Nieuw waterloopkundig
laboratorium in Delft
IN DE WERELDPOLITIEK
In Sumner (VS) viel een offer
Agenda voor
Haarlem
Goede naam van Adenauer
in geding bij een proces
Mannen
Der Spiegel „onthulde" samenwerking
met de Franse geheime dienst
Vrachtauto bij Beilen
door trein aangereden
KLM bestelde negen
Viscounts 800
Militair schoot op zijn
vrouw en zijn broer
Meer VHMO-leerlingen
Er zullen modellen voor de
Deltawerken worden gebouwd
^Hoe is het ontstaan?
J
Amerika schonk Neder
land atoombibliotheek
Autobestuurder omgekomen
Dodelijke aanrijding
Aandrijving door turbo
propeller-motoren
Communiqué over de
Conferentie van Garmisch
Nieuw handelsverdrag
NederlandJ apan
De eerste trek is een GöfiD FLAKE waard!
TE GRAZEN NEMEN
Kerkelijk Nieuws
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1955
BONN (ANP) Voor volle publieke tri
bunes is Maandag: in Hannover een proces
begonnen, waarin de goede naam van
bondskanselier Adenauer en een aantal van
zyn naaste medewerkers in het geding is.
Voor de rechtbank staan uitgever en redac
teuren van „Der Spiegel" terecht. Zy moe
ten beschuldigingen waar maken, die zij op
9 Juli 1952 in hun weekblad tegen dr. Ade
nauer en anderen hadden gericht, als zou
den deze in de eerste jaren na de oorlog
hebben samengewerkt met de Franse ge
heime dienst. Behalve dr. Adenauer wer
den in het artikel zyn politieke adviseur,
Herbert Blankenhorn, en de huidige Duitse
consul-generaal in Canada, Adolf Reiffer-
scheidt, ervan beticht geld en levensmid
delen van de Franse geheime dienst te heb
ben aangenomen, onder meer om de Chris
ten Democratische verkiezingscampagne in
1949 te financieren.
Reifferscheidt zou daarbij de belofte
hebben gedaan een separatistische bewe
ging te vormen om het gebied ten Westen
van de Rijn van Duitsland af te scheiden.
Adenauer en Blankenhorn zouden zich de
verzekering hebben laten geven, dat zij
door de Franse geheime dienst in veiligheid
zouden worden gebracht in het geval, dat
de Russen West-Duitsland zouden binnen
rukken.
Het weekblad werd indertijd in beslag
genomen, zodat slechts betrekkelijk weinig
exemplaren in omloop kwamen. Blanken
horn klaagde het weekblad aan en na drie
jaren vooronderzoek is eindelijk het proces
begonnen. „Der Spiegel" heeft drie jaren
geleden tegen de inbeslagneming geprotes
teerd bij het constitutionele gerechtshof,
doch dit is nog altijd niet aan een behan
deling dezer klacht toe.
Het proces wordt aangeduid als „Schmeis-
ser-proces", naar Hans-Konrad Schmeisser,
een 36-jarige vroegere medewerker van de
Franse geheime dienst, die de gegevens
voor het artikel verschafte. Hij heeft zich
aangediend als de man, die het contact
tussen de Franse spionnagedienst en de
West-Duitse politici zou hebben onder
houden.
Van Adenauer zal in het proces een be-
edigde verklaring worden voorgelezen.Her-
bert Blankenhorn, die ambassadeur is ge
worden en West-Duitsland bij de Noord-
Op de onbewaakte overweg te Nieuw-
klatering tussen de Halerbrug bij Hoog
halen en het station Beilen is Maandag
omstreeks half zes een vrachtwagen van
de N.V. Maatschappij tot Aanleg en Exploi
tatie van Laagspanningsnetten uit Gronin
gen door een uit de richting Assen komen
de electrische trein aangereden. By dit on
geluk werden de beide inzittenden van de
vrachtwagen ernstig gewond. In de loop
van de avond is de bestuurder overleden.
Ondanks het feit, dat het uitzicht bij de
overweg goed is en de bestuurder van de
trein, die om 17.00 uur uit Groningen en
om 17.20 uit Assen was vertrokken, sig
nalen gaf, is de auto de overweg opgereden.
