Natuurreservaat krijgt
duinmeer van 12 hectare
I
Friese tweeling kerngezond
uit ziekenhuis ontslagen
BICKRPKN
Bonifatiusherdenking in
bedevaartskapel te Dokkum
PANDA EN DE MEESTER-ZAKENMAN
Wereldnieuws
j
Toch ió l\et zo
Beplantingsplan geeft
landgoed eigen
karakter terug
Een nieuwe maag
Ook Koningin hoorde lezingen over
de zwerftochten van deze missionaris
De radio geeft Dinsdag
r~
J
MAANDAG 5 JULI 1954
„DUIN EN KRUIDBERG" VERANDERT
in elk huisgezin:
Examens
Gaat U met vacantie?
Trotski's moordenaar
vraagt invrijheidstelling
Heel Molenend was uitgelopen
om hen toe te juichen
Nieuwe Amstelbrug
officieel geopend
Werkplaatsen voor oud
sanatorium-patiënten
Geschoolde arbeiders uit
Groningen „weggelokt"
V.
Wat Fermat
teweeg
bracht
Naar wij vernemen zal binnenkort begonnen worden met een op vele punten ingrij
pende maar zeer deskundig opgestelde verandering van het duinlandschap van het
buiten „Duin en Kruidberg" onder Santpoort, zulks naar aanleiding van een onlangs
uitgebracht rapport van dr, V. Westhoff van het laboratorium voor plantensystematiek
en -geogafie der Landbouwhogeschool in Wageningen. De eigenaren van „Duin en
Kruidberg" zullen volgens een bepaald beplantingsplan, dat uiteenvalt in 35 onder
delen voor de verschillende landschappen van dit prachtige stuk Kennemerduin,
diverse grootse voorzieningen treffen. Eén van de belangrijkste onderdelen van dit
project, dat zonder subsidie wordt uitgevoerd, is de aanleg van een duinmeer ter
grootte van 12 hectare op 1 kilometer afstand van de zee. In het meer komt een eiland
dat bedoeld is als vogelreservaat.
Het eigen karakter van „Duin en Kruid
berg" blijft bewaard; wordt door de plan
nen zelfs versterkt en men heeft dan ook
voor de aanleg van het duinmeer de be
staande duinvalleien, die door de Zuidwes
telijke winden zijn uitgeslepen, gebruikt,
zodat dit meer, dat een belangrijke ver
betering van de waterhuishouding in het
duin zal opleveren, de natuurlijke lijnen
van het landschap gaat volgen.
„Duin en Kruidberg" komt voor op de
voorlopige lijst van natuurreservaten van
de Rijksdienst voor het Nationale Plan en
is als zodanig erkend als een gebied van
grote landschappelijke en wetenschappe
lijke betekenis; het landgoed valt tevens
onder de Natuurschoonwet van 1928.
Toestemming overheid
De toestemming van de provincie op de
wijzigingen, die „Duin en Kruidberg" nog
deze zomer zal ondergaan, is afgekomen.
Men :1 zo spoedig mogelijk met het gra
ven van het duinmeer beginnen, de op
brengst van het zand zal deels de bebos
sing moeten financieren. Ook het tracé
voor de Lek-waterleiding, die „Duin en
Kruidberg" kruisen moet, ligt in het duin
en zal na afloop van dit project volkomen
gecamoufleerd worden.
Publiek en openstelling
Het ligt, zo werd ons meegedeeld, niet in
de bedoeling het toekomstige natuurhisto
rische reservaat „Duin en Kruidbergon
beperkt open te stellen: kaarten worden
slechts verstrekt aan personen, bij wie een
gezonde belangstelling voor natuurschoon
verondersteld mag worden; men heeft op
dit punt al te veel negatieve ervaringen in
het verleden opgedaan, om van dit stand
punt af te wijken.
Nieuwe weg
De bestaande weg naar zee blijft gehand
haafd. maar langs de Noordgrens van het
gebied is bovendien een nieuwe verharde
weg aangelegd (het puin van de in de zee-
reep opgeblazen bunkers, deed en doet
daarbij voortreffelijk dienst), die metter
tijd ook voor automobilisten opengesteld
zal worden. Ook voor hen gelden zeer wel
omschreven beperkingen.
