Nederland en Indonesië zetten streep onder nutteloze Unie Weerbericht OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Mendès-France zegt Marokko ook hervormingen toe Betrekkingen nu geregeld bij gewone internationale overeenkomsten Minister Luns: Zomerse dag op de pier Wij constateerden een mislukt experiment Assemblee accoord met uitstel debat over Tunesië tot 27 Augustus De „Spanker" moet gesloopt worden Amerikaans-Brits plan om Japan te redden Proces tegen drie kunstvervalsers Het woord is aan Het weer blijft onbestendig Indonesisch protest over N. Guinea niet aanvaard Unie bleek niet levensvatbaar Geschillenregeling Achterschip zakt langzaam weg Economische instorting dreigt Te Lübeck Washington steunt prins Wan nu officieel Geen hoger beroep in zaak-Betty Meljado Persconferentie van dr. John in Oost-Berlijn Sovjet-mens en -moraal nog niet geschapen Weerrapport II £3 5$ 5 69e JAARGANG No 27 WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1954 298e JAARGANG No 181 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor in Haarlem-Noord, Soendaplein Tel 12230. Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen. Abonnement p. week 50 ct., p. kwartaal 6.50, franco p.p. ƒ7.-Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107 Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar Directie: P. W. Peereboom en A D Huijsrnan In de De Lairessezaal, die door fotografen, cineasten en televisie-operateurs in een zee van licht werd gezet, hebben gistermiddag om tien minuten voor half zeven de Indonesische en Nederlandse delegaties de documenten ondertekend, waarin de resultaten van de onderhandelingen over de opheffing van de Neder lands Indonesische Unie zijn neergelegd. De Nederlands Indonesische betrek kingen worden thans geregeld door normale internationale overeenkomsten. Het Üniestatuut en drie daaraan gehechte overeenkomsten vervallen. Aan het pro bleem der financieel-economische betrekkingen wordt slechts één artikel gewijd. Ifet Uniehof van Arbitrage houdt op te bestaan, maar er is een voor Nederland bevredigende voorziening geschapen in de behoefte aan een geschillenregeling. In de redevoeringen, die door de beide delegatievoorzitters voor de onderteke- ning zijn gehouden, werd nog slechts even Nieuw Guinea ter sprake gebracht, waarbij de onenigheid hoffelijk onder woorden was gebracht, en voorts heeft de Indonesische delegatievoorzitter, Sunarjo, er zijn spijt over uitgesproken dat de ontbinding van de Unie niet vóór de Indonesische onafhankelijkheidsdag een feit zal kunnen zijn „om redenen van staatsrechtelijke aard" aan Nederlandse zijde. De te ondertekenen stukken bestonden uit een protocol, een brief van minister Luns aan minister Sunarjo en een brief van laatstgenoemde aan minister Luns. Elk der stukken was zowel in het Neder lands en Indonesisch als in het Engels ge steld. De voorzitter van de Nederlandse dele gatie zeide in zijn rede, dat het niet te ontkennen viel dat de besprekingen een enigszins ongewoon en tamelijk wisselval lig karakter hebben gehad. Hij herinnerde voorts onder meer aan een rede van minis ter Sunarjo in de derde bijeenkomst der voltallige delegaties op 6 Juli. Ofschoon hij het onderwerp Nieuw Guinea ongaarne aanroerde, was hij door hetgeen minister Sunarjo in deze rede had gezegd, gedwon gen enkele opmerkingen te maken. „De Nederlandse regering kan het door u tot haar gerichte formele pro test niet aanvaarden", zo zeide hij. „Reeds in haar antwoordnota van 14 April heeft zij duidelijk te kennen ge geven dat zij de status van Nieuw Guinea niet kon accepteren als punt van bespreking in de onderhandelin gen over de Nederlands-Indonesische betrekkingen, omdat terzake een niet te overbruggen verschil van