Haarlem's Dagblad | 1955 | 9 mei 1955 | pagina 2

Panda en de Meester-Klokkenmaker

Per 10.000 motorongevallen
172 bestuurders gedood

Wereldnieuws

Toch ió l\et

zo

J

Samenhang tussen
handel en industrie

Analyse van verkeersongevallen door CBS

De radio geeft Dinsdag

Bezwaren tegen Neder
lands cultureel centrum

Minister Mansholt sprak
in West-Duitsland

Pools feest in Arnhem

Operaties

2

Circus-dieren ontsnapten
naar de bossen

Mooie tulp krijgt de naam
„Jan Philip Roothaan"

U rijdt

gezwind door
weer en wind

U kunt best leven
zonder blindedarm

Vele Eerste Kamerleden trekken
het nut ervan in twijfel

Onderscheiding voor
prof. dr. ir. Van der Maas

Examens

Effecten- en
Geldmarkt

Wrijf Kou en Pijn

weg met DAMPO

Kerkelijk Nieuws

Iedereen neemt Bennies.

MAANDAG 9 MEI 1955

Behalve de recente cijfers betreffende
het aantal verkeersongevallen, die het Cen
traal Bureau voor de Statistiek maandelijks
publiceert, stelt dit bureau jaarlijks een
uitgebreidere publicatie samen, aan dit on
derwerp gewijd. In* de uitgave over 1952,
die onlangs is verschenen zijn behalve de
gebruikelijke cijferreeksen onder meer de
resultaten ongenomen van speciale onder
zoekingen naar de aard der verkeersonge
vallen met dodelijke afloop.

In de slotbeschouwingen is uitgaande
van de uitkomsten van overeenkomstige
analyses over de jaren 19501952 aan
dacht besteed aan de kwetsbaarheid van
de verschillende categorieën weggebrui
kers. Hierin is allereerst nagegaan in wel
ke mate de diverse verkeersmiddelen bij
de ongevallen waren betrokken. Voor het
verkrijgen van een vergelijkbare basis ter
beoordeling van deze frequentie is uitge
gaan van het aantal kilometers, dat in de
loop van deze jaren door deze verkeers
middelen werd afgelegd.

Vastgesteld werd, dat een auto per 1
millioen gereden kilometers circa 14 keer
bij een ongeval was betrokken. Voor de
verschillende soorten auto's (vrachtauto's,
personenauto's en autobussen) toonden
deze cijfers geen verschillen van betekenis.
Daarentegen werden voor de tweewielers
belangrijk lagere gemiddelden berekend.
Zo vond men voor de motorrijwielen een
gemiddelde van 10, voor de bromfietsen
een van 5 en voor de rijwielen een van
ruim 1 per 1 millioen gereden km. Kan
men dus aannemen, dat de tweewielers in
geringere mate dan de auto's bij verkeers
ongevallen worden betrokken, daartegen
over staat, dat de gevolgen voor de berij
ders van tweewielige voertuigen van veel
ernstiger aard zijn. Men heeft berekend, j
dat per 10.000 ongevallen met motorrij
wielen in de jaren 19501952, 172 bestuur
ders en duopassagiers werden gedood. Voor
de bromfietsen en rijwielen bedroegen de
overeenkomstige cijfers resp. 167 en 133
en voor de vrachtauto's, personenauto's en
autobussen resp. 13, 25 en 14.

Uit deze cijfers blijkt dus wel de grotere
kwetsbaarheid der tweewielers en tevens
de positie van de bromfiets tussen het mo
torrijwiel en rijwiel.

Ook de vraag in welke mate de verschil
lende voertuigsoorten gevaren opleveren
voor de mede-weggebruikers wordt in deze
publicatie aan de orde gesteld. Men vindt
dan, dat de aanrijdingen door autobussen
en vrachtauto's het ernstigst zijn. Per
10.000 ongevallen, waarbij een verkeers
deelnemer aangereden werd door een auto
bus, werden er 159 personen gedood. Per
10.000 aanrijdingen door vrachtauto's be
droeg dit cijfer 120 en door personen
auto's 69. In dit opzicht liggen de cijfex'S
voor de tweewielers aanzienlijk gunstiger.
Deze waren voor de motorrijwielen 41,
voor de bromfietsen 14 en voor de rijwie
len 9. Bedenkt men tevens, dat voor deze
laatste categorie het aantal aanrijdingen
gerekend naar het aantal gereden km
relatief geringer is, dan worden de verschil
len tussen de groep auto's en tweewielers
nog aanzienlijker.

Met het bovenstaande is slechts een
greep gedaan uit de vele cijferreeksen
van deze uitvoerige analyse, welke het on-
gevalsgebeuren van vele zijden belicht.

