S
Krijgsraad behandelt de gevolgen
van „te echt" uitgevoerde opdracht
PANDA EN DE MEESTER-ZANGERS
Wereldnieuws
Labour snijdt linkse tak af
en riskeert verkiezings-débacle
S
I
i
I
In de ene spontane brief na de andere
wordt Persil boven alles geprezen!
Legerleiding staakt tijdelijk
opleiding commando-troepen
ZWITSARUB
Bevan op de drempel
De radio geeft Donderdag
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
li
WRUF KOU WEG
Galileï
Wie HAAR verliest, zij gewaarschuwd!
Faillissementen
Dat leuke vlotte kapsel
MOLENDIJK voor U
I
"Nu al 25 jaar met PERSIL door het leven.
is en blijft het modernste wasmiddel
voor de vrouw, die weet wat haar wasgoed waard is!
'1
II
II
Sergeant schoot 2 „tegenstanders" neer
Examens
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
Op grond van bloedige ongeregeldheden
J
Visum voor Indonesië aan
mr. Stoffels verleend
ió Uet zo
r
J
WOENSDAG 16 MAART 1955
(Van onze correspondent in Londen)
Vandaag zal Aneurin Bevan, de leider
van Labour's linkervleugel, zo goed als
zeker uit de partij-fractie worden gesto
ten. De Lagerhuisfractie zal heden heb
ben te beslissen over het voorstel van het
zogenaamde schaduwkabinet, voorname
lijk bestaande uit leden der vroegere La-
bourregering, om Bevan als fractielid te
schorsen. Gebeurt zulks, dan zal dit wor
den gerapporteerd aan het partijbestuur
dat volgens de procedure Bevan dan als
partijlid zal royeren. Want de toon wordt
zowel in het schaduwkabinet als in het
partijbestuur door dezelfde figuren aange
geven, namelijk Attlee, Morrison en
Gaitskell.
Er is echter nog een kans dat de fractie-
bijeenkomst vandaag zoveel tijd in beslag
zal namen dat de beslissing van het partij
bestuur tot volgende week zal moeten
worden uitgesteld en in één week kan de
interne situatie een verandering onder
gaan.
Zoals de zaken er voorstaan op het
ogenblik dat wij dit telefoneren, lijkt
Be vans lot evenwel beslecht. Zulks on
danks het feit dat-een aantal in allerijl
gemobiliseerde partij-afdelingen zich te
gen Bevans uitwerping heeft uitgespro
ken. Volgens steekproeven kan de fractie
leiding op 140 stemmen voor Bevans
schorsing rekenen, 70 leden verzetten er
zich tegen, terwijl nog weer 70 hun hou
ding nog moeten bepalen. Een aantal daar
van zal zich waarschijnlijk van stemming
onthouden. Veel zal er afhangen van
Bevans verdediging. Hij is pas genezen
van een korte ziekte en komt vandaag
voor het eerst weer in het Lagerhuis. De
Bevan-groep verwijt het schaduwkabinet
dat het Bevan voor een voldongen feit
stelt. Het is immers een proces waarvan
de uitslag practisch al van te voren vast
staat. Mogelijk zal er daarom eerst ge
kibbeld worden over de procedure
kwestie. Een aantal afgevaardigden is het
er over eens dat het schaduwkabinet niet
verder had mogen gaan dan Bevan in de
fractie-vergadering ter verantwoording
roepen. Pas na zijn verdediging zou het
eventueel met een schorsingsvoorstel voor
de dag hebben mogen komen. Officieel is
zelfs niet bekend wat Bevan ten laste ge
legd wordt al weet iedereen het natuur
lijk wel. De schorsing en het royement
waarmee Bevan bedreigd wordt, zijn niet
het gevolg van zijn opvattingen, welke
overigens in de meeste vraagstukken
slechts gradueel van die van de leiding
verschillen, maar van zijn herhaalde over
treding van de „partij-discipline".
Bevans aggressieve houding was de
druppel, die de emmer deed overlopen.
