Wijziging werkloosheidswet
ZWITSARUI
„Veiling van goederen, ingebracht
door één persoon, is een winkel"
PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER
Wereldnieuws
Reservering van vacantiegelden;
andere uitkeringsnormen voor
seizoenarbeiders
De radio geeft Woensdag
Condensf abrikan ten zijn
boos op Engeland
ió Let zo
Trillingen
DINSDAG 7 DECEMBER 1954
2
SALON HOFFMANN
Ministerie verkoopt oude
voorraden tegen halve prijs
Verzending van luchtpost
Twee broers omgekomen
bij autobotsing
Kerkelijk Nieuws
Economische politierechter:
Jee riUKKio vefmijcumy
Bloemen voor
naastenliefde
Zwitserse vrouwen blijven
van kiesrecht verstoken
Traan van „Willem
Barendsz" nog niet
voorverkocht
Mobilisatie-invaliden
huldigen P. de Boer
Verkouden kinderen?
KTgr.T.'IUMHJ
een Zwitsal
Door aanvaring ging
200.000 liter olie verloren
Verkeerd cliché
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging van de Werkloos
heidswet. De voorgestelde wijzigingen be
treffen de reservering van vacantiegelden
en de aanspraken van seizoen-arbeiders.
Tot voor kort werd steeds het vacantie
geld, dat een werknemer bij zijn ontslag
van zijn werkgever ontving, op de hem
toekomende uitkering ingevolge de Werk
loosheidswet in mindering gebracht. De
staatssecretaris van Sociale Zaken merkt
in de toelichting op het wetsontwerp op,
dat de werknemer dus gedwongen wordt
het van zijn werkgever ontvangen vacan
tiegeld te gebruiken voor zijn levensonder
houd in de na zijn ontslag volgende werk
loosheidsperiode, waardoor hij verhinderd
wordt dit geld voor de eigenlijke vacantie-
periode te reserveren.
Des te sterker spreekt dit, wanneer het
gaat om werknemers, die na het door
maken van een werkloosheidsperiode, ge
durende welke het vacantiegeld werd ver
bruikt, te werk worden gesteld in bedrij
ven, welke gedurende de vacantietijd ge
heel worden stilgelegd, zoals bij het bouw
bedrijf het geval is. Wanneer de voor der
gelijke bedrijven vastgestelde vacantie-
periode aanbreekt, hebben deze werkne
mers niet de beschikking over voldoende
vacantiebonnen. Zij kunnen dit tekort niet
aanvullen met het, inmiddels verbruikte,
vacantiegeld, dat zij van hun vorige werk
gever (s) hebben ontvangen.
Tot dusverre werd aan werknemers, die
niet voldoende vacantiebonnen hadden, in
het algemeen een aanvullende uitkering
verstrekt ten laste van de Werkloosheids
wet. Hieraan was het bezwaar verbonden,
dat dikwijls de ene bedrijfsvereniging
moest aanvullen wat een andere bedrijfs
vereniging op de uitkering gedurende een
vorige werkloosheidsperiode in mindering
had gebracht.
Een door de Sociale Verzekeringsraad en
het Algemeen Werkloosheidsfar1 wis inge
stelde commissie stelde voor, dat wel de
bij het ontslag aan een werknemer uitge
keerde vacantiegelden op de uitkeringen
ingevolge de Werkloosheidswet in minde
ring zouden worden gebracht, maar dat
deze gelden zouden worden gereserveerd
tot de eigenlijke vacantieperiode.
De Centrale Raad van Beroep besliste
echter, dat vacantiegeld niet van de uit
kering mag worden afgetrokken, aangezien
dit geld bestemd is voor de dagen, waarop
de werknemer vacantie zal genieten en
waarover hij geen aanspraak op uitkering
heeft.
Aangezien een werknemer, bij algehele
sluiting van het bedrijf wegens vacantie,
geen aanspraak op uitkering krachtens de
Werkloosheidswet kan maken, is hij, wan
neer het vacantiegeld voortijdig is ver
bruikt, geheel zonder inkomsten. Het komt
de staatssecretaris daarom ook thans nog
wenselijk voor, de reservering van bij ont
slag ontvangen vacantiegeld via de uit
kering krachtens de Werkloosheidswet
mogelijk te maken. Daartoe dient dit wets
ontwerp.
