de nieuwe SENATOR
Hulde aart Raetspensionaris
Wereldnieuws
2
Anti-revolutionnairen verdeeld
in oordeel over Mandement
STOFZUIGERS
„RITSA"
De radio geeft Zaterdag
MINISTER WITTE:
Nieuwe woningtelling in de
vorm van enquête op komst
PANDA EN DE MEESTER-BUIKSPREKER
Debat op partijcongres
Controverse Gerbrandy-Bruins Slot
a/iêfotw
Rede voor huisvestingsambtenaren
van Noordhollandse gemeenten
ZocU ió Uet
zo
VRIJDAG 15 OCTOBER 1954
DE GROOTSTE SORTERING VINDT BIJ
Alle denkbare ongunstige
omstandigheden traden
gelijktijdig op
Geen zes percent in de
textiel-industrie?
Kerkelijk Nieuws
een nieuw behang
BAKKER 5BEHANG
Een partij
schaak
ADVERTENTIE
Op de tweede dag: van de anti-revolu-
tionnaire partijconferentie in de Haagse
Dierentuin is onder de leidende figuren in
deze partij een verschil van inzicht geble
ken in de beoordeling van het mandement
der R.K. bisschoppen tegen de doorbraak.
De twee belangrijkste opponenten waren
dr. J. H. A. J. S. Bruins Slot en de oud
minister prof. mr. P. S. Gerbrandy. De
eerstgenoemde bepleitte een dicht opeen
samengaan met de Rooms-Katholieken
tegen de doorbraak en prof. Gerbrandy
achtte het mandement „door en door
Rooms", en zijn conclusie luidde: „Als ik
zou doorbreken, dan zou ik liever door
breken naar de P. v. d. A."
Het debat ontspon zich naar aanleiding
van een brochure van prof. dr. R. Schip
pers, hoogleraar aan de Vrije Universiteit
te Amsterdam, die de kern daarvan nog
eens samenvatte in een korte inleiding, ge
naamd: „De doorbraak, betekenis en ach
tergronden."
Hij merkte op, dat toen het mandement
der R.K. bisschoppen was verschenen
twee ideologiën botsten; de totalitaire op
vatting der democratie, zoals die in de Par
tij van de Arbeid leeft en de totalitaire
idee die het Rooms-Katholicisme stuwt. De
zaak der Reformatie staat er niet zo sterk
voor, zeide de spreker. Rome en het socia
lisme staan sterker. Men moet zijns inziens
bedacht zijn op een regeneratie van wat in
Nederland uit de Reformatie leeft.
Dr. Bruins Slot verklaarde critiek te heb
ben op de brochure van prof. Schippers.
De inhoud dezer brochure vatte hij aldus
samen: „Het mandement is allerslechtst,
zorg ervoor, dat de partij geen zuil wordt
en ik ben tegen de doorbraak." Hij ontwik
kelde bezwaren van de reformatorische
Christenen tegen de essentie van het Man
dement en het stelsel der R.K. kerk.
Hij betoogde voorts, dat men steeds moet
blijven bedenken waarom de 80-jarige
oorlog tegen Rome en waarom de 80-jarige
schoolstrijd met Rome samen gevochten is.
De prediking des woords is voor de gere
formeerden de centrale waardoor het
natuurlijk is dat er door gereformeerde
mensen voor een Christelijke maatschap
pij en voor Christelijke politiek wordt ge
streden. Hij meende echter, dat de kerk
hen in de kou laat staan.
Prof. mr. Gerbrandy zeide daarentegen,
dat de brochure van prof. Schippers hem
met dankbaarheid en vreugde heeft ver
vuld. Hij is het er hartgrondig mee eens.