Dit was een zuiver disciplinair conflict
dat echter ditmaal door de partijleiding
wordt aangedikt omdat Bevan zich nooit
zachtzinnig pleegt uit te drukken. Eens
deels is dit het gevolg van zijn vurig tem
perament, anderzijds gebruikt hij vaak
met opzet krasse taal om zijn stem goed
tot Engeland en de wereld te doen door
dringen.
Sommigen geloven dat als Bevan van
daag gaat, Attlee voor het einde van het
jaar als partijleider zal verdwijnen omdat
hij het als middenfiguur, die zo zorgvuldig
het evenwicht tussen links en rechts tracht
te bewaren, inplaats van zelf krachtiger
en duidelijker leiding te geven, te ver
heeft laten komen met Bevan. De actie
tegen Bevan kan de partij bij millioenen
aanhangers, waarop hij zonder twijfel een
magnetische kracht uitoefent, de grootste
schade berokkenen. De leiding accepteert
echter dat risico als het kleinste van twee
kwaden. Het risico houdt in dat Labour
door Bevans uitstoting de verkiezingen
zal verliezen, want hij is het vooral die
duizenden werkkers van de partij inspi
reert. Zij zullen naar velen vrezen er
zonder hem het bijltje bij neerleggen. Vol
gens de leiders evenwel zouden de socia
listen, door Bevan te ontzien, even groot
gevaar lopen bij de verkizingen.
Bevans positie als Lagerhuislid zal dooi
de tegen hem genomen maatregelen waar
schijnlijk niet hebben te lijden want het
staat vrijwel vast dat zijn kiesdistrict in
Wales hem niet in de steek zal laten. Een
officiële Labourcandidaat zou tegen hem
zo goed als geen kans hebben.
De andere Bevanianen zullen zich ech
ter moeilijk met hem solidair kunnen ver
klaren omdat de meesten van hen bij de
volgende verkiezing zo goed als zeker hun
zetel zouden verliezen indien een officiële
Labourcandidaat tegenover hen zou wor
den gesteld. Als de andere Bevan-aan-
hangers het niet te bont maken, kunnen
zij, aangevuurd door Bevan, die dan on
kwetsbaar zal zijn voor de partij, wellicht
een grotere invloed in Labour uitoefenen
dan tevoren omdat de fractie dan gedwon
gen zal worden Bevan de wind uit de zei
len te nemen. Dit is reeds deze week ge
beurd toen Attlee Bevans H-bom-motie
met een kleine wijziging indiende. Van
daar dat sommigen geloven dat Bevan
zich bewust heeft geïsoleerd als enige ma
nier om de partij in zijn richting te
stuwen.
ADVERTENTIE
De eerste ernstige waarschuwing voor haar
uitval wordt in roos op Uw kraag geschre
ven. Wellicht hebt U die waarschuwing niet
gezien en heeft niemand U iets durven zeg
gen. Vandaar het volgende. De man die roos
op zijn kraag heeft en daar niets tegen doet,
zal binnenkort haar in zijn kam vinden. Ge
lukkig is het nog niet te laat voor hem. Hij
kan zijn verzuim nog inhalen en direct, van
daag nog. Silvikrin gaan gebruiken. Silvi-
krin. de biologische haarvoeding. verhelpt de
hoofdhuid-verhoorning die de oorzaak van
haarroos is. Silvikrin brengt vervolgens de
haargroei weer op gang. Silvikrin heeft tal
loze mensen hun haar teruggegeven, omdat
Silvikrin het enige haargroei-preparaat is,
dat de 14 natuurlijke haar-opbouwstoffen be
vat in de juiste wetenschappelijke verhou
ding: d.w.z. Tryptofaan. Tyrosine, Cystine en
nog 11 andere microstoffen uit de amino-
groep. Bestrijdt roos en redt Uw haar! Met
Silvikrin
ADVERTENTIE
bu i si
es a
en flacons a 50 tabletten
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 De Antwoordman. 11.15 Dans
muziek. 11.45 Jack the Ripper, causerie. 12.00
Twee piano's 12.25 In 't spionnetje. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Lich
te muziek. 12.50 Uit het bedrijfsleven, cause
rie. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en pla
ten. 13.20 Lichte muziek. 13.55 Koersen. 14.00
De bruid van Lammermoor, hoorspel. 14.40
Klarinet en piano. 15.10 Voor de zieken. 16.00
Platen. 16 15 Voordracht. 16.30 Lichte muziek.