De trein ramde de cabine van de auto,
waardoor de vrachtwagen in de langs de
spoorlijn lopende sloot kwam.
De bestuurder, J. Luiken uit Groningen,
alsmede de mede-inzittende H. J. Sipsma,
eveneens uit Groningen werden zeer ern
stig gewond en zijn per ambulancewagen
naar het Wilhelminaziekenhuis te Assen
overgebracht. Daar overleed J. Luiken.
De trein was aan de voorzijde zo ernstig
beschadigd, dat deze niet op eigen kracht
kon doorrijden. De volgende trein, die uit
Assen kwam, heeft het beschadigde trein
stel opgeduwd tot het station Beilen, waar
de passagiers van de eerste trein zijn over
gestapt in de tweede om hun reis voort te
zetten.
De rijkspolitie stelt een nader onder
zoek in.
Maandag om zes uur verleende een vier
wielige vrachtauto, bestuurd door de 35-
jarige J. B. uit Sassenheim, die in Den
Haag rijdende over de Prinsegracht, de
Brouwersgracht wilde in rijden, geen voor
rang aan een motorrijder, de 49-jarige
metselaar J. W. van L. uit de Herzogstraat.
Een aanrijding was het gevolg en de mo
torrijder overleed tijdens het vervoer naar
het ziekenhuis Zuidwal. De broer van het
slachtoffer, de 38-jarige Th. H. L. van L.,
die als duopassagier meereed, kreeg een
hersenschudding en een hoofdwond.
DINSDAG 27 SEPTEMBER
Grote Kerk, 20 uur, gratis orgelconcert door
George Robert. Cinema Palace: „Ko
ninklijke Hoogheid". 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: „Gejaagd door de wind", 14
jaar, 7 uur. Studio: „Le rouge et le noir",
18 jaar, 6.45 en 9.15 uur. Luxor: „Mannen
zonder mededogen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Lido: „Oase", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „De sneeuw was vuil", 18 jaar, 8 uur.
Roxy: „School der Dapperen", 18 jaar, 7
en 9.15 uur. Vleeshal: Nationale en inter
nationale tentoonstelling van architectuur
13.3017.50 en 1922 uur. Stadsschouw
burg, 20 uur, Ensemble Wim Sonne veld:
„Huis, Tuin en Keuken". Paul Krugerstraat
36, Opwekkingssamenkomst der Volle Evan
gelie-gemeente, 15 en 19.30 uur. Concertge
bouw, 20.15 uur: Bijzonder klassiek concert
onder auspiciën van de „Haarlemse Kunst
Gemeenschap" en „Haarlemse Jazz Club"
door het N. Ph. O. Minerva Theater, Heem
stede, 20.15 uur: „De wondere wereld van
de Stille Zuidzee", film en lezing. Frans
Halsmuseum, 20 uur: Volksuniversiteit, Mu-
ziekcursus door Paul Chr. van Westering.
WOENSDAG 28 SEPTEMBER
Cinema Palace: „Koninklijke Hoogheid".
14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Gejaagd door de wind", 14 jaar, 2 en 7 uur.
Studio: „Le rouge et le noir", 18 jaar, 2.15,
6.45 en 9.15 uur. Luxor: „Mannen zonder
mededogen", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Lido:
„Oase", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „De sneeuw was vuil", 18 jaar, 2.30, 7
en 9.15 uur. Roxy: „School der Dapperen",
18 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Stadsschouwburg
20 uur, Ensemble Wim Sonneveld: „Huis,
Tuin en Keuken". Frans Halsmuseum, 20
uur: Declamatie-avond met muzikale om
lijsting door Trees Faber, Bets Nederkoorn
en anderen.
Atlantische Verdragsorganisatie vertegen
woordigt en Reifferscheidt willen echter
als mede-aanklagers optreden. Voorts zal
de vroegere generaal Speidel een bezoek
aan de Verenigde Staten moeten onderbre
ken om te komen getuigen.
