En óf...
Chief Whip
op ieders lip
Fa. B. ENGELENBERG
Gemengd
Buitenlandse arbeidskrachten
voor Nederland aanbevolen
Blijf meester
ANTWOORD
Bromfietsjackets
Repatriëring van Duitse
gevangenen gestaakt
OEES-rapport met lof voor beheerste
loonpolitiek na de oorlog
Grandval eist Europees
bestuur voor de Saar
Reële waarde aandelen in
October 1 milliard gedaald
West-Duitse ambassadeur
in Argentinië teruggeroepen
Sinds 20 October geen transport
Kerkelijk Nieuws
OFFICI'ëLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
Gesprek tussen Chinezen
en Amerikanen loopt vast
al 33 jaar de béste Virginia!
Nakaarten over volksstemming
1> G iN DERDAG 10 N O V E M IJ E R 19 5 5
De minister van Oorlog, ir. C. Staf, heeft
in zijn laatst verschenen Memorie van Ant
woord de volksvertegenwoordigers ferm
repliek gegeven op hun talrijke bedenkin
gen ten aanzien van het Nederlandse der
fensiebeleid. Of eigenlijk betroffen hun be
denkingen merendeels niet het beleid
dat veler waardering mocht ontvangen
doch meer de problemen die in de zeer
onduidelijke toekomstmogelijkheden van de
defensie in het algemeen verborgen liggen.
De vele woorden, waarmee de Memorie van
Antwoord deze bedenkingen tracht te sus
sen, geven hier en daar opheldering ten
aanzien van wat de minister zelf over deze
toekomstproblemen denkt. Hij heeft na
tuurlijk de ongerustheid niet geheel kunnen
wegnemen, die in groeiende mate bij de
Kamers merkbaar is over de onzekerheid
dezer toekomst, nu de mensheid in een tijd
perk is aangeland dat op het gebied dei-
bewapening verbijsterende technische ont
wikkelingen te zien geeft. De minister zou
een profeet moeten zijn, om aan deze on
zekerheid een einde te kunnen maken. Nie
mand weet, wat er ten aanzien van de op
bouw ener defensiemacht moet gebeuren
om bij de tijd te blijven. Dat Nederland nu
dus voortgaat op de conventionele manier,
zoals de minister volmondig toegeeft, is
daarom moeilijk te hekelen. Doch dat de
minister daarbij te kennen geeft, zelf niet
ongerust te zijn over de mogelijkheid dat
het defensie-apparaat verouderd zal blij
ken, is meer dan men voetstoots kan aan
nemen. Wij zullen dus moeten veronder
stellen dat de zorgen der Kamers ook zijn
zorgen zijn, doch dat hij de uitweg niet ziet.
Daarbij zullen de volksvertegenwoordigers
zich moeten neerleggen, ofschoon de aarze
lende gedachte zich opdringt dat er door
diepgaand overleg in de kring der NAVO
waarvandaan tenslotte onze defensiever
plichtingen komen wel iets meer over de
toekomst van de oorlogvoering te weten
zou zijn te komen.
Het is bovendien jammer, dat de minister
zich niet een ogenblik heeft kunnen los
maken van de problematiek binnen de
grenzen van een klein land als het onze en
zich, als hoofd van het departement dat tot
onze veiligheid en bescherming is geroepen,
niet heeft verdiept in de algemene ethiek
der veiligheidsmaatregelen, welke wij de
fensie plegen te noemen.
Hij antwoordt aan „die leden, welke de
Nederlandse defensie-inspanning als een
meedoen aan de bewapeningswedloop be
schouwen, en daarin weinig bevordering
van de ontspanning zien," dat hij deze
zienswijze niet deelt. Ter verklaring voegt
de minister daarbij en dan enkel voor de
communisten blijkbaar dat vermindering
van defensiespanning en kosten niet moge
lijk zal zijn, „zolang de geestelijke leiders
van deze leden (dat zijn de mannen in het
Kremlin) het standpunt verkondigen dat
hun strijdkrachten altijd sterker moeten
zijn dan die van enig land, dat hen ver
raderlijk zou kunnen aanvallen."
Afgezien van het feit dat nog wel andere
volksvertegenwoordigers dan de commu
nisten in de Kamer de bewapeningswed
loop onaangenaam zullen vinden, is het ar
gument van de minister van een verbazing
wekkende omkeerbaarheid. Want in deze
zelfde Memorie van Antwoord wordt dui
delijk gemaaRt, dat de NAVO moet uit
gaan van het standpunt, dat haar strijd
krachten moeten opwegen tegen die van
het land, waarvan een aanval mogelijk zou
zijn.
