VSV combineerde te kort
Gehavende Racing-ploeg versloeg
AFC op het nippertje: 3-2
..Clowntje Rick
„Achter Wallen
en Poorten"
&H mat
kdcbeett op (fir&egi:
Lager voetbal West 2
tegen vrijheid betaling
WH komt geducht
opzetten in HVB
Wederom nederlaag
voor HFC
Overwinningen van
HBC en TYBB
Sunderland van derde
naar eerste plaats
IlllSil
MÉÉipaf
4
Noorden is niet bang;
Zuid I strikt voor
KNVB sloeg invitatie
van Italië af
Jeugd van Maurits
mag weer spelen
Van der Weerd speelde
niet voor Wageningen
Hongarije won gemakkelijk
van Zwitserland
Oud-voetballers (trainers)
mogen weer spelen
Heemstede klopt Geel Wit
HFC-Zeeburgia
Derdeklassers
Louwers ook naar NBVB?
Voor de kinderen
De Engelse league
PWMg
SöSIti S
Bloemendaa! en EHS op het
goede pad bij vierdeklassers
FEUILLETON
MAANDAG 11 OCTOBER 1954
ADVERTENTIE
Met interessante vliegtuigplaatjes
VSV verloor gisteren in Leeuwarden
tegen de club van die naam in een wed
strijd, waarin het vrijwel voortdurend de
toon heeft aangegeven. De meestal goed
opgebouwde aanvallen werden echter on
voldoende afgewerkt, zodat de Friezen
aan één doelpunt voldoende hadden om
ondanks een technisch en tactisch over
wicht van VSV te winnen.
De eerste helft was de beste. Direct na
de aanvang beheerste VSV het spel. In het
middenveld bouwden Tielrooy, Spaans,
Van der Kuil en Stijger steeds weer nieuwe
aanvallen op. En kwamen de Friezen eens
een enkele maal voor het Velser doel, dan
zorgden Schoon, Hazeveld en Kunst dat ze
niet gevaarlijk konden worden.
VSV had dus gemakkelijk een voor
sprong kunnen nemen als het niet veel te
kort was blijven spelen, ook toen herhaal
delijk bleek dat de Friese verdediging,
waarin spil De Linde uitstekend was, daar
op zo goed vat had. Toch ontstonden er
wel enkele goede kansen. Maar midvoor
Verswijveren zag kans een halve meter
voor het doel nog over de lat te koppen en
schoten van Van der Kuil en De Graaf
werden door de Friese doelman Koopmans
uitstekend verwerkt.
Misgestompt
Dat duurde zo een half uur. Toen pas
kwam Leeuwarden voor het doel van Van
der Wint. En meteen was het raak. Uit een
voorzet van linksbuiten Hoekema schoot
diens rechter collega Hoekstra onverwacht
in, waarbij Van der Wint de bal met de
vuisten wilde keren, hetgeen echter mis
lukte (1—0).
De Friezen zetten toen gebruik ma
kend van de verwarring in de verdediging
van VSV fel door, maar stuitten vrij
wel steeds op de voortreffelijk spelende
Hazeveld. In deze periode ook maakte Van
In Rotterdam heeft de belangenvereni
ging van tweede-, derde en vierde klassers
district West 2 de jaarlijkse algemene
vergadering gehouden. Deze bijeenkomst
werd op verzoek nogmaals gepresideerd
door de heer Baltus Meijer, die het voorne
men bekend had gemaakt om uit prin
cipiële overwegingen de voorzittershamer,
die hij circa 35 jaar heeft gehanteerd, neer
te leggen.
Ook op deze vergadering werd er aan
de interne zaken weinig aandacht besteed
en punt 9 van de agenda van de aanstaan
de bondsvergadering vormde het voor
naamste onderwerp van bespreking. Het
resultaat was, dat met een stemmenver
houding van 25 voor, 36 tegen en 2 ont
houdingen de vergadering besloot om op
30 October zich uit te spreken tegen vol
ledige vrijheid voor de lagere clubs in
zake het betalen van hun spelers en hand
having van een volledig amateurisme te
bepleiten.
Niet bang
De algemene jaarvergadering van district
Noord heeft ten aanzien van de bespreking
van de agenda voor de komende bondsver
gadering weinig concreet nieuws opgele
verd. Duidelijk viel te bemerken, dat de
dreiging van de Beroepsvoetbalbond zien
nog nauwelijks tot het Noorden uitstrekt.