Het plan wordt inmiddels nog enigszins
doorkruist door de plannen van de ge
meente Velsen, om een deel van het land
goed in de Noordoostelijke hoek te onteige-
ADVERTENTIE
maao-cachets akker
J smaakloos,
snel. zeker
Elllllllll
■■ui
iii ii
nen voor de aanleg van een nieuwe be
graafplaats. De beslissing van de Kroon
op de bezwaarschriften, die tegen dit ge
meentelijke project zijn ingediend, wordt
spoedig verwacht, nadat de gemeenteraad
onlangs uitvoerig het voor en tegen van
deze aangelegenheid heeft besproken.
ADVERTENTIE
Uitsluitend bij Apothekers en Drogisten
Lorentzlyceum
Voor het eindexamen van de afdeling
HBS A van het Lorentzlyceum slaagden de
dames A. H. Donker, J. Klaver, M. W. v. d.
Lende, A. A. Soesbergen en M. M. Zwart en
de heren A. van Dantzich, D. Rasmussens,
H. J. Smit en D. Wolvetang.
Het examen is afgelopen.
Kennemer Lyceum
Geslaagd voor het eindexamen Middelbare
school voor meisjes 't Kopje van het
Kennemer Lyceum: A. M. Gelder
man, A. J. C. Helms, N. Iburg, A. H.
v. Noort, M. Obreen, J. E. Th. v. Ouwel, A.
Provoost, J. A. A. M. Rolf v. d. Boumen, R.
Roos, L. A. v. Zanten.
Afgewezen: geen.
H B S. A
Aan de H.B.S. A te Haarlem slaagden voor
het eindexamen 5-jarige cursus de navol
gende mannelijke leerlingen: J. Ch. Goewie,
J. W. Schuylenburg, E. H. Stol, J. Verwaal,
P. J. van de Vliet, R. de Vries, E. van Bree,
H. Huyer, F. Kuipers, C. Leibbrand, N. J.
Michel, K. Nobach en J. T. F. Voorwalt en
de navolgende dames: D. Buschkens, A. T.
Buschkens, M. Hoogeveen, H. E. M. Hro-
wath, G. Lapré, L. F. Lenseling, E. Nachtweh,
J. I. Rhoen, S. A. van Veen, Y. Visscher, M.
J. Vos, E. A. de Vries, T. Cats, L. Coene, J.
C. L. C. Crafner, J. M. Faber, N. Kasten, J.
H. Kuné, M. H. A. Meyer en J. J. Schaap.
Afgewezen werden vijf candidaten.
Mulo-diploma's
In het gebouw van de Haarlemse Kegel
bond zijn geslaagd voor het MULO-diploma
B: B. Fuhlhage, H. Zeepvat, W. F. H. Rijk,
F. Boevink en A. P. Crezee te Haarlem, J.
C. van Dijk en H. A. Evers te Velsen, C. van
Keulen en D. Rooza te Sassenheim, B. Lang-
hout te Haarlemmermeer, A, Bannink, B.
A Dammers en C. Kramer te IJmuiden en
M. J. Bakker en D. J. de Boer te Beverwijk.
Afgewezen zeven candidaten.
Voor diploma A slaagden: E. I. Brink te
Krommenie, E. Luyenburg te Overveen, C.
J van Bommel, A. Severijn en H. J. Brink,
J. C. v. d. Goorbergh, H. S. Stigter en J. A.
M. Velthuysen te Haarlem, J. Huizen en K.
R. Koopmans te Lisse, M. Keur te Zandvoort
en A. T. de Wit, IJmuiden.
In de Sint Bonifatiuskapel te Dokkum is een stichter worden, geen behouder, maar
Zaterdagmiddag een herdenkingsbijeen
komst gewijd aan de 12 eeuwen geleden
op deze plaats vermoorde missionaris Boni-
fatius. De bijeenkomst werd bijgewoond
door Koningin Juliana.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding.
