Portret van een Sovjet-ballerina
Uitgaan in Haarlem
Agenda voor
Haarlem
EEN EXCLUSIEF INTERVIEW
MET GALINA OELANOVA
3
Magische woorden?
m HUKKIo oejmi/mmj!
Eenvoudig en nerveus
T oekomstplannen
Ruimte voor critiek
Tsjech „leende" vliegtuig
om te vluchten
Koning Haakon per
jacht naar ons land
Finland polst Zweden over
onbekende overvliegers
rHoe is het ontstaan?^
IEDER VIST
OPZIJN GETIJ
J
Amerikaanse H-bom-
proeven afgelopen
„Kobaltbom is niet zo gevaarlijk",
zegt Rode Ster in Moskou
EEN EEUW GELEDEN
Uit de Opregte Haarlemsehe
Courant van 14 Mei 1854
VRIJDAG 14 MEI 1954
Galina Oelanova, de onzichtbare 7.0
noemt men haar in de Franse pers, de bij
haar leven, in de volle bloei van haar kun
nen, eigenlijk reeds legendarische danseres.
Deze prima ballerina assoiuta van het ge
combineerde Sovjet-Russische gezelschap,
dat nog steedis in Parijs vertoeft en die door
de loop der omstandigheden opgedrongen j
vrije tijd besteedt voor het bezichtigen vain
wat men cultuurmonumenten noemt en
voor het genieten van het uitgaansleven,
mag zich inderdaad als de meest gezochte
en on vindbaars te vrouw van het ogenblik
beschouwen. Zij vertoont zich weliswaar
tussen de mensen, maar zij blijft daarom
niet minder onbenaderbaar.
De Parijse journalisten, die met koorts
achtige zinloosheid door de benedenverdie
ping van het uitermate deftige Hotel Com
modore aan de Boulevard Haussmawn
zwermen, stellen de omkoopbaarheid van
het personeel op hoge proeven, maar zon
der enig resultaat: men komt zelfs het
nummer van haar kamer niet te weten en
de telefoniste verkondigt al het ,,geen ge
hoor" voor men haar naam, die een boven-
persoonlijk begrip vertegenwoordigt, heeft
uitgesproken. In de dagbladen leest men
een reportage van een bezoek der laden
van de staatstheaters uit Moskou en Lenin
grad aan Versailles, waarin enig nietszeg
gend commentaar gevolgd word't door de
spijtige opmerking, dat Oelanova niet te
bewegen was zich uit het gezelschap los te
maken. Zelfs John Martin, de internatio
naal gevreesde en gewaardeerde Ameri
kaanse criticus, moest in cte New York
Times constateren dat deze Russische ster,
voor het zien waarvan hij speciaal naar
Europa was gekomen, ook voor hem onge
naakbaar bleef.
Wat, tussen twee haakjes, die gezamen
lijk ondernomen uitstapjes betreft: het pro
pagandamateriaal mag dan van een „ge
meenschap van kameraden" spreken, in de
practijk blijkt dat de solisten worden ver
voerd in een afzonderlijke autobus. Zij zijn
ook aanmerkelijk voornamer gekleed dan
de leden van het corps de ballet, waarvan
sommigen zich niettemin gretig met Parijse
modesnufjes tooien. Op de één of andere
marnier is de balletomane buitenstaander
daar trouwens bijzonder blij om. En niet
alleen vanwege de zich ook op dit gebied
ondanks alle sociale omwentelingen hand
havende traditie.
Drie jaar geleden, toen Oelanova voor
het eerst in haar leven zich aan deze kant
van het ijzeren gordijn bevond voor het
geven van enkele recitals in de Maggio
Musical e te Florence, was zij evenmin voor
een persoonlijk onderhoud te vinden ge
weest. De Engelse critici, die daar toen
waren, konden haar slechts tersluiks foto
graferen en geen van hen mocht er zich op
beroemen ook maar één woord met haar
gewisseld te hebben. Een verklaring voor
deze afzijdige houding, waarbij beslist geen
dwang in het spel is, zou ik niet kunnen
geven. Te minder, omdat het mij in ge
zelschap van een Nederlandse collega
wèl gelukte tot haar door te dringen. Ruim
drie kwartier hebben wij in haar royale
ziI-slaapkamer met haar gesproken. Het
is een gedenkwaardige ontmoeting gewor
den, dit interview met deze naar oordeel
uit eigen aanschouwing of bij geruchte
grootste danseres van deze tijd. In ieder
geval draagt zij de eretitel: kunstenares
van het volk der U.S.S.R. en werd zij vier
'keer- met de Stalih-médaille onderscheiden.
