Zo nodig overheidsdwang tot vacantiespreiding T.V.-vertoning van Orwells „1984" wekte opschudding PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER Wereldnieuws Apothekers breken be spreking met zieken fondsen af De radio geeft Zondag De radio geeft Maandag Dr Drees en anderenScholen moeten het verlossende zvoord spreken W Jager Gerlings Doktersauto door twee treinen vermorzeld BBC gaf niettemin een heruitzending ZccU ió Aet zo J ZATERDAG 18 DECEMBER 1954 2 RADIO en TELEVISIE .56 Congres Werkcomité Vacant ie: Speciale aanbieding een voortreffelijke wijn N.V. Wijnhandel EEK BRIL VAN K EIP DAT IS COED QEZIEN Door mist misleide arts had auto reeds verlaten Inbraak in melkfabriek A genda voo r Haa riem Acties door reflexen die de apothekers van de ziekenfondsen ontvangen. Deze correctie achtten de apo thekers nodig, omdat sedert 1952, toen de thans geldende kostenvergoedingen wer den vastgesteld, de op de exploitatie van een apotheek drukkende lasten aanmer kelijk zijn gestegen. De lange duur der onderhandelingen en de wijze, waarop deze moesten worden gevoerd, hebben de apothekers doen be sluiten deze niet langer voort.te zetten. De Koninklijke Nederlandse Maatschap pij ter Bevordering der Pharmacie heeft de onderhandelingen met de ziekenfonds- organisaties over de honorering der apo thekers afgebroken. De besprekingen, die reeds in Septem ber 1953 door de apothekers waren aan gevraagd, hadden ten doel een correctie aan te brengen op de kostenvergoedingen. HILVERSUM I. 402 M. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis. 9.30 Nieuws. 9.45 Geestelijke liederen. 10.00 Tien Verkeersregels, causerie. 10.30 Oud-Katho lieke hoogmis. 12.00 Orgelconcert. 12.15 Pla ten. 12.20 Apologie. 12.30 Platen. 12.55 Zonne wijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.15 Lichte muziek. 13.40 Boekbespreking. 13.55 Platen. 14.00 Voor de kinderen. 14.30 Concertgebouworkest en solist. 15.45 Lucht vaartcauserie. 15.55 Sopraan en bariton. 16.10 Katholiek Thuisfront overal. 16.15 Sport. 16.30 Vespers. 17.00 Gereformeerde kerk dienst. 18.30 Platen. 18.50 Nieuws uit de ker ken. 18.55 Boekbespreking. 19.10 Samenzang. 19.30 De mens in grenssituatie, causerie. 19.45 Nieuws. 20.00 Gevarieerd programma. 21.00 Actualiteiten. 21.15 De gewone man. 21.20 Platen. 21.30 In het teken van de haai, hoor spel. 22.15 Instrumentaal octet. 22.40 Hét ge tuigenis over Christus, causerie. Daarna: Avondgeebd en liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.18 Platen. 8.45 Langs ongebaande wegen. 9.00 Sport- mededelingen. 9.05 Platen met toelichting. 9.45 Geestelijk leven, causerie. 10.00 Platen. 10.30 Met en zonder omslag. 11.00 Carillon - muziek. 11.10 Puzzlerubriek. 11.25 Winter- programma. 12.00 Snortspiegel. 12.05 Fan fare-orkest. 12.35 Even afrekenen, Heren! 12.45 Habanera-orkest. 13.00 Nieuws. 13.10 Mededelingen of platen. 13.15 Voor de solda ten. 14.00 Boekbespreking. 14.20 Kamermu ziek. 14.55 Toynbee, de Profeet, hoorspel. 15.15 Orgel. 15.30 Radio Phil harmonisch or kest en solist. 16.10 Jazzmuziek. 16.30 Sport- revue. 17.00 Strijksextet. 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Sportjournaal. 18.15 Nieuws en sport uitslagen. 18.30 Korte Religieuze Samenkomst om de Bijbel. 20.00 Nieuws. 20.05 Geva rieerde muziek. 20.45 Christoforo Colombo, hoorspel. 21.30 Gevarieerde muziek. 21.45 Hersengymnastiek. 22.05 Platen. 22.20 Jour naal. 22.30 Pianorecital. 23.00 Nieuws. 23.15 24.00 Platen. BLOEMENDAAL, 245 M. 9.00 en 10.30 Ds. D. A. Vogel van Lutterade. 11.45 Drs: J. C. Brussaard van Oegstgeest belangstellenden). 2.30 Kinderkerk. 3.30 Drs. J. C. Brussaard, (catechismus)* Paardensport BRUSSEL. 324 M. 11.30 Plechtige Hoogmis. 12.40 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 Kerst liederen. 15.00 en 15.30 Platen. 16.00 Snort. 16.45 Platen. 17.00 Symphonie-orkest. 17.40 Mannenkoor. 17.45 Nieuws en sportuitslagen. 18.05 Volkszang. 18.30 Godsdienstige causerie. 