Invoer blijft sterker stijgen dan de uitvoer £sso Autoverkeersprobleem is van groter belang dan tram HORLOGES VAN NIEL PANDA EN DE MODE-MEESTER Economischer autorijden Wereldnieuws WRIGLEY Een waarschuwing tegen verdere verhoging van het kostenpeil Mmmöbefmmm! De radio geeft Zaterdag „Joy-riding" metmilitaire kraanwagen berecht Bergens burgemeester over „Bello": Vier nieuwe bussen zijn reeds besteld ^ocU ió het zo J Tekort op handelsbalans reeds eind Mei f 927 millioen Nachtelijk gevecht op Texel Tienduizenden auto's in Nederland geven uitsluitend 't hoogste rendement met hoogwaardige benzine. Esso Extra levert Uw motor onge kende mogelijkheden. Maak er echter een wijs gebruik van. De extra kracht van Esso Extra kan U verleiden tot te weinig schakelen en te bruusk accelereren. Doe dit niet als U het grootst mogelijke aantal kilo meters uit een liter wilt halen. Een goed automobilist profiteert van alle voordelen van Esso Extra. Fellere acceleratie - economisch rijden - geen gepingel. Tank aan de blauw/witte Esso pomp. Vertrouw op de wereldreputatie van Verdachte maakte ritjes naar zijn verloofde Nansen-medaille voor Koningin Juliana ANDERE MUREN VKIJDAG 19 AUGUSTUS 1955 In het verslag over het tweede kwartaal van 1955 van het Centraal Orgaan voor de Economische Betrekkingen met het Buitenland wordt over de ontwikkeling van de buitenlandse handel medegedeeld, dat in Maart, April en Mei de uitvoer respectieve lijk een bedrag van 843, 767 en 752 millioen gulden beliep, tegenover een invoer van 1030, 957 en 915 millioen gulden. Vergelijkt men die cijfers met die van de overeen komstige maanden van het jaar tevoren, welke voor de uitvoer 791, 696 en 700 en voor de invoer 936, 753 en 860 millioen gulden bedroegen, dan valt wederom een belangrijke stijging zowel van de uitvoer als van de invoer te constateren, waarbij opnieuw de vermeerdering van de invoer 353 millioen of 14 pet.) die van de uitvoer 175 millfben of 8 pet.) overtreft. Totaal heeft het tekort op de handels balans voor de eerste vijf maanden van 1955 927 millioen bedragen tegen 517 millioen in dezelfde periode van 1954. Het uitvoertekort in percenten gedurende de eerste vijf maanden bedroeg in 1955 ruim 19 percent tegen bijna 12.5 percent over dezelfde periode van 1954. Gezien in samenhang met de dalende overschotten op de betalingsbalans der laatste jaren en gezien ook in het kader van het grote aandeel dat het goederen verkeer op onze betalingsbalans inneemt, is deze vermeerdering van het uitvoerte kort een beslist niet te veronachtzamen verschijnsel. Ook wanneer men de vermeerdering van de invoer voor een gedeelte toeschrijft aan de voortschrijdende liberalisatie en aan een zekere mate van voorraadvorming, mar keert de gehele ontwikkeling toch duide lijk de gevolgen van het de laatste jaren gevoerde beleid der herhaalde verhogingen van het loonpeil. Deze veroorzaakten niet alleen een kostenstijging, maar vergrootten ook in belangrijke mate de binnenlandse koopkracht. Is deze koopkracht groot dan werkt zij via de binnenlandse vraag rem mend op de uitvoer en stimulerend op de invoer, zulks is uiteraard in zeer sterke mate het geval gedurende een periode van volledige werkgelegenheid, wanneer, zoals op het ogenblik, de mogelijkheid voor ver dere productie-vergroting slechts in be scheiden mate op korte termijn aanwezig is. Gevaren Wanneer men op deze weg zou doorgaan, de verslechtering in de verhouding tussen in- en uitvoer verder voortgang zal vinden, betekent dat, dat ook zonder dat de invoer op zichzelf nog behoeft terug te lopen, reeds gevaar kan ontstaan voor het even wicht in de betalingsbalans. Dit gevaar