Om ook maar enigszins de sensatie, die
aanvankelijk zelfs de gang van het gesprek
belemmerde, te kunnen aanvoelen, zou
men misschien de voorgeschiedenis mee
gemaakt moeten hebben. Des morgens had
den wij een langdurig, evzeneens exclusief
onderhoud gehad met professor M. Tsjoe-
laki, gedelegeerde van het Russische mi
nisterie voor culturele aangelegenheden
bij alle schouwburgen van de zestien So
vjet-republieken en directeur van het spe
ciaal voor het door de gebeurtenissen in
Indochina helaas verijdelde Parijse op
treden samengestelde ensemble van het
Bolsjoi (of Grote) Theater te Moskou en
het Kirov (vroeger Maryiraski) Theater te
Leningrad, tevens componist van enige
balletten.
Voor een musicus en dansdeskundige
toegerust met een ongewone diplomatieke
begaafdheid, bleef hij de vreemde situatie
in de Franse hoofdstad handle meester,
geen moment zijn ondoorgrondelijke kalm
te verspelend en door ziin zorgvuldig af
gemeten hoffelijkheid de publieke opinie
voor zich innemend. Door even beleefd
maar sceptisch ten aanzien van de bereik
te resultaten het gesprek op zuiver ar
tistieke aangelegenheden te richten, voor
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM -TEL. .13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM - TEL, 717162
DAMES - HEREN BADKLEDING
VRIJDAG 14 MEI
Wilhelminastraat 22: Ver. v. Spir. „Het
Licht", 8.15 uur. Noorderkapel, Indischestraat
190: Gemeente van Christus, 8 uur. Stads
schouwburg: „De kunst om te leven", De
Verenigde Spelers, 8 uur. Lange Veerstraat
16: Psycho-Synthese, spr. B. v. d. Meer. 8 uur.
Palace: „Gevaarlijke ontvoering", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Zo begint het
leven", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. City: „De
zwarte kat", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Zij die van de zonde leven", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „Roman Holiday", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Lido: „Staatsvijand No.
1", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Roxy: „De charge
aan de Rode Rivier", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Minerva: „Grock, de clown", alle leeft.,
8.15 uur.
ZATERDAG 15 MEI
Stadsschouwburg: „De gelaarsde kat",
Aerdenhouts Kindertoneel, 2.30 uur. „De
goede oude tijd", Cruys Voorbergh, 8.15 uur.
Doopsgezinde Kerk: „Droom der gevange
nen", 8.30 uur. Brinkmann: Modeshow
stichting „Nederlands Modevak", 3 uur.
Palace: „Gevaarlijke ontvoering", 14 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Zo begint
het leven", 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. City:
„De zwarte kat", 14 jaar, 2.15, 4.30, 7 en 9.15
uur. Luxor: „Zij die van de zonde leven", 18
jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Rembrandt: „Roman
Holiday", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Lido: „Staatsvijand No. 1", alle leeft,, 2. 4.15,
7 er uur. Roxy: „De charge aan de Rode
Riv 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Minerva:
„Grock, de clown", alle leeft., 2.30, 7 en
9.15 uur.
zover dat dan uiteraard mogelijk is, slaag
den wij erin zijn met idealisme geladen
persoonlijkheid verdedigend erwij ze door
zijn masker te laten heenbreken. Zo ont
spon zich een levendige discussie over
danskunt en realisme, waarvan de weer
slag in een afzonderlijk artikel te vinden
zal zijn. Geheel buiten de actueel-politieke
sfeer groeide er een wederzijdse poging tot
■elementaire verstandhouding en daaraan
ontleenden wij tenslotte de vrijheid hem te
vragen op onze visitekaartjes een intro
ductie voor Oelanova te schrijven, aan welk
verzoek hij minzaam voldeed, er aan toe
voegende dat hij geen enkele invloed kon
uitoefenen, noch enige garantie voor wel
slagen verlenen.