19.00 Nieuws. 19.30 Gevarieerd programma. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoek programma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Dans muziek. BBC 8.008.15 Engelse les voor beginnelingen. (Op 464 en 75 m.). 17.00—17.15 Engelse les voor beginnelingen. (Op 224 en 49 m.). 22.00 —22.30 Nieuw... Feiten van de dag, en Vra gen, die de Engelsen bezighouden. (Op 224 m.). ADVERTENTIE Haarlem - Telefoon 11828 Keuze als nooit tevoren HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge wijde muizek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Sportuitslagen. 8.25 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40 Geva rieerd programma. 10.05 Platen. 10.30 Mor gendienst. 11.00 Omroep-crkest en soliste. 11.20 Gevarieerd programma. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouwmedede- lingen. 12.33 Koorzang. 12.53 Platen en actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.40 Strijkkwartet. 14.05 Voor de jeugd. 14.35 Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Oude mu ziek. 15.50 Platen. 16.00 Adventswiiding. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Platen. 17.30 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzending: Rijksdelen overzee: Estelle Debrot-Reed: De dans in de Nederlandse /-tillen. 18.00 Mannenkoor. 18.20 Sport. 18.30 Platen. 18.40 Eneelse les. 19.00 Nieuws, en weerbericht. 19.10 Orgel concert. 19.30 Parlementair commentaar. 19.45 Kamerorkest. 20.00 Radiokrant. 20.20 Promenade orkest. 21.00 De laatste herder, hoorspel 22.00 .Strijkorkest. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.45 24.00 Evangelisatie-uitzending in de Deense taal. HILVERSUM n, 298 K. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.50 Quatre amins. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Lichte muziek. 9.00 Gym nastiek. 9.10 Platen. 10.00 Voor de oude dag. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen. 10.30 Voor de zieken. 11.25 Kerstmotetten. 11.40 Voor dracht. 12.00 Platen. 12.15 Accordeonorkest. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Accordeonorkest. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de Middenstand. 13.20 Gitaarensemble. 13.35 Orgel. 14.00 Voor de vrouw. 14.15 Pianorecital. 14.45 Platen. 15.30 De wereld gaat aan vlijt ten onder, hoorspel. 16,45 Rias-Schoolradio-orkest. 17.17 Politiekapel. 17.50 Militair commentaar. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Actualiteiten. 18.25 Platen. 18.40 Parlementair overzicht 18.55 Kinderliedjes. 19.05 Jeugdconcert. 19.45 Regeringsuitzendinz: Landbouwrubriek. 20.00 Nieuws. 20.05 De Familie Doorsnee, hoorspel. 20.35 Aetherforum. 21.15 Oude en moderne dansen. 21.50 Causerie over vacan- tiespreiding. 22.05 Radio Phil harmonisch orkest en soliste. 23.00 Nieuws. 23.15 Orgel. 23.25—24.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 12.15 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor de landbouw. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Piano. 13.30 Platen. 13.45 Piano. 14.00 Platen. 14.20 Zangrecital. 14.30 Kamerorkest en solist. 15.15 Symphonie orkest en koren. 16.02 Voor de zieken. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19 00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Idem. 20.30 Koorzang. 21.15 Kunst- kaleidoscoop. 21.30 Kóorzan?. 22.00 Nieuws. 22.15 Lichte muziek. 22.5523.00 Nieuws. BBC 8.008.15 Engelse les voor beginnelingen. (Op 464 en 75 m.). 