Huurverhoging beperkt wegens
gevaar voor inflatie
cjtNATOGu
CHIEF WHIP
IWITSfll
PANDA EN DE M F ESTER-ZANGERS
Wereldnieuws
Dr. Drees in Eerste Kamer:
Door grondwetswijziging wellicht
groter zelfstandigheid voor provincies
De radio geeft Vrijdag
WiHe wén
Triton-onderzoek kostte
anderhalve ton
Jurist gearresteerd
Emigratieverruiming
voor Nieuw-Zeeland
Beurzen voor studies
in Europa-onderwerpen
NU Blikgroenten
Gezonde Bob/es
ió liet
Overal en altijd
Als de korte nacht
langer duurt dan
de lange dag
geniet U meer van,.
Al 33 jaar op ieders lip
Leeuwin verkoos de vrijheid
en wandelde langs winkels
Philips-radiofabriek in
Surabaja opgeheven
Graven van Nederlanders
van Rees naar Dusseldorp
NATIONALE BLIKGROENTEN WEEK
In vlammenzee kwamen
25 stuks vee om het leven
Ook Belgische vrouwen en
meisjes in uniform
Gifkracht
van
bacteriën
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1955
(Van onze parlementaire redacteur
In de Eerste Kamer heeft minister
D r e e s in zijn rede ter verdediging van
het regeringsbeleid en ter beantwoording
van de door de senatoren gemaakte opmer
kingen, ook aandacht aan de hedendaagse
wereldsituatie gewijd.
„Mij schijnt het gevaar voor een grote
oorlog thans geringer dan velen misschien
denken," zei hij, „juist door de moderne
verschrikkelijke wapenen." Het grote ge
vaar zag hij vooral in de spanning van de
koude oorlog, in ondermijnende acties en
in burgeroorlogen. Volgens hem is de beste
beveiliging tegen een wereldoprlog de aan
eensluiting der vrije volken, dus in de
NAVO, een zuiver verdedigende organi
satie, die niets anders beoogt dan behar
tiging van de collectieve veiligheid. Met
een zekere instemming sprak hij over de
West-Europese Unie en over de poging om
aldus mede met West-Duitsland tot over
eenstemming te komen.
Wat de binnenlandse toestand betreft,
constateerde hij met voldoening grote
economische bedrijvigheid, volle werkge
legenheid en toeneming van de productivi
teit. In de loop van 1954 zijn de lonen met
iets meer dan 15 percent (in de landbouw
zelfs met 24 percent) omhoog gegaan. Het
Indexcijfer steeg aanvankelijk van 120 tot
niet meer dan 127. Maar thans zal dat
indexcijfer door verschillende factoren
ongunstiger gaan worden en dit zal het
regeringsbeleid sterk beïnvloeden. Zo
kwam de minister-president op het ver
schijnsel van prijsstijgingen, soms ook
ongemotiveerde, die waakzaamheid ver
eisen, omdat door stijgende prijzen en dan
weer stijgende lonen een bedenkelijke
spiraalbeweging ontstaat. Daarom deed
zich de noodzaak voor, het vraag van de
huurverhoging uit deze gezichtshoek ta
bezien.
Het denkbeeld van een huurbelasting
was niet uitsluitend van de P. v. d. A. ge
weest, het bestond ook in de K.V.P.-kring.
De overeenstemming in het kabinet had
slechts het plan in het algemeen betroffen.
ADVERTENTIE
is 't met Uw zenuwen slecht
gesteld. Werkelijk herstel valt
alleen te bereiken met Sanato-
gen - de natuurlijke zenuw-
bouwstof in geconcentreerde
vorm. Dat geeft U nieuwe
kracht, waardoor die depri
merende zenuwklachten wor
den verdreven en U weer van
een goede nachtrust kunt ge
nieten - Neem
wN het zenuwsterkend tonicum
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.45
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10
Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, cause
rie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de
kleuters. 10.40 Vocaal dubbelkwartet. 10.55
Radiofeuilleton. 11.15 Platen. 11.35 Orgel.