Bij monde van de heer S. de Wolf, voor
zitter van de belangenvereniging van
Noordelijke lagere klassers werd verklaard,
dat het Noorden zich zal keren tegen een
uitbreiding van de betalingsmocelijkheid.
Voorzitter Valkema verklaarde als per
soonlijke mening te hebben, dat men het
lagere voetbal moest toestaan, zich met
volle kracht tegen het weglopen van spe
lers te verweren door betaling over de ge
hele linie toe te staan een betaling, die
anders misschien toch onder tafel zou ge
schieden.
Van diverse kanten werd critiek uitge
oefend op het bestuur van de KNVB,
maar de heer Valkema verdedigde zijn
medebestuursleden door er op te wijzen,
dat men in vele gevallen niet anders had
kunnen handelen.
Zuid I vóór
District Zuid I was met grote meerder
heid van stemmen voor betaling van de
spelers uit de tweede-, derde en vierde
klasse, maar men maakte aan het voorstel
een toevoeging, namelijk om de na 31 Oc
tober 1954 binnenkomende aanvragen om
overschrijving te bevriezen en per 15
Juni een transferregeling mogelijk te ma
ken, waarvan tijdens het gesioten seizoen
tot 1 Augustus gebruik kan worden ge
maakt.
der Wint zijn fout ruimschoots goed door
enkele fraaie reddingen.-
De tweede helft was veel minder. De
voortdurend vallende regen maakte het
veld spekglad en hierdoor wreekte zich
het hoge tempo van voor de rust. De kwa
liteit zakte het meest aan de kant van
VSV, waardoor het veldoverwicht ver
dween. Het werd een gelijk opgaande strijd
zonder doelpunten.
In de laatste tien minuten kwam VSV
nog met een „wanhoopsoffensief" voor de
dag, dat Leeuwarden geheel voor eigen
doel terugdrong. Maar ook nu bleek het
korte combineren niet de juiste manier
om tegen een verdediging als die van
Leeuwarden tot resultaten te komen.
Sterke tegenstander gevraagd
Het Italiaanse voetbalelftal wilde op 14
November in een Italiaanse stad een wed
strijd spelen tegen een sterke tegenstander.
De Italiaanse bond heeft zich tot de KNVB
gewend met het verzoek of het Nederland
se elftal op die dag een wedstrijd tegen de
Italiaanse A-ploeg zou kunnen spelen.
Het bestuur van de KNVB heeft dit ver
zoek evenwel moeten afwijzen, aangezien
het programma, nationaal en internatio
naal reeds zo vol is, dat men geen kans
ziet om de uitnodiging te aanvaarden. De
Italiaanse bond heeft zich thans tot de
voetbalorganisaties van Noord-Ierland en
van Noorwegen gewend met een overeen
komstig verzoek.
De straf, door het bestuur van de KNVB
aan „Maurits opgelegd en waarbij de ge
hele club buiten competitieverband werd
geplaatst, is gewijzigd. Er is thans toestem
ming verleend om elftallen van „Maurits"
aan de jeugdcompetitie van de afdeling
Limburg van de KNVB te laten deelne
men.
Het betreft hier spelers die geboren zijn
na 1 September 1936. Het bestuur van de
KNVB staat op het standpunt dat de jon
gere spelers niet de dupe mogen worden
van een daad, die door het bestuur van
„Maurits" is verricht en waarvoor het be
stuur van de Limburgse club is gestraft.
Juridisch advies KNVB
De Wageningen-speler Van der Weerd
heeft op juridisch advies van de rechts
kundige van de KNVB in de wedstrijd
DWS-Wageningen niet meegespeeld. Deze
speler heeft al enkele maanden geleden
een contract getekend met de beroeps
voetbalclub De Graafschap te Doetinchem,
doch daarna heeft hij dit contract terug
gestuurd, omdat hij bij nader inzien zich
niet met de consequenties daarvan kon
verenigen.
Hij had daarna niets meer gehoord van
De Graafschap en kwam weer geregeld uit
voor Wageningen. Dezer dagen ontving hij
echter bericht, dat De Graafschap hem
aan zijn contract wilde houden. Inmiddels
heeft Van der Weerd ontbinding van het
contract aan de kantonrechter gevraagd.
