Verbod gevraagd van ALLE wapens
voor massa-vernietiging
Reddingsbrigades hielden
een stranddag in Noordwijk
PANDA EN DE MEESTER-SCHURK
Agenda voor
Haarlem
Wereldnieuws
ZocU ió het
zo
Dansschool Kwekkeboom - NIEUWE GRACHT 98-Haarlem
De radio geeft Dinsdag
Woonwagen kantelde
in smalle straat
Tunnelbouw „plat",
Van Gelder draait
„Project Mouse", plan
voor kunstmaan
MAANDAG 30 AUGUSTUS 1954
2
Wereldraad van Kerken
Ware vrede kan niet op
vrees berusten
Iedereen neemt Rennies.
efCfteifüLimij!
WOLLEN JUMPERS - VESTEN
Ruim 30.000 duiven
in Orleans gelost
Weer grote drukte
bij de ponten
Echtpaar in auto te water;
vrouw verdronken
Vijf mensen uit zee gered
bij Scheveningen
Negen personeelsleden van
Bijenkorf in arrest
Kerkelijk Nieuws
Inschrijving voor de nieuwe
cursussen vanaf t September
Telefoon 13525
Gaat U met vacantie?
TELEFOON
CENTRALE
EVANSTON (Reuter) De W'ereldraad
van Kerken dringt er in een rapport bij
alle landen op aan, niet te dreigen met het
gebruik van de waterstofbom en andere
wapens voor massale vernietiging.
De kernwapens hebben vrees doen ont
staan en een ware vrede kan niet op vrees
worden gebaseerd. Het was onjuist te den
ken, dat de waterstofbom de vrede ver
zekert, omdat men nu bang zou zijn een
oorlog te beginnen.
De raad doet een beroep op de wereld,
waarin onder meer wordt verklaard dat
het verbod van alle wapens voor massa
vernietiging, waaronder atoom- en water
stofbommen, noodzakelijk is om een ramp
te voorkomen. Op de naleving zou inter
nationale controle moeten worden uitge
oefend. Alle andere wapens zouden dras
tisch beperkt moeten worden. De vrede zou
onmogelijk zijn zolang de bewapenings
wedloop zou voortduren en landen nog
zouden trachten hun macht uit te breiden,
met geweld of dreiging met geweld. De
regeringen en volkeren zouden met elkaar
moeten blijven spreken om wrok en haat
te vermijden. Zij zouden middelen moeten
blijven zoeken om een einde te maken aan
vrees en wantrouwen.
Christenen moeten bedenken, dat er niet
gemakkelijk vrede zal komen in een we
reld. waarin miskenning van God en re
bellie tegen Hem geleid heeft tot hebzucht
en een onverzadigbare drang naar macht.
Dit had oorlog en ander kwaad tot gevolg.
In de grond van de zaak is dit een gees
telijk probleem, dat door economische en
politieke maatregelen alleen niet op te
lossen is. De harten der mensen moeten
veranderd worden.
Vreedzaam samenleven
„Christenen moeten het totalitarisme blij
ven veroordelen als vals van leerstelling en
gevaarlijk in toepassing. Zij moeten zich
ook blijven verzetten tegen atheïstisch
materialisme. En toch, hoe diep het con
flict ook moge zijn, is het niet noodzakelijk
een onoverkomelijke hinderpaal om samen
in een verdeelde wereld te leven".
Dit naast elkaar bestaan moest voor
Christenen echter niet betekenen een on
derwerping aan het bevriezen van de hui
dige onrechtvaardigheden en de onnatuur
lijke verdeling van naties. Wel moesten zij
dwang verwerpen als middel tot veiligheid
of herstel van onrechtvaardigheid of ver
deeldheid.
Het rapport dringt aan op een getrouwer
en verantwoordelijker gebruik van het
UNO-Handvest of misschien een wijziging
er van. Het ontzeggen van de vrijheid van
godsdienst en andere rechten was een teken
van de morele ongezondheid van de wereld.
De regeringen en volkeren moeten hun
krachten wijden aan het bevredigen van
de normale behoeften van de burgers van
hun landen en zorgen voor een behoorlijk
ADVFHTF.NT1E
Want iedereen weet dat ze
feilloos helpen
(van de ene minuut op de andere) tegen het
branden van overtollig maagzuur. Waarom
gij dan niet Iedere apotheker en iedere
drogist heeft Rennies voor U. Er zijn drie
verpakkingen: klein - groter - grootst, om
tegemoet te komen aan ieders persoonlijke
behoefte en voorkeur. Bovendien is iedere
Rennie apart verpakt, practisch en hygië
nisch zo maar voor 't bij U steken. En dat
U Rennies gebruikt hoeft niemand te weten,
want U neemt ze onopvallend in, zonder wa
ter of wat ook, en laat ze smelten op de tong.