Deze wijzigingen lossen het probleem
slechts gedeeltelijk op. Zo zullen via de
voorgestelde regeling niet kunnen worden
gereserveerd de vacantiegelden van werk
nemers, die onmiddellijk in aansluiting
aan hun vorige dienstbetrekking bij een
andere werkgever gaan werken. Hierover
ADVERTENTIE
De Haarmode 1954/55
vereist een uiterst soepele
Wave, soepel en toch goed
houdbaar. - Onze nieuwe
PLASTO-WAVE is de
volmaakte Permanent Wave.
ook voor het moeilijkste haar
Middenweg 126 - Tel. 22202
Haarlem-Noord
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S. berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.30
Idem. 9.00 Voor de zieken. 9 30 Voor de huis
vrouw. 9.40 Platen. 10.15 Tdem. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.25 Sinterklaas-perike
len, hoorspel. 11.50 Platen. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.37
Adventsstonde. 13.00 Nieuws. 13.15 Met Pit
op pad, causerie. 13.20 Pianoduo. 13.40 Re
quiem, Verdi (pl.). 15.00 Interscholair jeugd-
tournooi. 15.45 Platen. 16.00 Voor de jeugd.
17.20 Platen. 17.30 Orgel. no Spectrum van
het Christelijk Organisatie- en Verenigings
leven, causerie. 18.15 Cello en piano. 18.30
R.V.U.: Hoe ontstond de wereld der sterren?,
Tweede lezing: Nieuwe theorieën: de explo
sie van het oeratoom, volgens Lemaitre. 19.00
Nieuws- en weerbericht. 19.10 Huismuziek.
19.30 Buitenlands overzicht. 19.50 Platen.
20.00 Radiokrant. 20.20 30 Jaar in de aether,
causerie. 20.30 Kamerorkest en soliste. 21.15
De Reformatie en het ambt, causerie. 21.35
Orgel en klein koor. 22.00 Platen. 22.15 Viool
en piano. 22.30 Carillonconcert. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.30
Man en vrouw, causerie. 23.4524.00 Plr.ten.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 7.45 Even opkrikken, causerie.
7.50 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de
vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20
Voor de vrouw. 11.00 R.V.U.: Prof. Ir. R. J.
Forbes: De techniek in de Oudheid. 11.30
Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin
gen. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Geva
rieerde muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Tentoon
stellingsagenda. 13.18 Promenade-orkest. 14.00
Medische kroniek. 14.10 Strijktrio. 14.30 Voor
de jeugd. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Voor de
Jeugd. 16.50 Platen. 17.15 Dansmuziek. 17.50
Regeringsuitzending: Nederland en de we
reld: Vijf jaar economische ontwikkeling in
Indonesië. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.20
Gitaarensemble en solist. 18.35 Actualiteiten
of platen. 18.45 Orgel. 19.00 Voor de jeugd.
19.10 De partij van de arbeid en het woord
der kerk, causerie. 19.30 Voor de jeugd. 20.00
Nieuws. 20.45 Politiek commentaar. 20.15
Voor de militairen. 20.50 Sophie Craxton.
hoorspel. 22.10 Gevarieerde muziek, 22.45
Vliegende schotels, causerie. 23.00 Nieuws.
23.15 Socialistisch nieuws in Esperanto. 23.20
Rhythmische muziek. 23.4024.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Kamerorkest. 12.30 Weerbericht. 12.34
Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
14.00 Schoolradio. 15.45 Platen. 16.05 Orkest
concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.20
Gavarieerde muziek. 17.40 Militair orkest en
-koor. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Kruislie
deren. 18.15 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Chansons. 20.00 Hoorspel.
21.10 Kamerorkest. 22.00 Nieuws. 22.15 Jazz
muziek. 22.45 Platen. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Vraaggesprek met onze luisteraars. Vrij-
buiter's Radiodagboek. (Op 224 m.).
is reeds door de Sociale Verzekeringsraad
en het Algemeen Werkloosheidsfonds con
tact opgenomen met de Stichting van de
Arbeid.
Aanspraken seizoenarbeiders
Volgens de Werkloosheidswet wordt het
recht op werkloosheidsuitkering afhanke
lijk gesteld van de voorwaarde, dat de
werknemer in het jaar, voorafgaande aan
het intreden van zijn werkloosheid ten
minste 78 dagen als werknemer in de zin
van deze wet heeft gewerkt.
Voor werknemers, die slechts seizoen
arbeid verrichten, voert deze norm tot een
niet verantwoorde toepassing van de
Werkloosheidswet. Gedacht wordt hierbij
voornamelijk aan vrouwelijke arbeids
krachten en in het bijzonder aan gehuw
de vrouwen, niet-kostwinsters, die in de
land- en tuinbouw, de veenderij, de vis-
en groenteconservenindustrie, het hotel- en
restaurantbedrijf en andere seizoenbedrij-
ven plegen te werken.
