Internationale industriëlen
in Haarlem te gast
De gebroeders Ferd kunnen
tegen een stootje
fWAT DOET PAARLAARSTEEG 8?
Expositie van tekeningen van
Haarlemse scholieren in HBS
Zij schonken Frans Halsmuseum
kostbare kunstvoorwerpen
Hartelijke huldiging van
mej. J. Veldhuis
„Onderling Belang"
bestaat 40 jaar
Demonstratie-avond
„Klavarskribo"
Bakfietsrijder door
duisternis overvallen
Inspecteur Lodewijks verrichtte met
opening eerste officiële daad
Amsterdamse Beurs
Bouw Oud-Katholieke
Seminarie aanbesteed
Schaakclub Santpoort
Ruim tien mille voor
kankerbestrijding
BIJ DE DICHTERS
15
Drukbezochte receptie
van groentehandelaren
Loodsdienst IJmuiden
en NRW gestaakt
SPECIALISTEN IN AUTOBOTSINGEN
Ontbreken van licht
oorzaak van botsing
Te Amersfoort
HOUTWORM
Vertind. „CQVELINE"
Collecte bracht in Haarlem drie
mille meer op dan in 1954
FRANSE LITTERATUUR
DONDERDAG 6 OCTOBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
De Zweedse gezant, de heer S. V. Dahlman, neemt de eerste teug uit de brandewijn-
kom van oud-Haarlems zilverwerk tijdens het diner van buiten- en binnenlandse
industriëlen in de Renaissancezaal van het Frans Halsmuseum. De kom kan, dank
zij een schenking van duizend gulden door dit gezelschap industriëlen, op de Delftse
antiekbeurs worden aangekocht. De heer H. P. Baard kijkt glimlachend toe bij deze
inwijdingsplechtigheid. Naast de gezant ontwaart men Haarlems loco-burgemeester,
wethouder D. J. A. Geluk.
Een gezelschap van ongeveer zestig top
figuren uit de internationale industrie,
voornamelijk Zweden, maar ook Fransen,
Zwitsers, Engelsen een een aantal Neder
landers, heeft gisteravond een bezoek aan
Haarlem gebracht, waarvoor zij uit cul
tuurhistorisch oogpunt grote belangstelling
toonden.
Het gemeentebestuur had de Renaissan
cezaal van het Frans Halsmuseum ter be
schikking gesteld, waar de gasten aanza
ten aan een diner. Op de binnenplaats van
het museum glommen de rode dahlia's
sprookjesachtig in het licht van de electri-
sche lampen en ook het doorkijkje op Hals'
schuttersmaaltijd van 1626 ontbrak niet.
Voordat het diner begon werd een hors
d'oevre en champagne geserveerd in de re
gentenkamers, waarna een rondgang door
het museum werd gemaakt.
In de Renaissancezaal blonk een nieuwe
aanwinst: een koperen applique (wandarm
met kaars): een van de kleinodiën welke de
directeur, de heer H. P. Baard, heeft kun
nen aanschaffen uit een royale gift welke
de gasten hebben geschonken aan het
Fonds voor kunstaankopen der gemeente
uit erkentelijkheid voor de hun verleende
Mejuffrouw J. Velthuis, die na 44 jaar
als koffiejuffrouw in dienst van het Con
certgebouw werkzaam te zijn geweest thans
van een welverdiend pensioen gaat genie
ten, heeft Woensdagavond 5 October in de
koffiekamer van het Concertgebouw offi
cieel ascheid genomen van directie en per
soneel van de Stadsschouwburg en het
Concertgebouw.
De heer H. Deinum, directeur van de
Stadsschouwburg en het Concertgebouw
bracht in zijn huldigingstoespraak naar
voren dat een afscheid nooit prettig is en
de overschakeling op een rustig huiselijk
bestaan na haar drukke werkzaamheden
hier, welke mejuffrouw Veldhuis altijd vol
toewijding en zorg verrichtte, zal haar dan
ook niet direct makkelijk vallen. „Uw taak
in dit gebouw was niet onbelangrijk," ver
klaarde de heer Deinum, die voorts zijn
vreugde uitsprak over het feit dat het ge
meentebestuur mejuffrouw Veldhuis niet
zonder meer heeft willen laten vertrekken.
