Voorlopig geen verandering
in de leger-organisatie
r
PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER
LOOSJ ES
'M MORRIS
Wt'fte tanden frfcgeadent Met
de nieuwe tfo/gatef
Wereldnieuws
TWEEDE KAMER
Tweede parate divisie zou honderd
millioen ineens en ieder jaar nog
eens honderd millioen kosten
De radio geeft Vrijdag
Reportage in kleuren
over reis naar de West
Snuif en wrijf
»7il
n 1
zX-TI
Jhr. dr. J. Loudon
ten grave gedragen
Televisiestudio's Vitus
in Irene geopend
Moskou steunt achttien
UNO-candidaten
250 modelkamers
och ió ket
zo
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
2
Keukenhof opent
Woensdag 28 Maart
Melkauto aangereden op
onbewaakte overweg
MêêbÊÊ
Door stroom gedood
Twee ontsnapte jongens
na wilde jacht gegrepen
Zeepost
Prof. Kors over het zuinige
televisiebeleid
Textielfabriek te Brunssum
afgebrand
Algemene Boekhandel
Spanje en Japan inbegrepen
Prinses Beatrix-lyceum te
Glion nu Chillon-college
(Van onze parlementaire redacteur)
Zeer openhartig zei minister Staf, dat
allerlei ten aanzien van de organisatie van
ons verdedigingsstelsel, zoals zij zou moe
ten worden wegens de ontwikkeling van
het atoomwapen, nog niet vaststaat. Een
en ander is internationaal in studie. Toch
meende de minister wel een beetje door de
mist te kunnen heenzien. Hij stelde voorop,
dat wij zonder voorbehoud dienen vast te
houden aan de samenwerking in de NAVO
en dat Nederland bereid is zijn bijdrage
aan de gemeenschappelijke verdediging te
blijven leveren.
De NAVO-raad heeft in December 1954
vastgesteld dat bij de plannen rekening ge
houden dient te worden met de mogelijk
heid van het gebruik van atomische wa
pens. Er komt echter nog een nader advies.
Bewegelijkheid van de gevechtseenheden
is nodig, maar daaraan is ook weer een
grens. De minister merkte op dat generaal
Grünthers standpunt is, dat men de huidige
organisatie niet moet veranderen, zolang de
nieuwe organisatie nog niet bekend is en
de nieuwe wapens niet aanwezig zijn.
De NAVO zou zonder onze bijdrage te
zwak zijn geweest, aldus de minister. Nu
eist echter de atoomoorlog sterke parate
eenheden, die zowel de eerste schok kun
nen opvangen als doorbraken forceren.
Gevraagd is of de tweede parate divisie
kan worden gevormd en of wij daarvoor
voldoende personeel ter beschikking heb
ben. Hier geldt de boodschap: afwachten
tot de nieuwe organisatievorm vaststaat.
Onze luchtmacht levert een belangrijke
bijdrage aan de NAVO. De luchtverdedi
ging, die een nationale taak is, moet an
ders worden georganiseerd. Er dient een
geïntegreerde luchtverdediging te komen.
Welke van de drie onderdelen van de
krijgsmacht de voorrang moet hebben, zal
afhangen van wat men hieromtrent bij de
opstelling van een internationaal plan zal
uitmaken.
Nu de herbewapening van West-Duits-
land vertraagd is en nieuwe organisaties
zeker niet terstond kunnen worden opge
bouwd, moeten wij de oude organisatie
handhaven. Wat er in 1958 te doen staat,
zal voor de verantwoordelijkheid van het
in 1956 te vormen kabinet komen. Dat kan
pas uitmaken wat wij in financieel opzicht
kunnen doen.
Het is beslist niet zo, aldus de minister,
dat als de anderen hun bijdrage aan de
NAVO verlagen, wij het dan ook meteen
kunnen doen, want op zichzelf moet onze
bijdrage deugdelijk zijn. Voor Nederland
zal voorlopig een kaderleger en geen ver
mindering van dienstplicht geboden zijn,
zo zei minister Staf verder.