In een „onbewaakt" ogenblik heeft een
deel van de levende have van het „Grand
Cirque International", dat zijn tenten in
Futte (N.B.) had opgeslagen, de vlucht ge
nomen. Kamelen, lama's en paarden liepen
Zaterdag de bossen in de omgeving van
dit Brabantse dorp in en deden zich tegoed
aan de bladen van rhododendronstruiken.
Circuspersoneel, geassisteerd door inwo
ners van het dorp, organiseerde direct een
klopjacht en na moeizaam achtervolgings-
werk is het inderdaad gelukt alle dieren te
vangen. Het bleek echter dat de illegale
maaltijd hun geen goed had gedaan. Een
kameel is inmiddels reeds gestorven, het
geen een schadepost van 3000 betekent.
De dierenarts hoopt de andere vluchtelin
gen in leven te kunnen houden.

De heren Belle en Teeuwen, bollenkwe-
kers te Lisse, hebben een der fraaiste re
sultaten van hun tulpenkweek de naam
gegeven van „Jan Philip Roothaan".

Pater Roothaan is de tweede stichter der
Jezuitenorde. Hij werd in 1785 te Amster
dam geboren; heeft daar gewoond tot 1804
toen hij naar Wit-Rusland vertrok, en is in
1853 te Rome overleden.

Voor zijn zaligverklaring wordt in het
bijzonder in ons land geijverd.

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

maar uw spijsvertering moet in staat
blijven om dag in dag uit 3 kilo vocht en
voedsel te verwerken. Als uw maag en inge
wanden overbelast zijn of in de knel zitten
bij zittend werk of nauwe kleding, kunnen
zij hun taak niet meer behoorlijk vervullen
- onverteerde voedselresten hopen zich op.
Een nare smaak en beslagen tong, hoofdpijn,
een loom en landerig gevoel - het zijn in 9
van de 10 gevallen noodsignalen van uw
spijsvertering. Neem direct Andrews brui
send Gezondheidszout, twee lepeltjes op een
glas water, om maag en ingewanden een
handje te helpen. Want Andrews bevat - in
smakelijke en prettige vorm - de geneeskrachtige
stoffen die u nodig hebt om storingen in de
spijsvertering op te heffen. Gun u geregeld
's morgens vroeg even tijd voor een heerlijk
bruisend glas Andrews. Dan functionneert
van binnen alles weer vlot en gaat u met
méér plezier aan het werk. f. 1.65 per bus.

HILVERSUM I, 402 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws, weer
bericht en Katholiek nieuws. 8.20 Platen.
9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Lichtbaken,
causerie. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Pla
ten. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Schoolradio.
11.50 Als de ziele luistert, causerie. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. (12.30—12.33 Land- en
tuinbouwmededelingen). 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20
Dansmuziek. 13.45 Platen. 14.00 Gevarieerd
programma. 15.00 Blaastrio. 15.25 Platen. 15.30
Ben je zestig? 16.00 Voor de zieken.
16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
Felicitaties van de jeugd. 17.40 Koer
sen. 17.45 Regeringsuitzending: Neder
land en de wereld: Technische vorming van
buitenlandse specialisten in Nederland. 18.00
Voor de jeugd. 18.20 Sportpraatje. 18.30
R.V.U.: Dr. H. Groot: De tijden veranderen.
19.00 Nieuws. 19.10 Lichte muziek. 19.30
Avondgebed en liturgische kalender. 19.45
Platen. 20.40 Reportage. 20.55 De gewone
man. 21.00 Uit het Boek der Boeken. 21.15
Orgelconcert. 21.40 Brabants orkest en solist.
22.20 Nederlandse les. 22.35 Sopraan en
orgel. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.

7 00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Reportage. 8.25 Platen. 9.30 Voor de
huisvrouw. 9.35 Platen. 9.40 Morgenwijding.
10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Platen. 11.15 Voor de huisvrouw. 11.30 So
praan en piano. 11.50 Platen. 12.00 Lichte
muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin
gen. 12.35 Voor het platteland. 12.42 Piano
en clavioline. 13.00 Nieuws. 13.15 Medede
lingen of platen. 13.20 Promenade-orkest.
13.55 Koersen. 14.00 Platen. 14.40 School
radio. 15.00 Bas en piano. 15.30 Voor de
vrouw. 16.00 Platen. 16.30 Voor de jeugd.
17.20 De dierenwereld en wij causerie. 17.30
Dansmuziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano- 18.30
Meer productiviteit brengt iedereen profijt,
causerie. 18.40 Lichte muziek. 19.00 Voor de
kleuters. 19.05 Paris vous parle. 19.10 Pla
ten. 19.20 Harmonie-orkest. 19.45 Toneel
beschouwing. 20.00 Nieuws. 20.05 Actualitei
ten. 20.15 Platen. 21.15 Wanneer moet ik de
dokter roepen?, causerie. 21.25 Lichte mu
ziek. 21.55 De antwoordman. 22.10 Zang en
orgel. 22.35 Vioolrecital. 22.55 Ik geloof,

datcausei-ie. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.