Dit is nu juist het ontmoedigende karak
ter van de bewapeningswedloop: dat de
ene partij de andere steeds wil overtroeven
en steeds het gevaar meent te lopen, over
troefd te worden. Van de minister zou men
durven verwachten, dat hij althans in de
weergeving van zijn eigen oordeel over de
gevaarlijke situatie in de wereld die tot
wanhoop brengende vicieuze kringloop van
argumenten had trachten te doorbreken.
Thans zegt hij, met andere woorden, niets
anders dan: De Nederlandse defensie-in
spanning is niet een meedoen aan de be
wapeningswedloop, aangezien de tegen
partij ons probeert te overtroeven en ons
dus dwingt tot een bewapeningswedloop.
Deze Memorie van Antwoord bevat overi
gens, wellicht buiten de schuld van de
bewindsman, elementen te over om de af
loop van deze niet-bestaande bewapenings
wedloop met toenemende zorg te beschou
wen.
ADVERTENTIE
X,l Vt.c
<t§9'
De stemming op de Amsterdamse Effec
tenbeurs is in October vrij flauw geweest.
„Het Damrak" heeft zich gekenmerkt door
enkele dagen waarop de koersdalingen
buiten verwachting groot waren. Uit een
berekening van het CBS blijkt, dat de
nominale waarde van alle gewone aan
delen vorige maand met f 191 millioen is
toegenomen (emissie Philips) tot f 4.524
millioen, doch dat de reële waarden met
f 1.089 millioen is achteruitgelopen tot
f 14.992 millioen. Het hoofdfonds Konink
lijke Olie nam in deze daling de helft voor
zijn. rekening. Nominaal bleef de waarde
onveranderd met f 1.154 millioen, doch
reëel kwam de waarde van f 7.249 millioen
op f 6.743 millioen.
Hoe ijl en weerloos staat dit jonge wilgenboompje geplant tegen een fiemel vol
tomeloos geweld. Zware wolkenstoeten dreigen met het genadeloos torment van
het najaar. Het boompje siddert in de vlagende wind. Zal het stand houden? Het
is taai en levenskrachtig. Er is een herfst en winter nodig om het volop te doen
groeien in de lente.
BUENOS AIRES (Reuter) De West-
Duitse ambassadeur in Buenos Aires, Her
man Terdenge, is teruggeroepen. Hij heeft
uit Bonn de mededeling ontvangen, dat zijn
werkzaamheden in Argentinië geëindigd
zijn.
De West-Duitse pers heeft herhaaldelijk
critiek geleverd op Terdenge, die ervan
beschuldigd werd bepaalde Duitse firma's
in Buenos Aires ten koste van andere be
voordeeld te hebben. Ook werd hem ver
weten, dat hij te nauwe betrekkingen
onderhield met ex-president Perón en diens
financiële adviseur Jorge Antonio, die op
het ogenblik in voorarrest verblijft han
gende een onderzoek naar zijn activiteiten
onder het regiem van Perón.
United Press verneemt dat hij Buenos
Aires in de beslissende dagen voor Perón's
val verlaten heeft om Duitse kolonies in
Noord-Argentinië te bezoeken. Hij stond in
Buenos Aires bekend als een intieme
vriend van Perón, die hij op verschillende
reizen heeft vergezeld.
ADVERTENTIE
teddy gevoerd, gewatteer- - yr
de mouwvoering, 4 zak- A Q 3
ken, alpaca kraag 7
GEN. CRONJéSTR. 40-44 - TEL. 15438
Haarlem-Noord
'Van onze correspondent in Bonn)
Men maakt zich in West-Duitsland zor
gen dat er sedert 20 October geen gevange
nen meer uit Rusland teruggekomen zijn.
Na het vlotte begin dacht men niet alleen,
dat alle 9626 Duitsers vóór de eerste No
vember terug zouden zijn, maar ook dat
de Russen nog méér gevangenen terug zou
den zenden. Men gelooft nog altijd, dat het
aantal Duitsers, dat in de Sovjet-Unie ge
vangen wordt gehouden, aanzienlijk groter
is. Een paar jaar geleden schatte men hun
aantal op honderdduizend, mapr thans
neemt men aan dat velen om het leven zijn
gekomen.
