Nederlands economie kan wel tegen conjunctureel stootje Tien jaar geleden: D-Day Laniel zoekt twee mannen om Indochina-beleid te voeren Weerbericht OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Geneviève de Galard terug in Parijs Schmittlein en Juin weigeren zich beschikbaar te stellen Atoomgeleerde dr. Oppenheimer krijgt functie niet terug Regering wenst ook arbeids- verbod voor 15-jarige meisjes mm. Conclusie in Deviezennota: Inwisselbaarheid van onze valuta naar buiten schept gevaren Brits-Chinees overleg in Genève Het woord is aan Frans kabinet vandaag in beraad Minder buiïg Over bezoek en handelscontact Koninklijk ziekenbezoek Onderzoek naar spionnage van McCarthy geëist Weerrapport Tevoren maatregelen op onderwijsgebied ra w 58e JAARGANG No 274 WOENSDAG 2 JUNI 1954 298e JAARGANG No 122 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor ju Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel 12230. Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen. Abonnement p. week 50 et, p. kwartaal 6.50, franco p.p. /7.-Losse nrs. 12ct. Postgiro 273107 Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar Directie: P. W. Peereboom en A D Huijsman TWEEDE BRITSE LEGER [EERSTE AMERIK- LEGER 7°Korpil 5°Korp»| 10 Juni 1944 Pltrrt du Mom 30° Kort Port rn Bnxin - 1° Korps Arromonchrt' AUHt .BAYEUfc 'creullyX 1putot IN DE NOTA VAN DE MINISTER van Financiën over de deviezenpositie van ons land, waarover wij gisteren reeds in het kort berichtten, wordt aangenomen dat Nederland in staat is aan de gevolgen van incidentele en niet te sterke conjuncturele tegenslagen het hoofd te bieden. De uitspraak wordt gewettigd geacht, dat Nederlands externe positie, wat de betalingsbalans in alle valuta's tezamen betreft, als gezond is te beschouwen. „Uiteraard zullen, gegeven de structuur van onze economie, schommelingen van meer of mindere grootte te allen tijde kunnen voorkomen", aldus de nota. „De marge, welke het in 1953 be haalde overschot liet, alsmede de huidige bevredigende binnenlands-monetaire toestand rechtvaardigen evenwel een zeker vertrouwen in de toekomstige ont wikkeling." Wat de naaste toekomst betreft acht de regering het voortbestaan van een over schot op lopende rekening het meest waar schijnlijk, al zal dit vermoedelijk van ge ringere oihvang zijn dan het in het jongste verleden bereikte. Het gunstige beeld van de betalingsbalans, ongeacht de samenstel ling naar valuta's en de verwachtingen om trent de verdere ontwikkeling hebben het mogelijk gemaakt, voort te gaan met het treffen van maatregelen gericht op het vrijer maken van het internationaal beta lingsverkeer. Ten aanzien van de kwalitatieve aspec ten van de betalingsbalans blijven belang rijke vraagstukken de aandacht vragen. Weliswaar leverde het lopende verkeer in dollars in 1953 een overschot, doch dit mag zonder meer ni^t worden opgevat als een aanwijzing voor de toekomstige ontwikke ling. Êen terugkeer van de tekorten in het lopende verkeer, dat rechtstreeks wordt afgewikkeld in dollars, behoort stellig tot de mogelijkheden. Een probleem zou hierin niet schuilen indien de zekerheid bestond, dat uit andere bronnen steeds voldoende dollars beschikbaar zullen komen om deze tekorten af te dekken. Deze zekerheid ont breekt echter vooralsnog. Derhalve moet de weg naar opheffing van het onderscheid tussen de verschillende soorten valuta's met behoedzaamheid worden begaan. Niettemin zijn ook ten aanzien hiervan belangrijke stappen gedaan. Inwisselbaarheid Het hier aangeroerde betalingsbalans probleem zal pas tot zijn definitieve op lossing geraken, wanneer het kwalitatieve onderscheid der verschillende valuta's weg- ivalt, of, anders gezegd, wanneer alle of al thans de belangrijke