23.25—24.00 Platen.

TELEVISIE (N.C.R.V.)

20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 Ziet
u er iets in?, wedstrijd. 21.00 Pauze. 21.10
De betoverde boom, opera. 22.1022.20 Dag
sluiting.

BRUSSEL, 324 M.

11.45 en 12.15 Platen. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Orkest
concert. 14.00 Schoolradio. 15.45 Vioolrecital.
16.02 Orgel. 16.30 Platen. 16.40 Kinderliede
ren. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 17.40
Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Voor de
jeugd. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Volksdansen. 19.50 Syndicale kroniek.
20.00 Voor de vrouw. 21.00 Omroep-orkest.
22.00 Nieuws. 22.15 Zang en -iano. 22.5523.00
Nieuws.

BBC

22.0022.30 Nieuws. Feiten van d« dag.
Vraaggesprek met onze luisteraars. Boeken
en schrijvers. (Op 224 en 75 m.).

In het Voorlopig Verslag der Eerste Ka
mer over de begroting 1955 van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen verklaren ver
scheidene leden te hebben vernomen dat
de heer Frits Lugt, kunsthandelaar en
collectionneur, te Parijs een pand heeft
aangekocht, waarin hij zijn collectie heeft
bijeengebracht en waarin een Nederlands
cultureel centrum is gesticht.

Naar verluidt, zou hem vanwege de
Nederlandse regering een subsidie ten be
drage van f 90.000 zijn toegekend. Deze
leden vroegen uit welke begrotingspost
deze subsidie wordt geput en of verlening
daarvan verantwoord is.

De ervaring met enkele andere te Parijs
bestaande soortgelijke instituten heeft,
aldus deze leden, aangetoond, dat het nut
van dergelijke instellingen beperkt is. Het
geen men in een instituut zou kunnen or
ganiseren, is het houden van kleine ten
toonstellingen, het geven van concerten van
kamermuziek en het houden van lezingen.
Daar echter Parijs avond aan avond op elk
dezer gebieden een x-eeds nauwelijks te
verwerken overvloed biedt, is het uiterst
moeilijk, zo niet ondoenlijk, het Franse
publiek naar zulk een instituut te trek
ken. In de praktijk zal het er op neei-ko-
men, dat de belangstelling hoofdzakelijk
zal uitgaan van de Nederlandse kolonie,
hetgeen echter met het begrip buiten
landse culturele betrekkingen weinig heeft
uit te staan. Veel nuttiger lijkt de dusver
gevolgde weg, langs welke Nederlandse
uitingen van kunst en cultuur worden ge
boden in daarvoor bestaande en erkende
Franse instellingen.

Enige leden hadden vernomen, dat de
Nederlandse culturele attaché te Parijs van
zijn functie zou wox'den ontheven, omdat
die functie niet meer zou passen bij de op
zet van het Nederlands Cultuereel Cen
trum en omdat hij niet meer voldoende op
de hoogte zou zijn van het culturele leven
in Nederland. Tevens zou de heer De Roos
aan het kader der buitenlandse betrek
kingen in het algemeen worden onttrok
ken. Zij hadden daartegen ernstige be
denkingen. De heer De Roos is de eerste
Nederlandse culturele attaché geweest, die
een nieuwe functie op hoogst verdienste
lijke wijze van de grond af heeft opge
bouwd en alle zich daarbij voordoende
moeilijkheden het hoofd heeft weten te
bieden, zonder dat hij daarbij volledige
steun kon ondervinden van een voldoend
toegerust apparaat aan het departement
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, aldus deze leden

Arrestaties in Argentië

De Argentijnse politie heeft veertig voor
aanstaande leiders van de Argentijnse
Roomsch Katholieke actie, die 120.000 le
den telt, gearresteerd. De politie heeft
huiszoeking verricht in de woningen van
de gearresteerden. De primaat van Argen
tinië, de kardinaal-aartsbisschop van
Buenos Aires Santiago Luis Copello, heeft
in een herderlijk schrijven, dat Zondag in
alle kerken van het land is voorgelezen, er
bij de gelovigen op aangedrongen vrijla
ting van de leiders te eisen. Voorts zijn de
Rooms-Katholieken opgeroepen bidston
den bij te wonen op de dag dat in het con
gres een debat begint over een wetsvoor
stel, dat beoogt een scheiding tussen kerk
en staat te bewerken.