Ze zijn nog smakelijk bovendien.
bestaan voor armere en economisch ten
achter gebleven landen.
De raad keurde een rapport over sociale
aangelegenheden goed, waarin wordt ge
zegd: „de kerken moeten krachtig waar
schuwen tegen de wijdverbreide ontwrich
ting van het gezinsleven", alsmede een
resolutie, waarin er bij de leden-kerken op
aan wordt gedrongen te werken voor de
afschaffing van rassenscheiding of -discri
minatie.
ADVERTENTIE
BARTELJO RISSTR. HAARl EM TEL 13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM TEL. 717162
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.20 Platen. 7.50
Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Morgenwijding. 9.15 Geesteleijke liederen.
9.30 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.50
Voor de kleuters. 11.00 Voor de zieken. 11.30
Pianorecital. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor het
platteland. 12.40 Pianospel. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Prome
nade-orkest 14.00 Causerie over Amerika,
met muziek. 14.30 Platen. 14.45 Scheepswerf
De Kroonprinses, hoorspel. 16.05 Wereld
muziekconcours te Kerkrade. 16.30 Voor de
jeugd. 17.00 Instrumentaal kwartet. 17.20
Reportage en platen. 17.45 Europese zwem-
kampioenschappen te Turijn. 18.00 Nieuws.
18.15 Piano. 18.30 R.V.U.: Philosophie: van
bezinning tot systeem. 19.00 Orgelconcert.
19.30 Paris vous parle. 19.35 Lichte muziek.
Nationaal programma ter gelegenheid van
de verjaardag van H.K.H. Prinses Wilhel-
mina. 20.00 Nieuws. 20.05 Radio Philharmo-
nisch orkest en solist. 20.55 Gravin van Bu
ren, klankbeeld. 21.15 Vocaal dubbelkwar-
tet. 21.30 Vrouwen uit het Huis van Oranje,
causerie. 21.45 Zo was het voor vijftig jaar.
klankbeeld. 22.20 Het Koningin Wilhelmina-
fonds, toesoraak. 22.30 Koninklijke Militaire
Kapel. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.50—
24.00 Dagsluiting.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Morgengebed en litteraire
kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15
Platen. 9.100 Voor de huisvrouw. 9.40 Licht
baken. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen.
10.30 Platen of voor de jeugd. 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Platen. 11.50 Als de Ziele luis
tert. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. (12.30—12.33
Land- en tuinbouwmededelingen). 12.50
Europese Zwemkampioenschappen te Turijn.
13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Amuse
mentsorkest en solist. 13.45 Platen. 14.00
Wereldmuziekconcours te Kerkrade. 14.30
Metropole-orkest. 15.00 Platen of voor de
jeugd. 15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.45 Regeringsuitzending: Nederland en de
wereld: Het Nederlandse bibliotheekwezen
en de wereld. 18.00 Lichte muziek. 18.20
Sportpraatje. 18.30 Voor de jeugd. 18.52 Ac
tualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.15
Uit het Boek der Boeken. 19.30 Platen. 20.00
Nationaal programma. Zie Hilversum I.
TELEVISIE (Nationaal programma)
19.3020.15 Standvastig Hart, TV-spel.
20.15 Brasiliana, rhythmische dansrevue.
21.15 Journ., weeroverzicht en Een kunste
naar zag 't21.35 Brasiliana (vervolg).
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 12.50 Koersen. 12.55 Platen. 13.00 Nieuws
13.15, 14.00, 14.30 en 15.00 Platen. 15.30 Orgel
16.00 Platen. 16.15 Orgel. 16.45 Platen. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.50 Boekbespreki
18.00 Symphonie-orkest. 18.30 Voor de sol
daten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Syn
dicale kroniek. 20.00 Verzoekprogramma
20.15 Voor de vrouw. 21.00 Omroep-orkest en
soliste. 22.00 Nieuws. 22.15 Sopraan en piano
22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Vraaggesprek met
onze luisteraars. Boeken en schrijvers. (Op
224 en 75 iz.)
Eenendertigduizend Nederlandse post
duiven in de leeftijd van een maand of vier
hebben Zondagmorgen omstreeks zeven
uur vliegend de terugtocht aanvaard van
Orleans (541 kilometer van Amsterdam)
waarheen zij per trein waren vervoerd.