Namens de wethouder van Onderwijs,
Lichamelijke Opvoeding en Kunstzaken,
de heer D. J. A. Geluk, die verhinderd was
te komen, bracht hij haar de beste wensen
over. Als directeur van het Concertgebouw
bood hij mejuffrouw Veldhuis een herin
neringsbroche met inscriptie aan en ver
volgens als vertegenwoordiger van de
familie Deinum, bij welke familie mejuf
frouw Veldhuis een goede bekende is, een
fraaie zilveren schaal, vergezeld van de
beste wensen.
Namens het personeel sprak de heer II.
Broekhuizen die een geschenk onder cou
vert overhandigde, waarbij overige leden
van het personeel nog enkele bloemstuk
ken en een mand met fruit voegden. Het
personeel van de schouwburg wenste
mejuffrouw Veldhuis bij monde van
mevrouw Koster nog vele jaren in goede
gezondheid toe, welke wensen vergezeld
werden door enkele bloemstukken en een
doosje bonbons. Uit handen van mevrouw
Timmermans ontving mejuffrouw Veldhuis
een mand met fruit, aangeboden namens
het concertbureau Alphenaar.
Mevrouw A. HamakerWillink, presi
dente van de afdeling Haarlem van de
Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen,
sprak haar waardering uit over de goede
gastvrijheid. De andere aanwinst betrof
een zilveren brandewijnkom, in 1708 door
een Haarlemse zilversmid vervaardigd,
welke thans werd ingewijd met een dronk
door de Zweedse gezant, de heer S. V.
Dahlman.
Haarlems locoburgemeester, wethouder
D. J. A. Geluk, die als gast aanzat aan het
diner, heeft op zijn beurt de dank van het
gemeentebestuur vertolkt voor deze geste,
waarvan hij meende, dat zij zich zeer wel
voor navolging leent.
Om half acht had locoburgemeester Ge
luk het gezelschap ontvangen in de met
kaarsen verlichte ridderzaal van het Stad
huis. Zijn in het Engels gesproken woord
van welkom werd beantwoord door de
voorzitter van het gezelschap, de heer
Jakob Wallenberg.
Ter herdenking van haar veertigjarig
bestaan recipieerde Woensdagmiddag in
café-restaurant Brinkmann, de afdeling
Haarlem van de vereniging van handela
ren in groente, aardappelen en fruit, „On
derling Belang". Onder de vele belangstel
lenden bevond zich ook jhr. dr. J. C.
M o 11 e r u s, secretaris van de Kamer van
Koophandel en Fabreiken te Haarlem.
Het openingswoord werd verricht door
de heer S. A. P o e 1 s t r a, voorzitter van de
afdeling Haarlem, die memoreerde welke
resultaten de vereniging in de afgelopen
veertig jaar behaald heeft. Hiervan zijn de
betalingsregeling en de vacantieregeling
voor de kleinhandelaren wel de belang
rijkste.
„We zullen trachten het werk van de
vereniging in dezelfde trant voort te zet
ten", aldus de heer Poelstra, die voorts van
mening was dat bij de jeugd de animo voor
dit beroep nog meer gestimuleerd dient te
worden.
De heer J. H. W. S c h o 1 t e, direc
teur van het haven- en marktwezen te
Haarlem bood de jubilerende vereniging
zijn hartelijke gelukwensen aan en sprak
over de band tussen deze vereniging en het
gemeentelijk bestuur, dat volle interesse
bezit voor het werk dezer afdeling en voor
de belangen van deze groep kleinhande
laren in het algemeen, hetgeen zal blijken
wanneer in de toekomst Haarlem zal wor
den verrijkt met een nieuwe groente- en
fruitmarkt die aan alle moderne eisen zal
voldoen.
De heer H. J. A. Bakkenhoven ad
ministrateur der grossiersvereniging, her
innerde aan de beginperiode der vereniging
waarbij hij degenen die met hard werken
de vereniging tot bloei hebben weten te
brengen, prees in het bijzonder wijlen de
heer A. J. L. Novaraz, de stichter van de
bond. ,.A1 was er dan wel eens wrijving, de
samenwerking met de andere verenigingen
is goed", zei de heer Bakkenhoven, die de
bond prees om het goede werk dat hij ge
leverd heeft. De bondsvoorzitter, de heer
J. M o 1, herdacht met vreugde het feit dat
Haarlem de stad is waar de bond gesticht
is. „De behaalde resultaten zijn belang
rijk", meende de heer Mol, die eveneens
grote waardering had voor het werk dat
eertijds door de heer Novaraz verricht
werd. Tevens bracht hij een woord van
dank aan de dames „want alleen zij die
door een echtgenote gesteund worden kun
nen dit werk behoorlijk verrichten". Hij
wenste de jubilerende afdeling verder suc
ces toe.
