Panda en de Meester-Klokkenmaker
Huizen en bedrijfspanden
door dijkophoging bedreigd
\/üihouê&
Verwaterde muziek in Hoofddorp
0
Beter
Wereldnieuws
Teek ió het
Radio-Reparatie
Rijkssteun gewenst voor afbreken en elders
opbouwen van de betreffende panden
De radio geeft Donderdag
Schuilplaatsen onder
étagewoningen
Koningin bezocht de
Gelderse Achterhoek
MIEREN
J
2
MOTOR OVERALLS 48.75
Drie weken hechtenis
voor verpleegster
Veroordeeld wegens
belastingontduiking
Wapen U tegen die
hinderlijke maagznnr-brand.
Met Rennies!
UW HAAR IS UW KROON
C. J. OERLEMANS
Nieuzv voorschrift:
Saldo van het rijk met
108 millioen gedaald
H. 3. MAERTEHS M.V.
Vijftien maanden voor
overval op juwelierszaak
Monument bij de
Schelphoek
Draaiorgel ,,De Arabier"
naar Engeland
KilometBrs
uB|5||
zo
WOENSDAG 6 JULI 1955
In de omgeving van Krimpen aan de Lek
is men de vorige week begonnen met het
verhogen van de dijken. Deze zullen ter
plaatse anderhalve meter worden verhoogd,
als gevolg waarvan vele eigenaars van be
drijven voor ernstige schade vrezen. Reeds
zijn actie-comité's gevormd met het doel
schadevergoeding voor gedupeerden te ver
krijgen.
Inmiddels zijn aan vele lantaarnpalen en
op verscheidene schuttingen biljetten aan
gebracht met het opschrift: „De burgerij
van Krimpen aan de Lek protesteert tegen
dijkverhoging zonder vergoeding". Het ac
tie-comité staat geheel buiten deze vorm
van protestvoering en ds. Krept heeft in de
Zondagmiddagdienst in de Nederlands Her
vormde kerk van Krimpen aan de Lek dan
ook gewaarschuwd voor illegale acties en
voor uitspattingen tijdens het voeren van
acties ter verkrijging van schade-uitkering.
De ontevredenheid van de bevolking
schuilt hierin, dat door het verhogen van
de dijken de panden ten opzichte van de
dijk anderhalve meter lager komen te lig
gen. Voor de schade, die hierdoor vooral
aan bedrijfs- en zakenpanden wordt aange
bracht, wil de burgerij een vergoeding ont
vangen. Men vreest dat vele zaken failliet
zullen gaan en het streven bestaat dan ook
bij de overheid er op aan te dringen dé
eigendommen van de gedupeerden op rijks
kosten te laten afbreken en elders te doen
herbouwen. Voor deze nieuwbouw wenst
men dan een uitkering.
De overheid isvolgens de wet niet
verplicht tot het uitkeren van een scha
devergoeding, aangezien in de tijd van
Napoleon in 1805 is vastgelegd, dat men
buitendijks voor eigen risico bouwt. Deze
bepaling is nog steeds van kracht, doch
het actie-comité, dat reeds een audiëntie
met de minister heeft gevraagd, is van oor
deel, dat de toestanden sinds 1805 ingrij
pend zijn gewijzigd.
Raadsvergadering
Onder voorzitterschap van burgemeester
J. van Dijk heeft de gemeenteraad van Ca-
pelle aan de IJssel zich Maandagavond be
zig gehouden met het voorstel van B. en W.
inzake het uitkeren van schadevergoedin
gen naar aanleiding van de naar algemene
verwachting komende verhoging en ver
breding van Schielands hoge zeedijk ten
Westen van de stormstuw in de Hollandse
IJssel. B. en W. stellen voor een schade
loosstelling in het leven te roepen voor hen,
wier huizen als gevolg van de werkzaam
heden aan de dijk moeten worden opge
ruimd. Deze regeling behoort volgens B. en
W. echter te vervallen, zodra deze aange
legenheid door een meer bevoegde instantie
wordt geregeld. Van overheidswege is ech
ter nog geen enkele bijdrage of vergoe
dingsregeling vastgesteld. B. en W. menen
dat het met de dijkverhoging om een zaak
gaat, die door het Nederlandse volk als ge
heel gedragen zal moeten worden.