Deze massavlucht was georganiseerd door
de Postduivenconcoursvereniging „Tilburg
Vooruit" en het was voor de tweede maal
dat men jonge duiven een afstand als de
onderhavige trachtte te laten vliegen. Zon
dagavond bleken ongeveer 500 van de
vogels op hun basis te zijn teruggekeerd.
De eerste melding, te 14.29 uur kwam van
de heer J. Ooms te Amsterdam. Verwacht
wordt dat een belangrijk deel van de post
duiven in dit concours vandaag zal terug
keren.
Aan de vlucht werd deelgenomen met
700 duiven van de afdeling Amsterdam van
de Nederlandse Algemene Bond van Post-
duivenhouders.
Men zou aan de grote verkeersdrukte,
die Zondagmiddag op de Wijkerstraatweg
heerste, niet zeggen dat de zomer naar de
herfst neigt. Het was gistermiddag weer
raak" met de file.
Het „700 jaar Alkmaar" kon dit keer niet
als schuldige worden genoemd voor de on
afzienbare rij van wachtende voer
tuigen, die 's avonds tegen zeven uur voor
bij de Duinvlietstraat en bijna tot aan de
spoorwegovergang naar Beverwijk reikte.
Wachtensmoede autobestuurders, die het
langs andere straten probeerden om vlugger
bij de ponten te komen, kregen de kous op
de kop, want zij raakten hierdoor nog meer
achterop. Het wachten heeft op het drukste
tijdstip talloze automobilisten minstens een
uur van hun tijd gekost.
De politie heeft de hele Zondagmiddag
en -avond tot el? uur bij de pont1 dienst
moeten doen.
Onder de gemeente Schipluiden is Za
terdagmiddag een auto, waarin zich het
echtpaar Klinkenberg uit Vlaardingen be
vond, in het water gereden, toen de be
stuurder voor een tegenligger moest uit
wijken. Pas na twintig minuten zag men
kans het echtpaar te bevrijden, doch toen
bleek de 60-jarige mevrouw K. reeds te
zijn overleden. De eveneens 60-jarige heer
K. had kans gezien het hoofd boven water
te houden. Hij is nog naar het ziekenhuis
in Delft overgebracht, doch blijkt geen
nadelige gevolgen van het ongeval te heb
ben overgehouden.
Omstreeks half één Zondag zijn door de
sterke Zuidelijke wind en de opkomende
vloed vier personen, te weten drie dames
en een heer, in gevaar komen te verkeren
voor strandhoofd 47 ten Noorden van de
Scheveningse boulevard. Een patrouille
van twee man van de Haagse vrijwillige
reddingsbrigade gaf direct alarm en begaf
zich naar de drenkelingen. De gehele tom-
ploeg kwam in actie en de tomboot rukte
uit. Het lukte de brigade alle vier weer be
houden aan de kant te brengen. De dren
kelingen waren de heer en mevrouw Bru-
nott, en mevrouw F. van der BerkSche-
res, en haar zuster mejuffrouw H. J. Sche-
res, allen uit Amsterdam. Zondagmiddag
om ongeveer half vier kwam tijdens sterke
Zuid-Westelijke wind en opkomende vloed
de 22-jarige S. H. Sorminus, wonende te
Leidschendam, in gevaar te verkeren voor
strandhoofd 27 te Kijkduin. Hij werd door
een lid van de Haagse vrijwillige reddings
brigade in veiligheid gebracht. De drenke
ling was door onbekendheid met de geva
ren der zee in moeilijkheden geraakt.
Grote serie diefstallen ontdekt
meer arrestaties verwacht
Onder het personeel van De Bijenkorf
te Amsterdam zijn in het afgelopen week
eind arrestaties verricht. Toen enige dagen
geleden een der mensen van de expeditie-
afdeling door de bedrijfsrecherche was
aangehouden, kwam na ellenlange verho
ren uit, dat men hier met een heel com
plot te doen had. Men besloot dus de ge
meentepolitie er bij te halen. Deze ar
resteerde Zaterdag reeds viif personeels
leden en dat aantal werd Zondag nog met
vier verhoogd. De politie verklaarde bo
vendien dat nog vele andere arrestaties
zullen volgen. De gang van zaken was als
volgt: Men zocht in het magazijn uit wat
van zijn gading was en via de normale ka
nalen van magazijn en expeditie verlieten
de uitgezocnte goederen het gebouw,
waarna ze op een aantal contactadressen in
de stad werden bezorgd. In de meeste ge
vallen werd de goederen later verkocht.