De staatssecretaris wil in de wet een
bepaling opnemen, krachtens welke het
voor werkloosheidsuitkering vereiste aan
tal van 78 dagen werken voor seizoen
arbeiders hoger kan worden gesteld, om
te voorkomen, dat reeds het aantal dagen
van de seizoentijd voldoende is voor het
recht op uitkering.
Dit aantal kan verschillen naar gelang
van de aard van de verrichte arbeid en de
periode of perioden, waarin de arbeid
wordt verricht.
Een verhoging van het aantal tot ten
hoogste 156 dagen komt de staatssecretaris
voldoende voor. Het lijkt bovendien niet
billijk de werknemer bij het bereiken van
dit aantal nog van uitkering uit te sluiten.
Tot ontsteltenis van Nederlandse produ
centen van gecondenseerde melk heeft het
Engelse ministerie van voedselvoorziening
besloten een partij gecondenseerde melk,
die in 1953 hier te lande voor Engelse «re
kening werd gekocht, tegen zeer lage prij
zen te verkopen. Het Engelse ministerie
heeft klaarblijkelijk de behoefte overschat,
zodat het met belangrijke partijen is blij
ven zitten.
Hoewel de fabrikanten ondanks de grote
houdbaarheid deze gecondenseerde melk
slechts ongeveer een half jaar garanderen,
tracht het Engelse ministerie thans, twee
jaar na de fabricage, de overtollige par
tijen buiten de grenzen van de hand te
doen.
Dit geschiedt onder het Nederlandse han
delsmerk. waardoor de afzet van Neder
land in den vreemde aanzienlijke schade
kan ondervinden. Het Engelse ministerie
biedt de gecondenseerde melk ver onder de
handelswaarde aan, zodat het verse Ne
derlandse product moet concurreren met
de twee ia ar oude partij uit Engelse sur-
plusv oorraden.
De Nederlandse fabrikanten van gecon
denseerde melk vrezen ontwrichting op de
internationale markt, waarbij het vertrou
wen in het Nederlandse product verloren
dreigt te gaan.
De -Nederlandse ambassadeur te Lon
den heeft reeds stappen bij de Engelse re
gering ondernomen.
De Nederlandse Vereniging van Fabri
kanten van Gecondenseerde Melk over
weegt de mogelijkheid langs gerechtelijke
weg de Engelse regering ertoe te brengen
dc verkoop van de verouderde geconden
seerde melk niet te doen doorgaan, althans
niet onder Nederlandse handelsmerken.
Een besluit is, in afwachting van de uit
slag van het diplomatieke overleg, nog
niet genomen.
Hoe groot de omvang van de aanbieding
der verouderde gecondenseerde melk is,
weet men in Nederland nog niet. De leve
rantie aan het Engelse ministerie van voed
selvoorziening in begin 1953 bedroeg onge
veer 2000 ton. Men poogt een overschot
van onbekende omvang uit die leverantie
thans voor de halve prijs te verkopen.
Luchtpostcorrespondentie voor buiten-
Europese bestemmingen, waarvan het ge
wenst is, dat zij de geadresseerde vóór 25
December 1954 bereikt, moet uiterlijk op
de hierna vermelde data worden gepost:
Auckland: 11 December, Sydney: 14 De
cember, Algiers, Buenos Aires, Rio de Ja
neiro, Montreal, Santiago, Cairo, Bombay,
Djakarta, Bagdad, Teheran, Haifa, Tel
Aviv, Tokio, Singpore, Casablanca, Mexico-
City, Willemstad, Oranjestad, Biak, Kara
chi, Paramaribo, Tunis, Damascus, Johan
nesburg, Montevideo, New York en Cara
cas: 16 December.
Nieuwjaarscorrespondentie voor deze
plaatsen dient respectievelijk voor 17, 21
en 22 December gepost te zijn.
Bij een autobotsing nabij Vianen zijn
Maandag de 69-jarige H. Bolsius en zijn
67-jarige broer G. Bolsius, kaarsenfabri
kanten te Schijndel, om het leven gekomen.
Zij waren per auto op weg naar Utrecht.
Op de oprit van de brug over de Lek bij
Vianen wilde de heer G. B., die de auto
bestuurde, een voor hem rijdende auto
passeren toen uit tegenovergestelde rich
ting twee militaire auto's naderden. De
heer B. remde krachtig, maar de auto slip
te en botste tegen een der militaire vracht
wagens. De personenauto werd zeer ernstig
beschadigd. Beide inzittenden kwamen om
het leven.