Namens de grossiersvereniging „Een-
Onlangs las ik dat een cynische caféhou
der in Parijs op de wijnkaart de Franse
namen der dranken in een aparte kolom
volgens de Amerikaanse tongval genoteerd
had. Dit practische idee zal ongetwijfeld
den kans op misverstand bij bestellingen
verminderd en de vlotheid van de bedie
ning aanmerkelijk bevorderd hebben.
Daartegenover staat dat het bijzonder on
gastvrij is aldus te onderstrepen dat iemand
sivoeplè of ekskuzeemwö moet lezen om
zich in de simpelste beleefdheid begrijpe
lijk te maken. Met laat namelijk te duide
lijk voelen, dat de ander geen deel heeft
aan dat wat het minimum aan algemeen
cultuurbezit is in een land: de spreektaal.
Maar men geeft hen de gelegenheid te
doen alsóf.
Dat via het vereenvoudigde muziekschrift
Klavarskribo tienduizenden de mogelijk
heid van muzikale ontspanning bereikt
hebben, is niet te loochenen. Een goed be
zochte demonstratie-avond in gebouw
„Cultura" georganiseerd door de in 1950
opgerichte Nederlandse Klavarvereniging
liet Woensdag uitkomen, dat dit systeem
ook in Haarlem een trouwe schare aanhan
gers heeft. Naar in een inleiding door de
heer J. G. Janssen, secretaris der vereni
ging, werd meegedeeld, zijn de meeste wer
ken van het klassiekromantische piano
répertoire noot voor noot in Klavar overge
bracht en in druk verschenen. Klavar is
een strikt visuele notatievorm, waarbij de
afbeelding van de klaviatuur in de plaats
treedt van de beide notenbalken.
Juist in het eerste jaar van de pianostu
die speelt de „worsteling" met het noten
schrift een grote rol en kan dit systeem
practische waarde hebben. Daarna blijkt
uiteraard dat de technische en muzikale
problemen van het musiceren door een be
paald schrift geen stap nader tot hun op
lossing gebracht zijn.
De zeer velen, die pianospelen om met
eenvoudige volksliedbegeleidingen en „Für
Elise" wat muziek in huis te hebben, zullen
terecht op snelle resultaten kunnen wijzen.
Wie meer ambitie heeft late zich niet ver
leiden tot een spoedcursus. Voor diegenen
moet het trouwens onbevredigend zijn te
spelen uit een notatie, die met het hand
schrift van een Bach of Mozart de uiter
lijke tekenen niet meer gemeen heeft en
dus, wat de klavar-mensen ook mogen
zeggen, iets' anders be-tekent. En de ge
dachte, het notenschrift te wijzigen van de
klaviatuur van de piano uit, is volmaakt
eenzijdig. Uit een bi'ochure van het insti
tuut „Klavarskribo" blijkt namelijk dat
ook de strijk- en blaasinstrumenten geno
teerd worden op soortgelijke „toetsenlijnen"
als de piano.
De muzikale demonstraties waren niet
geschikt het vertrouwen in de muzikaliteit
der Klavar-propagandisten te versterken.
Blijkbaar hadden de organisatoren in hun
aandacht voor het visuele element vergeten
dat de muziek in de eerste plaats een audi
tieve kunst is, want de vleugel was niet
gestemd. Bij zijn toelichting op enkele
nummers door het „Amsterdams Tokkel-
ensemble" verklaarde de dirigent „Die
winter is verganghen" te zullen spelen in
„de oud-Hollandse toonaard" (die ik graag
van hem zou leren kennen). Een amateur
pianiste vergastte de aanwezigen onder
meer op enkele pagina's uit het Eerste
Pianoconcert van Chopin, zonder medewer
king van een tweede vleugel voor de or
kestpartij. SAS BUNGE
De loodsdienst te IJmuiden is vanmorgen
om 7 uur voor alle schepen tijdelijk ge
staakt. Al vroeger om 5 uur vanmorgen
werd de loodsdienst voor de Waterweg
gestaakt, terwijl die van de Wielingen van
nacht om kwart voor twee werd stil gelegd.
Voor de districten Humber, Thames en
Dover gold vanmorgen een stormwaar-
schuwing, windkracht 8-9, ruimend van
Zuid-West naar Noord-West.
Voor de districten Duitse Bocht en Dog-
gersbank was een stormwaarschuwing,
windkracht 7, van kracht.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
Een breimeester uit Haarlem verscheen
vanmorgen van een Kantonrechtervonnis
in beroep voor de Haarlemse rechtbank.