De vereniging „Onze Luchtmacht" heeft
de medaille voor bijzondere verdiensten
toegekend aan prof. dr. ir. I-I. J. van der
Maas, hoogleraar in de vliegtuigbouw-
kunde aan de Technische Hogeschool te
Delft. Deze ondei'scheiding wordt door de
vereniging „Onze Luchtmacht" eens in de
twee jaren toegekend aan hem die zich,
naar het oordeel van het hoofdbestuur van
de vereniging zeer verdienstelijk heeft ge
maakt voor de Nederlandse luchtvaart in
het algemeen en voor de Koninklijke
Luchtmacht in het bijzonder.

Prof. van der Maas werd in 1940 be
noemd tot hoogleraar aan de afdeling der
scheepsbouwkunde en vliegtuigbouwkunde
van de T. H., om onderwijs te geven in de
vliegtuigbouwkunde. Na de tweede wereld
oorlog werd aan de T. H. een gebouw voor
vliegtuigbouwkunde opgericht, waarvan
prof. Van der Maas hoogleraar-beheerder
werd. Hij is voorzitter van het Nederlands
Instituut voor Vliegtuigontwikkeling en
vooi'zitter van het bestuur van de stichting
Nationaal Luchtvaartlaboratorium, voorts
ook nationaal gedelegeerde voor de „Ad
visory Group for Aeronautical Research
and Development".

In Barendorf bij Lünenburg heeft de
Nederlandse minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening, de heer Mans-
holt, Zaterdag gepleit voor de politieke en
economische samensmelting van de Euro
pese volkeren. Minister Mansholt sprak op
een agrax-ische 'bijeenkomst, die door de
Europese Jeugdbeweging was georgani
seerd en die door vertegenwoordigers uit
negen landen werd bijgewoond. Ook zijn
West-Duitse collega dr. Heinrich Lübke,
voerde het woord. Deze gaf de verzekering,
dat de Bondsregering steeds voor een Ver
enigd Europa zou blijven ijveren.

In aansluiting op zijn bezoek aan West-
Duitsland reisde minister Mansholt door
naar Zweden.

Circa 800 Polen, die in ons land, West-
Duitsland en België verblijven, zijn Zondag
in Arnhem bijeen geweest voor hun jaar
lijkse landdag ter gelegenheid van de Pool
se feestdag, de dag waarop in 1791 de Pool
se republiek werd gesticht, terwijl deze
landdag nu ook in het teken staat van de
reeds 10 jaar durende ballingschap van de
van huis en haard verdreven Polen.

De herdenking begon tegen het middag
uur met een pontificale hoogmis in de de
kenale St. Wolburgiskerk in Arnhem; na
deze kerkelijke plechtigheid zaten de Polen
aan een gemeenschappelijke maaltijd in het
KAB-gebouw, waarna het „Airborn Ceme
tery" in Oosterbeek werd bezocht. In ge
bouw Musis Sacrum wordt tenslotte nog
een culturele avond gegeven, georganiseerd
door de R.K. bond van Poolse verenigingen
in Nederland.

Amsterdam. (Gem. Universiteit). Geslaagd
voor het doctoraal examen wiskunde de
heren J. A. Zonneveld en S. Kimel; voor het
candidaatsexamen wis- en natuurkunde de
heer F. Bolkestein en voor het doctoraal
examen klassieke taal en letterkunde de
heer G. M. Hoes allen te Amsterdam.

De nog steeds aanhoudende vaste stem
ming voor de Nederlandse industriële
waarden op de Amsterdamse beurs is, ge
lijk meer dan eens opgemerkt, voor een
deel aan de toevloed van risicodragend
kapitaal toe te schrijven, maar zij vindt
haar grond en rechtvaardiging toch wel
allereerst in de gunstige en min of meer
verrassende ontwikkeling van de Neder
landse industrie en van de Nederlandse
handel, waarvan de jaarverslagen over
1954 en de veelal hogere dividenden blijk
geven. Het indexcijfer voor de industriële
aandelen te Amsterdam is sinds begin 1955
alweer van 331 tot 356 gestegen, zodat het
gemiddeld rendement, dat in September
1952 nog 6.7 pet. bedroeg, in weerwil van
de hogere dividenden, thans 4.8 pet. be
draagt, terwijl het voor bepaalde fondsen
nog veel lager ligt. De expansie van de
Nedei'landse industrie gedurende de laatste
jaren is niet minder dan spectaculair en het
is dan ook geen wonder dat een steeds gro
ter deel van de Nederlandse beroepsbevol
king in de industrie werk en brood vindt.
In 1938 bedroeg het percentage 32 pet. in
vergelijking met 1814 pet. voor de land
bouw, in 1954 was het aandeel van de in
dustrie tot 40 pet. gestegen, dat van de
landbouw tot 12.9 pet. gedaald. Ir. E. A.
Platte, plaatsvervangend directeur-generaal
voor Handel en Nijverheid heeft dezer
dagen opgemerkt dat in ons land thans een
gi-oter percentage van de bex-oepsbevolking
in de industrie een plaats vindt dan in lan
den als de V.S., Engeland en Frankrijk. De
industrialisatie-leuze, na de ooiTog als een
nationale stx-ijdkreet telkens weer aange
heven, heeft haar effect niet gemist en is
gebleken de beste remedie te zijn voor de
door velen als een noodlottig verschijnsel
beschouwde sterke toeneming van de
Nederlandse bevolking. Deze is sinds 1938
van 8.6 millioen tot 10.6 millioen, dat is
met niet minder dan 22.2 pet. vooruitge
gaan, terwijl die vooruitgang in België en
Frankrijk bijvoox'beeld niet meer dan 4.7
pet. en in Engeland 7.1 pet. bedroeg. Alleen
de V.S. waar in alles de superlatief geldt,
hebben een cijfer van 25 pet.