Tegen zes uur werd het gezelschap van
een excursie terugverwacht. Om de ingang
van het hotel té bereiken moesten wij ons
door een dichte haag van bewonderaars
van de Sovjet-artisten op de trottoirs heen-
werken. In de riante hall bevond zich het
zo langzamerhand gebruikelijke legioen
van verslaggevers en persfotografen, die
zich van alle mogelijke talen bedienden om
alles en iedereen verward en onverstaan
baar te maken. Kinderen in aandoenlijke
kleren torsten levensgrote boeketten bloe
men in vloeipapier. Er voltrok zich even
later een korte plechtigheid, die oo geer.
enkele wijze het karakter van een demon
stratie aannam: het was een huldebetui
ging, zoals men die hier dagelijks mee kan
maken en anders niet. Voor men overigens
goed en wel wist wat er gebeurde, hadden
de Russische danseressen en dansers kans
gezien hun toevlucht in de voor vreemde
lingen onbereikbare appartementen te ne
men. Vijf minuten later kwam de vrouwe
lijke tolk op ons toe: „Madame Oelanova
zal u graag ontvangen!"
Als Maria in „De fontein van Baktshizarai"
naar een gedicht van Poesjkin, het tot
dusver meestgeslaagde Sovjet-ballet.
de oorlog, met de mening van de buiten
wereld voor ons die met de wellicht
grootste en zuiverste draagster van een
edele traditie, waarvan zij de nieuwein
betrekkelijke isolatie gekweekte ontwik
keling als een ontroerende geloofsbelijde
nis in de waarde van de mens wil uitdra
gen. Men merkt dat zelfs aan haar manier
van praten, die door een intense (soms
haast kinderlijke) getuigenisdrang geken
merkt wordt. Zij laat zich daarbij telkens
zo door haar eigen woorden meeslepen, dat
de tolk haar slechts met de grootste moeite
kan bijhouden en nog maar brokstukken
van het gezegde in het Frans overbrengt.
Er gaat trouwens wel meer verloren.
Want zo boeiend is haar verteltrant zij
moet inderdaad een volmaakte actrice zijn
en zo helder lichten haar grijsblauwe
ogen, dat de Nederlandse bezoekers af en
toe totaal vergeten naar de vertaling te
luisteren. Oelanova richt zich beurtelings
rechtstreeks tot mij of mijn collega, blijk
baar geheel vergetend dat wij van haar
Russisch geen syllabe verstaan. Zij straalt
iets ongemeen betoverends uil. Men kan
zich na vijf minuten in het geheel niet
meer indenken dat men bij de eerste ken
nismaking met deze wat onhandiig-verlegen
vrouw, bleek en met enigszins naar voren
gebogen schouders, vreemd aandoend ook
door de schuwe bewegingen van het non
chalant gekapte hoofd, helemaal niet kon
begrijpen te doen te hebben met de dan
seres, die juist om haar lyrische expressi
viteit, haar miraculeuze allure en vloeien-
Welke boodschap professor Tsjoelaki in bewefxgslijnen fragiel maar vastbe-
ior ons onleesbare karakters op onze I radfn' 1lfer maar kfrachtl«' als f" gemale
vertolkster van wat men noemt dramati
sche rollen wordt beschouwd.
Geleidelijk wordt op die manier de taal
barrière doorbroken en na, verloop van
korte tijd zijn wij in wezenlijke discussies
gewikkeld, wederzijds oinze argumenten
met illustratieve gebaren verduidelijkend,
zoekend naar contact. Er is zelfs een reden
om aan te nemen, dal de beminnelijke tolk
voor ons onleesbare karakters op
kaartjes heeft gekrast, weten wii nog steeds
niet. Wat doet het er ook toe: zii heeft voor
ons do geheime deur geopend. Behalve een
tolk was niemand bij het onderhoud tegen
woordig.
Galina Oelanova, volgens Russische zegs
lieden de Marie Taglioni vain deze eeuw,
gevoeliger nog dan Pavlova en brillanter
dan Spessivtseva, werd op 10 Januari 1910
geboren, verliet in 1928 met veelbelovende
getuigschriften en talrijke onderscheidin
gen de Academie voor choreografische
kunst, te Leningrad, waar zij leerlinge van
de internationaal (door haar handboek
van de klassieke techniek) vermaarde pae-
dagoge Agrippina Vaganova was geweest.
Ook haar ouders waren dansers. Een jaar
later kreeg zij reeds de dubbelrol Odette-
Odi'.e in „Het Zwanenmeer" te vertolken.
Pas in 1934 echter wist zij, als de artistiek
gerijpte persoonlijkheid, door haar creatie
van Maria in „De fontein van Baktshiza
rai" van Zakharov, op muziek van Assa-
fiev, naar een gedicht van Poesjkin, haar
nog steeds onbedreigde vooraanstaande
plaats te bereiken.