Meer dan 90.000 toeschouwers hebben in
het stadion in Boedapest het Hongaarse
voetbalelftal een gemakkelijke drie-nul
zege op Zwitserland zien behalen. Met
rust hadden de Hongaren reeds met twee
nul de leiding. De Zwitsers hadden het
aan het werk van hun doelman Pariier te
danken, dat zij niet met grotere cijfers
werden verslagen.
Onze landgenoot Leo Horn, die, uitste
kend geassisteerd door de Nederlandse
grensrechters Ausum en Schipper, het
treffen leidde, heeft in de Hongaarse hoofd
stad een uitstekende indruk achtergelaten.
Weliswaar had hij het niet bijzonder moei-
lenk daar er zeer fair gespeeld werd, doch
de beslissingen die hij nam dwongen van
alle spelers groot respect af.
W. H. E. POSTHUMA MEDISCH ADVI
SEUR NEDERLANDS ELFTAL. De arts
W. H. E. Posthtima te Amsterdam is als op
volger van wijlen J. Thomee tot lid be
noemd van de medische commissie van de
KNVB. De heer Posthuma is tevens aan
gewezen als medisch adviseur van de spelers,
die in aanmerking komen voor het Neder
lands elftal.
Naar wij vernemen is door het bestuur
van de KNVB aan Henk de Boer, die op
het ogenblik ONA traint, toestemming ge
geven, om voor Sparta uit te komen. Het
bestuur van de KNVB staat namelijk op
het standpunt, dat er geen bezwaren be
staan om oud-voetballers, die als neven
betrekking een trainingsfunctie hebben
aanvaard, als betaald speler te laten uit
komen in een eerste klasse vereniging.
Een soortgelijk geval geldt voor Elink-
wijk. Vonk, die als nevenbetrekking Zuid
vogels (Huizen) traint, is gerechtigd om
in den vervolge voor Elinkwijk uit te ko
men.
Bram Wiertz, die Zaandijk traint, zal
om dezelfde reden voortaan in het eerste
elftal van DWS kunnen worden opgesteld
en ook Fanger kan in het eerste elftal van
de Amsterdamse vereniging weer mee
spelen.
De strijd in de HVB-competitie is dit
seizoen zeer spannend. De uitslagen duiden
regelmatig op gering krachtsverschil en de
dag van gisteren maakte hierop geen uit
zondering. WH komt in de eerste klasse
danig opzetten en Heemstede won de be
langrijke strijd in de tweede klasse tegen
Geel Wit.
De bovenste plaats van de eerste klasse
is nog steeds in het bezit van het Hille-
gomse Concordia, dat ditmaal RCH 4 met
drieeen deed sneuvelen. Omdat DSK het
bij EDO 3 niet verder bracht dan een
nulnul gelijk spel, werd de leidende
positie van Concordia iets verbeterd, maar,
zoals is opgemerkt, dienen de Hillegom-
mers met WH rekening te gaan houden.
De Herculanen wonnen nu weer van
RCH heeft de strijd tegen AFC niet ge
heel zonder verlies doorstaan. De Racing
behaalde in Amsterdam weliswaar de
overwinning, maar voor enkele spelers van
de blauw-zwarte ploeg heeft deze wedstrijd
een minder aangenaam verloop gehad.
Linksbuiten Couwenhoven scheurde een
beenspier, waardoor hij vermoedelijk enige
weken niet zal kunnen spelen; Koster kreeg
een trap tegen een knie en liep een vlees
wonde op, die in het ziekenhuis moest wer
den gehecht. Ook zijn meespelen moet voor
de komende wedstrijd dubieus worden ge
acht. Voorts raakte ook Kruyer geblesseerd
en Hoogendoom moest de wedstrijd al
strompelend uitspelen.
RCH ontmoette in AFC een tegenstander,
zich niet voetstoots gewonnen gaf. In de
eerste helft kon de Racing zich door doel
punten van Kruyer en Couwenhoven een
twee-nul voorsprong verzekeren. De krach
ten ontliepen elkaar weinig, maar het
betere spel van de RCH-voorhoede in aan
merking nemende, was deze voorsprong
niet onverdiend.
Kort na de pauze begon de misère. Op
het moment dat Couwenhoven alleen voor
de AFC-doelman was verschenen en zou
gaan schieten, greep de RCH'er naar zijn
been. Hij moest het spel terstond staken
en naar bleek had de RCH'er vermoedelijk
een beenspier gescheurd.