Geschrapt
Dr. Otto John, de naar Oost-Duitsland
uitgeweken vroegere chef van de West-
Duitse geheime dienst, die door de ver
dediging als getuige opgeroepen is, heeft
van de minister van Binnenlandse Zaken
geen vrijgeleide gekregen. Ook de onder
de 39 getuigen voorkomende namen van
de minister-presidenten van Hessen en
Beieren werden geschrapt, aangezien zij
geen verlof hadden gekregen uit de rege-
ringsschool te klappen.
Pikant
Het proces heeft een pikante politieke
noot gekregen, doordat de vroegere minis
ter-president van Wiirttemberg, dr. Maier,
als verdediger zal optreden. Maier is een
uitgesproken vijand van dr. Adenauer en
heeft met deze nog een politieke rekening
te vereffenen, nadat de bondskanselier erin
geslaagd was Maier van zijn ministerszetel
te doen vallen. Men rekent erop, dat het
proces drie weken zal duren.
De K.L.M. heeft onlangs een tweetal
omvangrijke vliegtuigbestellingen geplaatst
bij de Amerikaanse Douglas fabriek voor
vliegtuigen van het type DC-7C en bij de
Engelse Vickers-Armstrong-fabriek voor
9 vliegtuigen van het type Viscount 800.
De toestellen zullen in 1957 geleverd wor
den. Door de aanschaffing van de Viscount
800 zal ook in de Nederlandse burgerlucht
vaart de moderne aandrijvingsmethode
door middel van turbo-propeller-motoren
worden geïntroduceerd.
De ontwikkeling van het Fokker F 27
vliegtuig zal, naar wordt verwacht, in 1956
kunnen worden voltooid. De totale kosten
v/orden op f 19.000.000 geraamd, daarin
begrepen het bedrag dat nodig zal zijn
voor serie-uitvoering.
In alle vroegte heeft zich Maandag een
drama in de woning van de militair G.
aan de Zwaanstraat te Eindhoven afge
speeld. G. was van oordeel dat een bij hem
inwonende broer zich zou hebben mis
dragen ten opzichte van zijn vrouw. In
woede greep hij een pistool en loste daar
mee een schot op zijn vrouw. De broer
vluchtte uit het raam, doch kreeg een
schot na, dat hem in het bovenbeen trof.
G. is later door de politie op straat aan
gehouden en aan de marechaussee over
gegeven. De vrouw, die aan het hoofd is
gewond en de broer zijn in het ziekenhuis
opgenomen. Hun toestand is redelijk.
GARMISCH-PARTENKIRCHEN (A.F.P.)
De organisatoren van de „Conferentie
van Garmisch," welke vorige week onder;
voorzitterschap van prins Bernhard is ge
houden, hebben Maandag meegedeeld dat
van gedachten gewisseld is over vraagstuk
ken betreffende de Europese integratie, de
economie, de handel en 't atoomonderzoek.
Met name werd achter gesloten deuren
gesproken over de vestiging van een
gemeenschappelijke markt en andere maat
regelen met het oog op de Europese een
wording, de hereniging van Duitsland en
de handel tussen het Oosten en het Westen,
de uitbreiding van de internationale handel
en de omwisselbaarheid der valuta's en
tenslotte het vreedzaam gebruik van
atoomenergie.
Volgens het slotcommuniqué zijn deze
problemen in een sfeer van oprechtheid en
vriendschap besproken door negentig voor
aanstaande figuren uit talrijke Europese
landen, de Verenigde Staten en Canada, die
aan het overleg hebben deelgenomen.
Sterke stijging bij Confessionele
scholen
Volgens de zojuist door het CBS gepu
bliceerde gegevens telde het Voorbereidend
Hoger en Middelbaar Onderwijs op 10
September jongstleden 108.600 leerlingen;
vorig jaar bedroeg dat aantal 98.900, het
geen een toename van 10 procent betekent.
Tot leerjaar 1 werden 25.200 leerlingen
toegelaten (1954: 22.000 leerlingen); dit is
14 percent meer dan het vorig jaar.
De groei was bij het Protestant-Christe
lijk en Rooms-Katholiek Onderwijs (tel
kens 2 percent) sterker dan bij het Open
baar en niet aan een bepaalde levensbe
schouwing gebonden Bijzonder Onderwijs
(7 en 6 percent).
