Rijkscursussen voor lagere
en middelbare akten
PANDA EN DE MODE-MEESTER
Wereldnieuws
V erkeersongelukken
tijdens week-einde
De radio geeft Dinsdag
Wereld-jamboree geslo
ten met groot défilé
ïn 1957 jamboree in Engeland
Ir. G. J. Th. Bakker
overleden
Inbreker zwaargewond
door schot van politie
Veertig mille verduisterd
bij Bouwbedrijfsbond
2
Drie doden, drie ernstig-
en zeven licht-gewonden
riuttftiü oejwi/m owj!
Dr. Hugenholtz
onderscheiden
Directeur Studenten Sana
torium treedt binnenkort at
Nederlands meisje omgeko-
tnen, haar vriendin gewond
Examens
Opleidingen aan Haarlemse Rijkskweekschool
Prins Bernhard
in Glasgow
„Veiligste dag van het jaar"
geschenk aan jarige prinses
Geschenk van Apeldoorn
aan prinses Wilhelmina
Dr. Jos van der Velden
kreeg onderscheiding
Oud-directeur-generaal voor
de Energievoorziening
Vermiste Nederlandse in
Parijs gevonden, lijdend
aan geheugenstoornis
W dtarrhee
k bedorvers maaq
.kater"
A
TEGEN MAAG- EN DARMSTOORNISSEN
Abbé Pierre in Oosterbeek
Hoofdboekhouder
aangehouden
Kerkelijk Nieuws
och ió liet zo
MAANDAG 29 AUGUSTUS 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Op de kruising MeervelderwegGar-
derenseweg te Uddel is een gecompliceerde
aanrijding gebeurd. De bestuurder van de
personenauto, de heer Van D. uit Rotter
dam, is Zaterdag aan de daarbij opgelopen
verwondingen bezweken. De bij het onge
luk betrokken wielrijder werd zwaar
gewond en verkeert nog in levensgevaar.
Op de Wylerbaan te Groesbeek liep het
vierjarig dochtertje van de heer Lamers
onder een auto uit Heijen. De kleine
Petronella was onmiddellijk dood. De
autobestuurder kreeg een shock.
De emeritus-predikant ds. H. J. Barnouw,
wonende te Fries (Dr.) is, toen hij de weg
overstak, door een auto aangereden. Het
slachtoffer werd overgebracht naar het
Wilhelmina-ziekenhuis te Assen. Ds. Bar
nouw is daar Zaterdagnacht overleden. Hij
bereikte de leeftijd van 75 jaar.
Zaterdagmiddag, even na drie uur, is op
de Nieuwe Zijds Voorburgwal te Amster
dam een motorwagen van een treinstel van
lijn 1 met een harde klap tegen de bijwagen
van een treinstel van lijn 2 gereden. Bij
deze botsing werden 6 passagiers en een
conducteur licht gewond. Vier van hen
konden hun weg vervolgen na ter plaatse
behandeld te zijn; de drie overigen moesten
eerst naar een ziekenhuis voor onderzoek,
maar konden daarna naar huis gaan. Ver
moedelijk is de motorwagen van lijn 1 bij
het remmen op de gladde rails doorge
gleden. Beide trams werden zwaar bescha
digd. Het tramverkeer ondervond ruim een
half uur vertraging.
Zaterdagavond omstreeks 9 uur deed
zich op de weg Ruurlo-Zelhem een ver
keersongeval voor, waarbij enige personen
ernstig werden gewond. Ter hoogte van de
boerderijen in de buurtschap de Veldhoek
bevonden zich 2 verlichte boerenwagens op
de straatweg toen een personenauto uit de
richting Zelhem en een uit de richting
Ruurlo elkaar naderden en tegelijk de boe
renwagens passeerden. Een der landbou
wers, die terzijde op zijn boerenwagen was
gezeten, werden door de botsing die daarop
volgde vrij ernstige kniewonden toege
bracht; de tweede landbouwer die bij zijn
paard liep en zijn collega wilde waarschu
wen voor het naderende verkeer werd door
dezelfde auto aangereden en daarbij ern
stig aan het hoofd gewond tegen de grond
geslingerd. De chauffeur, die het ongeluk
veroorzaakt heeft, reed door terwijl de
andere auto, na even gestopt te hebben
eveneens, in de duisternis verdween, de ge
wonden aan hun lot overlatende. Na enige
tijd passeerde een derde automobilist, die
onmiddellijk voor geneeskundige assistentie
zorg droeg.
