Beschuttende werkplaatsen
voor minder validen
Tot straks
in Royal
Volgend jaar kan Oude Tonge
„er bovenop" zijn
(door E. P. Schuyt, directeur van
de gemeentelijke Nazorg te Haarlem)
A an vraagfo rmuiier
N.Ph.O.-concert in
Openluchttheater
Collecte-succes van
Kleuterhuis Margriet
DINSDAG 22 JUNI 1954
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Mutaties bij Nazorg
Dansschool van Maud Kool
in Openluchttheater
Armeens hand- en
weefwerk
„Snelverband" houdt
demonstratie
lormelta
Verschil van mening over
restauratie oude gebouwen
Vijfhonderd kinderen
vierden sportfeest
Inbraak in hulppost blijkt
vandalisme te zijn
Gevaarlijke Zeeweg
bochten van tekens voorzien
Zendingspredikant
bevestigd in Haarlem-N,
Examens
Esperantistencongres
De zachte
geurige
Amerikaanse
shag die U het
rookgenot geeft
van de beste
Amerikaanse
cigaret
DOUWE EGBERTS
Hoopvolle klanken uit
Haarlems adoptiedorp
Morgen begint de
Avondvierdaagse
De beste therapie voor ieder mens is arbeid en in een democratisch land als Neder
land is het onduldbaar, dat de minder validen daarvan uitgezonderd worden, omdat
ze niet voor 100 aan de eisen kunnen voldoen. Immers, er is slechts één soort
mensen en ieder mens heeft niet alleen recht op arbeid, doch ook de plicht om aan
het arbeidsproces deel te nemen. Kan men geen 100 geven doch slechts b.v. 60 of
80 van het normale opbrengen, welnu dan zullen we naar arbeid moeten omzien
waar men deze minder geschikten kan inschakelen, opdat ook zij de arbeidsvreugde
leren kennen en verlost worden van ondersteuning, welke op den duur afstompend
werkt met alle gevolgen daaraan verbonden. Een lichamelijk of geestelijk gebrek
mag niet tot gevolg hebben, dat men voor goed van arbeid verstoken blijft.
In alle bedrijfstakken is op het ogen
blik een enorme vraag naar personeel en
wel in het bijzonder naar vakmensen en
jeugdigen.
Overal kampt men met een tekort aan
personeel en men behoeft de advertenties
slechts te lezen, om te zien hoe groot dit
tekort wel is. Vrouwelijk personeel is zelfs
nog veel schaarser. Er worden zeven maal
zoveel vrouwen gevraagd als er beschik
baar zijn. Werk is er genoeg, doch men
komt mensen tekort en vooral de metaal
industrie en de bouwnijverheid (vaklieden)
ondervinden hiervan de terugslag.
Bij de arbeidsbureaux in ons land ston
den einde Mei 43.000 mannen ingeschre
ven als werkzoekenden en bovendien
werkten nog 17.000 mannen op een door
de D.U.W. gesubsidieerd werk. Onder deze
60.000 geheel of gedeeltelijk werklozen
zitten zeker een 20.000, die door verande
ring of eindigen van werk slechts voor
enkele weken daaronder vallen, zodat het
er dus om gaat om nog ongeveer 40.000
mannen in het arbeidsproces in te schake
len.
Ongetwijfeld zullen er door bijzondere
maatregelen nog wel D.U.W.-arbeiders
overgeheveld kunnen worden, terwijl door
afremming van de emigratie mogelijk tij
delijk ook wel aan de grote vraag enigs
zins tegemoet gekomen kan worden, doch
teveel vergeet men, dat onder deze 40.000
werklozen een zeer groot gedeelte door
geestelijke of lichamelijke gebreken ge
heel of gedeeltelijk ongeschikt is voor een
voudig werk in de vrije maatschappij.
Ook mag niet vergeten worden, dat vele
minder validen nu eenmaal niet of niet
meer, bij het arbeidsbureau ingeschreven
staan, omdat men ook daar geen kans ziet
ze te plaatsen, zodat het aantal werklozen
belangrijk hoger ligt dan 40.000.