Er is zo'n behoefte aan, dat er aan de
doorbraak een eind komt en daarom zeide
de spreker niet te weten of ook hij niet
de maatregelen zou nemen, die de bisschop
pen hebben genomen. Dat er een mande
ment inzake het politieke leven komt is
echter door en door rooms. Wat er in ge
zegd wordt kan niet losgemaakt worden
van het feit, dat het gezegd wordt. Daar
om is het door en door Rooms. Men zou
kunnen zeggen dat het Kerklatijn is in het
Nederlands. Prof. Gerbrandy schetste het
mandement als zijnde in opzet anti-refor
matorisch.
Voorts zei hij mèt prof. Schippers doods
bang te zijn wanneer men de weg zou op
gaan als welke de heer Bruins Slot wil. Met
ADVERTENTIE
vanaf 1.60 p. week. zonder vooruitbet
Gr. Houtstr, 132 Haarlem Tel. 16693
Ook voor reparatie en onderdelen
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws., weer
bericht en Katholiek nieuws. 8.20 Platen.
9.00 Voor de vrouw 9.40 Platen. 10.00 Voor de
kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de zieken.
11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Licn-
te muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws
en Katholiek nieuws. 13.20 Platen. 13.45
Schoolkoor. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Pla
ten. 14.20 Engelse les. 14.40 Amateurspro
gramma. 15.15 Kroniek voor Letteren en
Kunsten. 15.55 Platen. 16.00 De Scnoonheid
van het Gregoriaans. 16.30 Voor de jeugd.
17.00 Pianorecital. 17.20 Voor de jeugd, lö.üü'
Gevarieerde muziek. 18.15 Journalistiek
weekoverzicht. 18.25 Platen. 18.30 Parlemen
tair overzicht. 18.40 Platen. 18.45 Regerings-
uitzending: Atlantisch allerlei. 19.00 Nieuws.
19.10 Lichtbaken, causerie. 19.30 Avondgebed
en liturgische kalender. 19.45 Symphonette
orkest, gemengd koor en solist. 20.15 Geva
rieerd programma. 21.00 Actualiteiten. 21.15
De gewone man. 21.20 Platen. 22.00 Muzikale
quiz. 22-30 Koorzang. 22.45 Platen. 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22
24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Even opkrikken! 7.50 Pla
ten. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Orgel. 8.55
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de
vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgescha
keld, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Voor de arbeiders in de continubedrijven.
11.40 Pianorecital. 12.00 Promenade-orkest.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Orgel. 13.00 Nieuws. 13.20 Lichte muziek.
13.45 Voor de'jeugd. 14.20 Sportpraatje. 14.35
Lichte muziek. 15.00 Fries programma. 15.25
Studenten met een politieke overtuiging,
lezing. 15.40 Dansmuziek. 16.00 Doekbespre
king. 16.15 Kamerorkest en solist. 17.00 Ac
tualiteiten. 17.35 Platen. 18.00 Nieuws en
commentaar. 18.20 Platen. 18.50 Aan de deur
wordt wèl gekocht, toespraak. 19.00 Artis
tieke Staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie
19.40 Het Boek Handelingen, causerie. 19.55
Deze week, causere. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge
varieerd programma. 22.00 Socialistisch com
mentaar. 22.15 Platen. 22.40 Wereldkampioen
schap Dammen 1954. 22.45 Schatgravers aan
de Amstel, hoorspel. 23.15 Nieuws. 23.30
24.00 Platen.
TELEVISIE (N.T.S.)
14.5717.00 Interland voetbalwedstrijd
Duitsland—Frank rij k.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Radio-Almanak. 14.30
Koorconcert. 15.00 Platen. 15.45 Accordeon-
muziek. 16.00 Platen. 16.15 Accordeonmuziek.
16.30 Platen. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.20 Liturgische gezangen.
17.30 Orgelconcert. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 21.00 Variété
orkest. 21.30 Fragm. Viktoria und ihr Husar,
operette. 22.00 Nieuws. 22.15 Dansmuziek.
23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen.
BBC
17.0017.15 Engelse les voor beginnelingen,
lessen 135 en 136, deel 6. (Op 224 en 49 m.).