ADVERTENTIE
BARÏELJORISSTR. HAARLEM-TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM - TEl. 71716?
DAMES PULLOVERS - VESTEN
HILVERSUM I, 402 M.
7.90 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Morgen
wijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Platen. 11.15 Kookpraatje. 11.30 Alt
mezzo en piano. 12.00 Marinierskapel. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.35
Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen
en platen. 13.25 Amusementsmuziek. 13.55
Koersen. 14.00 Les Saltimbanques, opera.
14.50 Voor de vrouw. 15.15 Cello en piano.
15.45 Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.15 De
dierenwereld en wij, causerie. 17.30 Dans
muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano 18.30
R.V.U.: Het faillissement van de wetenschap
door Prof. R. Broekman. 19.00 Paris vous
parle. 19.05 Platen. 19.15 Lichte muziek.
19.50 Journaal. 20.00 Nieuws. 20.05 The Mi
kado, operette. 21.30 Trilogie -der Misdaad,
hoorspel. 22.30 Kamerkoor en -orkest en
solist. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.40 Lichtbaken, causerie. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de huisvrouw.
11.30 Platen. 11.50 Als de ziele luistert, cau
serie. 12.00 Angelus. 12.03 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws.
13.20 Promenade-orkest en solist. 14.00 Ka
merorkest. 14.45 Platen. 15.30 Ben je zestig?
16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00
Voor de jeugd. 17.15 Idem. 17.40 Beurs
berichten. 17.45 Regeringsuitzending: Rijks
delen overzee: Delfstoffen van Suriname.
18.00 Dit is leven, causerie. 18.15 Platen. 18.20
Sportpraatje. 18.30 Dansorkest. 19.00 Nieuws.
19.10 Instrumentaal trio. 19.30 Avondgebed
en titurgische kalender. 19.45 Platen. 20.40
Actualiteiten. 20.55 De gewone man. 21.00 Uit
het Boek der Boeken, causerie. 21.15 Alt en
piano. 21.40 Kamermuziek. 22.20 Gitaar-trio.
22.55 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
TELEVISIE (N.C.R.V.)
20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 Film
programma. 20.50 De man van de kleine let
tertjes, spel. 22.05 Dagsluiting.
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Porgy and
Bess, opera (pl.) 14.00, 15.00 en 15.00 Platen.
16.02 Lichte muziek. 16.30 Platen. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.45 Boekbespreking.
18.00 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 19.00 Syndicale kro
niek. 20.00 Voor de vrouw. 21.00 Platen. 21.15
Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Clave-
cimbelconcert. 22.55—23.00 Nieuws.
Fraaie aanblik van het Admiraalzeilen tij
dens de feestelijkheden, waarmee Enkhui
zen zijn 600-jarig bestaan herdacht.
De start van de ronde en platbodemjachten
Dr. mr. W. Hugenholtz te Leiden, voor
zitter van de Wereldfederatie tot Bescher
ming van Dieren en voorzitter van de
Nederlandse Vereniging tot Bescherming
van Dieren is benoemd tot erelid van de
„Institut Juridique International pour la
Protection des Animaux, welke in 1926
werd opgericht en waarvan dr. Louis Les-
pine voorzitter is.
Naar het A.N.P. verneemt zou dr. F. N.
Sickenga, geneesheer-directeur van het
Nederlands Studenten Sanatorium te La
ren, voornemens zijn per 1 December a.s.
zijn functie neer te leggen. Sedert de stich
ting van het sanatorium heeft dr. Sickenga
er de leiding van. Omtrent de redenen
van het besluit konden nog geen inlich
tingen worden verstrekt.