12.00 Viool, orgel en piano. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Sport en prog
nose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen 13.20 Lichte muziek. 13.55 Koersen.
14.00 Cello en piano. 14.20 Literaire causerie
en voordracht. 14.40 Fluit en piano. 15.00
Platen. 15.15 Gevarieerd programma. 16.00
Piano, orgel en zang. 16.30 Voor de kinde
ren. 17.00 Lichte muziek. 17.20 Muzikale cau
serie. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20
Dansmuziek. 18.45 De strijd voor meer wel
vaart, causerie.'19.00 Voor de kinderen. 19.10
Meisjeskoor. 19.30 Een huis in de oneidig-
heid, stemmenspel. 19.50 Berichten. 20.00
Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Voor
dracht. 20.30 Europa één, causerie. 20.40
Leven in de cultuur, causerie. 21.00 Platen.
21.35 Buitenlands overzicht. 21.50 Lichte
muziek. 22.20 Wordende werell, klankbeeld.
22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avondwijding.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws, weer
bericht en Katholiek nieuws. 8.20 Platen.
9.00 Voor de huisvrouw. 9.45 Schoolradio.
10.00 Chansons. 10.20 Platen. 10.30 Shcool-
radio. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Piano.
12.00 Angelus. 12.03 Lichte muziek. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewij
zer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20
Amusementsmuziek. 13.45 Voor de vrouw.
14.00 Kamermuziek. 14.30 Kamerorkest. 15.00
Schoolradio. 15.30 Sopraan, piano en hoorn.
16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd.
17.15 Kinderkoor. 17.40 Koersen. 17.45 Piano
recital. 18.05 Jazzmuziek. 18.30 Vragenbeant-
woording. 18.45 Platen. 18.55 Toespraak door
prof. Romme. 19.00 Nieuws. 19.10 Regerings
uitzending: Verklaring en toelichting,
waarin opgenomen het emigratiepraatje.
19.30 Avondgebed en liturgische kalender.
19.45 Verzoekprogramma. 20.40 Actualiteiten.
20.55 De gewone man. 21.00 Politiek forum.
21.30 Muzikale raadsels. 22.00 Rust en onrust,
causerie. 22.15 Promenade-orkest en soliste.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 13.00
Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 T ichte muziek.
14.00 Schoolradio. 15.45 Kamermuziek. 16.02
Operamuziek. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte mu
ziek. 18.00 Instrumentaal trio. 18.10 Platen.
18.20 Instrumentaal trio. 18.30 Voor de sol
daten. 1.9.00 Nieuws. 19.40 Filmmuziek. 20.15
Orkestconcert. 21.08 Kunstkaleidoscoop. 21.23
Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Interna
tionale Radio-Universiteit. 22.30 Platen.
22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag en
Hoe de weekbladen, het zien.
Definitieve cijfers en percentages waren
nog niet vastgesteld. Nu zou men in het
kabinet ook weer gezamenlijk tot uitge
werkte voorstellen zijn gekomen, als niet
het toenemend gevaar bestond in de be
denkelijke spiraalbeweging te geraken. Zo
was men het er over eens geworden, dat
de vraagstukken met betrekking tot de
huren bekeken en behandeld moesten wor
den met 't oog op de rust, die wij op het ge
bied van lonen en prijzen moeten trachten
te bereiken. Dus geen flinke huurver
hoging en derhalve ook geen huurbelasting
en afroming van aanmerkelijk te verhogen
huren. In het kabinet was zelfs ook een
geheel uitstellen van elke huurverhoging
besproken. Het resultaat was tenslotte
Maandag in de Ministerraad vastgesteld.
Voor normale arbeiderswoningen blijven
de bestaande huren gehandhaafd. Voor een
daarboven gelegen groep van woningen
komt er een huurverhoging met 5, en voor
nog duurdere woningen met 10 percent.