Op deze wijze is voor vele tienduizenden
guldens schade aan het bedrijf toegebracht.
Men zoekt nog naar verschillende contact
adressen en hoopt in de loop van vandaag
de zaak compleet te hebben. Naar ver
luidt zou het complot uit ongeveer twintig
personen bestaan.
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Aarlanderveen E. G.
Boesenkool, res. legerpred. te Ede; naar
Oostburg (toez.) VA S. Hugo van Dalen te
Colijnsplaat.
Aangenomen tot vicaris te Nieuwe Peke-
la (boven) L. C. Vogelaar, cand. te Krui-
ningen.
Geref. Kerken
Aangenomen naar Dirkshorn G. W. H.
Peddemors, cand. te Kampen, die bedankte
voor Baambrugge, Dinteloord, Giessen-
Oud-en Nieuwkerk, 's-Gravenmoer, Oide-
markt en voor Westerlee.
Geref. Kerken ond. art. 31 K.O.
Beroepen te Hyken (Dr.) F. v. Dijk te
Heerenveen.
Geref. Gemeenten
Aangenomen naar Nunspeet W. Hage te
Aalst-Brakel die bedankte voor Wage-
ningen en voor Sardis (Canada).
De smalle Haarlemmerdijk iin Amster
dam is Zaterdagmiddag een uur lang ver
sperd geweest. Om half drie kantelde in
deze straat een houten woonwagen. Een
motorrijder, die juist wilde passeren ont
snapte waarschijnlijk aan de diood door op
het laatste ogenblik het trottoir op te rij
den.
De ruim drie ton wegende en bijna negen
meten- lange woonwagen werd getrokken
door een kleine auto. Het smalle houten
linker achterwiel geraakte in de tramrails
en toen de trekker iets meer naar het mid
den van de straat ging rijden, brak het
wiel, waardoor de woonwagen kantelde.
Er zaten geen mensen in, alleen een
hond, die ongedeerd kon worden bevrijd.
De politie zette de Haarlemmerdijk voor
alle verkeer af. Na een uur kwamen twee
grote kraanwagens van het gemeentelijk
vervoerbedrijf ter plaatse. De woonwagen
kon niet meer rijden, ook niet als men
hem overeind had kunnen zetten. Dus
moesten de beide kraanwagens het zware
obstakel optakelen en daarna met de op
zijn kant zwevende woonwagen tussen zich
in naar het Haarlemmerplein rijden. De
moeilijkheid hierbij was, dat de snelheid
van de kraanwagens waar-van er één
achteruit rijden moest precies gelijk
diende te zijn om te voorkomen dat de
woonwagen in tweeën zou worden ge
trokken of in elkaar gedrukt.
Toen de vreemde stoet op het Haarlem
merplein arriveerde, brak een touw, waar
door de wagen op de straat bankte. Er
sneuvelden een paar ruiten en daardoor
rolden allerlei huishoudelijk artikelen op
de straat. Nadat de wagen opnieuw was
opgetakeld wisten de kraanwagens het
gevaarte zo op het pleintje neer te leggen,
dat niemand er hinder van had.
De eigenaar ging daarna op zoek naar
iemand, die de wagen zou kunnen herstel
len.
Dr. W. Drees heeft Zondag zijn vacan-
tie onderbroken, om met zijn echtgenote
tegenwoordig te kunnen zijn op de familie
dag, uitgaande van de culturele commissie
van de Partij van de Arbeid te Velp. Dr.
Drees hield ook een korte toespraak tot de
ongeveer duizend aanwezigen in het plaat
selijke openluchttheater „De Pinkenberg".
ADVERTENTIE
Privéles op elk verlangd uur.
Vraagt ons gratis „DANSNIEUWS'
Van Zandvoort in 1953 naar Noordwijk
en van Noordwijk aan Zee waarschijnlijk
naar Scheveningen in 1955, bij een lus
trumviering van de Haagse Reddingsbri
gade. Dit zijn de achtereenvolgende plaat
sen van de jaarlijkse stranddag van de
Koninklijke Nederlandse Bond tot het Red
den van Drenkelingen, die op 17 Juli van
dit jaar door de zeer slechte weersomstan
digheden werd uitgesteld en Zaterdag on
der gunstiger weersgesteldheid werd ge
houden. Er was dit jaar voor het eerst
gebroken met de gewoonte van het laten
uitvoeren der nummers door ploegen van
kustreddingsbrigades afzonderlijk. Uit de
leden van de reddingsbrigades langs de
Nederlandse kust was een keurploeg sa
mengesteld, die gedurende een aantal Za
terdagmiddagen heeft geoefend om de
demonstraties voor te bereiden. Deze oefe
ning en Zaterdag de demonstratie geschied
de onder leiding van de heer J. Blankwater
uit Haarlem. De werkploeg stond onder
leiding van de heer H. Vos van de Bloe-
mendaalse Reddingsbrigade. De heer G.