22.00—22.30 Nieuws. Fei ten van de dag en Engelse les voor gevorder den. (Op 224 m.). (Van een verslaggever) Minister-president dr. W. Drees heeft gisteren in Utrecht een vurig pleidooi gehou den tot het Nederlandse volk om meer begrip te tonen voor de gedachte der vacantie spreiding, opdat wij niet opnieuw allemaal tegelijk met vacantie gaan in de drie weken tussen eind Juli en de laatste helft van Augustus. Ik geloof," zo zei de premier, „dat wij allen veel rustiger, prettiger en waardiger van onze vacantie kun nen genieten als wij dat vacantieseizoen in onderling overleg uitsmeren over een langere periode.' Helaas vlot het met dat overleg niet al te best, met het gevolg dat onze toch al spaarzame recreatieoorden, onze vervoermiddelen en onze hotelaccom modatie in de drie topweken zo overstroomd worden met vacantiegangers dat rustig genieten onmogelijk is." Dr. Drees herinnerde eraan, dat er vele plannen geopperd zijn om hierin verandering te brengen maar dat zij door gebrek aan belangstelling, gehechtheid aan traditie en dergelijke nog maar weinig weerklank gevonden hebben. Misschien kon het onder wijs het verlossende woord spreken: regionale of plaatselijke regelingen tot spreiding der schoolvacanties zou volgens hem zeer wel mogelijk, zelfs dringend gewenst zijn. Zou het niet mogelijk zijn, in vrij onderling overleg een bevredigende oplossing te vinden, dan zou de regering, hoewel ongaarne, tenslotte misschien met een wette lijke regeling van het vacantieprobleem moeten komen. De minister-president sprak op een con gres van het Werkcomité Vacantie in het Utrechtse Jaarbeursrestaurant dat door ruim 300 vertegenwoordigers uit velerlei milieux werd bijgewoond. De heer J. W. van den Akker, tweede voorzitter van de K.A.B. betoogde, dat millioenen arbeiders thans in het genot van vacantie gesteld zijn. Zij sparen een heel jaar voor hun vacantie, maar als deze in de drie genoem de „congestie-weken" valt, dan wordt de pret meestal al grondig vergald door de noodzaak om in overvolle treinen of bus sen naar de vacantiebestemming te reizen. Het verblijf aldaar, in volgepropte hotels en pensions, is navenant, met als resultaat dat het doel der vacantie herstel van krachten en ontplooiing der menselijke per soonlijkheid voorbijgeschoten wordt. Het percentage Nederlanders dat de va cantie buiten de eigen woonplaats door brengt, is de laatste vijf jaar van 60 tot 65 gestegen en zal stellig nog veel meer toe nemen. aldus de heer Van den Akker, die een dringend beroep deed op het onder wijs om de vacanties over 7 a 8 weken uit te spreiden. Bezwaren voor de scholen zoals regionale en dus verschillende exa men-opgaven zouden zich trouwens alleen in het overgangsjaar voordoen; daarna zou alles met een goed rouleer systeem op rolletjes kunnen lopen. „Weest gij een Alexander" Ir. H. Vis, directeur der Gelderse Tram wegen toonde met cijfers aan, dat verdere belasting van het vervoerswezen in de va- cantie-spitsweken niet mogelijk is en dat grootscheepse uitbreiding van personeels- en materieel-investeringen oneconomisch, wellicht zelfs fataal zou zijn. Toch neemt het legioen der vacantiereizigers hand over hand toe. Tenzij een spreiding snel verwezen lijkt wordt, zullen verkeer en vervoer tij dens de drie hoogtijweken onherroepelijk vastlopen. Zestig percent der gezinnen is gebonden aan de schoolvacantie der kin deren en de school zal dus moeten mee werken. „Gebeurt dat niet, dan is het woord aan de regering en als het niet tegen het protocol was, zou ik u, mijnheer de minister-president willen vragen: „Weest u een Alexander de Grote en hak deze Gordiaanse knoop door!" Ook de heer G. Staalman, hoofd Sociaal Toerisme van de Horeca, zag alleen red ding in verlenging van het vacantieseizoen, mede omdat de hötellerie thans wel zeer oneconomisch geëxploiteerd moet worden en daardoor grote financiële zorgen heeft De heer H. J. van Balen, hoofddirecteur van de A.N.W.B. verzuchtte dat het bin nenkort de moeite en de kosten niet meet waard is, in Nederland met vacantie te gaan, tenzij er een doelmatige spreiding komt. Hij bepleitte verlenging van het sei zoen met de maand Juni, die met „slechts" 54 mm. regen en 220 zonne-uren gunstiger is dan Augustus met gemiddelde 70 mm. en 190 uur. „Als overheid en onderwijs maatregelen nemen, komen we er zeker uit," concludeerde hij. Woord is nu aan de practijk De voorzitter van de Commissie Vacan tie spreiding, de heer J. Pront, gaf ten- ADVERTENTIE Vieille Voütes 1949 2.85 per fles sélection. Macon Supérieur Spaame 86—92 - Haarlem - Tel. 10112 <xxx>oooia)Cocc<xoccooxoaxxxxx>c>oooocx»a»Dcxx)00ocoooc P 3 Enkele suggesties, gedaan op het con- gres Vacantiespreiding in Utrecht: Dr. W. Drees: Hevel een week van de 8 grote (school)vacantie over naar de 8 Pinkstervacantie: in de lente is de na rt tuur het mooist. Ir. Vis: Smeer het vacantieseizoen over 8 §7ö8 weken uit: Juli en Augustus zijn de traditionele maanden. H. J. van Balen: Vergeet Juni niet: dè 3 vacantiemaand, droger en zonniger dan Juli/Augustus. 