Verantwoordelijkheid van
de reclame in discussie
Mozart-avond te Beverwijk
Het lied van alle tijden
Aanvaardbaar spectacle coupé
van Italiaans Opera-Kwartet
Kort en bondig J
Achttiende Reclamecongres begonnen
Toneel voor de jeugd
Opvoering door de
Kennemer Kunstkring
Zolderkamer uitgebrand
in Wilhelminastraat
Bloemendaal
Wouter Paap bespeelde
zijn clavichord
Amsterdamse Beurs
11
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Nieuwe sociëteit Bond
van ouden van dagen
Zwarte zwaan op stap
Minerva Theater
Examens
C. F. v. d. Berg twintig jaar
voorzitter VI. Vogels
Nieuwe biljartzaal bij
Brinkmann is klaar
Vrijspraak voor handballer
Arbeider tot vijftien jaar
veroordeeld wegens moord
Snel ingrijpen van
Haarlemse brandweer
Faillissementen
DONDERDAG 13 OCTOBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
IIET ACHTTIENDE jaarlijkse congres van het Genootschap voor Reclame, dat van
morgen in het Amsterdamse Bellevue begonnen is, belooft een belangrijke gebeur
tenis te worden; niet alleen omdat er tegenwoordig ieder jaar in ons land van 120
tot 200 millioen gulden aan reclame besteed wordt ongeveer een percent van de
kosten van het nationale product maar vooral omdat het thema van het congres
ditmaal „De verantwoordelijkheid van de reclame" is, bij de bespreking waarvan
men zich niet zal bepalen tot de vraag hoe die verantwoordelijkheid ligt ten aan
zien van de commerciële taak van de reclame, in casu het werven van goodwill en
afnemers voor het bedrijfsleven. Men zal ook onder ogen zien, in hoeverre de recla
me misschien nog tekort schiet in ethisch-cultureel opzicht en hoe zij zich kwijt van
haar sociale verantwoordelijkheid jegens consument en gemeenschap: twee vraagstuk
ken waarvan de oplossing in onze van reclame doordrenkte samenleving een zaak van
nationaal belang is.
DAARNAAST zullen de ongeveer vier
honderd congressisten van mening wisse
len over het verschijnsel dat velen in Ne
derland en in het bijzonder de kleine en
middelgrote bedrijven in vergelijking tot
andere landen nog te weinig „reclame-be
wust" zijn, zich althans onvoldoende reali
seren, dat ook hier de cost voor de baet
uitgaat. Goede reclame is geen „geldsmij
terij ten koste van de massa", maar een
'verantwoord middel tot omzetverhoging,
die op haar beurt tot kostprijsverlaging
leidt. Reclame kan daardoor ook de consu
ment ten goede komen en dat gebeurt dan
ook reeds op grote schaal, zoals de cijfers
van verschillende grote industrieën aanto
nen.
Een treffend voorbeeld daarvan is de
historie van een Nederlands scheerappa-
raat, dat een paar jaar geleden ongeveer
f 70 kostte, maar nu, dank zij intensieve
reclame-campagnes, voor bijna de helft
van die prijs geproduceerd en verkocht
kan worden. Reclame kan het leven dus
goedkoper maken, en is uit dien hoofde
stellig een factor van nationale betekenis.
GEEN WONDER dan ook, dat staatsse
cretaris dr. G. J. M. Veldkamp van Econo
mische Zaken, vanmorgen in zijn officiële
opennigsrede, gewagend van de enorme
invloed der reclame op het dagelijks leven
en zelfs op de meningsvorm van de moder
ne mens er zijn voldoening over uitsprak
dat het congres thans h'et probleem van de
verantwoordelijkheid der reclame-beoefe
naars ter openbare discussie heeft gesteld.
„Er wordt op dit punt nog veel schadelijke
argwaan gekoesterd, zo zei dr. Veldkamp,
maar uit deze probleemstelling mag reeds
a priori geconstateerd worden dat het
verantwoordelijkheidsbesef onder u veel
sterker leeft dan velen menen en dat is
zeer belangrijk omdat misleidende, onware
reclame een dodelijk gevaar is voor onze
samenleving".
Verheugend vond de staatssecretaris het,
te kunnen constateren dat ook de grote
groep van zelfstandige winkeliers de be
tekenis -van doelmatige, verantwoorde re
clame steeds sterker gaan inzien, al is hun
eigen werkzaamheid op dit terrein door de
grote vlucht van de gestandaardiseerde,
verpakte merkartikelen minder ruim dan
vroeger. Als voorlichter van de consument
speelt de détaillist echter ook bij de arti
kel-reclame nog een beslissende rol en in
dat opzicht zag dr. Veldkamp een belang
rijk arbeidsterrein voor de middenstands
organisaties en het Genootschap voor Re
clame: het instrueren van de middenstand
opdat deze zich bij zijn voorlichtende taak
kan baseren op de gegevens der reclame-
psychologie, op deskundige adviezen en op
de modernste technische hulpmiddelen.
Dr. Veldkamp wees er tenslotte op dat de
economische expansie van ons land be
halve van de export ook in belangrijke
mate afhangt van de afzet op de binnen
landse markt, dat industrie en handel
HAARLEM, 12 October 1955
ONDERTROUWD: 11 Oct., M. L. Lürsen
en M. M. van Giessen; 12 Oct., T. Jansen en
J. L. van der Horst; P. G. van der Weijden
en E. G. C. Schleiffert; J. J. A. van der Zwan
en M. P. van den Heuvel; M. G. Lagerweij
en G. Maurits; P. C. van Dansik en L. Sala;
P. C. van Meurs en A. M. Koelemij; J. de
Haas en M. A. J. van der Valk; H. Windt
en J. C. A. van Brero; R. K. Huijzer en N.