Naar gelang van de in vijf klassen inge
deelde gemeenten zullen de voor deze
groepen te gelden normen voor huurbe
dragen verschillen. Aldus deelde minister
Drees Woensdagmiddag op 'n desbetreffen
de vraag van de heer Brandenburg (CPN)
mee. Die afgevaardigde kreeg tevens te
horen, dat na 1945 met subsidie gebouwde
woningen alleen in huur verhoogd zullen
worden als hetgeen bij de meeste niet
het geval is het huurpeil lager ligt dan
de huur van oude woningen. Tevoren had
de minister-president al verklaard, dat
door deze gang van zaken het nu ook nood
zakelijk is de kwestie van de rijksbijdragen
opnieuw te bekijken.
M r. I n 't V e 1 d (P. v. d. A.) kon begrip
hebben voor het feit, dat de regering
meende het vraagstuk der huren thans te
moeten zien in het verband van stijging
van lonen en prijzen. Maar met zijn fractie
koesterde hij grote vrees, dat op den duur
de volkshuisvesting hiérvan de wrange
vruchten zal hebben te plukken. Zonder
behoorlijke huurverhoging achtte hij een
belangrijke verhoging van de rijksbijdrage
noodzakelijk.
Prof. Molenaar (WD) uitte een
grief over wat hij het „bescheiden compro
mis" van het kabinet noemde. Daardoor
was' volgens hem de oplossing van een
maatschappelijk vraagstuk geofferd aan
het behoud van het kabinet
Dit verwijt wierp de minister-president
verre van zich af. Men was het over het
nu geschetste plan eens geworden omder-
wille van de zozeer gewenste rust in lonen
en prijzen. Overigens bleek de woordvoer
der van de WD ontsticht over het bestaan
van „lekken", waardoor in de kranten het
nieuws omtrent het in de ministerraad
besprokene was doorgedrongen. De minis
ter-president noemde dit ook „onbehage
lijk". Zijn lange ervaring heeft hem echter
geleerd, dat er altijd mensen zijn, die hun
mond wel eens voorbijpraten. Daartegen
valt weinig of niets te doen.
D r. Drees nam het tegenover prof.
Molenaar flink op voor de ministers Van
Thiel en Cals. Bij de komende, nu nog in
studie zijnde onderwijsreorganisatie, zo
deelde hij verder mee, zal het ook
komen tot wijziging en tevens verster
king van de organisatie van het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Over het mandement liet minister Drees
zich niet uit. Dat hij indertijd het zijne op
de Utrechtse kaderdag van zijn partij over
dat onderwerp had gezegd, achtte hij niet
alleen toelaatbaar, doch bepaald ook
nuttig. Want het kabinet zou aan kracht
inboeten, als de uit verschillende volks
groepen voortgekomen ministers hun per
soonlijke binding daarmee teloor lieten
gaan.
„Met moed dient bezonnenheid gepaard
te gaan," zei d r. Drees. Die bezonnen
heid heeft er toe geleid, dat het kabinet,
vooral ook na de in 1953 opgedane erva
ring, in de tijd die nu nog voor de verkie
zingen van 1956 rest, een Grondwetsher
ziening van beperkte omvang in eerste aan
leg wil zien te bereiken. Een volgend
kabinet moet dan de rest doen, die niet
urgent is. Te verwachten valt, dat de her-
zieningsvoorstellen uitbreiding van de
beide Kamers, met handhaving van haar
onderlinge getalsverhouding, zullen in
houden. Tevens ligt het in de bedoeling in
de Grondwet wat meer bewegingsvrijheid
voor de provincies mogelijk te maken,
echter niet om haar zeggenschap ten op
zichte van de gemeenten uit te breiden.
Tot besluit zij vermeld, dat de minister
president zich voorstander verklaarde van
het aan commissies en andere colleges
vragen van adviezen op dusdanige wijze,
dat de regering in grote lijnen reeds bij de
adviesaanvrage haar eigen denkbeelden
formuleert. Met andere woorden, dr. Drees
was het er mee eens, dat zogenaamde
blanco-verzoeken om advies in het alge
meen ongewenst zijn eq dat dus de rege
ring zelf het initiatief in handen moet
houden.