Tot dusver kenden wij haar slechts als
een sierlijke schim, kortstondig voorbii-
zwevend op het doek van een bioscoop, in
haar glansrol uit „Romeo en Julia" naar
Shakesneare op muziek van Prokofiev on
der andere. Zij stond ons te woord in haar
suite op de derde verdieping van het hötel.
Ik zat vlak naast haar op een rustbank,
waarin zij een geforceerd-nonchalante
houding aannam, zodat ik haar beeld goed
in mij kon opnemen. Zij is zeker niet mooi.
Haar uiterlijk verraadt een weinig sterke
gezondheid en zij treedt don ook zelden of
nooit vaker dan vier tot zes keer per maand
op. „Meer zou niet kunnen", zegt zij. Haar
make-up deed denken aan die van een
meisje dat, aarzelend welke kleur te kie
zen, voor het eerst haar lipoen heeft ge
stift. Behalve twee ringen droeg zij geen
sieraden. Zij was gekleed in een lichtgrijze
japon, eenvoudig doch bijzonder smaakvol,
waaronder haar slanke benen met de hoge
ballerinakuiten uitkwamen in opvallend
mooie nylons.
Het merkwaardigste misschien was haar
nervositeit. Gedurende bijna het gehele
gesprek plukte zij telkens nieuwe steeltjes
van een op de tafel voor haar staande
plant, die zij tussen haar vingers verfrom
melde. Voor haar was dit in zekere zin de
eerste levende kennismaking, althans na
een nieuwe, ruimtelijke werking te vin
den". Ernstiger is haar veroordeling van
onze Russische collega's: „Er zijn nog steeds
geen goede balletcritici in Moskou, maar
er is kort geleden een afzonderlijke oplei
ding voor ingesteld. Het is verbazingwek
kend, hoe weinig zij weten van het vak en
hoe zelden zij onze bedoelingen doorzien.
De problemen worden nooit principieel
gesteld".
En problemen zijn er in de huidige Sovjet
danskunst genoeg. Werd deze niet kort na
de revolutie en met reden door de
autoriteiten als een conbra-revolutiownair
element beschouwd? Slechts aan de inspan
ning van de auteur en toenmalige volks
commissaris Loenatsjarski is het behoud
van de grote ballet-instellingen te danken
geweest. De afstand tussen wil en daad is
nog steeds bijzonder groot. In beschouwin
gen in tijdschriften voor muziek en litte
ratuur (een alleen aan de dans gewijde
periodiek heeft men ondanks de enorme
populariteit nog steeds niet) beschuldigde
zij zelfs niemand minder dan haar direc
teur, professor Tsjoelaki, van verheerlij
king van het romantische tijdperk, welke
verlammend werkte op het creatieve talent
van de jongere generatie. „Al in geen drie
jaar heeft het Bolsjoi-Theater nieuw werk
van een Sovjet-choreograaf kunnen ver
tonen", constateerde zij daarin. Als wij
haar aan deze uitspraak herinneren, merkt
zij op: „Dat was in 1953. Nu is er intussen
een actueel ballet tot stand gekomen...."
Of daar nu voldoening of ironie uit sprak,
was moeilijk op te maken.
Thans kan ik hier niet verder op ingaan.
Een poging tot karakteristiek van het So
viet-ballet. met zijn nadruk op de litteraire,
filosofische of maatschappelijke inhoud,
zal ik naar aanleiding van andere ge
sprekken pogen te geven. Tenslotte nog
iets over de toekomstplannen van Oelano
va, die meent dat over twee jaar haar tijd
gekomen is om afscheid fce nemen. „Mis
schien word ik dan wel als lerares be
noemd. Ik heb reeds veel mogen doorgeven
aan plaatsvervangsters in mijn grote rol
len. En verder hoop ik dan gelegenheid te
hebben voor mijn eerste choreografie. Al
een paar jaar denk ik over een scenario.
Het motief zal aan het leven van Jeanne
d'Arc zijn ontleend."
Op mijn vraag naar de wijze, waarop zij
zich voorstelt het religieuze aspect te be
handelen, glimlacht zij betrapt: „Ik zal er
nog heel veel historische studies voor moe
ten maken. Bovendien zal het zeker niet
Jeanne d'Arc ga-an heten. Maar hoe dan
ook, de muziek wordt reeds geschreven".
Even spreken wij nog over haar Europese
kunstzusters. „Ik heb alleen de Parijse
Opéra en de Engelse Alicia Markova ge
zien", zegt zij zonder verder commentaar.
