0,0m
Zó boeiend is nu PANORAMA
STALLING - REPARATIE
Kerkdiensten
„Achter Wallen
en Poorten"
80
.Clowntje Rick
Ganzen op trek
kwaterden in de nacht
BITTAC
Solide belegging
Leert goed typen
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1954
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Afdeling Haarlem van
KAB gaat mandement
bespreken
Grafische vakstudieclub
opgericht
WAARSCHUWING
BELANGRIJKE
MEDEDELING
De vogeltrek
Geen reclame meer op
ruiten N.Z.H.-bussen
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Inbraak bij Lampe
Nachtdienst apotheken
5% schuldbekentenissen
Les Comédiens dc l'Etoile
Voor de kinderen
FEUILLETON
Op Vrijdag 19 November des avonds om
acht uur wordt in het gebouw St. Bavo te
Haarlem een vergadering gehouden voor de
leden van de afdeling Haarlem van de Ka
tholieke Arbeiders Beweging over het man
dement der bisschoppen.
Hoofdaalmoezenier C. F. A. Geraets van
het bedrijfsapostolaat zal spreken over „De
geestelijke achtergrond van het mandement"
en de heer J. A. Middelhuis, voorzitter van
de K.A.B. zal het hebben over het onder
werp: „Wat er na het mandement is ge
beurd".
Er zal gelegenheid gegeven worden om
vragen te stellen.
In een goed bezochte vergadering, belegd
door.de Nederlandse Christelijke Grafische
Bond werd besloten tot oprichting van een
grafische vakstudieclub.
Het bestuur werd als volgt samengesteld:
M. v. d. Heijde, voorzitter; F. Tros, voorzit
ter-penningmeester en P. C. Simpelaar,
secretaris.
Voorlopig zal men eenmaal per maand
bijeenkomen.
'De landelijke vaktechnische commissie
van de Nederlandse Christelijke Grafische
Bond zal ten behoeve van de studie les-brie-
ven en ander studie-materiaal samenstellen.
Verder zullen deskundige sprekers worden
uitgenodigd en excursies worden georgani
seerd.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
roken steeds met het
DENICOTEA-pijpje.
Want de DENICOTEA
kristalfilter zuivert de
rook van nicotine en
teer. Terwijl de smaak
en hei aroma van Uw
sigaret of sigaar hetzelfde blijft
voor imitaties!
Er zijn de laatste tijd nabootsingen in
de tabakshandel gebracht, waardoor bij
het kopend publiek verwarring wordt
gesticht. Men lette derhalve op de
kwaliteits-waarborg van de wereldbe
kende DENICOTEA-producten
Dus ten eerste op de naam
DENICOTEA, voorkomende op
alle originele DENICO TE A-pijpjes
en filters
en ten tweede op de hier afgebeelde
originele DENICO TE A-verpakking
Dank zij de enorme omzet-stijging
over de gehele wereld konden
vanaf 25 October j.l. de origi
nele DENICOTEA-filters in prijs
sterk worden verlaagd en we.l
van 95 ct op
cent per doosje
van 10 stuks
en kon tevens een
aanzienlijke
prijsverlaging
toegepast worden voor de ori
ginele DENlCOTEA-pijpjes
Thans nieuwe aantrekkelijke mo
dellen DENICOTEA- 50
pijpjesvanaf Jd.
DENICOTEA SINDS 25 JAAR
OVER DE GEHELE WERELD
Gistermorgen na 8 uur werd de trek van
de spreeuwen aanzienlijk. Over de bouw
landen ten Westen van Haarlem loopt ook
een trekroute van vogels. Als er langs zee
een flinke trek is, ziet men daar ook altijd
troepjes passeren; meestal koperwieken,
ook vinken, spreeuwen en gisteren zelfs
leeuweriken. In de loop van de ochtend
was de trek gisteren matig. Door het mooie
weer met een zwakke wind vlogen de
vogels rustig en in
ruime troepen en
niet alleen over de
zeereep, maar ook
over de hele breed
te van het duin.
Omstreeks 11 uur
werd in één uur
nog genoteerd
1350 spreeuwen,
waarvan een troep uit het Westen uit zee
kwam en die verderop in het duin neer
streek; voorts ruim 600 vinken, waartussen
kepen en een troep sijsjes, 320 veldleeuwe
riken, 70 kraaien, 6 merels, 2 graspieoers
en één sperwer. Vier strandleeuweriken
streken vlak voor de post neer om acte de
présence te geven. Men zag prachtig de
zwarte ring over de borst en de zwarte
oogvlekken in de gele wangen. De strand
leeuweriken broeden niet in Nederland,
maar in de fjorden van Noorwegen en het
hoge Noorden. Ze overwinteren op onze
slikken en kwelders en minder langs onze
stranden.