De achtste wereld-jamboree, waaraan
elfduizend padvinders uit 68 landen heb
ben deelgenomen, is Zondag gesloten. Het
officiële programma kwam Zaterdag
avond ten einde toen de deelnemers ge
armd over het terrein marcheerden, de
padvinders-eed in hun eigen taal opzegden
en gezamenlijk het „Auld Lang Syne"
zongen. Daarna werden de 68 vlaggen ge
streken. Deze ceremonie ging met het af
schieten van raketten gepaard.
In zijn slotrede zei generaal-majoor D.
C. Spry, directeur van het Internationale
Padvindersbureau: „Jullie hebt gezien hoe
jongens van allerlei aard hier in opgewek
te eendracht en vriendschap bijeen zijn ge
weest. Ik vertrouw dat elk van jullie naar
huis kan gaan met de eerlijk gemeende
woorden: „Ik heb mijn -deel bijgedragen".
Generaal Spry deelde aan de padvin
ders mede dat de volgende Jamboree (in
1957) in Groot-Brittannië zal worden ge
houden. Het zal dan vijftig jaar geleden
zijn dat de padvindersbeweging door lord
Baden-Powell werd gesticht. Tevens zal
dan worden herdacht dat Baden-Powell
honderd jaar geleden werd geboren.
Auto-ongeluk in Frankrijk:
Een botsing tussen een auto en een
vrachtauto heeft de levens geëist van een
Nederlands meisje en een Amerikaanse
militair. Een tweede Amerikaan en een
ander Nederlands meisje werden gewond.
Het omgekomen Nederlandse meisje is
de 23-jarige Dina Bickman uit Den Haag,
de gedode Amerikaan is William Essom
van de luchtbasis Couvron. De gewonden
zijn de 23-jarige Janke Witmus uit Den
Haag en de Amerikaan Edward Johnson.
De auto, waarin het viertal reed, kwam
tussen Laon en St. Quentin in botsing met
een vrachtauto. Mej. Bickman werd op
slag gedood, Essom overleed in een zie
kenhuis.
's Gravenhage. Voor het notarieel examen
zijn geslaagd: J. J. Kok, Utrecht (le gedeel
te); G. Meuieman, Amsterdam (2e gedeelte).
In September van het vorige jaar werden
aan enige kweekscholen in ons land van
Rijkswege cursussen, uitsluitend voor on
derwijzers en onderwijzeressen, ingesteld
ter opleiding voor de lagere akten in Frans,
Duits, Engels, Wiskunde en Handelskennis,
teneinde het nijpende tekort aan bevoegde
krachten bij alle takken van voortgezet on
derwijs zo spoedig mogelijk aan te vullen.
Den ontwerpregeïïhg'vari deze", ih het alge
meen tweejarige, opleiding is voor de cur
sisten zo gunstig,"'dat' d'e studie slëcht'S ge
ringe financiële offers vergt.
In het afgelopen studiejaar konden er
aan de Rijkskweekschool te Haarlem dan
ook elf eerstejaarscursussen worden inge
richt: drie voor Frans en Engels, een voor
Duits, twee voor Wiskunde en voor Han
delskennis. Deze opleidingen worden in de
tweede week van September voortgezet,
terwijl de mogelijkheid bestaat nieuwe
tweejarige cursussen te vormen.
Bij wijze van uitzondering werd aan zeer
gevorderde candidaten in 1954 de gelegen
heid geboden, in een jaar zich voor de
Lagere Akte voor te bereiden. Van de
Franse cursus behaalden vijf van de zes
candidaten de akte, van de Engelse vier
van de zes. Docenten en schoolleiding kun
nen voldaan zijn over dit resultaat; toch is
duidelijk gebleken, dat men de zwaarte van
de examens niet moet onderschatten, en
dat de studie zeer veel tijd kost.
Voor het eerst wordt thans aan onder
wijzers en onderwijzeressen de gelegenheid
geboden, in de bovengenoemde vakken en
voor Ned. taal- en letterkunde opgeleid te
worden voor de laagste der middelbare
akten (de z.g. A-akten en KI). Aan de
Rijkskweekschool te Haarlem wordt de mo
gelijkheid overwogen, bij voldoende be
langstelling dergelijke opleidingen te for
meren.
Tevens zal aan die school nog een be
perkt aantal jaren de gelegenheid geboden
voorden tot opleiding voor de Hoofdakte.
