HORLOGES VAN NI EL BEVA VAKKLEDING j Wereldnieuws „Motorwegverkeer gaat gebukt onder zware belastingen" n_ Eugene Ormandy dirigeerde gedeelten uit „Wozzeck" PANDA EN DE MEESTER-ZAKENMAN De Klompencetrale J VRIJDAG 2 JULI 1954 2 JAARVERSLAG A.N.W.B.: Wanverhouding tussen fiscale druk en uitgaven voor verkeersverbeteringen n ZIET ONZE ENORME VOORRAAD! De radio geeft Zaterdag Strandschap tevreden over vrij baden en zwemmen Leidse universiteit herdacht prof. Meijers Bestuur van de stichting Concertgebouw-Orkest Hollaed Festival Broer van Berkelse arts vrijgelaten herenmode -HAABLEMTEL 20420 Kerkelijk Nieuws „Dapper Vrouwenleven" ^ioclf ió Aet zo TWEE LEVENS ,.Het particuliere motorwegverkeer en -vervoer blijft gebukt gaan onder een stelsel van uiterst hoge directe en indirecte belastingen en wordt tevens nog steeds nodeloos benauwd, gehinderd en op onverantwoorde wijze in gevaar gebracht door een aantal voor het huidige verkeer onvoldoende wegen, tijdverlies veroorzakende kruisingen met water- en spoorwegen en een groot aantal gevaarlijke verkeerssituaties. De gemotori seerde weggebruikers zien hierin een grote mate van onbillijkheid en zijn van mening, dat in verhouding tot de zeer zware belastingdruk, waaraan zij als speciale categorie zijn onderworpen, het tempo van de verkeersverbeteringen, ondanks de verheugende wijziging ten goede gedurende de laatste twee jaren, nog aanzienlijk dient te worden opgevoerd. Een berekening wijst uit, dat in de jaren 1946 t.m. 1953 door het motorweg verkeer bijna 1,5 milliard gulden aan motorrijtuigenbelasting, benzinebelasting, bijzon dere invoer- en andere rechten en weeldebelasting werd betaald en dat in 1970 dit bedrag tot ruim 7,5 milliard zal zijn gestegen. RIJKSINKOMSTEN UIT HET 244.9 WEGVERKEER mi/liotfi 218.9 gu/dtn Zo begint het jaarverslag over 1953 van de Ko ninklijke Neder landse Toeristen bond A. N. W. B., waarin aandacht wordt besteed aan tal van onderwer pen op verkeers gebied. Over de verkeersontwikke- ling wordt onder meer opgemerkt, dat een zes meter brede weg maxi maal 5000 voertui gen per dag kan verwerken. Er is derhalve een aan tal wegen, dat spoedig verbreed dient te worden. Dit zijn onder meer de verbindingen Tilburg Breda, AmsterdamAmersfoort, -Sassen- heimHaarlem, VianenDen Bosch en binnenkort ook Den BoschEindhoven en RoermondMaastricht. De voorzieningen aan primaire wegen zullen tot 1970 ongeveer een milliard gul den vergen, die aan secondaire en tertiaire wegen 800 millioen. In die tijd zal 5,5 tot 6 milliard aan Verkeersbelasting worden op gebracht, waarvan 2,5 aan motorrijtuigen belasting. In het verslag wordt daarom aangedrongen op het weer instellen van het Wegenfonds. Het tempo der werken voor verkeers- voorzieningen blijft steeds achter bij de behoeften van het ogenblik. In sommige gevallen leidt dit tot onverantwoord hoge verliezen aan levens, tijd en kosten door verkeersongevallen. Met voldoening wordt geconstateerd, dat de „generale staf voor het verkeer" in wording is. De A.N.W.B. is de N.S. dankbaar voor het verlichten van vele overwegen met natriumlampen en het voorzien van onbe waakte overwegen met flikkerlichten. De „halve" Amerikaanse overwegbomen vol doen goed. Naast de wegvoorzieningen van 1.8 mil liard tot 1970 schat de A.N.W.B. de kosten van het ongelijkvloers maken van 30 tot 40 overwegen in dit tijdvak op 160 tot 200 millioen. De verkeerstechnische voorlichting van de A.N.W.B. aan gemeenten en provincies groeit. Het record-aantal adviezen van 195 werd bereikt. Daarnaast verzorgt de ver- keersafdeling verkeerstechnische leergan- 270.6 RIJKSUITGAVEN TEN BATE VAN HET WEGVERKEER milliotn golden 154274 IV.PELT 77.4 