De groeiende betekenis van de Neder
landse nijverheid blijkt ook duidelijk uit
het aandeel, dat ze heeft in het totale na
tionale inkomen van de bevolking. Was dit
in 1938 nog 30 pet., in 1953 bedroeg het 44
pet. en het is sedex-t ongetwijfeld opnieuw
gestegen. Tezamen met handel en verkeer
beloopt het aandeel van de Nederlandse
nijverheid in het totale nationaal inkomen
niet minder dan 64 pet. terwijl dat van de
landbouw en de visserij samen niet meer
dan 12 pet. bedraagt.

Nederland heeft na de oorlog het grote
voordeel gehad dat het door een beheersing
van het loon- en prijspeil, dit is door een
loffelijke zelfbeperking van de arbeidende
bevolking, de voorwaarden heeft geschapen

te danken is aan de grotere arbeidsproduc
tiviteit, welke op haar beurt weer mogelijk
werd door de toepassing van nieuwe be-
drijfsmethoden, grondig marktonderzoek
etc. De stexker wordende positie van 't be
drijfsleven stelde de regering in staat aller
lei beperkende maatregelen langzamerhand
op te heffen en aan de ondernemers een
grotere mate van vrijheid toe te staan. Zo is
thans bijvooi-beld 80 a 90 pet. van de

de andere bronnen van bestaan moet wor
den gelet. Ir. Plate heeft er aan herinnerd
dat reeds eeuwen geleden de invoerhandel
de eei'ste stoot heeft gegeven aan de ont
wikkeling van de Nederlandse industrie en
de handel tot een van de belangrijkste mo
toren van de industriële bedrijvigheid in
ons land moet worden gerekend.

Men kan wel zeggen dat Nederland bij
de handel is groot geworden. Amsterdam
was niet alleen een belangrijke trpnsito-
haven, maar vooral stapelplaats van ver
schillende producten, waarvan met name
de koloniale producten van Oost- en West-
Indië op de vooi'grond traden. De tot voor
kort geldende namen van grote bankinstel
lingen wijzen daarop. Men had allereerst
de Factory (ook thans nog Nederlandsche
Handel Maatschappij genoemd), die des
tijds een zo grote plaats in het handels
verkeer innam dat men in de initialen de
aanduiding zag van N(iemand) H(andelt)
M(eer), voorts waren er de Nederlands-
Indische Handelsbank, de Nederlands-In
dische Escompto Bank, de Koloniale Bank,
de Sui-inaamsche Bank, welke laatste ook
thans nog onder die naam bestaat. Om niet
te spreken van de honderden cultuurmaat
schappijen, welke in Amsterdam gevestigd
waren, waarvan voox-al de tabaksmaat
schappijen voor het leeuwendeel van de
handel zorgden.

De betekenis van Amsterdam als inter
nationaal handelscentrum is in de oorlog
aanmerkelijk achteruitgegaan en het is
daai-om in hoge mate toe te juichen dat het
grote belang van de Nedei'landse importeur
weer eens op de voorgrond wordt gesteld
en dat maati-egelen worden getroffen om,
naast de Nederlandse industrie, ook de
Nederlandse handel nieuwe impulsen te
geven.

Als zodanig mag men ook zien de open
stelling van termijnmarkten voor vei'schil-
lende producten. Voor rubber is dit reeds
geruime tijd geleden geschied, thans is men
bezig ook weer een termijnmarkt voor kof
fie (Amsterdam was vroeger de eerste
koffiemaxvkt ter wex-eld), lijnolie, copra en
suiker te openen, hetgeen mogelijk is ge
worden door de monetaire sanering in ons
land en andere landen en door het vrijere
internationaal kapitaalverkeer, dat mede
als gevolg daarvan kan worden toegestaan.