Met Burghout als invaller zette RCH de
strijd voort. De tegenstand van AFC werd
steeds feller. RCH bleef nog even in de
meerderheid, maar nadat Van den Berg de
achterstand had verkleind, kwamen de
AFC'ers sterk in het offensief. Het was
jammer, dat de Amsterdammers zich gin
gen bedienen van een te harde speelwijze.
"Weldra raakte Kruyer geblesseerd.
Zeer spannend werd de strijd nadat
Kappel de stand op twee-twee had ge
bracht. Wel scoorde Biesbrouck daarop
weer voor RCH, maar nadat ook Koster
gewond was geraakt, moest RCH zich met
hand en tand verdedigen. Zowel Kruyer als
Koster bleven binnen de lijnen, omdat geen
invallers meer werden toegestaan. Beide
spelers konden zich echter alleen met grote
moeite in het spel betrekken. Ten laatste
voelde ook Hoogendoorn zich niet meer op
zijn gemak.
Een matig spelend HFC-elftal leed tegen
Zeeburgia een verdiende twee-een neder
laag. Het ontbreken van de strijdlust in de
Haarlemse ploeg en het zwakke spel van
de voorhoede kunnen als voornaamste oor
zaken van deze nederlaag worden aange
tekend.
HFC miste midvoor Corbeth, waardoor
de voorhoede enige veranderingen had
ondergaan. De rechtervleugel bestond uit
Hans Winter en Jochemus. Oud speelde
midvoor met naast hem De Nijs als links
binnen. Invaller Engelenberg bezette de
linksbuitenplaats.
Het begin van de wedstrijd was voor
HFC hoopvol. Er was ruim een minuut ge
speeld toen Oud de bal opving uit een pass
van De Nijs en raak schoot. De gastheren
bleven daarna nog even de toon aangeven,
maar naarmate de tijd verstreek, kwam
Zeeburgia er steeds beter in.
Na drieëntwintig minuten slaagden de
bezoekers er in gelijk te maken door een
doelpunt van linksbuiten Former. Tijd om
zich te herstellen kreeg HFC niet, want
twee minuten later werd het een-twee na
een fraai schot van Van der Ham. De
pogingen der HFC'ers om het getij te doen
keren leverden geen succes op. Het binnen-
trio van de Good Old bleek niet bij machte
de aanvallen naar behoren af te werken.
Na de rust kwam HFC fel opzetten. Vier
hoekschoppen op het doel van Zeeburgia
waren het resultaat van het Haarlems
offensief, dat evenwel slechts van korte
duur bleek. Zeeburgia werd de situatie
spoedig meester en wees alle HFC-aanval-
len resoluut af. De laatste tien minuten
gaven een meerderheid van HFC.
Stormvogels 4 met viertwee en zullen
nog wel iets van zich laten horen.
Voor een geduchte teleurstelling zorgde
WD. De Droste-spelers moesten bij Hoofd-
dorpse Boys op bezoek en boekten daar
een viereen nederlaag hetgeen tevens
de eerste overwinning voor de Boys uit
Hoofddorp betekende.
Beter werk leverde VI. Vogels door bij
IEV met tweenul te winnen. Spaarndam
BSM werd afgekeurd. De stand luidt;
Concordia 47 St. vogels 4 43
DSK 46 Spaarndam 22
WH 3—5 Hoofdd. B. 3—2
WD 4—5 RCH 4 4—2
VI. Vog4—5 EDO 3 4—1
DSS 3—4 BSM 3—0
IEV 4—4
Zege voor SVY
In de tweede klasse A heeft Heemstede
zich voorlopig stevig aan de kop genesteld.
Het won de belangrijke ontmoeting tegen
Geel Wit met tweenul en kan nu wat
ruimer adem halen. Vooral omdat SHS een
punt verspeelde bij Kinheim 2. Maar op
gepast moet worden voor SVY, dat TZB
de vierde nederlaag bezorgde, en Vogelen
zang, dat bij Nw Vennep een fraaie twee
één overwinning boekte. DSB behaalde de
eerste overwinning ten koste van WB 3:
drienul. De stand luidt:
H'stede 48 Nw Vennep 44
Vog. zang46 Kinheim 2 43
SHS 3—5 DSB 4—2
SVY 3—5 WB 3 4—1
Geel Wit 4—4 TZB 4—0
EÜ <le derdeklassers hebben alleen I1BC en
TYBB kans gezien de overwinning te be
halen. HBC handhaafde zijn leidende posi-
ie in de derde klas A door een zege op BEC.
