Eerste Zuiderzeepolder moest twee
maal pioniersstadium door
VAN NELLE'S
PANDA EN DE MODE-MEESTER
zie se er geen
Met VELP0N
Tegen kapitein van de „Maasdam" één
maand intrekking diploma geëist
Wereldnieuws
barst van!
Wieringermeer een kwart eeuw
Gemeente - nauwelijks 10 jaar oud -
betrekt Zaterdag nieuw raadhuis
i&iuf
Jet nyttRio Ofrteycu oiu/r
De radio geeft Zaterdag
Slotvoorstelli ng
Bloemendaal
„Kapiteins stellen te veel
vertrouwen in radar"
och ió ket
zo
Water- en landbouwkunde
deden er hun voordeel mee
Suède Jasjes in kleuren 110.-1
Gezant van Oostenrijk
Begrafenis Henri Eerens
Kind dronk Iandbouwvergii
VA N NEL LI KW A LI Tl
Aanvaring van „Maasdam" voor Raad van de Scheepvaart
Kerkelijk Nieuws
Speciale aanbieding
DE KLOMPENCENTRALE
Koe als
trekdier
J
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1955
(Van een verslaggever)
HET MOTIEF „Van bruisend water tot ruisend graan" wordt dit jaar na het eeuw
feest van de Haarlemmermeer nog eens herhaald: dit weekend viert de Wieringer-
meerpolder zijn 25-jarig bestaan. Het gebeurt op een wat bescheidener wijze: met
ruiterfeesten en andere sportontmoetingen, waarin vooral de broederschap met de
eerste generatie van de Noordoost-polder tot uiting komt, met een hoogdraadshow
en een openluchtspel, dat speciale hulde brengt aan de geestelijke vader van de
Zuiderzeewerken, dr. ir. C. Lely. Om historisch verantwoord te zijn had het feest
eigenlijk op 21 Augustus gevierd moeten worden, maar dat was agrarisch niet
verantwoord: de maaidorsers zoemden nog overal: de Wieringermeer moest eerst
weer een van die voortreffelijke oogsten afleveren, die men daar gewoon is aan
de Nederlandse economie bij te dragen sinds in October 1930 (nog geen drie weken
na de drooglegging!) het eerste koolzaad werd gezaaid. Op de nog braakliggende
grond tierden toen de zeeasters nog welig en de pluisjes ervan moeten tot Alkmaar
toe het oude land ingewaaid zijn.
Op een persconferentie, die het „Comité
1955 Wieringermeer" in het hotel „Lely"
te Slootdorp hield, wees ir. A. Ovinga,
rentmeester der Domeinen in het rentambt
Wieringermeer, midden in zijn uiteenzet
ting over de polder even naar buiten.
„Kijk, die dikke bomen, die daar nog tus
sen staan, die zijn nog van vóór de inun
datie." Het is dat sinistere intermezzo, dat
op 17 April 1945 begon en een nieuw tijd
vak van pionieren noodzakelijk maakte,
dat de kwart eeuw van de Wieringermeer
al zulk een geladenheid geeft aan emotie
en bedrijvigheid.
Nuttige staatsbemoeiing
De kolonisatie in dit nieuwe land heeft
zich overigens heel wat harmonischer vol
trokken dan bijvoorbeeld in de Haarlem
mermeer, hetgeen wel in het bijzonder te
danken is aan de zeer intensieve en ratio
nele bemoeienis van de staat met dit
nieuwe land. De staat nam de ontginning
en de verkaveling op zich, hij stichtte de
bedrijfsgebouwen, bouwde de dorpen, leg
de de wegen en kanalen aan, zorgde voor
bos en plantsoenen, voor drinkwater- en
electriciteitsvoorziening en regelde de ko
lonisatie. Hoezeer de interesse van de
staat ook de landbouw geldt blijkt wel uit
de 37 staatsboerderijen, die samen onge
veer duizend hectaren beslaan. Een ander,
nog merkwaardiger uitvloeisel van deze
toestand was, dat de Wieringermeer tot
na de bevrijding geen normaal function-
nerende gemeente gekend heeft. De ver
antwoordelijkheid berustte bij de Directie
van de Wieringermeer en bleef daar in
feite ook bij berusten nadat deze een re
presentatieve bestuurscommissie in het
lgy^n had geroepen.