Het aantal scholen steeg van 378 In 1954
tot 390 thans.
In de begroting voor 1956 van het mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat is een
bedrag van f 31 millioen opgenomen voor
een begin van uitvoering van het Delta
plan. In de toelichting deelt minister Algera
mee, dat in 1956 enkele belangrijke voor
bereidende werken zullen worden gericht
ter uitvoering van het Drie-Eilandenplan
dat de verbinding van Noord- en Zuid-
Beveland en Walcheren beoogt door af
damming van het Veeregat en van de
Zandkreek.
De bouw van de stormstuw aan de bene-
denmond van de Hollandsche IJsel zal met
kracht worden voortgezet. Verwacht wordt
dat deze in de winter 1957/1958 haar taak
als waterkering zal kunnen vervullen. Te
vens zal de wegverbinding tussen de
Krimpenerwaard met Rotterdam door de
totstandkoming van een brug over de
stormstuw gereed komen.
De vraag is onder het oog gezien op
welke wijze de in het Waterloopkundig La
boratorium te verrichten modelproeven ten
behoeve van de Deltawerken zullen die
nen te worden uitgevoerd.
Het Waterloopkundig Laboratorium be
schikt over het oude laboratorium te Delft
en het openluchtlaboratorium in de Noord-
Oostpolder bij De Voorst, dat op die plaats
werd aangelegd omdat deze na grondig
onderzoek de enige in aanmerking komen
de plaats in Nederland werd geacht waar
zoveel mogelijk wordt voldaan aan de
eisen die aan een openluchtlaboratorium
moeten worden gesteld. Het ligt voor de
hand om de Deltaplanmodellen, waarvan
er vele een aanzienlijke oppervlakte zul
len vereisen, voor een groot deel in het la
boratorium bij De Voorst te bouwen.
Tegenover de voordelen die dit laborato
rium heeft staat echter het nadeel van zijn
afgelegen ligging.
Eensdeels zal dit de oorzaak van tijdver
lies voor de betrokken ingenieurs zijn, an
derdeels zal de grote afstand en tijdsduur
van de reis de betrokkenen dikwijls weer
houden van een bezoek dat met het oog
op het werk zeer wenselijk doch niet strikt
noodzakelijk is.
Aangezien het huidige Delftse laborato
rium niet kan worden uitgebreid wordt
het noodzakelijk geacht reeds op korte ter
mijn over te gaan tot de bouw van een
nieuw waterloopkundig laboratorium in de
Wippolder te Delft.
In dit nieuwe laboratorium zal plaats
zijn voor het onderbrengen van die mo
dellen ten behoeve van de Deltawerken
waarvoor een veelvuldig bezoek moet wor
den verwacht.
De bouwkosten worden geschat op f 4 a
f 5 millioen.
Regeringsbronnen te Tokio hebben mee
gedeeld dat Japan binnenkort aan Neder
land een nieuw handelspact zal voorstel
len, dat veeleer op contante betaling dan
op een open rekening, zoals bij het huidige
accoord het geval is, gebaseerd zal zijn.
Volgens deze bronnen zou Nederland
gunstig tegenover een dergelijk voorstel
staan, daar Nederland bij de huidige rege
ling meer goederen uit Japan importeert
dan het naar dat land exporteert.
De nieuwe handelsovereenkomst zou vol
gens deze bronnen nog voor het einde van
dit jaar getekend worden en de betalingen
zouden in pound sterling geschieden.
ADVERTENTIE
'bffrlic i t-j™
Het zou dwaasheid zijn, de gebeurtenissen in Sumner, Mississippi, als
maatstaf te nemen voor Amerikaanse rechtstoestanden of zelfs van Ameri
kaanse mentaliteit. Een veertienjarige jongen wordt vermoord, na eerst
door twee volwassen mannen ontvoerd te zijn; zijn lijk wordt gevonden,
twee verdachten worden gegrepen, doch deze ontkennen de moord. Wei
geven zij toe, de jongen ontvoerd te hebben. De jury grijpt de enige moge
lijkheid aan die haar is overgebleven om de moordenaars vrijuit te doen
gaan; zij pretendeert dat het lijk niet definitief als dat van de ontvoerde
jongen is herkend. De uitspraak wordt door een overvolle tribune met
gejuich begroet. De vrijgesprokenen worden bejubeld, de moeder van de
vermoorde jongen wordt op straat bespot en bedreigd. Een merkwaardige,
verbijsterende zaak. De oplossing luidt: de vermoorde jongen was een
neger. Dit laatste verklaart alles. Want in Sumner heerst rassenhaat.
