Hogere ambtenaren uitten
hun salarisgrieven
IV
Vijf auto's in botsing op
Rijksweg nabij Ypenburg
Den Haag eerde Andersen
„De Zeewolf" van Ed. Hoornik
onder regie van Ton Lutz
7
Zij gaan „met alle oirbare middelen"
vechten voor verbetering
Felle brand in
Haagse uitgeverij
Twee dodenvele gewonden
Andersen-herdenkingen
in 70 landen
Twee motorongelukken,
twee doden
Nederlandse Comedie
KLM bestelt tien
Douglas DC-7C's
Geneviève Fath met unieke
collectie in Amsterdam
Russische orthodoxe kerk
telt 20.000 parochies
Zestigjarige man door
trein doodgereden
Nederlands Ballet en Haagse Comedie
Waarom spelen zoveel
trainers juist met
rackets?
J
w
Dr. Schouten over de
A.R. politiek
MAANDAG 4 APRIL 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
In de grote zaal van het Haagse „Ami-
citia" is Zaterdag in een buitengewone
vergadering van de Centrale van Hogere
Rijksambtenaren gehouden om zich er
over te beraden welke weg moet worden
gevolgd om een betere salariëring te ver
werven.
Het bleek tijdens de vergadering dat
alle ambtenaren niets voelen voor het aan
vankelijke voorstel dat inhield dat de leden
van de centrale zich in het vervolg uit
sluitend zullen bepalen tot de strikte uit
oefening van het door hen aanvaarde ambt,
voorzover dit binnen de officiële geldende
werktijd uitvoerbaar is en voor zolang
verder gaande salarisverbeteringen zullen
uitblijven.
Zeven afgevaardigden van tot de cen
trale behorende verenigingen de cen
trale omvat mee dan veertig verenigingen
voerden het woord.
Twee van hen dienden moties in. Deze
werden samengevoegd en aan het einde
van de vergadering aangenomen.
De uiteindelijke motie houat in dat de
verenigingsraad van de Centrale van Ho
gere Rijktsambtenaren in hoge mate be
treurt dat de regering de rechtvaardige
verlangens van de rijksambtenaren tot nu
toe heeft afgewezen waardoor onder hen
grote verhitting en teleurstelling zijn ont
staan.
De raad draagt het bestuur in vol ver
trouwen op met alle oirbare middelen te
blijven streven naar een noodzakelijke
verbetering der salarissen.
Voorts wordt in de motie gezegd dat de
behandeling van het salarisbeleid in het
bestaande georganiseerd overleg niet aan
redelijke eisen voldoet, aangezien de re
geringsdelegatie gebonden is aan de in
structies, welke haar krachtens gezags
verhouding worden opgelegd.
Bovendien, aldus de motie, bemoeilijkt
de opzet van het georganiseerd overleg,
waarin de andere partners overwegend be
langen hebben te behartigen van andere
categorieën ambtenaren, blijkens de in de
laatste jaren opgedane ervaringen, spe
ciaal de behandeling van de salariëring
van de hogere ambtenaren in ernstige
mate.
De centrale dringt er bij het bestuur met
de grootste klem op aan te overwegen
welke stappen gedaan kunnen worden om
een doeltreffend overleg te bereiken,
waarbij wordt gedacht aan de figuur, die
op dit punt bestaat voor de officieren van
land-, lucht- en zeemacht.
Geen Iangzaam-aan-actie
Herhaaldelijk gaven de vele aanwezigen
met applaus en voetgetrappel blijk van
instemming met de woorden van de spie
kers.
De voorzitter van de centrale, de heer
A. F. Boergema zeide in zijn openings
woord dat het in de oproep voor de ver
gadering gedane voorstel, zich te beperken
tot een strikt formele uitoefening van het
ambt, voor zover dat binnen de officieel-
geldende werktijd uitvoerbaar is, door
sommigen verkeerd begrepen of uitgelegd
is: „Van een „langzaam-aan-actie" is ab
soluut geen sprake, noch van een model
actie of van lijdelijk verzet''.
P.T.T.-ers hielden loonconferentie
De bond van Nederlands P.T.T.-personeel,
die niet in het georganiseerd overleg is op
genomen, heeft Zaterdag in Utrecht een
landelijke loonconferentie gehouden over de
salarisvoorstellen voor het overheidsperso
neel. De toegezegde loonsverhoging werd
onvoldoende geacht.