Waarbij misschien aangetekend mag wor
den. dat de Russische solisten diezelfde
avond een ontmoeting zouden hebben met
Franse collega's onder leiding van Lyeette
Darsonval, voor welke bijeenkomst de van
origine Russische Serge Lifar niet was uit
genodigd, hetgeen nogal de aandacht heeft
getrokken.
Hoe zij denkt over het „abstracte" ballet,
zoals dat bij voorbeeld door Balanchine
wordt toegepast? „De taal van de dans is
zoals iedere taal natuurlijk in zeker opzicht
een abstractie. Maar men meet die gebrui
ken om een verhaal te vertellen, een ge-
.dachte uit te beelden, een boodschap uit te
dragen; ontroering te wekken. Het kan
'heel goed zijn, dat dit laatste met zoge
naamd abstracte bewegingen wordt bereikt,
al is het voor mij erg moeilijk d'at te ge
loven. Iedere choreograaf moet werken
Een recente foto van Galina Oelanova
overbodig was. Als mijn blik tijdens een
pauze in de conversatie afdwaalt door de
ouenstaande deuren naar de aangrenzende
slaapkamer met oud-rose behang met zil
vergrijze strepen en Empire-arneublement,
zie ik op het nachtkastje naast het vol met
dansschoentjes liggende bed een heel sta
nd tje Franse dichtbundels en romans. En
heeft zij niet zelf geschreven in één van
haar onlangs in het Engels gepubliceerde
artikelen, dat het onderwijs aan de Russi
sche balletscholen meertalig is? Doch laat
ik mij niet in netelige kwesties verdiepen.
De Sovjebkunst en dus ook de dans, zegt
zij, zoekt in de eerste plaats aansluiting bij
de realiteit. Uiteraard werpen wij onmid
dellijk de vraag in het midden of ballet en
naturalisme dan geen onverenigbare .groot
heden zijn? Zij geeft het grif toe. Het gaat
ook niet om naturalisme, vervolgt zij ver-
klarenderwijze, maar om natuurlijkheid
Het realisme zal trouwens in de meeste
gevallen innerlijk zijn, psychologisch dus.
Dit geldt voor haar mede ten aanzien van
de romantische werken uit de grote tijd
van Petipa, waarbij men poo.et de rollen
met een nieuwe inhoud te bezielen en pas
send te maken in een moderne gevoe's-
wereld. Neem nu een figuur als Giselle,
aldus haar betoog: haar emoties dienen
zodanig doorleefd en doordacht te worden,
dat men ook de vrouw in de fabriek of
de boerin, die bij dag een tractor bediende
er het elementaire van alle tijden in
herkent.
„Oelanova danst de liefde!" heeft een
Moskouse criticus eens geschreven. „Nier
slechts als hartstocht, maar tevens met alle
elementen van plicht, toewijding en op
offeringsgezindheid". Zelfs ongezien en los
van alle bijkomende kwesties van kunst
zinnige opvatting durft men dat, afgaande
op haar een intense concentratie weerspie
gelende mimiek, te beamen. Al sprekende
overwint zij immers reeds de grenzen van
de theorie (die hier trouwens niet aan de
orde is) door de stralende macht van haar
persoonlijkheid, die van. oneindig grotere
waarde moet zijn dan de beginselen, die
zij dogmatisch verkondigt. Doch als zij
even later, om wat lucht te scheppen, want
het is bijzonder warm, even uitwijkt naar
het balcon. neerziende on de menigte, die
daar nog steeds samenschoolt in de hoop
de Russische gasten te kunnen toejuichen,
is er geen mens die haar herkent!
Hij is trouwens geenszins zonder critiek
op de gang van zaken in haar vaderland.
Zij valt ons bij voorbeeld van harte bij in
onze aanmerkingen op de kwaliteit van de
beide ook in Nederland vertoonde dans
films uit de Sovjet-Unie, waarin zij zelf
optrad. Verontschuldigend voegt zij eraan
toe: ..Het waren eerstelingen en wij heb
ben er veel van geleerd. Na onze terugkeer
beginnen wij aan een nieuwe, een integrale
cinematografische vertoning van „Romeo
en Julia" in een speciale herzetting van" de
bestaande choreografie. Daarbij hopen wij
met de middelen, die hem passen, maar
het divertissement zonder meer, zonder in
houd, heeft geen betekenis!"