In Juli 1941, toen de Directie van de
Wieringermeer haar taak eindigde om zich
aan het NO-polder project te kunnen wij
den, leek het even tot een gemeente Wie
ringermeer te komen, maar nog voordat
de verkiezingen voor de raad zouden wor
den gehouden, stelden de Duitsers de ge
meentewet buiten werking. Men kwam
daarna niet eerder aan de raadsverkiezin
gen toe dan op 26 Juli 1946.
De gemeente Wieringermeer, die in
wezen dus nog geen tien jaar oud is
ADVERTENTIE
BARIELJORISSTR. HAARLEM TEM 3439
FE-RD. B01STR. 48 A DAM iTEL. 717162
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen,. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen.. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.30
Orgel. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gymnastiek
voor de vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Tijdelijk
uitgeschakeld, causerie. 10.05 Morgenwijding.
10.20 Voor de arbeiders in de continu-bedrij
ven. 11.30 Moderne muziek. 12.00 Platen.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Promenade-orkest.
14.00 Sportpraatje. 14.15 Harmonie-orkest.
14.35 Streekuitzending. 15.00 Wat is Vivi
sectie, causerie. 15.15 Accordeon-orkest en
solist. 15.45 Van de wieg tot het graf, cause
rie. 16.00 Omroep-orkest en solist. 17.00
Pvadio-weekjournaal. 17.30 Platen. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Amusements
muziek. 18.45 Regeringsuitzending: Atlantisch
allerlei. Een en ander over de 15 landen van
het Atlantisch Pact. 19.00 Artistieke Staal
kaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40
Zendeling op Nieuw Guinea, causerie. 19.55
Deze week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05
Platen. 20.35 Cabaret. 21.20 Amusementsmu
ziek. 21.50 Socialistisch commentaar. 22.05
Dansmuziek. 22.30 Jurre Jurk, klankbeeld.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7.45 Morgengebed en liturgische kalen
der. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen.
9.00 Voor de huisvrouw. 9.55 Hoogmis. 11.45
Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.20 Platen. 13.45 Platen.
14.00 Boekbespreking. 14.10 Kamermuziek.
14.40 Gemengd koor. 15.00 Kroniek voor Let
teren en Kunsten. 15.35 Harmonie-orkest.
16.00 Gregoriaanse zang. 16.30 Platen. 17.00
Voor de jeugd. 18.00 Platen. 18.15 Journa
listiek weekoverizcht. 18.25 Platen. 18.30 Par
lementair overzicht. 18.40 Instrumentaal
octet. 19.00 Nieuws. 19.10 Lichtbaken, cau
serie. 19.30 Avondgebed en liturgische kalen
der. 19.45 Platen. 20.40 Actualiteiten. 20.55
De gewone man. 21.00 Gevarieerde muziek.
21.35 Voor de jeugd. 22.15 Platen. 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22—
24.00 Platen.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
20.1523.00 Cabaret.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.15 Radio-Almanak. 14.30 Journaal.
15.00 Platen. 15.45 Accordeonmuziek. 16.00
Platen. 16.15 Accordeonmuziek. 16.30 Platen.
16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.30 Orgelconcert. 18.15 Platen. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45
Omroep-Ommeganck. 21.15 Verzoekprogram
ma. 22.00 Nieuws. 22.15 Lichte muziek. 23.00
Nieuws. 23.0524.00 Platen.
BBC, uitzending voor Nederland.
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Vorm en. kleur. Sport (Op 224 en 49 mj.
heeft al in verschillende behuizingen
gezeteld, maar nu heeft zij dan toch
een waardig raadhuis in Wieringer-
werf, een schepping van de Aalsmeerse
architecten prof. ir. J. F. Berghoef en
ir. H. Klarenbeek. Het gebouw, dat in
een strakke lijn is uitgevoerd en opvalt
door zijn merkwaardige bordes en zijn
fraaie, representatieve hal, zal aan
staande Zaterdag op het feest officieel
in gebruik worden genomen in tegen
woordigheid van de commissaris der
Koningin en de minister van Verkeer
en Waterstaat.