Gisteren trokken de hele avond weer
koperwieken over en vanmorgen vroeg in
donker hoorde men ze ook weer overtrek
ken, wat op een aanzienlijke nachttrek
wees. Ook hoorde men gisteravond om
half elf een grote troep ganzen overvliegen.
Hedenmorgen was het mooi rustig weer.
matige Zuiden-wind en nevelig aan de
horizon. De spreeuwen vlogen vandaag in
vele kleine troepjes zeer regelmatig door.
De vinken passeerden voor zo laat in het
seizoen in een behoorlijk aantal. Er pas
seerden in totaal van 7.15 tot 9 uur aan de
kop van de Zeeweg: 2800 spreeuwen: 560
spreeuwen staken de zee over, 2300 vinken,
waartussen veel kepen, enkele sijsjes, rins-
mussen en kneutjes, 30 veldleeuweriken.
12 grasniepers, 2 zanglijsters, 3 kramsvogels
100 roeken en 32 bonte kraaien, één bui
zerd, 3 sperwers en 2 merels.
Aan de post in Zandvoort. die iets1 meer
in het binnenduin is, werden vanmorgen
van 8 tot 9 uur genoteerd: 7000 spreeuwen,
1150 vinken en kepen, 1 aroenling, 22 gras
piepers, 40 veldleeuweriken, 34 kramsvo
gels, 2 bonte kraaien en 2 sperwers.
Naar wij vernemen zal de reclame op de
ruiten in de bussen van de N.Z.H. gelei
delijk worden verwijderd, zodat de passa
giers van een ruim uitzicht kunnen genie
ten.
De directie onderzoekt nog in hoeverre
op andere wijze reclame in de bussen kan
worden aangebracht, bijvoorbeeld in de
ronding van de kap. Ook wordt gedacht
aan een apparaat voor het afdraaien van
reclamefilms, zoals bij de Nederlandse
Buurtspoorwegmaatschappij zal worden
toegepast.
HAARLEM, 5 November 1954
GEHUWD- 5 Nov., D. Questro en J. Bles
graaf.
BEVALLEN van een zoon: 4 Nov., P. Weg-
manMolenkamp; F. W. van ZeistDuwel;
I-I. J. KokRekelhof; J. Chr. Schepers
Voetman; A. SouvereinJellema; 5 Nov., A.
S. WijersTonnissen; J. M. den Ouden
Gordon.
BEVALLEN van een dochter: 3 Nov., E.
van der Meerde Klerk; 4 Nov., G. P. van
der FormMuntz; C. Broekhuizenvan Eijk.
OVERLEDEN: 3 Nov.. J. H. Groenendal
Scholte, 82 j., Kruisstraat; C. J. Klein
Dolle, 75 j., Laurens Costerstraat; Nov., A.
D. Visser. 46 j„ Jan Gijzenkade: C. Tromp,
77 j., Leidsevaart; L. P. H. M. Kenter, 6 j..
Linschotenstraat.
ADVERTENTIE
AUTOGARAGE
Olicslagerslaan 36 - Haarlem
Telefoon 10570
In de nacht van Donderdag op ^Mjdag is
ingebroken in het modemagazijn „Lampe"
in de Grote Houtstraat. Men is binnen
gedrongen door verbreking van een ruitje
aan de achterzijde van het perceel. Men
heeft een houten kast opengebroken en
daaruit ongeveer f 1400, verdeeld over twee
geldladen, weggenomen.
Firma C. G. Loomeijer en Zoon, Barteljo-
risstraat 11, telefoon 10175.
Park-Apotheek, Kleverparkweg 13, tele
foon 11793.
Apotheek 't Gildehuys, Koninginneweg 3,
telefoon 12038.
Apotheek J. Krijnen, Eksterstraat 100,
telefoon 25860.
ADVERTENTIE
Credietinstelling geeft af
met korte looptijd. Rente per halfjaar
betaalbaar.
Prospectus op aanvraag onder no. 7580
aan het bureau van dit blad.
Evenals twee jaar geleden brengen Les
Comédiens de l'Etoile vijf Frans-Zwit
serse toneelspelers weer een bezoek aan
Haarlem. Wij maakten reeds melding van
hun o,anstaand optreden voor Haarlemse
scholieren, maar op Vrijdag 19 November
zullen zij om 8 uur 's avonds in de aula van
het Christelijk Lyceum (Emmakade) een
openbare voorstelling geven. Kaarten zijn
verkrijgbaar vanaf 17 November bij dr. J.
R. H. Smidt, Spaarnelaan 8; Tetterodestraat
109 en bij de kosterij van de Remonstrantse
kerk, Oranjekade 1. Men kan de kaarten
aan deze adressen verkrijgen tussen 10 en
15 uur.