16.55 Platen. 17.00 Voor de jeur- i. 17.45 Rege
ringsuitzending: Nederland en de wereld:
Nederland en het Caraïbische gebied. 18.00
Nieuws. 18.15 Voor de jeugd. 18.30 Lichte
muziek. 19.00 oor de kleuters. 19.05 Gespro
ken brief uit Londen. 19.10 Cabaret. 19.30
Orgel. 19.45 Buitenlands o- erzicht. 20.00
Nieuws. 20.05 Actualiteiten. 20.15 Esther,
oratorium 21.25 Licht programma. 22.05
Dansmuziek. 22.40 Sportproblemen. 22.50
Sportactualiteiten. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. Ï.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws, weer
bericht en katholiek nieuws. 8.20 Platen. 9.00
Voor de vrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00 Pla
ten. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de zieken.
11.45 Klein Omroepkoor. 12.00 Angelus. 12.03
Lunchconcert. (12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen. 12,3312.40 Wij van het land).
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek
nieuws. 13.20 Pianorecital. 13.45 Platen 14.00
Platen. 14.20 Amusementsmuziek. 14.45 Voor
de vrouw. 15.15 Kamermuziek. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Radio Philharmonisch sextet.
17.05 Voor de jeugd. 17.35 Platen. 17.40 Koer
sen. 17.45 Platen. 18.10 Lichte muziek. 13.30
Pianomuziek. 18.45 Leger des Heilskwartier.
19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Platen
19.20 Discussie. 19.35 Platen. 20.00 Radiokrant.
20.20 Gevarieerd programma. 22.00 Tijd-
schx-iftenkroniek. 22.10 Platen. 22.20 Orgel
concert. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Platen.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
17.00—17.30 Voor de kinderen. 20.15 Actua
liteiten. 20.30 Spiegel der Kunsten. 20.55
Film. 21.05 Film. 21.20 Pauze. 21.25 Geva-
rieex-d programma.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.15 Platen. 12.30 Weerbe
richt. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13..15 Piano
en orgel. 14.00 Engelse les. 14.15 Meisjes
koor. 14.30 Franse les. 14-45 Meisjeskoor. 15.00
Strijkkwartet. 15.45 PWen. 16.02 Strijkkwar
tet. 16.30 Platen. 16.00 Platen. 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.15 Voor de kinderen. 18.15
Platen 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 19.50 Causerie. 20.00 Platen
20.15 Symphonie-orkest en solist. 22.00
Nieuws. 22.15 Zang en piano. 22.55—23.00
Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws, feiten van da dag, en:
Engelse literatuurgeschiedenis. (Op 224 m,).
De arrondissementsrechtbank te Haarlem
heeft Dinsdag geen faillissementen uit
gesproken.
Eij vonnis van de arrondissementsrecht
bank te Haarlem van 15 Maart 1955 is ver
nietigd na verzet het vonnis dier rechtbank
van 22 Februari 1955, waarbij P. H. Janssen,
slager te Nieuw-Vennep, Hillegommerdijk
323, in staat van faillissement was verklaard,
met benoeming van mr. O. H. van Wijk te
Heemstede tot curator.
Wegens het verbindend wox-den van de
enive uitdelingslijsten zijn respectievelijk oo
12 Maart en op 14 Maart geëindigd de fail
lissementen van:
Aid. Eveleens, bloemist te Aalsmeer.
Uiterweg 415 Rechtercommissaris: mr. J. P.
Petersen Curatrice: mej. mr. S. Boekman
te Haarlem.
A. Walta, slager, te Koog aan de Zaan, Sta
tionsstraat -52. Rechter-commissaris: mr. C.
F Muller. Curator: mr. D. Aten te Zaandam.
ADVERTENTIE
maakt
Santpoorterplein 1 - Haarlem - Tel. 19706
Buslijnen 3 en 4
1)
II
II
II
II
II
II
II
11
II
II
li
II
li
li
II
II
li
II
II
ADVERTENTIE
schrijft Mevr. M. P. van Soldi-Meys, Middelburgsesiraat 35, Scheveningen.