Vierde dorp op komst
Met hoeveel zorg en toewijding de mo
gelijkheden van de Wieringermeer en zijn
bewoners van het begin af ook zijn be
studeerd, er zijn uiteraard ook fouten ge
maakt, die thans duidelijk aan het licht
treden. Het was in allerlei opzichten een
object van velerlei wetenschappelijk on
derzoek hetgeen zelfs tot uiting kwam
in schedelmetingen bij de bewoners, die
uit alle delen van het land afkomstig wa
ren. Een van die fouten, waar men thans
de gevolgen in toenemende mate van on
dervindt is de ligging van de drie dorpen
Wieringerwerf, Slootdorp en Middenmeer,
die te zeer opeen zijn gebouwd, waardoor
bijvoorbeeld het Oostelijk deel van de pol
der een te zeer afgelegen karakter heeft.
Dat wreekt zich vooral bij de aantrekking
van arbeidskrachten in dit deel van de
polder. „Maar het rijk heeft die fout zelf
erkend en daarom hopen we ook dat het
ons de nodige steun zal geven bij het
bouwen van een vierde dorp, daar in het
midden-Oosten", ze zei de burgemeester,
de heer F. Omta. „Ruim 900 mensen moe
ten dagelijks nog van buiten de polder
komen om hier hun werk te doen en we
zitten al met 1721 woningen voor 1775 ge
zinnen."
JongteBèvoIkihg
De Wieringermeer heeft een buitenge
woon jonge bevolking: 46 percent ervan
is jonger dan twintig jaar en 1 1/2 percent
ouder dan 65 jaar. De gemeente telt thans
7800 zielen en de prognoses doen een uit
eindelijk zielental verwachten van 12.000
tot 15.000. De groei gaat overigens snel ge
noeg met een geboortecijfer van 30 op de
1000, hetgeen gelijk is aan het hoogste ge
meentelijke cijfer in Noord-Brabant.
De landelijke betekenis van de Wie
ringermeer is in de eerste plaats de ge
weldige stimulans die van deze landaan
winning uitging voor de waterbouwkunde,
vooral door de technische zekerheden, die
het verschafte. Waar vroeger ondernemin
gen van deze aard en grootte veel proble
matiek met zich meebrachten, bestaat er
thans bijvoorbeeld geen twijfel meer over
of Zuidelijk Flevoland zal in 1957 droog
vallen. Deze zekerheid berust op de er
varing, waarin ook de Wieringermeer een
belangrijke schakel vormt. Voorts heeft
men veel geleerd wat de boerderijbouw
betreft: de ervaringen met verschillende
typen hebben een nieuw type als het meest
ideale doen ontstaan, dat thans ook in de
andere Zuiderzeepolders gaat verrijzen.
De selectie, waaraan de staat bij de uit
gifte van boerderijen de gegadigden onder
wierp en de eisen, die gesteld werden, wa
ren een zeer krachtige stimulans voor het
gehele landbouwonderwijs in ons land. De
mechanisatie van de landbouw heeft zich
in deze polder het snelst ontplooid: in het
begin van de dertiger jaren werd er al
geëxperimenteerd met maai-dorsers. In
1948 waren er 186 wieltractoren in gebruik
en in 1954 al 531 (op 513 boerderijen). Het
aantal werkpaarden nam in diezelfde
periode af van 1348 tot 961.
De Wieringermeer was voorts de eerste
ADVERTENTIE
polder met een gedetailleerde bodemkaart.
Van elke kavel werd zo'n kaart gemaakt,
zodat iedere boer de structuur van zijn
grond kent. Deze is over de hele polder
nogal gevarieerd. Dat men daaraan, wat
de landbouw aangaat, overigens niet al te
zeer overgeleverd is, wordt wel bewezen
in de Noordhoek, die het eerst droog kwam
en tot veler teleurstelling voor zover het
oog toen nog reikte slechts grof zand te
zien gaf. Er onder bevindt zich echter een
vruchtbare kleilaag: vandaar dat men deze
twee grondsoorten al voor een groot deel
„ondersteboven" gehaald heeft.
Reeds over een oppervlakte van 3000
hectaren heeft men thans door diepploegen
en spitten de klei boven gehaald. Er is een
loonploeger in de Wieringermeer, die hier
toe een ploeg geconstrueerd heeft welke de
grond tot op 1.90 meter diepte omwoelt.
De vjordingsgeschiedenis van de Wierin
germeer is daardoor niet alleen het ont
worstelen van bouiogrond aan de zee, maar
ook aan de aarde.