valuta's naar buiten inwisselbaar worden. Vóórdat deze fase een realiteit zal kunnen worden, dienen intussen nog moeilijkheden van verschillende aard te worden overwonnen. Vooropgesteld zij, dat Nederland alleen niet tot deze vérgaande stap kan overgaan; de con sequenties daarvan zijn onaanvaard baar. De overgang zelfs naar alléén convertibiliteit naar buiten zou Neder land niet de vereiste waarborg ver schaffen voor de mogelijkheid tot af dekking van zijn eventuele tekort in het rechtstreekse dollarverkeer. In tegendeel zou, gezien de in dit geval te verwachten discriminatie tegen de Ne derlandse export (andere landen zul len geneigd zijn, de invoer uit het zo juist convertibel geworden land even sterk te beperken als de invoer uit het dollargebied), de dollarpositie onge twijfeld in ernstige mate worden aan getast. Het streven naar convertibiliteit biedt de meeste kans van slagen, indien de weg door een aantal landen gezamenlijk wordt af gelegd. Het Nederlandse beleid is daarop gericht. Aangaande de gevolgen en perspectieven van de verbeterde Nederlandse deviezen- positie wordt in de nota onder meer gezegd, dat een incidentele terugslag op betalings bal ansgebied, welke vergelijkbaar zou zijn met de aan het Korea-conflict toe te schrij ven terugslag in 1950-1951, thans uit de- viezenoogpunt ons land geen moeilijkheden meer zou behoeven op te leveren. Daarnaast kan men de vraag opwerpen, hoe de huidige reservepositie dient te wor den beoordeeld in verband met een even tuele teruggang van de conjunctuur. Uiter aard doen zich, wat betreft aard, intensi teit en duur van een/eventuele ongunstige conjunctuurbeweging tal van mogelijk heden voor, zodat hoogstens een betrekke lijk antwoord mogelijk is., Men kan er des ondanks in het algemeen van uitgaan, dat een internationale depressie de waarde van de Nederlandse export van goederen en diensten belangrijk sterker zal kunnen ver minderen dan de waarde van de import. Inmiddels mag men wel aannemen, dat de wereld in conjunctureel opzicht minder kwetsbaar is dan vóór 1940. Dit neemt niet weg, dat voor ons land nadelige conjunc tuurverschijnselen tot de mogelijkheden blijven behoren. Indien bovenstaande algemene opmer kingen over het thans bereikte niveau en gehalte van de Nederlandse goud- en de viezenreserves worden samengevat, kan, het betrekkelijke karakter van deze ma terie in aanmerking nemende, worden ge steld, dat de situatie bevredigend is te noemen. Aangenomen mag worden, dat Nederland in staat is aan de gevolgen van incidentele en niet te sterke conjuncturele tegenslagen het hoofd te bieden, terwijl de reserves tevens voldoende kunnen worden geacht om voorzichtig voort te gaan met het vrijmaken van het betalingsverkeer en om tezamen met andere landen over te gaan tot convertibiliteit ten aanzien van lopende transacties. Wat de convertibiliteit betreft, ligt het in het voornemen der regering voort te gaan op de ingeslagen weg: te streven naar ver dere liberalisatie van handels- en beta lingsverkeer, ook ten opzichte van het dol largebied, en te trachten een nauwe samen werking tussen de Europese landen onder ling op dit gebied te bevorderen. Op deze wijze kan, naar wordt gehoopt, een verdere verwezenlijking van een vrij, multilateraal verkeer tot stand worden gebracht. LONDEN (AFP) Morgan Phillips, secretaris-generaal der Britse Labour par tij, gaat vandaag naar Genève, om met de communistisch-Chinese delegatie voorbe reidingen te treffen voor het bezoek, dat oud-premier Attlee, de leider van de lin- ker-partij vleugel, Bevan en nog enige vooraanstaande Engelse socialisten in Au gustus en September aan China zullen brengen. Van Britse socialistische zijde is nog medegedeeld dat niets bekend is van