Hij was veroordeeld tot een boete van f 12
gulden, maar achtte zich onschuldig aan de
botsing met een achteropkomende motor
rijder, die werd geweten aan het ontbre
ken van licht op zijn bakfiets.
Die botsing had plaats gehad op de mid
dag van 13 November 1954 op het gedeelte
van de rijksweg van de Velserpont naar
Haarlem.
De bakfiets was niet voorzien van licht,
maar daarom had de berijder zijn tijd zo
ingedeeld, dat hij volgens zijn berekenin
gen nog voor donker met een fornuis en
een wasbak, die hij in Velsen moest halen,
in Haarlem terug zou zijn. Het was tien
minuten na de zonsondergang toen een
plotselinge bui het vooral onder de bomen
ter hoogte van Beeckenstein zo donker
maakte, dat alle auto's met licht op gin
gen rijden. Hij zelf trachtte zich te behel
pen met een staaflantaarn. Hij kreeg drie
tegenliggers, die hem sterk verblindden,
evenals de motorrijder achter hem, die
met gedimd licht tegen hem opbotste.
„Als ik wel een rood achterlicht had
gehad was dat ook gebeurd", zo meende de
bakfietsberijder en de motorrijder ver
klaarde als getuige inderdaad sterk ver
blind te zijn geweest door de drie tegen
liggers. „Als er nog een vierde achteraan
was gekomen dan was ik een bal ge
hakt geweest", zo merkte hij laconiek op.
De officier meende echter dat de ver
dachte nu eenmaal in donker zonder licht
heeft gereden en deswege'strafbaar is. Hij
eiste een boete van f 20.
De raadsman van de breimeester ver
klaarde dat deze niet in appèl was gegaan
vanwege het bedrag van de boete maar
omdat hij zich onschuldig achtte. De mo
torrijder had de plicht gehad te stoppen,
indien hij verblind was een voorschrift
waarop steeds meer gehamerd wordt. De
bakfietsberijder kon ook niet vooruit we
ten dat hij vlak na zonsondergang door
zulk een duisternis zou worden overvallen.
Uitspraak op 20 October.
ADVERTENTIE
Teneinde meer kennis op te doen om
trent wat ér gebeurt bij auto-ongevallen
bedient een grote Amerikaanse auto-in
dustrie zich de laatste tijd van die twee
levensgrote plastic poppen die met behulp
van electronische instrumenten als „her
sens" de rol van passagiers spelen bij
„kunstmatige" autobotsingen
De twee poppen, Ferd I en Ferd II ge
doopt hebben een skelet van stalen buizen.
Hun lichamen zijn bekleed met stevig taai
plastic, dat de plaats inneemt van vlees
en spieren en daaroverheen een dunne,
zachte plasticlaag, welke de huid voorstelt.
De beide Ferd's zijn geconstrueerd als
menselijke skeletten met precies dezelfde
bewegingsmogelijkheden. De druk in de
gewichten kan worden geregeld, zodat de
poppen ofwel stijf zijn - zoals iemand die
zich schrap zet als hij een botsing ziet aan
komen - of slap, zoals bij iemand die on
verwacht van een bepaalde kant wordt
aangereden.
De in hoofd en lichaam van de poppen
geplaatste instrumenten geven electrische
stroomstoten naar een laboratoriumwagen,
die bij elke botsing aanwezig is. Dit rijdend
laboratorium bevat vele gevoelige opname
apparaten, die de stroomstoten uit de ver
ongelukkende wagen opvangen. Die stroom
stoten geven de verschillende bewegingen
van de poppen in de wagen w®er, alsmede
de krachten, die bij de botsing op verschil
lende plaatsen van hun lichaam worden
uitgeoefend. Supersnelle robotcamera's
worden ook gebruikt om de bewegingen
van de poppen waar te nemen op het mo
ment van de botsing zelf. Elke pop draagt
een witte overall, die op de foto goed uit
komt.
Een typische botsing verloopt als volgt:
De technici zetten de beide Ferd's in een
wagen; die dan door een andere auto met
een flinke snelheid wordt opgesleept naar
een stilstaande wagen, waar hij tegenaan
botst. Voor deze experimenten worden
veelal wagens van de nieuwste typen ge
bruikt. De trekkabel waarmee de wagens
worden opgesleept wordt eerst in de
laatste seconde voor de botsing losgegooid.