mening bestaat. Het is derhalve niet juist te stellen, gelijk u dat in uw rede deed, dat pas ter conferentie zou zijn geble ken dat de Nederlandse regering niet bereid was de status van Nieöw Gui nea te bespreken. Evenmin kan de Nederlandse regering in dit opzicht eenzijdig handelen worden verweten, daar de Indonesische regering reeds voor de aanvang van de conferentie op de hoogte was van het Nederlandse standpunt." Een aantal onderwerpen, zoals de be handeling van de in Indonesië van hun vrijheid beroofde Nederlanders en het vraagstuk der in Nederland verblijvende Ambonezen, zijn buiten het kader dei- conferentie besproken. Minister Luns sprak de hoop uit dat door toedoen van de Indo nesische delegatie dit probleem nader tot een oplossing zal worden gebracht en dat op de Nederlandse nota over het eerstge noemde onderwerp een bevredigend ant woord zal worden ontvangen. „De Nederlandse regering stelt zich voor het protocol met bijlagen zo spoedig moge lijk aan de Staten-Generaal voor te leg gen", aldus de Nederlandse delegatievoor zitter, die eindigde met het uitspreken van zijn hoop, dat de nieuwe grondslag mag leiden tot groeiend wederzijds begrip en langdurige vriendschap tussen Nederland en Indonesië. Minister Sunarjo sprak daarna zijn dank uit voor de genoten gastvrijheid en de vriendschappelijke bejegening die de Indo nesische delegatie van de Nederlandse de legatie heeft mogen ondervinden. „De Indonesische vrees", aldus mr. Su narjo, „dat de zo gewenste opheffing van de Unie zou worden geconditionneerd op een wijze die in strijd zou komen met het fundamenteel recht van zelfbeschikking is ongegrond gebleken, terwijl anderzijds uw verlangen werd begrepen een zeker beeld te willen verkrijgen betreffende de nieuwe financieel-economische en andere grond slagen in onze toekomstige betrekkingen". Sprekende over Nieuw Guinea, herin nerde minister Sunarjo eraan, dat het for mele protest was gericht tegen de houding van Nederland om over dit gebied geheel te willen beschikken, met algehele afwij zing van besprekingen over de souvereini- teit van een gebied dat naar zijn me ning rechtens aan Indonesië toebehoort. Vervolgens sprak hij over het Indonesisch verlangen de unieband op de Onafhanke lijkheidsdag (17 Augustus) op te heffen. Dat dit om redenen van staatsrechtelijk- technische aard in Nederland niet gaat en hiervoor geen modus kan worden gevon den, speet hem zeer omdat in Indonesië de bekrachtiging van het protocol en de brief wisseling inclusief de vereiste goedkeu ring van het parlement vóór die datum kan worden verkregen. Het is nog geen vijf jaar geleden het was op 2 November 1949 dat in de Rid derzaal in Den Haag de delegaties van het Koninkrijk der Nederlanden, de Republik Indonesia en de bijeenkomst voor federaal overleg hun handtekeningen zetten onder een ontwerp-Unie.-statuut. De Unie is ech ter weinig levensvatbaar gebleken. Het Uniestatuut bijvoorbeeld schreef voor, dat voor de uitvoering van de doel stellingen minstens twee keer per jaar een ministersconferentie zou worden gehouden, maar slechts in het eerste jaar van het bestaan van de Unieverhouding in 1950 zijn ministers van Nederland en Indone sië bijeen geweest. De aan het Uniestatuut gehechte overeenkomst op het terrein van de buitenlandse betrekkingen is wat men zowel in Nederlandse als Indonesische kringen noemt „een geruisloze dood ge storven". Aanvankelijk werden in de lan den, waar Indonesië (nog) geen vertegen woordiging had, de belangen van de repu bliek Indonesië door Nederland behartigd. Naarmate Indonesië in een steeds groter aantal landen eigen vertegenwoordigingen ging onderhouden, liep ook deze samenwer king af. De samenwerking op het gebied van de defensie vond gestalte