De raadsleden was naast het voorstel
ook een ontwerp-verordening voorgelegd,
waarin de financiële zijde van het voorstel
is uitgewerkt, waarbij is uitgegaan van een
totale vergoeding van een half millioen
gulden. Bovendien staat in de verordening
vermeld, dat deze in werking zal treden
krachtens een nader te nemen raadsbesluit,
doch niet eerder dan nadat gebleken is, dat
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM-TEL 13439
FERD. BOLSTR. 48 A.'DAM - TEL 717162
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Platen. 9.30 Voor de huis
vrouw. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 Canadese mu
ziek. 11.35 Platen. 11.45 's Werelds achtste
wonder, klankbeeld. 12.00 Orgel. 12.25 In
't spionnetje. 12.30 Land- en tuimbouwmede-
delingen. 12.35 Platen, 12.50 Uit het bedrijfs
leven, causerie. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Metropole Orkest.
Als intermezzo: Reportage Tour de France.
13.55 Koersen. 14.00 Platen. 14.05 Spel met
marionetten, hoorspel. 14.45 Instrumentaal
trio. 15.15 Voor de zieken. 16.0 Platen. (Inter
mezzo: Reportage Tour de France). 17.00
Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzending:
Nederland en de wereld: Bosbouw in het
Midden Oosten. 18.00 Nieuws. 18.15 Repor
tage Tour de France. 18.25 Musette-orkest.
19.00 Gesproken brief uit Londen, 19.05
Piano. 19.20 Sportproblemen. 19.30 Lichte
muziek. 19.55 Fototips. 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Kamerorkest. 21.10 Zijn
held, hoorspel. 22.40 Reportage Tour de
France. 22.50 Sportactualiteiten. 23.00 Nieuws.
23.15 Platen. 23.2524.00 Lichte muziek.
HILVERSUM n, 298 PI.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.20 Platen. 7.45
Morgengebed en liturgische kalender. 8.00
Nieuws en weerberichten. 8.15 Platen. 9.00
Voor de vrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00 Pla
ten. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de zie
ken. 1.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Lunch
concert. (12.30 Land- en tuinbouwmedede
lingen. 12.3312.40 Wij van het land). 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek
nieuws. 13.20 Bariton en piano. 13.50 Platen.
14.00 Internationaal Orgelconcours 1955. 15.00
Voor de vrouw. 15.30 Internationaal orgel
concours 1955 (vervolg). 16.00 Bijbellezing.
16.30 Kamermuziek. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Platen. 17.40 Koersen. 17.45 Promenade
orkest en solist. 18.45 Leger des Heilskwar-
tier. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Pla
ten. 19.20 Sociaal gesprek. 19.35 Platen. 20.00
Radiokrant. 20.20 Radiowedstrijd. 21.30 Pla
ten. 21.45 Tijdschriftenkroniek. 21.55 Holland
Festival 1955: Radio Philharmonisch orkest
en groot koor. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws en S.O.S.-berichten, 23.1524.00
Holland Festival 1955: Radio Philharmonisch
orkest en groot koor (vervolg).
TELEVISIE (N.T.S., V.A.R.A.)
Eurovisie: 16.2818.00 Internationaal Con
cours Hippique. 20.15 Circus Franz Althoff.
21.20 Actualiteiten. 21.35 De Hoop, film
documentaire.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 Engelse
les. 14.15 Blokfluitensemble en soliste. 14.30
Franse les. 14.45 Platen. 15.00 en 15.30 Platen.
15.30 Vlaamse liederen. 15.45 Orkestconcert.
16.02 en 16.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Moderne
muziek. 18.30 Voor de soldaten, 19.00 Nieuws.
19.40 Amusementsmuziek. 20.00 Weense me
lodieën. 20.30 Verzoekprogramma. 22.00
Nieuws. 22.15 Zang en piano. 22.5523.00
Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag en:
Engelse literatuurgeschiedenis. (Op 224 en
76 m.).
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland te
gen de vaststelling daarvan geen bezwaren
hebben.
De gemeenteraad stelde zich unaniem
achter het voorstel van B. en W.