H. Romeijn; J. van der Schrier en Chr. Sie
raad; L. A. W. G. Looijen en A. E. Quelle;
H. G. Trap en A. B. J. Stevan; J. G. Engel-
chor en J. C. Broerse; J. J. Kneppers en E.
M. van Reijsen; F. H. Petter en W. F. Smit;
D. Fennema en T. Braaksma; J. Roosen en
M. van der Horst.
GEHUWD: 12 Oct., C. Verheij en D. C. van
der Erf; J. W. G. Kolen en C. Vooges; C. M.
de Vries en J. J. M. van den Engh; H. Cra
mer en P. Klerk; L. P. Vermeulen en C. Th.
M. Arons; A. Tichelaar en A. M. Dillen; Th.
J. Kuiper en M. van Vossen; J. W. Terol en
J. A. Boeree.
BEVALLEN van een zoon: 10 Oct., W. C.
van Gellekom—van Nieuwburg; 11 Oct., F.
L. EmmelGoossens; A. van der Eijken
Koner; 12 Oct., N. Heerschopde Vries; P.
I. B. de JongBlok; W. van Duffelen
Raams.
BEVALLEN van een dochter: 9 Oct., W.
KootPeei'eboom; 10 Oct., J. H. van der
MeijSeders; 11 Oct., M. HenrichsBelle;
Sj. MeeusenSpieksma; E. J. Nijsvan
Ooijen; 12 Oct., C. E. van Wooning—Kaasen
brood; C. E. Wensingvan der Reep; J. van
BenedenRieuwers.
OVERLEDEN: 11 Oct., P. Elzinga, 5 d„
Hazepaterslaan.
daartoe nauw samen moeten werken en dat
de reclame daarbij een zeer nuttige scha
kel kan zijn. Met de wens dat men de ver
antwoordelijkheidsproblemen ook tegen
deze achtergrond zou bezien, verklaarde
hij het congres geopend.
Tevoren had de voorzitter van het Ge
nootschap voor Reclame, jhr. W. van An-
dringa de Kempenaer, de autoriteiten en
congressisten verwelkomd met een toe
spraak waarin hij voorts het feit memo
reerde dat een maand geleden - na jaren
van voorbereiding - de oprichtingsakte
kon worden gepasseerd van de Stichting
Reclame-Onderwijs, als resultaat van de
gezamenlijke activiteit, wederzijds begrip
en saamhorigheidsgevoel in huidige Ne
derlandse reclamekringen.
Sprekend over het thema van het con
gres „De verantwoordelijkheid van de Re
clame" zei de heer De Kempenaer onder
meer: „Met het voortschrijden der tech
niek worden ons steeds meer mogelijkhe
den in handen gelegd; krachten die zowel
ten goede als ten kwade kunnen worden
gebruikt. Alles draait hier om de normen
moraal en ethiek. De reclame is uitge
groeid tot een machtige factor in de gehele
menselijke samenleving. Het is goed dat
ieder van ons zich voortdurend realiseert
en zich bewust is van de daarmee verbon
den verantwoordelijkheid, onder andere
door zoals op dit congres eigen er
varing en inlichtingen te toetsen aan die
van anderen, hetgeen het vertrouwen van
buitenstaanders in onze activiteit stellig
ten goede zal komen".
Op voorstel van de voorzitter werd een
telegram verzonden aan Prins Bernhard,
waarin het congres uitdrukking geeft aan
zijn bijzondere waardering voor de moeite
die Z.K.H. zich ook dit jaar getroost heeft
voor de bevordering van de goede ver
standhouding tussen de volkeren der we
reld, en waarin de Prins een voorspoedige
reis naar de West wordt toegewenst.
De eerste inleider, de heer Sinclair Wood
die sinds dertig jaar een prominente rol
speelt in het Engelse reclamewezen, be
toogde dat reclame niet slechts een middel
is tot grotere omzet maar ook een mach
tige sociale factor die de levenswijze en de
levensstandaard van de massa beïnvloedt
en zelfs grondig veranderen kan; hiervan
vormt Amerika met zijn geweldige recla
memedia de millioenenoplage der dag
bladen, ëh de televisie een sprekend be
wijs. Dank zij de reclame worden da Ver
enigde Staten een land waar iedereen be
zit wat gisteren nog slechts het privelege
der rijken was. En dit geldt niet alleen het
bezit van auto's, ijskasten en dergelijke
materialistische voorwerpen. Ook de be
langstelling voor goede litteratuur, con
certen, toneelspelen en andere geestelijke
waarden kan aangevuurd en geleid worden
door verantwoorde reclame, al ontbreken
daartoe nu nog op grote schaal gezien
de middelen. Wanneer het reclamevak ech
ter zijn normen van ethiek en moraal ver
hoogt en nog effectiever leert werken (in
Engeland is de heer Wood gebleken dal
slechts 20 van alle reclame werkelijk
effectief is), dan zullen niei slechts lagere
prijzen en betere kwaliteiten daarvan het
gevolg zijn voor de consument, maar dan
zal het publiek ook meer vertrouwen en
sympathie krijgen in en voor ons vak, dat
dan wellicht kapitaalkrachtige weldoeners
bereid zal vinden om ook de culturele be
hoeften van de massa door middel van
doelmatige reclame op te bouwen en uit te
breiden.