22.0022.30 Nieuws. Zoeven verschenen.
Epiegel van de week. Sportjournaal. (Op 224
«q 75 m.).
betrekking tot de doorbraak zeide spr. nog,
dat wanneer men de A.R.-partij wil ver
dedigen men dat niet moet doen door te
zeggen: alle Christenen behoren in één
partij.
Prof. mr. J. A. Diepenhorst had beden
kingen tegen de uitdrukkingswijze van het
referaat en zei dat de wijze waarop ge
sproken is over de coalitie en Rome, hem
niet ligt. „Men moet meer letten op «wat
verenigt dan op wat scheidt. Wij moeten
ons keren tegen de ontkerkelijking", zeide
de heer Diepenhorst, die daaraan toevoeg
de, dat als hij zou moeten doorbreken hij
zou doorbreken naar de zijde waar de
Christelijke kerk wordt verkondigd.
Prof. dr. G. Brillenburg Wurth sprak
zijn vreugde erover uit, dat de referent
een belijdenis der Christelijke vrijheid cen
traal gesteld heeft. „De doorbraak moet
bestreden worden met éigen wapens", zei
hij, „niet in de geest van Rome". Daarmee
schaarde hij zich achter de heren Schip
pers en Gerbrandy, maar vele andere deel
nemers aan de discussie kozen voor het
standpunt van de heer Bruins Slot.
Vrijheid ondermijnd
Prof. dr. S. U. Zuidema uit Amsterdam
betoogde, dat de A.R. partij zich heeft te
distanciëren van iedere geste der K.V.P.
en van de bisschoppen. Hij maakte er be
zwaar tegen, dat de bisschoppen hun on
derhorigen willen drijven in één partij.
Hij gaf als zijn oordeel te kennen, dat het
mandement de politieke vrijheid onder
mijnt. Als het gaat om Christelijke partij
formatie dan valt spreker het Mandement
bij. Maar dat zegt niet, dat Christelijke
partijformatie noodzakelijk is. De bisschop
pen eisen het. Daartegen gaat sprekers
bezwaar. Mr. C. J. Verplanke uit Haar
lem verklaarde het eens te zijn met de
heer Bruins Slot. Hij vroeg zich af of men
niet bezig is het vraagstuk van de door
braak te versmallen tot een politiek vraag
stuk. Voorts wilde hij een oordeel over de
vraag of de kerk een uitspraak behoort te
doen. Prof. dr. A. M. Donner (Amsterdam)
stelde vast, dat in de discussie over het
Mandement de botsing blijkt tussen twee
totalitaire stelsels. Beide stelsels zijn voor
een reformatorisch Christen onaanvaard
baar. Het zou zijns inziens goed zijn om
telkens als men het democratische totali-
tairisme bestrijdt, afstand te nemen van
het totalitairisme van de kerk van Rome.
Het is noodzakelijk het eigen A.R. stand
punt te handhaven èn tegenover Rome én
tegenover de doorbraak.
Hierna beantwoordde prof. dr. R. Schip
pers de gemaakte opmerkingen. Tegenover
de heer Bruins Slot handhaafde hij zijn
opvatting, dat er zwakheden kleven aan
het Mandement en dat dit zijn wapen niet
kan zijn. De R.K. heeft men herhaaldelijk
naast zich, maar de verschillen moeten
duidelijk blijven. De twee groepen staan
vierkant tegenover elkaar als ze hun be
ginselprogram op tafel leggen. Prof. Schip
pers betoogde, dat de ont-kerkelijking door
de Roomse kerk wordt bevorderd door haar
manier van zielen-hoeden. Als de Roomse
kerk geen regeneratie doormaakt zal dat
volgens hem de ontkerstening met spron
gen doen stijgen. De Christelijke organisa
ties, zeide spreker, zijn goede middelen te
achten om het volksleven te beïnvloeden,
maar zij zijn niet de enige midelen en het
zijn de vruchten van de prediking.