B. en W. van Krimpen aan de Lek heb
ben zich Maandag laten inlichten omtrent
de inhoud van voorstel en ontwerp-veror
dening van B. en W. van Capelle aan de
IJssel en verwacht wordt dat zij met een
dergelijk voorstel in de gemeenteraad zul
len komen.
Kamerlid stelt vragen
Het Tweede Kamerlid de heer Van Sleen
(P. v. d. A.) heeft aan de ministers van
Verkeer en Waterstaat en van Binnen
landse Zaken gevraagd, of het waar is,
dat de hoofdwaterkering van de Krimpe-
nerwaard wordt versterkt en verhoogd en
dat daardoor het niveau van de Dorps
straat van Krimpen aan de Lek, zijnde
een onderdeel van bedoelde waterkering,
eveneens moet worden verhoogd en wel
met niet minder dan een meter? Verder
vraagt de heer Van Sleen of deze maat
regel, die op zich zelf beschouwd, gezien
de ramp van Februari 1953, moet worden
toegejuicht, voor de eigenaren en huurders
van panden aan de dijk als zij het on
overkomelijk nevengevolg, heeft dat
allerlei voorzieningen moeten worden ge
troffen?
Bovendien vraagt het Kamerlid, of het
waar is, dat in de kosten hiervan noch
door het hoogheemraadschap van de Krim-
penerwaard, noch door het rijk, noch op
andere wijze wordt bijgedragen, zodat deze
lasten volledig komen voor de betrokken
personen en voor de gemeente?
Is het de ministers bekend, zo vraagt
de heer Van Sleen, dat de betrokkenen
hiertegen ernstig bezwaar maken, omdat
zij het als zeer onbillijk aanvoelen, dat de
schade moet worden gedragen door enkele
honderdtallen, terwijl deze veiligheids
maatregel strekt ten bate van tienduizen
den? Achten de ministers geen termen
aanwezig tot het op korte termijn instel
len van een onderzoek naar de vraag, of
hier voor het hoogheemraadschap, zo mo
gelijk in samenwerking met het rijk, een
taak is weggelegd en financiële bijstand
geboden?
ADVERTENTIE
CHOCOLADE...
PASTILLES
Op kruispunt dodelijk
ongeluk veroorzaakt
Met bevestiging van het vonnis dei-
Utrechtse rechtbank heeft het gerechtshof
te Amsterdam de 63-jarige verpleegster P.
C. B., directrice van een rusthuis te Bilt-
hoven, die op 25 October in De Bilt met
haar auto een dodelijk ongeluk veroor
zaakte, een hechtenis van drie weken op
gelegd. Bovendien ontnam het hof haar
voor de tijd van vijf jaar de rijbevoegdheid.
Op 25 October passeerde zij met haar
auto een kruispunt, waarbij zij een van
rechts naderende motorrijder niet opmerk
te. De motorrijder, een jongeman uit
Almelo, botste tegen de auto en overleed
korte tijd later.
De bioscoopdirecteur A. B. uit Den Hel
der is door de rechtbank te Alkmaar ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van drie
maanden en een geldboete van tienduizend
gulden. Zijn echtgenote werd veroordeeld
tot drie maanden voorwaardelijk en drie
duizend gulden boete. Zij hadden tezamen
gedurende zes jaar een bedrag van ƒ48.000
aan belasting ontdoken. De eis was tegen
B. vijf maanden en 20.000 boete, en tegen
zijn echtgenote drie maanden voorwaarde
lijk en 1000 boete.
ADVERTENTIE
Duizenden mèt U hebben last van overtollig
maagzuur en pijnlijke zuurbrand. Daarom
dragen zij steeds Rennies bij zich. Rennies
helpen altijd dadelijk. Bij de eerste aanwij
zing dat er in Uw maag iets „mis" gaat, laat
U rustig één of twee Rennies op de tong
smelten. Onopvallend zonder water of wat
ook. Direct verdwijnt de pijn. Zo kunt U weer
onbevreesd alles eten wat U lust. Vraag Ren
nies bij Uw apotheker of drogist.
ADVERTENTIE
Permanent wave is een kwestie van vertrou
wen enzeer goed model knippen. Wij
brengen U de nieuwste, voor ons klimaat
geschikte draagbare modellen naar Uw smaak
en type gevormd.