8 Een vakbondman: Waarom de Kerst- :5 vacantie niet verlengd; velen willen 8 8 naar de wintersport. 3 Een toeristisch deskundige: Mei hoort 5 q er ook bij: minstens vier maanden 5 3 „spreiden!" o 5 Een ambtenaar: Waarom kunnen school- 3 0 kinderen niet met vacantie gaan, wan- 5 neer de ouders dat willen. Scholieren g 8 zijn toch ook vaak wekenlang ziek en 8 worden naderhand toch ook weer „bij- 8 gespijkerd w CO(XXXXX)OCOpCOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOC slotte een overzicht van de in zes jaar be haalde resultaten: de „vacantiepiek" is sinds 1948 wat afgevlakt, er zijn minder collectieve bedrijfsvacanties en de gedach te „spreiding is noodzaak" is onder het volk verbreid. Nu is het woord aan het volk zelf, aan individu en „practijk" om de vicieuze cirkel te doorbreken, maar veel weerklank heeft het streven nog niet gevonden. De bouwnijverheid keerde na een „proefspreiding van twee jaar naar de collectieve vacantieweek terug, een deel der locale overheid weigerde mee te wer ken. Waarom, zo vroeg de heer Pront, hebben leiders van ondex-nemingen niet de moed, de jongeren onder hun personeel tot vacanties in voor- en naseizoen te verplich ten, en waarom blijven de scholen vol harden in hun politiek van isolatie? Als wij aan dovemansoren blijven kloppen, moet alle hoop gevestigd worden op de centrale overheid, want de scholen kunnen en mogen niet voortgaan, duizenden vol wassenen te dwingen tot een gemassifi- ceerde vacantie zonder rust, vreugde en herstel van krachten omdat juist de va cantie het enige is, dat nog aan de massa- ficatie en rationalisatie ontsnapt." „Regering moet ingrijpen" In de discussies, die tot laat in de middag duurden, kwamen vertegenwoordigers van bedrijfstakken, werkgeversbonden en or ganisaties van wei-knemers hun adhaesie betuigen met het besprokene. De heer Baartman, wethouder van Onderwijs te Wageningen stelde, dat het bedrijfsleven maar voor moest gaan met vacantiesprei ding de scholen zouden zich dan wol „vanzelf" aanpassen Hij kreeg ten ant woord, dat dit standpunt de feiten om keerde en niet houdbaar was. Een ver tegenwoordiger der R.K. Onderwijzersver eniging meende dat de lengte der school vacanties voldoende gelegenheid tot sprei den bood, maar dat het bedrijfsleven dit onvoldoende had uitgebuit. Na uitvoerige re- en dupliek nam het congres een reso lutie van de voorzitter aan, waarin een be roep gedaan wordt op het bedrijfsleven, aan personeel zonder scholgaande kinderen geen vacanties toe te kennen tussen half Juli en half Augustus. De vakcentrales wordt gevraagd, het stelsel der collectieve vacanties zoveel mogelijk te beperken. Tenslotte vraagt men van de overheid maatregelen om de vacantiespreiding, ter- wille van haar economische, sociale en re creatieve betekenis voor het gehele volk, te bevorderen en te verwezenlijken. Tito in Nieuw Dehli President Tito van Joegoslavië is te Nieuw Delhi uitbundig begroet. Meer dan 100.000 mensen stonden langs de straten, die Tito passeerde. Geen enkele buitenlandse staatsman is in het onafhankelijke India ooit op zo'n wijze ingehaald, aldus Reuter. ADVERTENTIE GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR Omstreeks halfnegen Vrijdagavond Is op een met knipperlichten beveiligde onbe waakte spoorovergang bij Giizc-Rijen een auto in aani-yding gekomen met een lege kolentrein. Op Vrywel hetzelfde ogenblik naderde van de