De tweede divisie
Onmogelijk was het, nu nog geen inzicht
bestaat in de nieuwe organisatie, de finan
ciële consequenties van de vorming van
een tweede divisie te overzien. Berekend
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. i 3439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM - TEL 717162
Veulen lederen Sassen ƒ175.-
op de huidige grondslag zou dit een uitgave
ineens van 100 millioen en verder jaar
lijks nog eens 100 millioen vergen.
Staatssecretaris mr. Kranenburg
deed enige mededelingen over de lucht
macht. De radar-uitrusting is geheel ge
moderniseerd, evenals het waarschuwings
stelsel. Verder schetste hij hoe het produc
tieplan voor Hunter-vliegtuigen door Bel
gië en Nederland wordt uitgevoerd. De ca-
pacitiet van de vliegtuigindustrie in beide
landen is toereikend.
Staatssecretaris Moorman zette hier
na uiteen dat reeds in 1947 vaststond dat
Den Helder marinebasis moest worden,
maar niet voor oorlogstijd. Steeds heeft
men zich voor ogen gesteld, dat dan de
vloot verspreid zou moeten worden.
Het bestuur van de nationale bloemen
tentoonstelling „Keukenhof" te Lisse heeft
besloten de zevende tentoonstelling op
Woensdag 28 Maart te openen.
Een nieuwe affiche is uitgegeven en stelt
voor een kleurig hoekje van het uitge
breide tentoonstellingsterrein. Ongetwij
feld zal de plaat in binnen- en buitenland
grote aandacht trekken.
Op een onbewaakte overweg tussen Warf-
fum en Usquert in de lijn GroningenRoo-
deschool is een melkauto door een uit de
richting Groningen komende trein aange
reden. Er deden zich geen persoonlijke on
gelukken voor.
De melkauto, afkomstig uit Onderden-
dam en bestuurd door B. uit die plaats, was
de overweg bijna gepasseerd, toen de trein
tegen de aanhangwagen van de auto botste.
De chauffeur heeft volgens de politie ver
klaard de trein niet te hebben gezien.
De aanhangwagen werd ernstig bescha
digd; bussen en flessen melk en melkpro
ducten werden vernield.
De trein werd aan de voorzijde zo ern
stig beschadigd dat hij uit de dienst moest
worden genomen. Hij is naar Warffum te
ruggekeerd. Het treinverkeer had vertra
ging.
ADVERTENTIE
Nieuwe heerlijke smaak!
Erg lekker ook voor
kinderen
Nieuw actief schuim!
Houdt Uw mond fris en
gezond
Nieuwe lage prijs!
Nn kan iedereen zich Colgate veroorloven.
Colgate de tiiee9t verkochte tandpasta ter wereld
Sianclaarc
ramimtvbè
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw.
9.40 Schoolradio. 10.05 Chansons. 10.30
Schoolradio. 11.00 Voor de zieken. 11.40
Instrumentaal Octet. 12.00 Angelus. 12.03
Metropole orkest. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Wij vrouwen van- het
land. 12.40 Chansons. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20
Amusementsmuziek. 13.45 Voor de vrouw.
14.00 Platen. 15.00 Schoolradio. 15.30 Piano
recital. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de
jeugd. 17.15 Kinderkoor. (Intermezzo: pla
ten). 17.40 Koersen. 17.45 Pianorecital. 18.05
Amusementsmuziek. 18.30 Vragenbeantwoor-
diftg. 18.45 Platen. 18.55 Toespraak door
Prof. Romme. 19.00 Nieuws. 19.10 Regerings-
uitzendinig: Verklaring en toelichting, waar
in opgenomen: 1. Van wijkhoofd tot melder,
2. Emigratiepraatje. 19.30 Platen. 20.20 Ac
tualiteiten. 20.35 De gewone man. 20.40
Instrumentaal trio en soliste. 21.00 Politiek
Forum. 21.30 Chansons. 21.55 Omroep
orkest, koor en solist. 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.45
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10
Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, cause
rie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de
kleuters. 10.40 Orgel en zang. 11.10 Voor
dracht. 11.30 Pianorecital. 12.00 Lichte mu
ziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.35 Sport en prognose. 12.50 Platen 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen en platen. 13.25
Lichte muziek. 13.55 Koersen. 14.00 Bariton
en piano. 14.30 Litterair programma. 14.50
Platen. 15.00 Gevarieerd programma. 16.00
Muzikale causerie. 16.30 Voor de kinderen.