9.15 Orgel. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Lichte
muziek. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Voor de zieken. 11.30 Sopraan en piano.
12.00 Metropole-orkest. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.40 Hammondorgel. 13.00 Nieuws. 13.51
Mededelingen of platen. 13.20 Lichte muziek.
14.00 Wij ontdekken Amerika, causerie. 14.30
Platen. 15.15 Voor de vrouw. 15.45 Platen.
1C.30 Voor de jeugd. 17.30 Lichte muziek.
17.45 Reportage of platen. 17.50 Wereld
Esperanto Congres. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano.
18.30 Militaire causerie. 18.40 Lichte muziek.
19.00 Paris vous parle. 19.05 Mandoline-or
kest. 19.30 Platen. 20.00 Nieuws, 20.05 Amuse
mentsmuziek. 20.45 Een avond in de Jordaan.
22.00 Mededelingen. 22.05 Omroep-orkest en
solist. 22.45 Buitenlands overzicht. 23.00
Nieuws. 23.15 New York calling. 28.2024.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15
Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de
kleuters. 10.15 Platen. 10.25 Hoogmis. 12.15
Platen. (12.3012.33 Land- en tuinbouw-
mededelingen)12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws. 13.20 Amusementsmuziek. 14.00 Pla
ten. 14.30 Promenade-orkest en soliste. 15.30
Ben je zestig? 16.00 Voor de zieken. 16.30
Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Felici
taties van de jeugd. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Emigratie-gebieden voor Nederlan
ders. 18.00 Instrumentaal trio. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Dit is leven, causerie. 18.45 Pla
ten. 18.52 Actualiteit 19.00 Nieuws. 19.10 Pla
ten. 19.15 Uit het Boek der Boeken, causerie.
19.30 Platen. 20.15 Lichte muziek. 21.00 Pla
ten. 21.05 Reportage. 21.20 Holland Festival
1954: Radiophilharmonisch orkest, koor en
solist. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Kamerorkest en solist.
TELEVISIE (V.P.R.O.)
20.15 Actualiteiten. 20.25 De zonne-eclips.
20.40 Vacantiefilm. 21.15 Cabaret.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.35 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.10 Tuinbouwkroniek.
13.15 Platen. 14.45 Symphonie-orkest. 15.30
Orgel. 16.00 Platen. 16.15 Orgel. 16.45 Platen.
17.00 Nieuws. 17.10 Kamermuziek. 17.50 De
wereld van het boek. 18.00 Voor de jeugd.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 19.50 Syndicale kroniek. 20.00 Ver
zoekprogramma. 20.15 Voor de vrouw. 21.00
Omroep-orkest en soliste. 22.00 Nieuws. 22.15
Sopraan en piano. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Vraaggesprek met
onze luisteraars. Boeken en schrijvers. (Op
224 en 75 m.).
Prof. dr. J. H. Bavinck gaf een uitvoe
rige beschouwing over de methodiek, die
voor zover men weet door Bonifatius te
genover de Friezen en de Germanen werd
toegepast. De zendeling kreeg ook steun
van de Frankische vorsten. Niet dat deze
vorsten met dwangmiddelen ingrepen om
de bekering der heidenen te bewerkstelli
gen, maar wel was him gezag, hun hulp, hun
aanbeveling menigmaal een welkome on
dersteuning. Dit gold uiteraard alleen dan
waar dat gezag ook werkelijk erkend werd.
Die volken, die tegenover dit gezag nog
vijandig stonden, werden door deze vorste
lijke gunst weinig geïmponeerd. De Saksen
zijn bijvoorbeeld tot aan de dood van Bo
nifatius toe een volk gebleven, dat uiterst
moeilijk kon worden benaderd, omdat het
in politieke zin zelfstandig wilde zijn. En
dat ook de zendingsarbeid onder de Frie
zen in dit opzicht met moeilijkheden te
kampen had, is van algemene bekendheid.
Door verschillende schrijvers wordt het
feit, dat Bonifatius in hét jaar 754 hier bij
Dokkum vermoord werd, minder toege
schreven aan de afkeer van het evangelie,
die den Friezen eigen zou zijn geweest, dan
wel aan hun vrijheidszin, die achter deze
predikers politieke beïnvloeding duchtte.
