VAN ALLES EN NOG WAT
OVER NOORWEGEN
.Clowntje Rick
Tunesië kent de zeven magere
jaren uit ondervinding
Een verraderlijk
complot
Russen vieren teugel
in Oost-Duitsland
Sovjet-onderwijs in
nieuwe banen
Dulles pleit voor een
dijk in Indochina
Voorhoede-commissie in
Indochina verwacht
Bey Lamine stuurt moeilijke koers
tussen nationalisten en Fransen
Vrijheid in politiek, cultureel
en economisch leven
Meer praktijk en minder theorie
Bestelauto drukt brom
fietser door winkelruit
Grote moeilijkheden in Laos,
Zuid-Vietnam en Cambodja
Bevan manoeuvreert zich
uit Labour partijbestuur
EEN BRIL VAN K E I P
DAT IS GOED GEZIEN
Voor de kinderen
LIKDOORNS S"oWnS"E
FEUILLETON
door Richard Keverne
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1954
Ter gelegenheid van het bezoek van
Koning Haakon de Zevende van Noor
wegen, die op 3 Augustus zijn S2ste ver
jaardag vierde en de 12de in Amsterdam
voet aan Nederlandse wal hoopt te zet
ten, vindt men in dit nummer van
„Erbij" een aantal bijzondere artikelen
met wetenswaardigheden over het deel
van Scandinavië, dat door deze vorst
wordt geregeerd. Bij de samenstelling
van dit nummer hebben wij medewer
king ondervonden van de Noorse Lega
tie, die zich in Den Haag aan de Laan
Copes van Cattenburgh bevindt en van
verre reeds is te herkennen aan het rood
zwarte schild boven de voordeur met de
gekroonde gouden leeuw, die een bijl
omklemd houdt. Kgl Norsk Legasjon
staat daaronder te lezen. En verder: ge
opend van 10—15 uur, des Zaterdags van
10—13 uur.
Wij werden er beminnelijk ontvangen
door de secretaris, die op onze vraag naar
enkele speciale gegevens onmiddellijk een
in alle beknoptheid vrij volledig antwoord
op tafel legde: de plaquette ..Noorwegen in
korte trekken". Het ruim veertig bladzijden
tellende boekje, verlucht met talrijke foto's
en kaarten, is voornamelijk ten gerieve
van toeristen pas de vorige week ver
schenen. Ongetwijfeld kregen wij van de
voor Nederland bestemde exemplaren het
eerste in handen, want het pak, waar de
brochures inzaten, moest nog worden open
gemaakt. De door Eiwind Erichsen geredi
geerde tekst is voor iedere bezoeker aan of
belangstellende in Noorwegen zeker de
moeite van het kennisnemen waard.
Men kan er bij voorbeeld uit leren, dat
de lengte van de kustlijn 20.000 kilometer
ofwel de helft van de evenaar bedraagt,
doch slechts 3400 kilometer als men geen
rekening met de talrijke zeer diepe fjorden
en baaien houdt. Dat was u misschien wel
bekend. Maar wist u ook dat er voor de
kust een gordel van tenminste 150.000
eilandjes ligt? De meren beslaan in totaal
een oppervlakte van meer dan 14.000 vier
kante kilometer. En nu we dan toch met
cijfers bezig zijn: de bevolking van Noor
wegen is van 3.278.546 in 1950 tot 3.375.000
in Januari van dit jaar gestegen, welk
totaal niettemin neerkomt op een dichtheid
van slechts 10,2 mensen per vierkante kilo
meter, dat is minder dan overal elders in
Europa als men Ierland uitzondert. In Ne
derland bedraagt dit aantal 292! Binnen de
grenzen zijn er grote verschillen: rond
Oslo is de bevolkingsdienstheid 80, in het
hoge Noorden minder dan 1.
Ondanks een emigratie van gemiddeld
20.000 personen per jaar heeft de bevol
king zich de laatste eeuw verdrievoudigd.
Een kwart gedeelte werkt op het land of
in de bossen bijna zes percent vindt een
MOSKOU (Reuter/A.F.P.) De rege
ring van de Sovjet-Unie heeft besloten alle
verordeningen en reglementen op het poli
tieke, economische en culturele leven van
Oost-Duitsland, die het Russische militaire
bestuur en de Russische controle-commissie
tussen 1945 en 1953 hebben uitgevaardigd,
in te trekken.