ADVERTENTIE
I—B U L G O M M E
TOCHTBAND van SCHUIMRUBBER
"n Doeltreffende afsluiting van
deuren en vensters tegen koude en tocht
ZONDAG 7 NOVEMBER 1954.
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Grote Kerk
Grote Markt. 10: Ds. E. Pot, H. Doop. 4:
Consistoriekamer, Liturgische dienst voor
Doofstommen en Slechthorenden. 7: Ds. M.
L. W. Schoch, van Rotterdam. Jeugddienst.
Nieuwe Kerk, Nieuwe Kerksplein. 10: Ds.
Joh. Bronsgeest. Noorderkerk, Velserstraat.
Zaterdag 4—5: Bidstond in de Gerfkamer.
Zondag. 10.30 en 7:: Ds. R. Bijl. Oosterkerk,
Zomerkade. 10: Ds. A. J. Rhijn. H. Doop.
Bakenesserkerk, Vrouwestraat. 9.30: Kin-
derkerk. Dhr. J. P. v. Eysden Jr. 10.30:
Zie Grote Kerk 7 uur. Gebouw Vrijz. Her
vormden, Jacobstraat. 10.30: Ds. A. Noorman
van Zaandam. Kapel Sarepta, Hazepaters-
laan. 9.30: Kinderkerk. Ds. S. H. J. Voors.
10.45: Dr. G. Snijders. Diaconessenhuis, Ha-
zepaterslaan. 4.30: Dr. G. Snijders. Rusthuis,
Jansstraat. 10.30: Ds. M. G. Blauw, van
Overveen. Jeugdkapel. Noord, Molenaerstr.
10.30: Dhr. F. H. Geursen. Oost, Zomerkade.
10: Wika J. J. Leopold-Timmer. West. Leid-
sestraat 10: Dhr. A. Verhoeff. Centrum. O.
Groenmarkt 10: Dhr, J. Jongkind. Eglise
Walionne. 10.30 h.: Service présidé par le
Pasteur J. F. Baudraz. Church of England,
Kinderhuissingel. Evening Service 3 p. m.
Alle-Dag-Kerk. Maandag 7.30 en Woensdag
3: Contactbijeenkomsten met Górepatrieer-
den in de Pastorie der Broederkerk, Park
laan 32. Dinsdag 3: Rondetafelbespreking,
Broederkerk, Parklaan 34. Stads Evangeli
satie. Lange Herenstraat 6. 10: Br. J. A.
Hoekendijk, Heemstede. 7: Br. H. van Doorn
Heiloo. Woensdag 8: Br. A. Th. Besselaar,
Amsterdam. Zuiderkapel, Zuiderstraat 15. 10:
Dhr. J. Kits. Evangelist te Doorn. 5: Dezelf
de. H. Avondmaal; vrij voor alle gelovigen.
8: Zendingsbijeenkomst. Otto en Adri
Ze moesten allebei lachen om die rare droom van Bunkie. Maar toch zat Bunkie
er nog 'n poosje over na te denken.
„Weet je, waar ik aan denk?", vroeg hij.
„Nou?", vroeg Rick.
„Ik denk nog over wat ik gedroomd heb Het was helemaal niet prettig, wat me
overkwam. Zomaar in 'n haak te happen en daii naar boven gehaald te worden is
geen pretje!"
„Nee, dat denk ik ook niet", vond Rick.
„Ja maar", zei Bunkie peinzend, „als je goed nadenkt, moet dat voor 'n visje ook
niet zo leuk zijn!"
„Dat denk ik ook niet", stemde Rick toe.
Bunkie had opeens geen zin meer in 't vissen.
„Ik schei er mee uit", zei hij toen. „Ik vind het toch eigenlijk maar akelig voor die
arme visjes. Weet je watlaten we dat ene visje maar weer gauw bij zijn broertjes
en zusjes terug gooiendat zou ik prettiger vinden dan dat we 'm meenamen!"
„Eigenlijk heb je wel gelijk", vond Rick. „Wat hebben we eigenlijk aan dat visje?"
Toen nam Bunkie het emmertje op, keerde het om en liet het gevangen visje vrij.
En tevreden stapten Rick en Bunkie toen naar huis terug
Scheuzger-Bloemendal vertellen over het
oerwoud van Thailand met "kleurendia's.
Opwekkingssaraenkomsten, Zuiderstraat 15.
Donderdag 3: Ds. J. Visser, Amsterdam, Ma-
ranatha-lezing. Broedergemeente. Parklaan
34. Zaterdag 7.30: Liturgische Zangdienst.
Zondag 10.30: Dhr. Z. H. de Groot. 12: Zon
dagsschool en Jeugddienst. Ned. Herv.
Evangelisatie. Nassaunlein 8. 5 en 10: Eerw.
Hr. K. Asmus, van Zwiindrecht. Woensdag
Parklaan 21. 7.30: Dezelfde. Vrije Evang.