Ned. Herv. kerk
Aangenomen naar Huizum (vac. wijlen
D. A. Bakker) A. D. Klassen te Scherpen-
zeel (Fr.).
Beroepen te Oudshoorn G. Cadée te
Haaksbergen.
Bedankt voor Alblasserdam (vac. J.
Ewoldt) (toez.) W. Brinkman te Asperen.
Benoemd tot voorg^ te Ede (Herv.
Evang.) E. Smith, laatstelijk pred. te Se-
marang, die deze benoeming ook aannam.
Evang. Luth. kerk
De heer J. Blase, prop. te Amsterdam-W,
is beroepbaar verklaard.
Geref. kerken
Aangenomen naar Heeg (voor de miss.
dienst te Poerworedjo (Midden-Java) G.
P. Nooteboom te Borne.
Bapt. gemeenten
Beroepen te Harlingen C. Mostert, cand.
te 's-Gravenhage.
Mr. Florian Oberer, een Oostenrijker die
reeds meer dan 16 jaar in Dublin woont,
maakt zich gereed voor een reis naar
Wenen. Hij heeft een systeem ontworpen,
waarmee hü het effect van een 3 D-film,
zonder gebruik van een bril door de toe
schouwer, meent te kunnen suggereren.
Deskundigen op film-technisch gebied wa
ren zeer geïnteresseerd, en wel zózeer, dat
Oberer reeds verschillende contracten
werden aangeboden. Hij heeft deze echter
naast zich neergelegd, daar hij zijn vinding
met eigen hulpmiddelen wil perfectioneren.
Het projectiedoek, dat bij dit systeem
nodig is, vereist het gebruik van een
speciaal soort glas, dat tot dusverre alleen
in Ierland is te krijgen.
De economische politierechter te Haar
lem heeft de vraag of een veiling van twee
de keuze-tapijten, welke goederen door één
persoon bijeen gebracht waren, al of niet
beschouwd moet worden als een winkel,
bevestigend beantwoord: hij veroordeelde
een Zandvoortse koopman tot een geld
boete en een voorwaardelijke straf. De
verdediger, mr. O. H. van Wijk, deelde mee,
dat zijn cliënt in beroep zal gaan, zodat de
zaak later door het gerechtshof te Amster
dam behandeld zal worden.
Maandag hadden zich te verantwoorden
de gebroeders A. H. I. en P. G. I., beiden
uit Zandvoort, wegens overtreding van ar
tikel 2 van het vestigingsbesluit kleinhan
del in textielgoederen. Uit het verhoor van
de verdachten bleek, dat de jongste broer
P. G. I. in het voorjaar na het verlaten van
de militaire dienst besloten had koopman
in tapijten te worden en hetzelfde beroep
te kiezen als zijn vader en broer. Laatst
genoemde verleende P. G. I. steun, toen
deze het plan had begin September in het
gebouw van de Haarlemse kegelbond een
veiling te houden door mee te werken aan
het opstellen van een advertentie voor de
krant en door als afslager op de veiling op
te treden. Zij deelden mee, dait de jongste
de veiling heeft gehouden en dat de ander
geld ontvangen heeft wegens het fungeren
van afslager. Voorts verklaarden zij, dat
uitsluitend tapijten van tweede keus wer
den verkocht en geen artikelendie in win
kels worden aangeboden.
Als getuige werd een hoofdagent van
politie gehoord, die meedeelde een onder
zoek te hebben ingesteld, nadat de adver
tentie gelezen was. De oudste verdachte
had hij op de kijkdagen niet ontmoet, maar
hij heeft hem wel als afslager zien fun
geren op de veiling.
Politierechter tot P. G. I.: .,U fundeerde
zeker als strooman voor uw broer, die een
voorwaardelijke straf heeft gehad?"
Verdachte ontkende dit; hij regelde de
zaken zelf, maar daar zijn broer meer er
varing heeft op het gebied van veilingen
heeft hij hem adviezen gevraagd.
Als deskundige werd een verkoopleider
van een Haarlems bedrijf voor woningtex
tiel gehoord, die op verzoek van de politie
de goederen op de veiling bekeken heeft.
De goederen waren tapijten, die normaal
in de winkel te koop zijn. Hij heeft een
aantal merktapijten gezien, die niet bene
den de vastgestelde prijs verkocht mogen
worden. Voor een vakman was het moeilijk
te onderscheiden of de geveilde goederen
uit de tweede keus kwamen.
Naar aanleiding van een vraag van mr.