De Russische regering houdt met dit be
sluit rekening met de Oost-Duitse wens,
zich te voegen naar de overeenkomsten
tussen de vier mogendheden inzake de ont
wikkeling van Duitsland langs democrati
sche en vredelievende weg, aldus de offi
ciële door Tass bekendgemaakte verklaring.
Het besluit was genomen nadat de Russi
sche en Oost-Duitse regeringen onlangs van
gedachten hadden gewisseld.
Westelijke waarnemers zijn van oordeel,
dat het Russische besluit niet veel schijnt
bij te dragen tot de souvereiniteit van Oost-
Duitsland. De maatregel wordt gezien als
een uitvloeisel van de Russische verklaring
van Maart over de Oost-Duitse souvereini
teit. De Sovjet-Unie hield toen via haar
Hoge Commissie de functies aan zich „over
het waarborgen van de veiligheid en die,
welke voortvloeien uit de vier-mogend-
heden verdragen over Duitsland."
Enige Westlij ke waarnemers zien in het
Russische besluit echter een nieuwe stap
naar volledige afschaffing van de Russische
Hoge Commissie. In dat geval zou het Wes
ten zich uitsluitend moeten richten tot de
Oost-Duitse regering, die zij niet erkent.
Het Oost-Duitse kabinet heeft diep
gaande economische hervormingen aange
kondigd „teneinde ernstige tekortkomingen
bij productie en bevoorrading" het hoofd te
bieden. Er zal naar gestreefd worden om de
verbruiksgoederenproductie op te voeren,
om aan de heersende behoefte te voldoen.
In West-Duitse kringen verklaart men,
dat de aankondiging een gevolg is van
„klachten van alle zijden over de slechte
kwaliteit van huishoudartikelen en voed
sel."
bestaan in de visvangst. De hoofdstad Oslo
telt 434.047 inwoners. En met deze bloem
lezing zijn wij nog pas tot de helft van het
boekje gekomen, wat verder tal van we
tenswaardigheden bevat over de staats
inrichting, de economie en sociale verhou
dingen, de verkeersmiddelen, het culturele
leven, de rechtspraak en de nationale de
fensie.
De Noorse legatie deelde ons mede, dat
er een toenemende belangstelling bestaat
voor Noorwegen als vacantieland, al heeft
Nederland het nog niet tot een afzonder
lijke vermelding in de statistiek daarvan
gebracht. Bijna vijfduizend Nederlanders
hebben verleden jaar hun vacantie in
Noorwegen doorgebracht, dit jaar is het
aantal dertien percent hoger en er wordt
voor de toekomst nog een belangrijke stij
ging verwacht. Men zal, zo werd aan deze
zakelijke mededeling door onze zegsman
toegevoegd, verrast zijn door de lage prij
zen, zolang men maar geen sigaretten of
alcohol koopt. Mensen die voor het eerst
in Noorwegen komen, schijnen doorgaans
te menen dat er vergissingen worden ge
maakt bij het opmaken van de hotelreke
ningen, zo laag zijn deze.
Er bestaan tussen Nederland en Noor
wegen belangrijke overeenkomsten, waar
bij men niet alleen aan het gezamenlijk
ondernemen van proeven op het gebied
der kernsplitsing te Kjeller moet denken.
Er zijn goede handelsbetrekkingen, in 1947
werden reeds wederzijds de visa afgeschaft
en in 1950 kwam een overeenkomst ter
voorkoming van dubbele belasting tot
stand. Verder werd in Juni 1951 de gele
genheid geopend voor studerenden op alle
mogelijke terreinen om gedurende een jaar
over en weer practisch te werken. Hiervan
werd in .1953 door zestien Nederlanders^in
Noorwegen en door dertien Noren in Ne
derland gebruik gemaakt.
Het is vooral een gevolg van de zeevaart
dat er in Rotterdam een betrekkelijk grote
Noorse kolonie (met eigen kerk, waar
Koning Haakon een dienst zal bijwonen)
is gevestigd. De Noorse Vereniging telt
ongeveer tweehonderd leden, vooral vrou-
men die met Nederlanders zijn gehuwd.
Door de omgang binnen deze kring hebben
vele van deze echtgenoten vloeiend Noors
leren spreken.