Prof. dr. Asselbergs hield een rede over
„WinfriedBonifatius". Hij zeide dat Bo
nifatius in het jaar 675 te Nushalling in
het koninkrijk Wessex in Zuid-Engeland
was geboren als zoon van een Saksisch
edelman. Hij heette Winfried en groeide op
in een wereld waar het Christendom
nieuw was.
De beleving van het evangelie als een
loslaten van eigen bezittingen, voorrech
ten, veiligheid en berekenbare vooruitzich
ten om zich beschikbaar te stellen aan het
onbekende en onverwachte, is bovendien
een bijzondere ascese-vorm van het mon
nikwezen dier dagen, wellicht bij alle on
miskenbare vroomheid geprikkeld door een
onbestemde zwerfdrift. Ons is die zucht
naar verplaatsing hoofdzakelijk als uit
vloeisel van romantische onbevredigdheid
door de eigen omgeving bekend, zodat wij
in deze avontuurluust gemakkelijk het
aandeel miskennen der positieve behoefte
aan stichting elders. Dit woord stichting
moet dan in zijn dubbele betekenis van ge
organiseerde opbouw en overtuigende
voorbeeldigheid worden verstaan. Door an
deren gesticht, wilde de monnik Winfried
Wij verzoeken onze weekabonné's, die
met vacantie gaan het abonnements
geld vooruit aan de bezorger te vol
doen.
DE ADMINISTRATIE
een beginner.
Prof. dr. J. N. Bakhuizen van den Brink
sprak over „Bonifatius, bisschop en mar
telaar", en zeide dat Bonifatius Friesland
driemaal heeft bezocht: in 716 voor de
eerste maal, toen Radboud er de Franki
sche overmacht had verdreven. Hij had er,
met name bij koning Radboud, niet het
minste succes. Teruggekeerd van zijn eer
ste reis naar Rome en in Duitsland de dood
van Radboud vernomen hebbende, trok hij,
nu Bonifatius geheten, onmiddellijk naar
Utrecht, waar hij ruim twee jaren met zijn
Angelsaksische oude medebroeder Willi-
brord samenwerkte. Hij wilde deze niet als
aartsbisschop opvolgen en trok in 721 naar
het voor de zending zeer moeilijke gebied
van Flessen. Dertig jaren gaan er dan voor
bij vóór hij zijn derde reis naar Friesland,
de laatste van zijn leven, onderneemt. Dit
is een duidelijk bewijs hoe Bonifatius, wie
een heel ander werk voor ogen had ge
staan, Friesland nooit uit zijn gedachten
had gebannen. Bonifatius' organisatorische
arbeid in Midden-Duitsland. Beieren, Thü-
ringen en Hessen, de wijze waarop hij aan
de pauselijke stoel het belang van de zen
ding en de reorganisatie der reeds te voren
gekerstende gebieden alhier duidelijk heeft
gemaakt en zijn persoonlijke trouw aan
rome, zijn waarlijk hervormend werk in
Frankenland na de dood van Karei Martel
741) dat alles heeft volgens spreker
ontzaglijke afmetingen aangenomen en tot
resultaten geleid, die in kerk en cultuur
historisch opzicht de regelrechte voorbe
reiding zijn geweest op de bloeitijd onder
Karei de Grote.
Na afloop van de herdenkingssamen
komst onderhield de Koningin zich bij de
ingang van de kapel enige tijd met de pro
fessoren Bakhuyzen van den Brink, Ba
vinck en Asselbergs.
Van de kapel begaf zij zich naar de op
gravingen op het marktplein te Dokkum,
waar dr. P. G. Glazema en drs. H. Halbert-
sma, respectievelijk directeur en conserva
tor van de Rijksdienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek te Amersfoort, hun ver
klaringen gaven omtrent de gedane opgra
vingen.