ADVERTENTIE
Een jonge leeuwin van het circus Bolti-
ni, dat zijn tenten op Het Loo heeft opge
slagen, zag kans tijdens een dresseeroefe-
ning te ontsnappen. Zij heeft menige be
woner op Het Loo de angst van zijn leven
bezorgd.
Het dier toonde zich weliswaar een
„dame", maar een loslopende leeuwin is
niet een alledaagse en prettige ontmoeting.
Haar verschijning hoeft dan ook in de Ko
ningstraat een hele consternatie veroor
zaakt. Met enige moeite wist de dresseur
Althoff de vluchteling in een schuur te
lokken, waarmee haar vrijheid een einde
nam.
De radio-ontvangtoestellen fabriek van
Philips in Surabaja, die in October 1954
tijdelijk werd gesloten, zal per 1 Maart de
finitief worden opgeheven, aldus heeft het
persbureau P.I.A. vernomen. Desgevraagd
deelde de directie van Philips te Djakarta
mede, dat de opheffing verband houdt met
het geringere deviezenbedrag waarover be
schikt kan worden. Ondermeer is hierdoor
centralisatie van het bedrijf noodzakelijk
geworden. Deze centralisatie beoogt de
concentratie van de productie in Bandung,
waardoor de fabricage van onderdelen al
daar efficiënter kan geschieden. De gloei
lampenfabriek blijft te Surabaja gevestigd.
ADVERTENTIE
COLGATE - DE MEEST VERKOCHTE TANDPASTA TER WERELD
Het onderzoek naar de ramp van het
K.L.M.-vliegtuig „Triton" bij de lucht
haven Shannon op 5 September, waarbij
28 personen om het leven kwamen, heeft
de Ierse staat naar schatting 150.000 gul
den gekost, aldus heeft de Ierste minister
van Handel en Nijverheid, Norton, Woens
dag medegedeeld.
De politie heeft de 49-jarige mr. F. D.
van B. uit Zeist aangehouden onder ver
denking zich te hebben schuldig gemaakt
aan verduistering van een bedrag van
12.000 gulden ten nadele van een inwoon
ster van Zeist. Het betreft hier een scha
devergoeding welke over genoemde mr.
Van B. liep. Hij zou het geld ten eigen bate
hebben aangewend. Ook ten nadele van
een dame uit Rotterdam zou hij gelden
hebben verduisterd. Hij zal voor.de offi
cier van Justitie worden geleid.
De Nederlandse Oorlogsgravenstichting
is begonnen met het overbrengen naar
Dusseldorp van 104 stoffelijke overschot
ten van Nederlanders, die bij Rees zijn
begraven. Dé Nederlanders waren tegen
het einde van de tweede wereldoorlog ge
dwongen graafwerkzaamheden bij Rees aan
de Rijn te verrichten.
Nederland en Nieuw-Zeeland zullen er
naar streven, dat dit jaar 2000 tot 3000 Ne
derlandse emigranten naar Nieuw-Zeeland
gaan, aldus is Donderdag door de Neder
landse minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer J. G. Suurhoff,
te Auckland bekend gemaakt.
Minister Suurhoff zeide, dat hij en de
Nieuw-Zeelandse minister van Immigra
tiezaken, J. R. Hanan, bij besprekingen te
Wellington tot overeenstemming over het
vermelde aantal zijn gekomen. In 1954 zijn
slechts 1100 Nederlanders naar Nieuw-Zee
land geëmigreerd, in 1952 daarentegen 5000
aldus minister Suurhoff. Hij zeide te hopen
dat maatregelen, waartoe werd besloten,
de belangstelling voor emigratie van Ne
derlanders naar Nieuw-Zeeland zal doen
toenemen. De minister zeide niet wat deze
maatregelen inhouden.
