tegenover mijn eigen wéék tafel. Behalve moderne Fransen komen er in de loop van zijn causerieën ook heel wat buitenlanders aan bod, zoals Rembrandt, Rubens. Van Gogh, voorts Michelangelo, Diirer, Goya en noem verder maar op. Nog één voorbeeld van een toelichting a la Sacha? In deze geest behandelt hij het beroemde zelfportret van Chardin. waar van ge bijgaand de reproductie ziet: „Wat Chardin ons te vertellen heeft? Ge vraagt me een portret van mezelf te maken? Ac- coord. Ik schilder me zoals ik mezelf zie. terwijl ik voor mijn ezel zit en zo moet u me dan ook maar nemen. uit Zwitserland, Egypte en Polen, maar dat is nog niet alles, want er zijn nog on derhandelingen gaande met Oostenrijk, Griekenland, Israel, Japan, Tsj echo Slowa kije, Joegoslavië, Rustend en de Vorenigdte Staten van Amerika. Men had gehoopt, dat de Neder landt» Comedie een opvoering van „Elekerlyc" van de middeleeuwse monnik Petrus van Diest zou kunnen laten zien, ondier reg'ie van Johan de Mees tor en met Hain Bentz van den Berg in de titelrol, doch hiervan kan geen sprake zijn. Te Parijs verkeert men overigens, blijkens de aankondiging, in de mening dat men hier te doen heeft met een bewerking van het spel „Jeder- mann" van Hugo van Hofmamasthal. De eerste week van Juli wordt het twee duizendjarig bestaan van de stad Aries ge vierd. ter gelegenheid waarvan het ballet van de Parijse Opera onder leiding van Serge Lifar optreedt en Jean Renoir zijn bewerking van „Julius Caesar" van Sha kespeare laat zien. Van 31 Juli tot 8 Augus tus is het genoemde ballet in Aix-les-Bains, waar een internationaal dansfeest wordt gehouden. Daar zal ook het Ballet van de Nederlandse Opera aan deelnemen. Het programma voor de feestelijkheden, die in het Parijse zomerseizoen zullen worden gehouden, is dezer dagen bekend gemaakt. Op 3 Juni zal onder meer een concert in het Panthéon worden gege ven ter gelegenheid van het feit, dat tien jaar geleden de geallieerden land den. Het Panthéon zal verlicht worden zoals voor de herdenking van Victor Hugo en zevenduizend mensen zulle r plaats kunnen nemen om er de drie honderd uitvoerenden, soli, koren, or kesten en een kwartet van de Scala te Milaan te beluisteren, die onder meer ten gehore zullen brengen het „Magnifi cat'' van Marc-Antoinc Charpentier in eerste uitvoering. Van 26 Juni tot II Juli zullen ten minste dertien voorstel lingen gegeven ivorden op het voorplein van de Notre Dame van de „Vray Mis tere de la Passion". Dit spel werd ook het vorige jaar met zeer veel succes opgevoerd door vijftienhonderd mede werkers. Tienduizend toeschouwers zul len er van kunnen genieten. (Van onze correspondent in Parijs) Over de culturele taak van de radio zijn al heel wat woorden vuil gemaakt. Laten we maar gewoon zeggen dat de radio geen uitzondering maakt op de regel, die luidt dat iedere technische uitvinding ten goede, zowel als ten kwade kan worden toegepast. Hoe groot in Frankrijk het aandeel ook is dat gereserveerd wordt voor de chansonniers en andere soortgelijke grappenmakers van wie de cultuur nu niet zo heel erg veel hoeft te verwachten, erkend mag ook worden dat de omroepleiding haar taak hier zeker niet tot de werkverschaffing van deze kunstenaars van het vederlichte amuse ment beperkt ziet. Op het gebied van de „culturele voorlichting" worden hier voort durend nieuwe middelen beproefd. En als uiteraard de litteratuur, het toneel en vooral de muziek van die pogingen het meeste profijt kunnen trekken, toch worden de film en zelfs de schilderkunst niet vergeten. Ook op dat terrein streeft men er ernstig naar de sluimerende ontvankelijkheid van het grote publiek tot