andere z\jde een militaire trein die de auto eveneens greep. De beide hoofdsporen tussen Breda en Tilburg waren versperd, zodat het treinverkeer tussen de ze plaatsen geheel stil lag. De bestuurder x an de auto, een arts uit Tilburg, bleek ge heel ongedeerd te zyn. (Van onze correspondent in Londen) In Groot-Brittannië is opschudding ont staan door de televisie-bewerking van George Orwells roman „1984", waarin hij de wereld wilde waarschuwen voor de ver schrikkingen van een totalitair staatsbestel. Het getuigt van moed dat de BBC de pro ductie van dit spel heeft aangedurfd en ook dat de Britse omroep niet is terugge krabbeld, nadat de protesten van televisie kijkers per telefoon en op andere wijze binnenstroomden. Integendeel, de uitzen ding werd enkele dagen later herhaald. Het behoort tot de prijzenswaardige ge dragslijn van de BBC nooit op grond van protesten een programma te wijzigen. De opvoering had geenszins ten doel het publiek te laten griezelen, maar het onder het oog te brengen wat werkelijkheid kan worden. Dat was ook de bedoeling van de auteur. Vóór de uitzending heeft de BBC de kijkers gewaarschuwd, dat het een hui veringwekkend stuk was, zodat degenen die er niets voor voelden hun toestel kon den uitschakelen. Maar het gruwelijke en onbekende lokt en degenen, die geschokt waren over wat zij zagen en hoorden, gaven de schuld aan de BBC. Bovendien waren er tal van protesten van commu nistische zijde. Het stuk stelt de totalitaire terreur scherp aan de kaak, hoewel het zich richt tegen dictatuur in élke vorm. Er waren evenwel evenveel voor- als te genstanders. Orwell schetst een staat, waar niemand als individu kan bestaan, waar geen eigen mening wordt gedeeld, waar menselijk heid misdaad is en spionneren een deugd, waar mannen en vrouwen eender gekleed gaan en waar iedereen zijn leven lang door de dictator via de televisie wordt gade geslagen. De schrijver, en ook de BBC. heeft er niets voor gevoeld het verhaal gelukkig te laten aflopen, want dan zou het zijn beklemming hebben verloren. Or wells boek dient beschouwd te worden als alarmkreet, dat er geen hoop meer be staat als het totalitaire regiem er eenmaal is, al is zulks historisch niet te verant- wooi-den. Dit harde boek is echter een be wuste overdrijving, helaas te weinig ver zacht door satire, omdat Orwell, die in 1950 op 46-jarige leeftijd aan t.b.c. is over leden, al een ziek man was, toen hij het schreef. Ziin eigenlijke naam was Eric Blair. Met een beurs ging hij voor zijn middel bare opleiding naar Eton. Daarna zocht hij avontuur bij de Birmese politie. Uit reac tie op deze periode koos hij de zijde van de maatschappelijk zwakken en verneder den, werd bordenwasser in Parijs en woon de daar in achterbuurten. Hij veranderde zijn naam Orwell is een rivier in Suffolk, die hij in zijn jeugd had gekend omdat hij alle banden met het verleden wilde verbreken. Over zijn ervaringen in Parijs en Lon den schreef hij zijn eerste boek, waarin hij het, evenals in zijn latere wei-ken, opnam voor de kleine man, zoals ook Dickens had gedaan. Dierenboerderij Orwell vocht in de Spaanse burgeroor log tegen Franco en werd zwaar gewond. Daar maakte hij kennis met de communis tische methoden. In zijn „dierenboerderij" (Animal Farm) verhaalde hij in fabel- In de nacht van Donderdag op Vrijdag is ingebroken in een melkfabriek in de Spaarn- wouderstraat in Haarlem. Men heeft zich toegang kunr.en verschaffen doordat een tuimelraam geopend was. Het kantoor van de fabriek is doorzocht; uit een geldkistje heeft men een bedrag van ongeveer zeshonderd gulden weggenomen. Ook wordt een dei-tig- tal sigaren vei-mist. ADVERTENTIE 24. „Jolliepop!", herhaalde Panda, „ga uit die stoel! Gauw!" „Pardon?", zei Jolliepop verbaasd, „waarom is het mij niet toege staan, om van deze zetel gebruik te ma ken?" Maar Panda voelde, dat er nu geen tijd voor uitleggingen was. Wat de belas tinginspecteur was overkomen, kon ook elk ogenblik het