GOLDEN FICTION IN DE WERELDPOLITIEK In alle landen w Agenda voor Haarlem Lagerhuisdebat over MacLean en Burges leverde niets op ^Hoe is het ontstaan? N Philby - „de derde man" - gaat vrijuit Debuut Nederlands Kamermuziekkwintet Café in Kolham uitgebrand Voetganger na aanrijding overleden Bekende mensen over een bekende sigaret (2) Onder ons gezegd: toch maar liever UNO-studie van uitwerking der atoomstraling Vrijheid van voorlichting in de V.S. is niet ideaal J. J. J. Delfos sprak over Mexico en Cuba Geslaagde feestavond van „Musicorda" Dit woord: GEMAK Haarlemse hofjestocht voor de jeugd Burgerlijke Stand van Haarlem DINSDAG 8 NOVEMBER 1955 HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSGHE COURANT j (Van onze correspondent in Londen) Of de publieke opinie bevredigd is door het Lagerhuisdebat over het mysterie van de beide Britse diplomaten MacLean en Burgess, die ruim vier jaar geleden zijn verdwenen, valt te betwijfelen. Het steek spel dat werd ingeleid met een voortreffe lijke openhartige rede van de minister van Buitenlandse Zaken, MacMillan, en waarbij de gebruikelijke politieke stekeligheden ontbraken, omdat het een partij-aange legenheid is bracht geen nieuwe feiten aan het licht, behalve de officiële ontken ning dat Harold Philby, destijds tijdelijk eerste secretaris van de Britse ambassade te Washington, die MacLean en Burgess zou hebben gewaarschuwd dat er gevaar dreigde, bij het geval betrokken zou zijn geweest. Hij was een studievriend van Bur gess. Ook Philby had in zijn jeugd commu nistische sympathieën gekoesterd. Kort na de verdwijning van het tweetal, moest hij de buitenlandse dienst verlaten, maar Mac Millan verklaarde dat hij vrijuit ging. Aan het einde van het debat, dat door Sir Anthony Eden werd samengevat, stelde deze voor dat door een groep leden van de kroonraad (privy council), behorende tot alle partijen, een informele conferentie zou worden gehouden over de werking van de veiligheidsdienst en dat voorzorgsmaat regelen onder het oog zouden worden ge zien, welke het risico van verraad zouden dienen te verminderen. Sir Anthony Eden verklaarde echter met nadruk dat hij geen regering wenste te leiden die de wezenlijke vrijheden van het Britse volk zou aantas ten. MacMillan deelde mede dat het onder zoek, of er inderdaad „een derde man" in het spel was, nog gaande is. De minister zei, dat de autoriteiten van de universiteit niets gezegd hadden over de linkse sympathieën met het oog op de „bui tengewone capaciteiten" van MacLean, toen hij in de buitenlandse dienst trad. Zelfs, zo vroeg de minister, al had men geweten van de communistische neigingen van MacLean als student, zou het Huis het dan gerecht vaardigd hebben gevonden? Na het debat weet het publiek nog niet waarom Burgess en MacLean verdwenen zijn, wat ze hebben verraden en hoe lang ze hun verraad hebben gepleegd. Ver bazin g Met enige verbazing vernam het Lager huis dat de Amerikaanse afdeling, aan het hoofd waarvan MacLean stond, zich voor namelijk met Zuid-Amerika bezig hield en verder slechts niet-politieke kwesties be treffende Noord-Amerika behandelde, waaruit men zou kunnen opmaken dat MacLean niet over heel belangrijke gehei men kan hebben beschikt. Men beschikte echter niet over voldoende bewijsmateriaal tegen MacLean en Burgess om in te grijpen. Als nalatigheid werd in het debat echter gevoeld dat de veiligheids diensten de havens niet hadden gewaar schuwd. Ook zouden er dan misschien mid delen zijn geweest om de beide diplomaten in de val te laten lopen, zoals ook de atoomspion Fuchs geïntimideerd was, nog voordat men voldoende bewijsmateriaal had. Heeft men MacLean, toen het onder zoek aan de gang was, niet nodeloos ont zien? Was het niet zo, dat het departement van Buitenlandse Zaken, wat zijn recrute- ring en organisatie betreft, een afzonder lijke en bevoorrechte positie innam en daar toestanden werden geduld, welke in