O. H. van Wijk deelde getuige mee, dat hij
d>e tapijten niet omgedraaid heeft om waar
te nemen of er al of niet weeffouten in de
taoiiten war°n.
De officier van justitie, mr. J. Wiarda,
was van mening, dat door het houden van
de veiling een winkel voor kleinhandel in
textielgoederen is gevestigd in het gebouw
van de HKB. Hij haalde enkele arresten
aan en merkte op, dat beide verdachten
zich hebben schuldig gemaakt aan de over
treding van het vestigingsbesluit. Van min
der belang is het of al of niet eerste of
tweede keuze-goederen in de veiling ge
bracht worden. Tegen A. H. I., die reeds
eerder veroordeeld is, luidde de eis een
hechtenisstraf van een week en tegen
P. G. I. een geldboete van 25, subsidiair
10 dagen hechtenis, benevens een voor
waardelijke straf van een week met een
proeftijd van twee jaar.
Mr. Van Wijk vroeg zich af of er gehan
deld is in strijd met de wet. Hij beant
woordde de vraag ontkennend. Volgens
hem is er geen bedrijf gevestigd. De goe
deren waren niet voor de gewone verkoop
bestemd en worden in het algemeen aan
veilingen of rondtrekkende kooplieden ter
beschikking gesteld. Iemand, die een vei
ling bezoekt, weet dat er wat met de goe
deren aan de hand is. Het is jammer, dat
er geen tapijten op de veiling in beslag ge
nomen zijn; dan had vastgesteld kunnen
worden of er weeffouten geweest zijn.
Spreker vroeg vrijspraak voor beide ver
dachten.
De politierechter, mr. J. A. Blet^, achtte
niet bewezen, dat A. H. I: aan de veiling
heeft deelgenomen en sprak hem vrij. „Wat
mijn overtuiging is, doet er niets aan toe",
merkte hij op. De ander achtte de politie
rechter wel strafbaar. Hij heeft een veiling
gehouden en alleen de goederen ingebracht.
Het vestigingsbesluit is overtreden en als
verdachte meent, dat hij economisch nuttig
werk verricht dan moet hij via het bedrijf
schap trachten de wet te wijzigen. P. G. I.
ontvangt van zijn broer steun en de politie
rechter zeide ook een klein steuntje in de
rug te moeten geven in de vorm van een
voorwaardelijke gevangenisstraf van drie
dagen; voorts legde de politierechter ver
dachte een geldboete van 25 op.
ADVERTENTIE
BARTÉLJORISSTR. HAARLEM - TEL. 13439
EERD. B0.LSTR. 48 A'DAM - TEL. 717162
Falcon Harris Tweedjassen
Evenals op Valentijndag 1954 zullen ook
op 14 Februari 1955 honderd landgenoten
een bloemenhulde in ontvangst kunnen
nemen omdat zij zich in 1954 ten opzichte
van de gemeenschap hebben onderschei
den. Deze keer zullen goede burgerzin en
naastenliefde worden beloond. Het initia
tief hiervoor gaat uit van de Vereniging de
Nederlandse Bloemisterij, die van oordeel
is, dat 14 Februari Valentijndag zich
in het bijzonder leent om goed vaderlandse
tradities in ere te houden. Het ligt in de
bedoeling, de bloemenhulde namens het
gehele Nederlandse volk te brengen. Dit
zal mogelijk zijn, wanneer iedereen, die uit
zijn naaste omgeving voorbeelden van op
offeringsgezindheid en andere vormen van
naastenliefde kent, de Vereniging de Ne
derlandse Bloemisterij, Koninginnegracht
102, Den Haag, hiervan schriftelijk in ken
nis stelt, met opgave van naam en adres
van de betrokkene en een korte omschrij
ving van zijn (haar) blijk van goede bur
gerzin.
De opgaven zullen ter beoordeling wor
den voorgelegd aan een jury. Zij moeten
uiterlijk 10 Januari 1955 zijn ingezonden.
BAZEL (United Press) Het Zwitserse
kanton Bazel heeft voor de vierde maal in
34 jaar een amendement op de grondwet
verworpen dat vrouwen het kiesrecht zou
geven. In het plebisciet hebben de vrouwen
echter een groter aantal stemmen dan ooit
in haar voordeel gekregen. Vrouwen had
den zich by de stemlokalen opgesteld en
riepen de mannen die gingen stemmen toe
„Wanneer krijgen wij onze rechten?" en
„De volgende keer stemmen wy ook". Eén
man riep lachend terug „Jullie zijn ons
thuis al de baas laat ons dit laatste
stukje vryheid".