lot van de trouwe knecht zijn. „Sta op!", riep hij. DadelijkDie stoel is behekst!" En hij snelde toe, om Jolliepop van zijn gevaarlijke zitplaats te trekken. Maar hij kwam te laatTot zijn grote ontzetting zag hij, hoe Jolliepop plotseling verschrikt de handen ophief en... verdween. Het papier, dat de arme knecht in de handen had gehouden viel ritselend op de grond ...de zetel was leeg. JolliepopOh arme Jolliepop!", riep Pan da en hij barstte in snikken uit. Joris Goedbloed nam plechtig zijn hoed af. „Vaarwel trouwe knecht", zei hij gevoelig. „Sic transit servitor fidelis, zoals wij lati nisten in deze gevallen zo treffend zeggen". vorm hoe de gewone man door de Russi sche revolutie was verraden: De dieren komen in opstand tegen hun meestei-s en vormen een eigen maatschappij. Maar Boxer het eenzame en gewillige paard, dat de grote massa vertegenwoordigt, wordt vernietigd en het leiderschap gaat over naar de varkens. Het verhaal bevat de beroemde uitspraak: „alle dieren zijn gelijk, maar sommige zijn meer gelijk dan andere". Orwell baseerde het boek op het communisme, maar werd ook in belang rijke mate beïnvloed door Jack London's „De ijzeren hiel" dat omstreeks de eeuw wisseling verscheen. Volgend jaar zal in Engeland naar de „Dierenboerderij" een tekenfilm worden vervaardigd. Dat Orwell en zijn „1984" plotseling in het middelpunt der belangstelling staan is toe te schrijven aan de televisie, waardoor millioenen mensen, die het boek nooit la zen, of er ook' zelfs maar van gehoord hadden, nu van de inhoud kennis hebben genomen, zij het op een manier die hen een slapeloze nacht kan hebben bezorgd. Maar Orwell wilde de mensen tot nadenken stemmen. De BBC heeft het hare daartoe bijgedragen. Overigens kwam „1984" een jaar geleden voor de Amerikaanse televisie, waar negentig percent van de kijkers, die reageerden, ermee instemden. De Britse uitzending was echter bloediger en schrik wekkender. Voor de acteurs was het geen grap, doch zij hadden alles over voor de belangrijkheid van Orwells boodschap. ZATERDAG 18 DECEMBER Stadsschouwburg: „Elektra", Nederlandse Comedie, 8 uur. Lido: „Onderwereld van Montmartre", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. „Angst voor het huwelijk", 18 jaar, 23.30 uur. Luxor: „Het huis der stilte", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Als vrou /en begeren" 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Palace: „The com mand", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De zeven zondaars", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Carnival Story", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Hans Christian Ander sen", alle leeft., 7 en 9.15 uur. ZONDAG 19 DECEMBER Stadsschouwburg: „De drie zusters", Ne derlandse Comedie, 7.30 uur. Zuiderkapel: Th. Dikkes, 10 en 5 u.; j gdsamenkomst, 8 uur. Lido: „De troubadoer", 14 jaar, 11 uur; „Onderwereld van Montmartre", 18 jaar, 2, 4,15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Het huis dei- stilte", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: "Als vrouwen begeren" 18 jaar, 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Palace: „The command", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Het leven is geen lolletje", alle leeft., 2 en 4.15 uur; „De zeven zondaars", 7 "15 uur. Rem brandt: „Kon-Tiki", alle leeft., 11 uur; „Car nival story", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Hans Christian Andersen", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. MAANDAG 20 DECEMBER Concertgebouw: Kerst-ox-atorium, Haar lems gemengd koor, „Polyhymnia", Noordh. Philharm. Orkest en solisten, 8 uur. Mi- nervatheater: Kerstspel, Bijzonder kerke- werk Herv. Gem. Heemstede, 8.15 uur. Lido: „Onderwereld van Montmartre", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Het huis der stilte", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Als vrouwen begeren", 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Palace: „The command". 