Hier heeft U één van die vele aardige brieven, waar
Persil écht wel een beetje trots op is:
Zonder er ooit naar te hebben ge
vraagd, krijgt Persil dagelijks enthou
siaste brieven van huisvrouwen, die - na
veel geprobeer metnieuwe wasmiddelen -
weer met vreugde het vertrouwde pak
Persil binnenhalen.
Hef origineel van deze brief mag U gerusf
komen bekijken. Bij Persil te Amsterdam
liggen nog sfapels andere enfhousias e
brieven ter inzage I
y: 5503 P2
li
li
II
II
li
li
li
II
li
II
II
II
II
II
li
II
li
II
Onder leiding van een vaandrig kreeg in
October 1954 een afdeling leerling-com
mando's uit het tentenkamp Rucphen op
dracht een oud kanonnetje van het voor
plein der kazerne ongemerkt-weg te kapen.
Het was de tweede poging, die werd onder
nomen. Commandant en manschappen
werden echter ingerekend en tot de vol
gende morgen zes uur in de cel gezet. De
wachtcommandant haalde echter de ser
geant W. A. W. uit de cel en zette hem in
het wachtlokaal aan het poetsen van uit
rustingstukken.Toen de wachtcommandant,
sergeant Van H. zijn pistool op tafel-liet
liggen, kreeg W. A. W. het te pakken, zette
het vrij en beval Van H. en soldaat D. de
handen op te steken. Sergeant Van H.
sprong toe, waarna W. hem en de soldaat
D. neerschoot. Nadien liep hij de kazerne
uit, inplaats van zijn makkers en comman
dant te bevrijden, zoals in zijn voornemen
zou hebben gelegen.
Wegens mishandeling, zwaar lichamelijk
letsel ten gevolge hebbend, werd W. door
de krijgsraad te velde West tot een half
jaar gevangenisstraf met ontslag uit de
dienst veroordeeld. De auditeur-militair
ging in beroep. De advocaat-fiscaal eiste
Dinsdag voor het hoog militair gerechts
hof een jaar met aftrek en ontslag wegens
zware mishandeling, meermalen gepleegd.
Hij merkte op dat men uit dit geval de
indruk zou kunnen krijgen, dat bij de
commando's wilde en ongeregelde toestan
den heersen. Daar is geen kwestie van. De
sergeant wilde het spel, dat uit was, ken
nelijk in zijn eentje voortzetten. Voor zijn
gedrag is geen rechtvaardiging. Om dit
nóg wonderbaarlijk goed afgelopen mis
drijf moet hij uit het leger verwijderd
worden.
De verdediger mr. Ph. van der Ven
meende dat juridisch slechts mishandeling,
zwaar lichamelijk letsel ten gevolge heb
bend, ten laste kan worden gelegd. Op
grond van een psychiatrisch rapport zei
hij. dat bij W. door het spel om het kanon
een bewustzijnsverenging is opgetreden.,
die hem sterk verminderd toerekeningsvat
baar maakte. W. heeft een voortreffelijke
staat van dienst en werd nooit gestraft.
De verdediger wees op bepaalde voor
waarden, die bij dergelijke oefeningen wor
den verstrekt, maar die in dit geval niet
gegeven werden. De instructies waren niet
juist en de voorwaarden teneinde ongeluk
ken te voorkomen, waren door meerderen
niet nageleefd. Bovendien was de wacht
commandant achteloos met zijn pistool. De
verdediger vroeg het gerechtshof zich on
geveer aan de strafmaat van de krijgsraad
te willen houden en zo mogelijk sergeant
W. nog vóór Pasen naar huis te sturen.
Arrest volgt op 23 Maart.
Groningen. Geslaagd voor het candidaats-
examen psychologie J. Bei'gsma, Oldeber-
koop, M. A. Karei, Gx-oningen, G. H. Kamp
huis, Gi-oningen. Doctox-aal examen rechts
geleerdheid: mej. T. de Wit, Enschedé.