Schuitemaker, eveneens lid van laatstge
noemde brigade, gaf door de microfoon
een toelichting op wat zwemsters en zwem
mers te zien gaven. Het aantrekkelijkste
was de slot-apoteose namelijk, de redding
van. de pseudo-drenkeling Bob de Jong,
lid van de Noordwijkse Reddingsbrigade,
enige honderden meters in zee door de
helicoptère Delilah" van de Marine Vlieg-
dienst van het vliegkamp Valkrnburg on
der gezagvoerder luitenant ter zee tweede
klasse vlieger Van der Wel. Klokslag vijf
uur, het afgesproken tijdstip, verscheen
Delilah boven het strand, waar een witte
linnen pijl de richting aangaf, waar de
drenkeling zich bevond. Door middel van
een uitgegooide boei werd de drenkeling
naar boven in de helicoptère getrokken en
even later op het strand aan leden van de
brigade toevertrouwd voor het verlenen
van verdere hulp aan het „slachtoffer". Na
een kort verblijf op het strand steeg de
helicoptère weer op, maar alvorens naar
de vliegbasis terug te keren, gaf gezag
voerder Van der Wel nog een demonstra
tie voor enige duizenden belangstelenden.
Het openingswoord was gesproken door
de heer P. van der Meije uit Zandvoort,
voorzitter van de Contact-commissie voor
de kustbrigades, welke commissie de
stranddag voorbereidt. Hij vertrouwde, dat
hetgeen de demonstranten te zien zouden
geven een goede indruk bij de aanwezigen
zou achterlaten van hetgeen de kustbriga
des doen om de veiligheid op het strand
langs onze kust te bevorderen. De voor
zitter van de K.N.B.R.D., de heer J. P.
Weyburg uit Velsen, vestigde er de aan
dacht op dat de reddingsbrigades hun ar
beidsveld over het gehele land hebben,
maar dat het goed is zich één maal per
jaar te bepalen bij het reddingswerk aan
de kust. Zo'n demonstratie achtte de heer
Weyburg zeker niet overbodig, want van
de vijfhonderd verdrinkingsgevallen met
dodelijke afloop, die er per jaar geschie
den, gebeuren er twintig tijdens een va-
cantiepreriode aan de Noordzeekust.
In de situatie rond de staking bij de
Velsense tunnelbouw is vanmorgen geen
verandering gekomen: enkele onderaanne
mers werkten nog door, maar de kern van
het werk ligt stil. Onder meer werd er
hedenochtend ook door de betonvlechters
nog werk verricht, maar de stakers ver
wachten, dat dezen er na enige dagen van
zelf mee moeten ophouden.
De EVC deelde ons hedenmorgen mede,
dat er op een „nader te bepalen tijdstip"
vergaderd zal worden om de te volgen ge
dragslijn uit te stippelen.
Bij Van Gelder is het werk hedenochtend
normaal doorgegaan; vanavond zullen de
bonden met de werknemers bijeenkomen.
43. „Ga nu maar eens rustig bij ons in
een hekstoel zitten, neef", zei kapitein Pa-
verits, „en houd dat hoofd van je in de
schaduw". Neef Mario gehoorzaamde, maar
erg rustig was hij niet. Niemand kan zich
op zijn gemak voelen als hij weet, dat vlak
naast hem een krachtige tijdbom elk ogen~
blik kan ontploffen. „Ik moet dat ding zien
kwijt te raken, zonder mezelf te verra
den", dacht Mario, „zodra ze slapen, zal
ik hem weggrissen en overboord gooien".
Voorlopig kon hij dus niets anders doen
dan wachten en naar het onheilspellende
getik van de bom luisteren. Hei gaf hem
een wee aevoel in de maag en hij kron
kelde met zijn tenen van de zenuwen. Maar
eindelijk kondigde een krachtig gesnurk
aan, dal de goede kapitein Paverits onder
zeil was gegaan. Met een snelle blik over
tuigde Mario er zich van dat ook Panda
sliep en stond behoedzaam op. Maar Panda
sliep nietdoor zijn oogleden hield hij
Mario nauwlettend in de gaten. „Hij steelt
het horloge van kapitein Paverits wat
wil hij daarmee doen?", vroeg hij zich af.