In 1929 hebben dr. W. Mol en schrijver
dezes te Haarlem een huis-aan-huis-onder-
zoek ingesteld naar de toestand onzer
lichamelijk gebrekkigen. In een uitvoerig
rapport verzochten we reeds toen de ge
meenteraad van Haarlem, om voor deze
misdeelden, die nimmer kans op werk
hadden, een bijzondere arbeidsinrichting
te bouwen. Helaas maakte de laagconjunc
tuur van 1930 en daarna het onmogelijk
voldoende belangstelling voor deze plan
nen te krijgen. En als we aan deze jaren
terugdenken, dan kunnen we voor onze
valide medemensen slechts dankbaar zijn,
dat nu de vraag verre het aanbod over
treft.
Inschakeling minder validen
Maar dan is nu de vraag urgent: „Kun
nen we door bijzondere maatregelen een
belangrijk gedeelte van de 40.000 werk
lozen, d.w.z. de minder validen onder hen,
nu niet inschakelen, om op deze wijze ook
gedeeltelijk aan de grote vraag naar ar
beidskrachten tegemoet te komen?"
Revalidatie en het zoeken naar geschikt
ongeschoold werk is niet alleen een recht,
doch uit een oogDunt van naastenliefde
ook onze plicht. Volkomen verantwoord is
het, dat het vrije bedrijf uit financiële
overwegingen deze krachten weert, daar
dit ongeschoolde werk onrendabel te noe
men is.
Maar dan zullen de bedrijven een deel
van dit ongeschoolde werk moeten afsto
ten, om aan andere organen het mogelijk
te maken dit met minder validen uit te
voeren. Men kan dan tevens de volwaar-
digen meer verantwoord en meer arbeids
vreugde gevend werk laten verrichten,
zodat de minder validen dan niet langer
naast de arbeid blijven staan.
Haarlem heeft reeds sedert dertig jaar
een viertal arbeidsinrichtingen waar ruim
loo mannen en vrouwen permanent ge
plaatst zijn voor zeer eenvoudig werk. doch
deed nog niets voor de minder validen, die
tijdeliik geplaatst dienen te worden om ze
geschikt of weer geschikt te maken voor
arbeid in de maatschappij.
We denken aan de vele lichamelijk ge
brekkigen, die geschikt gemaakt moeten
worden voor arbeid door middel van bij
zondere toestellen en training;_ aan de
velen voor wie de overgang van inrichting
naar het vroegere werk in de maatschappij
te groot is. zodat ze, hoewel hersteld, in
de inrichtingen blijven.
We denken tenslotte aan de velen, die
van de buitengewone scholen komen en
dat ongeschoold werk grijpen dat veel geld
geeft, zodat ze later naast dit werk komen
te staan en dan in het leger der onder
steunden voor goed worden opgenomen.
Voor al deze minder validen zullen we
moeten komen tot beschuttende werk
plaatsen met normale lonen en sociale
voorzieningen.
Deze werkplaatsen zullen in nauw
contact met het bedrijfsleven deze wer
kers moeten vormen of omvormen, opdat
ze daarna naar de maatschappij kunnen,
waar ze zich dan met meer kans op succes
kunnen handhaven. Op 3 Maart besloot de
gemeenteraad van Haarlem ongeveer
1.600.000 beschikbaar te stellen voor de
bouw van beschuttende werkplaatsen voor
ongeveer 200 mannen.
Is dit plan volledig doorgevoerd, dan
heeft Haarlem het vraagstuk der minder
validen volledig opgelost, daar de maat
schappelijke nazorg, de avondverzorging
en de permanente plaatsing in arbeids
inrichtingen van de Haarlemse Werkin
richting hier reeds met succes worden
toegepast.
Nemen we een uitgebreid onderzoek te
Haarlem, ingesteld naar het aantal minder
validen voor beschuttende werkplaatsen,
als een gemiddelde voor ons land, dan zou
den op deze wijze de 10 a 15.000 minder
validen onder de 40.000 werklozen allen
aan arbeid geholpen kunnen worden.
In het voor deze gelegenheid stampvolle
Openluchttheater te Bloemendaal heeft de
Dansschool van Maud Kool eergisteren
een herhaling gegeven van de leerlingen
uitvoering, waarmee op 16 Mei in de Haar
lemse Stadsschouwburg het 12i/2-jarig be
staan werd gevierd. Werd naar aanleiding
daarvan reeds waardering voor de samen
stelling van het programma uitgesproken,
thans bleek dat de gekozen nummers zich
prima voor vertoning in deze omgeving
leenden, ook al was het dampige weer ge
durende een deel van de avond meer voor
„Erlkönig" dan voor „De Tovenaarsleer
ling" geschikt.