De moordenaar van Leo Trotski heeft
de Mexicaanse minister van Binnenlandse
Zaken verzocht, voorlopig in vrijheid te
worden gesteld op grond van een artikel
van het Mexicaanse wetboek van straf
recht, dat bepaalt dat een gevangene kan
woï-den vrijgelaten, als hij twee derden
van zijn straf heeft uitgezeten.
De man, die leeft onder de naam
Jacques Monard, werd in 1940 voor de
moord op Trotski tot 20 jaar gevangenis
staf veroordeeld. Het bedrag van 3.485
pesos dat hij aan de weduwe van zijn
slachtoffer moest uitkeren, is inmiddels
op een bank gedeponeerd.
Men neemt aan, dat Monard binnen
kort in vrijheid zal worden gesteld.
De gescheiden Siamese tweeling-meisjes Folkje en Tsjitske de Vries zijn Zaterdag
uit het Diaconessenhuis te Leeuwarden naar huis teruggekeerd. Foto: de gelukkige
moeder met haar twee kerngezonde kinderen.
wen nog eens voor de ramen om de twee
ling te tonen aan de juichende dorpelingen.
Zaterdag was het juist drie weken ge
leden dat Folkje en Tsjitske operatief wer
den gescheiden en beide kinderen maken
het opperbest.
Zaterdagmiddag zijn de meisjes Folkje
en Tsjitske de Vries, die eens de Friese
Siamese tweeling hebben gevormd, uit het
Leeuwarder Diaconessenhuis naar huis
teruggekeerd, na een hartelijk afscheid van
de hoofdzuster en de zusters van de kraam-
afdeling, die zoveel zorgen aan de beide
meisjes hebben besteed. Ook dr. H. L.
Straat, de leider van het operatieteam, was
gekomen om afscheid te nemen.
In de gangen van het ziekenhuis en bui
ten op het plein hadden zich intussen tien
tallen verpleegsters opgesteld om de beide
meisjes nog eens voor het laatst te knuf
felen.
In Molenend was het gehele dorpje uit
gelopen om Folkje en Tsjitske toe te
juichen. Moeder De Vries en haar schoon
zuster lieten de verheugde dorpsgenoten
trots de kleinen zien en uitroepen: „ach wat
een schatjes" waren natuurlijk niet van de
lucht. In de met bloemen versierde huis
kamer gekomen, kwamen de beide vrou-
ADVERTENT1E
OP REIS 'n flacon CARBOVIT (Mljnhardt)
tegen spijsverteringsstoornissen
Juichend en joelend stormden Zaterdag
middag honderden jongens en meisjes de
nieuwe brug over de Amstel op, die het
begin vormt van de op 1 April voor het
motorverkeer opengestelde rijksweg Am
sterdamUtrecht. Halverwege de brug
ontmoette de horde een kleine schare, die
met evenveel élan van de Utrechtse zijde
het betonnen wegdek was opgesneld. Met
deze in bezitneming door de jeugd, het on
officiële sluitstuk der feestelijkheid, die
begeleid werd door een fanfare van drie
bereden stadsherauten, was de brug voor
alle verkeer opengesteld.
De Amsterdamse wethouder mr. G. van
't Hull had tevoren in een toespraak nog
eens de belangrijkheid van wat hij noemde
„de Utrechtse brug" belicht, daarbij voor
bereiding, bouw, kosten en dergelijke rele
verend, alsmede het feit dat het recreatie
gebied de Vinkeveense plassen nu op kor
ter afstand van de stad is gekomen.
Daarna wandelden burgemeester d'Ailly,
wethouders, raadsleden en genodigden ach
ter de politiekapel aan de oprit op, waar
duizenden Amsterdammers stonden opge
steld en Amsterdamse-, Stichtse- en natio
nale vlaggen aan talrijke masten vrolijk in
de straffe wind klapperden. Het gebruike
lijke lint, dat een guirlande van blauwe en
oranje luchtballonnetjes droeg, werd door
burgemeester d'Ailly met assistentie van
het driejarig zoontje van wethouder Van
't Huil, doorgeknipt.