„Uitermate moeilijk"
Aan het slot der bijeenkomst stelde de
voorzitter, dr. J. Schouten vast, dat men
het ter conferentie hierover eens is, dat
men zich principieel moet keren tegen het
Rooms-katholicisme. Daarin is een stelsel
te zien, dat een zo universeel mogelijk ka
rakter draagt en een verhouding tussen
bovennatuur en natuur tot stand wil bren
gen, waaruit een sacralisering van het
leven voortvloeit. Waar men het niet over
eens is, is de vraag of het Mandement be
paalde beschouwingen bevat, waarbij men
zich zou kunnen aansluiten. D. Schouten
merkte op, dat niet vergeten mag worden,
dat men bij alle geloofsverdeeldheid de
plicht heeft ook na te gaan, waarin van
eenheid kan worden gesproken.
Met betrekking tot de doorbraak zeide
spreker, dat het mandement niets nieuws
bevat. In wezen staat men hier niet voor
iets nieuws, maar voor iets, dat speciale
aspecten vertoont, samenhangend met de
verwereldlijking van het hele leven. Het
urgente gevaar van de doorbraak is zijns
inziens dat men de stromingen tracht te
versterken, die het maatschappelijke en
politieke leven zo veranderen, dat er geen
bindende relatie' meer is met de Bijbel. De
politieke situatie kenschetste dr. Schouten
als uitermate moeilijk. Getracht moet wor
den de band te vinden tussen het praktisch
politiek handelen en de geloofsgedachte
van de Reformatie.
ADVERTENTIE
Koop een reukloze
PETROLEUMKACHEL 39,50
Deze week EMAILLE EMMERS 1,95
DE KLOMPENCENTRALE
Dr. Leydsstraat 10 Haarlem Tel. 11784
Het exacte woningtekort op het ogenblik
is niet bekend. Men gaat uit van een bere
kening met als basis de volks- en woning
telling van 1947, waardoor men op een glo
baal tekort komt van ruim 200.000 wonin
gen. In overleg met het Centraal Bureau
voor de Statistiek bereidt het ministerie
van Wederopbouw en Volkshuisvesting een
nieuwe woningtelling voor, wellicht in de
vorm van een enquête. Men hoopt dan weer
over zuivere concrete cijfers van de volks
huisvesting te beschikken.
Dit deelde de minister van Wederop
bouw en Volkshuisvesting, ir. H. B. J.
Witte, mede in een voordracht over de toe
passing van de Woonruimtewet, die hij
heeft gehouden tijdens een vergadering .van
de „Werkcommissie Noordholland inzake
de toepassing van de Woonruimtewet".
Deze bijeenkomst in de raadzaal van het
Amsterdamse stadhuis werd bijgewoond
door ongeveer 150 functionarissen, die be
last zijn met de regeling van de huisvesting
in de Noordhollandse gemeenten.
De minister zei, dat hoewel de Woon
ruimtewet organiek onder het ministerie
van Maatschappelijk Werk resorteert, er
tr'ch vele raakpunten zijn tussen de „wo
ningbouw" en de „woonruimte". Dit con
tact. tussen beide zag spreker zowel kwan
titatief als kwalitatief en hij wilde derhal
ve spreken over de capaciteit en de wel
stand der woningen.
De bouwcapaciteit van de voorgestelde
65.000 woningen per jaar is onvoldoende
om de achterstand snel in te halen, zo
zei de minister, doch ze is wel in overeen
stemming met de thans te realiseren moge
lijkheden. Van dit aantal zijn 25.000 wo
ningen bestemd om het tekort in te lopen.
Men heeft berekend, dat er dan acht jaar
nodig zijn om de achterstand geheel te
hebben ingehaald. Ook het migratiepro
bleem, met name het probleem hoe aan
een gemeente bij een positief migratiesaldo
extra-woningen toe te wijzen, zonder dat
het gevaar ontstaat van benadeling van
andere gemeenten, bijvoorbeeld door het
onevenredig aantrekken van industriële
arbeiders, dient binnenkort te worden aan
gepakt.