Van Martha Graham heeft zij nooit ge
hoord, wel van Margot Fonteyn, die zij
graag zou willen zien. Misschien krijgt zij
daartoe de gelegenheid als het mogelijk
blijkt een reeks voorstellingen in Engeland
te organiserenwaartoe de impresario Peter
Daubeney thans pogingen aanwendt. ..En
dan zou ik ook heel graag naar Nederland
komen", zo besluit zij het samenzijn. Zij
zou, dxinkt mij, het liefst de hele wereld
van de schoonheid der Russische danskunst,
iraartoe zij zelf met haar talent en werk
lust zoveel heeft bijgedragen, willen over
tuigen. Zij zou er echter de kracht niet toe
hebben. Nog afgezien van de kans.
DAVID KONING.
NEURENBERG (United Press). Een
21-jarige Tsjech, Carel Cihac, die Woens
dag over het ijzeren gordijn is gekomen,
heeft verteld dat hij in een „geleend" vier-
persoons-vliegtuig naar het Westen was
gevlogen, omdat hij bij de Amerikaanse
luchtmacht wilde dienen. Het vliegtuig
maakte Woensdag een buiklanding op het
Amerikaanse manoeuvreterrein te Grafen-
wöhr, 80 km. ten Noord-Oosten van Neu
renberg.
„Ik was chef van de meteorologische
dienst op het vliegveld Eger, 5 kilometer
van de West-Duitse grens", zo vertelde hij.
„Woensdag landde een vliegtuig van de
„Sokol Airlines" te Eger en het werd niet
gesloten. Ik zag mijn kans en stapte in,
alleen gekleed in een athletiekbroekje.
Over de omstandigheden in zijn land zei
hij: „negentig procent van alle Tsjechen
haten het communisme, maar misschien
slechts 15 of 20 procent zijn bereid hun
hals te wagen in een opstand".
Herbouw van Rijksdag
Vooraanstaande Duitse politici zijn een
actie begonnen voor het herbouwen van
het gebouw van de Rijksdag, de traditio
nele zetel van het Duitse parlement dat in
1933 door de nazi's in brand werd gestoken
in hun streven om de anti-nazi partijen
buiten de wet te doen stellen. Het herbou
wen van het enorme gebouw in de Britse
sector van Berlijn waarvan alleen de bui
tenste muren de brand, de geallieerde bom
men en de Russische granaten in de tweede
wereldoorlog hebben overleefd, zal 10 mil-
lioen DM kosten. Een groep West-Duitse
parlementsleden onder leiding van prins
Hubertus zu Löwenstein en dr. Ferdinand
Friedensburg zijn vastbesloten het gebouw
herbouwd te krijgen als een symbool van
de Duitse eenheid en als zetel van het
toekomstige parlement voor geheel Duits
land.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
deelt mede, dat Koning Haakon van Noor
wegen een bezoek zal brengen aan
Nederland op 16, 17 en 18 Augustus. Hij
komt per eigen jacht naar Amsterdam en
zal aldaar in het Paleis op de Dam zijn
intrek nemen. Het programma van het be
zoek.zal te zijner tijd worden bekend ge
maakt.
HELSINKI (Reuter). Finland heeft
contact opgenomen met Zweden en de
Sovjet-Unie naar aanleiding van twee
vluchten van niet-geïdentificeerde buiten
landse straalvliegtuigen boven Fins gebied,
aldus heeft het Finse mnisterie van Bui
tenlandse Zaken bekend gemaakt. Beide
toestellen kwamen Zaterdag uit Oostelijke
richting, vlogen over Noord-Finland en
verdwenen over de Zweedse grens.
Ieder vist op zijn getij betekent: ieder
maakt van de omstandigheden gebruik
als die gunstig voor hem zijn, ieder
neemt de gelegenheid waar om voordeel
le behalen. In deze uitdrukking be
tekent het woord getij niets dan: gunsti
ge tijd, goed, geschikt ogenblik. Lang
zamerhand is deze betekenis verloren
gegaan en ging men verband zoeken met
getij in de zin van: eb en vloed. Het
voorzetsel op bewijst echter dat getij
hier een bepaald tijdstip aanwijst; getij
in de zin van eb en vloed zou in verbin
ding met op geen zin hebben. Ook in de
zin van: op bepaalde uren van nacht en
dag gelezen gebeden komt het woord
getijden voort. Vandaar het getijden
boek. In het Frans zegt men: livre
d'heures.
TONEEL EN DANS
Zaterdag 15 Mei, 20 uur, Stadsschouwburg:
Cruys Voorbergh in „De goede oude tijd",
naar teksten van Heine en anderen, een
romantische avond met Ila Goldstein en
Cor Lemaire.