De eigenlijke danskunst kwam welis
waar nauwelijks aan haar trekken, maar
daar stond tegenover dat vooral de klein
ste deelnemers naar hartelust hun speel
drift op rhythmisch geordende wijze konden
uitleven. Het pleizierige schouwspel werd
nog verlevendigd door gichelend gevoerde
conversatie vermengd met allerhande kreten
van verbazing of vreugde tussen de strui
ken en het geboomte van de toegangs
wegen. D. K.
„Hendrick de Keyser"
E. P. Schuyt
B. en W. van Haarlem hebben bevorderd
tot directeur van de Nazorg de heer E. P.
Schuyt, tot heden algemeen leider van de
Nazorg en tot hoofd van de Nazorg de
heer L. C. Carsten, plaatsvervangend hoofd.
Op Donderdag 24 Juni van tien uur
's morgens tot tien uur 's avonds zal men
in het Wijkgebouw Ged. Oude Gracht 104 te
Haarlem in de gelegenheid zijn een zen
ding Armeens hand- en weefwerk te be
wonderen, dat door het secretariaat der
Morgenland-Zending te Utrecht uit Aleppo
werd geïmporteerd. Van oudsher bezit de
Armeense vrouw een grote vaardigheid in
het maken van hand- en weefwerk. Sedert
de Morgenland-Zending haar arbeid in 1922
In Aleppo begon, hebben tal van Armeense
vrouwen met de vervaardiging van dit
werk het brood verdiend voor haar gezin
Elk stuk is met de hand vervaardigd. Een
keur van artikelen, die de kleurenpracht
van het Oosten weerspiegelen, zal aanwe
zig zijn. Ook is er een stand met postze
gels uit het Nabije Oosten en andere lan
den. Een medewerkster van het secretari
aat te Utrecht zal inlichtingen verschaffen
Bij gunstig weer houdt de Eerste Hulp
vereniging „Snelverband" op Woensdag 23
Juni een grote openbare demonstratie op de
Botermarkt in Haarlem. De aanvang van
deze demonstratie, waarbij een massa-onge
val zal worden behandeld, is om acht uur
des avonds. Bij ongunstig weer wordt de
demonstratie een week uitgesteld.
ADVERTENTIE
Waar blijft toch mijn Kopje koffie met
DE IDEALE KOFFIEMELK
Ondergetekende:
Naam:
Straat
Plaats:
wenst zich met ingang van
te abonneren op Haarlems Dagblad
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
ƒ6.50 per kwartaal/0 50 per week*)
Handtekening:
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Zij. die zich met ingang van 1 Juli 1954 per kwartaal abonneren, ontvangen
de nummers tot en met 30 Juni 1954 gratis. Dit geldt alleen voor nieuwe
kwartaalabonné's. dus niet voor omzetting van week- in kwartaalabonnementen
Zaterdagmiddag heeft de heer J. M. Haga
tijdens de in de Raadzaal van het Haarlemse
Stadhuis gehouden jaarvergadering van de
Vereniging „Hendrick de Keyser" het over
lijden herdacht van dr. J. Kalf, oud-lid van
het bestuur.
Mr H. Millaard vestigde in zijn jaarverslag
de aandacht op het verschil van mening, dat
aan de dag is getreden met betrekking tot het
restaureren van oude huizen. De opvattingen
van de voorlopige monumentenraad en het
dagelijks bestuur der vereniging lopen uiteen.
De voorlopige monumentenraad stelt zich op
het standpunt, dat bij een restauratie het
historisch gewordene moet praevaleren boven
het terugbrengen van een gevel in de oor
spronkelijke toestand. Het bestuur van „Hen
drick de Keyser" gevoelt er juist voor de oor
spronkelijke toestand van een huis zo veel
mogelijk te herstellen. Het acht bij een herstel
van een zeventiende eeuws huis het noodza
kelijk de kruiskozijnen, die er voorheen ge
weest zijn. weer aan te brengen, waartegen
over de voorlopige monumentenraad in zo'n
geval van oordeel is. dat in zulk een huis
achttiende eeuwse ramen dienen te worden
aangebracht.
Bij de bespreking van het verslag bleek,
dat de vergadering het eens was met het
standpunt van het bestuur. Mr. Millaard
deelde nog mee. dat aan de restauratie van
een perceel in Veere nog geen begin is ge
maakt. omdat het bestuur geweigerd heeft
zich te houden 'aan de voorschriften van de
voorlopige monumentenraad.