Tot en met 20 October zijn twintig trei
nen met ontslagen gevangenen in Herles-
hausen aangekomen. In totaal stuurden de
Russen 5863 Duitsers terug. Van deze zijn
er 4607 naar West-Duitsland en naar West-
Berlijn gekomen. De overige 1256 bleven
in de Oost-zóne.
Noch van officiële Russische zijde, noch
van de kant van de communistische auto
riteiten in de Oost-zóne is opheldering ge
geven. In de Oost-zóne werd gezegd dat er
zich misschien „technische moeilijkheden"
voordoen, aangezien men in deze tijd van
het jaar zoveel wagons voor het vervoer
van bieten nodig heeft.
De West-Duitse minister voor de Vluch
telingen, professor Oberlander, heeft aan
de pers gezegd, dat de regering geen reden
heeft om te veronderstellen dat de Sovjet
regering haar belofte tot vrijlating van alle
Duitse gevangenen niet zal houden. Hij zei
echter niet te weten of er reeds nieuwe
treinen met vrijgelatenen op komst waren.
PARIJS (United Press) De Organisa
tie voor Europese Economische Samen
werking (O.E.E.S.) heeft een rapport ge
publiceerd over de economische toestand
van België, Luxemburg en Nederland in
de periode van achttien maanden, welke
medio 1955 is geëindigd. Volgens dit rap
port zou het voor de Nederlandse regering
„een wijs beleid" zijn buitenlandse arbeids
krachten toe te laten, teneinde een moge
lijk acute schaarste aan arbeiders te voor
komen. De O.E.E.S.-deskundigen verbinden
hieraan de overweging dat Nederland pro
fiteert van jaren van zorgvuldig beheerste
loonpolitiek. „Een land dat in zo hoge mate
afhankelijk is van buitenlandse handel als
Nederland moet er voor waken dat zijn
loonpeil scherp zou stijgen in vergelijking
met dat in andere landen."
„De Nederlandse regering is er in ge
slaagd een economische politiek van uit
breiding te voeren, omdat in vroegere peri
oden een krachtige concurrerende positie is
verworven op de wereldmarkten en omdat
op de buitenlandse rekening grote over
schotten zijn geboekt."
In recente jaren heeft de Nederlandse
economie „een opmerkelijke geschiktheid
getoond om grote loonsverhogingen te ver
dragen zonder dat de concurrerende positie
ernstig werd aangetast." Dank zij de loon-
beheersing in voorafgaande jaren. De
deskundigen spreken echter de waarschu
wing uit dat „de ruimte voor verdere ver
hogingen der nominale lonen thans be
perkter is."
„Zolang de toestand in het buitenland
zich gunstig blijft ontwikkelen en de bin
nenlandse politiek onveranderd blijft, kan
de vraag sneller stijgen dan men verwacht
te en kan de schaarste aan arbeidskrach
ten ernstiger worden."
Men verwacht dat er tot het einde van
1955 ongeveer 65.000 werklozen in Neder
land zullen zijn, ondanks de schaarste aan
arbeidskrachten die zich ontwikkeld heeft.
De autoriteiten verwachten dat het tempo
waarmee de productie stijgt in 1956 zal
afnemen en dat de betalingsbalans in even
wicht gehouden kan worden. In de eerste
helft van 1955 trad een matige prijsstijging
op. De groothandelsprijzen bleven onver
anderd.
In het rapport wordt nu nog opgemerkt
dat de rergeringspolitiek op korte termijn
gebaseerd is op de noodzakelijkheid om de
concurrerende positie op de buitenlandse
markten te behouden en op de overweging
dat de „groei van het werkelijk besteed
bare inkomen hoofdzakelijk verkregen
moet worden door verlaging van belastin
gen en prijzen in plaats van door verhoging
der geldionen."
O n waarsch ij n l ij
De Belgisch-Luxemburgse economische
unie kan zich verheugen in een gunstige
ontwikkeling, aldus de conclusie van het
O.E.E.S.-rapport over België en Luxem-
Ned. Herv. kerk
Beroepen: te 't Waal en Honswijk: W. K.
Kansil, Oud-Indisch pred. en hulppred. te
Soesterberg; te Besoyen: E. J. Schimmel te
Hei- en Boeicop. Aangenomen: naar Norg:
A. A. de Bruin te Nieuwenhoorn. Bedankt:
voor Oldebroek: B. Eysinga te Barneveld.
Geref. kerken
Beroepen te Kampen (3e pred.plaats): O.
Jager te Vrouwenpolder.