Gemeente, gebouw Bethel, Voorhelmstraat
3. 10 en 4.30: Ds. J. J. van Capelleveen. Ev.
Luth. Gemeente. Witte Herenstraat. 10 30: Ds.
G. Kroes. Dinsdag 7.30: Jeugdclub 1215 j.
aan de kerk. 8: Cursus voor wijkcommissa-
rissen in het Jeugdgeb. Schoterweg. Ver.
Doopsgez. Gemeente. 10.30: Ds. A. J. Snaayer
10.30: Peuzelaarsteeg 3. Ds. S. M. A. Daalder,
Jeugddienst. Haarlem-O. Wijkgeb. N. H.
Kerk, Zomerkade. 7.30: Ds. C. P. Hoekema.
Remonstr. Geref. Gemeente. 10.30: Mei. Ds.
G. S. Westerouen van Meeteren, van Vlaar-
dingen^ Geref. Kerk. Wïlhelminakerk, Ged.
Oude Gracht 5759. 10: Ds. A. Dragt JHz.,
van Nieuwer-Amstel-Noord. 5: Ds. C. Goe
man. Woensdag 8: Ds. C. Goeman, Dank
stond voor het gewas. Lyceum-Aula, ing. v.
Merlenstraat. 9: Ds. C. Goeman. 5: Dr. A.
Dondorp. Zuid-Oosterkerk, Richard Holkade
125. 10: Ds. L. Hoorweg Jr. 5: Dr. P. .T. Ri
chel, Woensdag 8: Ds. L Hoorweg Jr. Dank
stond v. h. gewas. Geref. Kerk. Begijnhofka
pel. 9 en 5: Ds. D. Zemel, Enschede. Chr.
Geref. Kerk. Raaks. 10 en 5: Ds. J. P. Geels.
Gereform. Gemeente. Ridderstraat 29. 10 en
5: Leesdienst. Ger. Gem.. Margarethastr. 13.
10 en 4.30: Leesdienst. Oud-Ger. Gem. in Ne
derland, Parklaan 21.. 10 en 4.30: Leesdienst.
Dinsdag 7.30: Ds. Wiltink. van Doetinchem.
Oud-Kafh. Kerk, Kinderhuissingel 76. 10:
Hoogmis. 17: Vesper. Baptiste Gemeente,
Begijnhofkapel, Begijnhof. 10.30: Ds. J. W.
Weenink. Doop en H. Avondmaal. Gemeente
koor. 7: Dezelfde. 8.15: Jeugdsamenkomst.
Leger des Heils, Schagchelstraat 26. Zater
dag Straatzang. Zondag 10: Heiligingsdienst.
7: Openluchtsamenkomst op de Ged. Oude
Gracht. 8: Verlossingssamenkomst. De sa
menkomsten staan onder leiding van Ma-
iaar en mevr. M. Souverein. Dinsdag 2.15:
Gezinsbondsamenkomst. Donderdag 8: Sa
menkomst. Iedere Zondag kindersamenkom
sten om 12 u. Leidster van de jeugd M.
Bruis. Pinkstergemeente. Nieuwe Kruisstraat
14. 10: Samenkomst 7.30: E. Schuurman. 10:
Zondagsschool. Vrijdag 7.30: Jeugdavond.
Vergadering van Gelovigen. Ged. Oude
Gracht 47. 10: Samenkomst (Broodbreken).
Gemeente des Heeren, Lange Molenstr. 22.
10 en 5.30: Samenkomsten. Volle Evangelie
Gemeente, Paul Krugèrstr. 36. 10: J. Zee-
gers. H. Avondmaal. 12: Zondagsschool voor
kinderen tot 12 jaar. 7: Opwekkingsdienst.
Verschillende sprekers. Donderdag 8: Ge-
hedssamenkomst. Gemeente van Christus,
Sprnitenbosstraat 9. 10.15: Bijbelstudie, alle
leeftijden. 11: Aanbiddingsdienst en H. Av.
7.30: Evangelisatie. Donderdag 8: Evange
lisatie. De Christengemeenschap, Wester-
houtpark 1 A. 9.30: Zondagsdienst voor kin
deren. 10: Mensenwijdingsdienst.. Zevende
Dags Adventisten, Jacobstraat 6. Iedere Za
terdagmorgen 10: Gemeensch. Biibelstudie.
11: Prediking. Zevendedags-Bantisten Ge
meente, Parklaan 21. Iedere Zaterdag 10:
Prediking. Kerk van Jezus Christus van
de Heiligen der Laatste Dagen. Cornelis-
steeg 9. 10.30: Zondagsschool. 5: Kerkdienst.
Hersteld Apost. Zendingkerk. Wilhelmina-
straat 21. 10 en 5: Godsdienstoefening.