LONDEN (Reuter) Aan het begin
van het nieuwe schooljaar in September,
zal in de Sovjet-Unie een nieuw leerplan
worden ingevoerd. Het onderwijs zal meer
op de praktijk gericht zijn. Volgens het
partijblad „Pravda" zal de theoretische
last voor de schoolkinderen verlicht wor
den.
Kinderen van zeven tot elf jaar krijgen
handenarbeid en ook de jongere kinderen
zullen leren om verschillende dingen van
hout en papier te maken. De kinderen zal
ook bijgebracht worden om voor planten
en dieren te zorgen. Ook in de hogere
klassen zal meer nadruk gelegd worden op
praktisch werk in de schoolwerkplaatsen.
Er zal voorts aanzienlijk minder aandacht
aan de biologie besteed worden (Reuter
tekent hierbij aan, dat dit mogelijk in
verband staat met de critielc op de biologie-
leer van Mitsj oerin-Lysenko in weten
schappelijke Sovjet-kringen. In Stalins
tijd werd veel aandacht aan de biologie
besteed).
Er zal meer tijd besteed worden aan
natuur- en scheikunde, vooral voor het
practicum. Het aantal uren voor talen, lit
teratuur, geschiedenis, „logica", psychologie
en enige andere vakken zal enigszins be
kort worden. Leerlingen van de vijfde
klas (elf jaar) zullen, zo deelt „Tass" mede,
twee uur per week in schooltuinen en
schoolwerkplaatsen doorbrengen en zullen
voorts vertrouwd worden gemaakt met het
telraam en het landmeten. (Het telraam
wordt nog veelvuldig in winkels, hotels en
kantoren gebruikt). In de zevende en
achtste klas zal tekenen gegeven worden
en vooral aan het schetsen en lezen van
technische tekeningen zal aandacht worden
besteed.
Bovenstaande vormt de derde belangrijke
aankondiging van onderwijs-hervorming
van deze zomer. De vorige maand werd
medegedeeld, dat in Moskou, Leningrad
en een aantal andere steden weer gemengde
klassen zullen worden ingevoerd. Voor de
jongens is voorts een standaard school
uniform voorgeschreven.
Een 55-jarige bromfietser is gistermorgen
vroeg in de Oude Hoogstraat te Amsterdam
door een bestelauto aangereden en door een
winkelruit gedrukt. Hij was terstond dood.
De bestelauto botste tegen een huis, waarna
de chauffeur, die vermoedelijk dronken
v/as, op de vlucht sloeg. Hij had de auto
waarschijnlijk weggenomen voor een win
kel in de Bilderdijkstraat.
Diep onder de grond, in een voormalige Duitse bunker, zijn de Hagenaars John C.
Jager en Bob van der Velde bezig de laatste hand te leggen aan een groot aquarium,
dat uit zesendertig bassins zal bestaan en dat zeldzame vissen en zeeplanten zal
bevatten. Dit aquarium, een unicum aan de kusten van West-Éxiropa, wordt op 14
Augustus ope7igesteld. Op de foto ziet men de inrichters bezig met een der bassins,
waarin glas van 2 centimeter dikte zal komen.
WASHINGTON (Reuter/AFP) De
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Dulles, heeft, blijkens een thans ge
publiceerd verslag, op 21 Juli in de Se
naatscommissie voor de toewijzingen voor
gesteld, dat Birma en de niet-communisti-
sche gebieden van Indochina moeten val
len onder het gebied, dat door een verde
digingsverdrag voor Zuid-Oost-Azië tegen
„communistische aggressie" moet worden
beschermd. Dulles sprak zich uit voor een
samengaan van de niet-communistische ge
bieden in Zuid-Oost-Azië in een defensie
gemeenschap, die niet alleen militair sterk
is, maar ook „enigszins in economisch op
zicht kan worden versterkt".
Van het leggen van een „dijk rondom het
in Indochina verloren gegane gebied hing
het af, of Zuid-Vietnam, Laos, Cambodja,
Thailand, Malakka en Indonesië uit de
handen van de communisten konden wor
den gehouden. De minister zei, dat er in
Zuid-Vietnam een chaos heerst. „Er is geen
bekwame regering en de toestand is er ha
chelijk. Ook Laos en Cambodja bevinden
zich in grote moeilijkheden", aldus Dulles,
die van oordeel was, dat wellicht ook Indo
nesië en Birma zullen moeten worden ge
Steund. In ieder geval diende het leger van
Thailand te worden opgebouwd.