60.1 20 8 49.5 36.3 p—i 56.4 ADVERTENTIE in trappen, strijkplanken, keukentafels enz. Keukentafels v.a. 9-95 Emaille theepotten 1.98 K.T.S. bussen per stel 1.98 Taartscheppen van 3.50 voor 1.30 Koekenpan van 9.95 voor 5.95 Ziet de vele koopjes Dr. Leydsstraat 10 Haarlem Tel. 11784 194611949 119So\ 1951 19S2 IS>S3 gen, die zeer veel belangstelling ondervin den. De dienst der wegwijzers en de Wegen wacht zetten hun werkzaamheden in 1953 op weer ruimere schaal voort. De Wegen wacht telde op 31 December 1953 128.529 leden. Bijna 75.000 maal werd hulp ver leend door het corps van 131 man. Het ver slag geeft een gevarieerd beeld van de Wegenwacht-activiteiten, waaruit blijkt dat de „Gele Rijders" niet alleen reparaties van auto's en motorfietsen verrichten, maar ook als redders van mensen en dieren optreden. De technische afdeling van de A.N.W.B. heeft in 1953 6500 schriftelijke adviezen gegeven tegen 5000 in 1952. De Expertise- dienst bracht 3150 technische adviezen uit tegen 2500 in het voorgaande jaar. Bij ge schillen tussen leden onderling of leden en reparateurs werd, bij het geven van een bindend advies, vaak samengewerkt met de B.O.V.A.G. (Bond van Autohandelaren en Garagehouders). AANTAL VERKEERSSLACHT OFFERS IN NEDERLAND I 542751 V.PELT HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Orgel. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Viool en piano. 10.00 Tij delijk. uitgeschakeld, causerie. 10.05 Morgen wijding. 10.20 Voor de arbeiders in de con tinubedrijven. 11.35 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Hawaiïanmu- ziek. 13.00 Nieuws. 13.20 Platen. 13.30 Na tionale Kaderdag voor de P. v. d. A. 14.00 Platen. 14.30 Nationale Kaderdag van de P. v. d. A. 15.10 Promenade-orkest. 15.35 Sport- praatje. 15.50 Platen. 16.00 Nationale Boni- faciusherdenking te Dokkum. 16.55 Platen. 17.00 Nationale Kaderdag van de P. v. d. A. 17.25 Platen. 17.30 Accordeonorkest. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Hammondorgel. 18.40 Regeringsuitzending: De 14 landen van het Atlantisch Pact. 19.00 Nationale Kader dag van de P. v. d. A. 19.20 Bonifaciusher- denking. 19.30 Korte kerkdinst. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.30 Dansmuziek. 21.00 Cabaret. 21.45 Socialistisch commentaar. 22.00 Amu sementsmuziek. 22.30 Een Rubens op drift, hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Gewijde muziek. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Kamerorkest. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Amusements muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Gevarieerde muziek. 13.40 Koorzang. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Harmonie orkest. 14.30 Platen. 14.45 Bonifacius-her- denking. Pl.m. 15.55 Platen. 17.00 Voor de jeugd. 18.15 Journalistiek weekoverzicht. 18.25 Platen. 18.35 Tenniskampioenschappen in Wimbledon. 18.45 Buitenlandse correspon denties. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.20 Par- lementsovërzicht. 19.30 Platen. 20.25 De ge wone man. 20.30 Lichtbaken, causerie. 20.50 Platen. 21.00 Carmen, opera (3e acte). 21.45 Actualiteitep. 21.55 Altviool en piano. 22.25 Platen. 22.30 Wij luiden de Zondag in. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22 Viool en altviool. 23.40—24.00 Platen. TELEVISIE (N. T. S.) 16.5018.45 Wereldkampioenschap voetbal in Zwitserland: Wedstrijd om de 3e en 4e plaats. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Radio-Almanak. 14.30 Accordeonmuziek. 14.45 Platen. 15.00 Accordeonmuziek 15.15 Platen. 15.45 Engelse les. 16.00 Muziek causerie. 16.15 Philharmo- nisch orkest, koren en solist. 18.05 Nieuws. 18.10 Platen. 18.20 Liturgische gezangen'. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.45 Omroep Ommeganck. 21.15 Cosi fan tutte., opera. (Om 22.30 Nieuws). BBC 17.0017.15 Engelse les voor beginnelingen. (Op 224 en 42 m.). 22.0022.30 Nieuws. Spiegel van de week. Sportjournaal. (Op 224 en 75 m.). De Technodienst met zes vaste en drie mobiele stations verrichtte 4488 onderzoe ken. Een nieuwe vorm van dienstverlening is de „autokostencontröle". Voor motor rijwielen en bromfietsen worden thans ook expertises gegeven. Voor het internationale verkeer werden in 1953 ruim 209.000 documenten (carnets, triptieken en internationale rijbewijzen af gegeven, tegen ruim 162.000 in 1952. Op de kantoren kwamen 118.000 perso nen om inlichtingen. De afdeling Watertoerisme houdt het oog gericht op de veranderingen, die bij de Delta- en Waddenplannen zullen optreden. Betreurd wordt, dat op de bouw van ple ziervaartuigen de zware weeldebelasting gehandhaafd is, waardoor uitbreiding van de vloot als belangrijk recreatie-element wordt geremd. De kampeerafdeling verstrekte in 1953 151.639 - kamperdocumenten. Voor behoud van natuurschoon en kastelenbezit werd geijverd, onder meer voor het inrichten van een nationaal park in het Zuid-Lim burgse Maasdal. Het ledental van de A.N.W.B. is in 1953 tot boven de 270.000 gestegen. Het bestuur van het Strandschap Zand- voort kwam Donderdag in vergadering bij een. Na behandeling van enkele huishoude lijke zaken werd van gedachten gewisseld omtrent de eerste ervaringen met het be sluit van het Strandschap, om ook het cen trale strandgedeelte voor het baden en zwemmen vrij te geven. Het bestuur nam met instemming kennis van de verschillende maatregelen, welke het gemeentebestuur van Zandvoort heeft genomen in het belang van de veiligheid op het strand. Tenslotte werd op het strand een onderzoek ingesteld naar de situatie bij de badinrichtingen en de andere strand- huurders; dit mede in verband met binnen gekomen aanvragen om verkleedcabines te mogen exploiteren. Men kwam eenstemmig tot de conclusie, dat het openen van de mogelijkheid tot het exploiteren van verkleedcabines buiten de bestaande badinrichtingen, alleen dan zal kunnen worden aanvaard, indien daarin uitsluitend gelegenheid zal worden gegeven tot verkleden. Meerdere service, zoals het bewaren van kleding, zal, althans aanvankelijk, niet bij deze cabines worden toegestaan. In de Pieterskerk te Leiden is Donder dagmiddag in tegenwoordigheid van een groot aantal leden van de academische se naat en van talloze oudleerlingen en vrien den prof. dr. E. M. Meijers herdacht, die vorige week plotseling is overleden Prof. mr. R. P. Cleveringa sprak een herdenkingsrede uit, waarin hij onder meer zei, dat prof. Meijers de rechtsgeschiedenis met een ongeëvenaarde speurzin, een zeld zame feitenkennis en een bewonderens waardig scherpe kijk op de samenhang van gebeurtenissen en toestanden heeft beoe fend. Wat hij op dit terrein heeft bijeenge bracht, is ontzaglijk van omvang en gron dig van uitwerking tot in de kleinste bij zonderheden. Boven de talloze werken van zijn hand op dit gebied torent het „ligu- risch erfrecht" dat hem de gouden Thor- becke-medaille bracht, van zijn vele onder scheidingen een der hoogste. Tot het na geslacht zullen spreken de door hem be werkte geschiedenis van het internationaal privaatrecht en de wet op het internatio naal privaatrecht die door hem is ontwor pen en verdedigd en door de Beneluxlan- den gezamenlijk staat te worden aanvaard, wellicht als een kiem voor een desbetref fend vast wereldrecht later. Prof. Cleveringa herinnerde aan talloze publicaties in allerlei vorm op velerlei an der juridisch terrein en constateerde, dat slechts