De Raad van Europa en de hoge auto
riteit van de Europese Kolen- en Staalge
meenschap zullen een aantal beurzen be
schikbaar stellen, bestemd voor onderzoe
kingen in het belang van Europa. Iedere
beurs zal 300.000 Franse francs bedragen.
De studies dienen plaats te hebben met
betrekking tot de economische integratie,
de politieke integratie en ten slotte de ge
schiedenis en de filosofie van Europa met
betrekking tot huidige vraagstukken. Can-
didaten voor deze beurzen kunnen zich
wenden tot de afdeling buitenlandse be
trekkingen van het Departement van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen.
ADVERTENTIE
In een eenzaam gelegen boerderij nabij
hei tot de gemeente Westdongeradcel be
horende Friese plaatsje Waaxens is
Woensdagmiddag brand uitgebroken. De
boerderij is geheel in vlammen opgegaan,
waarbij 25 stuks vee zijn verbrand. De
brand werd 's middags om kwart voor drie
ontdekt en had spoedig daarna een grote
omvang aangenomen, mede als gevolg van
de rieten dakbedekking en de krachtige
wind. Direct werden de gemeentelijke
brandweren van Westdongeradeel, Ter-
naard en Hohverd gealarmeerd, doch de
brandweren konden niet verhinderen, dat
boerderij en schuren geheel in vlammen
opgingen.
De brand had zich zo snel ontwikkeld,
dat men er niet meer in slaagde al het vee
te redden. Dertien koeien, tien pinken en
twee kalveren kwamen in de vlammen
om. Slechts veertien koeien en twee paar
den konden worden gered, evenals een
klein gedeelte van de inventaris van het
woonhuis. Alle landbouwwerktuigen, als
mede de nog resterende wintervoorraad
hooi en stro gingen eveneens verloren. De
rijkspolitie stelt een onderzoek naar de
oorzaak in. De eigenaar van de boerderij
is tegen brand verzekerd.
2. „Een portretwelke gemenerd heeft
dat tegen mijn hoofd gesmeten?", mom-
penlde Panda, terwijl hij pijnlijk naar een
grote buil tastte, die zich op zijn bolletje
verhief. Wantrouwend keek hij rond. Hij
bevond zich bij de zij-uitgang van een
theater; de deur stond op een kier. Zou
daarachter soms degene zitten, die met
portretten smeet? Voorzichtig deed hij een
stapje naderbij. Meteen vloog de deur hele
maal open en opnieuw suisde iets door de
lucht, dat boven op de arme Panda beland
de. Ditmaal was het de persoon, die op het
portret stond afgebeeld, zelf! Verslagen
bleef hij op Panda zitten en keek droef
naar een aantal lieden, die toneel-décors
en andere requisieten van het theater naar
buiten droegen. „Stop!", schreeuwde hij,
in machteloze woede met zijn vuisten
zwaaiend. „Neem niet alles weg! Rovers
zijn jullie! Piraten!" Ze trokken zich ech
ter niets van zijn smartelijke kreten aan
en gingen door met het wegdragen van
allerlei boedel met de gevoelloze onver
stoorbaarheid van ambtenaren in functie.
(Van onze correspondent in Brussel)
De Belgsche minister van Defensie zal
binnenkort een ontwerp van wet bij de
Kamer aanhangig maken, waarbij het voor
vrouwen mogelijk wordt gemaakt zich
vrijwillig voor dienst in het leger aan to
melden.
De R.K. vrouwen organisaties en de bis
schoppen hebben wel geen oren naar dit
plan, maar men verwacht dat tegen het
einde van dit jaar voor het eerst geünifor
meerde vrouwen en meisjes in het Belgi
sche straatbeeld zullen verschijnen.
Ontslagen. In Argentinië zijn leraren van
R.K. onderwijsinstellingen ontslag*?
Deze maatregel is een gevolg van hei
onlangs genomen besluit om de ge
dienstige onderwijsinstellingen te bren"
gen onder het ministerie van Onder"
wijs.