Bij vorige gelegenheden viel het plebis
ciet als volgt uit: 1920: 12.455 neen, 6711
ja; 1927: 14.977 r.een, 6152 ja; 1946: 19.892
neen, 11.709 ja en thans: 21.123 neen,
17.321 ja. Politieke deskundigen zeggen dat
het minstens weer vijf jaar zal duren voor
in enig Zwitsers kanton de kwestie van
vrouwenkiesrecl1 weer aan de orde komt.
Nieuwe walvisvaarder kost
35 a 40 millioen
De Nederlandse Maatschappij voor de
Walvisvaart N.V. heeft nog geen traan uit
het lopende seizoen voorverkocht, zo werd
meegedeeld aan aandeelhouders in de
Maandag gehouden jaarvergadering, waar
in het verslag over het achtste boekjaar
werd goedgekeurd evenals de winst en
verliesrekening. Het dividend werd vast
gesteld op 4 percent voor de preferente en
6 percent voor de gewone aandelen.
De directie verklaarde, dat de prijzen
zich thans in stijgende lijn bewegen. Men
kan wel zeggen, dat de schaarsteperiode
definitief is overwonnen als gevolg waar
van de regering zich uit de meeste aan
kopen heeft teruggetrokken. De produc
tie van oliën en vetten neemt toe, maar
ook de wereldbevolking is sinds de oorlog
aanzienlijk gestegen, zelfs sterker dan de
productie van oliën en vetten. Men zal
dus zuiniger moeten worden met het ver
bruik dan wel naar nieuwe productie
bronnen moeten uitzien.
De prijzen van walvistraan zijn sterk
gebonden aan de prijs van palmolie, maar
aangezien de technische voordelen van
traan groter zijn, ligt het voor de hand
dat de traanprijs iets hoger ligt. dan die
van palmolie. De laatste maanden zijn
grote hoeveelheden traan, afkomstig uit
diverse productielanden, onder andere Ja
pan, uit de markt genomen. Gezien de
stijgende prijzen mag de walvisvaartmaat
schappij blij zijn nog geen voorverkopen
te hebben verricht, aldus de directie.
Over de „Willem Barendsz II" deelde
de directie mede, dat het nieuwe schip in
Juli 1955 zal worden opgeleverd en dat
het gereed zal zijn om in dat najaar uit te
varen naar de Zuidelijke IJszee. De totale
bouwkosten van de „Willem Barendsz II"
zullen ongeveer 35 40 millioen gulden
bedragen. De aanschaffing van de „Willem
Barendsz I" heeft indertijd 12.4 millioen
gulden gekost inclusief de verbouwing.
De nieuwe traanfabriek zal aanzienlijk
goedkoper werken dan het oude schip. Dit
is ook mede de opzet geweest van het grote
project.
Aangaande de door de internationale
commissie vastgestelde voorschriften voor
de vangst, met name inzake het toegelaten
aantal walviseenheden kan worden ge
zegd, dat verreweg de meeste schepen
(meer dan 95 pet) zich aan de internatio
nale voorschriften houden.
Vele bejaarde mobilisatie-invaliden heb
ben in Drachten de heer P. de Boer gehul
digd, die 35 jaar de leiding heeft gehad bij
de strijd van deze groep voor pensioen
rechten.
De loco-burgemeester van Smallinger-
land, de heer J. D. Douwstra, zei, dat het
gemeentebestuur de strijd van de heer De
Boer heeft gevolgd, de methode niet steeds
heeft kunnen waarderen doch wel over
tuigd is van de onbaatzuchtigheid waar
mee hij heeft gestreden voor mensen die
in nood verkeerden.
De gevoelens van de mobilisatie-slacht
offers werden vertolkt door mevrouw Kos-
tering uit Haarlem. Zij zei, dat zij 25 jaar
lang in het onderhoud van haar en haar
bedlegerige man had moeten voorzien,
doch door de actie van de bond na die
jaren thuis kon blijven om haar echtgenoot
te verzorgen.
Er waren vele geschenken, telegrammen
en bloemen voor de heer De Boer.
14. „Welaan", zei Joris, Panda met zach
te drang van de kist weg duwend, „thans
hebt ge u van de waarheid mijner woor
den kunnen overtuigen. De geesten heb-
bij u zelf verteld, dat zij mijn slot in één
nacht bouwden". „Hoe bestaat hetzei
Panda, met een laatste schichtige blik naar
de kist, waaruit de gillende en jammeren
de stemmen weerklonken, „een kist vol
ehgeestenMaar zitten ze niet erg
krap met z'n allen in de kleine kist?" „Geen
sprake van", antwoordde Joris, „zij nemen
weinig plaats in. Men kan de grootste
geest in de meest bekrompen omgeving
plaatsen". „Maar is het niet erg ondank
baar 'bm ze daar op te sluiten, nadat ze
dit slot voor je bouwden?", vroeg Panda.