Tot leden van het algemeen bestuur werden
gekozen of opnieuw gekozen prof. dr. M. D.
Ozinga, J. C. Duyvis. P. A. Dykema, A. E.
Hannema. dr. P. Jaffé, mr, H. ter Meulen
mr. baron Michiels van Kessenich, jhr. dr.
E. O. M. Nispen tot Sevenaer. mr. W. A. Of-
ferhaus, prof.dr. J.Q. van Regteren Altena en
E. A. Veltman.
Na afloop van de vergadering zijn de leden
officieel ontvangen door het voltallige col
lege van B. en W. Burgemeester mr. P. O. F.
M. Cremers heeft het gezelschap toegesproken
en er aan herinnerd, dat de vereniging zich
vaak ongevraagd tot de overheid wendt, als
het over monumenten gaat. Nooit bevatten
de brieven van de vereniging afbrekende cri-
tiek, integendeel er wordt in opbouwende zin
geschreven. Wenken worden gegeven en dat
stelde spreker op hoge prijs. Haarlem is dank
baar. dat de vereniging in Haarlem drie pan
den heeft, die goed onderhouden worden. Er
is op het gebied van de monumentenzorg nog
veel te doen. Er bestaan weliswaar een mo
numentenwet, een commissie en een lijst van
monumenten, maar dat neemt niet weg. dat
er veel aandacht aan het behoud van monu
menten besteed moet worden. Daarom is het
gemeentebestuur voornemens een ambtenaar
aan te stellen, die speciaal belast zal worden
met de verzorging van monumenten in de ge
meente.
De heer Haga dankte voor de entvangst,
waarna de leden in de gelegenheid werden
gesteld om onder leiding van de burgemeester
en de gemeentesecretaris het Stadhuis te be
zichtigen.
Na de lunch stond een wandeling door oud-
Haarlem op het programma. De deelnemers
kregen een indruk van gevels en gebouwen
aan de Gedempte Oude Gracht, het Groot
Heiligland, het Spaarne, de omgeving van de
Bakenessergracht enzovoort. De wandeling
werd besloten met een bezoek aan het ge
bouw van de Hollandse Maatschappij der We
tenschappen aan het Spaarne. waar de secre
taris van deze maatschappij, dr. J. A. Bierens
de Haan. als gastheer optrad en mededelingen
deed over de maatschappij en het gebouw.
Haarlem was het afgelopen weekeinde ge
tuige van een aardig en goed geslaagd ge
westelijk jeugdsportfeest van de Nederlandse
Culturele Sportbond, waaraan bijna vijf
honderd jeugdleden, leidsters en leidei-s
deelnamen.
De Zaterdagavond werd besteed aan spel
in vele groepen, die steeds verwisselden
onder leiding van mejuffrouw A. van Dam
en volksdans en volkszang onder leiding van
Bart van Bergen. Het slot was een fakkel
optocht door de stad, de vooral aan het einde
langs de Kloppersingel met zijn weerspiege
ling in het rustige water een fantastische
aanblik bood. Het Haarlemse tamboers- en
hoornblazerscorps ,„De Rode Bandeliers",
het trommel- en pijperscorps van de Sport
bond uit Dordrecht en de vele vlaggen ga
ven aan de stoet een fleurige en frisse aan
blik.
Zondagmorgen werd het programma voort-
geezt met een vaardigheidswedstrijd in be-
hendigheidsvormen in het Krelagehuis.
In twee groepen werd geoefend in behan-
digheidsoefeningen op de grond, bokspringen,
evenwichtsoefeningen, kastspringen, behen
digheidsoefeningen met de bal, behendig
heidsoefeningen met een stok, hoogspringen.
De gehele wedstrijd werd geleid door me
juffrouw A. van Dam, lid van de bonds-
commissie gymnastiek van de Nederlandse
Culturele Sportbond.
Na de gezamenlijke maaltijd kwamen alle
jeugdleden in actie in het zwembad aan de
Houtvaart en met een korte wandeltocht
Het zwemprogramma (eveneens het beoefe
nen van verschillende behendigheden in het
water) verliep onder leiding van Wim
Honhof en vele instructeurs van de Haar
lemse Watervrienden uitstekend. Er was
estafette-zwemmen, hinderniszwemmen en
gemeenschappelijke oefeningen voor de ge-
oefenden en spel in het water voor de
ongeoefendsn.
Al met al een zeer geslaagd jeugdsport
feest met een goede sfeer en een prima
stemming.