gegist kan worden naar de invloed die prof. Meijers heeft gehad op de gang van het rechtsleven in ons land en ook daar buiten door zijn talloze annotaties bij ar resten van de Hoge Raad en rechtskundige adviezen. Veelzijdig is hij geweest als rechtsgeleer de. Zijn belangstelling hield echter bij het recht niet op. Prof. Cleveringa zei tenslot te dat prof. Meijers een groot geleerde is geweest, maar ook en misschien nog meer een groot mens. Zijn argumenten in de rechtsstrijd zijn steeds van de beste ge weest, maar dat zij zo sterk doordrongen als zij deden, is stellig mede daaraan te danken geweest, dat men ze voelde komen uit een bron? die rein en klaar was en waarin geen bederf vermocht te bezinken. Met een woord van diepe rouw over het heengaan van deze grote geest sloot prof. Cleveringa namens de rector deze herden kingsplechtigheid, die werd bijgewoond door Prinses Wilhelmina. Dezer dagen is ten stadhuize te Amster dam het definitieve bestuur van de Ne derlandse Orkeststichting tot beheer van het Concertgebouw-orkest geïnstalleerd. Dit bestaat thans uit de heren M. A. Reinalda, voorzitter, mr. F. W. Schokking, vice-voorzitter, P. C. Heuwekemeyer, secretaris, mr. J. W. de Jong Schouwen burg, penningmeester, prof. dr. N. R. A. Vroom, mr. M. Geerling, mr. A. J. Steen- dijk, prof. H. Andriessen, J. B. Broeksz, André Jurres, A. J. Maassen, ir. J. A. Royer en P. Simonis. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door de vijf eerstgenoemden. Als waar nemende leden met adviserende stem, respectievelijk voor het rijk en de ge- gemeente Amsterdam, zijn aangewezen dr. J. Hulsker en mr. A. de Roos. ADVERTENTIE Naast onze bekende topmerken OMEGA TISSOT BUREN brengen wij een grote sortering Zwitserse Anker-horloges vanaf ƒ40. GROTE HOUTSTRAAT 86, HAARLEM SPECIAALZAAK SINDS 1883 ADVERTENTIE Dat heeft Bruin nog nooit in z'n lange paardenleven meegemaakt, een wa gen met dubbele wielen. Maar één ding is zeker, „extra versterkt" is die wagen beslist I En de baas heeft goed lachen, want hij draagt een echt BEVA-werkpak, gemaakt van de beste slijtvaste weef sels, gecontroleerd op Amerikaanse testmachines. Zo'n BEVA-pak Is extra versterkt op alle plaatsen, die geweld moeten kunnen weerstaan. BE VA Is ook royaal met de stof, zodat BEVA-werk- pakken makkelijk zitten en... er Is altijd een schriftelijk garantiebewijs bij. Tot de dirigenten die in het volgende seizoen het Concertgebouw-Orkest zullen dirigeren, behoort ook Eugene Ormandy, de Amerikaans staatsburger geworden Hongaar, die Donderdagavond op een or kest-avond van het Holland Festival met het hem toevertrouwde ensemble een bril- lant staal van zijn kunnen getoond heeft. Een verrassing was dit niet,want ons herin nerende welke geweldige prestaties Or mandy verleden jaar op het slotconcert van het Festival wist te bereiken met de suite „Mathis der Maler" van Hindemith en de Zevende van Prokofjev, hadden wij dit keer ook niets minder verwacht. Doch, eerlijk gezegd, het viel ons tegen dat het eerste programmanummer, de „Haydn-Variaties" van Brahms, na een veelbelovende inzet, niet de indruk wekte van een met zorg voorbereide uitvoering. Maar wat daarna kwam: drie fragmenten uit de opera „Wozzeck" van Alban Berg en de „Symphonic Fantastique" van Berlioz, had een raffinement en een bezieling, die een overweldigende uitwerking verzéker- den. Ormandy had bij deze composities niet enkel het orkest in zijn machtige greep, doch ook het publiek, dat zich nauwelijks bedwingen kon te applaudisseren tussen de onderdelen van de symphonie. Wat hij aan spanningen en sfeer bereikte was trouwens in hoge. mate suggestief. De fragmenten uit „Wozzeck" werden ten