ADVERTENTIE
Ter sluiting van het seizoen wordt Zon
dagmiddag 11 September in Bloemendaals
Openluchttheater een populaire voorstel
ling gegeven door het Ballet der Lage
Landen, dat onder artistieke leiding van
Mascha ter Weeme staat. Op het program
ma staan onder meer zogenaamde wijn-
plukkers-pas-de-deux uit de eerste acte
van „Giselle" en fragmenten uit de tweede
acte van „Het Zwanenmeer" van Marius
Petipa in de herzetting van Jack Carter op
muziek van Tsjaikofsky met Ine Rietstap
als Odette en Marten Molema als Prins
Siegfried..
De uitvoering wordt geopend met „Le
foyer de la danse" van Susanna Egri op
een potpourri van muziek van Rossini,
waarvoor Gerard Hordijk de costuums ont
wierp. Verder komen er dan nog twee Ne
derlandse werken tot vertoning, namelijk
„Het mislukt aensoeck" op muziek van
Julius Röntgen (naar een gegeven van
Thomas Asselijn) en „Boerenbruiloft" op
muziek van Albert Bocai, beide in choreo
grafie van Pieter van der Sloot en met
costuums van Karei Brückmann.
De nieuwe gezant van Oostenrijk bij het
Nederlandse hof de heer K. Wildmann, die
dr. E. Filz als zodanig opvolgt, is met zijn
echtgenote in ons land. gearriveerd.
De heer Wildmann, die de persoonlijke
titel heeft van ambassadeur, is secretaris
generaal geweest van het ministerie van
Buitenlandse Zaken.
Onder veel belangstelling, vooral uit to
neelkringen, is Donderdag op „Westduin
het stoffelijk overschot van de Haagse to
neelspeler Henri Eerens ter aarde besteld.
De stoet, die vertrok van het ziekenhuis
Bronovo, reed langs de Koninklijke
Schouwburg, waar het volledige gezelschap
van de Haagse Comedie stond opgesteld.
Directie en de collega's volgden de baar te
voet tot aan de Kloosterkerk.
Mr. Albert van der Hoogte vertegen
woordigde de Haagse wethouder voor On
derwijszaken, Louis van Gasteren de Ne
derlandse Comedie en Hans Tobi het Rot
terdams Toneel.
De vijfjarige Gerrit de Man uit 's-Gra-
vendeel, die bij familie logeerde, omdat
zijn ouders met vacantie zijn, heeft uit een
fles gedronken, die een landbouwvergif
bevatte. Het kind werd onmiddellijk nadat
men ontdekte wat het gedaan had, naar
het ziekenhuis in Dordrecht gebracht, maar
bij aankomst was het reeds overleden.
ADVERTENTIE
«tëSfÊÊÊÈï?
De inspecteur voor de scheepvaart, de heer J. Metz, heeft voor de Raad voor de
Scheepvaart te Amsterdam verklaard, dat hij van mening is, dat de gezagvoerder van
de „Maasdam" de heer J. B. van G. uit Rotterdam medeschuldig is aan de aanvaring
van zijn 15.024 brt. metend passagiersschip van de Holland Amerika Lijn met het
Franse vrachtschip „Tofcvo" tijdens mistig weer op 2 October van het vorig jaar voor
de kust van Rhode Island. De heer Metz vroeg de raad, die de scheepsramp waar
bij beide schepen zware materiële schade opliepen, doch op eigen krachten naar de
haven van New York konden komen heeft onderzocht, de gezagvoerder te straffen
met het inhouden van zijn diploma voor de tijd van één maand.
Kort na het verlaten van de haven van
New York, terwijl de meeste passagiers in
de bioscoopzaal vertoefden, is het schip
tijdens de dichte mist aan stuurboordzijde
aangevaren door het Franse schip. Met
een groot gat in de boeg is de „Maasdam"
teruggekeerd naar Hoboken. Het heeft
geen water gemaakt. Ook het Franse schip,
dat zwaar werd beschadigd, kon op eigen
kracht de haven bereiken. Hier zijn de
schepen in dok gegaan.
De inspecteur zei namens de inspec
teur-generaal voor de scheepvaart, dat de
gezagvoerder zich niet heeft gehouden aan
de bepalingen in de scheepswetten, die
voorschrijven dat de gezagvoerder een ma
tige vaart moet laten lopen onder mistige
weersomstandigheden. Bovendien moet
deze vaart geminderd worden „onder be
staande omstandigheden en toestanden".