Het is daartoe echter noodzakelijk dat
wij ons populaire odium van alleen-maar-
winstmakers kwijt raken en dat kan alleen
door de leiding van capabele krachten en
door meer internationale samenwerking in
ons vak dan tot nog toe, opdat wij onze
mogelijkheden maar ook onze beperkingen
kennen en ernaar handelen, aldus dc
spreker.
Het bestuur van de afdeling Haarlem
van de Algemene Bond van Ouden van
Dagen zet zijn activiteit, wat betreft het
houden van sociëteitsdagen, voort. In het
gebouw van „Oosterkwartier" in Haarlem-
Oost en in een gebouw aan de Van Oosten
de Bruynstraat komen de bejaarden reeds
bijeen. Maandag 17 October wordt een
nieuwe sociëteit geopend en wel in het ge
bouw van de Speeltuinvereniging „Vriend
schap zij ons doel" in de Nieuwlandstraat
nabij de Zocherstraat. In de middagen van
Maandag, Donderdag en Vrijdag is het
zaaltje geopend voor belangstellenden.
Dat „cultuurspreiding" geen ambtelijke
utopie is, bleek gitseravond weer eens toen
het Noordhollands Philharmonisch Orkest
te Beverwijk in de uitverkochte zaal van
het K.S.A.-gebouw concerteerde. Vóór de
oorlog zou het niet mogelijk geweest zijn
in een plaats als deze, gericht op industrie
en tuinbouw en aan de rand van onze
randstad Holland, vijfhonderd mensen te
vinden die in gespannen aandacht een
avond luisteren naar de muziek van Mo
zart, muziek uit een wereld die qua tijd en
omstandigheden zo ver van de onze staat.
Mozart is even breekbaar als de poppe
tjes van Saksisch porselein waarmee zijn
kunst wel eens wat eenzijdig vergeleken
wordt. Wil zijn sereniteit door deze onrust
heendringen, dan moeten de omstandig
heden ideaal zijn. De acoustiek van deze
toneelzaal is helaas verre van ideaal: wat
de toehoorders in de zaal van de orkest
klank bereikt, is niet meer dan een mager
aftreksel van wat op het podium wordt
voortgebracht. Laten wij hopen dat bij de
c-norme uitbreidingsplannen voor dit deel
van Kennemerland ook de bouw van een
voor muziek geschikte zaalruimte wordt
opgenomen. In Beverwijk verdient men dit,
blijkens de belangstelling van de inwoners.
Een gehele avond Mozart te brengen is
een opgave, die zelfs voor de grootste mu
sici hachelijk blijft. Zijn kunst leeft nu een
maal bij de gratie van de fijnste schake
ringen. Hoe veerkrachtig en tintelend kan
zo'n Rondo uit de „Kleine Nachtmusik"
klinken als er rhythmisch haarscherp ge
musiceerd wordt! En hoe luchtig wat
niet hetzelfde is als oppervlakkig kan
zelfs een Adagio bij Mozart zijn als er vol
doende „zuurstof" tussen de noten blijft.
Marinus Adam heeft deze opgave naar mijn
smaak niet bevredigend opgelost. Zijn di
rectie bleef te laconiek. Momenten van
werkelijke bezieling waren er weinig. Alles
werd recht-toe, recht-aan gespeeld en uit
eindelijk klinkt ieder orkest zoals het door
de dirigent bespeeld wordt.
De avond was geopend met de ouverture
tot „Don Giovanni" en werd met de Praag
se Symphonie in D besloten. De eerste pro
grammahelft eindigde met de uitvoering
van zes Duitse Dansen.
Medewerking verleende de sopraan Anke
Dannijs, leerlinge van het Amsterdams
Conservatorium, die met een tweetal aria's
een goede indruk maakte.
SAS BUNGE
CCCOOOOCOOOOOOOOCXXXXXXXXXJOOCGOCOOOOOOCCCOCCCCPOGOCCCOOCX
ft Een dezer dagen heeft de zwarte zwaan,
die al gedurende ongeveer een half jaar ft
o tevreden ronddobbert in de vijver van8
de stadskweektuinen, een fikse wande-ft
ling gemaakt. Maandagmorgen vroeg is
ft de vogel namelijk zonder dat iemand
o het merkte het hek uitgestapt en Haar- ft
lem ingewandeld op zoek naar avon- ft
ft tuur. Aangezien de zwaan niet kan vlie-
- gen, duurde het een poosje voordat het ft
0 wandelen beloond werd, maar eindelijk 3
ft dreef de vogel dan toch, tot verbazing ft
8 van vele voorbijgangers, statig in het 3
ft water van de Kloppersingel. Lang heeft 3
8 het dier niet van zijn vrijheid genoten, ft
3 want al spoedig verschenen zijn oppas- ft
sers, die snel een einde maakten aan dit ft
ft uitstapje. Nu drijft de zwaan weer rond ft
8 in de vijver van de kweektuinen, na- 8
1 peinzend over de zo geslaagde poging'ft
ft om eens met de sleur van het zwemmen ft
ft zonder publiek te breken.