De Ferd's blijken uitstekend geschikt
om als proefkonijn te dienen, want zij zijn
erop gebouwd om een stootje te kunnen'
verdragen. Hun afmetingen, gewicht en
zwaarte komen overigens geheel overeen
met normale menselijke maten en gewich
ten. Ferd I is één meter vijfenzeventig lang
en weegt honderdtweeënzestig pond.Ferd II
meet één meter drieëntachtig op zijn sok
ken en weegt 180 pond. De koppen van de
namaak-automobilisten zijn van gegoten
aluminium vervaardigd met plastic buiten-
laag. Elke kop bevat een versnellingsdruk
meter, een instrument dat de krachten, uit
geoefend op een menselijk hoofd bij een
botsing meet. Technici hebben ook versnel
lingsdrukmeters aangebracht in de holle
lichamen van de poppen alsmede alumi-
niumstrips op de voorhoofden, evenals op
voorruit en dashbord van elke proefwagen.
Als de aluminiumstrips op de koppen de
aluminiumstrips op dashboard of voor
ruit raken, wordt een contact gesloten en
de contactpunten en de duur van het con
tact worden automatisch opgenomen en
vastgelegd. Een drukschakelaar op de
bumper van elke proefwagen geeft in on
derdelen van seconden het juiste moment
van de botsing aan. Als de poppen met
behulp van veiligheidsgordels op hun
plaatsen zijn bevestigd, wordt de druk,
tijdens de botsing op die gordels uitge
oefend, door middel van trekspannings-
meters vastgelegd.
Bij deze botsing-experimenten werkt de
autofabriek in kwestie nauw samen met
de Amerikaanse Organisatie voor Veilig
Verkeer, de politie van de staat Indiana,
het verkeers-ongelukkenlaboratorium van
de Cornell universiteit en de medische af
deling van de Wayne-Universiteit.
zorg, welke mejuffrouw Veldhuis aan de
kopjes koffie in de pauze besteedde en zij dracht maakt mach bQod dg heer j H
bood haar een theelepeltje met het wapen van der Horst zijn gelukwensen aan,
van de vereniging aan „om thuis mee m
het eigen bakje troost te roeren."
De heer C. Speer, die sprak namens de
toneelvereniging „Nieuw Leven," zei: „De
pauze is om verscheidene redenen altijd
een belangrijk onderdeel van een feest- of
toneelavond en men drinkt dan gaarne een
goede kop koffie, en de koffie van het
Concertgebouw mocht en mag er wezen.
Hieraan heeft u ook uw aandeel geleverd.
..Nieuw Leven" dankt u hiervoor harte
lijk," met deze woorden bood hij mejuf
frouw Veldhuis een doos bonbons aan.
Uit handen van een vertegenwoordiger
van de firma Kreemers ontving mejuffrouw
Veldhuis een koffie- en theeservies, com
pleet met suiker, melk en enkele pakken
koffie.
Voorts spraken nog enige collega's en
oud-collega's, die mejuffrouw Veldhuis
dankten voor de prettige samenwerking in
het verleden en haar een rustige pensioen
tijd in goede gezondheid toewensten. Hier
bij werden eveneens bloemstukken en
enkele geschenken overhandigd.
gevolgd door de heer Barends, voorzit
ter van de afdeling Amsterdam. Deze prees
het werk van de afdeling Haarlem, die
naar hij opmerkte op sommige punten
meer bereikt had dan de afdeling in Am
sterdam, waar hij bijvoegde „Daarom zal
ik de dag prijzen waarop Haarlem bij Am
sterdam geannexeerd wordt".
De rij der sprekers werd gesloten door
de heer B. Metselaar van de afdeling
Zaandam, die in een kort speechje de ver
eniging van harte gelukwenste.
De heer Poelstra die elk der sprekers
dank had gezegd, bracht nogmaals in het
algemeen de dank namens het gehele be
stuur over voor de grote belangstelling en
de waarderende woorden.
Engelse lezing.. Op Vrijdagavond 14
October zal het genootschap Nederland-
Engeland in café Brinkman aan het Hout
plein een bijeenkomst houden, waarop de
heer dr. Gordon een lezing zal houden over
het onderwerp: „The brighter side
medicine".
In de HÉS-A aan de Zijlvest is Woens
dagmiddag een expositie van kinderte
keningen geopend. De opening werd
verricht door de onlangs benoemde ge
meentelijke inspecteur voor het Lager
Onderwijs de heer E. J. Lodewijks. die
hiermee zijn eerste officiële daad in
Haarlem stelde. Ook de expositie is een
eerste officiële manifestatie; het is na
melijk een tentoonstellen van de resul
taten van de tekencursus, die ruim een
jaar geleden onder auspiciën van de
Haarlemse Ouderraad werd opge
richt. De cursus staat onder leiding van
de Haarlemse kunstschilder H. de Vries.