gehore gebracht met medewerking van de Amerikaanse sopraan Eleanor Steber, een zangeres die om haar stralend geluid en haar dramatisch temperament bij uit stek geschikt lijkt om deze felle en ver beten muziek, die door allerhande psycho- Op vordering van de officier van Justitie in Den Haag is dezer dagen F. O., broer van de door de rechtbank tot levenslange gevangenisstraf veroordeelde Berkelse arts, op vrije voeten gesteld. Deze bevond zich sinds Januari in hechtenis op beschul diging de briefjeswelke in de Berkelse moordzaak zo'n grote rol hebben gespeeld, te hebben vervalst. Aanvankelijk heeft F. O. een bekentenis afgelegd welke hij later heeft herroepen. Men zal zich herinneren, dat ook mr. Huygens met het oog op deze vervalsingsaffaire werd gearresteerd. F. O. verbleef enige tijd in de psychiatrische kli niek van prof. Carp in Leiden. Het is niet bekend, wat het onderzoek hier heeft op geleverd. F. O. zou in zijn onschuld blijven volharden. De officier van justitie heeft geen termen aanwezig geacht de verdachte langer in voorarrest te houden. Te verwachten is dat de zaak tegen F. O. in September voor de Haagse politierechter zal dienen. logische inwerkingen beheerst wordt, dus danig tot uitdrukking te brengen, dat men er in geloven kan. Het klonk dan ook alle maal overtuigend en in eenklank met de boeiende vertolking, die Ormandy met het orkest realiseerde. Het beklemmende drama van Büchner wordt met deze drie fragmenten uit Alban Berg's partituur sterk gekarakteriseerd: de zorgeloos flirtende vrouw zonder man maar met kind; dezelfde in een stemming van boetvaardige zondares; het orchestraal uitgesproken hoogtepunt van het conflict met moord en zelfmoord en als besluit het kindhet leven gaat zijn gang. En wat deze muziek betreft, sterker dan in zijn „Lulu" (naar Wedekind) raakt haar dra matische werking de psychologische kern, waarschijnlijk omdat zij zich geen eigen vorm aanmeet en louter dienares wil zijn van de tekst. Wanneer zij wrang is, dan heeft het zin. En zij is het niet zonder noodzaak. Wat nog verder te zeggen over Eerlioz' meesterwerk, de Symphonie Fantastique, dan dat het, honderdvijfentwintig jaar na zijn ontstaan, nog niets van zijn suggestie ve kracht ingeboet heeft? Vooral kon dit blijken uit een zo schitterende, in alle op zichten voortreffelijke interpretatie, als deze, die bewondering afdwong voor het Concertgebouw-Orkest, voor Ormandy en vooral voor Berlioz. JOS. DE KLERK. ADVERTENTIE Vacantie- Shirts BARTELJORISSTR 7* Ned. Herv. kerk Bedankt voor Houten (U.) (toez.) A. J. Timmer te Ouderkerk a. d. IJssel; voor Huizen (N.H.) (vac. J. Zwijnenburg) R. de Bruin te Barneveld. Geref. kerken art. 31 K.O. Aangenomen naar Maastricht H. Doo- renbos; cand. te Kampen. Geref. gemeenten Beroepen te Meliskerk H. Rijksen, cand. te Middelburg. Koppensnellers. Twee Duitse anthropolo- gen zijn in Frankfort teruggekeerd na een reis van zes weken in het oerwoud van Bolivia, waar zij een studie maak ten van Indianenstammen, die nog kop pensnellen. De Indianen wilden tegen hen niet spreken over het koppensnel len. Het was echter bekend, dat dit een godsdienstig ritueel is. De Indianen ge loven, dat het een man niet goed kan gaan, zolang hij niet op deze wijze heeft bewezen dat hij sterk en moedig is. De twee vorsers brachten 17 kratten met voorwerpen mee terug,waaronder weef getouwen, bogen en pijlen en een soort grote fluit, die door een man en een vrouw tegelijkertijd wordt bespeeld. Uitgeput. De grootste geiser van Europa, de springbron op het schiereiland Na- medy in de Rijn nabij Koblenz, is uit geput. Oorspronkelijk spoot de bron van een diepte van 343 meter water tot 60 meter