ADVERTENTIE
Haarlem
De opleiding van commando's bij het korps commando-troepen te Roosendaal
en aan de vaarschool van het korps te Willemstad is tijdelijk gestaakt. Deze
beslissing is door de legerleiding genomen naar aanleiding van de ernstige inci
denten, die zich in de afgelopen tijd in liet korps hebben voorgedaan. De
„Groene Baretten" zullen voorlopig uitsluitend de normale infanterfe-opleiding
ontvangen. De gespecialiseerde opleiding, gericht op de oorlogstaak, waarbij
het uiterste van de individuele soldaat wordt gevergd, is stil gelegd.
De commandant van het korps comman
dotroepen, luitenant-kolonel Holl, is tijde
lijk gedetacheerd bij het 42ste regiment
infanterie te Assen. Met het commando
van het korps commandotroepen is voorlo
pig belast de luitenant-kolonel van de Ge
nerale Staf E. R. d'Engelbronner. Hoe lang
de maatregel van kracht blijft is nog niet
bekend.
De laatste maanden hebben zich bij het
korps commandotroepen enkele incidenten
voox-gedaan, die door de legerleiding scherp
zijn veroordeeld. Dinsdag werd voor het
hoog militair gerechtshof in Den Haag het
ergste voorval behandeld. Het betrof een
sergeant van het korps commandotroepen,
die met een aantal andere commando's de
opdracht had gekregen een kanon bij een
ander militair onderdeel weg te kapen. De
sergeant werd betrapt en ingerekend,
greep het wapen van de wachtcomman
dant en loste daarmede enkele schoten,
waardoor twee militairen verwondingen
opliepen. Deze en andere incidenten heb
ben de legerleiding doen besluiten de com
mando-opleiding van het korps comman
dotroepen voorlopig te staken. De com
mando-opleiding stelt aan officieren en
manschappen bijzondere eisen. Enerzijds
is de opleiding afgestemd op individuele
acties, waarbij meestal 't uiterste aan per
soonlijk initiatief en durf van de militai-
32. Onafgebroken dreunden de kanonnen
van de Zwarte Haai en slingerden hun
kogels meters ver in zee. Maar op het pas
sagiersschip had men niet in de gaten, dat
al die drukte een aanval betekende. „Merk-
waerdig". zei de sjieke heer, die bij de
kapitein op de brug stond, „er hebben
regelmaetig ontploffingen op dat eigen
aardige vaertuig plaets. Ik zou haest de
indruk krijgen, dat daer geschoten werd".
„En als ik niet beter wist, zou ik zeggen,
dat die ouwe tobbe onder de zeeroversvlag
vcart", zei de kapitein, door zijn kijker
turend. Op dat ogenblik stak de marconist
opgewonden zijn hoofd uit het raampje en
riep: „Kapitein! Een telegram van de Ad
miraliteit: de scheepvaart wordt gewaar
schuwd voor een middeleeuws zeerovers
schip!" „Een middeleeuws zeerovers
schip???", herhaalde de kapitein, „wat een
onzin! Ik zou niet weten, hoe zo'n.
Plotseling brak hij af en, zich met een
ruk omkerend, tuurde hij met hernieuwde
belangstelling naar de Zwarte Haai. „Een
middeleeuws zeeroversschip mom
pelde hij onzeker.
ren wordt gevergd, anderzijds is de op
leiding er op gericht dat de ti-oep in vre
destijd discipline, orde en voorzichtigheid
volkomen in acht neemt. Uit de incidenten,
die zich hebben voorgedaan, is de leger
leiding gebleken, dat. er aan de huidige op
leiding iets hapert. Men wil de richtlijnen
voor de commando-opleiding opnieuw on
der ogen zien en waar nodig wijzigingen
aanbrengen in de normen, opdat bij lei
ding en manschappen van het korps een
juist begrip ontstaat voor de vredes- en
oorlogstaak van het korps.
'Wij vernemen, dat de Amsterdamse ad
vocaat mr. P. Stoffels een visum voor In
donesië heeft ontvangen. Zaterdag zal hij
per vliegtuig naar Djakarta x-eizen voor
het verlenen van rechtskundige bijstand
aan vier van de twaalf RMS-leiders, die
voor de krijgsraad te Djogja terechtstaan.