door de Nederland se militaire missie, die naar Indonesië werd gezonden en daar tot in 1953 een in vele Indonesische kringen zeer gewaardeerd aandeel had in de opleiding van de Indo nesische weermacht. De overeenkomst voor culturele samen werking heeft geen ander gevolg gehad dan het vormen van de in de overeenkomst voorgeschreven commissie. Resultaten van het werk van deze commissie hebben op de culturele samenwerking tussen Nederland en Indonesië geen merkbare invloed gehad. Wat betreft de financieel-economische overeenkomst werden in Indonesië veelvul dig bezwaren geopperd tegen de verplich tingen die Indonesië op zich had genomen. Herhaaldelijk werd aangedrongen op her ziening van de daarin voor Indonesië scha delijk geachte bepalingen. Het Uniehof van Arbitrage is slechts één keer bijeen ge weest en wel op 23 Augustus 1951 ter be handeling van een geschil over de verant woordelijkheden, voortvloeiende uit de al gemene oorlogsongevallen regeling. Tot een uitspraak kwam het echter niet, daar de stemmen staakten. Onze parlementaire redacteur voegt hieraan toe: Van Nederlandse zijde was er van den beginne af voor geijverd, dat de te sluiten overeenkomst onder meer een sluitende re geling zou bevatten voor het geval, dat er tussen de beide staten meningsverschil om trent de juiste uitleg of toepassing van het verdrag mocht ontstaan. Hiertegen had Djakarta bezwaar gemaakt. De Indonesi sche regering meende, dat het begrip na tionale onafhankelijkheid en souvereiniteit niet of moeilijk verdraagt, dat men zich tenslotte aan de onpartijdige beslissing van een derde onderwerpt. Daarom wilde zij zich niet binden om steeds bereid te zijn gebeurlijke geschillen door scheidsrechter lijke beslissing uit de weg te doen ruimen. Na heel wat nader overleg is er in dit opzicht toch nog een regeling getroffen, die het beginsel van internationale beslis sing van dergelijke geschillen heeft doen zegevieren. „De Nederlandse regering ziet in het gisteren met Indonesië gesloten accoord uiteraard geen speciale reden tot bijzondere vreugde. Het is het constateren van een mislukt experiment", aldus heeft de mi nister zonder portefeuille en voorzitter van de Needrland'se delegatie naar de Unie besprekingen, mr. J. M. H. H. Luns, heden morgen op een persconferentie op het ministerie van Buitenlandse Zaken mede gedeeld. Minister Luns voegde hier aan toe: „Wanneer de gedachten teruggaan tot December 1949 en men bedenkt, dat niet alleen in Nederland', maar ook in Indonesië de verwachting bestond, dat de Unie het begin zou vormen van een hechte samen werking tussen twee souvereine staten, dan kan men zich voorstellen, dat de 10e Augustus 1954 geen reden geeft tot vol doening" „H. C." wordt ambassadeur Volgens artikel vijf van het onderteken de protocol zullen de partijen bij elkander, na het agrement van de wederpartij diplo matieke vertegenwoordigers accrediteren. In een van de twee andere documenten, waarin dfe resultaten van de conferentie zijn vervat, en wel de brief van minister Luns aan minister Sunarjo, (waarin deze de punten mededeelt, waarop eveneens overeenstemming werd bereikt) wordt medegedeeld, dat deze diplomatieke ver tegenwoordigers de rang zullen hebben van ambassadeur. De diplomatieke ver tegenwoordigingen zullen de voorrechten, immuniteiten en faciliteiten genieten over eenkomstig het volkenrecht en de inter nationale gebruiken. De door het Unie- statuut gecreëerde figuur van „Hoge Com missaris" wordt dus na het in werking treden der nieuwe verhouding vervangen door een ambassadeur. Foto: minister Sunarjo (rechts) tekent voor Indonesië, minister Luns voor Nederland. Aldus was de aanblik die de pier van IJmuiden Dinsdag hood. Neen, geen commentaar! PARIJS. (Reuter/AFP). De