omhoog. Men gebruikte de bron voor het fabriceren van koolzuur. Kleuren. Radio-Moskou heeft meegedeeld, dat in de Sovjet-Unie binnenkort proe ven zullen worden genomen met kleu rentelevisie. Huiswaarts. De Amerikaanse evangelist Billy Graham zal Woensdag, na in zeven Europese landen gepreekt te hebben, met de „Queen Mary" uit de Franse haven Cherbourg naar de Verenigde Staten terugkeren. Graham heeft in Frankrijk geen evangelisatiebijeenkom sten gehouden. Bonus. De Italiaanse burger-douanebeamb ten zijn Donderdag voor 48 uur in sta king gegaan uit protest tegen een rege ringsplan om de speciale bonussen, die hun op het ogenblik worden uitbetaald, af te 'schaffen. De reizigers werden op de grensposten, in havens en op vlieg velden geïnspecteerd door douane- politie in uniform. De burger-douane beambten zijn verbonden aan het mi nisterie van Financiën. Afgezegd. Mevrouw Roosevelt, die een bezoek van een maand aan de Sovjet- Unie zou brengen, heeft medegedeeld dat haar reis niet doorgaat.De Russische autoriteiten hadden haarzelf wel ver gunning verleend de Sovjet-Unie bin nen te komen, doch zij wilden geen visum verlenen voor een ervaren ver slaggever of een Russisch sprekende secretaris, die mevrouw Roosevelt als tochtgenoot had willen hebben. Bom. In een vluchtelingenkamp te Water schei in Belgisch Limburg, zijn twee kinderen gedood en een twaalftal ge wond door het ontploffen van een oude bom of landmijn, die zij hadden gevon den. De kinderen zijn van Poolse en Italiaanse nationaliteit. Vlucht. In de eerste zes maanden van dit jaar zijn meer dan 55.000 Oost-Duitsers naar West-Berlijn gevlucht. Konijnen. In Groot-Brittannië zijn in de gebieden waar myxomatose heerst, 90 procent van de wilde konijnen omge komen. De Britse autoriteiten bestrijden de ziekte niet, omdat door de epidemie de landbouw, die onder een ware ko- nijnenplaag leed, gediend wordt. Epidemie. In Jamsjedpoer in de Indische staat Bihar heerst een epidemie van encephalitis (hersenvliesontsteking) Reeds 26 kinderen zijn hieraan over leden. Ook in Calcutta zijn enige geval len van encephalitis gemeld. Koeien. In de bergen bij Bergamo in Italië zijn Donderdag dertig koeien door de bliksem gedood. Twintig dieren wer den door de bliksem zelf getroffen, de tien andere sloegen van de schrik op hol en stortten in een ravijn. Inleiding. Dr. Vovsi, een., van de dokters van het Kremlin die verleden jaar April beschuldigd werden van samenzwering om de leiders van de Sovjet-Unie te vermoorden, heeft op een groot thera peutisch congres in Moskou een inlei ding gehouden over rheumatische ziek ten, aldus meldt Tass, het Sovjet-pers bureau. Mejuffrouw dr. H. C. M. Ghijsen, secre taresse van de Zeeuwse Vereniging voor dialect-onderzoek, heeft een karakter schets en levensbeeld van Bet je Wolff en Aagje Deken geschreven, onder de titel „Dapper Vrouwenleven". Deze ruim vierhonderd bladzijden tel lende biografie werd uitgegeven met steun van het Prins Bernhardfonds en het Pro vinciaal Utrechts Genootschap van Kun sten en Wetenschappen. gB-3fc?cc"- MARTIN TOO NO IR STÜOIOS" 38. Onbewust van het feit, dat Panda hem op enige afstand volgde, stapte Joris opgewekt door de natte straten. De straat lantaarns gedroegen zich nog steeds als fonteinen en uit vele ramen gutste water. „Mijnheer Goedbloed!", riep men hem van alle kanten toe, „doe dan toch iets tegen deze ellende! Wij hebben ervoor betaald!" „Kalmte, o zwaar beproefde burgers!", riep Joris, „ik ga mij snel en doelmatig aan mijn taak wijden en ik verzeker u, dat er binnen tien minuten een einde komt aan dit waterballet. Luctor et emergo, zoals wij latinisten zeggen". „Binnen tien minu ten....", dacht