andere staatsdepartementen ondenkbaar waren? Reeds wegens hun persoonlijk wangedrag hadden MacLean en Burgess dienen te worden ontslagen. Misschien, zo werd verder nog gezegd, zou het Foreign Office zonder de onthullingen van de Russische spion Petrov, die in Australië naar het Westen overliep, nooit iets hebben losge laten. MacMillan ontkende dat Burgess van hogerhand zou zijn beschermd. ADVER'I ENTIE IEGEN HOESI EN HEESHEID DAGELIJKS VOOR STEM EN KEEL Het lastige kuchen ió concert, kerk, schouwburg, enz., is zowel voor U als voor Uw om geving onaangenaam en hinderlijk. Gebruik bij hocstprikkcl steeds Wybcrt. DINSDAG 8 NOVEMBER Roxy: „Barricade", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „Madame Butterfly", alle leeft., 6.45 en 9.15 uur. Rembrandt: „Ciske de Rat", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Studio: „De vruchten van de zomer", 18 jaar, 7 cn 9.15 uur. Luxor: „Blanke slavinnen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Bastogne", 14 jaar, 8.15 uur. Lido: „Simba", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De man uit Lamarie", 14 jaar, 8 uur. Stadsschouwburg: 20 uur. De Nederlandse Comedie voert op „De man. de vrouw en de moord" van Roussin. Frans Halsmuseum: 20 uur, Volksuniversiteit. Mu- ziekcursus door Paul Chr. van Westering. Begijnhofkapel: 20 uur: Interkerk. Evangel. Comité, spr. E. Grosz Kortenhaus. WOENSDAG 9 NOVEMBER Roxy: „Barricade", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „Madame Butterfly", alle leeft., 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Rem brandt: „Ciske de Rat", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Studio: „De vruchten van de zomer", 18 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Blanke slavinnen", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Europa '51", 18 j„ 8.15 uur. Lido: „Simba", 18 jaar. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Ilals: „De man uit Lamarie", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Halsmuseum: 20 uur, Volksuniversiteit, voordracht door de heer H. P. Baai'd over „Vijf eeuwen schilderkunst in de Nederlanden". Geb. „Sint Bavo": 20 uur, Theatergroep „De Verenigde Spelers" voert op „Het Verraad" naar het boek van A. M. de Jong, onder auspiciën van het Inst. v. Arb.ontwikkeling. „De Leeuwerik": 20 uur, Optreden van de telepaath Ariës. Zaal „Noord", Rijksstraatweg 433: 20 uur, Volks universiteit, lezing over Vincent van Gogh door E. cle Kat. Westerhoutpark I a: 20 uur, Voordracht door de heer A. G. Degenaar, Arts, over „De mens en zijn verlossing". MacMillan verklaarde dat veiligheids maatregelen in vredestijd nimmer inbreuk mogen maken op de democratische rechts staat. Wij willen geen Russische geheime politie. Hierbij dient te worden opgemerkt, dat het departement van Buitenlandse Za ken over een eigen veiligheidsdienst be schikt. In het Lagerhuis kon het gevoel echter niet worden weggenomen, dat de autoriteiten te slap en te ondoelmatig wa ren opgetreden. Er werd critiek uitgeoefend op het feit, dat MacClean reeds drie maan den na zijn zenuwinstorting in Caïro op een hoge post werd benoemd. Waren zijn ner- veuse toestand en zijn wilde braspartijen niet het gevolg van een gewetensconflict? Over Burgess, die een veel minder be langrijke figuur dan MacLean is geweest, kon worden onthuld dat zijn werk geduren de de oorlog verre van bevredigend was en dat het Foreign Office pas nu achter diens vroegere mislukkingen is gekomen. In 1949 was Burgess loslippig geweest. Hij kreeg nog een kans in Washington, maar ook daar mislukte hij. In 1951 werd hij terug geroepen. Volgens MacMillan had nakaarten weinig zin. Belangrijker was dat stappen genomen zijn om een herhaling van het gebeurde te voorkomen. Sinds 1952 is een nauwkeuriger onderzoek ingesteld naar negenhonderd functionarissen bij het Foreign Office. Vier ambtenaren zijn ontslagen en zes andere zijn overgeplaatst. Een