Medisch gediplomeerd haarkundige
Gierstraat 69 - Haarlem - Tel. 21736 - 18462
Nieuw te bouwen étagewoningen in com
plexen met meer dan twee bouwlagen zul
len weldra moeten worden uitgerust met
deugdelijke schuilplaatsen in de onder
bouw, welke de bewoners in de dicht be
volkte centra bescherming kunnen bieden
tegen bominslag en andere gevolgen van
oorlogsgeweld.
Dit zal op grond van een Koninklijk Be
sluit dat mede is ondertekend door de mi
nisters van Wederopbouw en Volkshuis
vesting en van Binnenlandse Zaken, in de
gemeentelijke bouwverordeningen moeten
worden voorgeschreven. Voor eengezins
huizen en huizen met niet meer dan twee
bouwlagen zullen geen schuilplaatsen ver
plicht worden gesteld. Wegens de geringe
re bouwhoogte en de doorgaans ruimere
bebouwing wordt dit minder urgent ge
acht.
Het „Besluit Schuilplaatsen bij de Bouw
van Woningen", dat in het Staatsblad is af
gekondigd, geeft krachtens de Woningwet
regelen inzake aantal, grootte, situering en
constructie van de schuilplaatsen bij de
verschillende woningtypen. Zo moet bij
normale étagebouw in de onderbouw ten
minste een schuilplaats aanwezig zijn met
een vloeroppervlak van een vierkante me
ter per te huisvesten bewoner. Met het oog
op een mogelijke blokkering van de nor
male toegangsweg dienen een of meer
nooduitgangen in tegengestelde richting
gelegenheid tot vluchten te geven. Het be
sluit bevat ook voor de constructie van de
woningen zelf nog enige voorschriften ter
voorkoming en beperking van brand en
instorting. Tenslotte zijn er uitzonderings
bepalingen opgenomen, die onder meer de
mogelijkheid openen tot verantwoorde af
wijkingen.
Weekstaat Ned. Bank
Uit de verkorte balans van de Neder
landse Bank van 4 Juli blijkt, dat de post
schatkistpapier, door de bank overgenomen
van de staat, met 47,1 millioen is vermin
derd tot 453,7 millioen. Sinds 21 Maart
was deze post onveranderd gebleven op
500,8 millioen.
Nadat de bankbiljettencirculatie de
vorige week een stijging met 90 millioen
te zien had gegeven, is zij deze week ver
der vermeerderd en wel van 3.637 tot
3.695 millioen. Het rijk zag zijn tegoed
met ƒ108 millioen achteruitgaan tot ƒ521
millioen. De bijzondere rekening van het
rijk, die sinds Pasen zo goed als geen ver
andering onderging, is ditmaal met 77
millioen gedaald tot 534 millioen.
De netto-deviezenreserve is met 77 mil
lioen gedaald tot 1.532 millioen. De goud
voorraad is onveranderd op 3.045 millioen.
Koningin Juliana bracht Dinsdag een
bezoek aan enkele plaatsen in de Gelderse
achterhoek, waar zij, behalve Winterswijk,
de R.K. vakschool Harreveld bezocht en
de Rekkense inrichting voor moeilijk op
voedbare kinderen.
Tegen elf uur arriveerde de vorstin bij
de inrichting Harreveld. Zij liet zich de
school tonen en zich voorlichten over het
werk, dat daar wordt gedaan. Sedert de
oprichting in 1911 toen met de verzorging
ran regerings- en voogdij pupillen een begin
werd gemaakt, is „Harreveld" gestadig ge
groeid. De school heeft een eigen druk
kerij en een grote moderne 'modelboer
derij, die thans een gemengd bedrijf met
rond 35 ha bouw- en weiland en een var
kensfokkerij omvat.
Via Lichtenvoorde en Bredevoort reed
de Koningin vervolgens naar Winterswijk,
waar haar een lunch werd aangeboden in
het gemeentehuis. De voorzitter van de
samenwerkende Kamers van Koophandel
en Fabrieken in Gelderland, ir. H. Vis,
deed mededelingen over de economische
en maatschappelijke omstandigheden in
het gebied ten Oosten van de IJsel en over
de recente ontwikkeling daarvan.