„Wees gerust goedhartig manneke", zei
Joris, „zij zitten er knus. Zij kunnen goed
met elkander overweg, want ze zijn fami
lie van elkaarzogenaamde „geestver
wanten". Onder het spreken had hij Panda
naar een ruime zaal gebracht, waar een
groot haardvuur brandde. Hij liet Panda
plaats nemen en vervolgde: „Maar nu wat
anders. Ik had u hier reeds lang verwacht,
Panda". „Verwacht? MIJ??", riep Panda
uit, „waarom?
Uitgeweken. Sedert 1949 zijn 13.980 leden
van de Oost-Duitse Volkspolitiie naar
West-DuAtsland uitgeweken. Dit is ;e
Bonn meegedeeld door het ministerie
voor Vluchtelingenzaken.
Terug. Te Ottawa verluidt dat de Cana
dese regering van plan is de rest van
de 25ste Canadese infanteriebrigade in
het begin van het volgend jaar uit
Korea terug te trekken.
Aanbeveling. De economische commissie
van de UNO heeft een resolutie aan
vaard, waarin de Algemene Vergade
ring wordt aanbevolen „zo spoedig mo
gelijk" te komen tot de instelling van
het voorgestelde internationale finan
ciële lichaam voor hulpverlening aan
economische onontwikkelde landen.
Onwettig. De Britse afgevaardigde Lord
Fairfax heeft in de speciale politieke
commissie van de UNO verklaard, dat
de Algemene Vergadering niet bevoegd
is zich bezig te houden met de politiek
van rassenscheiding in Zuid-Afrika
„welke hoofdzakelijk valt onder de bin.
nenlandse jurisdictie van de Unie",
Groot-Brittaranië beschouwt de UNO-
commissie inzake de rassenverhoudin
gen in Zuid-Afrika als een onwettig
orgaan.
Overgeslagen. Na in Europa een aantal
staatsiebezoeken te hebben afgelegd, is
keizer Haile Selassie van Ethiopië uit
Zürich naar Addis Abeba vertrokken.
Na zijn laatste officiële bezoek, aan
Wenen, nam de keizer een paar dagen
rust in een hotel te Zürich. Hij heeft
Italië en België tijdens zijn reis over
geslagen.
Cursus. De Amerikaanse commissie van
atoomenergie organiseert een cursus van
vier weken voor buitenlanders over het
gebruik van radio-isotopen. Deze cursus
zal op 2 Mei 1955 te Oak Ridge begin
nen, waar sedert 1948 reeds zes maal
per jaar dergelijke cursussen bijna uit
sluitend door Amerikaanse burger.s zijn
gevolgd.
Sabotage. De Britse admiraliteit deelt
mede, dat een persoon is gearresteerd
naar aanleiding van de ontdekking
op 1 December van twee Romeinse
kaarsen (een soort vuurwerk) in de
dieselmotoren van de onderzeeboot
„Artemis".
Grenzen. De vulkaan de Stromboli, ten
Noorden van Messina op een eiland ge
legen, is tot uitbarsting gekomen. Uit
drie kraters stroomde kokende lava
langs de berghelling naar de zee. Bij
de aanraking van de lava met het
water ontstonden reusachtige wolken
waterdamp. De uitbarsting schijnt bin
nen normale grenzen te blijven. De
bevolking op het eiland is rustig.
Wrijving. Zuid-Korea heeft dit jaar 23
Japanse vissersboten met in totaal 335
opvarenden in beslag genomen, omdat
deze treilers in wateren gevist hebben,
waarover Zuid-Korea de souvereiniteit
opeist. Volgens het Japanse ministerie
van Buitenlandse Zaken zijn tot dusver
slechts vier schepen en 136 vissers
uitgeleverd.
Vertrouwelijk. Een woordvoerder van het
Amerikaanse departement van Buiten
landse Zaken heeft meegedeeld, dat het
Amerikaans-Russisch overleg over
Eisenhowers plan voor het vreedzaam
gebruik van atoomenergie „op vertrou
welijke basis zal worden voortgezet".
Een week geleden is een nieuwe nota
van minister Molotov over deze kwes
tie ontvangen in antwoord op een me
morandum van minister Dulles.