Tegenhouden. De grootste „proton-ver
sneller" ter wereld voor onderzoeking
gen op het gebied der kernenergie zal
door de inter-Europese groep, die thans
werkt aan de oprichting van een ge
zamenlijk laboratorium voor atoom
onderzoek, in de Zwitserse stad Genève
worden gebouwd. De „proton-versnel
ler" zal de faciliteiten voor kernonder
zoek in Europa op gelijke voet bren
gen met die in de Vei'enigde Staten.
Hierdoor zal worden voorkomen dat
alle geleerden uit Europa züllen ver
dwijnen.
Critiek. Op de conferentie van culturele
werkers van de Russische federatie (de
grootste Sovjet-republiek) is ernstige
critiek geleverd op het Sovjet-ministerie
van Cultuur, zo meldt het blad „Litera-
toernaja Gazjeta". Het ministerie wordt
beschuldigd van bureaucratie en be-
sluiteloosheid. Minister van Cultuur is
Geox-gi Alexandrov.
Overstuur. Op de Britse ambassade te
Moskou hecht men geen betekenis aan
het incident, waarbij een jonge Rus
met een eigengemaakt pistool de am
bassade binnendrong. De man maakte
de indruk geheel overstuur te zijn. Hij
sprak onsamenhangend. Het was wel
duidelijk dat hij niet was gekomen met
het doel iemand van het Britse perso
neel te deren, zegt men.
Schaal. De Canadese generaal-majoor
Burns, hoofd van de UNO-commissie
van toezicht op het bestand in Pales
tina, heeft bij aankomst te New York
vex-klaard, dat hij geen gevechten op
grote schaal tussen Israel en Egypte
verwacht. Burns zal Donderdag verslag
aan de Veiligheidsraad uitbrengen over
het incident bii Gaza, waax-bij 39
Egyptenaren en 8 Israëliërs sneuvelden.
Samenwerking. Een woordvoei-der van het
Scandinavian Airlines System heeft te
West-Berlijn bekend gemaakt, dat zijn
maatschappij en de nieuwe Lufthansa
voorbereidingen treffen tot nauwe sa
menwerking. Indien de Lufthansa een
luchtlijn over het Poolgebied wenst te
openen, zal zij gebruik kunnen maken
van de ervax-ing, die het SAS heeft op
gedaan.
Miraculeus. Een Dakotatoestel van de
Italiaanse luchtmacht met 19 personen
aan boord heeft in Kenra een miracu
leuze noodlanding gemaakt twee kilo
meter van het vliegveld van Nairobi.
De piloot slaagde erin zijn toestel, na
dat een motor was uitgevallen, veilig
aan de grond te zetten, met gloeiende
olie druppelend op zijn armen en 14 bid
dende pelgrims achter hem in de ca
bine. Alle inzittenden konden zich, wel
iswaar met kneuzingen en verwondin
gen, in veiligheid stellen.
Fatsoen. Minister-president Nehroe van
India heeft in het parlement desge
vraagd verklaard, dat zijn regering
geen enkel verzoek voor confiskatie
van buitenlands kapitaal zal inwilligen.
Men doet dergelijke dingen niet, zo
zeide hij. Het is een kwestie van fat
soen, dat er schadeloosstelling wordt
betaald door een staat, die buitenlands
eigendom overneemt.
Griep. De griep heeft in Beieren sedert het
begin van dit jaar reeds 159 slacht
offers geëist. Verleden week bedroeg
het aantal doden 34. De epidemie neemt
nu in hevigheid af. Verleden week wer
den 10.000 nieuwe gevallen gesigna
leerd tegen 14.000 in de eerste week
van Maart.
Sprekend. Een vx-ouw in Massa Carrara
(Italië) heeft een aanklacht ingediend
tegen haar echtgenoot, omdat zij in
huis een muilkorf moet dragen als rem
op haar welsprekendheid.