Van de cursus 19541955 slaagden 42 cur
sisten voor het afgelegde examen, waarvan
Prins Bernhard is vanochtend naar Glas
gow gevlogen om een kijkje te nemen op
de nieuwe Nederlandse torpedojager
„Friesland", waarmee in de Firth of Clyde
snelheidsproeven worden gedaan.
17 de hoofdakte verwierven. Nu deze akte
op grond van de Kweekschoolwet van 1952
over enkele jaren niet meer behaald zal
kunnen worden en het bezit er van voor
velen hoogstgewenst is, zal ook voor deze
opleiding weer grote belangstelling be
staan.
De afdeling Eist van het Verbond voor
Veilig Verkeer heeft met medewerking van
de gemeente Eist, de Rijkspolitie en de
Rijkswaterstaat, een aantrekkelijk initiatief
genomen. Uitgaande van de gedachte dat
Prinses Wilhelmina zich bijzonder interes
seert voor de veiligheid van het verkeer,
wil men trachten, speciaal de 31ste Augus
tus tot een dag zonder verkeersongelukken
te maken en deze dag te maken tot de
veiligste dag van het jaar, om daardoor
aan Prinses Wilhelmina een symbolisch ge
schenk van grote waarde te kunnen aan
bieden.
De initiatiefnemers, waarbij zich ook de
afdeling van Veilig Verkeer in de naburige
gemeente Heteren heeft aangesloten, heb
ben langs de drukke autosnelweg Arnhem-
Nijmegen en op verschillende andere in- en
uitvalswegen in de Betuwe opvallende
borden met pakkende opschriften geplaatst,
die de weggebruikers aansporen vooral op
31 Augustus de grootst mogelijke voor
zichtigheid te betrachten.
Het bestuur van het Verbond voor Veilig
Verkeer te Utrecht heeft reeds medege
deeld, dat het plan haar volle sympathie
heeft en dat men ernstig overweegt deze
actie volgend jaar een landelijk karakter
te geven.
Prinses Wilhelmina heeft de wens te
kennen gegeven haar 75ste verjaardag op
31 Augustus in alle rust en teruggetrok
kenheid te vieren op het paleis Het Loo.
Niettemin hebben enkele Apeldoornse in
gezetenen een origineel plan bedacht om
uitdrukking te geven aan hun gevoelens
van verbondenheid tussen Apeldoorn en
Het Loo. De bedoeling van de initiatief
nemers is, dat de Apeldoornse gezinnen
een gelukwens per brief- of prentbrief
kaart naar Het Loo zenden. Op deze kaar
ten kan een extra bedrag aan postzegels,
tot een maximum van één gulden worden
geplakt. Het totale bedrag dat op deze
wijze aan de Prinses wordt overgemaakt
zal bestemd zijn voor het Koningin Wil-
helminafonds voor de Kankerbestrijding.
Van Internationale Grotiusstichting
Dr. Jos. van der Velden uit Haarlem is
onderscheiden met de médaille van de „In
ternationale Grotiusstichting voor de ver
nieuwing van het internationale recht". De
onderscheiding werd hem te München tij
dens een bijeenkomst van deze stichting
toegekend, tegelijk met premier Nehru van
India en dr. Max Huber, voorzitter van
het Internationale Rode Kruis. De médaille
wordt verleend aan hen, die zich verdien
stelijk maken voor de verbreiding van de
kennis van het internationale recht.
Tfr. Van der Velden, die gepensionneerd
bibliothecaris van de R.K. leeszaal en bi
bliotheek te Haarlem is en die promoveer
de als jurist, heeft een aantal werken van
Hugo de Groot uit het Latijn in het Neder
lands vertaald. Voorts maakte hij studies
over „Vondel en het recht".
Op 70-jarige leeftijd is in Den Haag
overleden ir. G. J. Th. Bakker, oud-direc-
teur-generaal voor de Energievoorziening
en laatstelijk directeur van het electrici-
teitsbedrijf Zuid-Holland.