een uitnodiging, die de Japanse socialisten tot het gezelschap zouden richten om van China uit door te reizen naar Japan. Het conservatieve Lagerhuislid William Robson-Brown, dat nauwe betrekkingen ■onderhoudt met vertegenwoordigers der Britse staalindustrie en de voormalige so cialistische minister van Handel Harold Wilson, hebben in 't afgelopen weekeinde te Genève besprekingen gevoerd met Tsjoe en Lai, de minister-president en minister van Buitenlandse Zaken van China en met staatssecretaris van Handel Jen Jem Minh. Robson-Brown heeft te Londen mede gedeeld dat de gevoerde en nog te voeren besprekingen ten doel hebben de handel tussen Groot-Brittannië en China uit te breiden. Wilson, die in Mei 1953 een bezoek aan Moskou heeft gebracht zal deze maand een nieuw bezoek aan de Sovjet-Russische hoofdstad brengen. Koningin Juliana heeft hedenmorgen een bezoek gebracht aan de „Kasteel Staver- den", waarmee ruim zeventig chronisch zieken enjnvaliden een boottocht van een week door ons land maken. Deze tocht is georganiseerd door de Invalidenraad van het Nederlandse Rode Kruis. De Koningin vertoefde geruime tijd op het schip, dat gemeerd lag achter het Centraal Station te Amsterdam. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S Lichtenberg: Hoe gelukkig zou menigeen leven als hij zich om de zaken van anderen even weinig bekommerde als om zijn eigene. WASHINGTON (United Press) De veiligheidsraad van de Amerikaanse com missie voor atoomenergie heeft verklaard dat dr. J. Robert Oppenheimer „loyaal" en „discreet" was met de behandeling van ge heimen, maar de raad weigert hem te her stellen in zijn functie van raadsman van de commissie. De uit drie leden bestaande raad, die onder leiding staat van Gordon Gray, pre sident van de universiteit van Noord-Caro- lina, was eenstemmig overtuigd van de loyaliteit en discretie van de geleerde, maar over het herstel in zijn functie was de raad verdeeld. Dr. Ward V. Evans, de geleerde die zit ting in de raad heeft, was tegen de aanbe veling om Oppenheimer niet in zijn functie te herstellen. Lloyd K. Garrison, raadsman van Oppenheimer, vroeg onmiddellijk (Van onze correspondent in Parijs) Geneviève de Galard, die wekenlang de gewonden als enige vrouw in het bastion Dien Bien Phoe heeft verpleegd, is giste ren per vliegtuig uit Haaroi in Orly aan gekomen. Mademoiselle de Galard, die 29 jaar is en in haar strak getailleerde uni form van de Franse Marva een zeer elegan te indbuk maakte, was een week geleden door Ho Ohi Minh vrijgelaten, voor welk gebaar zij toen de rebellenleider per brief bedankte. Er was een publiek van belangstellen den, waaronder een meerderheid van jour nalisten bijeen, zoals de beroemdste film held maar nauwelijks kaïn verwachten. Zij moest natuurlijk een paar woorden aan de microfoon van de Franse radio toevertrou wen en zij begon toen te zeggen dat zij deze eer helemaal niet had verdiend en Genevieve's moeder omhelst de dappere verpleegster na haar terugkeer op het Pa- rijse vliegveld Orly. dat elke Franse verpleegster in haar plaats net zo zou hebben gehandeld als zij. Zij snakte naar wat rust te midden van haar familie in Versailles. Waarom zij die brief aan Ho Ohi Minh geschreven had? Eenvoudig uit beleefdheid, antwoordde Geneviève, en ook omdat iemand het haar had gevraagd. Maar toen de journalisten wilden weter, wie die „iemand" dan wel was, vond de hoge militair, die haar verge zelde, het tijd een eind te maken aan het interview. Met soepele tred verwijderde Geneviève zich om plaats te nemén in een auto, die in snelle vaart verdween in de richting van Versailles. Hft Geallieerde front op «iddernacht Jont 1944 iWlhiaJimi 1944 Gren» .timen hel Brlt«« ei» Amerikaane* leger Tien jaar