„Lieve help, hij wil het overboord smijten
Dat mag niet! Kapitein Paverits zal woe
dend zijn!" En toesnellend greep hij naar
de bom, die Mario juist in zee wilde slin
geren.
Als een aantal regeringen gehoor geeft
aan drie resoluties die Zaterdagmorgen op
een congres van de Union Radio Scienti-
fique Internationale iin Den Haag zijn aan
genomen dan zal binnen niet al te lange
tijd de verschijning van een nieuw hemel
lichaam aan ons firmament kunnen wor
den gemeld.
Dat nieuwe lichaam zal dan de kunst
maan zijn, een door mensenhanden ge
maakte satelliet, die in 24 uur één rond
gang om onze planeet zal volbrengen en
wel in een baan die slechts honderd kilo
meter van het aardoppervlak is ver
wijderd. Die baan zal zo liggen dat onze
kunstmaan elke twaalf uur over een dei-
polen komt, zodat het aard-oppervlak
dwars onder haar door wentelt.
Dit project, Zaterdagmorgen door de
Amerikaan Fred Singer gepresenteerd in
een lezing met lantaarnplaatjes op het con
gres van de Union Radio Scientifique
Internationale, dat op het ogenblik in Den
Haag wordt gehouden, moet het weten
schappelijke onderzoek dienen.
Er hinderen ons bij de studide van het
heelal tal van dingen. Een van de grootste
obstakels is onze dampkring; zij absor
beert een deel van de kosmische straling
uit het heelal, zodat wij dus hier beneden
geen juist inzicht kunnen krijgen in de
aard van die straling, zij filtert en ver
vormt het licht van zon en sterren, zodat
bijvoorbeeld ons spectroscopische onder
zoek onbetrouwbare resultaten oplevert
men denke aan de pogingen, om bijvoor
beeld de dampkringen van onze buurpla-
neten te onderzoeken en zelfs al is de
hemel wat men noemt glashelder, dan zijn
de sterrenkundigen nog niet tevreden: zij
zouden hun instrumenten het liefst opstel
len daar waar de lucht ophoudt en het va
cuum begint.
Dat is dan ook, in grote trekken weer
gegeven, de bedoeling van het „project
Mouse" zoals men dit plan voor een kunst
maan noemt. „Mouse", onze tweede maan,
zal een waarnemingsplatform worden, dat
met behulp van raketten wordt omhoog-
gebracht tot op een niveau waar middel
puntzoekende en middelpuntvliedende
krachten elkaar in evenwicht houden. Met
andere woorden: men zal het ding zo moe
ten bouwen dat het bijgegeven hoogte en
gegeven snelheid een massa heeft die het
in staat stelt, zich te gedragen als een echt
maantje: het valt niet op aarde maar vluch1
ook niet weg, het heelal in. De krachten
die erop werken zorgen voor een even
wicht dat een keurige kringloop oplevert.
Het toestel zal onbemand zijn. Maar aan
boord bevinden zich vele instrumenten:
meters voor kosmische straling, spectro
meters een magnetisch „geheugen"
om de dingen die het waarneemt te no
teren. Telkens wanneer het de polen pas
seert zal het automatisch die gegevens per
radio uitzenden en er zal een vliegtuig op
stijgen om deze radio-uitzendingen van zo
kort mogelijke afstand af en met dus zo
weinig mogelijk storing op te vangen.
Wij verzoeken onze weekabonné's. die
met vacantie gaan het abonnements
geld vooruit aan de bezorger te vol
doen.
DE ADMINISTRATIE
MAANDAG 30 AUGUSTUS
Begijnhofkapel: Hermann Zaiss Comité,
bijeenkomst 8 uur. Palace: „Pas op.... val
niet!", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Luxor: „City
Lights", alle leeft., 7 en 9.15 u. Rembrandt:
„De gevangene van Zenda",, 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Roxy: „Bloedwraak der Navaho's"
8 uuur. City: „Helden zonder roem", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Minerva: „The Robe", alle
leeft., 4, 6.40 en 9.15 uur. Frans Hals: „De
model-erfgenaam", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 31 AUGUSTUS
Palace: „Pas op.... val niet!", alle ir.eft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „City Lights",
alle leeft., 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „De
gevangene van Zenda", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Roxy: „Bloedwraak der Navaho's",
2.30 en 8 uur. City: „Helden zonder roem",
14 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Minerva: „De Ge-
veltourist", alle leeft., 2.30 uur. „Rebecca"
18 jaar, 8.15 uur. Lido: „The Robe" alle
leeft., 1.30, 4, 6.40 en 9.15 uur. Frans Hals:
„De model-erfgenaam" 18 jaar, 2.30 en 8 u.