Aan de ministerraad werd een telegram
gezonden, waarin de mening wordt uitge
sproken, dat de staking van het overheids
personeel in Amsterdam had leunen worden
voorkomen wanneer „onze eis van tien pro
cent en honderd gulden ineens was inge
willigd".
Voorts is een telegram verzonden aan de
vergadering van de centrale voor hogere
rijksambtenaren in Den Haag, waarin de
bereidheid wordt uitgesproken de activiteit
van de centrale te ondersteunen.
Voor een exclusief gezelschap van Fran
se en Nederlandse autoriteiten, modedes
kundigen en ontwerpers hebben de manne
quins van het beroemde modehuis Fath
dit weekeinde in het Amstelhótel te Am
sterdam de nieuwste collectie lente- en zo-
mermode, nog niet eerder buiten Frankrijk
gebracht, vertoond. Zoals men weet
wordt het modehuis na het overlijden van
Jaques F th geleid door zijn vrouw
Geneviève, oie de faam continueert. Onder
haar leiding werken vier ontwerpers, die
anoniem blijven en de chef van de ateliers
Men is er werkelijk voortreffelijk in ge
slaagd een collectie te brengen, die aan de
top staat. Wat Geneviève brengt is hyper-
vrouwelijk en doet de natuurlijke verhou
dingen van het vrouwenfiguur geen ge
weld aan.
Haar modellen zijn op twee wezenlijk
verschillende silhouetten afgestemd: „la
ligne chalumeau" of herdersfluitliin en de
lijn van de „zwevende wijdte" ofwel
„rampleur suspendue". De eerste, vooral
toegepast bij deux-pièdes, is slank als een
riet met een enkel horizontaal effect, zoals
zakjes of een incrustatie, die aan een cein
tuur doet denken. De tweede volgt de lijn
van het lichaam tot. de heupen ze
vertoont een zekere verwantschap aan
Fath's vroegere sweaterstijl en springt
dan in de breedte wijd uit, terwijl de
grens meestal wordt geaccentueerd door
een horizontale band of ingewerkte cein
tuur, waaraan losse uiteinden zitten, die
opzij of op de rug worden geknoopt.
Het was allemaal jeugd en charme wat
aan deze collectie opviel en dit werd voor
al gemanifesteerd door de details, kraagjes
manchetten, smalle biesjes van wit piqué
als garnering van pakjes en jurken, fijne
geslingerde draperieën bij sluike jurkjes
van jersey, soepele wollen stof of zijden
imprimé, grote kragen van witte quipure-
kant en organdi in een décolleté. Behalve
tinten als marine met wit, zwart en vison,
troffen ons de nuances van geel, waaron
der een stralende warme okerkleur.
Na de pauze gingen onze ogen te gast
aan bostbare cocktail- en avondtoiletten,
onder andere van satin duc'nesse, van een
weergaloze distinctie, soms door wijde flu
welen mantels gecompleteerd. Veel van
deze toileten met schouderbanden en V-
vormig rugdécolleté, waren voor een groot
gedeelte met glinsterende kraaltjes, pail
letten en steentjes geborduurd. Hierbij
werden lange handschoenen, tot over de
elleboog reikend en van hetzelfde ma
teriaal als de japon, gedragen. Fraaie
sieraden, op de juiste plaats aangebracht,
verhoogden het accent van de lijn. Het viel
ons op, dat er heel wat grote hoeden en
clochemodellen waren.
Zelfs in de pauze konden de mannequins
niet op vernaai komen. Toen gingen zij
langs de vele tafeltjes met kleine flesjes
parfum een combinatie van verkoop en
collecte, waarvan de gehele opbrengst be
stemd was voor het Koningin Wilheknina
Fonds. T. R.
In de smalle Hartogstraat in de Haagse
binnenstad is Zondagmiddag brand ont
staan in de bovenverdieping van het kan
toor en magazijn van de uitgeverij Van
Stockum. Het vuur was zo hevig, dat in en
kele minuten reeds het houtwerk van de
voorgevel van het pakhuis aan de overkant
vlam vatte. De Haagse brandweer rukte
met groot materiaal in zeer korte tijd aan.
De smalle straat maakte het bijna ondoen
lijk, de grote auto-ladderwagen bij het
brandende pand te krijgen, doch na veel
manoeuvreren gelukte dit tenslotte. Toen
kon men het vuur ook van de dakzijde af
aanpakken. De rookontwikkeling was zeer
groot. Vele brandweerlieden droegen rook-
maskers. Omstreeks half drie reeds had
men de brand onder de knie. De kantoor
inventaris en een grote voorraad boeken en
papier moesten op straat geworpen worden,
voordat men het smeulende vuur in de mu
ren en plafonds van het oude pand meester
kon worden. De zeer aanzienlijke schade
wordt vermoedelijk door verzekering ge-
I dekt. De oorzaak van de brand is nog niet
vastgesteld.