geleden, op 6 Juni 1944, ging een schok van vreugde door de be zette Europese landen. Het uur der bevrijding sloeg de geallieerde legers zetten voet aan Europese wal, terwijl in het Oosten de Russische legers gestaag opdrongen naar het hart van een wanhopig vechtend Duitsland. Het uur der bevrijding doch een bevrijding die een me nigte van offers vergde, vooral voor de bloeiende landstreek in Normandië, waar de eerste stoot aan de Duitsers werd toege bracht. Onze verslagge ver bracht dezer dagen een bezoek aan deze in vasie-streek, en schreef in een viertal artikelen zijn indrukken neer. Het eerste van deze artikelen vindt men in dit nummer PARIJS (United Press) In de kabinetsvergadering, die onder voorzitterschap van president Coty in het Elysée-paleis begonnen, is een van de belangrijkste agenda punten zo niet het belangrijkste het vinden van twee krachtige figuren, die de toestand in Indochina kunnen schragen. Laniel heeft nodig: een nieuwe opperbevel hebber voor Indochina die het vertrouwen geniet van regering en volk en een mi nister voor de Verbonden Staten, nadat maarschalk Juin en Schmittlein respectieve lijk hebben geweigerd en zich teruggetrokken. Volgens gezaghebbende kringen heeft zelfs het aanbod van verstrekkende bevoegdheden Juin niet kunnen vermurwen de regering op dit punt uit de nood te helpen. Schmittlein heeft zijn ontslag aangeboden nadat de partij van afgescheiden Gaullisten waartoe hij behoort de U.R.A.S. hem had opgedragen zulks te doen. Hij had overigens zijn aanblijven al van begin af aan afhankelijk gesteld van de steun van zijn partij. Eergisteren moet Juin, die al overhoop ligt met de regering omdat hij zich al te openlijk tot tegenstander verklaarde van het EVG-plan, benaderd zijn door minister Edmond Barrachin, maar deze nul op het request hebben gegeven. De regering had gehoopt dat Juins eventuële benoeming voor het moreel van de expeditionnaire macht, dat een flinke knauw heeft gekre gen door de val van Dien Bien Phoe, die 12.000 man voor Frankrijk verloren deed gaan, aanzienlijk zou hebben verhoogd. De NAVO-bevelhebber voor Midden-Europa gaf echter niet thuis. Hem zou nog beloofd zijn dat hij de huidige opperbevelhebber, generaal Navarre als „aide" toegevoegd zou krijgen, zeiden deze kringen. Het besluit van de partijraad van de URAS om Schmittlein terug te trekken, zou voornamelijk zijn voortgesproten uit de wens de verantwoordelijkheid uit de weg te gaan voor de impopulaire drastische maatregelen, die Laniel in het vooruitzicht heeft gesteld teneinde de militaire toestand in Indochina te verbeteren. In de Nationale Vergadering is inmiddels het derde debat over Indochina begonnen waarover Parijs het volgende meldt: Het onderscheid met de vorige discussies is dat het probleem nu ook in de diepte mocht worden behandeld en het de beide eerste malen eerder een machtsstrijd was met de regering, die het debat tot na Genève wilde uitstellen. Dat had Laniel ook nu verlangd, maar het parlement bleek er anders over te denken. Voor deze nieuwe discussie zijn voor lopig vier zittingen uitgetrokken, terwijl er een tiental interpellantep is ingeschreven. Gisteren is er nauwelijks iets nieuws te berde gebracht en de vergadering had een kort incident daargelaten een uiter mate kleurloos, monotoon en zelfs saai verloop. Ook vandaag wijst de parlementaire barometer nog rustig weer aan, en de stor men worden pas verwacht tegen het mid den van de volgende week, wanneer over het vertrouwen aan de regering zal moeten worden gestemd. Indien Bidault in Genève een wapen stilstand zal hebben bedongen met de Viet- minh, waarmede de Fransen gisteren voor het eerst in direct contact zijn getreden, dan zal het kabinet de val wel worden be