felle uitslaande brand heeft Maan dag het café B. Kroon te Kolham (Gr.) geheel vernield. De vlammen breidden zich snel uit zodat het pand spoedig in lichter laaie stond. De brandweergroepen van Slochteren en Harkstede konden niet verhinderen dat het gehele gebouw, bestaande uit café, woon huis en zaaltje, voor 300 personen, in vlam men opging. De eigenaar is verzekerd. De brand ontstond in de keuken, vermoede lijk door het bijvullen van een petroleum- vergasser. De café-eigenaar kreeg vrij ernstige brandwonden en werd naar een ziekenhuis te Groningen gebracht. Op de Zeeburgerdijk te Amsterdam is een 51-jarige voetganger door een vierwie lige personenauto aangereden. De man viel in de naast de weg gelegen sloot. Nadat hij op het droge was gebracht, vervoerde de GGD het slachtoffer naar het Onze Lie ve Vrouwe Gasthuis, waar de dood werd geconstateerd. Volgens de politie zou de chauffeur de voetganger te laat hebben opgemerkt en een aanrijding niet hebben kunnen voor komen. ADVERTENTIE SPECIAALZAAK Grootste sortering Vakkundige bediening 72 leestvormen JAC. VAN MARIS BARREVOETESTRAAT 19 - TELEF. 15051 ADVERTENTIE André de Raaff en Jacques Schutte het bekende piano-duo Een gulden genieting voor 80 cl NEW YORK (Reuter) De politieke commissie van de UNO-Assemblée heeft met algemene stemmen een voorstel aan genomen voor het instellen van een inter nationale wetenschappelijke commissie, die de uitwerking van straling bij het kern onderzoek op de mens en zijn omgeving zal moeten nagaan. In de commissie zullen vertegenwoordi gers van Argentinië, Australië, België, Bra zilië, Canada, Tsjechoslowakijk, Egypte, Frankrijk, India, Japan, Mexico, Zweden, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie zitting hebben. De acht oorspronkelijke indieners van de resolutie, onder leiding van de V.S. en Groot-Brittannië, hadden voorgesteld het aantal leden van de commissie tot elf te beperken, maar de politieke commissie keurde met 48 stemmen bij elf onthoudin gen, een Latijns-Amerikaans voorstel goed om Argentinië, België, Egypte en Mexico als leden toe te voegen, teneinde een betere regionale vertegenwoordiging te verkrijgen. WASHINGTON (Reuter) Een aantal vooraanstaande vertegenwoordigers van de Amerikaanse dagbladpers heeft het Con gres mededgedeeld, dat gegevens over werkzaamheden van de regering worden achtergehouden. Bovandien wordt zeker regeringsnieuws dermate „behandeld", dat het recht van het publiek op een juiste voorlichting wordt geschaad. De persmensen legden informeel getui genis af voor een subcommissie van het Huis van Afgevaardigden, die een onder zoek in de vrijheid van voorlichting instelt. De diplomatieke correspondent van „The New York Times" James Reston vindt, dat het geven va'h"een bepaalde lezing'Van het nieuws op de lange duur schadelijker is dan het verzwijgen van gegevens. Als voorbeeld van „kleuren" van het nieuws noemde Reston de pogingen van Amerikaanse ambtenaren op de Geneefse conferentie in de afgelopen zomer een optimistische toon te geven aan de berichten over het verloop van de besprekingen. Voor de vereniging Buurtbelang Aerden- hout-Bentveld hield onlangs in hotel Boe kenrode de heer J. J. J. Delfos een met lichtbeelden geïllustreerde causerie over Mexico en Cuba. De heer Delfos gaf op pakkende wijze een beschrijving van enkele Latijns-Ame rikaanse landen, welke hij tijdens een za kenreis bezocht. De foto's die hij op deze reis gemaakt had, vormden een goede il lustratie. De spreker weidde flink uit over Mexico, een land met een oppervlakte van zestig maal Nederland en een inwonertal van ruim zevenentwintig millioen. Hij vertelde van de droge vlakten in dit land en de moeilijkheden om deze enorme gebieden waarboven de zon meedogenloos brandt te ontginnen. Voorts over de hypermoderne universi teitsstad van Mexico City met zijn, in de vorm van een zadel gebouwd, sportstadion en sterrenwacht. Van