8
XX>OOOOOOOOOOOOOOOOCXXXXXXXXX>OOOCOGCOOOOOCOOOOOOCOOCX)OOC>
Wanneer paedagogen, die jeugdlectuur
met meer opvoedkundige waarde beplei
ten, Woensdagmiddag in het Minerva
Theater te Heemstede aanwezig waren ge
weest, de haren zouden hen ongetwijfeld
ten berge zijn gerezen. Want de avonturen
van Bartje Bol en Bertje Bezem, die hier
door het Leidse Kindertoneel in klucht
spelvorm ten tonele werden gebracht, be
staan hoofdzakelijk uit het „in de maling
nemen" van veldwachter Spons en het
laten leeglopen van 's burgemeesters auto
banden. Ter wille van de romantiek is aan
dit alles nog de jacht op een gouden sleu
tel toegevoegd, die door een onguur indi
vidu (genaamd „Linke Toon") is ont
vreemd. De achtervolging wordt in het
land van cowboys en Indianen voortgezet.
Uiteraard dringt zich bij de volv/assen
toeschouwer de vergelijking op tussen dit
„kindertoneel" en de voortreffelijke op
voeringen die door „Puck" en het gezel
schap van Cruys Voorbergh voor de jeugd
worden verzorgd. En dan blijft dit „Leidse
Kindertoneel" nergens, zoals dat heet.
Daarvoor bestond deze vertoning teveel
uit een aaneenschakeling van clownerie en
grollen, waarbij de jacht van veldwachter
Spons op Bartje Bol soms tot achter in
de zaal werd voortgezet.
De beide hoofdrollen in deze klucht zijn
zo kennelijk geïnspireerd op de eenmaal
vermaarde stripfiguren Bulletje en Bone-
staak van A. M. de Jong, dat er over het
ontstaan van Bartje Bol en Bertje Bezem
geen twijfel mogelijk is. Wellicht hebben
de beide (anoniem optredende) acteurs
eerstgenoemde rollen vroeger al eens ver
vuld, want in het vuur van hun spel spra
ken zij elkaar zelfs meermalen als zodanig
aan. Overigens kan geenszins worden ont
kend. dat beiden deze figuren bijna ver
bluffend juisc hebben getypeerd waardoor
het leek alsof zij rechtstreeks uit het ver
haal op de planken waren overgebracht.
Maar hadden zij zo weinig vertrouwen in
hun vermogen tot articuleren, dat zij
voortdurend de storende microfoon met
zich moesten meeslepen? De acoustiek in
het Minerva Theater maakt het gebruik
van dergelijke technische hulpmiddelen
volstrekt overbodig.
Groningen. Candidaatsexamen Genees
kunde II E: H. van Houten, W. E. Verver,
H. Bolt. allen te Groninger.; R. Brennink-
n.eyer. Lichtenvoorde; U. B. Vissei, Bus-
sum; A. A. M. Jaspers, Grevenbicht; P. A.
Markesteyn, Hoogezand. Candidaatsexamen
Economische Wetenschappen: A. F. Veld
kamp. Groningen.
99
99
De Franse revolutie heeft al heel wat
romanciers en toneelschrijvers bewogen
tot een min of meer geslaagde dramati
sering van deze schokkende episode uit de
wereldgeschiedenis en als ik het goed heb
zijn de romanciers in de meerderheid. Be
hoefte aan een spel als D. H. Scheffer
schreef over de liefde tussen een actrice,
kind van het volk, en een edelman, van
huis en goed verdreven, die opbloeit in de
schaduw van de guillotine, lijkt mij nu
niet direct aanwezig. Daarvoor zijn er veel
te veel melodramatische tendenzen en is
er nogal eens sprake van vals pathos. De
liefde wordt er op de conventionele ma
nier in bezongen. Veel nieuws is er niet
onder de zon. Er zou een heel wat betere
uitwerking denkbaar zijn, maar we moeten
het met dit romantisch dillettantisme doen
en voor een speelgroep, die zich niet te
veel kan permitteren is het in ieder geval
nog een dankbaar object, want het schept
een aantal gemakkelijk te benaderen
situaties en uit te beelden figuren, het is
een costuumstuk, het vraagt niet het uiter
ste van spelers en publiek. „De Kennemer
Kunstkring", die het spel gisteravond in
de stadsschouwburg opvoerde, meende het
dan ook wel binnen het bereik harer mo
gelijkheden te hebben.
In zekere opzichten was dat waar, maar
niet over de gehele linie. Wat aan de op
voering schortte was zwier en bravour in
het spel der hoofdpersonen. Een actrice
uit te beelden is nu net het moeilijkste
wat er van een damesrol gevraagd kan
worden, want daarvoor wordt de vertolk
ster verondersteld al een atrice te zijn. Een
edelman, die duidelijk Haarlemse accenten
laat horen en noch in houding noch van
postuur de grand seigneur kan verbeelden
werkt niet bepaald de illusie in de hand,
die de schijn het aanzien verleent van de
werkelijkheid. Ik moet zeggen, dat dit de
voornaamste tekorten zijn van de voor
stelling van gisteravond en zij hebben het
resultaat der opvoering nadelig beïnvloed.