Zondag 16 Mei, 14.30 uur, Stadsschouwburg:
Leerlingenuitvoering Maud Kool.
Zonudag 16 Mei, 20 uur, Stadsschouwburg:
Cruys Voorbergh in „De goede oude tijd"
(herhaling van Zaterdag).
Dinsdag 17 Mei, 19.30 uur, Stadsschouwburg:
De Nederlandse Comedie geeft voor: abon
nementhouders A een voorstelling van
„Sint Joan" van Bernard Shaw onder regie
van Douglas Seale met Ellen Vogel in de
titelrol.
Woensdag 19 en Donderdag 20 Mei, 20 uur,
Stadsschouwburg: Voorstellingen voor
abonnementhouders D en E door het Rot
terdams Toneel van „Muizen en mensen"
:*aar de gelijknamige novelle van John
Steinbeck met in de hoofdrollen Fientje
Berghegge, Ko van Dijk en de vertaler
regisseur Max Croiset.
MUZIEK
Vrijdag 14 en Zaterdag 15 Mei, 20.30 tot 21.30
uur, Grote Kerk: Orgelconcerten door
Klaas Bolt (Vrijdag) en George Robert
(Zaterdag).
Dinsdag 18 Mei, 20 uur, Grote Kerk: Orgel
bespeling door George Robert, die werken
van Bach (Tocata F gr. t. en koraalvoor
spelen) van Joh. Pachelbel (Preludium,
fuga en ciaccona), van Handel (koekoek
en nachtegaal) van Fiocco (Adagio) en
van Bossi (Etude symphonique) ten gehore
zal brengen.
Dinsdag 18 Mei, 20 uur, Vleeshal: Concert
door Die Haerlemsche Musyckkamer onder
leiding van André Kaart met medewer
king van Gertrude Maclaine, clavecim-
bel en Piet Lent, viola da gamba; op het
programma staan werken van Handel,
Teleman, Ricciotti, Tartini en Haydn.
Donderdag 20 Mei, 15 uur, Grote Kerk:
Orgelbespeling door George Robert.
Vrijdag 21 Mei, 20 uur, Concertgebouw: Het
Haarlems Christelijk Mannenkoor geeft
onder leiding van Bernard Verboom een
concert met medewerking van de meisjes
koren Jubilate en Juliana uit Den Haag en
de organist Feike Asma. Het programma
bevat o.a. Te Deum Laudamus voor orgel
en koor van Jan Nieland.
DIVERSEN
Vrijdag 14 en Zaterdag 15 Mei, 20 uur, Stad
huis: Van 20 tot 22 uur is de historische
riddelzaal, die met kaarsen verlicht is, te
bezichtigen.
Vrijdag 14 Mei, 20 uur, Stadsschouwburg: De
Verenigde Spelers geeft een voorstelling
van „De kunst om te leven", blijspel in
drie bedrijven van H. F. Malthy en Fredi
Wynn.
Vrijdag 14 Mei, 20 uur, Brinkmann: Bijeen
komst van de Vereniging Haerlem en de
Nederlandse Genealogische Vereniging,
waarop de heer D. Rühl zal spreken over
„Een heraldische rondwandeling door de
Sint Bavo of Grote Kerk" (Zaterdagmid
dag 14.30 uur wordt een rondgang door het
kerkgebouw gemaakt).
Zaterdag 15 Mei, 20.30 uur. Frans Halsmu
seum: Vertoning van de film-strip in kleu
ren door Polygoon, met gesproken com
mentaar van de directeur van het Frans
Halsmuseum.
Zaterdag 15 Mei, 20 uur, Dreefzicht: De
Liester geeft een voorstelling van „En de
boer ploegt voort....', toneelspel in drie
brdijven door René Bosch voor de vereni
ging „De Oosthoek".
Zaterdag 15 Mei, 20.30 uur. Doopsgezinde
kerk: Opvoering door vier Remonstrantse
spelers van „Droom der gevangenen" van
Christopher Fry in de vertaling van Bert
Voeten.
Zaterdag 15 Mei, 14.30 uur, Stadsschouwburg:
Ten bate van „Loesje" geeft Aerdenhouts
Kindertoneel een voorstelling van „De
gelaarsde kat".
Zondag 16 Mei, 11 uur, Lido: Vertoning der
film „A song to remember".
Maandag 17 Mei, 20 uur, Stadsschouwburg:
Voorstelling van „Te elfder ure" door de
vereniging Door Inspanning Uitspanning.