Normaal. In Perzië is een tegen de rege
ring gerichte beweging in het leger en
bij de politie ontdekt. De militaire
gouverneur van Teheran deelde mede,
dat de arrestaties „een geheel en al
normaal karakter-" droegen.
Hoogverraad. Vijf leidende functionarissen
van de communistische partij in West-
Duitsland zijn gearresteerd onder ver
denking van voorbereiding van hoog
verraad. Om dezelfde reden is een ar
restatiebevel uitgevaardigd tegen de
leider der West-Duitse communisten,
Heiman, die naar Oost-Duitsland is uit
geweken.
Neergestort. Zondag is voor de tweede
maal binnen 24 uur een Amerikaanse
zes motorige bommenwerper van het
type B-36 neergestort. Van de 27 inzit
tenden van het eerste toestel kwamen
er 24 om het leven. De toestand van de
andere drie is zeer slecht. Bij het twee
de ongeluk werd een lid van de beman
ning gedood. Veertien anderen werden
gewond.
Ongevraagd. De premier van nationalis
tisch China, O. K. Joei, heeft bekend
gemaakt, dat zijn regering binnenkort
ongeveer 6000 ton rijst ter waarde van
ruim een millioen dollar uit de lucht
zou neerlaten voor de slachtoffers van
de overstromingen op het Chinese
vasteland.
Vacantie. De Britse labourdelegatie, die
een bezoek brengt aan Communistisch
China, is Zondag in de Zuid-Ohinese
stad Har.gtsjow aangekomen voor een
vacantie van een paar dagen aan de
oevers van een baai in de provincie
Ts.iekiang Zij zullen daarna naar Kan
ton en Hongkong reizen.
Weelde. De Belgische weeldebelasting van
tien percent zal voor verscheidene arti
kelen, van paraplu's tot badkuipen,
worden afgeschaft. Een nieuwe wet,
welke één September van kracht wordt,
heft de belasting onder meer op voor
reserve-onderdelen voor motorvoertui
gen, meubels, linoleum, hoeden en bloe
men.
Frankenstein. De Zuid-Koreaanse presi
dent Syngman Rhee heeft verklaard
een tegenstander te zijn van een anti
communistisch verbond, aan het hoofd
waarvan Japan zou staan. De Verenig
de Staten zouden opnieuw een „Pearl-
Harbor" kunnen ondergaan, als het
„monster van Frankenstein" van de
Japanse militaire macht weer in het le
ven zou worden geroepen.
Zinloos. Luis Taruc-, leider van 25.000 Phi-
lippijnse opstandelingen „(Hoeks") is
veroordeeld tot twaalf jaar gevange
nisstraf en eer. boete van zes duizend
dollar. Hij had zich in Mei overgege
ven omdat hij 04- van overtuigd was,
dat zijn opstand zinloos was. Hij heeft
negen jaar lang oorlog tegen de Fhi-
lippijnse regering gevoerd.
Vrees. Volgens het anti-communistische
„Comité van vrije juristen" zijn deze
week drie Oost-Duitse volksrechters
naar West-Berlijn uitgeweken, omdat
zij vreesden ter verantwoording te wor
den geroepen wegens hun weigering om
zaken te behandelen tegen personen,
die hadden deelgenomen aan de opstand
in Juni van het vorige jaar.
Canada. Begin Juni telde de bevolking
van Canada, naar schatting van het
bureau voor de statistiek te Ottowa,
15.195.000 zielen.
Meten. Op het wereldcongres van hart
specialisten, dat op dertien September
te Washington zal beginnen, zullen pro
fessor Gustav Nylin (Stockholm) en dr.
Hans Bloemer (München) bijzonderhe
den geven over een methode om de
bloedsomloop in de hersenen door mid
del van radio-actieve isotopen zonder
nadelige gevolgen voor de patiënt te
meten.
Afgevoerd. Het Amerikaanse departement
van Handel heeft bekend gemaakt, dat
er 650 producten zijn afgevoerd van de
lijst van producten, die niet naar de
Sovjet-Unie en haar bondgenoten mo
gen worden verscheept. Dertig produc
ten zijn aan de lijst toegevoegd. De
maatregel slaat niet op China en
Noord-Korea. Van de lijst afgevoerd
zijn onder meer rubber- en oliepro
ducten, delfstoffen, auto's en chemische
en pharmaceutische artikelen. Bepaalde
soorten stoommachines, teerproducten,
machinereën en chemische producten
zijn toegevoegd.