Het liefdespaar uit „Het lied van alle tij
den" deed wel zijn best, maar overtuigde
niet. De gevoelens kwamen maar amper
over het voetlicht en appelleerden matig
aan de zaal. Het best, want natuurlijk van
opzet, voldeed mij nog het kameniertje van
Martha Wijnands. Ook de typering van
Lenie van Öpzeeland-Kion van Francoise
was in aanleg vol begrip. Het was te ver
wachten, dat er niet alles uitkwam, omdat
het door het tegenspel niet werd opgewekt.
P. van Zeist typeerde de chef der geheime
politie nog te tam. Hij had het tempo vlot
ter mogen nemen. Aan uitspelen van een
scène kwamen de meeste medespelenden
gisteravond niet toe en dat hielp het stuk
niet over zijn vele zwakke momenten heen.
Regisseur A. van den Borg nam zelf de rol
van de regisseur voor zijn rekening. Dat
was toneel zoals men het verlangt. De
overige rollen hadden maar een klein aan
deel in de ontwikkeling der dingen en
bleken bevredigend bezet.
Voor de mise en scène heb ik alle waar
dering. De heer Van den Borg bleek uit
het goede hout gesneden. Hij zal de lelijke
accenten moeten wegwerken en vooral zijn
spelers leren, dat toneelspelen meer is dan
de tekst zeggen alleen. Voorts mag hem
niet ontgaan, dat een actrice zich in haar
kleedkamer omkleedt en zich afschminkt
en niet de deur uitgaat zonder dat te heb
ben gedaan. Het borstbeeld van Beethoven
in de anti-chambre was een anachronisme.
Er bestonden in 1793 nog geen borstbeelden
van Beethoven.
Deze opmerkingen In alle vriendelijkheid
verstrekkend moge ik concluderen, dat De
Kennemer Kunstkring nog een weg vol
Het Italiaanse Opera-Kwartet, dat thans
door Nederland op tournée is er. Woens
dagavond in de Haarlemse Concertzaal
optrad, brengt zijn prestaties in een vrij
wat meer aanvaardbare vorm dan de tra
ditionele ensembles, die zo van tijd tot tijd
een operaconcert komen geven. Het vier
tal manifesteert zich namelijk in een acht
tal operascènes, die elk een afgerond ge
heel vormen en die gecostumeerd gezon
gen en gespeeld worden. Op die manier
krijgt de operazang zijn onontbeerlijk re
liëf, kunnen de vertolkers zich uitleven en
wordt het publiek nader gebracht tot het
werkelijke wezen van de operakunst.
De acht fragmenten, die men te horen
kreeg, behoorden tot het populaire réper
toire: Rossini, Verdi en Puccini, hetgeen
begrijpelijk is, want het publiek, dat bij
voorkeur deze uitvoeringen bezoekt, hoort
het liefst iets dat het reeds kent. Aldus:
een scène uit de Barbier, één uit de Trou
badour, één uit Rigoletto, één uit Tosca,
twee uit La Bohème, één uit Butterfly en
tot slot het onvermijdelijke kwartet uit
Zaterdag 15 October herdenkt de heer C.
F. van den Berg, voorzitter van de v.v.
„Vliegende Vogels", het feit dat hij twintig
jaar geleden door de algemene vergadering
in die functie werd gekozen.
Als in voetbalkringen in Haarlem wordt
gesproken over Vliegende Vogels, denkt men
onbewust aan „Berg", zoals hij zonder veel
ceremonieel wordt genoemd. Op zichzelf is
twintig jaar niets. Vooral niet in een spor
tieve omgeving. Doch of men nu in een
kleine of grote vereniging tot een leidende
functie geroepen wordt, moeilijk is het.
Slechts degenen die over hardheid en door
zettingsvermogen beschikken, zullen slagen.
Wanneer Vliegende Vogels (opger. 1928)
zijn geschiedenis gaat schrijven, wordt een
grote plaats voor P. Souverein, ingeruimd,
die destijds als slachtoffer viel van de
Duitsers. Voorts de vier gebroeders v. d.
Klashorst. In 1935 kwam v. d. Berg aan de
top, die thans grote steun ondervindt van
secretaris A. de Vries en penningmeester D.
Wennink.
„Berg" is niet slechts in eigen kring, doch
ook daarbuiten een geziene figuur. Dit vier
de lustrum bewijst intussen hoe men zijn
leiding apprecieert. Daarvan zullen de leden
wel getuigenis afleggen.
De biljartgelegenheid in Haarlem is
weer verruimd. Zaterdag wordt namelijk
de nieuwe biljartzaal in restaurant Brink
mann op de Grote Markt open gesteld. Na
deze zeer toe te juichen verbetering heeft
men in Brinkmann de beschikking over
dertien kleine biljarts en één groot. In de
nieuwe zaal namelijk staan vijf splinter
nieuwe kleine biljarttafels op de plaats
waar vroeger de kegelbaan was.
Rigoletto.
Hoewel men de bariton Gino Orlandini
meer kern in zijn stem zou willen toewen
sen, werd de grote scène uit Tosca, die hij
vertolkte met de voortreffelijke lyrische
sopraan Marisa Morel een opmerkelijke
prestatie die terecht veel succes oogstte.
De dramatische sopraan Silvana Brando-
lini had haar beste momenten in het frag
ment uit Butterfly, dat zij met de tenor
Luigi di Stefanis vertolkte. Deze zanger
heeft een prachtig getimbreerd en vrij
sterk geluid, maar bovendien weet hij het
op een beschaafde manier te gebruiken,
wat hij onder meer ook in de beide scènes
uit Bohème toonde. In een toneel uit de
„Barbier" hoorden wij ook zeer degelijke
zangkunst een vlotte coloratuur van
Marisa Morel.