de „chinampas", de drijvende tuinen van Xochimilco tot de moderne suikerfabriek, die bij de honder den jaren oude aquaducten staat. De universiteitsstad van Mexico City is een wonder van bouwkunst, zei de heer Delfos. De moderne lijn tekent zich overal en men heeft smaakvol mozaiek aange bracht, zulks in tegenstelling met een la ter getoonde fotoserie van de universiteit in Venezuela. Tevens toonde hij beelden van het oude Mexico; een koopvrouwtje op de markt, de schilderachtige straatjes in de oude dorpjes en tempels uit de Azteken- en Maja-tijd. Interessant was het om te horen hoe men in de stad Guadalajara de verkeersproblemen oplost. De straten moesten verbreed worden, maar men wil de de oude bouwwerken behouden. Daar toe brak men de huizen aan één zijde van de straat af, maakte de weg op de gewens te breedte en daarna werden de huizen weer in de oude stijl herbouwd. Als extraatje werden de aanwezigen nog enkele foto's getoond van Aruba en enkele Zuid-Amerikaanse landen. De muziek-, zang- en toneelvereniging „Musicorda" heeft Zaterdagavond in het gebouw Sint Bavo een bonte feestavond gehouden ter ere van het feit dat zij op 1 November zeven jaar bestond. „Musicorda" geniet in Haarlem een goe de bekendheid. De vereniging treedt veelal op in tehuizen en sanatoria voor bejaarden, invaliden en zieken. De belangstelling van leden en dona teurs voor deze avond was vanzelfsprekend groot. Musicorda had dan ook haar beste beentje voorgezet en gezorgd voor een afwisselend en aantrekkelijk programma. Allereerst werden de aanwezigen op welluidende wijze toegezongen door een kleurig dameskoor, begeleid door guitaren en accordeons. Veel succes oogstten hierna drie solisten die enkele bekende liederen lieten horen. In vlot tempo volgde de eenacter „Niet vrijen in de keuken" waarbij de aan wezigen veel plezier hadden in de amou- reuse perikelen van een dienstmeisje, dat, pas aangekomen, juist deed wat haar net verboden was, namelijk „vrijen in de keu ken''. Ook- d$, volgende schets „De erf tante" kreeg een hartelijk applaus. Tussen de bedrijven door bracht het „Cocktail Kwartet" mét veel flair en kele cowboyliedjes en speelde de jongste accordeonband in zijn eentje met veel zwier wat gezellige melodieën. De stemming in de zaal bereikte een hoogtepunt toen een bandje voor het voet licht verscheen waarin als „gast" de heer Tijdens de pauze in de conferentie van Genève, die heden weer geëindigd is, hebben drie der vier ministers de gelegenheid tot ruggespraak met hun regeringen aangegrepen. Molotov, Pinay en MacMillan vlogen naar hun hoofdsteden en pleegden overleg over de tamelijk hopeloos lijkende moei- lijheid om tot een accoord te komen ten aanzien van de onmiddellijke dan wel langzame hereniging van Duitsland. Alleen Foster Dulles van wie men moeilijk kon verwachten dat hij naar Washington zou racen gebruikte de onderbreking voor een diplomatiek contact buiten de agenda der con ferentie- hij ging op bezoek bij het Joegoslavische staatshoofd Tito en sprak met deze over Europese veiligheidsproblemen. Ofschoon Tito leider is van een communistisch geregeerde staat, levert hij voor Dulles blijkbaar veel minder bezwaren tot zogenaamde „co-existentie" op dan de Sovjei- Unie, en volgens berichten uit Joegoslavië kwam de Amerikaanse minister met Tito zelfs tot een snel accoord over een zeer belangrijk onderwerp: de vrijheid oer Oost-Europese, Sovjet-Russische satellietstaten. In enkele uren tijds werden de twee staatslieden het eens over de kwestie. Maar wat gaan zij nu samen doen? Uitgaande van de door dit bezoek tende hand liggende twijfels aan de goede be- overvloede bewezen stelling dat het com munistische karakter van een regiem geen overwegend bezwaar voor Amerika is, wanneer dit regiem gehuldigd wordt in een klein, ongevaarlijk land, zou men tot de conclusie moeten komen dat de Ameri kaanse politiek ten aanzien der Oost-Euro