wordt nog vergroot doordat er reden is aan te nemen dat verdere ver hoging van het kostenpeil hier te lande ook het huidige peil der exportmogelijkheden zal aantasten. Reeds thans ondervinden verschillende industrie-takken, waaronder de voor de werkgelegenheid belangrijke textielindustrie, uiterst scherpe concurren tie op afzetmarkten, die zij slechts met de grootst mogelijke inspanning kunnen be houden. Het gevolg kan zijn, dat hierdoor bepaalde bedrijfstakken in moeilijkheden komen. Ten behoeve van het dan nood zakelijke aanpassingesproces zal eveneens grote concurrentiekracht nodig zijn. Te be denken valt dat men in de internationale concurrentie niet alleen te maken heeft met landen waarvan het kostenpeil evenals het onze aan een voortdurende stijging onder- ADVERTENTIE BARTELJ0RISSTR. HAARLEM TEL 13439 FERD. B0LSTR. 48 A'DAM - TEL. 717162 Falcon Wollen Autocoats HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.25 Vacantiekalender. 8.30 Platen. 8.55 voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Voor de jeugd. 9.25 Platen. 10.00 Tijde lijk uitgeschakeld, causerie. 10.05 Morgen wijding. 10.20 Voor de arbeiders in de con tinubedrijven. 11.35 Kamermuziek. 12.00 Pla ten. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Hawaiian muziek. 13.50 Platen 14.00 Sportpraatje. 14.15 Platen. 14.45 Streekuitzending. 15.10 Platen. 15.25 Boekbespreking. 15.40 Twee klarinetten. 16.00 Het vroeger dagen, lezing. 16.15 Om- roep-orkest. 17.00 Actualiteiten. 17.30 Jazz muziek. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.40 Hammond-trio. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40 Israël her leeft, causerie. 19.55 Deze week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Potasch en Perlemoer, hoorspel. 22.05 Social, commentaar. 22.20 Orgel en zang. 22.45 Lessen in echtelijk ge luk, hoorspel. 23.00 Nieuws, en S.O.S.-be richten. 23.1524.00 Platen. HILVERSUM H, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.30 Koorzang. 7.45 Morgenbed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen of voor de jeugd. 10.45 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20 Metropole-orkest. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Franse chansons. 14.40 Amateursprogramma. 15.15 Kroniek van Letteren en Kunsten. 15.55 Platen. 16.00 De schoonheid van het Gregoriaans. 16.30 Pla ten. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Lichte mu ziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht. 18.25 Lichte muziek. 18.40 Musette orkest. 19.00 Nieuws. 19.10 Lichtbaken, causerie. 19.30 Avondgebed en liturgische kalender. 19.45 Platen. 20.40 Actualiteiten. 20.55 Platen. 21.00 Lichte muziek. 21.40 Gevarieerdde liedjes. 22.00 Toen zag ik Afrika, causerie. 22.15 Radio Philharmonisch orkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22 Lichte mu ziek. 23,50 Reportage. 23.5524.00 Platen. TELEVISIE (N.C.R.V.). 20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 De wereld wil bedrogen zijn. 21.05 Filmprogramma. 21.20 Lichte mu ziek. 22.05 Dagsluiting. BRUSSEL, 324 M. 12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Neuws. 13.15 Radio-almanak. 14.30 Radiojournaal. 15.00 Platen. 15.45 Ac cordeonrecital. 16.00 Platen. 16.15 Accor deonrecital. 16.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Zigeunermuziek. 17.30 Orgelrecital. 18.15 Zigeunerliederen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Orkest concert. 20.45 Platen. 21.00 Lichte muziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Orkest-concert. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Platen. BBC 22.0022.30 Nieuws, feiten van de dag, en: Op de planken. (Op 224 en 76 m.). hevig is, maar ook met landen waarvan het peil van lonen en salarissen hetzij veel lager ligt, zoals Japan en India, hetzij naar verhouding een veel geringere stijging ver toont, zoals Duitsland. Daar komt bij dat, mede door het assortiment dat landen als Duitsland en Engeland aan internationaal sterk begeerde goederen kunnen bieden, de concurrentiepositie dezer landen van huis uit reeds aanzienlijk sterker is dan de onze, welke voorsprong nog wordt vergroot wan neer Nederland in het kader van de voort schrijdende convertibiliteit zijn handels partners ontslaat van de verplichte beste ding in Nederland van de provenuen van hun export. Het wegvallen van die ver plichtingen kan bepaalde bedrijfstakken, vooral op het gebied van de niet-essentiële producten, voor zekere aanpassingsmoei lijkheden plaatsen. Vandaar dat het Cen traal Orgaan met grote bezorgdheid een verdere verhoging van het kostenpeil in Nederland tegemoet ziet. In het internationale verkeer van goede ren en diensten hangen de concurrentie verhoudingen af van een zeer beperkte speelruimte in de bestaande concurrentie mogelijkheden. Hoewel het Centraal Or gaan er zich volledig van bewust is dat het loonbeleid primair een aangelegenheid is van politiek-sociale aard, die als zodanig buiten het directe arbeidsterrein van het Centraal Orgaan valt, wil het toch op het grote gevaar wijzen, dat deze speelruimte door invloeden van die zijde verloren zou kunnen gaan. De invoerprijzen lagen in de eerste drie maanden van 1955 niet alleen hoger dan in de laatste maanden van 1954, maar ook hoger dan in de overeenkomstige maanden van dat jaar, met uitzondering van de maand Februari, die in 1954 een topmaand vormde. In de uitvoerprijzen zijn schom melingen opgetreden om het uitgangsper centage van 1948 heen. Het verschil tussen im- en exportprijzen is daardoor vergroot, hetgeen niet een gunstig teken is. Vrijmaking van het handelsverkeer De vrijmaking van het handelsverkeer uit de boeien van het liberalisme maakte in de verslagperiode verdere voortgang en is thans op een punt aangekomen vanwaar ingrijpende beslissingen in een niet meer zo verre toekomst vallen te voorzien. Gedurende de verslagperiode viel een aantal symptomen te constateren, welke er op duiden, dat het multilateralisme thans ook in de monetaire sfeer bezig is terrein te winnen. Het Centraal Orgaan begroet dit verschijnsel met instemming, omdat het een verdere vrijmaking van het betalings- en goederenverkeer ziet als een stap in de richting van een doeltreffender internatio nale arbeidsverdeling en als een levensbe lang voor ons land, dat met zijn bevol kingsdichtheid en dus exportnoodzaak, zo zeer op een maximale vrijheid in het inter nationale verkeer is aangewezen. Toch zal de vrijmaking van het handels verkeer nimmer voldoen aan redelijke eisen, zolang op het gebied van invoerrech ten nog de huidige grote verschillen blijven bestaan. Men mag dan ook verwachten, dat de regeringen der Beneluxlanden, die bij deze materie zo'n groot belang hebben, met de grootst mogelijke kracht en voortva rendheid zullen voortgaan hierop te wijzen. Militairen slaags met arbeiders De afgelopen nacht zijn de bewoners in het centrum van Den Burg op Texel op geschrikt door een heftig kabaal van vech tende en schreeuwende mannen. Een tien tal arbeiders, werkzaam bij de in aanleg zijnde waterleiding en een tiental militai ren van het amphibie-oefenkamp De Mok, die te veel „aan Bacchus hadden geofferd," waren slaags geraakt. Een der militairen rukte een richting aanwijzer van een truck en ging daarmee drie tegenstanders te lijf. Toen er rijkelijk bloed