De heer Bakker werd op 12 Mei 1855 te
Oleh-ieh op Sumatra geboren. Na in Am
sterdam de HBS te hebben doorlopen,
volgde hij het onderwijs aan het Koninklijk
Instituut voor de Marine te Willemsoord.
Als luitenant ter zee tweede klasse nam
hij deel aan de Boni- en Bali-expedities. In
Februari 1907 nam hij ontslag uit de zee
dienst en ging hij aan de Technische Hoge
school in Delft studeren. Na een studie van
slechts twee en een half jaar verwierf hij
het diploma van electrotechnisch ingenieur
Daarna is ir. Bakker korte tijd onderdirec
teur van het Gemeentelijk Electriciteitsbe-
drijf van Rotterdam geweest,Waarna hij
directeur werd van het electriciteitsbedrijf
in Den Haag. Op 1 Januari 1940 werd hij
directeur-generaal van de Electriciteits-
voorziening bij het toenmalige ministerie
van Waterstaat.
Na de bezetting volgde zijn benoeming
tot directeur van het electriciteitsbedrijf
Zuid-Holland N.V.
Ir. Bakker was onder meer secretaris van
de Vereniging van Directeuren van Electri-
citeitsbedrijven in Nederland, lid van de
Raad van Bestuur van het Koninklijk In
stituut van Ingenieurs en van de Stichting
Normalisatie in Nederlnad, voorzitter van
de Internationale Vereniging van Electri-
sche Bedrijven, president van de Confé
rence internationale des grands Reseaux,
bestuurslid van de Warmtestichting te
Utrecht, en van de Beirat des Reichsver-
bandes der Elektrizitatsverzorgung.
Mevrouw Catherine Dupuy, geboren
Hahn, geboren in 1867 te Amsterdam, die
sinds 4 Augustus spoorloos was is terug
gevonden in het ziekenhuis „La Pitié" te
Parijs. De doktoren deelden mede, dat zij
aan geheugenverlies leed en nog niet had
kunnen mededelen hoe zij 'n Parijs ge
komen was. Op 4 Augustus vertrok me
vrouw Dupuy per trein uit Nice aan de
Franse Rivièra naar Amsterdam.
De volgende dag ontving haar echtge
noot een telefoontje van een bureau van
politie in Parijs dat zijn vrouw was over
gebracht naar een ziekenhuis aangezien zij
aan geheugenverlies leed, doch toen de
echtgenoot in Parijs aan kwam bleek dat
het aan hem opgegeven adres geen po
litiebureau was. Na langdurig speuren
heeft men de bejaarde dame thans in
„La Pitié" gevonden.
De Haage salon, in Pulchri Studio die
Zaterdag gesloten is, trok 3200 belangstel
lenden. Het publiek kon stemmen welk
schilderij men het mooiste vond. De meeste
stemmen kreeg Sierk Schrode voor zijn
„Intérieur" (een gouache) Slechts 30 percent
van de betalende bezoekers heeft gestemd.
ADVERTENTIE
V'.'i -vSi' Xr yA'L -'jAvY
In de nacht van Zaterdag op Zondag om
half-één werd ingebroken in de Gerefor
meerde Kerk aan het Starreplein te
Maastricht. De inbreker verschafte zich
toegang tot de kelder, doch kon niet in de
kerk kornen, aangezien de kelderdeur op
slot was. Met een bijl heeft hij nog getracht
de deur te forceren. Vervolgens poogde
hij de kerk binnen te dringen door het ver
nielen van een glas-in-lood-raam. Buurt
bewoners werden wakker door het rinke
len van glas. Zij waarschuwden de po
litie, die snel met een radiowagen ter
plaatse verscheen. De inbreker, die op de
vlucht sloeg, werd driemaal halt toege
roepen, waaraan hij geen gevolg gaf. De
politie loste twee waarschuwingsschoten,
zonder resultaat, waarna de inbreker door
een derde schot in zijn zitvlak werd ge
troffen.
Nadat de man door het schot van de po
litie was getroffen, is hij nog doorgelopen
tot aan de Wilhelminabrug. Daar werd hij
in de struiken bewusteloos aangetroffen.
Na medisch onderzoek bleek de verwon
ding van ernstige aard te zijn. Via de lin
ker bil is de kogel doorgedrongen in blaas
en maag. De toestand van de inbreker is
nog ernstig.