Geref. kerken art. 31 K.O.
Bedankt voor Bunschoten-Spakenburg:
J. Verkade te Voorburg.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Deventer: C. Noordegraaf te
's Gravendeel en K. J. Velema te Midwolda
(Gld.)
Dr. H. BERGEMA
Naar wij vernemen heeft dr. H. Bergema,
rector van de Theologische School te Ma
kassar, de benoeming tot zendingshoog
leraar aan de Theologische Hogeschool te
Kampen in de vac. van prof. dr. J. H. Ba-
vinck aangenomen.
burg. „De uitbreiding van de productie is
in België echter veel langzamer verlopen
zame tempo zal voortduren „zolang de eco
nomie in zo grote mate afhankelijk is van
de buitenlandse vraag naar staalproducten
dan in andere O.E.E.S.-landen." Dit lang
en textielwaren."
„In de na-oorlogse periode heeft België
een hoog loonpeil bereikt, omdat een reeks
van omstandigheden het in staat stelde zeer
grote exportmarkten voor deze producten
te verwei-ven. Het is echter onwaarschijn
lijk dat dit niveau verhoogd of gehand
haafd kan blijven en dat de structurele
werkloosheid kan worden opgeheven, tenzij
het industriële patroon wordt gewijzigd in
overeenstemming met de schommelingen
van de wereldvraag."
De deskundigen menen dat de vraag in
Europa verschuift van producten die be
trekkelijk weinig arbeidsintensief zijn (zo
als staal en textiel) naar hoogwaardige
kapitaalproducten en een grote verschei
denheid van nieuwe goederen. „Het lijkt
daarom aanbevelenswaardig dat de re
gering een actieve politiek voert tot aan
moediging van investeringen in nieuwe in
dustrieën en in streken waar structurele
werkloosheid heerst."
De werkloosheid in België is gedaald. In
de prijzen is stabiliteit bereikt en de be
talingsbalans heeft in 1.955 een overschot
opgeleverd in plaats van een tekort zoals
in 1954.
ADVERTENTIE
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
WAT MijnhaRPT maakt isSOED
ADVERTENTIE
Doelstraat 59 - Haarlem - Tel. 15231
OLIE- EN WATERAFSCHEIDERS
WASHINGTON (Reuter) Volgens
Amerikaanse functionarissen te Washing
ton wensen de Verenigde Staten dat con
tinentaal China Formosa met name zal
noemen in een voorgestelde gemeenschap
pelijke verklaring, waarin beide landen af
zien van het gebruik van geweld als middel
om in internationale kwesties hun wensen
ingewilligd te krijgen. Wang Ping-Nan, de
communistisch-Chinese afgevaardigde bij
de Chinees-Amerikaanse besprekingen te
Genève, heeft een verklaring om geen ge
weld te gebruiken voorgesteld, op voor
waarde, dat de Verenigde Staten zich van
alle steun aan Tsjang Kal Tsjek's strijd
krachten op Formosa onthouden en dat het
Westelijke embargo op de uitvoer van
strategische goederen naar het Chinese
vasteland wordt opgeheven, zo verluidt in
gezaghebbende kringen. Berichten dat de
Chinese communisten terugtrekking van
de Amerikaanse zevende vloot uit de Straat
van Formosa hebben geëist, zouden onjuist
zijn.
Men wijst er op, dat de Chinese commu
nisten de „bevrijding" van Formosa als
een binnenlandse aangelegenheid beschou
wen, die niet het onderwerp kan zijn van
internationale onderhandelingen of be
loften.
Men neemt te Washington aan, dat de
Verenigde Staten onder geen omstandig
heden accoord zullen gaan met beëindiging
van hun aanzienlijke economische en mili
taire hulp aan Formosa en dat overweging
van opheffing van het embargo op strate
gische goederen pas mogelijk is na een ver
klaring, dat de Chinezen afzien van het ge
bruik van geweld jegens Formosa.
ADVERTENTIE
CHIEF WHIP
De mededeling dat men in
Amerika nu, tengevolge van
een uitspraak door het Opper
ste Gerechtshof der federatie,
voortaan gemengd mag zwem
men, zal met enige verwonde
ring zijn doorgedrongen tot
hen, die voordien steeds de
brede opvattingen van de bur
gers der Nieuwe Wereld als
voorbeeld hebben gesteld om
de smalle en opgehokte zeden
van ons in verdeeldheden van
velerlei aard zwelgende va
derland aan de kaak te stellen.