Trouwens, in het vak zingen zijn de vier
vocalisten behoorlijk bedreven en op hun
muzikale scholing valt weinig aan te mer
ken. De verschillen zijn te zoeken in de
natuurlijke kwaliteit van de stemmen. Aan
het uithoudingsvermogen van de hoge bas
Orlandini werden zware eisen gesteld. In
zes van de acht scènes was hij met belang
rijke partijen betrokken. Het was dan ook
geen wonder dat zijn stem blijkbaar ver
moeid werd.
De executanten hadden aan Henk Bij-
vanck een prima begeleider, die er mede
voor zorgde dat deze opera-avond door
gaans een voornaam cachet kreeg.
JOS. DE KLERK
Conform de eis heeft het Amsterdamse
Gerechtshof de 19-jarige bankwerker J. T.
W. uit Utrecht vrijgesproken van het hem
ten laste gelegde. Hij zou op 19 September
van het vorig jaar tijdens de handoalwed-
strijd DSOSpirit voor de tweede klasse
van de afdeling Utrecht linksback GWCV
van DSO een trap tegen het hoofd gegeven
hebben. De Utrechtse rechtbank had hem
destijds veroordeeld tot een geldboete van
f 50.—.
De rechtbank te 's Gravenhage heeft van
morgen de 38-jarige fabrieksarbeider Jakob
II. uit Leiderdorp conform de eis veroor
deeld tot vijftien jaar gevangenisstraf met
aftrek van voorarrest en onvoorwaardelijke
terbeschikkingstelling van de regering, om
dat hij schuldig werd bevonden aan moord
op de bejaarde weduwe Marijtje Zwanen
burgRoos uit Leiderdorp.
Op de morgen van de 31ste Juli van het
vorige jaar is H. de woning van de weduwe
binnengedrongen met de bedoeling haar
bewusteloos te slaan en haar daarna van haar
geld te beroven.
Hij sloeg haar eerst met een fles op het
hoofd en later stak hij haar met een mes en
een vork enige malen in het hoofd en de
hals.
studie en arbeid voor zich heeft. Dat mag
geen beletsel zijn om plezier te hebben in
het toneelspel. Inzicht in eigen mogelijk
heden is hier het begin van alle wijsheid.
P. W. FRANSE
Resultaat lepeltjesactie:
ruim 2400 gulden
„Het lied van alle tijden" was voor de
„Kennemer Kunstkring" tevens een jubi
leumopvoering, daar deze vereniging thans
tien jaar bestaat. Het grote jubileumfeest
zal op Zaterdag 12 November gevierd wor
den met een cabaretavond in het Concert
gebouw te Haarlem.
De voorzitter van de „Kennemer Kunst
kring", de heer H. M. Hartman, tevens
voorzitter van het comité van de lepeltjes
actie ten bate van het kleuterhuis „Mar
griet", bood voor het begin van de voorstel
ling het bestuur van het kleuterhuis in de
vorm van een chèque het resultaat van
deze enige maanden gevoerde actie aan.
De heer Hartman zei dat de verwachtin
gen omtrent de resultaten van deze actie
aanvankelijk te hoog waren gesteld „Het
succes is niet zo denderend, maar toch wel
heel mooi," aldus de voorzitter. „Het be
stuur van „Margriet" meende vijftien
honderd gulden nodig te hebben voor de
aanschaf van speelwerktuigen voor de tuin
en wij kunnen het thans met vreugde het
bedrag aanbieden van 2404 gulden en 35
cent." Met deze woorden overhandigde hij
aan de penningmeester van het kleuter
huisbestuur, de heer B. Cornet, de chèque.
Wethouder Happé was helaas verhinderd
deze avond bij te wonen.
De heer Cornet wenste op de eerste
plaats de jubilerende toneelvereniging van
harte geluk waarna hij zijn grote dank
uitte voor het prachtige geschenk dat
„Margriet" thans kreeg aangeboden bij
haar eveneens tienjarig bestaan, waaraan
de leden van de „Kennemer Kunstkring"
een niet gering deel hebben bijgedragen.
Vervolgens bracht de heer Cornet hulde
aan de heer Hartman die naar hij zeide,
een van de belangrijke stuwende krachten
ir. de lepeltjesactie is geweest. Ook de heer
H. Kroes jr. die bij het actiewerk zeer veel
werk verzet heeft werd op waarderende
wijze toegesproken, waarbij de heer Cor
net de belofte deed dat het bestuur van
„Margriet" deze medewerkers binnenkort
op eigen wijze hoopt te huldigen.
Uit naam van het kleuterhuis bood hij
de heer Hartman een klein geschenk aan.
Vervolgens overhandigde de heer Hart
man aan een tweetal dames en een heer,
leden van de „Kennemer Kunstkring", die
zich bij de lepeltjesverkoop bijzonder had
den onderscheiden, respectievelijk een cas
sette, een electrische klok en een thee
servies.
BINNENLAND
Britse mijnenvegers. Voor een operatio
neel bezoek aan Den Helder zijn de Britse
kustmijnenvegers „Alcaston", „Coniston",
„Derlaston", „Clarbeston" en „Letterston"
in de nieuwe marinehaven aangekomen.