Het is duidelijk dat de mogelijkheden
van de Nederlandse export samenhangen
met de voorziening van de Nederlandse
markt met producten uit het buitenland,
waarbij de handel 'n gewichtige taak heeft.
Deze moet de ondernemers de zekerheid
bieden dat ze over grondstoffen van goede
kwaliteit en tegen redelijke prijzen kan be
st-hikken en naarmate zij beter haar con
currerende taak kan vervullen, naar die
mate zal de basis van de Nederlandse in
dustrie, zomede die van de nationale volks
welvaart kunnen worden versterkt.

van grotere afzetmogelijkheden voor een
steeds toenemende productie, hetgeen mede T? mr A TV! Tr^L^c

Xp riankon is aan Hp Pretere arheiHsnrndue- *VCGCpUC Ilir. AV. 1V1. JUCKtï>

Staatsraad mr. A. M. Joekes, oud-minis
ter van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
i,s dezer dagen 70 jaar geworden. Te dier
gelegenheid heeft hij te zijnen huize Zater
dagmiddag een receptie gehouden, die zeer
druk bezocht was. Onder meer waren er
mr. J. A. Jonkman, voorzitter- en mr. dr.
J. in 't Veld, lid- der Eerste Kamer, de
Tweede Kamerleden J. Schilthuis, ir. S. A.

Nederlandse invoer niet meer aan kwantita- Posthumus en jkvr. mr. C. W. I. Wttew'aali

tieve restricties onderworpen, waardoor
deze de laatste jaren een grote vlucht heeft
kunnen nemen en in belangrijke mate bij-
dx-aagt tot de economische integratie, welke
als een middel tot de vergroting van de
welvaart der wex-eldbevolking sinds het
einde van de oorlog, zij het hier en daar
nog slechts gebrekkig, wordt nagestreefd.

Iemand heeft dezer dagen de opmerking
gemaakt dat de industrialisatie van Neder
land, zoals die zich de laatste jaren heeft
ontwikkeld, moet worden toegejuicht, maar
dat men zich hier ook voor overdrijving
moet wachten, omdat ons land anders één
groot fabrieksterrein zou worden en ex-
geen recreatiemogelijkheden meer zouden
overblijven. Gelukkig zijn we nog niet zo
ver, dit neemt toch niet weg dat bij de be
vordering van de volkswelvaart niet alleen
aan de industrie en de export aandacht
moet worden geschonken, maar dat ook op

ADVERTENTIE

Nederlandse tulpen in Kassei

Op de grote bloemententoonstelling die
enkele weken in Kassei te zien is, hebben
de Nederlandse bollenkwekers Zaterdag
een speciale tulpen expositie geopend. Er
zijn honderdvijftig tulpensoorten in bloei,
waaronder de nieuwste producten der
kwekex-s. Het is te hopen, dat de Nedex--
landse inzenders in Kassei betere ervarin
gen hebben dan de stedelijke autox-iteiten
van Lübeck. Ook in Lübeck heeft men de
openbare parken met Nederlandse tulpen
getooid, doch de politie daar heeft moeten
besluiten in alle tulpenbladen gaatjes te
maken teneinde de bloemenkooplieden te
weex-houden van hun slechte gewoonte om
tulpen aan te bieden, die uit de stedelijke
plantsoenen waren gestolen.

14. Nadat een gastklokje ook voor Panda
een bedje naar buiten had geschoven, kro
pen Panda en zijn nieuwe baas onder de
wol. „Rust zacht, kleiner Panda", zei de
klokkenmaker. „Welterusten, meneer de
klokkenmaker", antwoordde Panda. Toen
doofde een klok de kaars en was het ver
trek, in duister gehuld. Maar Panda kon
niet erg goed in slaap komen. De vele

klokken tikketakten als bezeten. Elk uur
begonnen ze tegelijkertijd te slaan; dat
gaf dan een gebimbam, gekoekoek en ge
tingel dat het daverde. Iemand, die dit niet
gewend was, kon hier moeilijk bij rusten.
Bovendien spookte hem. nog de opmerking
door het hoofd, die de klokkenmaker even
voor het slapen gaan gemaakt had:De
stadhuisklok moest voor het einde der.

maand gereed zijn, anders... WAT ge
beurde er anders?? Uit die woorden had
Panda wel kunnen opmaken, dat er ge
vaar dreigde... maar WAT voor gevaar??
Terwijl hij hierover lag te tobben, zag hij
plotseling een donkere schaduw voorbij
het raam glijden. Met een ruk kwam hij
overeindEr sloop iemand door het ver
trek!

van Stoetwegen. Voorts werden opgemerkt
van het depai-tement van Sociale Zaken en
Volksgezondheid de staatssecretaris van
Sociale Zaken, mr. dr. A. A. van Rhijn,
prof. dr. P. Muntendam, directeur-generaal
der Volksgezondheid, mr. J. H. Klatte, se
cretaris-generaal.

Gedurende de receptie kon men luisteren
naar een aan mr. Joekes gewijde radio-uit
zending, welke zeer gewaardeerd werd.