Zowel het begin als het voorlopige
einde van deze trieste aangelegenheid zijn
terug te vinden in de tegenstelling tussen
blank en zwart, die in sommige Zuidelijke
staten van de V. S. nog steeds blijkt te
leiden tot regelrechte misdaden van de
kant der blanken. Het begin was, dat een
brutale, ongemanierde jongen een volwas
sen vrouw nafloot. Ook deze wandaad
groeide buiten zijn proporties, doordat de
jongen zwart en de vrouw blank was. Het
kleurverschil was de oorzaak van de ab
normale reactie der twee blanke mannen
op deze, in feite onbetekenende kwajon
gensstreek. Het kleurverschil deed de jury
zoeken naar een uitvlucht om niet het nor
male, rechtvaardige „schuldig" behoeven
uit te spreken. Het kleurverschil doodde
niet alleen de kleine jongen, maar ook alle
piëteit en humaniteit bij de blanke bevol
king van Sumner, die zich zelfs niet ontzag
de moeder van het dode kind na te jouwen
en te bedreigen.
Het is duidelijk dat in deze zaak alle
menselijkheid, alle recht en alle democra
tische orde is overtreden. De praktijk van
de rassenhaat heeft de theorie der Ameri
kaanse grondwet gelijkheid voor de wet
van alle burgers buiten werking gesteld.
In plaats van die theorie is een weefsel
van leugen en intrige, intimidatie en spits
vondigheid gekomen, dat dienen moet om
de regelrechte misdaad te bemantelen en
de schuldigen van de gaskamer te
redden. De groep mensen, die dit bewerk
stelligden of toejuichten, heeft het gevoel
voor goed en kwaad door een verdovend
rassenvooroordeel verloren nooit bezeten
wellicht. Deze groep mensen, verspreid
over de Zuidelijke saten en ook aanwezig
in Noordelijke delen der V. S., leeft onder
de bescherming van de Amerikaanse
grondwet die een product van beschaving
en staatsmanswijsheid is, doch heeft nog
lang niet het peil van cultuur bereikt,
waarvoor deze grondwet werd gemaakt. De
democratie als staatsrechtelijke structuur
en politiek-juridische organisatievorm is in
dit geval krachteloos gebleken om het doel
te bereiken, dat haar geïnspireerd heeft:
van de democratie als zodanig?
Neen, het is een falen der mensen. De
democratische staatsvorm is, duidelijker
dan welke staatsvorm ook, bedoeld voor
mensen „die de weelde kunnen dragen". De
democratie geeft een mate van juridisch
omschreven vrijheid, welke slechts de basis
en niet de inhoud van de werkelijke vrij
heid vormt. Op die basis kan ieder zijn
eigen rechten en plichten vinden, doch ook
zijn plichten verzaken en zijn rechten tot
onrecht voor anderen maken. Wanneer de
burgers van Sumner erin slagen de moor
denaars van de kleine negerjongen Emmett
Till ongestraft of onvoldoende gestraft uit
handen der justitie te krijgen, is er waar
schijnlijk formeel geen enkele wet en geen
enkele democratische regel geschonden. Er
is een rechtszaak geweest, de jury heeft
uitspraak gedaan, „het recht heeft zijn loop
gehad". De dode is niet gewroken en de
misdaad is niet bestraft, doch de democra
tie is uiterlijk althans ongeschokt
gebleven. Hieruit blijkt, dat de democratie
op zich geen recht en geen gerechtigheid
waarborgt dat de orde, waarin demo
cratische volken leven, slechts in zoverre
werkelijk democratisch kan zijn als dat
bepaalde volk zelf in grote meerderheid
gelieft toe te staan. Het is dus echt een
kwestie van algemeen aanvaarde en alge
meen begrepen beschaving, wanneer een
democratische maatschappij waarlijk recht
en waarlijk vrijheid voor iedereen ver
schaft.