vloeide riep iemand „politie." De militairen vluchtten in een vrachtauto kampwaarts, waarna de tegenpartij even eens afdroop. Inwoners hadden getracht de politie te bereiken, de telefoon werd echter niet af genomen ADVERTENTIE ESSO NEDERLAND N.V. „ESSO-GEBOUW" - DEN HAAG De krijgsraad-Oost kreeg Donderdag joy riding met een 12-tons militaire kraan wagen te berechten. Verschillende malen is de te Wezep gedétacheerde soldaat J. P. B. met die wagen naar de Haarlemmermeer gekoerst, waar zijn verloofde woont. Onderweg speelde hij het dan ook nog klaar om benzine uit de tank van de kraan wagen over te hevelen in „jerricans." Een hoeveelheid ervan werd verkocht in Aals meer. De soldaat J. M. R. deelde in de „winst" en moest zich deswege verant woorden wegens heling. Eenmaal toen het mis ging tengevolge van een aanrijding en het tweetal vreesde door de maréchaussée te worden aangehouden, verdween de clandestiene lading benzine in een sloot. De auditeur nam beiden de vergrijpen erg kwalijk. De Staat is ook ernstig bena deeld, zei hij. Het benzineverbruik van een dergelijke kraanwagen is namelijk hoog. Hij voegde beklaagde B. nog toe, dat deze een slordige militair is met een laag karak ter. De auditeur eiste tegen B. twaalf maan den gevangenisstraf, waarvan vier voor waardelijk; tegen R. acht maanden, waar van drie maanden voorwaardelijk. De majoor van de sociale dienst, die de verdediging voerde, zei het hoogst vreemd te vinden, dat B. zo maar de kazerne tel kens kon uitrijden en nooit door de maré chaussée onderweg is aangehouden, hoewel hij toch dwars door het land reed met het grote gevaarte. Hij wees op de fatale in vloed van B.'s verloofde, die hij als een vrouw van minder allooi schetste. De krijgsraad vonniste B. met twaalf maanden, waarvan zes maanden voorwaar delijk; R. met acht maanden, waarvan vijf maanden voorwaardelijk, beiden met een proeftijd van drie jaar. Op 15 September zullen in het UNO- paleis te Genève Nansen-médailles, voor hulpverlening aan vluchtelingen, worden uitgereikt. De Nansen-médaille-1954 is be stemd voor mevrouw Roosevelt, die haar onderscheiding persoonlijk in ontvangst zal nemen. Dezelfde médaille voor 1955 is bestemd voor Koningin Juliana. De Nederlandse gezant te Bern, mr. A. W. C. baron Ben- tinck, zal de onderscheiding voor zijn vorstin in ontvangst nemen. ro- ag- en- ADVERTENTIE ATTENTIE DE GROOTSTE VOORRAAD TRAPPEN in alle maten en prijzen DE KLOMPENCENTRALE Dr. Letjdsstraat 10, Haarl., Tel. 11784 „Sinds verleden jaar ben ik van mening, dat Bergen geen tramp aldus burgemeester dr. W. Huygens van Bergen, die Donderd; middag met het oog op publicaties in de Nederlandse pers, bijgestaan door i kele wethouders, in het raadhuis van Bergen een persconferentie heeft gehouden. „Wij hebben hier alleen te kampen met een autoverkeersprobleem. Onze straat jes zijn te nauw. Binnen afzienbare tijd als de tunnels onder het Noordzee kanaal gereed zijn zullen er nog veel meer auto's komen. Daarom móet Bergen een brede verkeersweg krijgen, hetzij vlak buiten het dorp om, hetzij over de oude spoorbaan door het dorp heen. Persoonlijk kom ik er rond voor uit: ik zie de laatste weg, dus die over de spoorbaan, als de enige oplossing. De plannen voor een groot plein op de plaats van het stationsemplacement liggen gereed. Wij willen er een soort moderne dorpsbrink van maken met kleine parkeerplaatsen en met een zeer grote parkeerruimte, die alle auto's zal kunnen opvangen. Hier aan schenkt het gemeentebestuur zijn beste krachten niet meer aan de tram". dit tegen. „Bello" slaat dit jaar zelfs re cords met 25J0 tot 2800 passagiers dagelijks terugkerend van zee