Tijdens de receptie ter gelegenheid van
het zilveren ambtsjubileum van de ge-
neesheer-directeur van het sanatorium
Hoog Laren, de heer B. C. Geerlink,
heeft de voorzitter van de oud-patiënten-
vereniging van dit sanatorium medege
deeld, dat pogingen in het werk worden
gesteld om een overkoepelend orgaan
voor de diverse verenigingen van oud
patiënten van sanatoria in Nederland op
te richten.
Het doel van het orgaan zou onder
meer zijn de reeds begonnen actie om
oud-sanatoriumpatiënten aan werk te
helpen, meer uit te breiden. De heer
Schomakers vertelde, dat in Rotterdam
reeds drie werkplaatsen zijn ingericht,
waar oud-patiënten arbeid verrichten.
Dergelijke werkplaatsen zullen binnen
kort verrijzen in Dordrecht, Groningen,
Leiden, Amsterdam en Maastricht.
Protest van tweetal
Kamers van Koophandel
De Kamers van Koophandel te Gro
ningen en Veendam hebben in een adres
de aandacht van de ministers van Econo
mische Zaken en van Sociale Zaken en
Volksgezondheid gevestigd op het feit dat
gedurende de laatste maanden door ver
scheidene grote bedrijven elders in den
lande gevestigd in de Noordelijke provin
cies acties worden ondernomen tot wer
ving van geschoolde arbeidskrachten op
het gebied van de metaalnijverheid.
De Kamers schrijven dat hierdoor tal
van vakbekwame bankwerkers, plaatwer
kers, draaiers en anderen niet alleen aan
de metaalindustrie maar ook aan indus
triële bedrijven, in hun ambtsgebieden
reeds zijn en dreigen te worden onttrok
ken.
Deze gang van zaken is voor bedoelde
industrieën uiterst onaangenaam en scha
delijk. Voorts ontstaat onrust bij die be
drijven die van een en ander tot dusverre
nog geen directe nadelige gevolgen heb
ben ondervonden.
Landscliapswijziging. Het communistisch*
Chinese persbureau „Nieuw China*
meldt, dat de Sovjet-Unie „iteedi
atoomwapens heeft gebruikt voor het
wegvagen van heuvels en bergen en
het aanleggen van waterwegen". Radio-
Boedapest heeft Vrijdag gemeld dat da
Sovjets voor de eerste maal in 1949 een
atoombom hebben gebruikt om in da
woestijn van Turkestan grond vrij ta
maken voor de bouw van fabrieken.
Spionnage. Asbjoern Sunde, een Noorsa
verzetsman in de laatste wereldoorlog,
is tot acht jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens spionnage voor de Sovjet-
Unie. Sergeant Erling Nordby, dia
Suride geheime gegevens over de ver
dediging had verschaft, kreeg drie jaar.
Vrij. In Groot-Brittannië is nu ook het
vlees van de bon. Daarmee is na 14 jaar
alles weer vrij van distributie.
Buiten gevaar. De dokters van ex-presi
dent Truman hebben Zondag verklaard,
dat hun patiënt zich buiten gevaar be
vindt. Er zullen geen verklaringen
over zijn gezondheidstoestand meer
worden uitgegeven.
Overstromingen. In het Zuiden van Japan
zijn 31 personen omgekomen en worden
twee mensen vermist als gevolg van
overstromingen, ontstaan door hevige
regenval.
Incident. Vijf personen zijn Zaterdag ge
dood en tien zwaar gewond bij botsin
gen tussen ruim vijfduizend Sjiieten,
leden van een Mohammedaanse secte,
en politiestrijdkrachten op het eiland
Bahrein in de Perzische Golf. Volgens
te Bagdad ontvangen berichten be
klaagt de Sjiietische gemeenschap op
Bahrein zich over door leden van het
vorstenhuis van Bahrein genomen
maatregelen, die in het bijzonder on
gunstig voor de Sjiieten zouden zijn.