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Het leven is geen lolletje", alle leeft., 2.30 uur. „Bwana duivel", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Carnival Story", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Geborgen. Het wrak van een verongelukte Lancaster bommenwerper is ongeveer vijftig mijl ten Zuid-Westen van de Scilly-eilanden in zee aangetroffen. Een Britse torpedobootjager heeft het stof felijk overschot van een der zeven be manningsleden geborgen. Bewijs. Voor het herstel van de IJzer- toren heeft de Belgische regering een bedrag toegestaan van een millioen franken. Naar eerste minister Van Acker verklaarde, zal het IJzerbede- vaartcomité dit crediet pas ontvangen „wanneer de bedevaart 1955 rustig is verlopen en bewezen is dat deze niet kwetsend is voor de vaderlandslievende' gevoelens van anderen". Atoom5ngeneurs. De vrije universiteit te Brussel zal ingenieurs opleiden die ge- specialiseert zijn in de kernwetenschap pen. Als docent zullen buitenlandse ge leerden optreden. De universiteit be schikt reeds over een volledig kern- physisoh laboratorium. Breuk. Door een breuk in de stuurinrich ting is in de Peruaanse provincie Caja- marca een vrachtauto in een ravijn ge stort, waardoor tien inzittenden om het leven kwamen en vijftien werden ge wond. Atoomraketten. Officieren en manschap pen van verscheidene batterijen van het nieuwe raket „Honest John", dat van een atoomlading kan worden voorzien, zijn in West-Europa aangekomen. De batterijen worden toegevoegd aan het Amerikaanse leger, dat in Zuid-West- Duxtsland ligt. Volgens het Amerikaan se blad „Evening Tx-ibune" wordt in een vliegtuigfabriek te San Diego gewerkt aan een raket, die de afstand tussen Amerika en Moskou in een half uur kan afleggen. De raket, „Atlas" genaamd, zou een atoom- of waterstofbom kunnen meevoeren. Opgegeven. Ongeveer 1.750 politieagenten in West-Beganlen hebben de honger staking voor loonsverhoging opgegeven, na waarschuwingen, dat strenge disci plinaire maatregelen tegen hen zouden worden genomen indien zii hun werk niet meer opvatten. Ook bijna duizend cipiers van vier gevangenissen zijn een hongerstaking begonnen eveneens voor loonsverhoging. Slavernij. In Birmingham (Alabama) zijn twee broeders veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf wegens het houden van negers in slavernij. Opgeheven. Radio-Vrij Europa heeft ge meld, dat Tsjechoslowakije het verbod op het zenden van pakjes uit Westelijke landen naar kampen in Tsjechoslowa kije heeft opgeheven. Terechtstellingen. Vijftig Britse parle mentsleden en een aantal vooraanstaan de Britten, onder wie de filosoof Rus sell, hebben een brief gezonden aan de minister zonder portefeuille van de regering van Kenia, waarin zij hun bezorgdheid uitspreken over het feit, dat „veel inheemsen terecht woi-den ge steld voor andere misdaden dan moord". In de brief wordt gezegd, dat onlangs het aantal terechtstellingen per maand tot vijftig is gestegen. Daling. Het aantal studenten in de theolo gie in West-Duitsland is sedert 1951/'52 gedeeld van 3.1 tot 2.5 percent van het totaal aantal studenten voor de Pro testantse en van 3.5 tot 3 percent voor de R.K. studenten in de theologie. Geesten. President Eisenhower heeft een speciale adviseur benoemd voor de coördinatie van de buitenlandse werk zaamheden op psychologisch gebied. Het is Nelson Rockefeller (47), een zoon van de oliemagnaat. Rockefeller zal in het bijzonder worden belast mét de actie om overal in de wereld „men selijke geesten voor de zaak van de vrijheid en de democratie te winnen". Geen blunder. De Amerikaanse marine heeft bekend gemaakt dat een vrij drastische, één millioen dollar kosten de verandering aangebracht moet wor den op het nieuwe „super-vliegdek- schip", de dezer dagen te water gela ten FoiTestal. Deze verandering „ze ker geen blunder", aldus het commu niqué, maar gewoon een verbetering houdt in dat de brug