Huren
Ten aanzien van het kwalitatieve wo
ningtekort, zei de minister, dat de staat tot
taak heeft een ieder zijn primaire levens
behoefte te garanderen. Vandaar dat de
woningbouw wordt gesubsidiëerd, onge
acht de welstand van de woningen. Ook de
behoefte aan grootte der woningen voor
de gezinnen vormt een punt van ernstige
studie. Uit het oogpunt van een goede
volkshuisvesting is het van belang, dat zo
spoedig mogelijk de spanning tussen de
huren van oude en nieuwe woningen
wordt opgeheven, dit is een der argumen
ten van een nieuwe huurverhoging. Dan
zal ook meer animo komen voor het bou
wen van grotere woningen. Op het ogen
blik is daar geen markt voor, omdat kleine
gezinnen zich uit de grotere en goedkopere
woningen van voor de oorlog moeilijk laten
verplaatsen.
De regering, die de volkshuisvesting als
probleem nummer één ziet, zal alles in het
werk stellen om tot een zo goed mogelijke
oplossing te geraken. Daarbij kan de hulp
van hen, die op dit gebied als gemeente
lijke functionarissen veel arbeid verrich
ten en zich vaak veel opoffering getroos
ten, niet worden ontbeerd," aldus minister
Witte.
Des middags maakten de minister en zijn
gehoor een excursie naar de stadsuitbrei
ding in het Westen van Amsterdam.
N.S.-directie:
De directie van de Nederlandse Spoor
wegen heeft medegedeeld dat het spoor
wegongeval te Eist is veroorzaakt door
breuk in een trekdra&d, als gevolg waar
van de koppeling tussen wissel en sein ver
broken werd. Deze breuk kon door het
personeel bij de bediening van de veilig
heidsinrichting niet worden opgemerkt.
De breuk is geheel onverwacht opgetreden
in de inrichting, welke een jaar geleden
werd nagezien. De revisietermijn is vijf
jaar.
De kans, dat een ongeval als dit kan
voorkomen, is vrijwel nihil, omdat in dit
geval alle denkbare ongunstige omstandig
heden gelijktijdig optraden.
De directie heeft direct alle mogelijke
maatregelen genomen om ook deze uiterst
geringe mogelijkheid uit te sluiten.
In de textiel-industrie is nog geen over
eenstemming bereikt over de toepassing
van de vergunning tot het geven van een
zes percent loonsverhoging. De kwestie zal
volgende week Woensdag worden voor
gelegd aan de Stichting van de Arbeid.
Van de zijde van de vakbonden in de
textiel-industrie is meegedeeld dat zij er
geen genoegen mee zullen nemen wan
neer bedrijven, die betalen op C.A.O.-
basis, alleen hiervan uitgaan bij de toe
passing van de zes percent loonsverhoging
en in geval van loonoverschrijding de zes
percent niet of slechts gedeeltelijk wensen
te betalen. Loonoverschrijding wordt door
de werkgevers beschouwd als zwart loon.
De vakbonden stellen zich op het stand
punt dat men bij toepassing van de zes
percent loonsverhoging dient uit te gaan
van het loonpeil dat is vastgesteld na de
totstandkoming van de werkclassificatie.
Waar de werkclassificatie werd ingesteld
werden de lonen als regel hoger dan die
van de C.A.O.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Drogeham J. H. Jimmink,
vicaris te Wijster (Dr.).
Aangenomen naar Veenwouden W. den
Toom, vicaris te IJsselmonde.
.Bedankt voor Broek op Langendijk
(toez.) A. Pietersma te Enter (O.).
Geref. Kerken
Beroepen te West-Terschelling-Mids-
land A. ter Hoeve, cand. te Amsterdam.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Vlissingen J. B. Bel te Krab-
bendijke.