Het zou inderdaad dwaasheid zijn, de
Amerikaanse democratie te beschuldigen
van falen, wanneer zij zich leent tot het
ommantelen van misdaden als die te Sum
ner werd bedreven. Doch wel moge worden
vooropgesteld, dat men een democratie
niet kan opleggen aan en in praktijk bren
gen bij een volk, dat deze vorm van samen
leving niet heeft voelen kiemen in eigen
geestelijke bodem. Democratie is synoniem
met beschaving. Doch wanneer men een
bepaalde graad van beschaving mist en
nooit gekend heeft, is democratie een even
zware last en een even scherpe dwang als
de dictatuur dat is voor democratische en
De burgers van Sumrier zijn nog niet rijp
voor de vrijheden, die de Amerikaanse
democratie hun verschaft. De zwarte vrouw
die haar jongen identificeerde als de ver
moorde, heeft op dit voor haar persoonlijk
zo aangrijpende drama op een merkwaar
dige wijze gereageerd. Zij heeft de gedachte
aan en de hoop op vergelding laten varen,
doch verklaard dat de dood van haar zoon
een voorbeeld moet zijn ter verbreiding
van de democratische gedachte. Inderdaad
is de democratie door dergelijke bloedige
offers groot geworden en verbreid over de
wereld. Inderdaad ook is in de democratie
de kiem aanwezig van de christelijke ver
gevingsgezindheid, die geen wraak doch
ontkrachting van het kwaad eist. Dit prin
cipe, dat nog slechts sporadisch en uiterst
zwak hier en daar tot uiting komt in her
vormingsplannen van het gevangeniswezen,
reclasserings-ideeën en strafrechtelijke
herzieningen, grijpt in de volkomen ver
klaarbare en mens'elijke wraakzucht en
buigt deze om naar de bron van begrip,
waarin alle kwaad en alle misdaad kunnen
worden schoongespoeld van verwarrende,
misverstand wekkende en verhullende
vooroordelen,opdat recht en niet anders dan
recht geschiede. Dat is weer een volgende
stap der zich steeds ontwikkelende en
hogerop worstelende democratie,die in geen
enkel tijdsbestek dezelfde is gebleven en
nooit statisch en volmaakt zal kunnen
heten.
In het volledige besef van plicht en recht
der democratische samenleving zouden de
burgers van Sumner nooit een kleine jon
gen hebben vermoord. Zij zouden in bittere
STATEN OIE ZICH VERZETTEN
TEGEN GEMENGD ONDERWIJS
£nuÜI MEER OAN SO*/»
NEGERBEVOLKING
20-SO*/»
VERSPREIDE NEGERBEVOLKING
"*7
Ok/anomo
I Missouri
1 f
r--'
Tgxos
gerechtigheid voor allen. Is dat een falen vrijheidslievende volken.
Een beeld van de verdeling der zwarte bevolking over de
Verenigde Staten en van de rassenscheiding op de scholen.
woede ontbranden als een kidnapper een
van de blanke kinderen uit deze plaats
zou roven en vermoorden. Doch juist dat
grein beschaving ontbreekt hun, dat hun
zou moeten duidelijk maken dat er geen
wezenlijk verschil is tussen de rassen, en
dat de huidskleur geen factor kan zijn bij
de bepaling van de waarde en de daden
eens mensen.
Het verhaal van de lynchpartij te Sum
ner, dat in de annalen zal worden opge
tekend als een afschrikwekkend voorbeeld
van een zinneloze misdaad, mag geen pro
paganda worden tegen de democratie. Doch
evenmin zal men kunnen doorgaan met de
democratie als het enig zaligmakend mid
del voor allen en iedereen te prediken.
Want wanneer de democratie zou worden
opgelegd aan volken die er niet rijp voor
zijn, zouden er slechts de misdaad en het
onrecht wel bij varen. De burgers van
Sumner immers hebben bewezen, hoe ge
vaarlijk het democratische instrumenta
rium kan worden in handen van hen die
het willen misbruiken. Er moet een goed
stuk opvoeding en ontwikkeling vooraf
gaan aan de democratische vrijheid, die pas
kan bloeien als zij door democraten van
hart en ziel wordt opgekweekt. Dit legt een
zware taak op alle echte democraten der
wereld. Hun enige wapen daarbij is: be
schaving, oftewel: echte democratie.