Het schip liep 17,5 mijl en de gezagvoerder
heeft geen vaart laten minderen, ook niet
toen het Franse schip reeds op het radar
scherm zichtbaar was. „Radar aan boord
ontslaat een kapitein niet van de verplich
ting de voorschriften stipt in acht te ne
men", zo zei de heer Metz. „Het is verba
zingwekkend dat de kapitein de vaart niet
heeft geminderd". Er gaat blijkbaar van
het radarscherm een soort suggestie uit,
waardoor de kapitein meent tot bepaalde
conclusies te moeien komen. Deze sugges
tie heeft in dit geval tot verkeerde conclu
sies geleid, waardoor de aanvaring is ont
staan.
„Men kan uit deze scheepsbotsing de le
ring trekken, dat gezagvoerders van grote
zeeschepen niet te veel vertrouwen in
radar moeten stellen. De gegevens op twee
radarschermen verschillen wel eens van
elkaar. Ik hoop dat in brede kring deze
lering uit dit ongeval wordt getrokken",
zo besloot de heer Metz.
Hoewel ook het Franse schip een te hoge
vaart heeft gelopen omdanks de ongunstige
omstandigheden, is de inspecteur van me
ning, dat de schuld van de kapitein van de
„Maasdam" van vrij ernstige aard is. Hij
wilde rekening houden met de staat van
dienst van deze zeeman, die hij „een ka
pitein zonder vrees of blaam" noemde. Hij
zei het te betreuren, dat deze prachtige
loopbaan op zee thans moet worden afge
sloten de kapitein is inmiddels gepen-
sionneerd met een bestraffing door de
raad voor de scheepvaart. Hij vroeg de
raad de gezagvoerder te straffen met het
inhouden van zijn diploma voor de tijd van
één maand. De raad zal later schriftelijk
uitspraak doen.
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Lochem, F. v. d. Hey-
den te Lippenhuizen.
Aangenomen naar Emmererfscheider-
veen, J. v. Hartingsveld, vicaris te Wehe.
Ch,r. Geref. Kerken
Tweetal te Gouda: J. P. Geels te Haarlem
en B. Bijlcveld te Noordeloos.
Ds. Pynacker Hordijk met emiritaat
Ds. H. J. Pynacker Hordijk, Ned. Her
vormd predikant te Nieuw- en St. Joos-
land, zal 1 October met emiritaat gaan. Ds.
Pynacker Hordijk werd in 1890 geboren te
Brussel, waar zijn vader predikant was.
In 1918 bevestigde zijn vader hem te Waal
en Koog op Texel in het predikambt. Ds.
Pynacker, die quaestor was van de ring
Heerenveen, 17 jaar penningmeester van
de Evangelisatievereniging in de de classis
Heerenveen en thans scriba van de ring
Middelburg, werd in Friesland in een he
vige kerkelijke strijd gewikkeld, die tot
zijn schorsing leidde. Hij schreef een bro
chure „Waarom geschorst", die er toe leid
de, dat de synode hem vrijsprak.
ADVERTENTIE
Mooie grote STRIJKPLANKEN 14.75
Bij aankoop van een WRINGER
een BOK van 16.50 voor 12.50
WRINGERS v.a29.95
Dr. Leijdsstr. 10 - Haarlem - Tel. 11784
Leentjebuur. Volgens de „Gazet van Ant
werpen" is er geen enkele radartech
nicus meer op de luchthaven te Meis
broek. Ook de laatste heeft zich door
de hogere salarissen bij de televisie la
ten weglokken. Bij de passage of de
aankomst van vooraanstaande persoon
lijkheden wordt hij aan de nationale
luchthaven uitgeleend.
Herstel. President Zapotocky van Tsjecho-
slowakije is bevredigend hersteld van
een ernstige hartaanval. In een medisch
bulletin wordt gezegd, dat de zeventig
jarige president onder dokterstoezicht
zal blijven. Zapotocky werd vorige week
Dinsdag ziek tijdens een bijeenkomst
van de Nationale Vergadering.
Onofficieel. Premier Erlander van Zweden
heeft een uitnodiging van de Russische
regering om in het begin van het vol
gend jaar een onofficieel bezoek aan de
Sovjet-Unie te brengen, aanvaard, al
dus een officiële bekendmaking in
Stockholm.