De leider van de linkervleugel van de
Britse Labourpartij, Aneurin Bevan, heeft
zijn candidatuur voor één van de zetels in
het partijbestuur die gereserveerd zijn
voor afgevaardigden van plaatselijke af
delingen van de partij, ingetrokken. Bevan
zal hierdoor, indien hij zoals men al
gemeen verwacht bij de verkiezing
van de penningmeester van de partij wordt
verslagen door oud-minister Gaitskell, van
1 September af geen zitting meer hebben
in het partijbestuur. Een candidaat kan
niet gelijkertijd dingen naar de functie van
penningmeester en een zetel voor de afge
vaardigden van locale groepen. Het was zo
goed als zeker, dat Bevan als afgevaardigde
van een plaatselijke groep een zetel zou
hebben verworven.
NIEUW DELHI (Reuter/A.F.P.) Een
eerste groep van de commissies van toezicht
op de naleving van het bestand in Indo
china is vandaag uit Nieuw Delhi naar
Indochina vertrokken. De groep bestaat uit
vertegenwooi'digers der drie leden-staten
van deze commissie India, Polen en
Canada en afgevaardigden van Vietnam,
de Vietminh, Laos en Cambodja. In Laos is
gisteren en in Cambodja heden de order om
het vuren te staken, van kracht geworden.
De Vietnamese minister van Voorlichting,
Le Quang Luat, is benoemd tot hoofd van
de regering van Noord-Vietnam. Hij zal de
Vietminh-propaganda bestrijden, die de
evacuatie van niet-communisten uit de
Delta der Rode Rivier ophoudt, aldus is
officieel in Saigon bekendgemaakt.
De Vietminh, die in Mei 1955 de gehele
Delta onder hun beheer zullen krijgen,
trachten de boeren over te halen niet te
vertrekken. Een van de voornaamste taken
van de nieuwe minister zal zijn in het bij
zonder de Rooms-Katholieken over te halen
naar Zuid-Vietnam te reizen. Luat is een
invloedrijk Rooms-Katholiek met veel rela
ties in de Delta..
ADVERTENTIE
GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
Ergens in de stad lagen wat straatstenen los bij elkaar', en toen kwamen een paar
jongens op het idee, daar een kacheltje van te bouwen. Ze zetten de stenen tegen
elkaar aan en maakten er zo een rond schoorsteentje van; daarna plakten ze er aan
de buitenkant zand tegenaan. Er was een opening aan de voorkant en bovenop kwam
een rond stukje buis, dat was de schoorsteen.
„Nou moeten we houtjes en takken hebben, om te stoken", zeiden ze.
Die gingen zq zoeken, en toen ze er een voorraadje van hadden, stopten ze door het
deurtje het kacheltje vol met hout.
„We moeten nog lucifers hebben, om het aan te steken!", zeiden ze. „Ga jij die even
halen?"
Dat deed een van de jongens. Maar eigenlijk was dat wel ondeugend, want kinderen
mogen niet met lucifers spelen, nietwaar?
Maar die jongens dachten daar niet aan. Ze hadden nu eenmaal in hun hoofd gezet,
een vuurtje te maken
Het Franse protectoraat Tunesië aan de Noord-Afrikaanse kust is ongeveer
vier maal zo groot als Nederland, maar heeft slechts een derde van het aantal
inwoners van ons land. In het binnenland verheffen zich de uitlopers van het
Atlasgebergte, die naar het Zuiden overgaan in een heuvellandschap en zich
tenslotte verliezen in de grote Tunesische woestijn. Tussen het gebergte en
de kust strekt zich een laagvlakte uit met vele zoutmeren. Het Noorden, dat
het dichtst bevolkt is, heeft een subtropisch klimaat, waar olijf- en wijngaarden
gedijen en ook sinaasappelen en amandelen gekweekt worden. De vele oasen
in het Zuiden leveren dadels. In de bergen groeien kurkeiken en tot op grote
hoogte maquisstruiken. De olijfbomen vindt men in de laagvlakte.
De bevolking leeft in hoofdzaak van de
landbouw. De boeren verbouwen tarwe,
gerst en haver in de vruchtbare dalen. De
regenval is echter zo ongeregeld, dat een
goede irrigatie onontbeerlijk is. Droogte
perioden strekken zich soms uit over jaren.