Ned. Herv. Kerk

Beroepen te Soest (als geestelijk verzor-
ger van „Zonnegloren") D. M. Jalink,
vlootpred. a.b. van H. M. wachtschip „Nep-
tunus", die dit beroep aannam."

Bex-oepen te Noordgouwe (toez.) H. W.
Buinink, vic. te Overschie; te Putten en te
Ouderkerk a. d. IJssel C. Treure te Eder-
veen; te Vriezenveen P. Westland te Waar
der; te Veen (N.Br.) J. Wieman te Oude
water.

Aangenomen naar Oldenkeppel Chx\ J.
Pak, cand. te Ouderkerk a. d. IJssel, die
bedankte voor OosterlandDen Oever.

Chr. Geref. Kerken

Aangenomen naar St. Thomas (Ontario,
Canada) (Free Chr. Ref. Church) Jac.
Overduin te Almelo.

Geref. Kerken art. 31 K.O.

Beroepen te Haulerwijk D. K. Smit, cand.
te Kommerzijl.

Bedankt voor Zuidlaren W. G. de Vries
te Winschoten.

Oorlogsmisdadigers. Na de recente vrij
latingen zitten in West-Duitsland nog
120 oorlogsmisdadigers gevangen, na
melijk 70 te Landsberg, 32 te Werl en
18 te Wittlich. De Britse autoriteiten
hebben er weer drie uit Werl vrijge
laten.

Toekomst. Op een vergadering van db
nationale partij heeft die premier Sfcrij-
dom van Zuid-Afrika verklaard, dat de
toekomst van de blanken in Zuid'-Afrika
als ras afhangt van de voortdurende
kracht van de Westelijke landen, omdat
zij een bolwerk vormen tegen het Oos
ten.

Revolutionnairen. Te Calcutta zijn tien
pei-sonen veroordeeld tot, levenslange
verbanning wegens het organiseren van
een gewapende opstand in Februari
1949 om een regering van arbeiders en
boeren aan het bewind te brengen. Tien
beklaagden kregen gevangenisstraffen
variërend van drie maanden tot vijf
jaar. De veroordeelden behoorden tot
een opstandige groep van de revolution-
naire communistische partij van India.

Stofzuiger. Een speciaal type stofzuiger is
ontworpen voor het opzuigen van radio
actief stof in de Britse inrichtingen voor
het onderzoek naar atoomenergie.

Verdienste. President Pi eek van Oost-
Duitsland heeft ter gelegenheid van de
tiende verjaardag van de overgave der
nazi's, de „vaderlandse orde van ver
dienste" in goud. zilver en brons ver
leend aan meer dan vierhonderd func
tionarissen van de communistische par
tij en de staat.

Toeneming. De bevolking der Verenigde
Staten is in de afgelopen tien jaar met
ongeveer 25.000.000 zielen toegenomen,
aldus een mededeling van het federale
bevolkingsbureau. Naar verwachting
zal het aantal inwoners aan het einde
van deze maand de 165.000.000 te boven
gaan.

Herriemakers. Tsjeehoslowakije heeft
Groot-Brittannië verzocht op' te treden
tegen „fascistische Tsjechoslowaakse
emigranten", die verleden maand een
bijeenkomst te Lond'en, welke werd bij
gewoond door een Tsjechoslowaakse
delegatie, zouden hebben verstoord- In
een nota wordt gezegd dat de BBC, door
van het incident melding te maken in
een in de Tsjechoslowaakse taal uitge
zonden programma, „openlijk de zijde
van de fascistische herriemakers heeft
gekozen".

Maréchale. Mevrouw Catherine Booth-
Clibborn, de oudste en enige nog in
leven zijnde dochter van generaal Wil
liam Booth, de stichter van het Leger
des Heils, is te Islingston, in het Engelse
graafschap Devonshire in de ouderdom
van 97 jaar overleden. Zij heeft destijds
het Leger des Heils in Frankrijk opge
richt, waar zij als „la maréchale" be
kend stond.

Mauthausen. In het vroegere concentratie
kamp Mauthausen is een monument
onthuld voor 32.000 in het kamp om
gekomen Russen. Bij de plechtigheid
waren de Oostenrijkse minister van
Binnenlandse Zaken en de waarnemen
de Russiscjxe Hoge Commissaris in
Oostenrijk aanwezig.

Protest. Claude Bourdet, de directeur van
het linkse Franse weekblad „France
Observateur" heeft president Coty al
zijn onderscheidingstekenen terugge
zonden uit protest tegen het feit, dat de
Franse regering op de verjaardag van
de Duitse capitulatie de diplomatieke
instrumenten uitwisselde „waarbij de
Wehimxacht weer wordt opgericht en
wij er mee verbonden worden."