Franse Nationale Vergadering heeft gisteren het voorstel van premier Mendès-France om het debat over Tunesië op 27 Augustus te houden met 398 tegen 126 stemmen aan vaard, nadat zij met 361 tegen 90 stem men haar vertrouwen had geschonken aan het economisch herstel-plan, waarbij de regering tot 1 April 1955 speciale volmach ten krijgt. Mendès-France verzocht de af gevaardigden zijn voorstel om het debat over Noord- Afrika uit te stellen te aan vaarden als blijk van goedkeuring van zijn beleid. Mendès-France zei in zijn tweede grote rede, dat Frankrijk niet zal aarzelen harde maatregelen te nemen om een einde te maken aan het moorden in Marokko. Wan neer de huidige agitatie is afgelopen, zal de regering ingaan op de eigenlijke oor zaken van de ongeregeldheden. De rege ring, zo zeide Mendès-France, kan haar plannen nu niet bekend maken, maar be langrijke liberale hei-vormingen zijn nood zakelijk. Volgens de premier staan de ge beurtenissen in Marokko los van het be leid van de regering ten aanzien van Tunesië. Mendès-France zeide dat Frankrijk een manier moet vinden om met de huidige sultan tot overeenstemming te komen over herstel van vrede en orde in Marokko. Frankrijk dient de moed te hebben de moeilijkheden niet als een verontschuldi ging te gebruiken voor het uitstel van her vormingen, die reeds ingevoerd hadden moeten zijn, aldus de premier. Sympathie De minister van Tunesische en Marok kaanse aangelegenheden, Fouchet, ver klaarde dat de onmiddellijke invoering van een radicaal nieuwe politiek de aanslagen van de laatste tijd niet zou hebben voor komen. De enige politiek waarbij de Fransen de resultaten van hun werk in Noord-Afrika kunnen behouden, is die waarbij Frankrijk de sympathie van alle lagen van de bevolking heeft. Na de gods dienstige feesten in Augustus zou het mo gelijk zijn opbouwend politiek werk te on dernemen. De regering zou dan een plan tot uitvoering brengen, dat de Marokka nen, in het bijzonder de jeugd, steeds gro tere verantwoordelijkheid in het beheer van de zaken van het land geeft. Voor uit voering van het Franse program is echter volstrekte rust noodzakelijk, aldus minister Fouchet. Oordeel Een woordvoerder van de Rooms Katho lieke Volksrepublikeinen (MRP) zeide, dat zijn partij zich een definitief oordeel over Mendès-France zal vormen naar aanlei ding van zijn houding tegenover de Euro pese Verdedigings Gemeenschap. Deze Besprekingen tussen reders, assura deuren, ingenieurs van rijkswaterstaat en deskundigen hebben er toe geleid, dat de Britse reders het hopeloze van de toe stand van de „Spanker" inziende het schip hebben afgestaan aan de verzekering, die het op haar beurt moet afstaan aan de Staat der Nederlanden op grond van de bepalingen .van de Wrakkenwet. Er zal nu door de Rijkswaterstaat op korte termijn een inschrijving worden gehouden voor de sloping van het wrak. Volgens deskundigen is er haast bij het karwei, omdat het ach terschip van de „Spanker", dat zich aan de zijde van de Nieuwe Waterweg bevindt, hoe langer hoe meer neiging tot zakken vertoont. Wel is het voorschip daardoor iets omhoog gegaan, zodat men daar onder de kiel door kan kijken, maar onder de huidige stormachtige weersomstandigheden is het niet uitgesloten dat het schip door midden breekt, vooral daar de machines zich in het achterschip bevinden. Vermoe delijk zal men dan ook eerst beginnen met het slopen van deze machines en alles wat aan die kant zwaarte heeft. Als het achterschip afbreekt, glijdt het waarschijnlijk in de monding van de Waterweg. Het scheepvaartverkeer zou dan wellicht worden gestremd. partij is de voorstander van Frankrijks in tegratie in boven nationale organisaties, waarin ook een bewapend Duitsland plaats heeft. De