Het Zuiden en het midden van het land
hebben van 1942 tot en met 1948 een zeven
jarig en het Noorden in dezelfde tijd een
zesjarig regenloos tijdperk doorgemaakt.
Vijf jaar lang moest er koren worden in
gevoerd in plaats van uitgevoerd. De oog
sten van 1949 en 1952 bereikten evenwel
een record omvang, waardoor de draad van
het vooroorlogs herstel, dat op de interna
tionale landbouwcrisis van 1930 was ge
volgd, weer kon worden opgevat.
De mijnbouw en de industrie worden
ontwikkeld. Dit heeft een sterke trek van
de plattelandsbevolking naar de steden ten
gevolge, waar betere arbeidsvoorwaarden,
vaste verdiensten en vermaak lokken. Men
vindt er verschillende delfstoffen: olie en
ijzer in het Noorden, zink en lood in het
Oosten, zout aan de Noord- en Oostkust,
en mangaan en fosfaten in het Zuiden. De
vissersvloot telt 3200 vaartuigen met een
gezamenlijke bemanning van 12:800 man.
De vangst bestaat voornamelijk uit tonijn,
sardine en spons.
Het land is rijk aan overblijfselen van
Romeinse en Mohammedaanse bouwkunst.
De vondsten van de opgraving zijn verza
meld in een groot museum. De oude mos
keeën van Kairwan, Tunis, Sousse, Sfax
en Gafsa zijn voorbeelden geweest voor
vele andere moskeeën in het Westen.
Bevolking verdubbeld
De bevolking, die in de jaren tussen 1881
en 1954 verdubbeld is bestaat voor de over
grote meerderheid uit Arabieren. Er woont
een kwart millioen Europeanen, van wie
145.000 Fransen, 85.000 Italianen en 6.500
Maltezers zijn.
De hoofdstad Tunis werd evenals Car
thago gesticht door de Phoeniciërs. Achter
eenvolgens heersten er de Romeinen, Van
dalen, Byzantiërs, Arabieren, Turken en
tenslotte de voorgangers van de huidige
Bey. De Fransen bezetten de stad in 1881
met een leger van 30.000 man. De stad ligt
aan de Golf van Tunis achter een smalle
lagune, die door een kanaal .verbonden is
met de Middellandse Zee, waarvan Tunis
45 kilometer verwijderd ligt. Rondom de
oude Arabische stad met haar steegjes, ba
zars en moskeeën liggen moderne Europese
wijken met brede straten, trams en witte
gebouwen. Tunis bezit een Mohammedaan
se universiteit, een agrarische hogeschool,
een instituut Pasteur, een kathedraal en
het paleis van de Franse resident-generaal
die het politieke beleid volgens de wensen
van Parijs moet uitvoeren, op straffe van
ontslag.
Eerste contact
Tunesië is een van de Mohammedaanse
landen aan de Middellandse Zee, die na het
uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk in de
invloedssfeer van de imperialistische West-
Europese landen kwamen te liggen. Frank
rijk en Tunesië kwam pas de vorige eeuw
met elkaar in contact toen Franse troepen
Algiers, het nest der Barbarij se zeerovers
veroverden. Lodewijk Philips ontving in
1846 te Parijs de Bey Achmed, wiens be
wondering voor het Westen zover ging dat
hij de slavernij afschafte en zijn leger naar
Europees model organiseerde. Napoleon III
gaf in 1861 zijn genadige goedkeuring aan
de grondwet, die de Bey Mohammed al-
Sadok aan zijn volk schonk. Drie jaar later
trok hij haar overigens weer in.
Op de koloniale conferentie van Berlijn
ADVERTEN'l IE
Weg met onhandige likdoornringen en gevaar
lijkescheermesjes. Een nieuw vloei baar middel,
NOXACORN. neemt de pijn weg in 60 seconden.
Eeltplekken en eksterogen verschrompelen
met wortel en al.
Bevat gezuiverde wonderolie, jodium en het
pijnstillende benzocaïne. Een flesje NOXA
CORN Antiseptisch Likdoornmiddel van f. 1.36
bespaart U veel ellende.