ADVERTENTIE
Cycloïde
De Cycloïde-trapas en
naven geven 70% wrijving
besparing I
Alleen bij SIMPLEX
Twee auto's hebben Zondagavond om
half tien op de rijksweg RotterdamDen
Haag een gecompliceerd ongeluk veroor
zaakt, waarbij vier Nederlandse en een
Belgische auto betrokken werden. Twee
personen werden hierbij gedood en ver
schillende anderen ernstig gewond.
Beide auto's reden met ongeveer 60 km
snelheid op het middengedeelte der rijbaan
recht op elkaar in en werden naar de weg
gedeelten waarop zij aanvankelijk hadden
gereden, weggeslingerd. Daar ramden zij
andere wagens uit de files van beide zijden,
of werden van achteren aangereden.
Tot heden zijn twee doden geborgen: de
31-jarige A. Veldhoen van de Statenweg
uit Rotterdam en de 19-jarige mej. Van
Heusden van de Middenweg in Amsterdam
die in het Hippolytusgesticht te Delft aan
de bekomen verwondingen overleed.
In ditzelfde gesticht werden nog drie ern
stig gewonden opgenomen. Twee andere
personen hebben vandaar, na verbonden te
zijn, huiswaarts kunnen keren. In het Oud
en Nieuw Gasthuis te Delft werden opge
nomen drie ernstig gewonden en in het
ziekenhuis Zuidwal te Den Haag een veer
tienjarig meisje, dochtertje van een dei-
ernstig gekwetsten die in het Hippolytus
gesticht te Delft is ondergebracht.
De Belgische wagen werd door de ter
zijde geworpen auto uit zijn file geramd,
doch de inzittenden van deze auto schijnen
er nog vrij goed afgekomen te zijn. Een
hunner trachtte tenminste een uur later
alweer een lift te krijgen in de richting
België.
Van de twee auto's die recht op elkaar
ingereden waren,bleken motor en bestuurs.
cabine vrijwel geheel vernield te zijn. De
rijbaan was bezaaid met glasscherven. De
ambulance van Rijswijk en de G.G.D. van
Delft en Voorburg verzorgden en transpor
teerden de slachtoffers. Eerste hulp was
verleend door employés van het vliegveld
Ypenburg. Kraanwagens versleepten de
autowrakken en de verkeerspolitie van
Rijswijk had de handen vol om uit de wir
war van getroffen wagens wijs te worden
en het op dat moment zeer drukke verkeer
op de rijksweg in goede banen te leiden.
Namen der gewonden
In het Hippolytusgesticht te Delft wer
den opgenomen: de 58-jarige P. Westerveld
uit Rotterdam en de 28-jarige mej. N. Wes
terveld, eveneens uit Rotterdam, die beiden
een shock hadden bekomen en diverse
hoofdwonden; benevens een ernstig gewon
de vrouw, die nog niet kon worden gehoord
en waarvan de naam vannacht niet bekend
was. De 46-jarige J. Westerveld uit Rotter
dam en de 55-jarige mevrouw J. Wester-
veld-Kool, echtgenote van P. Westerveld,
konden na daar verbonden te zijn, huis
waarts keren.
In het Oud- en Nieuw-Gasthuis te Delft
werd opgenomen de 53-jarige heer Gelder
blom uit Rotterdam. Hij heeft twee gebro
ken benen en een gebroken arm. Zijn veer
tienjarig dochtertje, dat naast hem in de
bestuurscabine had gezeten, was door een
burgerauto, die assistentie verleende, over
gebracht naar het ziekenhuis Zuidwal in
Den Haag. Het meisje, dat een zware her
senschudding had bekomen, maar deson
danks steeds naar haar vader vroeg, is in
gelicht over diens opname te Delft. Verder
werden in het Oud- en Nieuw-Gasthuis op
genomen de 52-jarige mevrouw Convirius
uit Rotterdam, die een gebroken elleboog
en vrij ernstig rugletsel heeft opgelopen
en de 61-jarige Margaretha van Kersen uit
Rotterdam, die hoofdwonden, een heup-
fractuur, een gebroken bovenbeen en een
gebroken enkel kreeg.