TYBB versloeg Ripperda. Schoten stelde
teleur door een nederlaag tegen Alcmaria.
Ook Zandvoortméeuwen bleef beneden de
verwachtingen door van LFC te verliezen.
Hillegom kon het bij Sohcveningcn niet bol
werken en verloor met viernul.
Schoten moest zich tegen een vechtlustig
Alcmaria tevreden stellen met een twee
nul nederlaag. De Alkmaarders, die harder
voor de punten streden dan de geelzwar
ten, verdienden de zege. Een misgreep van
de invaller-doelman van Schoten stelde
Alcmaria spoedig in staat de leiding te ne
men. Enkele seconden voor tijd werd het
twee-nul. HBC was tegen BEC de beste
ploeg. De rust ging in met een eennul
voorsprong, dankzij een doelpunt van Dui
venvoorde. Dezelfde speler maakte er na
rust tweenul van, waarna Joop Martin
met een fraai schot uit een voorzet van
Vogel de eindstand op drienul bracht.
Bij de wedstrijd Zandvoortmeeuwen
LFC viel het enige en beslissende doelpunt
tien minuten voor de rust. In de tweede
helft kregen de Zandvoorters enkele kan
sen voor de gelijkmaker. Hiervan werd
geen gebruik gemaakt. De LFC-doelman
was in uitstekende vorm.
Ripperda was in de eerste helft van de
strijd tegen TYBB veelal in de meerder
heid en na twintig minuten gaf Th. Dreyer
de oranje-hemden een voorsprong. Even
voor rust mankte Vessies gelijk Na de pau
ze kwam TYBB opzetten en drukte zijn
voerwicht uit in twee doelpunten. Eerst
scoorde Van Djjk. Van Zon zorgde voor een
eindstand van drieeen.
Hillegom ondervond de kracht van Sche-
veningen wel zeer duidelijk. De Hillegom-
mers werden volkomen overspeeld door hun
egenstanders, die de eerste helft afsloten
met een voorsprong van tweenul. Het
laatste kwartier van de strijd voerde Sche-
veningen ds score op tot viernul.
Louwers, de rechtsbuiten van Eindhoven,
die Zaterdag werd aangewezen door de
technische commissie van de K.N.V.B. om
deel te nemen aan de training van het Ne
derlands elftal, heeft een contract getekend
met de beroepsvoetbalclub Rapid in Heer
len, aldus verneemt het A.N.P.
Naar de penningmeester van „Eind
hoven", de heer Derks, ons mededeelt zijn
er wel onderhandelingen tussen Louwers
en „Rapid" gevoerd, doch is het niet tot
een tekenen van een contract door Lou
wers voor de Heerlense profclub gekomen.
Ja, daar stonden ze nou, Rick en BunkieAllebei stevig geboeid en aan de boom
stammen gebonden!
Ze waren kwaad, maar dat hielp niet veel. En al rukten ze nog zo hard aan de tou
wen die zaten stevig vast!
„Zeg eenswat moet dat nou eigenlijk?", zei Rick woedend.
„Jullie bent de gevangenen van de Zwarte Rovers!", zeiden de gemaskerde vreem
den. De hoofdman is gewaarschuwd, en die komt naar je kijken. Hij zal wel ver
tellen, wat er met jullie moet gebeuren!"
„Maar wij hebben niks met jullie te maken!", zei Bunkie.
„Wij met jullie wèl!", zei de eerste, die hen aangevallen had. „Alle reizigers, die we
in 't bos aantreffen, worden gevangen genomen!"
„Ach, ga door!", zei Rick. „Maak die touwen los en laat ons gaan!"
Toen hoorden zij stappen tussen de struiken. Een rover, met 'n grote pluim op zijn
hoed, kwam te voorschijn en bleef, met de armen over elkaar geslagen, naar Rick
en Bunkie kijken.
„Zotwee reizigers gevangen!", zei hij bars. „Goed zo, mannendaar zullen
we 'n goede buit aan hebben!"
Sunderland, dat het vorig seizoen net
aan het degradatiegevaar ontsnapte, is
Zaterdag door de vier-twee overwinning
op Newcastle United van de derde naar de
eerste plaats op de ranglijst van de eerste
divisie in de Engelse league geklommen.