ADVERTENTIE
Nog juist vóór de winter
Uw woning gezellig maken met
Gen. Cronjéstraat 135 - Haarlem-N.
Telefoon 11657
Vakkundige behangers beschikbaar.
Voor zelfbehangers plaktafel en
borstels in bruikleen.
Donderdagmiddag heeft Koningin Juliana op de Lange Vijverbergerweg in Den
Haag het standbeeld van Johan van Oldebarnevelt onthuld, dat ontworpen is door
prof. L. O. Wenckebach, hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft. Aan
de onthulling ging een bijeenkomst vooraf, waarin de Commissaris der Koningin
in de provincie Zuid-Holland, mr. L. A. Kesper, er zijn blijdschap over uitsprak dat
het monument, waarvoor de plannen al sinds 1909 bestonden, thans gerealiseerd is.
Jhr. mr. dr. W. J. M. van Eysinga, oud-hoogleraar aan de Leidse Universiteit, sprak
een rede uit onder de titel „Eerherstel aan Oldebarnevelt, waarin hij diens loopbaan
en kwaliteiten beschreef.
Na deze rede begaf het gezelschap zich naar de Lange Vijverbergerweg, waar
Koningin Juliana de onthulling verrichtte.
Samenzwering. De premier van Birma, Oe
Noe heeft met krachtige maatregelen
gedreigd tegen tegenstanders van zijn
regering, die hij beschuldigt van
samenzwering om het bewind omver
te werpen. De oppositie verwijt de
premier gebrek aan eerbied voor de
monniken en pogingen om religieus
onderricht op scholen te verbieden.
Afgetreden. De Finse premier, Ralf Toern-
gren, is afgetreden als gevolg van on
enigheid in zijn regering over zijn plan
om de kosten van levensonderhoud te
verlagen.
Protest. De drie Westelijke Hoge Commis
sarissen in Duitsland hebben er bij de
Russische Hoge Commissaris, Poesjkin,
tegen geprotesteerd, dat op 20 Septem
ber een Russische MIG-jager een ver
keersvliegtuig van het type „Eliza
bethan" van de Britse luchtvaartmaat
schappij BEA in de luchtcorridor naar
Berlijn heeft lastig gevallen.
Nakroost. Bij de begrafenis van de op 110-
jarige leeftijd overleden „grootmoeder
van Rome", Antonia di Pasquale, zullen
meer dan zestig kinderen, kleinkin
deren en achterkleinkinderen aanwezig
zijn.
64. President Eisenhower heeft Donderdag
in Denver, temidden van een kleine
groep vrienden zijn 64e veïjaardag
gevierd.
Hervat. Het parlementaire leven in Syrië,
dat sedert 1949 door een serie staats
grepen van het leger onderbroken was,
is hervat. Het kabinet-Ghazzi is afge
treden, na zijn laatste taak, het toe
zicht houden op de algemene verkie
zingen, te hebben volbracht.
Bescherming. De ambassade van Saoedi
Arabië te Karatsji heeft medegedeeld,
dat koning Saoed van Saoedi Arabië
een decreet heeft uitgevaardigd, vol
gens hetwelk zijn onderdanen in de ge
hele wereld hun kinderen niet naar
Christelijke scholen mogen zenden.
Overtreding zou met verlies van natio
naliteit of, als het regeringsbeambten
betrof, ontslag gestraft kunnen worden.
Een en ander heeft ten doel de gods
dienst van de kinderen en hun Islamie-
tische ethiek te beschermen.