Na de botsing schijnt nog een motor
rijder op de auto's te zijn ingereden. Zijn
verwondingen schijnen niet levensgevaar
lijk te zijn.
Mülheirp, (Reuter) Metropoliet Nikolai
van Kroetizy en Colomna, die eveneens
hoofd is van de afdeling buitenlandse be
trekkingen van de Russische Grieks-Ka
tholieke kerk, heeft te Mülheim tegenover
Evangelische journalisten verklaard, dat
er thans 20.000 parochies en 35.000 priesters
in de Russische kerk zijn. Het aantal ge
lovigen kon hij slechts ruw schatten op
„vele tientallen millioencn". Er zijn zestig
conventen en dertig kloosters en er is
geen gebrek aan jonge lieden, die een
geestelijk ambt willen bekleden.
Er zijn twee religieuze hogescholen en
acht seminaries en vele diocesane instel
lingen. Aan de academie van Leningrad
worden cursussen gegeven met twee maal
in het jaar examens. Metropoliet Nikolai
voegde er aan toe, dat de staat de kerk
niet steunt. Hij bevindt zich in West-
Duitsland op een tegenbezoek van het be
zoek van de predikant Martin Niemöller
aan Moskou.
Over de gehele wereld wordt vandaag
de Deense sprookjesdichter Hans Christian
Andersen herdacht die 150 jaar geleden
werd geboren in Odense. Andersen, in zijn
tijd gevierd door vorsten, beschouwde zich
zelf meer als een groot romanschrijver
dan als een sprookjesdichter, maar zijn
sprookjes hebben hem wereldberoemd ge
maakt en zijn romans zijn in het vergeet
boek geraakt.
Het middelpunt van de herdenkingen is
ongetwijfeld Odense, het Deense stadje
waar Andersera 150 jaar geleden als zoon
van een schoenmaker werd geboren. Daar
zal koning Frederik van Denemarken zich
vandaag voor de radio in het Engels tot
de gehele wereld richten.
Odense eert Andersen, ereburger van de
stad, met de opening van een nieuw stad
huis. Na de radiotoespraak van de koning
zal de Britse acteur Michael Redgrave
twee sprookjes van Andersen voordragen.
Het Deense koningspaar, leden van het
corps diplomatique, de Deense regering en
prominente figuren uit de wereld van
kunst en wetenschap zullen vanavond in
de schouwburg van Odense de galaopvoe
ring bijwonen van een toneelbewerking
van Finn Methling van Anderser.s verhaal
de schaduw.
In Kopenhagen, jarenlang Andersens
woonplaats, is het graf van Andersen ge
tooid met bloemen. Ruim 5000 schoolkin
deren zijn uitgenodigd voor een groot An-
dersen-feest in het stadhuis. In alle scho
len in Denemarken zullen de leerkrach
ten vandaag op school sprookjes van An
dersen voorlezen en feestelijkheden op
kleine schaal organiseren;
In 70 landen herdenkt men vandaag
Andersen,ongeveer 270 radiozenders over
de gehele wereld zenden Andersen-pro-
gramma's uit en 80 bibliotheken hebben
Andersen-tentoonstellingen ingericht. Ter
gelegenheid van de herdenking zijn her
drukken van Andersens werken in 12 talen
verschenen.
Zaterdagmiddag reed de 22-jarige fa
brieksarbeider A. Lammers uit Budel in
Soerendonk (gemeente Maarheeze) met
zijn motor in een bocht tegen een telefoon
paal. Hij stierf onderweg naar het zieken
huis.
In een bocht in de Rijksweg tussen Ede-
en Otterlo is Zondagmiddag een ongeluk
gebeurd, dat de 49-jarige werkmeester H.
A. Eras uit Utrecht het leven gekost heeft.
Vermoedelijk is deze in de bocht met zijn
motor van de weg afgeraakt.
De voetsteun van de motor kwam daar
bij in aanraking met een in de berm lig
gende gekapte boom waardoor de motor
omsloeg. Een passerende automobilist vond
het stoffelijk overschot van E., onder zijn
motor liggend en met een grote hoofd
wond. Vermoedelijk is hij op slag dood
geweest.
Zondagmiddag omstreeks drie uur is 100
meter voorbij de overweg te Meerssen bij
Valkenburg een man door een electrische
trein Heerlen-Maastricht aangereden en
vrijwel op slag gedood. De identiteit van
het ongeveer zestigjarige slachtoffer is nog
niet vastgesteld. Waarschijnlijk is hij af
komstig uit Maastricht. Blijkens oogge
tuigen was de man onder de draad op de
spoorbaan gekropen. Dit werd hem nood
lottig.