Luchtvaartverdrag met Venezuela
WILLEMSTAD (Reuter) Onder het
nieuwe luchtvaartvérdrag, dat Nederland
en Venezuela gisteren hebben gesloten, zal
de K.L.M. drie maal per week een dienst
op Maiquatia kunnen blijven onderhouden
met internationale toestellen. Zij zal voorts
meer faciliteiten te Barcelona en Maracai-
bo hebben.
in 1878, waar Bismarck de onbaatzuchtige
makelaar uithing, werd Frankrijk aange
moedigd revanche van de nederlaag van
1871 buiten Europa te nemen. Het kreeg de
vrije hand in Tunis, dat drie jaar later werd
aangevallen en geknecht in de positie van
„regentschap" onder een erfelijk Beydom,
In feite werd Tunesië bij het verdrag van
Bardo (1881) een protectoraat, dat de zeg
genschap in alle buitenlandse en de be
langrijkste binnenlandse aangelegenheden
aan Frankrijk overliet.
IJdele hoop
Italië, dat meer emigranten naar Tunesië
stuurde dan Frankrijk, erkende de nieuwe
toestand in 1896', maar Turkije legde zich
er pas na de eerste wereldoorlog bij neer.
Mussolini, die in 1922 aan de macht kwam,
kon het Franse bezit van Carthago niet
verenigen met zijn droombeeld van het
moderne Italiaanse Imperium. In 1935 be
dong hij een bevoorrechte positie voor zijn
onderdanen in de voormalige Romeinse
provincie Africa, maar in 1938 achtte hij
de tijd rijp om het verdrag op te zeggen in
de ij dele hoop op verwezenlijking van zijn
dromen.
Na de eerste wereldoorlog begonnen de
Tunesische nationalisten zich te roeren
onder invloed van de denkbeelden, die de
Amerikaanse president Wilson voor en
tijdens de vredesconferentie van Parijs
propageerde. Eerst ontstond de Destour
(constitutie) de liberale constitutionele
partij die in 1933 bij decreet werd ver
boden en later de Neo-Destour, die radi
caler eisen in. haar vaandel schreef en in
1938 na een ernstige oproer het lot van haar
zusterpartij deelde. Een van haar leiders is
Habib Bourguiba, die thans met de Franse
premier., Mendès-France heeft onderhan
deld over de hervormingen, die Tunesië tot
gelijkwaardig deelgenoot moeten maken in
de Franse Unie.
Periodieke erupties
Ziet men af van de onlusten in 1911, dan
kenmerken de Frans-Tunesische verhou
dingen van de laatste dertig jaar zich door
periodieke uitbarstingen van geweld, waar
bij de gang van zaken onveranderlijk het
zelfde was. De Tunesiërs begonnen veel te
hoge eisen te stellen, waarop de Fransen
antwoordden met beloften, die zij maar ten
halve vervulden. Dan volgde een uitbar
sting, die werd gedempt en het spel begon
van voren af aan.
De Bey had tijdens zo'n crisis een min
stens even moeilijke positie als de Franse
premier. Sprak hij zich uit voor de Destour,
dan zouden de Fransen hem afzetten, zoals
de Bey Moensef overkwam, toen hij vraag
de zich tegen de regering van Vichy te
kanten. Betoonde hij zich openlijk' pro-
Frans, dan was het met hem gedaan, als de
nationalisten het zouden winnen.
E)e huidige Bey Lamine heeft zijn Frans
gezindheid sinds 1946 in het diepst van zijn
ziel begraven, toen een grote volksbeweging
zijn hoofd eiste. Hij heeft bij herhaling ge
weigerd Franse hervormingsdecreten te-
tekenen, die naar het oordeel van zijn
nationalistische raadgevers ver beneden de
maat bleven.
Bourguiba, wiens partij gewettigd is en
ministers in het kabinet zal hebben, mag
verwachtte dat hij spoedig in vrijheid als
partijleider in zijn vaderland kan optreden.
De Bey heeft niets van hem te vrezen, zo
lang hij zich voegt naar de wetten en ge
bruiken van een constitutionele monarchie.
59)
Hij stond roerloos als een standbeeld en
keek vol spanning naar de weg. Enige
ogenblikken later voegde Monica zich bij
hen. „Alles in orde", zei ze en onmiddellijk
greep Edwards Matt's arm. „Nu!" zei hij
kortaf.