Panda, „ik ben benieuwd hoe hij dat alles zo gauw in orde kan krij genBehoedzaam volgde hij Joris, tot hij deze een tentje zag binnengaan, dat midden op straat was opgesteld. „Ik ken dat tentje", dacht Panda, „daarin werkten de twee gemeentearbeiders, die ook door Joris werden aangenomen om te biljarten. Ik vraag me af, wat hij daarbinnen uit voert". Dus sloop hij naderbij en gluurde door een kier naar binnen. En toen hij zag, waarmee Joris bezig was, ging hem opeens een licht op. „Bedrieger!", riep hij, „nu heb ik je spelletje door". DE FRANSE CHIRURG Alexis Carrel was een der eersten die er in slaagde dier lijk weefsel buiten het lichaam op een kunstmatige voedingsbodem in leven te houden en te doen groeien. Hij legde in 1912 een cultuur aan van een stukje weef sel van het hart van een nog ongeboren kuiken en sindsdien is dit weefsel nog steeds in leven, zodat het een veel hogere ouderdom heeft dan een kip kan bereiken. Vele universiteiten hebben van deze weefselcultuur een „stek je" gekregen en vele stukjes van hetzelfde kippenhart groeien dus op ver uiteen ge legen plaatsen, onafhankelijk van de oorspronkelijke bron, verder. In samenwerking met de be kende oceaanvlieger Lindbergh, constru eerde Carrel in 1936 een doorstromings apparaat, waarmee zelfs gehele organen lange tijd buiten het lichaam in leven konden worden gehouden, een techniek die uiteraard voor de chirurgie van enorme betekenis is. Maar daarover behoeven we het niet te hebben. We wilden u laten zien, dat er eigenlijk twee soorten leven zijn, n.l. het leven dat zich onder gunstige om standigheden zelfstandig kan openbaren in de levende cellen, èn het leven dat zich manifesteert als totaliteit van mens of dier, voor het bestaan waarvan het eerst ge noemde leven een voorwaarde is. Laten we proberen wat duidelijker te zijn. Het door Carrel op een speciale voe dingsbodem gekweekte weefsel leidt een eigen, zelfstandig leven, dat waarschijnlijk nog lange tijd kan aanhouden, mits de voedingsbodem aan de eisen blijft voldoen. Maar met de kip, in wier lichaam dit weef sel had moeten groeien, heeft het leven van deze kunstmatig in leven gehouden cellen niets uitstaande. Die kip is zelfs nooit geboren en, ware dit wèl het geval geweest, dan zou die kip toch nooit die ouderdom hebben bereikt, welke dit weef sel thans heeft. Kunnen dus, onder gunstige en speciale omstandigheden, lichaamscellen blijven voortleven, het omgekeerde is niet het ge val. D.w.z. de kip zou nooit kunnen voort leven zonder het leven dat zich in de cel- len van haar lichaam open baart. Maak alle lichaams cellen van een kip dood en de kip is er zelf ook geweest. Dat behoeven we niemand te vertellen. Hieruit volgt, dat het leven van hoger 'georgani seerde dieren zich alleen kan handhaven dóór, en dank zij, het leven in het organisme. Of in an dere woorden: het hoger georganiseerde leven is gebouwd op het leven van het or ganisme. We leven dus als het ware op de eerste verdieping, een verschijnsel waar we in het dagelijks leven over heen kijken, omdat bijna alles wat zich op de begane grond afspeelt, aan onze waarneming ont snapt. Breek echter het leven op de be gane grond af, en het blijkt dat ook op de eerste verdieping geen leven meer moge lijk is, terwijl onder gunstige omstandig heden het leven op de begane grond zich kan blijven voortzetten, ook al staat de eerste verdieping leeg. Overeenkomstig onze belofte moeten we thans nog spreken over de beloning van 100.000 Mark die ligt te wachten op de eerste van ons die de stelling van Fermat uit de doeken weet te doen. Daarover morgen. H. PéTILLON. (Nadruk verboden)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 2