Als voorbeeld van wat de Achterhoekse
industrie betekent werd de Koningin ver
volgens de Koninklijke Tricotfabiek G. J.
Willink, een bedrijf met 600 werknemers,
getoond. Met een aantal andere industrieën
maakte de Koningin kennis tijdens de rit
die zij door Winterswijk maakte en die ook
langs het algemeen ziekenhuis, het rust
huis,, het wijkgebouw van het Groene
Kruis en de nieuwe ULO-school ging.
's Middags bezocht de Koningin de Rek
kense Inrichtingen bij Eibergen.
ADVERTENTIE
BETROUWBARE
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
„Waar is de orgelman???".
Een op de driekwarts maat
deinende mensenmassa in
een der gebouwen op het
tentoonstellingsterrein in
Hoofddorp tracht al zingend
het wachten wat aangena
mer te maken. Dat wachten
geldt de organist van het
waterorgel, de man die in
staat is om leven te brengen
in de doodse, grillige wir
war van buizen, die zich
aan het einde van de sche
merig verlichte zaal be
vindt.
Plotseling is de zaal in duis
ter gehuld en het volgende
ogenblik klinkt er muziek
uit een luidspreker: de eer
ste tonen van „Dichter und
Bauer" van Franz von Sup-
pé. Tegelijkertijd is er léven
gekomen in het waterorgel:
honderden waterstralen
schieten omhoog, sprookjes
achtig belicht door rode>
blauwe, groene en gele
schijnsels. De kleuren ver
mengen zich tot vrijwel alle
schakeringen van de regen
boog, terwijl de stralen nu
eens van elkaar neigen, dan
weer met elkaar verstren
geld schijnen te raken. Ze
volgen de muziek perfect:
wanneer deze fel klinkt,
springen de waterstralen
trots omhoog en met geweld
kletteren ze dan weer neer;
wanneer de klanken ge
dempter worden, schrom
pelt de watermassa ineen,
zo laag, dat men het geklet
ter nog maar nauwelijks
hoort. Aan het einde van
de ouverture baadt de dan
hoge waterrug in helder wit
licht en meteen daarna is
het even donker
Rechts, tegen de zijmuur,
zit de „organist", de 38-ja-
rige Johnnie van Broekho
ven uit Amsterdam. Schuin
naast hem staat een tape
recorder: de dichter en de
landman staan keurig op
?en bandje, evenals het
Haarlemse jeugdkoor „Inter
Nos" van Harry Boda, dat
met een tweetal liederen
een ode brengt aan de Haar
lemmermeer. Voor hem
staat de bedieningsappara-
tuur van het orgel: een kast
met weerstanden, schake
laars en een toetsenbord,
met witte en zwarte toet
sen. Slaat men zo'n toets
aan, dan brengt dat even
wel geen geluid teweeg,
maar wel zal een van de
vele waterstralen even op
rijzen.
Met snelle handgrepen be
dient deze Amsterdamse
electro-technicus zijn scha
kelbord: hij goochelt met
lichteffecten, laat de wa
terstralen nu eens statig op
rijzen, dan weer snel dalen
om ze even later met een
nauwelijks merkbare bewe
ging van zijn vingers te la
ten buitelen en tollen. Als
een onbeperkt heerser re
geert hij over de acht en
dertig duizend liter water,
die met behulp van twintig
motoren door de in totaal
meer dan tweeduizend fon
teinen worden gespoten.
Johnnie van Broekhoven,
die reeds anderhalf jaar
met dit gigantische, in
Duitsland geconstrueerde
orgel speelt, is niet alleen
technisch aangelegd, maar
bovendien muzikaal.
„Dat moet ook wel met dit
>oort werk", zegt hij. „Je
moet althans een sterk ont
wikkeld maatgevoel heb
ben, want anders lopen je
figuren in het honderd".
Wanneer 's middags om vijf
uur de tentoonstelling voor
enige uren sluit, betekent
dat nog geen rust voor de
organist-technicus. Tijdens
de „concerten" kan er al
licht een kleinigheid van
het ingewikkelde mecha
niek in het ongerede raken
en dergelijke fouten moeten
zo spoedig mogelijk worden
hersteld.