Tot Matt's verwondering liep Monica het
hek weer uit en sloeg het met een klap
achter zich dicht. Hij zelf volgde Edwards
naar de voordeur. De detective floot een
populair deuntje. Het behoorde klaarblij
kelijk bij zijn opzet dat dit bezoek aan de
villa zonder enige geheizinnigheid ge
schiedde. Matt die zich enigszins verdekt
had opgesteld voelde een wonderlijke kalm
te over zich komen. Er werd niet onmid
dellijk opengedaan, nadat ze op de deur
geklopt hadden. Maar na enkele ogenblik
ken werd er licht zichtbaar en hoorden ze
voetstappen. Edwards hield op met fluiten
en begon thans zachtjes te zingen. Ten
slotte ging de deur open en Matt hoorde
de vrouw, die naai- hij vernomen had juf
frouw Evans heette, antwoorden op Ed
wards vriendelijk gestelde vraag: „Woont
hier niet een zekere mevrouw Salting?"
„Ja" antwoordde ze volkomen natuurlijk.
„Ik heb een boodschap van een juffrouw
Evans", zei Edwards terwijl hij meteen
naar binnen stapte. „Een boodschap die van
belang kan zijnMatt was thans ook
naar voren gekomen, precies zoals afge
sproken was. De vrouw scheen op dat mo
ment eerst te beseffen dat er iets niet in
orde was. Ze trachtte de twee mannen te
rug te duwen, maar de detective verhin
derde dit en drong verder het huis binnen,
terwijl hij naar Matt omkijkend riep: „Vlug
hierheen!"
Matt drong thans ook voorwaarts en de
vrouw kon niet veel meer beginnen. Er
was een uitdrukking van verbijstering op
haar gezicht.
Edwards zei op niet onvriendelijke toon:
„Kom juffrouw Evans, werkt u nu mee,
uw spelletje is afgelopen. Vergist u zich
daarin vooral niet, 't is uit! U zit er in,
we weten alles van u. Waar is de jongen?"
„Ik weet niet waar u 't over hebt", ant
woordde ze, terwijl ze op een deur rechts
aanschoof. Edwards hield haar echter
tegen. „O nee," zei hij geduldig. „Dat gaat
niet op. We hebben u te pakken, juffrouw
Evans, beseft u dat vooral goed!"
De vrouw begon opeens luidkeels om
hulp te roepen. „Arthur, Arthur! Vlug! Er
zijn mannen 't huis binnengedrongen!"
Gedurende enkele seconden wachtte Ed
wards. Ook Matt liep er even in en hield
zich gereed voor een gevecht. Maar even
later was 't duidelijk op het gezicht van de
vrouw te lezen, dat haar list mislukt
was
Edwards' stem klonk thans veel minder
vriendelijk toen hij tot haar zei: „Begint
u vooral niet met dergelijke trucs! Er
zijn hier geen Arthurs! We hebben beide
mannen al in de stad, in de „Crown" ge
arresteerd. Scott en Cass! Lew Sands, zo
als de laatste óók genoemd wordt. U weet
wel, wie ik bedoel. We weten alles van
hen en ook van u. U had onlangs geluk in
het Battersea Park; maar dit keer zult u
er niet tussen uit komen, Juffrouw Evans.
Kom aanals u meewerkt, zal dat in
uw voordeel pleiten!"
De vrouw was doodsbleek geworden en
stond te trillen. Ze keek angstig van de
een naar de ander en plotseling scheen ze
toe te geven. Toch zei ze nog op uitdagen
de toon: „Ik weet niet, waar u 't over
heeft. Er is hier niemand. Doorzoekt u 't
huis, als u wilt". Met onzekere passen liep
ze op een stoel toe en liet zich daarin
neerzakken. Ze bedekte haar gezicht met
haar handen. Edwards gaf Matt een wenk.
„Doorzoek 't huis" zei hij.
De vrouw sprong onmiddellijk op. „O,
ik zal u voorgaan", kwam ze tussenbeide.
,,'t Heeft geen zin meer te ontkennen. Hij
is boven. Geeft u me dat licht even." Ze
kwam naar voren en wilde een olielamp,
die op tafel vlakbij de trap stond opnemen.
Edwards had de lamp echter al in zijn
handen. „Ik zal u bij lichten", zei hij.