pese staten niet gericht is op bevrijding dezer landen van hun communistische stel sels, doch van de invloed der Sovjet-Unie. Nu Tito gebroken heeft met Moskou en zijn onderworpenheid aan het Kremlin heeft afgezworen, is hij als bondgenoot van het Westen aanvaardbaar gebleken. Wanneer Hongarije, Roemenië, Tsjechoslowakije, Albanië, Polen en dus ook Oost-Duitsland erin zouden slagen zich van het Russische juk te bevrijden, zouden zij voor Amerika's part hun „volksdemocratische" stelsels mo gen behouden. Is dat de opvatting, die de Amerikaanse politiek jegens Europa schraagt? Ofschoon het pure logica is, geleid door het Joegoslavische voorbeeld, kan men toch moeilijk veronderstellen dat Amerika streeft naar een verdeling in kleine, onaf hankelijke landen met dictatoriale regiems van het Oost-Europa, dat thans als een min of meer aaneengeklonken geheel gedwongen politieke en economische diensten aan de Sovjet-Unie bewijst. Het accoord, waarmee Dulles uit Joegoslavië is teruggekomen, kan daarom niet méér zijn dan een soort van politieke slagzin, waarmede de Amerikaan se minister het gewicht van de Westelijken bij de voortgaande onderhandelingen te Genève tracht te vergroten. Deze slagzin-campagne heeft echter, naast haar propagandistisch effect, een ge vaarlijke kant. Want in de eerste plaats leidt zij tot logische doch onaannemelijke conclusies als die, welke hierboven is aan gestipt. In de tweede plaats geeft zij voed sel aan eveneens onhoudbare doch wel voor doelingen van het Westen ten opzichte van de geknechte Oost-Europese volken. Deze volken immers, die nog altijd be staan uit mensen al vergeten de staatslieden dat wel eens! zullen minder verlangend zijn naar een verbrokkeling van het ganse Oost-Europese bestel in on afhankelijke, nationalistisch geregeerde landjes dan naar bevrijding van de com munistische dwang. Deze communistische dwang kan zelfs zonder directe Moskouse invloed voor vrijheidslievende geesten on- verdragelijk genoeg zijn. Een politieke on afhankelijkheid, waarin de brute onder drukking van een nationaal-communistisch regiem hoogtij viert, kan allerminst een geschenk aan de Oost-Europese mensen worden genoemd. Daarbij komt nog, dat de verbrokkeling in onafhankelijke staatjes de ellende van vóór de Tweede Wereldoorlog zou terugbrengen, toen de economische toestanden in de Oost-Europese landen merendeels ten hemel schreiend waren en de daaruit voortvloeiende tekortkomingen op sociaal gebied niet minder. Verbrokke ling is het woord geweest, waaronder Oost- Europa sinds eeuwen geleden heeft. On derlinge oorlogen, voorafgegaan door intri ges en wrijvingen, waarvan altijd de me n- s e n de dupe werden, hebben Oost-Europa tot een achterlijk en onvolwaardig gebied gemaakt, waarin dwingelanden indertijd een prachtig troebel viswater vonden. Ver deeldheid, naijver, nationalisme en politiek gekuip kenmerkten de meeste Oost-Euro pese landen tussen de oorlogen in. De re giems waren zelden eerlijke pogingen tot democratie, eerder pogingen tot dwinge landen onder democratische voorwendsels. Dat alles vond voornamelijk zijn voedsel in de verbrokkeling dezer landen, die pionnen voor grotere mogendheden werden en een haard van onrust en gevaren vormden door de ganse Europese geschiedenis heen. Bevrijding dezer volken van de greep der Sovjet-Unie mag niet betekenen, dat deze situatie wordt teruggeroepen en dat een aantal onafhankelijke landen de stabi liteit van het Oost-Europese gebied in korte tijd versnijdt tot brokken. Politieke en economische stabiliteit, thans onder de knoet tot stand gekomen, moet dan door democratische beginselen worden voortge zet en veredeld. Vrijheid van landen en vrijheid van vol ken zijn twee geheel verschillende dingen. Als minister Dulles in zijn komende uit latingen en verklaringen over deze Oost- Europese kwestie niet duidelijker dit on derscheid maakt, zal zijn stem in Oost- Europese