Lawines. Zware,regenval in de Franse Al
pen heeft lawines en ovei-stromingJ
veroorzaakt. Verscheidene rivieren ziin
voor de tweede keer in drie weken tijd-
buiten de oevers getreden. Drieduizend
personen in het wintersportcentrum
Val d'Isère werden door lawines van
de buitenwereld afgesneden. Ook da
electriciteitsvoorziening is gestoord. Het
verkeer tussen Frankrijk en Italië via
de Mont Cemis wordt omgeleid via da
Simplon.
„Cocktail Vaccin". Sinds in Bretagne kin
derpokken heersen, is er een nieuwe
rage onder de Par ij se society uitgebro
ken. Vele vooraanstaande gastvrouwen
verzenden uitnodiglnge voor „vaccina-
tie"-cocklail parties en op deze „cock
tail vaccin" wordt de gasten dan mede.
gedeeld, dat er een „bevriende arts zal
komen". Men kan zich dan onder het
genot van een martini laten vaccineren'
Omlaag. Nadat in het begin deze week in
New York een prijsdaling van koffie
begonnen was, welke van kust naar
kust oversloeg, zijn enige grote winkel,
maatschappijen overgegaan tot verla
ging van hun koffieprijzen. Deskundi
gen verwachten dat de koffieprijs nog
verder zal zakken.
Vleugels. Vertegenwoordiger van de Deut-
sche Lufthansa onderhandelen met ver-
scneidene landen in het Nabije Oosten
over het openen van luchtlijnen. De
vloot der Lufthansa zal in 1956 vijftien
vliegtuigen tellen. Zodra de vloot op
de voorgenomen sterkte is gebracht, zal
ook de Noord-Atlantische dienst, die
omstreeks het midden van 1955 zal wor.
den geopend, aanzienlijk worden uitge
breid.
Plannen. De Volkswagen-fabrieken zijn
niet van plan militaire voertuigen of
jeeps in hun nieuwe fabriek te bouwen.
Tijdens de tweede wereldoorlog was
Volkswagen de voornaamste leveran.
cier van WehrtnachtvoertuigenDe
laatste tijd zijn andere West-Duitse
autofabrieken op jeeps gelijkende mi-
litaire auto's gaan bouwen die door de
Duitse politie en een toekomstig leger
gebruikt kunnen worden.
Verkeer. Verkeersongelukken hebben in
Zwitserland in 1954 in totaal 956 levens
geëist, dat is 5 percent meer dan in
1953. De meeste van de bijna 43.400 on.
gelukken in 1954 (39.400 in 1953) wa
ren het gevolg van negeren van de
verkeersvoorschriften, en veroorzaakt
door te snel rijden, rijden aan de ver
keerde kant van de weg, niet aangeven
van verandering van richting en rij
den onder de invloed van alcohol.
Wereldwonderen. Op Hongaarse kalenders
voor 1955 is een nieuwe lijst van acht
wereldwonderen verschenen. Van de
oude zeven mochten slechts de pyrami-
den blijven staan. De overige zes zijn
vervangen door de Chinese muur, de
Eiffeltoron, de Simplontunnel, de nieu
we Lomonosov-universiteit in Moskou,
de Moskouse ondergrondse, 't instituut
voor levende planten te Tasjkent en de
radio, „welke de Rus Popov heeft uitge
vonden".
Onderbreking. Radio Moskou onderbrak in
de nieuwsdienst baar verslag over het
debat in de Opperste Sovjet, met het
volgende bericht: Onlangs is prof. Be-
govsky er in geslaagd om een hond die
reeds gedurende 30 minuten kliniscn
dood was, tot leven te brengen".
Pokken. Bij een vijfjarig jongetje te Spa,
wiens zuster reeds met pokken in een
ziekenhuis ligt, is pokken geconstateerd.
In België zijn nu vier pokkengevallen,
drie te Spa en één in het dorp Rotheux-
Rimière bij Luik, geconstateerd.