communist Jacques Duclos zeide dat de communisten niet reeds thans de rege ring in verlegenheid wensten te brengen door tegen het economische program te stemmen. Zij waren het er weliswaar niet mee eens en hadden zich daarom van stem ming onthouden. Tegen de EVG zou vol gens Duclos steeds meer verzet komen. WASHINGTON (Reuter) Van gezag hebbende zijde wordt vernomen, dat Groot- Brittannië en de Verenigde Staten deze week besprekingen voeren om Japan te be hoeden voor een economische ineenstorting. Amerikaanse functionarissen hebben ver klaard, dat zij hopen, dat een van de be langrijkste bijdragen van Groot-Brittannië zal zijn, dat het enige van zijn exportmark ten in Zuid-Oost-Azië aan Japan afstaat. Als tegenprestatie zullen de Verenigde Sta ten de mogelijkheid overwegen de Britse exporteurs schadeloos te stellen met een extra deel van de Amerikaanse markt door bepaalde invoerrechten te herzien. Uit Britse kringen wordt vernomen dat de Amerikaanse plannen worden over wogen. In Lübeck (West-Duitsland) is Dinsdag een opzienbarend proces begonnen tegen drie personen, die er van worden beschul digd 21 heiligenfiguren in het koor van de zeven eeuwen oude Mariakerk in die stad zelf te hebben geschilderd, hoewel zij het deden voorkomen, dat zij de volkomen ver bleekte oorspronkelijke schilderingen had den gerestaureerd. De beschuldigden zijn dc 42-jarige restaurateur Dietrich Fey, de 41-jarige schilder Lothar Malskat en de 56-jarige Bernhard Dietrich-Dirschau. Malskat en Fey worden er bovendien van beschuldigd talrijke schilderijen, schetsen en aquarellen in de stijl van bekende, waar onder enkele nog levende meesters te hebben gemaakt, deze vals te hebben gesigneerd en als echt in de handel gebracht. Door het restaureren verwierven de thans beschul digden bekendheid, ook buiten de grenzen. De West-Duitse posterijen gaven zelfs een bijzondere postzegel uit met een van de heiligenfiguren erop. De zaak kwam uit door de zelfbeschuldigng van Malskat, die nog anderfe kerken noemde, waarin ver valsingen zouden zijn aangebracht. Voor het proces zijn 87 personen als ge tuigen opgeroepen. Men neemt aan, dat het ongeveer drie maanden zal duren. WASHINGTON (Reuter) De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, heeft Dinsdag de be richten bevestigd, dat de Verenigde Staten de Thailandse afgevaardigde prins Wan Waithaiakon zullen steunen bij de verkie zing van een nieuwe voorzitter van de UNO, welke 21 September geopend wordt. Noch de raadsman van mevrouw Geer- truida Maria L.van M. uit Hilversum, noch de officier van justitie hebben tegen het vonnis van de rechtbank te Amsterdam hoger beroep aangetekend. Mevrouw L. van M. werd op 27 Juli terzake van het voortgezette misdrijf: medeplegen aan het verbergen van de opzettelijk aan het wet tig gezag onttrokken minderjarige Joodse oorlogspleegkind Betty Meljado en het onttrekken aan de naspeuringen der justi tie, veroordeeld tot 12 maanden waarvan zes voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar en aftrek van de preventieve hechtenis. De vrouw, die ex-pleegmoeder is van het nog niet gevonden andere Joodse weesmeisje Anneke Beekman, werd op 22 Maart gearresteerd. Zij zal nu nog onge veer anderhalve maand gevangenisstraf moeten ondergaan. DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT PAGINA'S John Skelton: De geschiedenis geeft ons enige vergoeding voor de kortheid van het leven. „Ik volgde de stem van mijn geweten" BERLIJN (Reuter). Dr. Otto John, het naar Oost-Duitsland uitgeweken ge wezen hoofd van het West-Duitse „Bureau tot bescherming van de grondwet", heeft op een persconferentie in Oost-Berlijn on der meer verklaard: „Ik ben en blijf geestelijk zo vrij en onafhankelijk als ik steeds