spaard. (Reuter AFP). Voor het begin van het debat werden twee moties ingediend, een door de socialisten en een door de con servatieven, waarin wordt gezegd, dat de Nationale Vergadering van een regeling meer verlangt dan internationalisering van het conflict. WASHINGTON (Reuter/UP) De de mocraat Emanuel Celler heeft in het Huis van Afgevaardigden een resolutie inge diend, waarin een onderzoek door het de partement van Justitie wordt gevraagd naar „de spionnage-organisatie van Mc Carthy" voor het verzamelen van geheime officiële gegevens. „Senator McCarthy en zijn werk zijn een nationaal gevaar gewor den", aldus Celler. „Daar de Senaat hem niet op zijn plaats heeft gezet, moet het Huis zijn bezorgdheid te kermen geven." De republikeinse senator Flanders heeft in de Senaat gezegd dat de ani-corr.munis- tische campagne van McCarthy zo volko men parallel loopt met die van Hitier, dat enige minderheid die zich niet verdedigen kan, wel de schrik om het hart moet slaan. Flanders zeide dat McCarthy zijn eigen partij scheurt, de eenheid van de Rooms- Katholieke Kerk waarvan hij lidmaat is aanvalt, en onrust onder de Joodse bevol king veroorzaakt. Flanders sprak de be schuldiging uit dat McCarthy gedurende het onderzoek naar het bloedbad van Mal- médy een vreemde tederheid voor de daar bij betrokken Nazi-barbaren had getoond. revisie van de zaak door de volledige com missie voor atoomenergie. In zijn uitspraak zeide de raad: „Wij zijn tot de duidelijke conclusie gekomen dat Oppenheimer een loyaal burger is. Indien dit de enige overweging zou zijn, dan zou den wij aanbevelen dat herstel in zijn func tie geen gevaar zou zijn voor de gemeen schappelijke defensie en veiligheid." De raad was echter niet in staat tot de gevolgtrekking te komen dat het verenig baar zou zijn met veiligheidsbelangen van de Verenigde Staten Oppenheimer weer atoomgeheimen te laten behandelen. Vier overwegingen hebben de raad tot deze slotsom geleid: 1. Uit Oppenheimers gedrag en contac ten blijkt dat hij zich lang niet voldoende bekommert om de eisen van de veiligheid; 2. Bevonden is dat hij vatbaar is voor invloeden, die ernstige gevolgen zouden kunnen hebben voor de veiligheidsbelan gen van het land; 3. Oppenheimers gedrag jegens het wa terstofprogram was voldoende verontrus tend om twijfel te wekken of zijn aandeel in een regeringsprogram, dat met de natio nale verdediging verband houdt, verenig baar zou zijn met de beste belangen der veiligheid; 4. De raad kwam tot zijn spijt tot de conclusie dat dr. Oppenheimer bij ver scheidene gelegenheid in zijn getuigenis tfoor de raad minder dan oprecht is ge weest. Evans verklaarde dat het niet geven van eerherstel aan Oppenheimer door de raad een zwarte vlek op het blazoen van het land 'zal zijn. Hij verklaarde dat Oppen heimers getuigen voor de raad een aanzien lijk deel van de wetenschappelijke rugge- graat van het land vormde en dat zij hem steunden. Evans verklaarde dat Oppen- heims oordeel slecht was in sommige ge vallen en uitstekend in andere gedurende zijn loopbaan. Maar naar de mening van Evans is het thans beter dan in 1947 toen Oppenheimer door de commissie voor atoomenergie aanvaard werd als voorzitter van dé algemene adviescommissie. „Hem thans verdoemen en zijn carrière en zijn staat van dienst ruïneren, dat kan ik niet," aldus Evans. Het weer is de afgelopen dagen bijzon der wisselvallig geweest. In afwijking van de normale toestand was het in het Noor den van het land steeds warmer dan in het Zuiden, hetgeen een gevolg was van de aanvoer van warme lucht uit Denemar ken. Langs de kust van Holland en Zeeland stroomde nu en dan koude lucht van de Noordzee binnen. In deze koude lucht kwamen uitgestrekte lage wolkenvelden voor en