Na deze lange doch veelzeg
gende zin opgeruimd adem
halend, heeft men tijd om
zwijgend te overdenken, dat
de verdeeldheden der mensen
dus niet Nederlands, doch
aards zijn. En al mag men bij
dat gemengde zwemmen in
Amerika terechtwijzend op
merken dat het niet een schei
ding tussen de seksen, doch tus
sen de rassen betrof, aangezien
het mensen met zwarte huids
kleur waren die uit het water
der blanken werden geweerd
dat doet niets af aan de
pijnlijke ontdekking, dat
scheidsmuren en hokjes over
al ter wereld de verbonden
heid van de mensheid door
snijden en de groepsgewijze
naijver verwekken, die de
jacht, de wedloop en de angst
oproept.
Het merkwaardige is, dat de
mensen overal ijverig pogin
gen doen, over de muren hun
ner hokjes te klimmen om bij
de anderen te komen. Doch
als zij met veel inspanning en
generaties-lange moeiten zich
tot elkanders gezichtspunt
hebben opgewerkt, vallen zij
meestal reddeloos weer in een
ander hokje neer, dat tot zo
lang onbezet was.
Er is een traditioneel voor
beeld van, dat zich enkele
jaren geleden in het Zuiden
des lands voltrok en altijd nog
gelden kan als een welspre
kende illustratie van dit pro
bleem.
Er is geen gewest in ons
land, waar landelijke ge
meenten zo tot op de merg
landelijk en onbedorven kun
nen zijn als het Zuiden. Ber
ken bossen en heidevelden
zorgen er voor het isolatiema
teriaal en zandverstuivingen
voor de wallen der vestingen.
Een zandverstuiving kan men
niet ontginnen, want als men
er vandaag een plan toe maakt
en er morgen met een ploegje
spitters op uittrekt, blijkt zij
er niet meer te zijn. Zandver
stuivingen zijn stukken na
tuurschoon, die krijgertje
spelen met de cultuurdragers.
Een landelijke gemeente in
het Zuiden, hoe landelijk ook,
heeft van de moderne tijd in
ieder geval echter de honger
naar vreemdelingenbezoek
overgenomen. De gemeente
raden ook die zijn er!
moeten zich nu en dan be
raden over vraagstukken, die
met de buitenwereld van
doen hebben, omdat toeristen
nu eenmaal van de buiten
wereld plegen te komen.
Zo werd in een dorpje tus
sen berken en heide na veel
vijven en zessen een zwembad
aangelegd, teneinde een ple-
zierige en aantrekkelijke re
commandatie te kunnen toe
voegen aan de folders, die de
gewestelijke V.V.V. tot ver in
de beschaafde wereld ver
spreidde. Doch het nut van
een zwembad is pas dan aan
wezig, wanneer er in gezwom
men wordt. En zwemmen kan
men pas, wanneer men zich in
een badcostuum heeft gesto
ken. Deze consequentie bracht
vele hoofdbrekens. De ge
meenteraad stemde en stemde
dagenlang, met stakende
stemmen, over de vraag of er
in het zwembad gemengd zou
mogen worden gezwommen.
Het ja of neen hing op één
stem en de progressieve
voorstanders vestigden al hun
hoop op deze twijfelaar, die te
kennen had gegeven dat hij
niet vast in zijn ongemengde
schoenen stond.
Tenslotte kwam de zoveel
ste stemming het verlossende
resultaat brengen, dat de im
passe was verbroken en het
gemengde zwemmen zou wor
den toegestaan.
De stoere verdedigers van
moraal en fatsoen laadden
buiten de vergadering al hun
teleurstelling en heilige ver
ontwaardiging op de schouders
van de afvallige eenling, die
met de ploeg der onzedelijken
in zee was gegaan.
Deze man bleek toen een
schromelijke vergissing te
hebben gemaakt. Hij was zeer
onthutst toen hij dat ontdekte.
Hij had gemeend, dat de vraag
van gemengd of niet gemengd
slechts sloeg op de mogelijk
heid, dat het argeloze zwem
badwater al dan niet zou wor
den bevolkt door katholieken
en protestanten tegelijk.
Deze man, die zich met
grote moeite ontworsteld had
aan zijn religieuze scheidsmu
ren en de grootheid had opge
bracht heen te stappen over
zijn twijfels, had in zijn on
schuld teveel grenzen over
schreden. Daarbij had hij die
ene, voor hem zelfs niet te
overwegen vraag, of mannen
en vrouwen tegelijk in één sop
zouden mogen vertoeven, over
het hoofd gezien.