De ontmoeting tussen deze beide clubs, die
door 67.000 toeschouwers werd bezocht, Is
cr één van goed gehalte geweest. Shackle-
ton had het leeuwenaandeel ln de zege van
de thuisclub.
Manchester City kon het ondanks een
twee-nul voorsprong, niet verder brengen
dan een gelijk spel (2-2) tegen Wolver
hampton Wanderers. Weliswaar heeft zij
evenveel punten als Sunderland, doch het
doelgemiddelde geeft hier de doorslag.
Manchester United, Preston North End en
West Bromwich Albion volgen nu als derde
vierde en vijfde.
Het record van Bristol City in de
vier divisies de enige ongeslagen club
sneuvelde Zaterdagmiddag. De ploeg ver
loor in de uitwedstrijd tegen Southend
«lij
Hoog springt een back van West Bromwich
Albion op in het doel van zijn club, waar
door hij een zeker schijnend doelpunt van
de tegenpartij, Tottenham Hotspur, door
een vuiststoot kon voorkomen. De toege
stane strafschop werd tóch een doelpunt.
United. Niettemin heeft Bristol City in de
derde divisie Zuid nog de leiding en met
grote voorsprong op de concurrenten.
Na de nederlaag in Moskou heeft Arsenal
het team gewijzigd. Twee jonge voorwaart-
sen werden opgesteld t.w. Bloomfieid en
Walsh, die respectievelijk voor Lishman
en Logie in de plaats kwamen. In de uit
wedstrijd tegen Sheffield Wednesday won
de Londense ploeg met twee-een.
Een verrassing was de overwinning van
Tottenham Hotspur, dat in de onderste
regionen van de eerste divisie staat. De
Spurs zagen kans om het hoog geplaatste
West-Bromwich Albion met een drie-een
nederlaag naar huis te sturen. Dit bete
kende voor de thuisclub sedert de tweede
wedstrijd van het seizoen de tweede over
winning. Voor West Bromwich Albion was
het eveneens sedert die dag de tweede ne
derlaag.
De uitslagen
Eerste divisie: Aston VillaEverton 0-2;
BlackpoolPreston North End 1-2; Bol
ton AthleticBurnley 3-0; Huddersfield
ton AtthleticBurnley 3-0; Huddersfield
TownChelsea 1-0; Manchester United
Cardiff City 5-2; PortsmouthSheffield
United 6-2; Sheffield WednesdayArse
nal 1-2; SunderlandNewcastle United
4-2; Tottenham HotspurWest Bromwich
Albion 3-1; Wolverhampton Wanderers
Manchester City 2-2.
Bij de vierdeklassers uit Haarlem en om
streken hebben Bloemendaal en EHS bei
den zeer verdienstelijk werk gedaan. Zo
kon Bloemendaal bij WMS met twee-een
zegevieren. Sargentini en Gaartman scoor
den de doelpunten. Wel protesteerde WMS
voor het niet toekennen van een strafschop,
maar of zulks veel zal baten mag betwijfeld
worden. De strafschop werd na afloop in
geschoten.
EHS scoorde door Stoete en Van Esveld
twee doelpunten. Voldoende om met twee
nul te winnen. Het gaat er thans naar uit
zien dat EHS nog wel van zich zal laten
spreken. Ook verwachten we van Bloemen
daal nog wel iets. DIO bond Halfweg aan
de zegekar, maar Waterloo, Onze Gezellen
en DCO verloren allen, evenals ETO. Bij
de wedstrijd OGSt. Pancratius brak de
OG-spil Wagemaker een enkel en moest in
de St. Joh. de Deo worden opgenomen.
Voor DCO, dat zijn vijfde nederlaag kreeg
te incasseren, begint de toekomst er donker
uit te zien. Nu weer werd het vier-nul voor
Nautilus.
DIO kwam door de overwinning over
Halfweg wat hoger op. THB zag het ter
rein afgekeurd en had dus vrij af.