Apostolische Gemeente, Jacobiinestraat 15.
10 en 5: Godsdienstoefening. Christian Scien
ce, First Church of Christ. Scientist, Jans-
sfraat 74. 10: Ned. Taal. 11.15: F.ng. Taal.
Woensdag. Lange Veerstraat 16. 8: Avond
bijeenkomst. Ned. Ver. v. Spiritisten „Har-
monia". Jansstraat 83. 10.30: Wijdingsmor
gen. Dhr. Th. H. Kockx, Delft. Soefi-Bewe-
ging. 11: Universele Eredienst in de Aula van
het Stedelijk Gymnasium, Prinsenhof. Psv-
cho-Synthese, Rest. Brinkmann. Grote Markt
10.30: Symbool. Ritueel. Sacrament.
Gemeente Gods. 10: Cultureel geb. IJmui-
den. 7 30: Parklaan 21. Dhr. J. Jeeninga.
HAARLEM-NOORD. Ned. Herv. Kerk
Julianakerk. Zaterdag 7.30: Avondgebed.
Zondag. 10: Dr. G. Ph. Scheers. 7: Ds. H. J.
Drost, van 's Gravenhage. Immanuëlkerk.
10: Ds. G. Koch. H. Doop. Jeugdkapel Scho
terweg 12-16 jaar) 10: Dhr. J. Huizinga.
Ned. Prot. Bond. Berkenstraat 10. 10.30:
Ds. P. Cannegieter. Samenwerkende kleinere
Kerken, Kapel Sionskerk. 19.15: Ds. S. M. A.
Daalder. Stichting „Petra", Kanel f einde
Minahassastraat). Woensdag 8: Th. Dikkes,
Evangelist te Leiden. Geref. Kerk. Klonper-
singelkerk, Kloppersingel 5557? 10: Ds. P.
de Ruig. 5: Ds. G. Brouwer, van Zaandam.
Woensdag 8: Ds. H. W. Wierda. Dankstond
voor het gewas. Sionskerk, Eksterstraat.
8.45: Ds. G. Brouwer. 3.30: Ds. C. Meyer, van
Beverwijk. Noord-Schoterkerb, Snaarnrijk-
straat. 10.15: Ds. G. Brouwer. 5: Ds. C.
Meyer. Woensdag 8: Ds. P. de Ruig. Dank
stond voor het gewas. Chr. Geref. Kerk,
Floresstraat. 10 en 5.15: Ds. J. C. Maris.
Leger des Heils. Ceramstraat 4. Zaterdag 7:
Bidstond. 7.30: Straatzang. Zondag 10: Heili
gingssamenkomst. 7: Openluchtsamenkomst
Soendaplein. 8: Verlossingssamenkomst. 12:
Zondagsschool. 4.30: Jeugdsamenkomst.
Maandag 7: Straatzang Overveen Stoopbad
Dinsdag 2.15: Gezinsbondsamenkomst. 5:
Jong-Soldatensamenkomst. Woensdag 2, 3.30
en 5: Jeugdontspanningsamenkomsten. Don
derdag 8: Zendingssamenkomst met film
strips. Leider Majoor Lorier. Leiders der
overige samenkomsten: Kapitein en Mevr.
Joh. C. en A. van Huizen-van Ede.
HEEMSTEDE. Ned. Herv. Kerk. Kerk op
het Wilhelminaplein. 10: Ds. R. H. Oldeman
Zandvoort. 19: Ds. Oskamp. H. Avondmaal.
Kapel Nieuw Vredenhof. 10.30: Ds. Henkels.
19: Ds. Henkels, H. Avondmaal. Aula Chr.
Lyceum. 10.45: Ds. van Nieuwenhuijzen.
Ned. Prot. Bond, Postlaan 16. 10.30: Ds. H.
J. Kater, Pr., Amsterdam. Irene, Meer en
Bosch, 10: Ds. J. A. de Klerk. Ned. Chr. Ge-
meenschapsbond, Jac. v. Ruysdaellaan 7.
Maandag 3: Samenkomst. Geref. Kerk. Koe-
diefslaan. 10: Dr. P. J. Richel. (V.m. in beide
kerkgebouwen dankstond voor maatschap
pelijke zegeningen). 5: Ds. L. Hoorweg Jr.
Camplaan 10: Dr. A. Dondorp. 5: Ds. A.
Dragt, v. Nieuwer-Amstel (Noord). Geref.
Kerk, Herenweg 111. 10: Leesdienst. 3: Ds.
J. J. Verleur.
AERDENHOUT. Ned. Herv. Kerk. 10.30:
Dr. J. H. Stelma. 10.30: Jeugdkapel, 1215
jaar in De Stal. Dhr. H. M, Hinlopen. 10.30:
Zondagsschool. Tyo H. van Eegheninstituut,
van Lennepweg. Relig. Kring, Eikenlaan 5.