De vernieling van de luiken van de hulp
post van de Bloemendaalse Reddingsbri
gade op het strand en de inbraak in het
strandgebouw zonder dat er echter iets
werd vermist blijkt een ergerlijk geval
van vandalisme te zijn geweest. Nog geen
dag nadat Vrijdag de inbraak werd gecon
stateerd, is men op het spoor gekomen
van de veertienjarige Haarlemmer Maar
ten V., die een bekentenis aflegde. Zijn
ouders zullen worden aangesproken voor
de aangerichte schade.
Zelden heeft het Noordhollands Phil-
harmonisch Orkest, ook niet in de jaren,
dat het nog H.O.V. genoemd werd, onder
zulke ideale weersomstandigheden in het
Openluchttheater te Bloemendaal een con
cert gegeven als Zaterdagavond. Temid
den van een overstelpende zomerweelde
aan planten, in de diepe stilte van een in
sluimerende natuur en onder de overkoe
peling van een verkleurende avondhemel
heeft het orkest een programma van pro
bleemloze muziek uitgevoerd. De dirigent
Marinus Adam had muziek voor opera
en ballet gekozen. En hierbij sloten de
Scènes pittoresques van Jules Massenet
zich uitstekend aan, omdat dit werk toch
in de sfeer van toneelmuziek blijft. Er
was aldus een hechte eenheid in dit pro
gramma gekomen, zonder dat deze ver
kregen werd ten koste van uniformiteit.
Want Adolphe Adam, van wie de Ouver
ture „Si j'étais roi" (Als ik koning was)
uitgevoerd werd, schreef ongetwijfeld
charmant, maar toch is er weer een
nuance te ontdekken vergeleken bij de
genoemde Scènes pittoresques, de rhyth-
misch-vlotte tarantella „La Danza" van
Rossini en de evenwichtige, melodisch en
ook harmonisch warme muziek van het
Ballet Egyptien van Luigini.
Na de pauze kwam er ook de geladen
heid van de dramatiek met de ouverture
„La forza del destino" (De macht van het
noodot) van Verdi, het Intermezzo uit
„Amico Fritz" van Mascagni en met frag
menten uit de opera „Carmen" van Bizet.
De spirituele Jacques Offenbach voerde
ons met zijn zoele zomeravond-lyriek en
zijn opwindende cancan-rhythmen van
zijn ouverture „Orfeus in de onder
wereld" weer weg uit die noodlots
beklemming.
Op deze stille avond kon men weer
eens gewaar worden hoe angstwekkend
scherp het openluchttheater de geprodu
ceerde klank met alle rhythmische en
melodische eigenschappen en timbre-
hoedanigheden weergeeft. Maar aan de
andere kant gaf een uitvoering ruime vol
doening, wanneer de aard der muziek, in
het bijzonder de instrumentatie, aan die
geiuidsreactie tegemoet kwam. En zo
waren er tal van fragmenten die voor
treffelijk klonken, met als hoogtepunten
het Angelus van Massenet, de Valse lente
van Luigini, de soli voor de blazers en de
harp van de Carmen-muziek en de viool
solo in Offenbachs ouverture.
Het is bekend, dat een grote groep van
muziekminnaars uit Haarlem en omgeving
zich juist voor dit programma geïnteres
seerd zou hebben. En daarom bevreemdde
het dat er niet een veel groter aantal toe
hoorders was gekomen. Misschien een
kwestie van propaganda?
P. ZWAANSWIJK
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
De lijsten- en straatcollecte ten behoeve
van het Kleuterhuis „Margriet" is, ondanks
de minder gunstige vooruitzichten, toch een
succes geworden. Bijna 4000 werd verza
meld, namelijk 3.769,41. De organisatoren
zeggen collectanten en de bevolking van
Haarlem hartelijk dank.
Dank zij het feit, helaas dat in de
laatste jaren op de Zeeweg reeds verschei
dene verkeersongelukken hebben plaats ge
had, heeft de dienst van Publieke Werken
Zaterdag maatregelen genomen om meer
ongevallen te voorkomen. De Overveense
Zeeweg kent twee scherpe en dus gevaar
lijke bochten in beide richtingen, waarvan
die bij de zogenaamde kop 90 tussen de Wa
tertoren en de Erebegraafplaats wel de be
ruchtste is. Verleden jaar kwam hier een
Bloemendaalse lyceist om het leven en tal
rijk zijn de keren, dat hier auto's van de
rijbaan geraakten.