ADVERTENTIE
Genezende warmte door wrijven met:
In de tweede petroleumhaven te Rotter
dam kwam het binnenkomende 8117 b.r.t.
metende m.s. „Ninella" in botsing met
twee gemeerd liggende tanklichters. In een
der lichters ontstond een gat waardoor on
geveer 200.000 liter gasolie wegstroomde.
Door een betreurenswaardig misverstand
onzerzijds is Zaterdag in het bericht over
de benoeming van de nieuwe Velsense
hoofdinspecteur, de heer W. Sepp een ver
keerd cliché terecht gekomen, waarvoor
wij gaarne onze excuses aanbieden.
WE HEBBEN de vorige maal gezien, dat
vissen geen uitwendige oren bézitten. Voor
het horen in het water zijn dit echter geen
noodzakelijke attributen, want de geluids
trillingen worden in het water zó krachtig
voortgeleid, dat ze opgevangen kunnen
worden door de schedelbeenderen, waar
door oorschelp en gehoorgang achterwege
kunnen blijven. De vissen hebben echter
wél een inwendig gehoororgaan, bestaande
uit drie halfcirkelvormige kanalen, die een
soortgelijke bouw hebben als de overeen
komstige kanalen die bij ons
in de holte van het rotsbeen
zijn geborgen. Ons slakkenhuis,
dat in het orgaan van Corti het
eigenlijke gehoorzintuig bevat,
ontbreekt echter bij vissen.
Hun inwendige gehoororgaan
bevat weliswaar een uitsteek- Vy
sel dat, wat de plaatsing be-
treft, er mee overeen zou kunnen komen,
maar in bouw is het daaraan in het geheel
niet gelijk.
Het ontbreken van het slakkenhuis maakt
het onwaarschijnlijk dat een vis geluids
trillingen inderdaad als geluid waarneemt,
dus dat hij zou kunnen horen. In het zo
juist genoemde orgaan van Corti worden
bij ons immers de geluidstrillingen omge
zet in prikkels van de gehoorzenuwen,
hetgeen toch een eerste voorwaarde voor
het werkelijke horen is. Daar staat echter
tegenover dat deze omzetting van geluids
trillingen in gehoorzenuw-prikkels bij een
vis ook op een andere manier zou kunnen
plaats vinden, zodat we uit het ontbreken
van het slakkenhuis niet mogen conclude
ren dat de vis niet hoort, waar wél, dat
het onwaarschijnlijk is dat hij dit doet.
Inmiddels staat het vast dat irissen ge
luidstrillingen met hun gehoororgaan
waarnemen (en waarbij dus buiten be
schouwing blijft of zij deze trillingen als
geluid hóren, of a.ls trillingen voelen, of
misschien nog op een andere manier in een (Nadruk verboden)
gewaarwording omzetten). Goudvissen ble
ken gevoelig te zijn voor 43 tot 2752 tril
lingen per seconde, dus in ieder geval is
hun „gehoor"-breedte aanzienlijk kleiner
dan het onze dat van 16 tot 20.000 trillin
gen reikt. Maar andere vissen komen er
nog veel bekaaider af, want de gehoor
organen van meervallen blijken slechts
gevoelig te zijn voor aanzienlijk lagere
trillingsgetallen.
Wanneer de goudvissen een deel van het
gehoororgaan werd weggenomen, waren
zij slechts ongevoelig voor
bepaalde trillingen. Werd het
uitsteeksel, dat wij zojuist
met ons slakkenhuis wil
den vergelijken, weggeno
men, dan reageerden de die
ren niet meer op trillingen
van 1376 tot 2752 per secon
de, werden daarentegen ook
de drie halfcirkelvormige kanalen verwij
derd, dan bleken ook de trillingen van 34i
tot 688 niet meer waarneembaar. Op tril
lingen van 43 tot 172 per seconde, bleven
zij echter reageren, ondanks het feit dat
het gehele gehoororgaan was uitgevallen
En bij de ombervis bleek de afwezigheid
van het gehele gehoororgaan zelfs geen
enkel verschil te maken, want dit dier kon
de voor hem bestemde trillingen even goed
waarnemen mét, als zónder inwendig ge
hoororgaan! Welk feit ons sterkt in de
overtuiging dat vissen niet werkelijk kun
nen horen.
Uit het voorgaande menen we dus te
mogen concluderen dat vissen de geluids
trillingen „voelen". Maar behalve de waar-
nemingsapparaten die zij daarvoor in hun
„gehoor"-orgaan hebben, moeten we ook
nog een tweetal andere organen noemen
die daarvoor dienen.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