Amnestie in Hongarije
De Hongaarse regering heeft ter gelegen
heid van de tiende bevrijdingsviering een
beperkte „individuele amnestie" aangekon
digd voor personen, die geen vooraanstaan
de rol gespeeld hebben in de regering van
voor de communistische. Binnen deze be
perking zal zij van toepassing kunnen zijn
op personen, die „misdaden tegen de staat
hebben begaan zonder vijandelijke bedoe
lingen of op personen, die onder invloed
van propaganda stonden, evenals voor per
sonen wier straffen minder dan een jaar
zijn." Een en ander geldt ook voor Hon
garen, „die in het buitenland leven".
Onder de weidse titel „Nederland eert
Hans Christian Andersen" werd op Zater
dag 2 April onder auspiciën van het Haags
Cultureel Centrum in de Koninklijke
Schouwburg een bijzonder programma uit
gevoerd ter herdenking van de anderhalve
eeuw geleden plaats gehad hebbende ge
boorte van de onsterfelijke Deense sprook
jesdichter, dat Zondagmiddag werd her
haald. In beide gevallen was de belang
stelling niet erg groot. De geringe opkomst
van het publiek wijst geenszins op een te
kort aan waardering, natuurlijk niet. Men
eert een verteller als Andersen nu een
maal het best door zijn verhalen voor te
lezen, het liefst in de intieme kring van
het gezin waar ze voor bestemd zijn. Het
dient nergens toe om op dit thema verder
te borduren, maar in dit geval is wel ge
bleken. dat de thuisblijvers niet helemaal
ongelijk hadden. De toegangsprijzen voor
de goede rangen waren trouwens niet ge
ring.
Het begon met een gelet op het vol
gende veel te lange inleiding door de
schrijver Antoon Coolen, die opmerkte dat
men bij Andersens eerste bezoek aan Ne
derland (in 1847) al had kunnen vaststel
len, dat er weliswaar een sterke begeerte
naar roem in hem leefde, doch dat een
diepe deemoed een even wezenlijk deel
van zijn persoonlijkheid uitmaakte. Verder
wees hij op de eigenaardigheid, dat in An
dersens sprookjes „het wonder voortkomt
uit de natuurlijke werkelijkheid: gewone
dingen, aangeraakt door een dichterlijke
verbeelding". Op de gala-avond werd door
mevrouw T. Kirchheiner-Galatius afge-
zante voor Nederland van „Det Danske
Selskap" nog een slotwoord gesproken,
dat bij de „gewone" matinée achterwege
bleef, evenals het optreden van Freddy
Albeck, die Zaterdag een paar „chan
sons" van zijn beroemde landgenoot zong.
Enige leden van de Haagse Comedie
droegen of lazen sprookjes voor, doorgaans
niet onaardig, maar over het algemeen
zonder het laten meetrillen van enige
ondertoon. Als men werkelijk „Nederland"
Andersen had willen laten eren, dan zou
men de op dit gebied unieke Cruys Voor-
bergh hebben moeten uitnodigen. Van de
thans medewerkenden mocht ongetwijfeld
Gijsbert Tersteeg (met „Het verliefde
paar") de meeste aanspraak op waar
dering maken. Tot geboeid luisteren wist
Paul Steenbergen met het prachtige ver
haal „De Nachtegaal" te dwingen. Verde:
verschenen Myra Ward, Ida Wasserman.
Annet Nieuwenhuyzen en Jan Retèl tei
tonele, tegen leuke verzetstukken var
Guus Korrubel en onder voortreffelijl
sfeergevende belichting. Pim Dikkers ei
Luc Lutz, die ook de verbindende tekste'
spraken, verdienen hulde voor de verzorg
de mise-en-scène.
Was dit nu geen geschikte gelegenheic.
geweest om de Nederlandse Opera tot een
reprise van „De Varkenshoeder" van Jar
Mul en Harry Prenen te bewegen? In
plaats daarvan kreeg Sonia Gaskell de op
dracht een ballet te maken op bijzonde:
oninteressante muziek van de Deense com
ponist Finn Höffding voor het sprookje
„Het is heus waar". Deze geschiedenis var
wat men zou kunnen noemen „sensatie-
journalistiek in het kippenhok" is boven
dien al heel moeilijk in bewegingstaal ove~
te brengen. Het verhalende deel bleef dai
ook erg onduidelijk, maar dat neemt nie
weg dat er wel het een en ander te waar
deren viel, met name het goed gestelde
aandeel van Jaap Flier als de haan om
wie alles begonnen is. Hans Orbaan ont
wierp de costuums. Een merkwaardige
keuze niettemin en dan te bedenken,
dat Jean Rebel voor het Scapino Ballet
zo'n geslaagde versie van „De prinses op
de erwt" maakte. Waarom men dit sprook
je wel en het thans uitgevoerde niet in
het programma liet afdrukken, is een an
der raadsel.