Droog. Tengevolge van de droogte heeft
men in Schotland de aanmaak van
Whisky tijdelijk moeten stopzetten:
goede whisky kan alleen met behulp van
zuiver beekwater gemaakt worden, zeg
gen de kenners.
Kuur. Perzische militaire politie heeft in
Teheran invallen gedaan in vijftig
opiumkitten. Vele opiumschuivers wer
den aangehouden en, al naar gelang hun
toestand, overgebracht naar een spe
ciaal ziekenhuis of een kamp in een
park, waar zij een anti-opiumkuur
moeten ondergaan.
MM-lijn. Amerikaanse vliegtuigontwer
pers verwachten, dat de snelheid van
straaljagers aanzienlijk kan worden
vergroot door de romp van het vlieg
tuig in het midden te versmallen. Men
spreekt van de „Marilyn Monroe-lijn",
aldus het blad „Aero Digest". De lucht-
weerstand wordt vooral verminderd
wanneer het toestel in de buurt van de
geluidsnelheid komt.
Vrij. Uit de Sogamo-gevangenis te Tokio
zijn 33 Japanse oorlogsmisdadigers vrij
gelaten, onder wie de gewezen vice-
admiraals Komatsoe en Isajama. Acht
tien hunner zijn destijds door de Ne
derlandse autoriteiten veroordeeld en
vijftien door de Amerikaanse.
Welkom. De Oost-Duitse regering heeft be
kend gemaakt, dat buitengewone maat
regelen nodig zijn om de oogst snel en
zonder verlies binnen te halen. Zon
dags moet doorgewerkt worden. Amb
tenaren, fabrieksarbeiders, huisvrouwen
en gepensionneerden zijn welkom als
helpers bij de oogstwerkzaamheden,
vooral bij het rooien van aardappelen.
Goud. Volgens een decreet van het presi
dium van 't Sovjet-parlement (Opper
ste Sovjet) zal de ster op de nationale
vlag voortaan in goud geborduurd
zijn en niet meer, zoals tot nog toe, in
rood met gouden rand.
Familie. John Spencer Churchill, neef van
Sir Winston Churchill en zwager van
Sir Anthony Eden, en zijn vrouw, zijn
op beschuldiging van openbare dron
kenschap voor een Londense rechtbank
verschenen. Volgens de Churchills, bei
den kunstschilders, was er „een inci
dentje geweest voor hun huis" in Ken
sington. Zij werden tegen borgtocht op
vrije voeten gesteld.
Kans. De regering van Malakka heeft de
communistische verzetslieden in de
oerwouden van Malakka een kans ge
geven, zich over te geven en vrijgesteld
te worden van vervolging wegens mis
daden, onder communistische leiding
bedreven. Een dergelijk aanbod is ook
gedaan aan de verzetslieden in de kolo
nie Singapore, wier aantal op drie dui
zend wordt geschat.
Hoogtepunt. Volgens de Amerikaanse open
bare gezondheidsdienst is de kinder
verlammingsepidemie in de Verenigde
Staten over haar hoogtepunt heen. In de
week eindigend op 3 September werden
2.033 gevallen geregistreerd (in dezelfde
perode van het vorige jaar 2.010). In
de week daar voor werden nog 2.289
gevallen gemeld.
Voorbereiding. In Brussel zijn honderd ge
leerden uit veertig landen bijeen ter
voorbereiding van het geophysische jaar
(19571958). De Sovjet-Unie en de
Verenigde Staten zijn beide vertegen
woordigd. In het geophysische jaar, dat
achttien maanden zal duren, zullen de
stratosfeer en de inonosfeer bestudeerd
worden.