leven te wekken om daarna die belangstelling tot activiteit te kunnen stimuleren. Een nieuw en bij- - zonder Interessant experiment in deze richting wordt sedert kort door Sacha Gui- try beproefd. Sacha moge als overvrucht- baar auteur van vele tientallen films en comedies de Laatste jaren zijn greep,voor al op de jongere ge neratie, wat verloren hebben, als vinding rijk causeur met es prit en zeer brede be langstelling heeft hij zijn meerdene ver moedelijk nog altijd niet ontmoet. Dat is de afgelopen maan den wel opnieuw ge bleken, toen hij via de film en voor de radio op zijn manier de Franse geschiede nis commentarieerde onder het motto „Ver sailles zoals ik dat begrepen heb". De vrijmoedigheid, die hij zich daarbij met de chronologie en de samenhang dei- feiten permitteerde, is niet door iedereen even hoog geappre cieerd. Zelfs in het parlement is er cri- tiek op uitgeoefend. Maar hoe dat zij: in elk geval wist hij zijn hoorders zo sterk te boeien, dat de radioleiding hem verzocht Zelfportret van Chardin een nieuw contract te tekenen, waarbij hij werd verplicht gedurende een vol jaar den voor een T.V.-apparaat kiunnen uit- twee keer per week voor de microfoon te trekken. Maar een kleine extra uitgave verschijnen. Sacha Guiitry, die dol is op verlangt Sacha intussen van zijn hoorder praten en voor de microfoon bovendien wel, voorzover zé van hem tenminste het geen risico loopt door een ander in die rede volle pond instructie inzake schilderkunst te worden gevallen, nam dat aanbod met willen genieten. Er is nu gelijktijdig in de beide handen aan. De enige moeilijkheid boekhaindel namelijk een plaatwerk ver was toen nog een geschikt onderwerp te schenen, waarin die honderd meesterstuk vinden. Dat is hem intussen ook gelukt. De ken der schilderkunst, die Guitry bespre- titel van zijn conférences, die zoals hij al ken gaat, zijn opgenomen. Het is dus de met trots heeft verklaard, evenveel woor- bedoeling dat men d'it boek, dat ongeveer den zullen bevatten als zeven avondvullen- acht gulden kost, voor zich neemt, wan de toneelstukken, luidt: „De honderd won- neer men, via een draai aan de radioknop, deren der schilderkunst". op Maandag en Donderdag Sacha in de huiskamer hot woord verleent. -volgd en ik mag u wel verzekeren, dat hij Tweemaal per week gaat hij een schil- waarin de meeste radiosprekers over kunst derstuk bespreken. Na een jaar zal hij zijn hun kracht schijnen te moeten zoeken. Hij publiek als gids hebben rondgeleid langs spreekt, zou ik zeggen, ais een verlichte een denkbeeldige galerij, die hij heeft sa- amateur, die zijn onderwerp gekozen heeft men gesteld uit een selectie doeken uit alle enkel uit persoonlijke genegenheid, musea ter wereld, welke naar zijn mening Natuurlijk ziet men in zijn collectie heel de waardevolste uit de hele geschiedenis wat bekende stukken terug. Maar Sacha der mensheid zijn. heeft met ei een ogen toch ook wel lang Sacha Guitry betreedt hier zo ate radiio- genoeg rondgekeken om voor zijn luiste- spreker een terrein, dat de omroep tot dus- raars bovendien verscheidene ontdekkin- ver vrijwel braak heeft laten liggen en dat gen in petto te kunnen houden. Met som- inderdaad eerder tot het domein van de mige schilderijen onderhoudt Sacha Gui- televisie behoort. Een beetje kleinerend try, zoals hij zelf opmerkt, al vele jaren heeft men dan ook al van de „televisie voor lang persoonlijke betrekkingen omdat ze, de armen" gesproken, voor die mensen na- in zijn vorstelijk appartement aan het melijk die maar niet zo direct duizend gul- Champs de Mars bij de Eiffel toren, zijn

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 13