„Het publiek zal er wel
niets van gemerkt hebben,
maar er hapert iets", zegt
de man, starend naar de
nog natte buizen. „Ik zal er
straks even tussen duiken".
62. In spanning keken de burgers van
Wurstberg naar de torenklok, die om ne
gen uur zijn kunnen voor het eerst aan
hen zou vertonen. Men had gehoord, dat
dit meesterwerk bij elke uurslag een com
pleet poppenspel zou vertonen en dat von
den ze haast nog mooier dan dat men kon
zien hoe laat het was. Op het balcon van
de gemeentesecretaris nuttigde de klok
kenmaker zijn nagels van de zenuwen. Zou
Panda het ingewikkelde uurwerk op tijd
hebben klaar gekregen? Daar gaven de
wijzers eindelijk het negende uur aan..:
nu zou het spel moeten beginnen. En in
derdaad, de poortjes in de zijkanten van
de toren gingen open en de herautjes be
wogen zich naar buiten om de komst van
Vader Tijd met trompetgeschal aan te
kondigen. Er ging een gejuich op en het
hardst juichte de klokkenmaker. „Zie
maal! Zie maal!", riep hij, een extra bril
opzettend, „die poppen paraderen ja! Der
klok is in overschone werkink! Ach, ach,
hoe lievelijk!" Maar hij juichte wat voor
barig. Vader Tijd, de belangrijkste pop die
de uren moest slaan, was nog niet ver
schenen. Achter zijn rug gaven de secre
taris en Grump elkaar een knipoogje. „Wat
zal hij op zijn neus kijken als hij merkt,
dat Vader Tijd kapot is", fluisterde Grump.
Deze telefoto, genomen in de R.K. Vak
school te Harreveld bij Winterswijk, toont
Koningin Jxdiana in de boekbinderij van
de Vakschool, waar broeder Anfridus de
Vorstin een daar vervaardigd boekwerk
laat zien.
Met bevestiging van het vonnis der
Utrechtse rechtbank heeft het gerechtshof
te Amsterdam de 30-jarige sjouwer T. L.
uit Utrecht een jaar en drie maanden ge
vangenisstraf opgelegd, echter in tegen
stelling tot de rechtbank met aftrek van
het volledige voorarrest sedert begin
Februari. Tegen deze veroordeling had de
procureur-generaal, bij de behandeling van
deze zaak in hoger beroep, twee jaar met
aftrek van het voorarrest geëist.
De sjouwer was ten laste gelegd, dat hij
in de nacht van 23 op 24 December bij een
roofoverval op een juwelierszaak te Utrecht
negen gouden damesringen uit de étalage
had gegrist, waarvan hij tevoren de ruit
met een baksteen had vernield.
Herinnering aan watersnoodramp
De regering heeft besloten te bevorde
ren, dat op de caisson bij de Schelphoek
op Schouwen een monument wordt opge
richt ter herinnering aan de watersnood
ramp van 1 Februari 1953.
Dit monument zal onder meer uiting
geven aan de rouw om de slachtoffers, aan
de hulp, door het Nederlandse volk en
door het buitenland na de ramp op zo
ruime mate verleend en aan het herstel
van de dijken en het land.
Opdracht tot vervaardiging van dit mo
nument zal worden verleend aan een
beeldhouwer en een architect. De keuze
van deze beide personen moet nog worden
bepaald.
Dinsdagmiddag is het draaiorgel „De
Arabier" te Amsterdam ingescheept naar
Engeland. Het orgel is afkomstig uit Gro
ningen; de bouwer van het orgel, de heer
Perlee uit Amstérdattïy'verklaarde-dat er in
Engeland grote belangstelling bestaat voor
de Nederlandse straatorgels. Overigens
heeft men ook in andere landen niet te
klagen over gebrek aan belangstelling, al
dus de heer Perlee. Sinds geruime tijd
maken draaiorgels in Amerika en Aruba
deel uit van het straatbeeld.
Het orgel zal op 10 Juli in de Londense
wijk Soho luister bijzetten aan een straat
feest. Daarna zal het een reis maken langs
enkele badplaatsen. Het répertoire omvat
80 rollen. Het instrument zal ook voor de
Engelse televisie verschijnen.