In het zwembad is intussen
reeds lang een betonnen wal
opgetrokken tussen de seksen,
dat was eenvoudig een kwestie
van een nieuw raadsvoorstel.
Maar dat men bij de ingang
niet naar het kerkgenootschap
der verhitte baders vraagt, is
voor die ene man wellicht nog
steeds een bron van gewetens
onrust. Het blijft ook om het
even. Of de betonnen muur
loopt tussen blanken en negers,
katholieken en protestanten,
mannen en vrouwen, rijken en
armen, maandsalarissen en
weekloners, boordendragers
en overalls, dat doet er alle
maal niet veel toe. De moei
lijkheid is dat die betonnen
muren over de wereld elkan
der kruisen en nog eens krui
sen, heen en weer, naar links
en rechts, in bochten en krom
mingen, met elkander het
versneden patroon van èen
verbrokkeld cultuurstelsel te
kenend, dat van de verte uit
een schilderachtig en afwisse
lend patroon zou kunnen
lijken wanneer het niet in de
grofste disharmonie zou zijn
samengesteld.
In die landelijke, Zuidelijke
gemeente met haar zwembad
neemt niemand aanstoot aan
het feit, dat er nu en dan een
neger zijn druipend hoofd
boven het wateroppervlak
uitsteekt. In de Amerikaanse
zwembaden vindt iedereen
het natuurlijk, dat man en
vrouw tesamen van de duik-
toren springen in hetzelfde
vakje. Dit verschil dit
ellendige verschil van inzicht
kenmerkt de ontmoedigende
stormlopen der mensheid
tegen de wallen van de vre-
desburcht.
Waarom kan niemand ons
vertellen, waar de ene grote
muur moet lopen, die het
goede van het kwade scheidt?
O, maar iedereen kan dat ons
vertellen. Iedereen wijst naar
zijn eigen, aparte muur.
En de mensheid klimt maar
door haar ganse geschie
denis heen klimt zij en valt zij
en klimt zij opnieuw. Doch in
de grijze verten van het ver
leden storten de veelgeprezen
muren tot stof uiteen, omdat
de doden ze niet wensen te
onderhouden. J. L.
LEUVEN (Beiga/Reuter). De gewe
zen Franse Hoge Commissaris in Saarland
en voormalig resident-generaal in Marok
ko, Gilbert Grandval, heeft te Leuven voor
de „Grandes conférences de la Fédération
Wallonne" over de uitslag van de volks
stemming in het Saargebied gezegd, dat de
nationalistische actie van de bisdommen
Trier en Spiers de volksstemming heeft be
ïnvloed. Ook de aanwijzing van Luxem
burg als zetel van de Europese Gemeen
schap voor'Kolen en Staal in plaats van
Saarbrücken, zoals Schuman had aanbevo
len, deed de balans overhellen.
Grandval uitte zijn bewondering voor de
Saarlanders, die „ja" durfden te zeggen. De
Europeanisering van de Saar was niet de
inzet van de campagne: zij was een strijd
tussen Fransen en Duitsers. De stabiliteit
van de Duitse regering in aanmerking ge
nomen, mag men zeggen, dat de 22 Franse
regeringen, die elkaar in tien jaar tijds zijn
opgevolgd, eveneens een factor zijn ge
weest. Ook de Marokkaanse kwestie had
invloed, want voor de Saarlandse moeders
betekende „ja" stemmen, hun zonen naar
Marokko zenden.
„Wat kunnen wij thans doen?" zo vroeg
Grandval. „Vooreerst moeten wij onze
vrienden de „ja"-stemmers beschermen.
Vervolgens moeten wij de Franse belangen
in Saarland beschermen. Ten derde moe
ten wij voorkomen, dat een golf van natio
nalisme Duitsland, waar het nationalisme
zich thans reeds doet gelden, overspoelt.
Saarland moet onder Europees bestuur
worden geplaatst tot het vredesverdrag ge
sloten is".
Beswaren
De Franse regering heeft officieel bij.de
Saarlandse premier Welsch bezwaren laten
horen tegen het ontslag van functionaris
sen, die onder de vorige eerste-minister,
Hoffmann, hebben gewerkt. Naar in welin
gelichte kringen verluidt, is Frankrijk van
oordeel, dat de regering-Welsch niet be
voegd is om hooggeplaatste ambtenaren te
ontslaan.