Historisch verhaal naar het gelijknamige
toneelspel van JAN VAN DAM
Bewerkt door A. Zwart
2)
De president-burgemeester nam één der
beide papieren van de tafel op, liet er zijn
ogen overheen gaan en hernam;
„Hier heb ik een brief van de u allen be
kende pastoor Wij, die enige tijd geleden
naar Amsterdam is uitgeweken. Hij is ge
richt aan zijn broer Dierick Klaeszoon Wij,
die hem gisteravond, direct na ontvangst bij
mij bracht, dermate belangrijk achtte hij
hem terecht. Wat de pastoor hierin mee
deelt heeft hij uit de eerste hand van
Alva's zoon, de bevelhebber van het leger
dat reeds zoveel steden op de knieën heeft
gedwongen, die de zijde van Prins Willem
hadden gekezen. Laat de brief voor zich
zelf spreken. Pastoor Wij schrijft:
Waarde broeder,
Hoe is het met vrouw en kind? Uitste
kend, naar ik hoop. Doch niet voor het
afsteken van babbelpraatjes is het, dat ik
de veer opneem, maar om heel wat min
der gezellige zaken te behandelen.
Vandaag sprak ik namelijk Zijne Ex
cellentie Don Frederico. Hij had mij bij
zich ontboden en door middel van een
tolk deelde de vriendelijke en aangename
en lieve man mij het volgende mee:
In plaats van het zenden eens ultima
tums aan de regering van Haarlem, het
welk een onvredelievende indruk zou
wekken, verkoos hij het (hij, die vóór
alles vredelievend is) mij als tussenper
soon te gebruiken om de bewindhebbers
van de Spaarnestad te doen weten, dat als
Haarlem zich onmidellijk, zonder strijd Of
voorwaarden, aan hem zal onderwerpen,
het hem believen zal om een uiterst wel
willende houding aan te nemen. Er zul
len dan geen terechtstellingen of plunde
ringen plaats vinden (hoogstens in zeer
bescheide.i graad), hoewel de stad Haar
lem verscheidene malen met de verfoei
lijke Willen van Oranje heeft geheuld.
Dit is, wat Don Frederico mij zei. Het
is kort, doch krachtig. Antwoord, waarin
zal staan dat de poorten zijn opengegooid,
ziet hij ten spoedigste tegemoet. Anders
zal hij tot een beleg moeten overgaan en
zijn alle gevolgen voor Haarlems reke
ning. Hij herinnert in dit verband aan
het lot van Bergen, Zutfen, Mechelen en
Naarden. Je weet dus, waarde broeder,
wat je nu te doen staat!
JAAP."
Tumult brak los, velen stonden hevig ge
barend van hun stoelen op.
„Geen aandacht aan schenken!" riep er
een.
„Onmiddellijk aannemen!" schreeuwde
een ander.
„Wij willen blijven leven!" brulde een
derde.
„Open de poort!" krijste nummer vier.
Allen liepen nu door elkaar, stoelen vie
len om, vuisten werden op de tafel gesla
gen. Het leek wel een oproer. De luide
stemmen vervulden het vertrek. De
zwakke stem van Nicolaas van der Laan,
die niet meer tot de jongsten behoorde,
kon niet boven het geraas en getier uitko
men, en vertwijfeld over dit plotselinge ka
baal, dat in hevigheid zijn verwachtingen
nog overtrof, hief hij de armen op. De ge
luidsontwikkeling waarmee Haarlems
vroedschap elkaar op deze historische dag
de onverstaanbare argumenten in het ge
zicht slingerde, was van een ontstellende
hevigheid.
De enige die aan het algemeen rumoer
geen deel nam was De Vries. Roerloos, ge
spannen en kennelijk scherp nadenkend
was hij in zijn zetel blijven zitten. Het
scheen dat de bedrijvigheid en verwarring
der verhitte lieden om hem heen nauwe
lijks tot hem doordrong. De wenkbrau
wen boven zijn heldere ziende en doffe
blinde oog waren diep gefronst. Na enkele
ogenblikken kwam er een klein, listig glim
lachje op zijn gelaat, en hij stond snel op
en liep de deur uit.
Op de trap, in de snijdend koude zaal,
stond de rillende bode verbouwereerd naar
de opgewondenheid van zün superieuren te
luisteren. Het leek even of hij schrok toen
De Vries naar buiten kwam.
„Kom eens hier. Maarten", riep deze.
„Tot uw dienst, excellentie".
„Weet je waar Meester Talesius woont?"
„Zeker, excellentie. In de Kruisstraat".