10.30: Dr. J. F. van Royen, Rem., A'dam.
BENNEBROEK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
H. S. J. Kalf, 7: Ds. W. M. Maas, Vlissingen
Jeugddienst. Geref. Kerk. 10 en 5: Ds. C.
Klapwijk.
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 9 en
10.30: Ds. J. E. Drost. 9: Jeugdkapel, 1215
jaar in Maranatha. 10.15: Jeugdkerk, 16—20
j. in Maranatha. Dhr. J. A. Schreuder. 11.45:
Zondagsschool. 5 en 6 jaar Kleuterschool
Boslaan. 7—12 jaar Jeugdhuis en Maranatha.
Ned. Prot. Bond, Potgieterweg 4. 10.30: Mej.
Dr. J. W. Herfst, Rem. Haarlem. Geref. Kerk
9 en 10.30: Ds. G. Meynen, van Hilversum.
3.30 en 7.30: Ds. A. J. Boss, van Leidsendam.
Vrjje Kath. Kerk, Popellaan 1. 10.30: Gez.
H. Mis. Woensdag 19.30: Vespers en Lof.
Donderdag 7.30: Gesproken Requiem Mis.
OVERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Dr. Ch.
de Beus. 10: Jeugdkapel 12—15 jaar in
Irene. Dhr. Aart Komijn, te Amsterdam.
10.15: Zondagsschool. Julianakwartier, Kon.
Wilhelminaschool, Dompvloedslaan. 1213:
Zondagsschool Ramplaankwartier, Beatrix-
school en Irene.
HILLEGOM. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
Brouwer. H. Doop. 17: Ds. Knottnerus. Chr.
Geref. Kerk. 10: Leesdienst. 18: Ds. Visser,
uit Sassenheim. Ned. Prot. Bond 10: Ds. C.
P. Hoekema, uit Heemstede.
HOOFDDORP. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
J. C. Salverda, H. Doop. 7: Vicaris L. C.
Baljé. Geref. Kerk. 9.30 en 3.30: Ds. D.
Hoornstra.
NIËUW-VENNEP. Ned. Herv. Kerk 9.30:
Ds. M. C. Don; 3: Ds. H. H. Tulp van Lijn
den. Abbenes. 9.30: Ds. P. Moerenhout, van
Katwijk. 3: Ds. M. C. Don. Bethelkapel 10:
Ds. J. A. van Boven, H. Doop. Geref. Kerk
9.30 en 3: Ds. IJ. v. d. Zee, Voorber. H. Av.
VIJFHUIZEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Vic.
L. C. Baljé. 7: Ds. J. C. Salverda. Geref.
Kerk. 10 en 3: Ds. J. J. Beukenkamp, van
Amsterdam-Z.
SANTPOORT. Ned. Herv. Kerk. Dorps
kerk. 10.30: Ds. A. Oskamp, Heemstede.
18.45: Bijzondere Kerkdienst. Ds. D. ter
Steege. Van 18.45—19: Zangdienst. Jeugdhuis
10.30: Jonge Jeugd Kerk Ds. D. ter Steege.
„De Toorts". 9: Prof. Dr. G. C. van Niftrik,
Amsterdam.
SPAARNDAM. Ned. Herv. Kerk. Oost.
Oude Kerk. 10: Ds. G. H. v. d. Woord. 7: Vic.
Kousemaker. West. Sionskerk. 10.30: Dr.
Evenhuis, Jeugddienst. 7: Ds. G. H. v. d.
Woord.
ZANDVOORT. Ned. Herv. Kerk. Kerk
plein. 9.30: Jeugdkapel. 10.30: Ds. C. de Ru,
H. Doop. 7: Ds. F. Öfferinpa, van Wagenin-
gen. Jeugddienst. Ned. Prot. Bond, Brugstr.
15. 10.30: Prof. Dr. P. A. H. de Boer, van
Leiden. Geref. Kerk, Julianawag. 10 en 5:
Ds. A. de Ruiter. Ned, Chr. Gemeenschaps-
bond, in „Ons Huis". Dinsdag 8: J. Dam-
muller, Evangelist te Alkmaar.
LISSE. Ned. Herv. Kerk. 9 en 10.30: Ds. C.
Jongeboer. 7: Ds. Veldkamp, van Den Haag.
Ned. Prot. Bond 10.15: Mej. A. J. L. Bouw
meester. Geref. Kerk 10 en 5: Ds. G. van
Andel, van Rotterdam. Geref. Kerk, Art. 31.
10 en 4.30: Ds. J. J. Verleur. Geref. Gem. 10
en 4: Ds. L. Kieboom. Oud-Geref. Gem. 9.30
en 3: Leesdienst. Christ. Geref. Kerk. 10 en
4: Prof. W. Kremer, van Apeldoorn.