ADVERTENTIE
Onvoldoende. De democratische senator
Sparkman heeft verklaard, dat het
Amerikaanse departement van Defensie
onder druk van het Congres heeft toe
gegeven, dat de Sovjet-Russische sterk
te in straaljagers en nieuwe lichte
straalbommenwerpers die van de ge
hele vrije wereld overtreft. Volgens
Sparkman hebben republikeinse func
tionarissen, gesteund door president
Eisenhower, zich in 1953 niet gestoord
aan de militaire deskundigen en een
zorgvuldig opgesteld program voor de
luchtmacht besnoeid. Hoewel in 1954
deze besnoeiing ongedaan gemaakt werd
was het defensieprogramma nog niet
voldoende, aldus Sparkman.
Verbannen. Rome, waar toeteren al een
wetsovertreding is, heeft ook de oorlog
verklaard aan de open knalpot. Reeds
1007 bestuurders van voertuigen
variërend van vrachtwagens tot scooters
werden tijdelijk van de weg verbannen.
Neef. Onder de zestien Hongaren, die
Maandag met een Joegoslaaf de Oosten
rijks-Joegoslavische grens hebben over
schreden, bevindt zich een neef van de
gevangengehouden kardinaal Minds-
zenty, de 36-jarige Gyulai Tarlo. Tarlo,
die boekhouder is geweest op het Hon
gaarse ministerie van Financiën, week
in September van het vorige jaar naar
Joegoslavië uit.
Doodsverklaring. Het Beierse hoogge
rechtshof heeft bepaald dat de recht
bank te Berchtesgaden het recht heeft
Hitier dood te verklaren. De uitspraak
werd gedaan in een conflict over de
competentie van de rechtbank te
Berchtesgaden, in welk district Hitier
een landhuis bezat, en de rechtbank te
Berlijn-Schöneberg, om Hitier wettelijk
dood te verklaren.
Aardbeving. Volgens een radio-uitzending
uit Kaboel, de hoofdstad van het ko
ninkrijk Afghanistan, is het Noord-Oos
ten van het land getroffen door een
aardbeving, die mogelijk tientallen per
sonen het leven heeft gekost. Drie steden
zouden verwoest zijn. Het is nog niet
met zekerheid na te gaan hoeveel
slachtoffers zich onder de ruïnes van
een honderdtal gebouwen en huizen
bevinden.
Dienstbaarheid. De Duitse professor Her
mann Oberth, die heeft meegewerkt aan
het door de Duitsers in de laatste oor
log gebruikte V-2 wapen, is door het
Amerikaanse leger in dienst genomen
voor werkzaamheden op het gebied van
bestuurbare projectielen. Er zijn meer
dan honderd Duitse raketspecialisten in
Amerikaanse dienst.
Overweg. Op een overweg te Aliens Grove
in de Amerikaanse staat Wisconsin zijn
een vrouw en vijf van haar kinderen
gedood, toen de auto waarin zij zaten,
onder een trein kwam. Vijf andere in
zittenden van de auto, van wie er vier
eveneens kinderen van de om het leven
gekomen vrouw waren, liepen zware
verwondingen op. De echtgenoot van de
vrouw zag vanaf zijn nabijgelegen boer
derij het ongeluk gebeuren.
Totaal. In de Verenigde Staten zijn in het
afgelopen weekeinde, dat door de Maan
dag gevierde onafhankelijkheidsdag drie
dagen duurde, volgens de jongste be
richten 798 personen om hét leven ge
komen, van wie 404 bij verkeersonge
lukken en 144 door verdrinking.
B.C.G. De Franse geleerde Camille Guerin
met prof. Calmette de uitvinder van het
anti-tuberculose vaccin B.C.G., heeft
een prijs van een millioen francs toege
wezen gekregen van de hoge raad voor
wetenschappelijk en technisch onder
zoek in Parijs.
Voorlopig. De Franse journalist André
Baranès, die sedert September in voor
arrest verkeerde in verband met be
schuldigingen van verraad, is wegens
zijn gezondheidstoestand voorlopig vrij
gelaten.