Aardschok. Monte Santangelo bij Foggia
in Zuid-Italië is opgeschrikt door eer.
zware aardschok. Verscheidene perso
nen werden gewond. Een aantal huizen
moest, wegens zware beschadigingen,
worden ontruimd.
ADVERTENTIE
Uitsluitend bij Apothekers en Drogisten
HET IS VRIJWEL ondoenlijk zich een
duidelijke voorstelling te vormen van de
geweldige gifkracht die bacteriën kunnen
ontwikkelen. Eigenlijk zijn het niet de
bacteriën zelf, die gifkracht bezitten, want
slechts zelden is een ziekte uitsluitend het
gevolg van de aanwezigheid van deze or
ganismen. Het zijn de door bacteriën af
gescheiden giftige stoffen die verantwoor
delijk moeten worden gesteld voor scha
delijke of ziekteverwekkende
eigenschappen.
Of we nu door de kat of door
de hond worden gebeten, doet
er overigens weinig toe en
iemand die hard ziek is zal
het werkelijk niet veel kun
nen schelen of bacteriën daar-
aan direct, dan wel indirect
schuldig zijn. Het gaat er slechts om, dat
we te doen hebben met vergiften van een
zó krachtdadige uitwerking, dat elke be
schrijving daarvan ontoereikend is. Alle
vergiften uit de anorganische scheikunde
dus uit de dode natuur verzinken in
het niet vergeleken bij de moordkracht die
in bacteriële stoffen zijn opgehoopt. Het
snelwerkende blauwzuur of het veel mis
bruikte arsenicum zijn amateurvergiften
ten opzichte van de stoffen die door bac
teriën worden vervaardigd. De onderzoe
ker Roux is er bijvoorbeeld in geslaagd
het zuivere gif van diphterie bacillen te
verkrijgen en het bleek dat 1/300 gram van
dit verderfelijke sap voldoende is om
60.000 marmotten of 7.500 honden te ver
moorden. Deze grote getallen zeggen ons
eigenlijk zo weinig, maar we zouden ons
wellicht kunnen voorstellen dat die 7.500
honden tot één geweldig groot honden-
lichaam zijn verenigd. Dan zou die hond
een aanzienlijk stuk boven onze stads-
huizen uitsteken. Uit een deurtje, zo groot
als de hondenklauw, komt een mens ge
treden met een eierlepeltje, dat in deze
verhoudingen nauwelijks meer zichtbaar
is, en op dat eierlepeltje bevindt zich de
nog veel onzichtbaarder hoeveelheid van
1/300 gr. diphterie toxine. Deze dubbel-
onzichtbare hoeveelheid van 1/300 gr. ver
gif is in staat liet sterke reuzenorganisme
van de bijna 20 m. hage hond te doden.
Hoe dergelijke minimale
hoeveelheden in staat zijn een
zo fatale destructie in een
levend organisme aan te rich
ten, kunnen we alleen be
grijpen door ons de werking
van dit vergif voor te stel
len als de werking van een
katalysator. U herinnert zich
wellicht dat we op deze plaats van een
katalysator eens hebben verteld dat het
een stof is die alleen door zijn aanwezig
heid chemische reacties bevordert, zonder
zelf aan die reacties deel te nemen. We
hebben de katalysator toen vergeleken met
de onderwijzer op een huiswerkcursus, die
uitsluitend door zijn aanwezigheid bevor
derde dat het huiswerk werd gemaakt.
Welnu, deze bacteriële vergiften zijn
eveneens katalysatoren, in de organische
scheikunde enzymen of fermenten ge
noemd, waarvan reeds zeer geringe sporen
voldoende zijn om bepaalde chemische
processen in het lichaam tot stilstand te
brengen, of zó te leiden dat het eindpro
duct voor grote groepen levende cellen
verderfelijk of vernietigend is.
We moeten nu toch ook nog even ver
tellen van bacteriën die krachtvoer ge
bruiken.
Daarover morgen.
Jï. PéTILLON. (Nadruk verboden