Mislukt. Volgens het orgaan van de Hon
gaarse (communistische) arbeiders
partij, zijn in Hongarije de laatste we
ken 200.000 arbeiders zonder schade
vergoeding ontslagen, als onderdeel
van het „rationalisatie"-program der
regering. Sommigen verklaren, aldus
het blad, dat de massa-ontslagen on
verenigbaar zijn met de „nieuwe eco
nomische koers", doch het is duidelijk,
dat. ons bestuursapparaat te omvang
rijk is en dit is een van de oorzaken,
waardoor ons „plan" is mislukt. Aan
gezien het onmogelijk is een nieuwe
werkkring voor de ontslagen arbeiders
te vinden, heeft het Hongaarse vak
verbond besloten begin October aan
zijn leden een werkloosheidsuitkering
te doen.
Recht. Een rechtbank in de Amerikaanse
staat Delaware heeft uitgemaakt, dat
tien negerleerlingen het recht hebben
het onderwijs op de „middelbare
school" te Milford, die tot dusver al
leen door blanke leerlingen mocht wor.
den bezocht, te volgen, in afwachting
van het resultaat van hun actie bij een
hof voor burgerlijke zaken om per
manent tot de school te worden toege
laten. Vorige maand lieten de negers
zich bij de „high school" inschrijven,
doch het schoolbestur weigerde later
hen toe te laten naar aanleiding van
protestacties in de stad en een staking
van de blanke leerlingen.
Sluiting. De Poolse regering heeft nieuwe
maatregelen tegen de Rooms-Katho-
lieke kerk in Polen genomen, onder
meer door de theologische faculteit en
van de universiteiten van Warschau,
Krakau en Poznan te sluiten. Door deze
maatregel blijft alleen de onafhanke
lijke universiteit van Lublin, die is be
schermd onder de overeenkomst tussen
kerk en staat van April 1950, over voor
hoger theologisch onderwijs, aldus be
richten uit gewoonlijk betrouwbare
bronnen.
Ernstig. Vladimir Petrov, de voormalige
Sovjet-Russische diplomaat die in Aus
tralië recht van verblijf als politiek
vluchteling heeft gekregen, is ernstig
ziek. Hij kan „voorlopig" niet ver
schijnen voor de koninklijke commissie
van onderzoek, welke na Petrovs ont
hullingen over Sovjet spionnage in
Australië werd ingesteld. Petrov heeft
longontsteking gehad, ook is hij onder
hevig aan nerveuze spanningen.
Verkeerd. Twee vliegers en een boord
werktuigkundige van de „Air France",
die Woensdag niet naar West-Berlijn
waren teruggekeerd, nadat zij in Oost-
Berlijn waren gaan eten, zijn door
functionarissen van de Franse Hoge
Commissie opgehaald in Karlshorst, het
Russische hoofdkwartier bij Berlijn. Zij
waren in Oost-Berlijn in een verkeerde
trein gestapt, waardoor zij Oost-Duits-
land inreden. De politie hield hen aan
en bracht hen naar Karlshorst, waar
zij ondervraagd werden.
25. In het theater werd ijverig naar de
poppen van de buikspreker gezocht. De
goochelaar schudde zijn hoed leeg; de
sterke man beurde kasten op, opdat men
er onder kon kijken, maar al dit gezoek
bleef vruchteloos. De directeur wilde juist
voorstellen om het maar op te geven en
naar huis te gaan, toen Panda het 'heater
kwam binnenrennen. „Kijk, kijk!", riep de
directeur verbaasd„daar komt het Panda
poppetje te voorschijn! Het is op eigen
houtje aan de wandel gegaan!" „Iemand
heeft het zeker opgewonden", zei Eric Echo
haastig. Dit herinnerde Panda er aan, dat
hij voor pop moest spelen. Dus liep hij
verder met stijve, schokkende bewegingen,
alsof hij een wandelend mechaniek was.
„De Panda-pop is nu tenminste terecht",
zei Frik Foppes, maar waar is nu nog de
pop Oswald?" Had hij naar buiten geke
ken, dan had hij daar de vermiste pop
gezien... in handen van Piedro. De arg
listige slangenmens had nog juist gezien,
dat Panda het theater binnen vluchtte en
hij hield nu krijgsraad met zijn spitsbroe
der, de portier. „We zullen die Panda-pop
ook nog wel krijgen", zei de portier. „Kom
mee, we gaan door een zijdeur naar bin
nen. Ik heb de sleutels".