Hij bleek te zijn de 52-jarige K. P. uit
Maastricht. Hij heeft reeds op verschil
lende plaatsen in ons land in kerken in
gebroken.
Op de ILCOP-conferentie, die de afge
lopen week op de Pietersberg te Ooster
beek is gehouden, is Zaterdag gesproken
door de Parijse geestelijke abbé Pierre. De
spreker schetste de slechte toestanden van
mensen in Parijs, die aan de zelfkant le
ven.
Daarna betoogde hij, dat het centrale
probleem van de gehele wereld is het ge
brek aan liefde om de millioenen mensen
die in nood verkeren te helpen. Abbé
Pierre meent, dat de middelen tot hulp
ons wel degelijk ten dienste staan en dat
de jeugd moet worden opgevoed in een
geest van hulpverlening aan hen die in
nood verkeren. Binnenkort hoopt abbé
Pierre over dit onderwerp weer in Ne
derland te spreken.
De recherche te Amsterdam heeft de 42-
jarige G. B., hoofdboekhouder van de
Algemene Nederlandse Bouwbedrijfsbond,
aangehouden, nadat van de zijde van het
hoofdbestuur aangifte was gedaan van
verduistering van ongeveer 40.000,
B. heeft na zijn aanhouding bekend
chèques en kwitanties te hebben uitge
schreven van nagemaakte handtekeningen
te hebben voorzien en zelf te hebben geïnd.
34. „Nu begrijp ik, waarom je de X-lijn
ontwierp en zulke dunne middeltjes voor
schreef!", riep Panda woedend, „dat deed
je alleen maar om arme dikzakken geld af
te persen! Vrijstellingen van je eigen wet
verkopenBah! Die hele Modewet van
jou is alleen maar begonnen voor die be
driegerij!" Joris luisterde fronsend naar
deze beschuldigingen, terwijl hij bedacht
zaam zijn mouwen opstroopte. „Dit is be
lediging van een Minister in functie", mom
pelde hij. „Welaan, strenge maatregelen
zijn hier geboden". Meteen pakte hij Panda
op en stopte hem met geweld in een X-
pakje, dat als model aan de muur hing.
„Laat mij los, lelijkerd!", riep Panda. Maar
Joris duwde hem onbarmhartig door de
hals van het pakje omlaag en trok de X-
riem stevig aan, zodat Panda niet meer
kon ontsnappen. „Niemand kan aan de X-
lijn ontkomen, manneke", zei hij. „Ook GIJ
niet, al zijt ge het vriendje van een Minis
ter". „Ik ben je vriendje niet", klonk het
benauwd doch strijdlustig uit het sparte
lende pakje.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te St Maartensdijk. J. v. Root-
selaar te Wijk bij Heusden, die bedankte
voor Keikwijk-Eruchern Bedankt voor
Obdarn L. J. v. u. Kam te Arkel-Kedichem
voor Wcrkum J. E. L. Brummelkamp tc
Westervoort Benoemd tot directeur van
het Herv. Streekcentrum te Mijnsheren-
land ds C. D. v. Coeverden, dir.-vormings
leider van ,,'t Stift" te Weerselo, die deze
ben. ook aannam.
Gercf. kerken.
Beroepen te Vollenhove-stad A. Trapman,
cand. te Ottoland. Aangenomen naar Oos
terzee D. Passchier, cand. te Utrecht.
DS W. NIJENHUIS
Ds W. Nijenhuis, Ned. Herv. predikant te
Loosduinen, zal niet, zoals abusievelijk
gemeld is, op 5 September als geestelijk
verzorger met de „Sibajak" naar Australië
vertrekken, maar niet de „Johan van Olden-
barnevelt" naar Canada gaan en vandaar
naar de Verenigde Staten, waar hij een
jaar voor studiedoeleinden Zal verblijven.
Bezegeld. De Bey van Tunis heeft zijn
conventies. Krachtens de conventies
krijgen de Tunesiërs zelfbestuur, maar
blijft het beleid op het gebied van de
Defensie en Buitenlandse Zaken in
Franse handen.