kringen weinig gehoor vinden. De mensen in Oost-Europa of zij nu leven in Joegoslavië of in de Sovjet- Unie zijn niet in het volle genot van hun menselijke rechten. Als minister Dulles tegen dat verschijnsel zijn stem verheft en zijn pogingen in het werk stelt, zullen de volken van Oost-Europa zijn bemoeiingen ongetwijfeld waarderen voor zover zij althans in staat zijn te beseffen, wat het Het woord gemak maakt deel uit van een grote woordfamilie, waartoe allerlei woorden behoren die het begrip: bij iets passen, ergens voor geschikt zijn, ge meen hebben. Voorbeelden zijn: maken, gemakkelijk, makker (verbondene), mak (geschikt, volgzaam). Het Duits kent: Gemach voor: plek die geschikt is om er te vertoeven, vertrek en wij hebben nog: geheim gemak. De eigenlijke betekenis van gemak is: behaaglijke rust. Men is op z'n gemak gesteld, houdt z'n gemak, neemt er z'n gemak van, voelt zich op z'n gemak, kan op z'n gemak leven en doet iets op z'n dooie gemak af of op z'n zeven gemak ken. Tot de familie behoort ook: make laar, de man die allerlei verbintenissen en contracten in orde maakt. betekent, een vrij mens te zijn. Doch als hij met Tito, de communistische leider, tot een accoord komt over de poLitieke en louter politieke staatsonvrijheid, die in Oost- Europa heerst, zal geen enkel mens in Oost-Europese landen, die naar persoon lijke, democratische vrijheid haakt, daarin enige bemoediging of hoop vinden. Het politieke spel met zogenaamd onaf hankelijke landen in Oost-Europa heeft indertijd deze landen achtereenvolgens in de armen van Duitsland en de Sovjet-Unie gejaagd. De volkomen verdeeldheid dezer kleine landen maakte hen stuk voor stuk weerloos voor de intriges der grotere mo gendheden en het geweld der dictaturen. Wanneer die toestand zou worden hersteld, zou geen mens in Oost-Europa er iets door gewonnen hebben en zou Europa als geheel opnieuw een kruitvat rijker zijn. Dit alles dwingt zich op tot de toeschou wer, die minister Dulles met een commu nistisch staatshoofd over „vrijheid" en „be vrijding" ziet confereren. Men spreekt wel over de „geest van Ge nève", die de staatslieden van Oost en West tot een humaner, vriendelijker contact heeft gebracht. Doch deze geest zou een volgende pauze in de conferentie misschien eens moeten besteden aan een kort doch krachtig college in echte humaniteit, in menselijkheid. Eerste les: in alle landen wonen men sen. J. L. De Amerikaanse minister van Buitenland se Zaken, Dulles, in gezelschap van Tito, het Joegoslavische staatshoofd. Louis Armstrong meespeelde. De kwali teiten als trompettist zullen bij de echte Armstrong wel iets hoger liggen, maar de toejuichingen welke de man die deze avond in een goed gelijkende vermomming als zijn dubbelganger optrad in ontvangst mocht nemen, waren toch wel verwant aan de ovaties die de echte meester-trompet- tist op zijn tournée worden gebracht. Na de pauze volgde een even aantrekke lijke show: „Donaustroom", met een rij van gezongen en gespeelde Donau-melo- dieën en het optreden van de balletgroep van mejuffrouw R. Turkenburg. Zij be haalde met haar „corps" eveneens een flink succes. Dit gedeelte na de pauze was speciaal door Ab Douwes verzorgd en hij legde er blijkens het spontane applaus veel eer mee in. Hierna werden de stoelen aan de kant geschoven en volgde er bal na tot drie uur. Onder auspiciën van het Haarlems Speel- tuinverbond is Zondag door de Speeltuin vereniging „Jeugdland", een zogenaamde „hofjestocht" gehouden voor de jeugd, met het doel deze meer kennis en begrip bij te brengen van de oude schoonheid in de eigen stad. Een groep van ongeveer hon derd kinderen, van verscheidene vereni gingen bezocht een groot aantal hofjes waarbij zij op deskundige wijze werden voorgelicht. Deze interessante excursie viel bij de jeugd zeer in de smaak en het ver dient zeker aanbeveling de hofjestochten voor de jeugd te herhalen. In het Stedelijk Museum