HAARLEM EN OMGEVING
Openingsmiddag. Op Woensdag 19 Oc
tober wordt des middags in het Minerva-
theater te Heemstede de openingsbijeenkomst
gehouden voor de afdeling Haarlem van de
Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen.
Het programma vermeldt onder meer het
optreden van mevrouw Jiswalda van Itter-
sum en de heer Han Beuker.
Reclasseringsdag. De op reclasseringsdag
in Bloemendaal gehouden collecte ten be
hoeve van het reclasseringswerk heeft een
bedrag van f2065,17 opgebracht, een resul
taat waarvoor het plaatselijk comité allen
hartelijk dank brengt.
Lezing. De afdeling Haarlem van de
Nederlandse Christen Vrouwenbond zal op
Maandag 17 October in het wijkgebouw aan
de Ged. Oude Gracht een vergadering hou
den, tijdens welke mejuffrouw G. S. Ch.
Wellinghoff zal spreken over „Heeft Europa
nog toekomst?".
Mooi resultaat. De collecte van het
Centraal Comité voor Kinderuitzending, ge
houden in de week van 10 tot en met 24 Sep
tember, heeft ruim f8118 opgebracht. Aan
de gulle gevers en geefsters en aan de tal
rijke collectanten en collectrices betuigt het
comité zijn hartelijke dank.
Julianascliool. De eerste van de beide
in dit seizoen te houden ouderavonden van
de Julianaschool, de school voor openbaar
lager onderwijs te Overveen, zal in de
gymnastiekzaal van het schoolgebouw wor
den gehouden op Dinsdag 25 October. Men
heeft dr. P. H. Schroder uit Haarlem be
reid gevonden te spreken over „Ouders en
school". Bij een daarna te houden huishou
delijke vergadering stelt het bestuur can-
didaat, dr. G. F. Fortanier in de vacature
van het bestuurslid de heer H. H. Holthuis.
Koninklijke onderscheiding. Bij Ko
ninklijk Besluit is aan de heer P. J. Kerne
kamp, smid-bankwerker bij de firma D.
Hogenbirk en Zonen te Bloemendaal. toe
gekend de eremédaille in brons, verbonden
aan de orde van Oranje Nassau.
Predikantsjubileum. Zaterdag 15 Octo
ber zal het 55 jaar zijn geleden, dat ds. S.
A. Baljon, thans wonende te Dieren, werd
bevestigd als predikant in de Nederlands
Hervormde Kerk te Spaarndam.
Geen spreekuur. De wethouder van
Publieke Werken vn Bloemendaal, de heer
A. van Geluk, is verhinderd op de Vrijdag
middagen 14 en 21 October zijn wekelijkse
spreekuur te houden.
Openbare zitting. Op Woensdag 26 Oc
tober des morgens om tien uur houden de
Gedeputeerde Staten van Noordholland een
openbare zitting waar men bezwaren kan
uitbrengen tegen het door de gemeenteraad
van Bloemendaal vastgestelde partieel uit
breidingsplan Duinwijckweg.
In de afgelopen nacht kwam in de sein-
zaal enkele malen de melding binnen van
een uitslaande brand in de Wilhelmina
straat 46 te Haarlem. De brandweer was
kort daarop aanwezig éh het bleek, dat het
fel brandde op een zolderkamer op de derde
verdieping. De vlammen sloegen uit. De
Magyrusladder werd opgesteld en brand
weerlieden begaven zich met een slang
naar boven, om vandaar uit het vuur te be
strijden. Het duurde niet lang of de vlam
men verminderden en na enkele minuten
was de brandweer het vuur meester. De
zolderkamer en een overloop onder een
lichtkap brandden uit.
Het perceel wordt bewoond door drie
families. De hoofdbewoner bemerkte om
streeks halftwee een brandlucht en stelde
een onderzoek in. Toen hij op de derde
verdieping kwam en de deur van de zol
derkamer opende zag hij grote vlammen.
Aan blussen viel niet te denken en daar
om werd de brandweer gewaarschuwd.
Deze zolderkamer werd bewoond door
het dienstmeisje, dat om halfacht was ver
trokken naar haar ouderlijke woning, om
een verjaardag te vieren. Om kwart voor
twaalf had zij de familie telefonisch in
kennis gesteld, dat zij des nachts niet zou
terugkomen. Toen de hoofdbewoner bij de
brandende kamer kwam was hij er zeker
van, dat er niemand aanwezig was.
Aangezien het dienstmeisje buiten de
stad vertoefde, kon het nog niet door de
recherche verhoord worden. Zij vermoedt,
dat er peukjes sigaretten in een kachel zijn
gegooid, waarin brandbaar materiaal lag,
dat de kachel is gaan branden en in de loop
van de avond is omgevallen.
De meeste bewoners hebben, nadat de
brandweer haar werkzaamheden had ge
ëindigd, in de woning kunnen slapen. An
deren, van wie de kamers waterschade
hadden opgelopen, hebben elders onderdak
gevonden.
In de woning woont de foto-journalist de
heer G. L. J. Penaarts. Deze kreeg van
twee zijden de „tip", dat er een uitslaande
brand was uitgebroken. Tot verbazing van
degenen, die hem opbelden, vertelde hij,
dat het op de zolderverdieping brandde.
Door het treffen van maatregelen, zoals het
naar buiten werpen van meubilair, had hij
vei'geten zijn camera te gebruiken om een
foto te maken.