OM EEN GROOT aantal telefoontoestel
len alle onderling met elkaar te verbinden,
dienen de lijnen over een centrale te lopen.
Vandaar dat alle abonné's op de telefoon
centrale zijn aangesloten, van waaruit het
onderlinge contact wordt tot stand ge
bracht.
Dit, minst omslachtige en meest econo
mische systeem, zien we ook toegepast in
het menselijk lichaam, waarvan alle pun
ten op twee manieren met elkaar in ver
binding staan. Eén van die verbindingen
wordt tot stand gebracht door de zenuwen
die alle met het centrale zenuwstelsel zijn
verbonden. Wordt u in de hand
geprikt, dan zullen de bloed
vaatjes in de nabijheid van
het wondje zich samentrek
ken. Hoewel deze reactie zich
afspeelt vlak bij de plaats
waar u gestoken bent, is het
bericht van de prik toch eerst
langs een gevoelszenuw hele
maal naar het ruggemerg gesneld en van
daar is een order uitgegaan om de bloed
vaatjes te vernauwen, opdat de gevolgen
van de prik zo gering mogelijk zullen zijn.
Maar er is nog meer gebeurd. Langs
zenuwbanen zijn vanuit het ruggemerg
ook orders naar verschillende spiergroe
pen gezonden, zodat deze direct zorgen dat
u de hand uit de gevaarlijke zone weg
trekt. In sommige gevallen blijft het daar
niet bij, want het bericht van de prik heeft
zich als pijn geopenbaard, waardoor zich
in de hersenen het een en ander gaat af
spelen, als gevolg waarvan bij sommige
m.ensen een order wordt gegeven aan de
spraakorganen om in snel tempo een serie
lelijke woorden te zeggen, terwijl bij die
genen die zich willen beheersen, de kaak
spieren opdracht krijgen de tanden stevig
op elkaar te klemmen.
Wat de reacties ook mogen zijn, één
ding weet u uit ervaring: de reacties op
de prik spelen zich in een oogwenk af.
Het zou echter ook kunnen gebeuren dat
u niet door een speld, maar door een mug
gestoken wordt. In dat geval wordt er een
jeukbericht naar de centrale gezonden en
de orders die nu vandaar uitgaan, luiden
ineens anders. Uw hand krijgt geen op
dracht weg te trekken, maar vanuit het
ruggemerg gaat een bevel naar de andere
hand, waar bepaalde spiergroepen order
krijgen de veroorzaker van de jeuk dus
de mug een stevige tik op het hoofd
te geven.
Vanuit alle delen van het lichaam ko
men bij het ruggemerg berichten binnen
langs 1.300.000 zenuwlijnen en worden or
ders uitgedeeld aan spiergroepen en klie
ren langs 400.000 andere lijnen. Over een
dergelijk uitgebreid net beschikt geen
enkele telefooncentrale in ons land. Toch
zijn het niet alleen deze
grote getallen die ons nood
zaken het centrale zenuwstel
sel een ingenieuzer systeem te
noemen dan welke telefoon
centrale ook. Het kenmer
kende verschil ligt voorna-
melijk in de taak. Deze is
bij het zenuwstelsel coördi
nerend, terwijl de telefooncentrale uitslui
tend verbindingen tot stand brengt. Zou
bij een ramp in onze samenleving één be
richtje aan de telefooncentrale voldoende
zijn om hulpcolonnes naar het getroffen
gebied te zenden, reserve materiaal te
mobiliseren en aan te voeren, geld, kle
ding en huisraad voor de getroffenen te
verzamelen, evacué's onder te brengen, de
functies van de getroffenen door anderen
te laten overnemen, plannen voor het her
stel voor te bereiden, enz., enz., kijk, eerst
dan zou de technisch zo bewonderenswaar
dige telefooncentrale vergeleken kunnen
V)orden met het miraculeuse centrale ze
nuwstelsel 1 oaarover ieder van ons be
schikt. Het levende systeem brengt een
dergelijke coördinatie van opbouwende
krachten wél tot stand, fungeert dus te
vens als generale staf, terwijl de gewone
telefooncentrale een mechanisch contact
apparaat is. Méér niet.
Eén ding valt zeker in het voordeel van
de telefooncentrale uit: een bericht vliegt
sneller door de koperdraad dan door de
zenuw.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.