ook mistbanken, die het weer in de kustgebieden een somber karakter ga ven. In het binnenland en -vooral in de Noordelijke en Oostelijke provincies daar entegen kwam af en toe de zon door, maar de verwarming veroorzaakte de ontwikke ling van plaatselijke buien, die soms met onweer gepaard gingen. In deze toestand komt maar weinig ver andering, hoewel het waarschijnlijk is, dat de buiïgheid geleidelijk iets afneemt. Bij ruiming van de wind zullen de mist- en wolkenbanken in het Westen van het land weer naar zee worden gedreven. (van hedenmorgen 7 uur) De staatssecretaris van Sociale Zaken verklaart in zijn Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer over het wetsont werp tot het verbieden van bedrijfsarbeid "oor 14-jarige meisjes, dat een arbeidsver- bod voor 15-jarige meisjes weinig minder urgent is dan voor de 14-jarige. Aan een dergelijk verbod zullen echter maatregelen op onderwijsgebied vooraf moeten gaan. Ook zullen er voor de industrie grotere bezwaren rijzen, wanneer het arbeidsver- bod tot de 15-jarige meisjes zal worden uitgestrekt. In beginsel deelt de staatsse cretaris de mening van die Kamerleden, die de bezwaren voor de jeugdigen willen laten voorgaan boven de nadelen voor het bedrijfsleven. Verdere vorming van de meisjes zal ook voor het bedrijfsleven van grote betekenis zijn. De staatssecretaris hoopt dat hij het hui dige wetsontwerp spoedig zal kunnen doen volgen door een ontwerp, dat de arbeid van de 15-jarige meisjes en van de 14- en 15-jarige jongens regelt. Uiteindelijk zal slechts een verlenging van de leerplicht de gewenste oplossing kunnen brengen. Over de vrees van enkele Kamerleden, dat een verstrekkend arbeidsverbod voor. jonge meisjes een uitbreiding van het aan tal gehuwde werkende vrouwen ten gevol ge zou hebben, zegt de staatssecretaris, dat in Nederland het werken van gehuwde vrouwen weinig verankerd is in de volks zede. Haar aantal is uitzonderlijk gering in vergelijking met andere landen. Het arbeidsverbod voor meisjes zal mo gelijk enige stijgingen ten gevolge hebben. De staatssecretaris verwacht echter niet, dat die invloed groot zal zijn, ook al om dat in vele gevallen het eenvoudige werk, dat door jonge meisjes wordt verricht, weinig passend zal zijn voor oudere vrou wen. weers- to ,S tg •- co toestand ■O'S "O o ca -« cj t- Sc S as Stockholm zwaar bew NW 2 15 0 Kopenhagen licht bew. O 7 19 0 Amsterdam mist N 4 18 1 Londen geheel bew N 2 14 0 Luxemburg geheel bew. WNW 2 12 0,4 Parijs motregen N 2 18 0,1 Bordeaux licht bew. NO 1 21 0 Grenoble on bewolkt windstil 21 0 Nice zwaar bew. windstil 21 0 Genève onbewolkt windstil 20 0 Ziiricb mist windstil - - Locarno zwaar bew. O 2 19 2 Berlijn nevel ONO 1 17 12 Frankfort regen ZZW 4 16 6 München regen ZZO 1 18 0,1 Rome licht bew. windstil 23 0,1 Ajaccio licht bew. ONO 3 21 0 Mailorca geheel bew. windstil 27 0 MEER ZONNESCHIJN Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I in De Bilt. geldig van Woens dagavond tot Donderdagavond, opge maakt te 10 uur: In de nacht en ochtend plaatselijk mist. Morgen overdag op de meeste plaatsen perioden met zonneschijn, maar in het binnenland hier en daar ook nog enkele buien. Ongeveer dezelfde tem peraturen als vandaag. Zwakke tot ma tige wind uit Noordelijke richtingen. 3 Juni Zon op 4.25 uur, onder 20.51 uur. Maan op 6.25 uur. onder 23.19 uur. Maanstanden 8 Juni 10.13 uur: Eerste kwartier 16 Juni 13 06 uur: Volle maan 23 Juni 20.46 uur: Laatste kwartier) 30 Juni 13.26 uur: Nieuwe maan Hoog en laag water in IJmuiden Woensdag 2 Juni Hoog water: 4.06 en 16.37 uur. Laag water: 12.13 en uur. Donderdag 3 Juni Hoog water: 4.55 en 17.27 uur. Laag water: 0.37 en 13.03 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 1