De arrondissementsrechtbank te Haarlem
heeft op Dinsdag 11 October in staat van
faillissement verklaard:
H. Ebbeling, scheepsbouwer, Celsiusstraat
38, Velsen.
J. A. Schellings, scheepsbouwer, Kenne-
merlaan 31, IJmuiden-O.
Maas van Bavinckhoven, scheepsbouwer,
Lange Nieuwstraat 347, IJmuiden-O.;
hoofdelijk aansprakelijke besturders van de
N.V. Gecoma IJmuiden i. o. gevestigd te
IJmuiden. Rechter-commissaris mr. N. Ree
ling Brouwer. Curator: mr. M. L. Swaab,
advocaat en procureur te Beverwijk.
Wegens het verbindend worden van de 2e
tevens slotuitdelingslijst is op 11 October
1955 geëindigd het faillissement van:
J. Piersma, zonder bereop, wonende te
IJmuiden, gemeente Velsen, Wijk aan Zeeër-
weg 126 II. Rechter-commissaris: mr. J. P.
Petersen. Curator: mr. W. Glastra, advocaat
en procureur te Haarlem.
BURGERLIJKE STAND
GEBOORTEN: P. Elzinga—Jochemez, 2 z.;
J. P. M. Duivenvoordenvan den Berg, z.;
S. M. PostmaRamondt, z.
GEHUWD: J. D. Boekhout en M. van der
Ham; G. F. M. Nielen en M. W. Chr. van
den Broek.
GEHUWD: H. Remmé en M. E. Egelie; F.
E. R. Lange ei M. M. v. d. Grint; B. H. H.
Roelvink en J. D. Thomas.
OVERLEDEN: Mevr. G. E. van Gelderen
Prosee, 82 j.; J. Zijp, 79 j.
In de Haarlemse sociëteit Teisterbant
heeft Wouter Paap (hoofdredacteur van het
tijdschrift „Men en Melodie") een clavi-
chord-bespeling gegeven, die bijzonder
veel waardering oogstte. Ter inleiding ver
telde hij het een en ander over dit oudste
klavier met snaren, ouder nog dan het cla-
vecimbel. In het openbaar is er weinig suc
ces mee te behalen: het is ongeschikt voor
samenspel zelfs met een blokfluit en
typisch voor een kleine ruimte bestemd,
een huisinstrument. Men heeft het clavi
chord wel eens „het instrument der een
zaamheid" genoemd.
Het mechaniek is heel simpel: aan de
toetsen zijn hefbomen verbonden met ko
peren plaatjes, die van onderen tegen de
snaren slaan. Het bijzondere is, dat deze
tangenten in beroering met de snaren blij
ven, waardoor een soort vibrato ontstaat.
In verhouding met het clavichord, aldus
Wouter Paap, is de piano een ordinair
slaginstrument. Er zijn geen pedalen. Het
afwegen van de klank geschiedt dus geheel
door middel van de aanslag. Men moet het
instrument zeker vijftien jaar „onder han
den" hebben om de juiste speelwijze „in de
vingers" te krijgen. Ondanks de kleine om
vang zijn er vele nuances mogelijk.
Dat het typische huisinstrumenten wa
ren, blijkt ook uit het feit dat de clavi
chords vroeger vaak tegelijk als elegante
naaitafeltjes waren ingericht. Helaas is het,
in onbruik geraakt. De instrumenten, die
door de ongeschiktheid voor de concertzaal,
in de musea zijn opgesteld, verkeren meest
al in een staat van onbespeelbaarheid.
Teneinde de intieme bekoorlijkheden van
het clavichord te bewijzen („Het verstilde
karakter van deze muziek is heerlijk, het
brengt de zenuwen tot rust in deze gejaag
de tijd") speelde Wouter Paap onder meer
een toccata van Ferdinand Tobias Richter,
een chaconna van Joh. Pachelbel, vier klei
ne preludes van Joh. Seb. Bach, een sonate
van Joseph Haydn en verder enige werkjes
van Brenda, Ditters von Dittersdorf en an
dere kleine meesters uit de achttiende eeuw.
Tot slot van de avond bracht Wouter
Paap een' eigen compositie (een thema met
dertien variaties) ten gehore, speciaal ge
maakt om alle mogelijkheden van het cla
vichord te proberen. Er wordt weinig voor
dit instrument geschreven, want de com
ponisten kennen het niet. Men moet het in
huis hebben om er vertrouwd mee te raken.
3-3/ Nederl.'47
3 Nedl. 1962/64
A. K. U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek
gew.Philips Gloeil.
pref.Philips Gloeil.
Unilever
Wilton Feijenoord
Dordtsche Petrol.
Konkl. Petroleum
A'dam Rubber
Holl. Amer. Lijn
N. Scheepv. Unie
Phs. van Ommeren
H. V. A
Verg. Deli Mijen
Amsterd. Bank
Ned. Handel Mij.
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
U. S. Steel
General Motors
Shell Union
Tidewater
Nieuwe aandelen Philips: 328343.
Slotkoers
gisteren
IOO/4
101
348
302
305/
374
450
297
338/
202/
448/
263
607
579/
130/
210/
180
235
152/
150/
263
222
222
63»/w
144/
53
131/
56/
29%
Openings
koersen
lOO'/is
101
355
305
306
380
455
298
354
202/
462
265
623/
592
138
214
183/
235
157/
158
263
222
222
234
64
146/
54/
133
56/