Het Nederlands Ballet gaf na de pauze
nog een première, namelijk van een groot
divertissement, ingestudeerd door John
Taras, die onlangs als balletmeester naai
de groep van de Markies de Cuevas is
teruggekeerd, zijnde een bloemlezing uit
„La belle au bois dormant" (Doornroosje)
van Tsjaikofsky naar de oorspronkelijke
choreografie van Marius Petipa uit 1890.
De geblesseerde Willy de la Bye moest
hierin (als de fee Sering) door Maryska
Doom vervangen worden. Met uitzondering
van de in stralende vorm zijnde Linda
Manez als Prinses Aurora en Jaap Flier
als haar partner vertoonden de hierin op-
tredenden zoveel blijken van onzekerheid
en onevenwichtigheid door overwerktheid,
dat men het gevoel had een onbescheiden
indringer bij een repetitie te zijn. Als ooit
iets onrijp was voor vertoning in het open
baar, dan wel deze spectaculaire suite van
populaire fragmenten uit een sprookjes
ballet, dat overigens niets met Andersen te
maken heeft, waarvan men in de naaste
toekomst echter ongetwijfeld veel genoe
gen zal beleven.
Te zijner tijd zal ik er gaarne uitvoeriger
op terugkomen, waarbij ik meer reden tot
waardering hoop te vinden. Thans rest
mij nog slechts op te merken, dat de be
geleiding was toevertrouwd aan het door
Peter Rester gedirigeerde Rotterdams Ka-
erorkest, waarvan ik werkelijk niet heb
kunnen constateren of het uit beroeps
musici bestaat. Op de gala-avond gaven
de Deense gezant en de Nederlandse mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen van hun belangstelling blijk.
Alle bezoekers kregen een boekje aange
boden met zes sprookjes van Andersen in
Engelse vertaling. DAVID KONING
ADVERTENTIE
Zij weten als vakmensen
lijk dat PINGUÏN hun de hoogste
waarde voor hun geld geeft.
„De Zeewolf" waarvan de Nederland-
se"comedie jongstleden Zaterdag in de
hoofdstedelijke Stadsschouwburg de pre
mière gaf is het derde avondvullende
toneelstuk van Ed. Hoornik, wiens eerste
ling „De Bezoeker" door hetzelfde gezel
schap ten doop werd gehouden. Tussen
deze twee werken is „Kaïns geslacht ont
staan, waarmee de Haagse Comedie half
Mei de Kunstmaand Amsterdam zal ope
nen. Het thans vertoonde spel is dus naai
de rangorde van ontstaan het laatste en
neemt ten opzichte van 's dichters andere
proeven van dramatische kunst een emgs-
zins aparte plaats in. zonder dat nu bepaald
van een nieuwe ontwikkeling gesproken
kan worden. Zijn elders namelijk de optre
dende figuren tot op zekere hoogite af?split
singen van de persoonlijkheid van de
auteur, hier is een poging gedaan het ob-
iectiveringsproces veel verder dooi te oe
ren. Onderdeel daarvan is stellig tevens de
plaatsbepaling; een strandje aan de Mid
dellandse Zee, hetgeen overigens niet be
tekent, dat er een Franse geest m dei (ook
talrijkere) deelnemers aan de handel mg
zou zijn gevaren. Zeker in deze opvoering
waren het Hollanders met vacantie
Het is niet onmogelijk, dat Hoornik zie
hiermede toch op de goede weg bevindt
Zijn persoonlijkheid spreekt zich per slot
van rekening het volledigst uit ini zijnl vei
zen: een binnen het „anecdotische gevan
gen lyriek. Maar als men mensen op he.
toneel loslaat om deze een «gein bestaan te
laten leiden, dan moeten ze tenminsteiets
te zeggen hebben, althans uitdrukking
geven aan een bepaald levensgevoel- In
De Zeewolf" blijft alles tezeer in het vage.
de emoties komen nergens vandaan en lo
pen op niets uit. De mensen hebben hun
illusies, hun dromen van het prekende
deel van geluk zo zou men de indruk
van deze weemoedige comedie hunnen sa
menvatten. Het onbevredigende daaivar.