te Amsterdam werd Zondagmiddag de eerste uitvoering gegeven door het pas opgerichte Neder lands Kamermuziekkwintet, dat uit de fluitist Frans Vester, de hoboïst Koen van Slogteren, de violist Nicholas Roth, de altist Wim ten Have en de cellist Bruno Schreckèr bestaat. Indien dit ensemble zich alleen toelegde op het vertolken van kwintetten, zou het gauw aan het eind van zijn Latijn zijn, want de litteratuur voor deze bezetting is niet omvangrijk. Maar in verschillende combinaties, als solo, trio, kwartet, zijn de mogelijkheden echter zeer groot en het is dan ook op deze af wisseling dat het vijftal zich heeft inge steld. Zo hoorden wij een grillige solo-sonate voor fluit van Rudolf Escher, meesterlijk door Frans Vester vertolkt. Verder een strijktrio van Willem van Otterloo, een werk uit zijn studietijd, vijfentwintig jaar geleden ten doop gehouden op een concert van de Nederlandse Vereniging van Heden daagse Muziek: een bezield en voortreffe lijk gecomponeerd stuk, dat de verrassing van de middag werd, ook voor wat het aandeel der strijkers in dit concert betrof. Het Fluitkwartet in D van Mozart werd een tweede groot succes voor de fluitist. Een Divertimento voor hobo en drie strij kers van Haydn gaf gelegenheid Koen van Slogteren met zijn prachtig beheerste toon en zijn vlotte musiceergeest een stuk acht- tiende-eeuwse huismuziek op een voor naam plan te brengen. Mede dank zij voor treffelijk samenspel van de hoboïst en de drie strijkers beluisterden wij met groeien de belangstelling een kwartet van Gordon Jacob, dat men onder de probleemloze mu ziek zou kunnen rekenen, omdat het zo di rect aanspreekt. Nochtans stelde de com ponist zich tal van problemen, maar hij heeft ze prachtig opgelost, waardoor hij ons ontslaat van de moeite om er diepzinnig over te piekeren en ons integendeel het genoegen verschaft een steeds fraai klin kende muziek in haar geestige verwikke lingen te volgen. De complete bezetting van het nieuwe ensemble hoorden wij in een Kwintet van Johann Christian Bach, met een domine rende fluitpartij en een bescheiden, althans zeer beheerste rol van de hobo. Uit een en ander van dit debuut was op te maken dat in dit ensemble vijf krachten samenwer ken, die op bepaalde punten reeds een op vallende eenheid van samenspel bereikt hebben de drie strijkers bijvoorbeeld in het Trio van Van Otterloo en verder uit stekende resultaten in het vooruitzicht stellen van een complete assimilatie, het geen met doorgewinterde kamermuziek spelers, als Vester en Van Slogteren niet kan uitblijven. Wat niet wil zeggen dat het alleen van hen afhangt. JOS. DE KLERK. HAARLEM, 7 November 1955 ONDERTROUWD: 7 Nov., F. M. Fijen en W. F. Levering; C. van Zeeland en A. M. M. van Duyn. BEVALLEN van een zoon: 5 Nov., W. J. van der Meer—Schell; J. HendrikseSchrij ver; A. C. de GraafKroon; B. Wittkam- perTeitsma; B. F. ReijndersMeihuizen; H. M. SchreursKleijn; 6 Nov., G. J. van Leeuwenter Bruggen; J. G. M. Swinkels— Louman; J. M. BrandHooning; M. M. Meinders—Post, 2 z.; J. M. E. van der Weij- denBank; J. E. KwakkelKouffeld; J. de Ruijtervan Krimpen. BEVALLEN van een dochter: 3 Nov., A. .G E. J. HamersDubelaar; 4 Nov., A. J. Poell van Deursen; 5 Nov., A. C. Nieuwenhuijs Brörens; P. A. MaasVerbeek; M. C. E. LangelaanVisser; A. Assendelft—Kreeft; G. KokSchaap; 6 Nov., H. C. van der Ouw—Hoefnagel; G. J. E. van GeffenVisje; A. A. A. van DuinMeijer; P. van den Brink van den Kommer; M. M. van den Dikken- bergSi val; 7 Nov., H. JanssenWesseling. OVERLEDEN: 4 Nov., W. Th. J. van Wet ter, 82 j., Herensingel; G. C. Klootwijk, 65 j., Asterstraat; 5 Nov., J. van Tol, 71 j., Kloos terstraat; A. Duijnhouwer, 83 j., Tetterode straat; J. Eversen, 65 j., Hazepaterslaan; C. Kuper, 89 j., Leidsevaart; W. F. H. Metz, 89 j„ Vrouwenhekstraat; 6 Nov., C. van Schie, 59 j., Spaansevaartstraat.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1955 | | pagina 5