ADVERTENTIE
l n i
Wilhelminastraat 47 - Tel. 18441
Historisch verhaal naar het gelijknamige
toneelspel van JAN VAN DAM
Bewerkt door A. Zwart.
25)
In gezelschap van de Spaanse Gouver
neur voor Holland, Bossu, marcheerde hij
op Haarlem aan. De wachtposten op de to
ren van de Grote Kerk zagen het enorme
leger naderen. Onafzienbare rijen kleurig
geklede soldaten in de sneeuw. De toeloop
scheen niet op te zullen houden. Het was
duidelijk dal het beleg nog niet onmiddel
lijk een aanvang zou nemen, omdat de
Spanjolen eerst hun stellingen gereed
moesten maken. Daarom waren de meesten
nog niet zo erg bang, hoewel men al men
sen zag rondlopen die nauwelijks konden
spreken van zenuwachtigheid en angst. De
wachtposten en andere verkenners meld
den, dat de legermacht uit 22000 man be
stond. Bij Schoten, Overveen, Beverwijk.
Heemstede en in de Hout, het bos ten Zui
den van Haarlem, plantten zij zich neer.
In de stad heerste inmiddels een bedrij
vigheid van belang'. Soldaten, burgers, ook
vrouwen, jongens en meisjes werkten on
afgebroken om alles tijdig in gereedheid
te brengen. Pieter Hasselaer, die zijn
vriend Evert van tijd tot tijd in het gevang
bezocht, voerde het bevel over een groep
werkers. Geschoten werd er nog niet, en
zo stond hij in zijn volle lengte op de wal
len en brulde zijn aanwijzingen naar links
en rechts, leder had zijn oudste plunje
aangetrokken en sjouwde onvermoeid de
stenen en zakken. Anderen hakten met
enorme houwelen nieuwe schietgaten in de
muren of hielpen met verhuizen. Het geval
was namelijk, dat Ripperda bevel had ge
geven om alle aan de wal grenzende hui
zen te ontruimen voor de veiligheid van de
bewoners, indien de Spanjolen eens een
inval zouden doen.
Van tijd tot t'jd draaide Pieter zich eens
om en tuurde door de mist. Hij kon ech^
ter niets onderscheiden. Wel hoorde hij
geratel van wielen, dat er op wees, dat de
vijand zijn zware 46-ponders in stelling
bracht. Nu en dan hoorde hij Spaanse be
velen schreeuwen. Dan werd hij altijd een
ogenblik door een lichte angst aangegre
pen, want daar waren ze nu, die gevreesde
wrede Spanjolen, die niemand ontzagen,
daar waren ze nu: een paar honderd meter
van hem vandaan! En niemand kon de stad
meer in of uit, het zou op leven en dood
gaan.... Maar zulke stemmingen joeg hij
gauw weer weg, want die sieren een lui
tenant niet. Daar behoorde hij zich voor te
schamen!
Zo zwoegde Haarlem fa het zweet
zijns aansohijns. Maar één was er, die er
van was uitgesloten: Evert Talesius. In
zijn gewelf hoorde hij de opgewonden
stemmen, het lawaai der karren, het ge
hinnik van de paarden, het zingen dei-
voorbijtrekkende vrouwen, stampen van
de zware soldatenlaarzen! Dat alles hoorde
hij en was er van buitengeslotenHij
moest hier maar zitten, vastgeketend als
eer moordenaar, en nietsdoen. En dat alles
tengevolge van dat gruwelijke misverstand!
Al een paar keer had hij Pieter gevraagd,
of deze niet een persoonlijk onderhoud tus
sen Ripperda en hem kon bewerkstelligen,
zodat hij alles zou kunnen uitleggen. Maai
de gouverneur had steeds geen tijd. Geen
tijd, geen tijd en nog eens geen tijd! Hij had
nauwelijks tijd om te slapen en te eten.
Dit laatste deed hij al werkend en hij sliep
hoogsten vier uur per nacht. Allemaal
prachtig, allemaal heel loffelijk en ijverig,
maar met d?t al zat hij, Evert, in een half
donker ijzig koud hol en kon op zijn na
gels bijten of een deuntje huilen; want dat
dat nogal eens gebeurde, daarover kan nie-
man zich verwonderen. Als hij dacht aan
de vernedering die hij tegenover zijn ven
del had ondergaan, de kerels waarmee hij
de dood in de ogen had gezien, dan
stroomde het bloed naar zijn hoofd. En dat
alles terwij] hij zo hard kon werken, zo
hard wilde werken voor de vrijheid van
zijn land! Het was droef. Het was afgrijse
lijk. Als dat hok, waar hij in zat, nu maar
dicht was en hij niets kon horen van wat
daarbuiten gebeurde, dan zou het mis
schien nog wel te dragen zijn geweest.