Dat wat Amerika betreft deze opvoeding
bij het begin, namelijk op school en in het
gezin, dient aan te vangen, is alleszins be
grijpelijk. Het nieuwe schooljaar heeft nu,
in het licht van de beslissing van het Op
perste Hof dat scheiding tussen blank en
zwart op de scholen niet geoorloofd is, een
sfeer van grote spanning meegebracht.Voor
de Zuidelijke staten is deze beslissing in
grijpend en revolutionnair. Daar immers
was de rassenscheiding traditioneel. Het is
een moeilijke weg, die dit onderdeel der
beschaving het elkander verdragen en
respecteren ondanks verschil in huidskleur
zal moeten gaan om tenslotte zelf tot
traditie te worden.
Het samen op
voeden der kinde
ren van verschil
lend ras zonder
enig onderscheid
in behandeling en
leerstof, kan wel
licht een volgende
generatie bevrij
den van de afschu
welijke erfzonde
der rassenhaat. En
over offers ge
sproken - de kin
deren van zwarte
ouders, die voor
het eerst naar een
„blanke" school
moeten,zullen wei
nig minder dan
slachtoffers zijn.
Hun schooltijd
wordt wellicht een
martelgang. Zij lij
den echter niet
voor niets. Even
min als Emmett
Till voor niets ge
storven is.
J. L.
-\
Ter Gouw die ons allerlei vertelt
over oude volksvermaken, maakt mel
ding van „grazen en hooien, twee wilde
vermaken, nu ook al lang uit de mode",
die daarin bestonden dat jongens en
meisjes elkaar in de hooitijd onder het
afgemaaide gras bedolven. Men noemde
dit: grazen of ook wel: grazelen.
Iemand te grazen nemen is dus, zowel
letterlijk als figuurlijk: iemand te pak
ken nemen en vandaar: met iemand
sollen, iemand voor de mal houden,
iemand bedriegen. Wat de vorm betreft
kan de uitdrukking vergeleken worden
met: iemand te spelen hebben. Grazen
is dus een werkwoord, afgeleid van:
\ffras.
Ik heb een paar weken geleden de heer
Van Tilburg benijd omdat die in mijn
plaats tot Gouverneur van Suriname is
benoemd.
Hij is niet de énige man die mijn ijver
zucht opwekt. Clark Gable doet dat ook.
Ik zag hem mooi gekleurd en in cine
mascope in de bioscoop en er is geen
ogenblik geweest dat ik niet lichtgeel aan
liep van jalouzie. Want wat die man licha
melijk en geestelijk verzet IS benijdens
waardig.
Hij. bokst als een jonge god; hij schiet
als Telemachus; hij verovert vrouwen als
Casanova en hij staat zo sterk in zijn mo
rele schoenen als ds. Zandt.
Ik heb zelden een man in Schoonhoven
of Doetinchem zo èlles zien beheersen als
Clark dat doet in Hongkong en Macao en
nooit heb ik iemand zo perfect aan alle te
genslag het hoofd zien bieden als Clark.
En wat een hoofd.
Een mooi, manlijk, doorgroefd, peinzend,
gestreng, ernstig, sportief en getechni-
kleurd hoofd met een snorretje dat net
precies dat verleidelijke heeft dat ik, tot
mijn schande, moet missen. Ik geloof bo
vendien dat als ik er een op mijn bovenlip
kweek, het nog niet zou helpen want ik mis
de geestelijke en lichamelijke eigenschap
pen zonder welke dat snorretje slechts loos
gerucht is. Vrouwen zien onmiddellijk en
intuïtief of zo'n ding gemeend is of slechts
loos décor.