geweest ben". Door uit te wijken naar Oost-Duitsland had hij dezelfde stem van zijn geweten ge volgd, die hem er in 1933 toe bracht tegen de nazi's te strijden. Op de persconferentie waren ook onge veer 100 Westerse journalisten. Zij was ge organiseerd door de Oost-Duitse „Commis sie voor de Duitse eenheid", een door de Oost-Duitse regering gesteund orgaan. John was vergezeld van Wilhelm Girnus, 'n lid van deze commissie. Zijn gezicht was door de zon gebruind en hij keek ernstig, Voorts waren er enige waarnemers van de Oost-Duitse regering, onder meer een zekere kolonel Bormann van de veilig heidsdienst. Klaagzang van de Pravda: LONDEN (Reuter). Pravda, het blad van de Russische communistische partij, heeft een hoofdartikel gewijd aan de „nog niet volbrachte taak een nieuw type Sov jet-mens met een nieuwe moraal" te schep pen, aldus radio-Moskou. In het blad werd er over geklaagd, dat er nog resten kapi- tafisme in de geesten der mensen zijn over gebleven. „Vreemde opvattingen en denk beelden uit de omringende kapitalistische laijden" kunnen in de Sovjet-gemeenschap opduiken, aldus Pravda. Er moest ook vast besloten en onverbiddelijk gestreden wor den tegen „overblijfselen van godsdienst en bijgeloof" en tegen „dronkenschap en straatschenderij". Het K.N.M.I. deelt mede: Ook in de af gelopen 24 uur heeft het weer ons meer aan de herfst dan aan de zomer doen denken. Er stonden krachtige tot harde Westelijke winden en er vielen talrijke buien, waarvan gisteravond sommige van onweer vergezeld gingen. Op sommige plaatsen brachten de buien veel regen. Zo viel in De Bilt in de afgelopen nacht 27 mm regen. De depressie die al sinds Maandag het slechte weer ver oorzaakte, lag vanmorgen bij de Zuidpunt van Noorwegen. De luchtdruk in ons land begon toen finlt te stijgen onder invloed van een uit het Westen naderende zwakke rug van hoge luchtdruk. Deze rug van ho- gedruk zal de wind en de buiïgheid doen afnemen. Er zullen wat meer opklaringen voorkomen. Deze weersverbetering zal ech ter slechts van tijdelijke aard zijn, want de rug van hoge druk wordt gevolgd door een nieuwe oceaandepressie, die Donderdag middag of Donderdagavond waarschijnlijk reeds het weer in ongunstige zin zal gaan zinvloeden. (van hedenmorgen 7 uur) 12 toestand "E 5 rt» c S'S Z.S Stockholm Oslo Kopenhagen Amsterdam Londen Luxemburg Parijs Bordeaux Grenoble Nice Genève Zürich Locarno Berlijn Frankfort München Rome Ajaccio Wenen Innsbruck Mallorca geheel bew. licht bew. onbewolkt regenbui licht bew. regenbui zwaar bew. licht bew. half bew. licht bew. licht bew. licht bew. licht bew. zwaar bew. half bew. regenbui onbewolkt onbewolkt onbewolkt half bew. licht bew. NNW 2 ONO 2 ZZW 8 W 10 WZW 3 WZW 7 WZW 8 WZW 3 O 2 NW 3 ZZW 6 Z 2 O 2 ZZW 4 ZW 9 WZW 7 windstil ONO 4 W 6 windstil NNO 2 18 3 18 6 19 8 17 12 19 0,2 16 5 20 0,2 21 0 22 0 30 0 21 0,1 19 0,6 28 0 20 0,1 19 3 18 2 31 0 27 0 20 - 32 0 Neerslag laatste 24 uur IETS HOGERE TEMPERATUREN Verwachting medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Woens dagavond tot Donderdagavond, opge maakt om 10 uur: Aanvankelijk flinke opklaringen en slechts enkele verspreide buien. Later weer toenemende bewolking met kans op enige regen of motregen. Overwe gend matige wind tussen West en Zuid. (ets hogere temperaturen. 12 Augustus Zon op 5.18 uur. onder 20.12 uur. Maan op 19.05 uur. onder 2.39 uur. Maanstanden 14 Aug. 12 03 uur: Volle maan 21 Aug. 5.51 uur: Laatste kwartier 28 Aug. 11.21 uur: Nieuwe maan Hoog en laag water in IJmuiden Woensdag II Augustus Hoog water: 1.00 en 13-38 uur. Laag water: 8.57 en 21.28 uur. Donderdag 12 Augustus Hoog water: 2.00 en 14.29 uur. Laag water: 10.00 en 22.23 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 1