Zowel van de richting Overveen, als van
het Bloemendaalse strand komend, wordt
de weggebruiker nu op enige afstand voor
deze bocht door een blauw bord opmerk
zaam gemaakt op dit gevaarlijke punt.
Het blijkt, dat het nog niet iedereen
hoewel het duidelijk is aangegeven be
kend is, dat op de Zeeweg een stopverbod
van kracht is en dat men van de het vorig
jaar aangelegde parkeerhavens gebruik
dient te maken. De politie zal nu tegen over
treders krachtiger 'gaan optreden.
Tijdens de dienst in de Imanuëlkerk aan
de Van Egmondstraat in Haarlem-Noord
is Zondagmorgen dr. J. E. C. Geissler be
vestigd tot zendingspredikant en hoog
leraar aan de Theologische Hogeschool te
Djakarta. Vroeger was deze reeds predi
kant bij de Protestantse kerk in Indonesië
en docent aan de Hogeschool in Djakarta.
In de dienst ging dr. M. van der Voet
voor, die dr. Geissler bevestigd heeft naar
aanleiding van Exodus 4 vers 12. Nadat
dr. Geissler het woord had gevoerd heeft
dx-. E. Jansen Schoonhoven te Oegstgeest
de afvaardiging namens de zending van
de Hervormde kerk verricht. Hij sprak
naar aanleiding van Colossenzen2 vers 3.
In een der lokalen van het kerkgebouw
is een receptie gehouden.
Gemeentelijke HBS voor meisjes
Aan de Gemeentelijke HBS voor meisjes
te Haarlem zijn geslaagd voor het eind
examen HBS b de dames Ellen Adelaar en
Ela Wapenaar.
De deelnemers aan het 39ste universele
Esperantocong'res zal een culturele avond
in de Haarlemse Stadsschouwburg aange
boden worden. De declamatrice Nel Oost
hout zal „De conferentie der dieren" van
Erich Kastner in Esperanto-vertaling voor
dragen. Voor de pauze treedt het ballet
der Lage Landen op. Gezien het grote aan
tal congressisten zal deze voorstelling op
drie achtereenvolgende avonden gegeven
worden.
Postkantoor
Tijdens het congres te Haarlem zal in
het Concertgebouw, waar de meeste bijeen
komsten gehouden worden, een postkan
toor geopend zijn. De daar ter post bezorg
de stukken zullen van een speciaal post
stempel voorzien worden.
(Van een verslaggever)
Nadat de Koningin gistermorgen haar
bezoek aan de voormalige rampgebieden
begonnen was met een tocht door de Hoek
se Waard, voer zij 's middags met de „Piet
Hein" naar het eiland Flakkee, waar haar
eerste bezoek het door Haarlem geadop
teerde dorp Oude Tonge gold. Oude Tonge,
dat alle hens aan dek geblazen had om de
Landsvrouwe een waardige ontvangst te
bereiden en al betekent „alle hens" daar
thans nog maar 2611 inwoners tegenover
3088 vóór de rampnacht, die 2611 waren
dan ook nagenoeg alle naar „de kom" ge
trokken om hun Vorstin te zien en toe te
juichen. De grootste drukte concentreerde
zich rond het knusse haventje voor het
raadhuis, dat overigens binnenkort haven
tje-af zal zijn, omdat ,,'t Pesding toch altaid
overloopt bai hoog tai", zoals ze daar zeg
gen en nu door een kittig plantsoen ver
vangen zal worden.
Maar voor één keer heeft Ou' Tong' zich
dan nog feestelijk rond het „pesding" ver
zameld in afwachting van het hoge bezoek,
dat zich overigens nog wat wachten liet,
omdat men 's morgens in de Hoekse Waard
ongeveer tien minuten op het tijdschema
achtergeraakt was. Maar ook de extra tien
minuten zijn gauw om als de Tongese
schooljeugd, bijna schuilgaand achter
enorme oranjestukken, de tijd kort met het
zingen van vaderlandse liederen. En zo
kwam het grote ogenblik tenslotte dan
toch nog als een verrassing, toen de glan
zende Cadillac met de koninklijke stan
daard om iets voor half drie op de smalle
Molendijk stopte, waar de Koningin, die
een stemmig zwart complet droeg, uitsteeg
om zich te voet naar de cantinebarak op
de havenkade te begeven. Omstuwd door
de juichende dorpelingen betrad zij het
houten gebouwtje, waar zij na het voor
stellen van enkele plaatselijke notabelen,
toegesproken werd door waarnemend bur
gemeester P. W. Hordijk, die sinds het ver
trek van burgemeester Van Dijk naar
Poorfcugaal, de'ambtsketen van Oude Tonge
draagt. De heer Hordijk vertelde de Vorstin
van de moeilijkheden die het dijkherstel op
Flakfcee aankleefden: in totaal moest 24
kilometer buitendijk in acht maanden tijds
tot stand gebracht worden, terwijl de be
schikbare klei ongeschikt was om als dek
laag te dienen. Daarom heeft men tenslotte
zanddijken met een asfaltdek gebouwd, die
nu tezamen met de nieuwe binnen- en
schakeldijken een veilige dubbele water
kering vormen.