Ontslagen. Reizigers uit Hongarije, die in
Wenen zijn aangekomen, hebben ver
teld, dat „een groot aantal" Hongaarse
sociaal-democraten de vorige week uit i
gevangenschap is ontslagen, onder wie
vooraanstaande leden van de Hongaarse
sociaal-democratische beweging.
Rust. Zevenentwintig jongere leden van
de aanzienlijkste Argentijnse families
zijn gearresteerd. Aangenomen werd,
dat er vuurwapenen en een hoeveelheid
ontplofbare stoffen in beslag werden
genomen. De minister van Binnenlandse
Zaken, Albrieu, zeide vorige week, dat
het ontoelaatbaar is, dat tweehonderd
families de rust van negentien millioen
Argentijnen verstoren.
Toelating. De Oost-Duitse minister van
Buitenlandse Zaken, dr. Lothar Bolz,
heeft bij de algemene secretaris van de
UNESCO te Parijs, Luther Evans,
schriftelijk verzocht om toelating van
Oost-Duitsland tot de culurele organi
satie van de UNO.
Onvoldoende. William Lambert, leider
van de Amerikaanse landbouwdelegatie,
die een bezoek aan de Sovjet-Unie heeft
gebracht, heeft in een vraaggesprek
voor de Amerikaanse radio verklaard,
dat de voedselreserves van de Sovjet-
Unie onvoldoende voor haar zijn om een
oorlog te voeren. Dit zou volgens Lam
bert een der redenen kunnen zijn voor
de verzoenende Sovjet-politiek.
Vergaan. Nabij de Plettenberg-baai (Zuid-
Af rika) is Zaterdag in een plotseling
opkomende storm een treiler met vijf
tien opvarenden vergaan. Slechts twee
van hen kwamen ongedeerd aan wal bij
Kaap St. Francis. Men vreest dat de
overigen zijn omgekomen.
Bescherming. De Amerikaanse atoomdes
kundige dr. Austin Brues heeft te Ko
penhagen verklaard, dat een grote dosis
alcohol en het zo lang mogelijk inhou
den van de adem een zekere bescher
ming bieden tegen atoomstraling.
Onverhoeds. Een wolkbreuk heeft in de
Britse kroonkolonie Hongkong Zondag
een overstroming veroorzaakt, die aan
21 jonge mensen het leven heeft ge
kost, onder wie ten minste zestien kin
deren. De overstroming kwam onver
hoeds toen een stuwdam in de rivier de
Taipo Kau plotseling bezweek.
Benzinebrand. In een van de grootste
Amerikaanse olieraffinaderijen die van
de Standard Oil Company te Whiting in
de staat Indiana, heeft zich Zaterdag
een zware ontploffing voorgedaan,
waardoor een man en een kind om het
leven kwamen en 44 gewond werden.
Er zijn dammen aangelegd om de stro
men benzine op te vangen. Een deel van
de benzine wordt door de riolering van
de stad naar het Michiganmeer geleid.
De bewoners van Whiting mogen op
straat niet roken. Ongeveer zestig grote
tanks liggen in de gevaarlijke zóne. Een
ervan vloog twintig uur na de eerste
ontploffing in brand.
Melkpoeder. Tot dusver zijn 42 kinderen
in Japan overleden na het gebruik van
melkpoeder en bijnè vijfduizend ziek
geworden. Een onderzoèk heeft uitge
wezen, dat het poeder niet alleen „een
behoorlijke hoeveelheid arsenicum" be
vatte, maar ook schadelijk radio-actief
was. Van officiële zijde is echter niet
verklaard, dat de sterfte en ziekte onder
de kinderen aan radio-activiteit te
wijten is. Het arsenicum kwam voor in
het natriumphosphaat, dat de fabriek
gebruikt om de oplossing van het melk
poeder te bevorderen. De firma zal ver
goeding betalen.
Geluk. De Sovjet-Unie heeft haar cam
pagne om in de Sovjet-Unie geboren
personen tot terugkeer uit de Verenigde
Staten te bewegen versterkt, aldus be
richt de „New York Herald Tribune".