De heer J. Vrugt, waarnemend voorzitter
van de Haarlemse Ouderraad sprak een
welkomstwoord, in het bijzonder tot de
heren Dijs. voorzitter van de Nederlandse
Onderwijzersvereniging afdeling Haarlem,
en de heer J. Thierry, secretaris van de
Vereniging Volksonderwijs. Vervolgens
voerde de heer Lodewijks het woord, die
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
3-3 Vi Nederl.'47
100 Vs
lOO'/io
3% Nedl. 1962/64
100%
100%
A.K.U
362)4
365
Calvé Delft
339
315
Van Gelder Zonen
32514
326
K. N. Hoogovens
384Z
390
Nederl. Ford
475
480
N. Kabelfabriek
31014
315
gew.Philips Gloeil.
35914
360
pref.Philips Gloeil.
21014
21014
Unilever
468
480
Wilton Feijenoord
275
281
Dordtsche Petrol.
640
644
Konkl. Petroleum
61011
614
A'dam Rubber
135
142
Holl. Amer. Lijn
223
22714
N. Scheepv. Unie
186
193
Phs. van Ommeren
241
241
H. V. A
149 li
15714
Verg. Deli Mijen.
155
158
Amsterd. Bank
27714
277
Ned. Handel Mij.
230J4
23015
Rotterd. Bank
232
232
Twentsche Bank
236
236
Anaconda Copper
69'/ib
6.9
Bethlehem Steel
152%
153
U. S. Steel
56%
57
General Motors
138/i
13814
Shell Union
58)4
5814
Tidewater
29|S/i«
31
Claims Philips 412—413
op plezierige, ongedwongen wijze bekende,
dat zijn oude schoolmeestershart weer
open ging bij het zien van het schoollokaal
en de tekeningen.
Hen schetste in het kort de ontwikkeling
van het tekenonderwijs op scholen, in het
bijzonder de stootkracht van de „Schoon
heid in Opvoeding en Onderwijs" in de
jaren 19201930: toen nieuwe paden wer
den ingeslagen. Het tekenen is een ideaal
middel als bevrijdende kracht van de emo
ties van het kind. Het geschiedt zonder in
nerlijke of uitwendige remmingen. En al
bezit het werk dan talrijke technische on
volkomenheden, het is de uiterst directe
expressie van wat het kind innerlijk be
roert. Het is persoonlijkheid-ontplooiend
en de mogelijkheden van het kind komen
er in tot uiting, kunnen er uit afgelezen
worden. Aldus zei de heer Lodewijks, die
de hoop uitsprak dat van deze expositie
een stimulerende invloed mag uitgaan op
het Haarlemse tekenonderwijs. Vervolgens
verklaarde, hij de tentoonstelling geopend.
Nadat de schilder H. de Vries enkele
woorden had gewijd aan zijn onderwijsme
thode - via vrije expressie komt het kind
tot het strakkere tekenen, waardoor zijn
aesthetische vorming en smaak voor het
schone gediend wordt bezichtigden de
aanwezigen het geëxposeerde.
De tekeningen zijn zeer smaakvol langs
Deze week is te Amersfoort de bouw van
een nieuw Oud-Katholiek seminarie aan
besteed. Het gebouw, met kapel en presi
dentswoning krijgt een inhoud van circa
4200 m3 en komt aan de Koningin Wilhel-
minalaan op de hoek van de Koningin So-
phialaan aldaar.
Laagste inschrijver was de firma W. en
J. Heilijgers te Amersfoort met een bedrag
van 274.265.hoogste inschrijver de
firma L. van Loon te Vlissingen met een
bedrag van 293.000.
Architecten zijn de heren H.A. en ir. G
Pothoven te Amersfoort.
De nieuwbouw moet het oude complex
tussen de Kerkstraat en de Muurhuizen
vervangen, dat grotendeels meer dan twee
eeuwen oud is.
Het nieuwe gebouw, dat men ongeveer
over een jaar in gebruik hoopt te kunnen
nemen, krijgt op de begane grond een groot
en een klein auditorium, recreatieruimten
voor de studenten en de inwonende gym
nasiasten, die aan het stedelijk gymnasium
hun vooropleiding ontvangen, en een refter
Aan de refter grenzen de keukens, welke
weder op de presidentswoning aansluiten
Aan de andere zijde van het hoofdgebouw
bevindt zich de kapel met sacristie.