tegen 2200 het vorig jaar. Ook landelijk bezien steeg het aantal reizigers. De Spoorwegen stelden het tram comité in het gelijk. Naar het A.N.P. ver nam vervoerden zij 160,7 millioen reizigers in 1953 en het vorig jaar 172,2 millioen. Op de persconferentie werd voorts de vraag gesteld of het juist was dat enkele jaren geleden bij een volksstemming bijna de gehele bevolking zich uitsprak vóór be houd van de tram. „Ja", antwoordde de burgemeester, „maar de bevolking was toen niet goed voorgelicht". Overigens, zo vervolgde hij, hebben ook B. en W. in de jaren van 1950 tot 1954 „moeite noch kosten gespaard om de tram te behouden". Thans was hij van dit stre ven teruggekomen, omdat hij een verkeers weg veel belangrijker vond, „als we die De burgemeester zette voorts uiteen, waarom het gemeentebestuur geweigerd heeft het tramcomité, bestaande uit drie vooraanstaande particulieren uit Bergen, te ontvangen. Naar bekend heeft dit comité deze maand tot tweemaal toe een vry lang durige bespreking met de president der Spoorwegen, ir. F. Q. den Hollander, ge voerd. Toen het gemeentebestuur dit co mité geen gelegenheid wilde geven haar mogelyke plannen voor een gemoderniseer de „Bello" te ontvouwen, zond het comité een communiqué aan de dagbladen, waarin het enkele beschuldigingen uitte tegen het gemeentebestuur. „Het heeft geen nut meer over een rail verbinding met Bergen aan Zee te praten", zei de burgemeester. „Wat voor tram er ook zou komen (en dat zou dan particulier moeten geschieden, omdat de Spoorwegen het niet meer doen), het zou Bergen min stens 15.000.per jaar kosten". Dr. Huygens beriep zich onder andere op wat hij noemde „het per jaar steeds da lende aantal reizigers". Eén der verslag gevers vroeg wat hij daarmede bedoelde. De burgemeester antwoordde, dat over het gehele land het reizigersvervoer per trein steeds daalt en het wegverkeer toeneemt. Na afloop sprak een lid van het tramcomité ADVERTENTIE Naast onze bekende topmerken OMEGA - TISSOT - BUREN brengen wij een grote sortering Zwitserse Anker-horloges vanaf 40. GROTE HOUTSTRAAT 86, HAARLEM SPECIAALZAAK SINDS 1883 brede snelweg niet over de spoorbaan kun nen leggen, dan zouden we de fraaie Euwige Laan moeten offeren en alle bomen omhakken". Wel was er de derde moge lijkheid van de in het uitbreidingsplan van Bergen reeds jaren geleden geprojecteerde verkeersweg buiten het dorp om, maar die zou slechts voor het achterland van be lang zijn en als verbinding tussen Bergen en Bergen aan Zee weinig nut hebben. De kosten van een weg over de spoor baan worden geraamd op 500.000 gulden, afgezien van de onderhoudskosten later. Met hen, die menen, dat zo'n weg Bergen in tweeën zou snijden, was de burgemeester het niets eens. Wel beaamde hij, dat deze verkeersader de bekende Sparrenlaan zou kruisen. Via de nieuwe weg zouden de voormalige passagiers van „Bello" met bus sen naar Bergen aan Zee kunnen worden gebracht. Dr. Huygens was er zeker van, dat ook op de spitsuren een goede bus dienst voldoende vervoerscapaciteiten be zit. De firma Schalkwijk, die volgens de burgemeester al vier nieuwe bussen heeft besteld, zou deze busdienst samen met de N.S. gaan exploiteren. Volgens dr. Huygens laat het zich aan zien, dat de gemeenteraad in meerderheid dit plan zal goedkeuren, nu er van een voortbestaan van een railverbinding niets meer kan komen. Verwacht wordt, dat dis cussies over dit probleem gevoerd zullen worden op de eerstvolgende raadsvergade ring in September a.s. Actief. De Pathet Laos, versterkt met Vietnamese elementen, heeft een serie nieuwe aanvallen ingezet op grenspos ten van het nationale leger van Laos. Verdere