Duurzaam. In de Verenigde Staten wordt
een intensief onderzoek ingesteld naar
de mogelijkheid om levensmiddelen
door middel van radio-activiteit te ver
duurzamen.

Incident. Nabij het Indiase dorp Nekowal
aan de grens van India en Pakistan is
een vuurgevecht geleverd, waax'bij aan
Indiase zijde twaalf militairen, onder
wie een officier, werden gedood. Aan
Pakistaanse zijde vielen drie doden.
Vertegenwoordigers van de UNO in
Kasjmir stellen een onderzoek in.

ADVERTENTIE

Want iedereen weet dat ze
feilloos helpen

(van de ene minuut op de andere) tegen het
branden van overtollig maagzuur. Waarom
gij dan niet? Iedere apotheker en iedere
drogist heeft Rennies voor U. Er zijn drie
verpakkingen: klein - groter - grootst, om
tegemoet te komen aan ieders persoonlijke
behoefte en voorkeur. Bovendien is iedere
Rennie apart verpakt, practisch en hygië
nisch zo maar voor 't bij U steken. En dat
U Rennies gebruikt hoeft niemand te weten,
want U neemt ze onopvallend in, zonder wa
ter of wat ook, en laat ze smelten op de tong.
Ze zijn nog smakelijk bovendien.

UIT TAL van praehistorische vondsten
blijkt dat niet alleen beenbreuken reeds
in de Steentijd werden behandeld, maar
dat ook de schedel werd geopend, welke
heelkundige arbeid niet geschiedde met
het subtiele materiaal dat de moderne
chirurg ter beschikking staat, maar met
het meest plompe voorwerp dat we ons
kunnen indenken: het vuurstenen mes! Het

oudste chirurgische instrument

is dus het stenen mes, de silex,
waarmee in latere tijden in
Israel en Egypte ook de besnij
denis werd verricht, terwijl in
Egypte ook bij het balsemen
van de lichamen van overlede
nen het stenen mes was voor-
geschreven.

Laten we echter terugkeren tot schedel
operaties uit de Steentijd, welke ingreep
aan de hersenpan in verscheidene gevallen
met een succesvolle uitslag is beloond,
want er zijn verschillende praehistorische
schedels gevonden waar het been rondom
de trepanatie-gaten was vergroeid en
waaraan de krassen van de vuurstenen
scherf nog waren te onderkennen. Het per
centage overlevenden van deze gevaarlijke
operatie zullen we weliswaar niet mogen
overschatten, maar het feit alléén dat een
dergelijk ingrijpen met kans cp goede uit
slag kon worden uitgevoerd, in een tijd
waarin kennis van het menselijk lichaam
en inzicht in sterilisatiemethoden ontbra
ken, is op zichzelf reeds verbazingwekkend
genoeg. Een in Zuid-Amerika gevonden
schedel uit vóór-historische tijden vertoont
zelfs vijf gaten, en onmiddellijk rijst na
tuurlijk de vraag, wat de bedoeling daar
van kan zijn geweest. Wellicht hoopte men
daardoor de druk op de hersenen, veroor
zaakt door een of ander letsel of gezwel, te
verminderen, doch het Is waarschijnlijker

dat deze operatie in verband stond met het
geloof aan boze geesten die als ziektever
wekkers optreden en zich in het hoofd nes
telen, hetgeen tijdens ijlende koortsen en
bij krankzinnigheid tot uitdrukking kwam.
Ook thans wordt deze operatie nog door
primitieve stammen uitgevoerd met de
de bedoeling dat door het boren van gaten
de kwade geesten gelegenheid wordt ge-
v boden uit het hoofd te ont
snappen, tot welke vlucht
magische handelingen en be
zweringen van medicijnman
nen en tovenaars eveneens
het hunne moeten bijdragen.
We kunnen dit alles primi
tief en dom vinden, maar
dienen daarbij te bedenken
dat dit paardemiddel in verscheidene ge
vallen geholpen moet hebben, anders zou
het ondenkbaar zijn dat men er mee is
blijven doorgaan. Betrekkelijk recente
schedels van Zuid-Amerikaanse Indianen
vertonen verschillende grote, geheelde tre
panatie-opening en en enkele van deze (ver
scheidene eeuwen oude) vondsten blijken
de operatie herhaaldelijk te hebben onder
gaan'.

Wat ons oordeel hierover ook moge zijn,
het is ondenkbaar dat hei openhakken,
openzagen en openboren van de menselijke
schedel met behulp van stenen gereedschap
zonder verdoving zou hebben plaats ge
vonden. Wij wezen in dit verba.nd reeds op
de verdovende papaver, die bij paalwonin
gen was aangetroffen. Maar naar alle
waarschijnlijkheid heeft men zich in die
tijd ook nog van andere methoden kunnen
bedienen.

Daarover morgen.

H. PéTILLON.

(Nadruli verboden)