Hondentrouw. Een herdershond die het
lijk van zijn baas niet wilde verlaten,
vormt op het ogenblik een probleem
voor de Oostenrijkse en Joegoslavische
grensautoriteiten. De hond werd ver
leden week voor het eerst waargeno
men, toen hij in de grensrivier de Mur
achter het lijk van zijn verdronken baas
aan zwom. Het lijk spoelde later aan
op de Joegoslavische oever, waar het
Zondag werd begraven. Men weet niet
wat men moet beginnen met de hond,
die tot de begrafenis trouw bij zijn
baas de wacht heeft gehouden.
Inval. De Belgische politie heeft in de
afgelopen nacht een inval gedaan in de
speelclub „Ciro" te Baarle-Nassau.
Niet alleen het speelmateriaal, maar
ook de gehele inboedel van de club
werd in beslag genomen. Men schat
het aantal aanwezigen tijdens de inval
op ongeveer tachtig. De andere speel-
clubs in Baarle-Nassau, hebben tijdig
hun deuren gesloten toen de actie van
de politie bekend werd.
Nietig verklaard. Zes Joodse leiders, die in
Roemenië tot gevangenisstraffen waren
veroordeeld, zijn op vrije voeten ge,-
steld. Onder hen bevinden zich ver
tegenwoordigers van het Isriëlietische
wereldcongres en leiders van plaatse
lijke Joodse organisaties. Twee veroor
delingen werden nietig verklaard. Het
betrof mevrouw Sjosjana Benvenisti,
een Roemeense, die in 1953 tot tien
jaren gevangenisstraf werd veroordeeld
en de ex-president van de Joodse raad
dr. Jan Lipman, die in 1952 vijftien
jaren gevangenisstraf kreeg.
Straaljagers. Zaterdag is het Amerikaanse
vliegdekschip „Tripoli", met vijftig voor
de Amerikaanse strijdkrachten in Euro
pa bestemde „Sabre"-straaljagers aan
boord, in de haven van Saint-Nazaire
aangekomen. Aan boord bevonden zich
voorts vijfhonderd leden van het Ame
rikaanse luchtmachtpersoneel.
Autobusongeluk. Zaterdagavond is een
grote autobus met passagiers meest
Marokkanen tussen Oeadlau en
Tetoean, in Spaans-Marokko, in een
45 meter diep ravijn gestort. Negentien
inzittenden zijn hierbij cm het leven
gekomen.
Veroordeeld. Een rechtbank te Khartoem
heeft Zondag de directeur van een
Soedanees blad, Awad Saleh, ter dood
veroordeeld wegens aanzetting tot de
ongeregeldheden te Khartoem op 1
Maart, waarbij dertig personen, onder
wie de Britse commandant van de po
litie van Khartoem, werden gedood,
aldus een betrouwbaar geacht bericht
in de Soedanese pers. De journalist
Ali Farah werd veroordeeld tot levens
lange, Ali Mohammed Hebwaith tot
vijf jaar en Abdoellah Abdoel Rahman
(secretaris der jeugdbeweging van de
„Oemma") tot vier jaar gevangenisstraf.
40. Wat is hier aan de hand?!", klonk
plotseling een zware stem en de agent
stapte het tentje binnen. „Niets bijzonders,
agent", antwoordde Joris, „wij zijn slechts
een beetje aan het stoeien. Wij grondwer
kers zijn soms erg speels". „Mom, mom!",
riep Panda, die niet duidelijker kon spre
ken, omdat Joris een hand voor zijn mond
geklemd hield, „wom, mom, mom!" „Wat
zegt hij?", vroeg de agent wantrouwend.
„Hij kraait van pret", verklaarde Joris.
„Mijn klein kameraadje heeft een spraak
gebrek, zodat hij zich niet goed kan uiten,
doch ik weet dat hijAU! FOEI! Niet
in mijn hand bijten!" Onwillekeurig trok
Joris zijn hand terug en hiervan maakte
Panda gebruik, om te zeggen wat hij op
zijn hart had. „Hij heeft de gas- en water
voorziening van de hele stad door elkaar
gegooid!", riep hij, „kijk maar naar de
leidingen, agent, die zijn gekruist!" De
agent was vlug van begrip, dus consta
teerde hij: 1) dat Panda geen spraakgebrek
had; 2) dat hier niet werd gestoeid; en 3)
dat er een strafbaar feit met de leidingen
was gepleegd. Resoluut greep hij naar zijn
opschrijfboekje„Foei", dacht Joris,
„dit gaat verkeerd. Snel handelen is hier
geboden!