bijzonderheden zijn nog niet bekend. Afgewezen. Mevrouw Phyllis Sispera, de in Engeland geboren vroegere echtge note van een lid van de Tsjechische luchtmacht, is in het huwelijk getre den met Jaromir Chudy, een Sudeten- Duitser die haar heeft geholpen in haar strijd voor de terugkeer uit Oost- Europa naar Engeland. Een Tsjechi sche oorlogsvlieger trachtte het huwe lijk te voorkomen door te verklaren dat de echtscheiding van mevrouw Sispera in Engeland niet geldig is. Het protest werd echter afgewezen. Voltooid. De Sovjet-geleerde G. I. Pro- lcovski schrijft in hetregeringsblad „Izvestia", dat de Sovjet-Unie het voorbereidende onderzoek voor het opzenden van een kunstmatige satel liet voltooid heeft. Een commissie van de Academie voor Wetenschappen coördineert het onderzoek op het ge bied der ruimtevaart van geleerden, die zich op verschillend terrein gespe cialiseerd hebben. Rechts. De Pakistaanse regering heeft een verordening gepubliceerd volgens welke het verkeer rechts in plaats van links, zoals tot dusver, zal moeten hou den. Men verwacht dat de nieuwe re geling op Januari zal ingaan. Val. De Amerikaanse luchtmacht is voor nemens het volgend jaar proeven te nemen, die ten doel hebben te weten te komen van welke hoogte een piloot door de ijle dampkring kan vallen voordat hij zijn parachute opent. De sprongen zullen gemaakt worden van uit een ballon, die tot 27.000 meter kan stijgen. Het wereldrecord para chute-springen werd in 1935 gevestigd met een sprong van een hoogte van 22.066 meter. Critlek. Canada heeft de Sovjet-Unie er van beschuldigd dat in de jongste druk van de grote Sovjet-encyclopaedie met opzet een verdraaid en onwaar beeld van Canada wordt gegeven. Zo wordt gezegd, dat Eskimo's en Indianen „vér- stoken zijn van de elementaire bur gerrechten, wreed worden geëxploi teerd en het slachtoffer zijn van ras discriminatie". Protest. De Amerikaanse missie in Ber lijn heeft bij de Russen geprotesteerd tegen „het recruteren van leden van het Duitse personeel van de mis sie voor spionnage". De Russische autoriteiten in Oost-Berlijn worden verantwoordelijk geacht voor de Oost-Duitse activiteit in de stad, die uit vier bezettingssectoren bestaat. Lufthansa II. Ook de Oost-Duitse Luft hansa wil binnenkort haar eerste lijn diensten openen. Zij heeft de vereiste vergunningen maar de vliegtuigen zul len voorlopig nog door Russische pi loten worden gevlogen. De Oost-Duit se Lufthansa is reeds vorig jaar opge richt, doch zij beperkte zich tot dus verre tot het verzorgen van de grond diensten op het Oost-Berlijnse vlieg veld Schöneberg en van het vervoer vandaar naar de stad. Neergestort. Twee Duitse toeristen en een Zwitserse berggids zijn op de Kleine Schreckhorn in de Berner Alpen in een afgrond gestort, toen de sneeuw onder hun voeten wegzakte. De gids en een der toeristen kwamen om, de derde alpinist is er, ondanks ernstige verwondingen, in geslaagd een berghut te bereiken. Twee bergbeklimmers zijn bij een bestijging van de Aiguille-rots naar beneden gevallen en om het leven gekomen. ADVERTENTIE KAyW heerlijk - verfrissend zuivert mond en keel bevordert uw spijsvertering een ge zonde gewoon!? 