17.00 Muzikale causerie. 17.40 Pianoduo. 18.00
Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Dansmu
ziek. 18.45 Naar een lichtere levensavond,
causerie. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 De
stoet wordt groterklankbeeld. 19.30
Evangelisch beraad, causerie. 19.50 Berich
ten. 19.55 Streeknieuws. 20.00 Nieuws. 20.05
Het 10-jarig bestaan van het Instituut Kerk
en Wereld en De Nationale feestdag van
Letland. 20.15 Platen. 20.30 Om een Atlanti
sche gemeenschap, discussie. 20.40 Na tien
jaar, causerie. 21.00 Lichte muziek. 21.30
Aetherforum. 22.10 Buitenlands overzicht.
22.25 Lichte muziek. 22.40 Vandaag, causerie.
22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws en S.O.S.-
berichten. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht.
12.34 Operettemuziek. 13.00 Nieuws. 13.15
Platen. 14.00 Schoolradio. 15.45 Platen. 16.02
Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek.
18.00 Platen. 18.10 Voordracht. 18.20 Vlaamse
liederen. 18.30 Voor de soldaten. 21.00 Or
kestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Radio-
Universiteit. 22.30 Volksmuziek. 22.55—23.00
Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland
17.4518.15 Nieuws. Feiten van de dag en
Hoe de weekbladen het zien. (Op 224 en
49 m>.
Polygoon-Profilti is thans gereed geko
men met het eerste deel van een reportage
in kleuren, behelzende het bezoek van ko
ningin Juliana en prins Bernhard aan de
West. Dit deel, dat meer dan een half uur
in beslag neemt, is gewijd aan de Neder-
ltndse Antillen en werd ons gisteren in het
Amsterdamse Alhambra-theater voorge-
draaid. Het was de bedoeling er een repor
tage met documentaire inslag van te maken.
Men zou, het koninklijk paar volgend op
zijn reis, proberen iets te vertellen van het
landschap en de industrieën, die de Antillen
beheersen, daarbij gebruik makend van de
speciale geaardheid voor het medium van
de kleurenfilm. Deze bedoelingen zijn, nu
ik een indruk moet geven van de film, toch
niet volledig verwezenlijkt. Overwegend is
de reportage, en al zijn daar zeer fraaie
momenten in te bewonderen, zoals de
feëerieke verlichting van Willemstad, het
uitbundig festijn van vlaggen en wimpels
en de schoonheid der klederdrachten, al kan
men zeker geboeid worden door de leven
dige montage, waarmee Philip Bloemendal
de door Piet Buis geschoten opnamen aan
elkaar verbindt, nog te vaak valt men naar
mijn smaak in herhalingen, die dan vooral
het protocolaire deel van de reis betreffen.
Het aantal handdrukken bij aankomst en
vertrek, dat wij de koningin zien uitwis
selen, is legio. Het effect is op den duur
eentonig. Daarvan is beslist teveel in de
film, die ook niet altijd ontkomt aan de
schijn van opzettelijkheid wanneer ze het
folklorische element registreert. De inhoud
boet daardoor aan waarde in, al blijft het
waar, dat de kleuren door het feestelijk ka
rakter van de reis, een belangrijke rol
gaan spelen en wel degelijk een functio
nele betekenis krijgen. De kleur maakt dit
eerste deel van Polygoons Polycolor-jour-
naal het aanzien in ieder geval waard. Zij
zijn gaaf uit het laboratorium gekomen en
de film wordt er zinvol en aanvaarbaar
door.
Over enige weken komt het tweede deel
klaar, dat de reis naar Suriname als hoofd
schotel heeft. Beide delen aaneengelast zul
len dan ook in Haarlem draaien en wel van
2 December af in Cinema Palace. De lezer
zal onze mening over het sluitstuk alsnog
vernemen
P. W. FRANSE
De 24-jarige poelier E. van T., wonende
in de buurtschap 't Loo onder de gemeente
Oldebroek, is door elektrische stroom ge
dood. Het slachtoffer wilde een electrische
aansluiting tot stand brengen in de poe
lierswerkplaats van het bedrijf waar hij
werkzaam was om naar de voetbalwed
strijd SaarlandNederland te kunnen luis
teren. Hij was hiermee alleen bezig, zodat
men de juiste toedracht van het ongeval
nog niet heeft kunnen vaststellen. De rijks
politie is bezig met een onderzoek. De ge
troffene laat een vrouw en een kind van
twee maanden na.