Russische emigranten in het gebied van
New York hebben duizenden drukwer
ken en met de hand geschreven brieven
van verwanten uit de Sovjet-Unie ont
vangen, waarin hun een gelukkig leven
in de Sovjet-Unie wordt beloofd. Een
en ander gaat volgens het blad gepaard
met een ongekend felle anti-Ameri
kaanse propaganda.
Onweer Zware onweders, die in het week
einde boven het Noordelijk deel van
West-Duitsland hebben gewoed, hebben
alleen in de staat Sleeswijk-Holstein
aan acht personen het leven gekost. Zij
werden door de bliksem getroffen.
Hevige hagelbuien richtten aanzienlijke
schade aan.
U WEET, hoe de boomringen ontstaan
Aan de binnenzijde van de boomschors be
vindt zich een stof, die cambium wordt
genoemd. Dit cambium groeit zowel in bin
nenwaartse- als buitenwaartse richting en
vormt naar binnen toe houtcellen. In ge
matigde streken is deze groei verre van
gelijkmatig, want zij is het sterkst in het
voorjaar, neemt daarna geleidelijk af en
komt in de herfst en de winter
geheel tot stilstand. In het f
voorjaar worden dan ook be
trekkelijk grote cellen ge-
vormd, maar naarmate het G ÜÏÏ1 Dl U1T1
seizoen verstrijkt worden de
nieuwe cellen steeds kleiner
en kleiner, waarna in het vol- V
gend voorjaar plotseling weer
de grote cellen ontstaan. Door deze af
scheiding tussen grote en kleine cellen,
kunnen we de jaarringen der bomen on
derkennen.
In verband met de groei, die zich in het
cambium van de boom voltrekt, heeft
prof. Burr van de Yale Universiteit be
langwekkende proeven genomen. Hij stak
in een esdoorn twee electroden, één in de
bast en één in het cambium, waarna met
een microvoltmeter de electrische span
ningsverschillen werden gemeten. Uitge
zet op een grafiek, gaven deze spannings
verschillen een hoogst merkwaardig beeld
te zien, want na een groot aantal metingen
gedurende enige maanden, bleek het groot
ste potentiaalverschil tussen bast en cam
bium op te treden tijdens de vroege mor
genuren, twee tot vier uur vóór de opkomsti
van de zon. Daarna daalde het spannings
verschil geleidelijk tot het laagste punt,
dat enige uren vóór zonsondergang werd
bereikt. Hieruit kon worden afgeleid, dat
er verband bestaat tussen de potentiaal
verschillen in de boom en het rhythme van (Nadruk verboden)
de zon. „Het lijkt er dus op, dat de boom
electrische energie vergaart, te beginnen
met zonsondergang, zodat een maximum
voorraad ontstaat in de vroege morgen
uren. Gedurende de dag wordt uit dit
reservoir electrische energie geput ten be
hoeve van verschillende levensprocessen
(koolzuurassimilatie, verdamping, e.d.) zo
dat laat in de middag de voorraad is uit-
geput", aldus drukte prof. Burr
zijn bevindingen op aanschou
welijke wijze uit.
Maar daarmee is de zaak
nog niet afgedaan, want
analyse van de grafieken
waarop de dagelijkse schom-
melingen waren opgetekend,
toonde tevens aan, dat de
spanningsverschillen tussen
electrische
cambium en bast zich niet alleen in een
dagelijks, maar óók in een maandelijks
rhythme bewegen. Ongeveer om de dertig
dagen gaven de potentiaalverschillen een
duidelijk maximum te zien, dat een dag
of tien later door een tweede maximum
werd gevolgd, terwijl zich tussen deze
maxima korte perioden van minima ver
toonden. Deze schommelingen bleken geen
enkele correlatie te vertonen met lucht-
druk, temperatuur of vochtigheid van de
lucht, maar wèl met de standen van de
maan, zodat Burr voorstelde aan de hand
van zijn metingen de verandering van de
maanfasen aan te kondigen, met een nauw
keurigheidsgraad van twee dagen!
Over de maan gesproken, weet u dat dit
hemellichaam ongelofelijk ingewikkelde
bewegingen maakt tijdens haar tocht om
de aarde?
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