Donderdag 20 Mei, 20 uur, Frans Halsthea
ter: Jan Strijbos vertelt over zijn reis naar
Afrika, waarna vertoning van films volgt.
WASHINGTON (Reuter-U.P.) Het
Amerikaanse departement van Defensie
en de commissie voor atoomenergie heoben
bekend gemaakt, dat de reeks warmtekern-
proeven van dit jaar op Eniwetok in de
Stille Oceaan besloten is. Zij waren ge
slaagd in verband met de ontwikkeling van
warmtekern-wapens en hebben belangrijk
bijgedragen tot de veiligheid van de Ver
enigde Staten en de vrije wereld. Binnen
enkele dagen kon het zee- en luchtver
keer in de vroegere gevarenzone hervat
worden.
Bij de proeven is de derde „thermonu-
claire" explosie, die de wereld tot dusverre
beleefd heeft, ontketend. Dit was de eerste
waterstofbom die practisch gebruikt kon
worden. Bij een Amerikaanse nroef van
1952 en een Russische van 1953 waren
„toestellen" en geen bommen gebruikt.
MOSKOU (United Press) Volgens
Dode Ster, het orgaan van het Sovjet-leger,
is de vrees ongegrond dat een explosie van
een kobaltbom zoveel radioactiviteit zal
ontwikkelen dat een groot deel van alle
leven op aarde zal verdwijnen. Het heet
dat „imperialisten" die vrees hebben ge
wekt om ontzag in te boezemen voor een
nieuw nog vreselijker wapen dan de wa
terstofbom. De auteur staaft zijn bewerin
gen dat men moeilijk een zeer intensieve
straling kan verwachten met wetenschap
pelijke argumenten.
TENTOONSTELLINGEN
Huis Van Looy: Expositie van werken van
leden van de vereniging van Haarlemse
beeldende kunstenaars „De Groep". Een
der zalen is gewijd aan de nagedachtenis
van de tien jaar geleden gefusilleerde
beeldhouwer Johan Limpers. Geopend tot
17 Mei van 10—12.30 en van 13.3017 uur,
des Zondags van 14—17 uur.
Woonhuis Van Looy: Het voormalig woon
huis van schilder-schrijver Jacobus van
Looy is te bezichtigen op Donderdagen
van 1012 en van 1417 uur. Op Zon
dagen alleen van 1417 uur.
Teylers Museum: Tekeningen van Dirk Lan-
gendijk (17481805). Voorstellingen uit het
militaire leven. Het museum is dagelijks
geopend van 11—17, uur, behalve op
Maandag, benevens op de eerste Zondag
van elke maand van 1317 uur.
Frans Halsmuseum: Speciaal arrangement
van de meesterwerken van Frans Hals,
Dagelijks geopend van 1017 uur, 's Zon
dags van 1317 uur. Ook 's avonds van
20—23 uur. Tot 18 Mei. Daarna: groeps
portretten van Frans Hals in nieuwe for
matie. benevens permanente expositie van
recente aanwinsten uit de Recuperatie.
Geopend van 1017 en Zondag van 1317
uur.
Schotersingel 117 a: Palestina-diorama's
(Bijbelse voorstellingen). Dagelijks ge
opend van 1417 uur.
Stadhuis Haarlem: Vrijdag- en Zaterdag
avond van 2022 uur openstelling van de
met kaarsenkronen verlichte Ridderzaal.
't Huis met de Kogel: Tentoonstelling van
boetseerwerk van Maïa Metrakos. Tot en
met 26 Mei, van 1018 uur, uitgezonderd
's Zondags.
ADVERTENTIE
HAARLEM. Alhier heeft het tweede
openbare examen plaats gevonden der
leerlingen van de Volks-zangschool, opge-
rigt door het Haarlemsehe departement
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
Evenals het eerste, in Januarij 1853 ge
houden examen, is ook dit met groote
belangstelling bijgewoond door leden der
Maatschappij, donateuren der Zangschool,
en eene talrijke vrouwenschaar. Ook dit
maal was voor hetzelve met de meeste
bereidwilligheid het kerkgebouw der
Doopsgezinden afgestaan en is het examen
geopend en gesloten door hét orgelspel
van den verdienstelijken organist dier
gemeente, den heer G. W. Derx. De leer
lingen hebben afdoende blijken gegeven
van de deugdelijkheid van het door den
bestuurder der school, den heer H. Pool-
meijer, gegeven onderrigt.