ADVERTENTIE
Vraag
de juiste
soort
44. „Maar mijnheer Panda!", riep Jollie-
pop, „het lijkt mij onmogelijk om een ein
de te maken aan het bewind van minister
Goedbloed. Bedenk, hoe groot zijn aan
hang onder het vrouwelijk deel van de
bevolking is!" „Die aanhang zal hij gauw
kwijt zijn", antwoordde Panda grimmig
terwijl hij naar de deur holde, „vanavond
nog, als alles goed gaat!" „Vanavond?",
herhaalde Jolliepop. „Onmogelijk! Als ik
zo vrij mag zijn. Vanavond immers zal
iedere dame in den lande vol geestdrift
kijken naar de nieuwe hoedjes, die hij
voor de televisie gaat vertonen". „Maar
ze zullen nog meer zien", antwoordde
Panda, „en dat zal ze razend op Joris ma
ken! Wacht maar af!" En met deze woor-
"""N
den rende hij heen, om zijn geheimzinnig
plannetje uit te voeren. Toen hij hijgend
het ministerie van Modezaken bereikte,
stond daar al een auto, waaruit televisie
camera's en andere apparaten werden ge
laden, die voor de uitzending van die
avond nodig waren. „Net op tijd", dacht
Panda. „Nu moet ik proberen, om onge
merkt naar binnen te glippen".
IN VERSCHILLENDE andere landen
kunnen we op de binnenwegen nog wel
eens een kar zien voortsukkelen, getrok
ken door een koe. Ook de trekos behoort,
ondanks de modernisering van de land
bouw, in Europa nog niet tot het verleden.
Maar in Nederland heeft het rund als
trekdier reeds lang afgedaan. Niet omdat
de mechanisering van het landbouwbedrijf
in ons land zo'n grote voor-
sprong op het buitenland
heeft, óók niet omdat de koe
als trekdier niet zou deugen,
maar louter en alleen terwïlle
van de schijn tegenover de
buitenwereld.
De koe heeft als trekdier
ongetwijfeld goede kwalitei
ten, maar het is eveneens een feit, dat van
de koe, die haar trekkracht aan het be
drijf geeft, niet tegelijkertijd een grote
melkgift kan worden verlangd. Het dier
dat voor het trekken wordt afgericht,
moet dus als melkleverancier worden af-
gescherven. Dit is op zichzelf geen be
zwaar, getuige het feit dat op het kleine
gemengde bedrijf op de zandgronden in
vroeger tijden de koe veelvuldig als trek
dier werd gebruikt. Deze boerenbedrijven
stonden maatschappelijk tussen het kleine
bedrijf zonder trekdier, èn het bedrijf dat
zich de weelde van een paard kon veroor
loven. U weet, dat in die tijden het be
drijfje, dat het zonder paard moest stellen,
vrijwel geheel van burendiensten afhan
kelijk was. Zeker, de keuterboer zou de
akker met de spa kunnen bewerken en bij
het binnenhalen van de gewassen had hij
een kruiwagen kunnen bezigen, maar een
dergelijke primitieve techniek kostte wel
erg veel tijd, afgezien nog van het feit dat
al dit zware werk op den duur slopend is
voor het taaiste gestel. Veel kleine bedrijf
jes waren bij tijd en wijle dan ook aange- (Nadruk verboden)
wezen op de hulp van hun grotere buur
man, die met zijn paard het werk snel
kon opknappen. Die buurman verkreeg
daardoor een zekere machtspositie en
menige boer liet er zich graag op voor
staan dat een aantal keuterboertjes van
zijn vriendelijkheid en welwillendheid af
hankelijk was.
Vaak - hoe kan het anders - is de hulp
van de grote boer juist no
dig op het ogenblik dat er
op het grote bedrijf werk ge
noeg voor het paard is, zo
dat de kleine boeren die
zich dit enigszins konden ver
oorloven, van hun koeien
één dier afzonderden dat
voor trekken werd afgericht,
waardoor zij minder afhankelijk van de
burenhulp werden. Kleine boer bleven zij
desondanks, want boer-met-een-paard
bleef het ideaal waarnaar iedere keuter
boer hunkerde. In het begin van deze
eeuw, toen de landbouw in ons land zich
in opgaande lijn bewoog, scheen voor vele
keuterboertjes de roemvolle toekomst om
ééns in het bezit van een paard te geraken,
niet ondenkbaar ver af te zijn. En met dit
ideaal in het verschiet dachten zij er niet
aan met een koekarretje naar het dorp te
rijden en openlijk te demonstreren dat zij
zich de weelde van een paard niet kon
den veroorloven. Liever het paard van de
buurman geleend, dan zich deze „schande"
op de hals te halen! Door deze benepen
zienswijze is de koe als trekdier in ons
land al reeds een halve eeuw in discrediet.
Over trekken gesproken, weet u dat
zijde verhoudingsgewijs sterker is dan het
beste staal?
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