Nu ik Clark in de Chinese Zee en op het
strak-gespannen koord der mannelijke pas
sie heb bezig gezien, begrijp ik wat hij
heeft dat ik n i e t heb. Vooral zijn ridder
lijkheid jegens de vrouw die hij innig innig
liefheeft en voor wie hij zijn mooie leven
veil heeft, heeft even diepe indruk op mij
gemaakt als op alle dames in de zaal. Hij
geeft haar in een onbewaakt ogenblik
niets menselijks is hem vreemd welis
waar één kusje, maar daar blijft het dan
ook bij. Zij komt als een lelie bij haar man
terug nadat Clark haar een weemoedige
doch even zo goed mannelijke blik heeft
toegeworpen.
Het mooie van iedere film is dat het goe
de altijd overwint, dat de misdaad nooit
betaalt en dat gij in verheven stemming
het schemerachtig lokaal verlaat.
Maar mijn verhevenheid was gemengd
met de bittere smaak van de jalouzie.
Ik geloof oprecht dat ik geschikter ben
voor Gouverneur van wat dan ook, dan
voor Clark.
Als Gouverneur krijg je niet de kans om
te boksen en te schieten en dan bovendien
nog een mooie dame de trap van een res
taurant op te dragen met één zoentje.
Ze zouden je in Paramaribo of Willem
stad zien aankomen.
Goed, ik blijf maar wie ik ben.
Een mannetje dat zonder vuistslagen en
erewachten, ongekleurd, onbemind, snor-
loos, zonder ooit één dame een trap op te
dragen, zijn levensdagen slijt
Wat saai.
ELIAS
De Verenigde Staten van Amerika heb
ben een bibliotheek van technische littera
tuur over atoomenergie aan Nederland
aangeboden. De heer Andreas G. Ron-
hovde, tydelyk zaakgelastigde van de
Amerikaanse ambassade te 's-Gravenhage
bood het geschenk tydens een eenvoudige,
niet-officiële plechtigheid aan mr. S. J.
baron Van Tuyll van Serooskerken, secre
taris-generaal van het ministerie van bui
tenlandse Zaken, aan.
De bibliotheek is in het begin van de
vorige maand aan boord van het S.S.
„American Counselor" in Rotterdam aan
gekomen, verpakt in twee kisten met een
totaal gewicht van ongeveer 350 kg. Het
geschenk bestaat uit meer dan 6.000 niet-
geclassificeerde speurwerk- en ontwikke
lingsrapporten van de Amerikaanse Com
missie voor Atoomenergie (AEC), waarvan
de meeste op micro-filmkaarten zijn af
gedrukt, 28 gebonden delen van de AEC-
uitgave „National Nuclear Energy Series",
9 gebonden delen met uittreksels uit onge-
veel 50.000 technische rapporten en ar
tikelen die in de Verenigde Staten en an
dere landen verschenen zijn, en 45.000
kaarten, die een index en korte beschrij
ving bevatten van de gehele niet-geclassi-
ficeerde rapporten-litteratuur van de
Amerikaanse Commissie voor Atoom
energie.
De verzameling is een duplicaat van het
materiaal, dat thans beschikbaar is in 42
bibliotheken in de Verenigde Staten.
De aanbieding van de technische biblio
theek van de Amerikaanse Commissie
voor Atoomenergie aan Nederland en an
dere landen vormt een onderdeel van het
programma van president Eisenhower
„Atomen voor Vrede", dat de president in
zijn toespraak van 8 December 1953 voor
het eerst voorlegde aan de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Schiedam (bijzondere werk
zaamheden) J. A. Hebly, voorg. Vrijz. Herv.
te Nieuwe Schans; te Waddinxveen J. v.
Rootselaar te Wijk bij Heusden.
Aangenomen naar Middelburg I. J. v.
Houte te Wapserveen.
Benoemd tot Diaconessenhuispredikant
te Utrecht B. v. Ginkel aldaar.
Geref. Kerken
Beroepen te Schoonhoven-Willige Lan-
gerak J. P. Haspels te Goënga (Fr.); te
Wolvega (vac. S. E. Wesbonk) D. de Boer
te Anjum.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Overschie: C. den Hartog te
Huizen (N.H.) en W. de Joode te Ede; te
Zwolle B. v. Smeden te Rotterdam-Z. en
C. Verhage te Broek onder Akkerwoude.