„Goed zo. Ga onmiddellijk naar hem toe
en zeg namens mij, dat hij terstond hier
moet komen. Zeg dat het bijzonder drin
gend en belangrijk is, en dat hij geen mi
nuut verloren mag laten gaan. Je kunt er
nog bijvoegen, dat een oud plan nu einde
lijk verwezenlijkt kan worden".
„Dat begrijp ik niet, excellentie".
„Dat moet ook niet, brutale aap Ga nu
maar vlug!"
De kleine bode, met het schijnbaar zo
domme boerengezicht, rende snel door de
zaal, sloeg een wollen cape om en verdween
naar buiten Vergenoegd in zijn handen
wrijvend ging De Vries weer terug naar
de warmte en de bewogen vergadering.
De rust bleek echter voor een belangrijk
deel weergekeerd; iedereen zat tenminste
op zijn stoel. Nicolaas van der Laan sloeg
enkele malen met zijn vlakke hand op de
tafel, zodat door het gepats heen een luid
tikken hoorbaar was, veroorzaakt door de
enorme zilveren ring aan zijn wijsvinger.
„Op deze wijze komen we er niet, man
nen", zei hij. nadat ook De Vries zijn plaats
weer had ingenomen. „Dan kunnen we net
zo goed niets doen. We moeten de feiten
en het vóór en tegen helder overzien. Ieder
moet nu maar, ongestoord door de anderen,
zijn mening naar voren brengen. Begint u
maar, pensionnaris".
„Ik geloof", begon Adriaen, „dat ik de
meerderheid van dit gezelschap op mijn
hand heb, als ik voorstel dat wij Don Fre-
derik onmiddellijk antwoorden, en wel be
vestigend".
„Maar ik doe niet mee!" riep iemand aan
het einde van de tafel. „Alva en zijn aan
hang is tot vijand verklaard! We mogen
niets doen buiten de Prins om, die onze
stadhouder is! Morgen is het vijf maanden
geleden dat we dat verdrag aan 's Prinsen
commissaris Hans Colterman hebben mee
gegeven!"
„Je weet zelf ook wel", riep Adriaan te
rug, „dat het eerste wat kapitein Ruycha-
ver en de troepen van die Prins van jou
deden toen zij hier kwamen, was, hunner
zijds het verdrag te schenden Alle kloos
ters hebben ze uitgeroofd, de barbaren!
Het verdrag is dus niet geldig meer!"
„Bravo! Bravo!" riepen velen, en De
Vries applaudiseerde met kracht.
Patsend en tikkend sloeg Van der Laan
op de tafel.
„Rust! Rust!" riep hij bezwerend. „Al
leen rust kan ons redden!"
„Don Frederick herinnert aan Zutfen en
Naarden, schrijft hij", hernam de man aan
het einde van de tafel. „Maar zijn jullie
dan al vergeten, dat hij die steden hetzelf
de als ons beloofd heeft? Zolang is het nog
niet geleden! En wat heeft hij gedaan? Ge
brandschat, geplunderd, gemoord! Dat is
dan zeker die „zeer bescheiden graad"
waar hij het over heeftEn toen be
gon het verbolgen raadslid uitdagend deze
twee regels uit een bekend Geuzenlied te
zingen:
„Een Spaens Pardoen dat houdt so vast
Als een open handtvol vlieghen!"
Bij de tweede regel vielen sommige an
deren in, tot grote woede van hen, die zo
juist voor Adriaan geklapt hadden.
Wederom moest de president-burge
meester zijn beringde hand enige malen op
de tafel laten neerdalen om de rust. die
alleen redden kon, te laten terugkeren.
„Wat is dat nu, mensen!" verweet hij.
„De oorlog hangt boven Haarlem en wij,
die verantwoordelijk zijn, doen niets an
ders dan als kleine kinderen ruzie ma
ken en liedjes zingen. We zijn toch geen
kwajongens! Tot de orde, tot de orde!"
Daarop gaf hij het woord weer aan een
ander.
Verscheidene leden van de raad gaven
zo hun meningen te kennen. Maar hoewel
velen vóór een bevestigend antwoord aan
Don Frederik waren, werden er toch
steeds meer stemmen verneembaar, die
weifelden; er waren er zelfs, die eerst
Adriaan hadden toegejuicht en nu, mis
schien ten gevolge van de welluidende ba
riton des zangers, aandachtig naar de te
genpartij begonnen te luisteren
(Wordt vervolgd).