Maar nu, met al die geluiden, met al dat
levenO, waaraan had hij dit toch ver
diend!
Zo hoorde hij dan op zeker ochtend om
acht uur een donderend lawaai en hij zat
meteen overeind op de stenen bank, waar
op hij had liggen suffen. Een hels kraken
en dreunen! Kanonnen. De vijand had het
vuur geopend! Het beleg had werkelijk een
aanvang genomen! Evert kende de klank
van die Spaanse muurbrekei-s maar al te
goed! Hoe vaak had hij ze niet gehoord,
bij Heiligerlee, bij Jemmingen, overal toen
hij nog niet gevangen had gezeten! Daar
om werd hij ook niet aangegrepen door de
paniek, die zich van Haarlems burgers
meester maakte.
Deze dachten namelijk dat de wereld
verging. 18 December 1572: einde der we
reld. Punt, afgelopen. Allemaal naar de
haaien. Och, wat schreeuwden ze, die goe
de lakenfabrikanten, herbergiers en
scheepsbouwers! Nu, het was dan ook een
lawaai dat horen en zien je verging. En
daarbij kwam dan nog het kraken en steu
nen van de muur en het neerbonken van
steenklompen.
„Allemaal poeha", mompelde Evert ech
ter in zijn cel. „Ze schieten al hun kanon
nen tegelijk af om de boel aan het schrik
ken te maken. Nu hebben ze weer tien
minuten nodig om te laden".
Dat had hij goed gezien: inderdaad
bleef het een klein kwartier stil, eer de
volgende detonaties losbarstten. De eerste
schrik der mensen was gauw voorbij. Bij
de eerste ontploffingen zag men sommigen
gillend door de straten rennen, radeloos
van angst, en vele Haarlemmers deden het
in hun broek, zodat ze plotseling heel
langzaam en wijdbeens naar huis schui
felden. Maar bij de tweede explosies gin
gen al hele drommen in de richting van de
Kruispoort, die het doelwit was van dit
trommelvuur Na enige tüd, toen bleek dat
de kogels geen enkele keer over de muren
heenvlogen, begon men er zelfs plezier in
te krijgen en de nieuwsgierigen drongen
zo ver naar voren, dat de soldaten moesten
ingrijpen en hen met geweld terugjoegen'.
Dat alle kanonnen tegelijk afgingen, had
tot gevolg dat de stadsmuur op angstaan
jagende wijze stond te schudden. Maar het
nadeel van de Spaanse strategie was, dat
de aangerichte schade tussen twee ontplof
fingen door hersteld kon worden. Zodra
het lawaai weggestorven was, stormden de
soldaten en de daartoe aangewezen burgers
met stenen en aarde de wallen op, om de
bressen te vullen. Zelfs de kapotgeslagen
beelden, die nog overal in en om de Grote
Kerk lagen, werden hiervoor gebruikt. Ook
Haarlems lakenindustrie kwam nu goed
van pas. Van lakens maakten de vrouwen
namelijk, volgens een denkbeeld van Ke
nau, zakken, grote zakken, welke zij met
wol vulden; aldus konden deze dingen
uitstekend als stopverf gebruikt worden.
Terwijl men met deze koortsachtige be
drijvigheid bezig was, stond Pieter Has
selaer achter de muur met een zandloper
en naast hem een trompetter. Zodra er
tien minuten verstreken waren, gaf hij de
man een sein, en deze blies een alarme
rend signaal. Terstond holde iedereen zo
snel hij kon naar beneden en zocht voor de
rondspattende stenen onderdak in de ont
ruimde huizen. Even later knalde en
dreunde het dat het een lust was. En di
rect daarop spoedde men zich weer aan het
werk. Pieter vond het een beetje een ver
velend baantje, maar omdat het erg ver
antwoordelijk was, schikte hij zich er fa.
Als hij namelijk een minuut te laat zou
zijn, zou dat de dood van heel veel mensen
betekenen.
Om twaalf uur in de middag echter
werd de toestand toch te erg en men gaf
het werk op. Met lede ogen moest men
toezien hoe de Kruispoort al meer en
meer haar ondergang tegemoet ging. Toen
het om vier uur begon te schemeren staak
te de vijand zijn vuur. Op het signaal van
Pieters trompettist was men weer in de
huizen gekropen. Men had zich al geheel
ingesteld op de kanonnade. Maar tot aller
verwondering bleef het stil. Niemand ver
trouwde het. en er kwam een zenuwach
tige stemming onder de mensen. De Span-
paarden waren listig en konden wel onver
wacht opnieuw beginnen, zodat er dan
veel slachtoffers zouden vallen, als men
weer aan het herstellen sloeg.
Toen bracht Lange Louw om zeven uur
iedereen tot verbazing en bewondering.
(Wordt vervolgd).