Een kleurenfilm van het dijkherstel illu
streerde een en ander, maar de Koningin
was niet voldaan voor zij uit de mond van
hoofdingenieur G. Terluin van de Provin
ciale Waterstaat de bevestiging had gekre
gen. dat Flakkee nu redelijk veilig is tegen
de listen en lagen van wind en water. He
laas was er daarna geen tijd meer voor een
omstandige bezichtiging van de nieuwbouw
en na een korte rit door enkele nieuwe en
herstelde wijken, vertrok de Koninklijke
stoet in snelle vaart naar de zustergemeen-
te Nieuwe Tonge.
Dubbele burgemeester
Daarna hadden wij nog even gelegenheid
een praatje te maken met de heer Hordijk,
die de Koningin later op de middag als
burgemeester in Ooltgensplaat moest ver
welkomen. Hij vertelde ons, terwijl hij met
behulp van de gemeentesecretaris van
ambtsketen verwisselde; dat er nog steeds
150 Tongenaren „in ballingschap" leven,
maar dat ook deze evacués in de loop van
dit jaar terug kunnen keren. Er zijn name
lijk in de totaal verwoeste wijk bij het
tramstation thans 165 woningwetwoningen
en 2 winkelpanden in aanbouw, die, als
alles meeloopt, vóór eind 1954 voltooid
kunnen zijn. Daarmee zal dan tevens woon
ruimte geschapen zijn voor veel dorpelin
gen die nog samenwonen met anderen. Het
geharrewar met het wederopbouwplan
ontworpen door Haarlemse ambtenaren
is ook grotendeels uit de wereld geholpen,
nu de benodigde bouwgrond, die de eige
naren aanvankelijk niet verkopen wilden,
gevorderd is. Men is reeds begonnen met
de voorbereidende werkzaamheden als
riolering en straataanleg. In totaal moeten
3000 meter rioolbuis en 10.000 m2 bestra
ting gelegd worden om de in aanbouw
zijnde 165 woningen bewoonbaar en be
reikbaar te kunnen maken. Volgend jaar
moet er dan nog een complex van een 55
huizen gebouwd worden, waarmee het
woningvraagstuk nagenoeg bekeken zal
zijn.
Uitermate moeilijk is ook het onderwijs
probleem geweest: maandenlang waren er
voor de 160 leerlingen van het L. O. maar
zegge en schrijve twee onderwijzers be
schikbaar, maar per 1 Juni heeft men er
gelukkig eindelijk de ontbrekende leer
krachten bijgekregen. De cantinebarak
met haar Haarlemse inventaris gaat nu
zeer spoedig verhuizen van de Kaai naar
haar definitieve standplaats en bestem
ming: zij wordt een kleuterschool in het
nieuwbouwcomplex bij de Julianastraat,
waar juist deze week 24 houten woningen
geschenk van de Zweedse regering
in gebruik genomen zijn; „het grappige
daarmee is, dat onze Tongenaars aanvan
kelijk helemaal geen zin hadden in zo'n
houten huis, maar nu zij met eigen ogen
gezien hebben, hoe geriefelijk en comfor
tabel die zijn, nu wil iedereen er ineens
een hebben."
Zout valt mee
Over de verzilting van het land vertelt
hij ons „vrijblijvend want ik ben geen
landbouwexpert", dat ook op dit gebied
het ergste leed geleden is. Kon er vorig
jaar zomer nog slechts wat gerst verbouwd'
worden, die bovendien een zeer slechte op
brengst gaf, dit jaar doen ook de tarwe,
de aardappelen en de suikerpeeën het weer
zowat, hoewel er natuurlijk nog menige
kwaje tussen zit. Nee, al met al kan de
burgemeester in Tonge's toekomst geen
zwaar hoofd hebben en zonder ernstige
tegenslag kan de situatie zich naar zijn
mening het midden van het volgend jaar
in vrijwel ieder opzicht gestabiliseerd heb
ben met een kleine reserve voor de
landbouw.