van vijf verdie pingen zes meter verderop geschoven wordt. De correctie schijnt in het niet te zinken bij wat gebeurde tijdens de constructie van de Nautilus, de eerste atoomonderzeeboot van de marine, toen bleek dat de aannemer verkeerde stoompijpen had gebruikt. ALLERLEI ACTIES in en van het le vende organisme vinden plaats door mid del van reflexen. Wanneer we de knieën over elkaar hebben geslagen en iemand tikt vinnig onder de knieschijf van het afhangende been, wipt dit been naar bo ven zonder dat onze wil er in gekend wordt. En we knipperen met de ogen zodra iemand ons in het oog blaast. Dit zijn acties die buiten onze bewuste wil plaats vinden en die als reflexen te boek staan. Sommige reflexen kunnen we in meer of mindere mate onderdrukken, maar de meeste vin den piaats zonder dat we daarop enige in vloed kunnen uitoefenen, zo- als bijvoorbeeld de vernauwing van de oogpupil bij sterke be lichting. Door de reflexen wordt het leven aanzienlijk vergemakke lijkt, want daardoor voltrekken zich allerlei processen zonder dat we ons daarmee behoeven te bemoeien. Stelt u zich eens voor, dat de levensverrichtingen moesten plaats vinden onder invloed van, en gedirigeerd door, onze bewuste wil. Dan zoudt u er voor moeten zorgen dat de speekselklieren tij dens het eten voldoende vocht afscheiden, vervolgens dienen de zeer ingewikkelde bewegingen die de tong tijdens het kouwen maakt, in alle stadia te worden geleid en u zoudt zich daarbij geen halve centimeter mogen vergissen, want elke keer dtit u dit doet, bijt u op uw tong. Daarna behoort het hele spiermechanisme da.t bij het slik ken in werking wordt gesteld in alle pha- sen te worden geregeld, en u dient daarbij nauwkeurig acht te slaan dat steeds op tijd de luchtpijp wordt afgesloten op straffe van verslikken. Is de spijsbrok in het be gin van de slokdarm aangeland, dan moet u haar volgens de regelen van de kunst naar de maag werken, want het eten zakt waar niet gewoon naar beneden, maar wordt naar de maag gedreven (de juistheid van deze bewering kunt u proefondervin delijk aantonen door op uw hoofd te gaan staan en in die stand het een en ander door te slikken; het doorgeslikte loopt er heus niet uit, zoals we zouden veronder stellen!). Maar goed, de spijsbrok is dus in de maag beland en daarna beginnen onze zorgen pas goed. Want we dienen er aan te denken wat meer bloed naar de maag te sturen, waartoe allerlei verwij dingen en vernauwingen in het bloedvaten stelsel moeten worden aangebracht (en past u op, dat u zich in het doolhof van aderen, slagaderen en vaten niet te erg vergist, want dan is deze eerste hap tevens uw laatste geweest!). Hiermee zijn uw be moeiingen nog lang niet afgelopen, want ook de afscheiding van maag sap dient uw aandacht te hebben. U zult u dus goed rekenschap hebben moeten geven van alle stoffen die deze éne hap eten bevatte want u dient de afscheiding van spijsverteringssappen daar naar te regelen. Niet alleen in de maag, maar ook in de darm. En de bewegingen in het spijsverteringskanaal dient u goed te besturen, anders komt van de voeding nog niet veel terecht. En zult u er aan denken dat de portier aan het uiteinde van de maag zich niet te laat, maar ook niet voortijdig opent? U zult het met ons eens zijn dat niet alleen het eten, maar ook het hele leven een onmogelijkheid zou worden, indien we ons welbewust zouden moeten bemoeien met de levensprocessen die zich thans door middel van reflexen voltrekken, en waar van we er slechts een paar hebben opge noemd. Want terwijl u zit te puzzlen over de vraag welke klier u in werking moet stellen om een bepaalde chemische reactie in de maag te verkrijgen, moet u a.u.b. niet vergeten adem te halen. Want die nuttige bezigheid geschiedt eveneens door middel van reflexen! Ziezo, nu kunnen we de worm ten tonele voeren wiens losgesneden achtereinde vro lijk achteraan huppelt. Daarover Maandag. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 2