26. „Waarom word ik gearresteerd?!", riep de dikzak verontwaardigd, „ik heb niets gedaan!" „Juist", zei Joris streng, „ge hebt niets, maar dan ook NIETS gedaan, om uw figuur aan de wettelijk voorge schreven vorm aan te passen. Ge loopt rond als een doorregen O, terwijl de Wet de X-lijn voorschrijft! Ge treedt de Mode wet met voeten! Dat is onduldbaar!" Onder het spreken scheen hij zich meer en meer op te winden. „Strenge maatregelen zijn hier geboden!", riep hij uit. „Agent, breng de arrestant mee naar het ministerie van Modezaken!" „Wwat gaat u daar met me doen?", vroeg de arme dikzak angstig. „U herVORMEN", antwoordde Joris. „Ge zijt nog niet verloren, er kan nog een rechtschapen figuur uit u gemaakt wor den; maar dan moeten wij u ook fors aan pakken". En met zijn stokje dwarrelend ging minister Joris voorop naar zijn Minis terie. Panda volgde het groepje ongerust. „Joris pakt het wel wat erg fors aan...", dacht hij. UITERAARD kan geen enkele verster king, wat omvang betreft, wedijveren met de Grote Chinese muur. Wanneer we dus nog wat andere roemruchte muren en omwallingen noemen, willen we dus geen vergelijking maken met het Chinese bolwerk, doch alleen doen zien dat het in de oudheid een betrekkelijk normaal ver schijnsel was landstreken met muren en omwallingen te beveiligen. De gang van zaken is in het algemeen aldus: een volk dat zich sterk genoeg voelt, misdraagt zich op alle denkbare wijzen, valt in andere landen binnen, rooft en plundert naar hartelust, on derwerpt de vreemde bevol king, maakt haar op z'n minst schatplichtig, en voegt de hele streek tenslotte bij zijn eigen gebied. Dat gaat zo'n tijdje door, het rijk der veroveraars wordt steeds groter en welvarender en er vormt zich een klasse van mensen die zich het goede der aarde best laten smaken. Dit heeft echter twee nadelen. Voor iemand die altijd moet vech ten om zijn geroofde bezittingen te bescher men, valt er niet zo érg veel te genieten. Het tweede nadeel is, dat te veel geneug ten weinig bevorderlijk is voor de strijd lust. Het leven wordt dan als zó plezierig ondervonden, dat men er weinig voor ge voelt het risico te lopen dat hier ontijdig een eind aan komt. Hoewel deze nadelen wel een tijdlang door allerlei methoden ondervangen kun nen worden, is de normale gang van zaken toch in het algemeen dat de veroveraar allerlei versterkingen aanlegt om zijn rijke bezittingen tegen belagers te beschermen. Toen de Inca's geweldige gebieden in Zuid- Amerika aan zich ondergeschikt hadden gemaakt en de bevolking tot staatsslaven hadden georganiseerd, legden zij in de An des een geweldige muur aan om zich te beveiligen tegen aanvallen van fanatieke, bezitloze stammen, die ook gaarne eens van de rijkdommen wilden proeven. En de Perzen hebben in het Noorden van Klein-Azië de geweldige Kaukasische muur opgericht, die hun welvarend rijk moest beschermen tegen de invallen der barbaar se Scyten. In Tunis en Algiers hebben de Romeinen hun limes aangelegd die het Af- rikaanse deel van het rijk te gen de woestijnstammen moest beschermen. Onder „limes" verstond men oorspronkelijk een onbebouw de strook, die de grens tussen twee landen aangaf, maar later werd het een versterkte linie, die aanvan kelijk bestond uit een houten palissade met een wal daarachter, en een gracht er vóór, versterkt met forten en wachtposten. Later werden deze linies echter meestal geheel uit steen herbouwd en verschillen daar door in wezen niet van een bouwwerk als de Chinese muur. De limes die het Ro meinse rijk in boven Germanië moest be schermen tegen de Germaanse invallen, en zich uitstrekte van de Lahn tot bij de Donau, had bijvoorbeeld een lengte van 548 km. Hij werd in 260 n. Chr. echter doorbroken. In Schotland en Engeland be vonden zich twee van dergelijke verster kingen, t.w. de muur van Antonius, die dwars door Schotland liep, en de muur van Hadrianus, die de scheiding vormde tussen Schotland en Engeland. Maar nu iets anders: weet u dat het onjuist is te veronderstellen dat granaten nooit op dezelfde plek inslaan? Daarover morgen. H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1955 | | pagina 2