Op de eerste verdieping is de werkkamer
van de president geprojecteerd met enkele
logeer-kamers en een linnenkamer. Voorts
een achttal ruime zit-slaapkamers voor de
studenten. Op de bovenste verdieping zijn
een tiental kleinere zit-slaapkamers gepro
jecteerd ten behoeve van de gymnasiasten
Onder de kapel, het auditorium en de
recreatieruimten bevinden zich het archief
de bibliotheek en een biljartkamer.
De fietsenberging en centrale verwar
mingsinstallatie zijn in een kelderverdie
ping ondergebracht, die zich onder de ref
ter en keuken uitstrekt. In de keukenvleu
gel bevinden zich, afgezonderd van de rest
van het hoofdgebouw, de kamers voor het
personeel.
ADVERTENTIE
Afdoende bestrijding met
„COWORE X" L.N.T.
dc Oue Saeck van de Ouegracht 95
zeer smaaicvoi ïangs l i O
de wanden en in uitstalkasten gerang- IS herDOreil „OpaaHlberg
vnf fol i 4 \r nirov-
Het is een goede dag voor de leden van
„Santpoort" geworden, toen zij de nieuwe
speelzaal in het badhuis Spaarnberg aan
de Wüstelaan in gebruik mochten nemen
en zich er van konden overtuigen, dat alles
er keurig en welverzorgd uit zag.
De directeur van de gemeentelijke bad
en zweminrichtingen, de heer C. W. van
Schreeven. gaf op deze avond blijk van
zijn belangstelling en sprak de hoop uit,
dat „Santpoort" tot in lengte van dagen
van haar clublokaal gebruik zou kunnen
maken en beval het interieur in aller goede
zorgen aan. Voorzitter Schweitzer dankte
de heer Van Schreeven voor zijn sympa
thieke woorden en gaf de verzekering, dat
men op alles zeer goed zou passen.
Hierna werd een aanvang gemaakt met
het spelen der partijen voor de eerste ronde
van de onderlinge competitie. Met animo
werd er om de punten gestreden, hetgeen
tenslotte in de volgende resultaten resul
teerde:
Groep A: PieterseWolters 01; Brug
manLabouchere 01; BusselmanSterk
01; HosTuning 10. Groep B: Bal
jetDuin 10; De JongBlokker 10;
HoogzaadVermeer 01; VosmanRiet
veld 10. Groep C: WennisVos 01;
HaanappelLeijsma 10; WintersOos
terling 01.
schikt. Zij bieden een voortreffelijk over
zicht van wat in de korte tijd van één jaar
reeds werd bereikt. Het is dan ook te ho
pen dat vele Haarlemse ouders een bezoek
zullen brengen aan de expositie om kennis
te nemen van het nieuwe onderricht. De
tentoonstelling is geopend, hedenavond van
half acht tot half tien; Vrijdagmiddag van
2 tot 5; Vrijdagavond van half acht tot
half tien en Zaterdagmiddag van 2 tot 5
uur.
De opbrengst van de in Haarlem gehou
den collecte ten bate van de kankerbestrij
ding bedraagt f 10.660,82. Dit is ongeveer
drieduizend gulden meer dan verleden jaar,
een des te mooier resultaat, omdat de ver
koop van de postzegels ten bate van de
kankerbestrijding direct aan de collecte
periode vooraf ging.
De omzet aan postzegels en kaarten be
droeg ongeveer f 7.600,zodat Haarlem
zich niet onbetuigd heeft gelaten voor de
goede zaak.
HET IS VOOR dichters, behalve voor
enkele uitverkorenen, nog altijd moeilijk
een uitgever te vinden, die een bundel van
behoorlijke dikte wil publiceren. Meestal
verschijnen enige plaquettes, in kleine op
lage en voor rekening van de schrijver.
Dat maakt het voor de buitenlandse lezer
wel heel moeilijk een overzicht te krijgen
van de stand der moderne Franse poëzie,
die zo bijzonder rijk is aan jonge talenten.
De dichtei'-uitgever Pierre Seghers tracht
sedert enkele jaren het werk van nieuwe
dichters bekend te maken door de uitgave
van de „Cahiers P.S. bi-mensuels". Dit zijn
boekjes van ongeveer dertig bladzijden, die
slechts honderd francs kosten en een bron
van levende poëzie vormen. Wij herinneren
ook aan het in dit blad besproken (even
eens bij Seghers verschenen) „Panorama
critique des nouveaux poètes frangais"
onmisbaar voor de minnaars der moderne
Franse dichtkunst.