Ï3> ik pas tijdens de voorstelling ervaren.
Enkele maanden geleden heb ik deschrij
ver zijn tekst horen voorlezen en toen ben
ik er werkelijk door getroffen geweest
Misschien omdat hij de personen zijn eigen
adem inblies en onder controle hield. In
het theater bleek echter duidelijk de span
ning te gering om er maar liefst tien (al
thans acht) wezens zodanig mee te voeden,
dat ze op eigen benen konden staan.
Deze conclusie is mede een gevolg le.
wel: ik beschouw hem allerminst als de
veroorzaker van de teieurstellmg
de regie van Ton Lutz, die blijkbaar in de
waar' verkeerde met een soort Nederland
se Tsjechov te doen te hebben en dienten
gevolge soms stilten in acht liet nemen,
die vaak accentueerden wat te weinig
eigenlijke betekenis had om deze nadruk
te kunnen verdragen. Het tempo was bo
vendien te gedrukt. Slechts het eerste be
drijf was bijzonder goed opgebouwd, maar
bij het derde, ook in manuscript het zwak
ste, leek zijn greep totaal te zijn verzwakt.
Ernstiger handicap kwam voort uit fouten
bij de rolbezetting, waarvan de keuze van
Ina van Faassen voor de verleidelijke Ame
rikaanse wel de grootste was. Hier had een
oudere actrice met meer ervaring en meer
overwicht moeten staan. De vreemde boch
ten in haar slappe houding ïllusti eerden
als het ware dat zij geen raad wist met
deze alles beheersende en uitlokkende vei-
SCVande andere medespelenden was Mimi
Boesnach als de exploitante van de strand
tent de meest Hollandse, maar Z1J de®Jd
tenminste het tussen de
mee, zodat men waar ijk belangstelling
voelde voor deze Marie diesterk aan Ma
thilde in „Zwarte engelen van Francois
Mauriac doet denken) met haar dooi mo
derlijke gevoelens bepaalde liefde voor
haar neef. Als laatstgenoemde had Maxim
Hamel het erg moeilijk, doordat er van Ina
van Faassen als zijn voornaamste tegen
speelster te weinig uitging om zijn houding
aannemelijk te maken. Hij was ook
helemaal het gezochte type, maar wat hij
er desondanks van maakte verdient be
wondering. Joan Remmelts had st^rk®
ogenblikken als de visser-echtgenoot, al zal
wel niemand hebben gelooid dat hij wer
kelijk een zeewolf heeft gevangen zijn
misschien onder invloed van Hemingway
ontstane verhaal ten spijt. Bij de laatste
opmerking van deze dromer yjm „witte
leeuwen aan de kust van Afrika weid
men opeens aan Eliot herinnerd, wiens
denkbeelden over dramatische poezie stel
lig in niet geringe mate door Hoornik wor
den gedeeld.
Toch heeft de versificatie bij hem een
Ina van Faassen en regisseur Ton Lutz in\
„De Zeewolf" van Ed. Hoornik.
andere functie. Een bindende, vormgeven
de kracht is er zeker niet aan te danken.
Er gaat een geheel andere werking van uit:
het actualiseren van vroegere ervaringen
cn van voorgevoelens. Deze lyrische alleen
spraken in gez'elschap vormen de treffend
ste momenten (de associatie met het uit
breken van de oorlog bijvoorbeeld, onge
veer in dezelfde trant als in de aan Nijhoff
opgedragen gedichtencyclus over hetzelfde
onderwerp) zonder dat zij strikt genomen
met de handeling samenhangen. Ook de
op zichzelf geslaagde monoloog van de
notaris is te weinig essentieel om de aan
wezigheid van deze notabele figuur te
rechtvaardigen, hoe kostelijk Philippe la
Chapelle hem overigens typeerde. Een ge
lukkige vondst daarentegen was de zonder
linge ezeldrijver Napoleon, waarmee Onno
Molenkamp veel hartelijke hilariteit ver
wekte.