Sport. Een toenemend aantal mensen in
Groot-Brittannië brengt zijn vrije tijd
door met een nieuwe soort openlucht
sport, namelijk het zoeken naar uranium
met Geigertellers. Een van de grootste
fabrikanten van deze instrumenten
heeft verklaard dat schooljongens de
buizen kopen en thuis Geiger-apparaten
maken of in radiozaken laten comple
teren. Elke waargenomen reactie wordt
aan het Britse ministerie van Bevoor
rading doorgegeven.
Doodvonnis. Het volksgerechtshof van de
communistisch-Chinese provincie Kwan-
toeng heeft drie Chinezen ter dood en
één tot vijftien jaar gevangenisstraf
veroordeeld wegens spionnage ten gun
ste van nationalistisch China, aldus
heeft radio-Peking gemeld.
DE MIEREN bezitten in het borststuk
een groep klieren die door kanalen met
het buitenoppervlak van het harde pantser
zijn verbonden. Door deze klieren wordt
een speciale reukstof afgescheiden, die
haar kenmerkende geur dus aan het
lichaamsoppervlak van de mier mededeelt.
ren dan ook niet in staat vriend of vijand
te herkennen en in hun angst (zij zijn im
mers als het ware geblinddoekt, ook al be
schikken zij nog over hun gezichtsvermo
gen) vallen zij alles en iedereen aan.
Op een soortgelijke wijze kan aan een
hevige slachting, die de mieren van ver-
Verschillende soorten mieren hebben danschillende nesten onder elkaar aanrichten,
ook een verschillende geur, die
echter door het menselijk
reukorgaan in slechts enkele
gevallen kan worden onder
scheiden. Voor de mieren is dit
onderscheid der soorten echter
heel duidelijk, en daar gaat het
toch maar om.
Nu weet iedereen die wel
eens naar het bedrijvige gedoe der mieren
gekeken heeft, dat deze dieren elkaar bij
elke ontmoeting aftasten met de voelsprie
ten. Dit is geen poging om in de sprieten-
taal even een kort babbeltje te maken,
maar om elkaar door middel van de geur
te herkennen. De geur die door de klieren
wordt afgescheiden, is immers slechts de
algemene geur der soort, en als zodanig
slechts als basis-geur te beschouwen. Maar
in deze basisgeur zijn nog alle mogelijke
variaties mogelijk door de gezamenlijke
leefwijze van een groep mieren in bepaalde
omstandigheden, zodat uit die basis-geur
de typische nestgeur ontstaat die kenmer
kend is voor iedere afzonderlijke mieren
gemeenschap. Dank zij deze nestgeur zijn
de mieren in staat alle nestgenoten met de
voelsprieten te herkennen en weten zij on
middellijk wanneer zij met een vreemde
ling te maken hebben, ook al ziet deze in
dringer in hun gebied er precies zo uit als
zijzelf. Wanneer de voelsprieten van mieren
met was worden overdekt, blijken de die-
een eind worden gemaakt door
de nestgeuren van beide groe
pen te doen overheersen door
een gemeenschappelijke, veel
sterkere geur. Zodra de die
ren bemerken dat ze alle
„op elkaar geuren" (inplaats
van op elkaar lijken) wordt
het gevecht gestaakt en een
ieder begeeft zich aan de bezigheden waar
mee hij vóór het gevecht doende was.
Door middel van de geur weten de mie
ren van een nest ook steeds hun eigen
sporen naar bepaalde voedselgebieden te
vinden en kunnen zij direct bemerken of
vreemde mieren hun gebied hebben door
kruist. We moeten ons hierbij echter niet
voorstellen dat de nestgeur voor één be
paalde mierengemeenschap onveranderlijk
is. Integendeel, de nestgeur blijkt aan va
riaties onderhevig te zijn en bij tijd en
wijle sterk te kunnen veranderen, zodat
mieren die enkele weken uit het nest ver
wijderd zijn, aanvankelijk niet door hun
nestgenoten worden geaccepteerd omdat
zowel hun geur, als de nestgeur, wijzigin
gen hebben ondergaan.
Laten we thans eens de merkwaardige
heremietkrab aan v voorstelen.
Dat zal morgen gebeuren.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
i