Een nieuwe gids is daar onlangs bijge
komen: het tijdschrift „Les Lettres" heeft
drie afleveringen gewijd aan de „poésie
vivante". De teksten van negentig dichters
worden voorafgegaan door biografische ge
gevens en een beknopte kenschetsing van
hun werk. Niet alleen Fransen, maar ook
zij, voor wie de Franse taal uitdrukkings
middel is, zijn vertegenwoordigd: Belgen,
Zwitsers, zowel als schrijvers uit gebieden,
die tot de Union Frangaise behoren.
De drie aflevering vormen eigenlijk geen
bloemlezing. Deze doet een zekere vol
ledigheid verwachten en de samensteller
ervan kiest uit het gehele of reeds om
vangrijke werk van een dichter. Hij tracht
daarvan het meest representatieve te
geven en probeert de juiste verhouding
tussen objectiviteit en persoonlijke voor
keur te handhaven. Vele van de in deze
delen gepubliceerde dichters echter hebben
door hen zelf gekozen nog onuitgegeven
gedichten afgestaan. Hoewel dus geen
waardeclassificatie aan deze samenstelling
ten grondslag ligt, berust vooral in de
eerste bundel de groepering toch wel op
een leidende gedachte: die van een mild
en gevoelig humanisme. Hoe verscheiden
de dichters ook zijn, of zij uiting geven aan
hun metaphysische onrust dan wel aan de
strijd van de mens tegen de krachten der
realiteit, of zij de bekoring van het een
voudige leven bezingen of in woord-
alchemie het geheim der dingen trachten
te vangen, zelfs door hun somberste
wrangheid heen klinkt gespannen hoop.
Hoop, die gericht is op het leven en uit
gaat naar de gemeenschap der mensen. Zo
als een der dichters zegt: „Het voortdurend
hopen zal in de stem der mensen zo'n
diepe groeve graven, dat eens alle gezangen
der aarde erin kunnen klinken".
De tweede aflevering is vooral belang
rijk, omdat ze geheel gewijd is aan het
„poème en prose" een uitdrukkings
vorm, die meer dan een eeuw geleden in
het leven is geroepen door Aloysius Ber-
trand, in wiens „Gaspard de la Nuit" een
met gemoedelijkheid omwaasd proza
gedicht over Haarlem voorkomt. Ook in
deze bundel vindt men naast Fransen: de
pathetische humor van de Belg Michaux,
de „poëtische lavastroom" van de enige
jaren geleden ontdekte Malcolm de Cha-
zal, die op het eiland Mauritius geboren is,
evenals Loys Masson, in wiens Christelijke
poëzie de tropische weelde aanwezig is. Men
vindt er de op Martinique geboren gerevol
teerde, ook politiek gerevolteerde, Aimé
Césaire, evenals enkele Zwitsers en oude
ren, zoals Pierre-Jean Jouve.
In vele van deze prozagedichten is de
invloed van het surréalisme merkbaar. Dat
maakt ze evenals door het hermetisme,
door de ongebruikelijke woordcombinaties,
door de discontinuïteit van het logische,
tot moeilijke lectuur. Zij bewijzen echter
de onjuistheid van de opmerking, dat het
prozagedicht een „bekentenis van on
macht" van de dichter zou zijn om zich in
regelmatige verzen te uiten. Het is ge
degenereerde poëzie noch veredeld proza,
doch een geheel zelfstandige vorm van
dichterlijke expressie. Een vorm, die des
te moeilijker te hanteren is, daar zij op
geen enkele omschreven techniek berust.
Het is een zeer persoonlijk instrument van
woordmuziek, rhythme en beeldeffect, be
speeld volgens regels, die de artist zelf
kiest.
Het derde deel tenslotte toont niet de
eenheid van de beide eerste. Het geeft
werk van ouderen en jongeren, waarvan
men vele, zij het met andere gedichten,
ook in het boek van Rousselot aantreft.
Vooral hier kan dus de lezer, zoals bij elke
bloemlezing, zich afvragen waarom wel
deze en niet die auteur vertegenwoordigd
is. Een makkelijk, doch ijdel spel. Men kan
slechts betreuren, dat de dichter Louis
Guillaume, di^\met André Silvaire deze
delen heeft sarrfengesteld, uit bescheiden
heid gemeend heeft de lezer het genot van
zijn eigen werk te moeten onthouden.
S. ELTE