DE STELLING VAN FERMAT, welke in
houdt dat er niet twee gehele getallen zijn
te vinden die tot een macht groter dan 2)
gebracht, een derde geheel getal tot die
macht opleveren, deze stelling dus, boe
zemde sommige van de grootste wiskun
digen bijster weinig belang in. Gausz
schreef eens, dat hij zich voor een derge
lijke geïsoleerde stelling in het geheel niet
interesseerde, want dat hij gemakkelijk
een hele voorraad zou kunnen aanleggen
van soortgelijke stellingen die niet bewe
zen, noch weersproken konden worden.
Ondanks de desinteresse van
de grote Gausz hebben vele
van de scherpzinnigste koppen
hun vernuft op deze stelling
beproefd, doch gelijk wij
reeds hebben vermeld zon
der resultaat. Dit wil echter
niet zeggen, dat al het werk
dat de mathematici aan deze
stelling hebben besteed, vergeefs zou zijn
geweest. De beroemde wiskundige E. E.
Kummer, die in de vorige eeuw leefde,
verklaarde bijvoorbeeld uitdrukkelijk dat
hij nooit tot het opstellen van de leer der
ideale getallen zou zijn gekomen, indien
hij zich niet zo intensief met de stelling
van Fermat had bezig gehouden.
Dit voorbeeld heeft wellicht dr. Paul
Wolfskehl uit Darmstadt voor ogen ge
staan, toen hij in 1907 de prijs van 100.000
Mark uitloofde voor degeen die het Fer-
matprobleem volledig zou oplossen. Het
is echter aan twijfel onderhevig of het
beschikbaar stellen van een dergelijk be
drag tot benadering van het wetenschap
pelijke doel heeft geleidt. Want inplaats
van hooggestemde geestelijke idealen wak
ker te roepen, blijkt de prijs voornamelijk
te hebben geappeleerd aan materalistische
motieven. Gelokt door een klein fortuin,
meende rijp en groen wel een kansje te
kunnen wagen. Het gevolg hiervan is ge-
weest, dat degenen die over die oplossingen
hadden te oordelen, werden overstelpt met
de meest grenzeloze onzin. In het algemeen
kan worden gezegd, dat de wiskundigen
zich hier buiten hebben gehouden, maar in
het leger dat naar de 100.000 Mark opmar
cheerde waren verder alle beroepen rijke
lijk vertegenwoordigd. Boekhouders, post
boden, chemici, kantoorbedienden, ambte
naren, geestelijken, kellners, studenten,
leerlingen van middelbare scholen, bank
directeuren, apothekers, ja zelfs een oud
minister van een Balkanstaat, zij allen
meenden een goede gooi te
kunnen doen waar het genie
van een Euler geen uit
komst had kunnen bieden. Als
beperkende bepaling was
weliswaar vastgesteld dat de
bewijsvoering van dit vraag
stuk in druk moest zijn
verschenen, maar dit scheen
toch een tè geringe belemmering voor een
goede selectie. Een slimmerik dacht zelfs
te kunnen volstaan met het afdrukken van
zijn „bewijs" in de advertentiekolommen
van een krant!
Nog ruim een halve eeuw kan deze wed
loop duren, want de prijs blijft beschikbaar
tot het jaaar 2007. Dan is het afgelopen en
zal ook het Gesellschaft der Wissenschaf
ten te Göttingen ontheven zijn van haar
bemoeiingen, die er op neerkomen dat zij
steeds moet zoeken naar iemand die de
ondankbare taak op zich wil nemen de
stroom van bewijsvoeringen te onderzoe
ken en de fouten daarin op te sporen.
We kunnen thans meteen een andere
kwestie afdoen, n.l. de veronderstelling dat
de hoogste sporten van de financiële lad
der begerenswaardige plaatsen zijn. Hoedt
u daarvoor
Daarover morgen.
Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