„Gaat u ons voor". Ze kwamen op een ruim
portaal en de vrouw wees op een bepaalde
deur. „Daar!" zei ze hees en haastig liepen ze
op de deur toe. Matt was opgewonden, toen
hij de kruk omdraaide. De jonge hond
blafte luid, toen de deur openging en op
dat moment glipte de vrouw langs Edwards
en haastte zich de trap af. In 't half donker
drong 't niet tot Matt door, wat er pre
cies gebeurde en hij riep Edwards om. met
het licht naderbij te komen. Er heerste ge
durende enkele ogenblikken een verwar
ring, waarvan de vrouw profiteerde. Toen
schreeuwde Edwards: „Ze gaat er van
doorlet jij op de jongen!'' Hij duwde
de lamp in Matt's handen en verdween
ook naar beneden de vrouw achterna. Er
werd een deur dichtgeslagen. Edwards
strompelde in het donker voort en stootte
een tafel omver.Even later riep Matt
met een van opwinding overslaande stem:
„De jongen is niet hier! 't Is een valstrik,
Edwards, let op!"
Mat stond thans bovenaan de trap met
de lamp in zijn hand; de hal werd vaag
verlicht. Het volgend ogenblik ontwaarde
Edwards aan de andere kant van de hal
de vrouw met een angstig aan haar han
gende kleine jongenZe duwde het
kind in de richting van de voordeur, die
openstond. Hij rende op haar toe, maar de
vrouw was hem te vlug af en sloeg de
voordeur voor zijn neus dicht. Even later
holde hij haar na door de voortuin en
bij het hek riep hij zo hard als hij kon:
„Juffrouw Brent, let op!"
Monica was echter op haar qui-vive ge
weest. Bij het hek had ze de vrouw en
het kind opgevangen. Juffrouw Evans
snikte 't uit. „Beesten zijn jullie! Bees
ten. Monica hield haar stevig vast. De
jongen huilde.
Edwards nam de vrouw van Monica
over. „Heel handig, maar net niet snel ge
noeg" merkte hij spottend op. „Ik zou
graag zien dat u nog even met mij mee
naar het huis terug ging."
Haar tegenstand was thans geheel gebro
ken. Ze draaide zich vol wanhoop om. Matt
voegde zich op dal moment bij het groepje,
terwijl de jonge hond uitgelaten tegen hem
opsprong.
Monica had de jongen bij de hand ge
nomen en deze scheen zich zonder moei
lijkheden aan haar hoede toe te vertrou
wen. ,,'t Is allernaar in orde» Beverley", zei
ze zacht. „We gaan nu terug naar vader.
Juffrouw Evans kreunde: ,,'t Is een
leuge., 'n gemene leugen
Edwards beet haar toe: „Vertelt u me zo
dadelijk maar wat u me te vertellen liebt!"
Hij wendde zich tot Matt: „Breng juf
frouw Brent en de jongen onmiddellijk
weg. Dit is van 't grootste belang. Zij weet
precies wat ze doen moet". Monica knikte
en Matt liep met haar en de huilende jon
gen naar de wachtende auto.
Het meisje kon haar opwinding niet be
dwingen. „O, Matt, is 't niet fantastisch",
riep ze uit.
,,'t Is ons gelukt. Hij is weer in veilig
heid.
En zich tot het kind wendend, zei ze
zacht. „Huil niet, Beverley! Je vindt 't
toch niet erg om met mij mee te gaan?"
„Neesnikte het ventje. „Maar mag
Jackie ook mee?" Hij bleef even stilstaan
om de jonge speelse terrier te strelen.
„We zullen Jackie ook meenemen", zei
Matt, terwijl hij de hond in zijn armen
nam.
Toen Monica achter het stuur van de
auto zat, met de jongen naast zich, zei ze
ernstig: „Tot spoedig ziens, Matt! Bel je
me zo gauw mogelijk op? En pas goed
op jezelf, lieveling
Ze was weggereden, vóórdat hij iets kon
uitbrengen. Hij voelde een trilling door
zich heengaan. Haar toon was zo oprecht
geweest.Hij had op dat moment ech-
ter geen tijd om or verder over na te
denken en haastte zich terug naar het
huis. De voordeur stond open en Edwards
riep hem vanuit een kamer rechts. Juffrouw
Edwards was daar ook aanwezig; ze zat
met een triest gezicht op een soort divan-
bed.
„We waren nèt op tijd", zei Edwards.
„De jongen stond kant en klaar aange
kleed en wel, om weggevoerd te worden.
Juffrouw Evans zal me er zo dadelijk
alles over verteUèn. Wilt u nu even naar
de achtertuin gaan en Woodstone halen9
We zullen 'm hier nodig hebben."
(Wordt vervolgd).