Dempen. De Thailandse hoofdstad, Bang
kok, zal spoedig zijn vermaardheid als
„het Venetië van het Oosten" verliezen,
daar er een plan bestaat om vele van
de kanalen, die Bangkok rijk is, té
dempen. Deze kanalen zijn broedplaat
sen van muskieten.
Duel. Clement Attlee, de leider van de
Britse Labourpartij, en Aneurin Bevan,
de leider van de linkervleugel van La
bour, zijn door de „vereniging voor
Brits-Russische vriendschap" uitgeno
digd deel te nemen aan een openbare
discussie over „middelen om de betrek
kingen tussen Groot-Brittannië en de
Sovjet-Unie te verbeteren", op 2 en 3
April in Londen.
ADVERTENTIE
met de genezende warmte van
een Zwitsal
TOEN GALILEï in 1609 de eerste teles
coop had vervaardigd en daarmee in vol
gende jaren allerlei ontdekkingen deed,
was de vergroting van dit eerste instru
ment volgens onze begrippen lachwekkend
klein. In zijn eigen woorden vertelt hij
opgetogen dat de voorwerpen negenmaal
zo groot konden worden gezien als met
het blote oog, waarbij we echter dienen
te bedenken dat Galileï hierbij de vergro
ting van het oppervlak op
het oog heeft, terwijl wij ge
wend zijn de lineaire ver
groting te vermelden. Vol
gens onze begrippen was de
vergroting van die eerste
kijker dus niet meer dan
3 (een waarde die uitstekend
klopt met een andere uitla
ting van deze astronoom, n.l. die waarin
hij zegt dat hij met zijn kijker de voor
werpen tot op 1/3 van de afstand naar zich
toe kon halen).
De tweede kijker die hij maakte had een
vergroting van 8, maar het derde instru
ment vergrootte reeds 30 maal. Dit waren
lensjes van 3 tot bijna 5 cm., waarmee hij
echter reeds vier manen van Jupiter kon
waarnemen en kon vaststellen dat Satur-
nus (dank zij haar ring, die door Huygens
werd ontdekt) een ongewoon uiterlijk had.
Wie zich nooit het genoegen heeft gegund
door een verrekijker een blik op de hemel
te slaan, moet werkelijk eens trachten het
voorbeeld van Galileï na te volgen, niet
met de lichtsterke lenzen waarmee de
machtige moderne kijkers zijn voorzien,
maar met een gewone prismakijker, die
een 8- tot 12-voudige vergroting geeft. De
overweldigende aanblik van de Melkweg,
zichtbaar worden die voor ons ongewa
pend oog verborgen zijn, zult u een rijke
lijke beloning achten voor het initiatief
dat u genomen heeft.
Na de bescheiden telescoopjes van Ga
lileï hebben heel wat reuzen-apparaten in
letterlijke en figuurlijke betekenis van het
woord het licht gezien. De grootste lenzen-
kijker stamt uit 1897 en bevindt zich in
het Yerkes Observatorium te Williams Bay.
De middellijn van de lens
meet 102 cm., wat wel on
geveer het maximum voor
telescooplcnzen schijnt te zijn,
o.m. in verband met het
feit dat het glas door zijn
eigen gewicht gaat doorbui
gen. Reeds veel eerder was
men daarom overgegaan tot de
spiegeltelescopen, waarvan' een elftal een
grotere middellijn dan anderhalve meter
heeft. De grootste hiervan, de vermaarde
Hale telescoop op Mount Palomar in Cali-
fornië, overtreft met een middellijn van
510 cm. alle concurrenten en maakt het
mogelijk licht waar te nemen, afkomsü9
van lichtb'ronnen (sterrennevels) die zich
op een afstand van 1000 millioen lichtja
ren bevinden. Met deze lichtsterke appa
raten zou het in theorie mogelijk zijn van
uit Parijs een kaars in Peking te zien
branden, maar de bolvorm der aarde ver
zet zich tegen de practische uitvoering
hiervan.
Nu we zo gemakkelijk over licht spre
ken, mogen we wellicht ook nog even aan
stippen welk een mysterieus „iets" het licht
in feite is?
Daarover morgen.
waarin honderden en honderden sterren (Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