Ton Lutz droeg zelf een zwierige min
naar bij, alleen net niet vulgair genoeg,
vooral prijzenswaardig in het gedeelte
voor de pauze van dictie en plastiek. Toch
is het jammer, dat Fons Rademakers deze
rol niet heeft willen spelen. Hedda van
der Linde tenslotte bracht als het schel-
penmeisje Anita zoveel natuurlijkheid mee
als men verwachten mocht. Het décor van
Nicolaas Wijnberg was gedeeltelijk zeer
goed, maar die ongelukkige rotsblokken
kan men de volgende keer beter helemaal
weglaten. Ondanks aller inspanning is er
bij deze vertoning aan „De Zeewolf" niets
toegevoegd, dat men bij lezing (het stuk is
dezer dagen bij Em. Querido te Amster
dam in een voortreffelijke uitgave met
een omslagtekening van Nona Lichtveld
verschenen) al niet wist. En dat is in laat
ste instantie te wijten aan een tekort aan
vorifigevende kracht bii de auteur. En
trouwens: met los zand is het moeilijk ber
gen bouwen. DAVID KONING
Zaterdagmiddag heeft dr. J. Schouten,
voorzitter van de AR Tweede Kamerfrac
tie, in Amsterdam voor de Anti Revolu-
tionnaire Kamerkieskringcentrale Haar
lem een rede uitgesproken, waarin hij on
der meer betoogde, dat integratie nage
streefd moet worden, waar deze nodig
blijkt, als de volken hun taak niet meer
zelfstandig kunnen verrichten. „Op be
paalde gebieden moet men tot integratie
komen", aldus dr. Schouten, „om grotere
markten te scheppen, waardoor de belem
meringen voor de goederenruil zoveel
mogelijk kunnen worden voorkomen".
Dr. Schouten constateerde vérder, dat
de verhouding tussen het kabinet en de
volksvertegenwoordiging de laatste maan
den een zekere wijziging heeft ondergaan.
Hij noemde in dit opzicht het vastlopen
van de behandeling van het ontwerp-ge-
zondheidswet, de televisie-nota en de rati
ficatie van het verdrag omtrent gelijk
waardige beloning voor gelijkwaardige
arbeid van mannen en vrouwen.
Ook de verhoudingen van de politieke
partijen zijn volgens de A.R. woordvoerder
de laatste tijd anders komen te liggen dan
vroeger. „Men ziet gelukkig weer, dat de
politieke verschillen zich niet uitsluitend
beperken tot détails, doch dat men te ma
ken heeft met zekere algemene politieke
inzichten, die verband houden met de be
trekking tussen het Christelijk geloof en
het politieke optreden", zei hij. Voorts
achtte hij het voorlopig verslag over het
ontwerp huurwet in deze vorm beslist on
aanvaardbaar. Ten aanzien van de ouder
domsvoorziening sprak de AR-leider als
zijn mening uit, dat een definitieve rege
ling zich niet mag beperken tot hen die in
loondienst zijn.
Het is voor vele kleine zelfstandigen in
deze tijd niet meer mogelijk, zelf voor hun
oude dag te zorgen. Door de vermindering
van de koopkracht van het geld zijn ook
de vergeten groepen ontstaan van spaarza
me lieden, die voor de oorlog een kapi
taaltje hebben vergaderd om een onbe
zorgde oude dag te hebben, doch daarvan
nu niet kunnen leven.
Socialisten en liberalen menen, dat een
politieke partij de vragen omtrent de op
dracht, die God aan de mens heeft gege
ven, niet in de politiek mag betrekken,
maar de Anti-Revolutionnair is overtuigd,
dat overheid en volk beide geroepen zijn
Gods naam te verheerlijken".
AmsterdamNew York nonstop
met deze vliegtuigen mogelijk
Tien Douglas DC-7C vliegtuigen zullen
aan de luchtvloot van de KLM worden toe
gevoegd. Deze bestelling is vandaag ge
plaatst.
De toestellen zullen in de periode van
April t.m. Juli 1957 door de Douglasfa-
brieken te Santa Monica (Californië) wor
den afgeleverd.
De DC-7C beschikt over vier Wright
„Turbo-compound" motoren. Het zeer
comfortabele vliegtuig heeft een kruis
snelheid van 550 km per uur. Het maxi
mum startgewicht bedraagt 63.100 kg en
het kan in de toeristenldasuitvoering 78,
en uitgerust met „sleepairs" met lounge,
38 passagiers vervoeren. Het kan 8200 kg
betalende lading transporteren en heeft
een zeer groot vliegbereik waardoor het
met maximale lading bijv. de afstand
AmsterdamNew York zonder tussen
landing kan afleggen. De DC-7C beschikt
>ver een vrachtruim met een inhoud van
6.4 kubieke meter.
Met deze order is een bedrag van onge
veer f 120.000.000,(inclusief reserve
onderdelen) gemoeid.