DE MODERNE SCHAAKMEESTERS
onderscheiden verschillende openingen, die
reeds bij de aanvang van het spel het ver
loop enigszins aangeven. Precies hetzelfde
deden de Perzen en Arabieren 1000 jaar
geleden. De Perzische grootmeester Allaj-
laj die in 970 in Sjiraj woonde en wiens
volledige naam Abdoélfaraj
Almuzaffar ibn Sa'id of, f
afgekort Lilaj luidde, schreef
een standaardwerk over scha
ken, waarin hij vier openin
gen noemde, t.w. muhjannah
(de snelle), saif (het zwaard),
masha'ickni (de sheik) en say-
yal' (de rivier). We vermelden
dit slechts opdat u wete, dat de oudste
Arabische partij die volledig tot ons is
gekomen, volgens de sayyal (rivier) ope
ning werd gespeeld.
Daar gaat dan de schaakpartij die bijna
1000 jaar oud is (en waarbij u in herinne
ring wilt houden de bewegingsbeperkin
gen van de verschillende stukken, welke
wij de vorige maal hebben opgenoemd?).
Opening: sayyal.
I. g2-g3, g7-g6; 2. g3-g4, f7-f6; 3. e2-e3,
e7-e6; 4. Pgl-e2, d7-d6; 5. Thl-gl, c7-c6;
6. f2-f3, b7-b6; 7. f3-f4, a7-a6; 8. f4-f5,
g6Xf5; 9. g4Xf5, e6xf5; 10. Lfl-h3, Pg8-e7
II. Tgl-fl, Th8-g812. Pe2-g3, Tg8-g5 13.
Lh3-f5, h7-h6, paard e7 neemt natuurlijk
de minder waardevolle loper f5 niet; 14.
Lf5-h3, Pb8-d7; 15. d2-d3, d6-d5; 16. c2-c3,
Dd8-c7; 17. b2-b3, Ta8-a7; 18. c3-c4, Lf8-
d6; 19. Pbl-c3, Lc8-e6; 20. c4-d5, c6Xd5;
21. d3-d4, Ld6-f822. Tfl-f2, Dc7-d6; 23.
b3-b4, Ta7-c7; 24. Kel-d2, b6-b5, op Le6-
c4 ware 25. b4-b5 gevolgd; 25. Lcl-a3, Pd7
-b6; 26 La3-c5, Pe7-c6; 27. a2-
a3, Ke8-f7; 28. Ddl-c2, Le6-
c4; 29. Tal-fl, Tg5-g6 of
Pb6-d7; Tf2-f5, Tg5-f5 (niet
Pc6xd4 wegens e3Xd4); Tfl
Xf5, Pd7-b6; Pg3-h5! 30.
Pg3-h5 Kf7-e8 of Kf7-g8;
Ph5Xf6', Kh8; Pf6Xd5, Pb6
X d5; Tf2 X f8', Kg7; Pc3
Xd5!; 31. Ph5-f6', Ke8-d8; 32. Pf6Xd5, Tc7-
b7 of Pb6Xd5; Tf2Xf8', Kd7; Pc3Xd5; 33.
Tf2Xf8', Kd8-d7; 34. Lh3-f5', Kd7-e6; 35.
Pd5-f4" mat, het veld e7 wordt bestreken
door Lc5.
Hieruit kunt u zien, dat een partijtje
schaak 1000 jaar geleden aanzienlijk min
der dynamisch was dan tegenwoordig.
Waarna we kunnen overstappen tot een
ander onderwerp, alhoewel dit toch even
eens met 1000 jaar te maken heeft. Want
weet u dat u met één gram licht 1000 jaar
lang uw huishouding zoudt kunnen drij
ven? Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