Wat tenslotte de plannen tot samenvoe
ging van Ooltgensplaat en Oude Tonge
betreft, daartegen bestaat onder de inwo
ners vrij veel oppositie. De burgemeester
zelf wil over deze zaak liever geen oordeel
uitspreken voordat de kwestie in de raad
ter sprake komt en dat kan nog wel enkele
maanden duren. En of wij hem nu excu
seren willen, want anders mist hij de
Koningin
En daar het nog een half uur duurde
voor het rustieke trammetje ons weer naar
het veer zou brengen, zijn wij even gaan
aanbellen bij een dier begeerlijke Zweedse
huisjes, waar heel het dorp de mond vol
van heeft. Mevrouw Van Neck, die in de
rampnacht ternauwernood met man en
dochter aan de verdrinkingsdood ontkwam,
is de gelukkige bewoonster en zij rust niet,
voor zij ons omstandig alle gemakken van
het fraaie huisje getoond en gedemon
streerd heeft: een grote eet-zitkamer, een
juweel van een pseudo-Bruynzeelkeuken-
tje, twee grote en een kleine slaapkamer
en een ruime douchecel. En overal dubbele
wanden en dubbele ramen, berekend op
Zweedse winters van 40 graden onder nul
bij een levensduur van honderd jaar! Zij
is overgelukkig met haar huis en het
nieuwe boeltje, gekocht van de voorschot-
schade en dat is ook haar dochter, die
21 jaar en dienstbode bij de dokter is:
„Voor het eerst in vijftien jaar eindelijk
een eigen kamer", verzucht zij, „wat een
weelde."
En als op dat ogenblik niet het tram
metje naar Middelharnis was komen aan-
hijgen, dan zaten wij nu misschien nog bij
de familie Van Neck in de huiskamer, want
zo groot is hun vreugde over het nieuwe
bedoeninkje dat ze er niet over uitgepraat
raken.
De Nederlandse Wandelsport Bond organi
seert in het gehele land deze week de elfde
Avondvierdaagse wandeltochten, voor jong
en oud. Ook in Haarlem kan men rekenen
op een groep wandelaars die elk jaar weer
na hun dagelijkse werk 15 km. in de om
geving van Haarlem gaan wandelen.
De laatste jaren is ook de jeugd-Avond
vierdaagse opgekomen. Er zijn nu reeds groe
pen die reeds voor de derde maal deelnemen
en dit jaar is er zelfs een school met 57 deel
nemers. Ook een grote groep militairen uit
de Koudenhornkazerne heeft ditmaal inge
schreven.
Vanavond wandelen reeds degenen die
door werkzaamheden of anderszins niet in
de gelegenheid zijn op Zaterdag te wandelen.
Zij wandelen daarom het parcours van Za
terdag. Dit is 20 km.: via Zandvoortselaan
naar Zand voort en terug langs de Zeeweg.
De jeugd tot 14 jaar start morgen. Woens
dag, tussen 5 uur en half zes vanaf „Dreef-
zicht" Fonteinlaan langs Zuiderhoutlaan,
Crayenestersingel, Blekersvaartweg, Kerk-
laan, Raadhuisstraat, v. Merlenlaan, Vrijheids-
dreef, Groenendaal, Sparrenlaan, Herenweg,
Spanjaardslaan en terug naar „Dreefzicht".
Aan de start bestaat nog gelegenheid tot
inschrijven.
De deelnemers vanaf 14 jaar starten tussen
zes en zeven uur via Zuiderhoutlaan, Bron-
steeweg, Binnenweg, Raadhuisstraat, Val
kenburgerlaan, Glipperweg, Bennebroeker-
vaart. Herenweg, Spanjaardslaan, Hilde-
brandlaan, Oosterhoutlaan, Hertenkamp,
„Dreefzicht".
Ook voor de ouderen bestaat aan de start
alsnog gelegenheid zich te laten inschrijven.
^De afdeling Haarlem van het Ned. Rode
Kruis is elke avond op alle routes aanwezig
alsmede in het startgebouw.