De verkeerspolitie van Venlo heeft jacht
gemaakt op een personenauto, die bij een
verkeerscontrole in Arcen had geweigerd
te stoppen en met een snelheid, die tussen
120 en 140 km. per uur moet zijn geweest,
is doorgereden naar Venlo.
Gewaarschuwd door de Veldense rijks
politie reed de verkeerspolitie te Venlo de
voortrazende auto tegemoet, die zij in
Lcmm signaleerde. Terwijl de politieman
nen keerden, reed de auto met grote snel
heid voorbij. Epn achtervolging werd inge
zet, waarbij de kilometerteller van de
politieauto 140 wees. Nabij de rand van
Venlo slaagden de politiemannen er in de
wagen te passeren en tot stoppen te dwin
gen. De auto werd in beslag genomen en de
drie inzittende personen werden naar het
politiebureau overgebracht. Hier bleek, dat
men te doen had met twee 19-jarige jonge
mannen, die ontvlucht waren uit het Rijks
opvoedingsgesticht te Eibergen en een lif
ter, die tijdens de wilde tocht duizend ang
sten had uitgestaan. Een van de twee jon
gemannen heeft bekend de zo goed als
nieuwe auto te hebben gestolen in een
garage te Arnhem. Daarna is hij met het
voertuig zijn collega gaan afhalen in het
gesticht en hebben beiden een tocht door
Nederland gemaakt van 1000 km. De eigen
lijke bedoeling van het tweetal was, met de
gestolen auto de wijk te nemen naar het
buitenland en zich te melden voor het
Vreemdelingenlegioen. Beiden zijn inmid
dels ter beschikking gesteld van de politie
te Arnhem. De eigenaar van de auto, een
Arnhemmer, heeft zijn voertuig reeds terug.
ADVERTENTIE
Uw verkoudheid van neus.
keel of borst weg met
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan, tussen haakjes, achter de
naam van het schip vermeld: Argentinië:
m.s. „Argentina Star" (22 November);
Australië: s.s. „Strathraver" (24 Novem
ber); Brazilië: m.s. „Argentina Star" (22
November); Canada: m.s. „Westerdam"
(24 November); Chili: m.s. „Westerdam"
(24 November); Indonesië: m.s. „Willem
Ruys" (22 November); Ned. Antillen: m.s.
„Willemstad" (22 November); Ned. Nieuw
Guinea: m.s. „Willem Ruys" (22 Novem
ber); Nieuw-Zeeland: via Engeland (26
November); Unie van Zuid-Afrika en Z.W.
Afrika: m.s. „Pretoria Castle" (26 Novem
ber).
Inlichtingen betreffende de verzendings
data van postpakketten geven de postkan
toren.
Op de begraafplaats Oud Eik en Duinen
in Den Haag is Woensdagmiddag het stof
felijk overschot van Jhr. dr. J. Loudon,
oud-minister van Buitenlandse Zaken en
oud-gezant van Nederland te Parijs, ten
grave gedragen.
De Koningin en de Prins waren ver
tegenwoordigd door de kamerheer der
Koningin W. graaf van Limburg Stirum,
de Nederlandse regering door de minister
van Buitenlandse Zaken, mr. J. W. Beyen,
de Franse regering door de zaakgelastigde
van de Franse ambassade, graaf Charles de
Bartillat.
In de aula sprak de minister van Buiten
landse Zaken, mr. Beyen, namens de rege
ring. Hij herinnerde eraan dat tijdens de
eerste wereldoorlog jhr. Loudon de man
was, van wiens wijsheid, tact en onkreuk
baarheid het heil en de toekomst van het
vaderland afhing. Het was zijn taak, Ne
derlands onzijdigheid te handhaven in het
wereldconflict en te voorkomen dat het
tegen zijn wil in den strijd zou worden
getrokken. De gemiddelde Nederlander kon
niet beseffen, wat dit betekende. Maar hij
had vertrouwen in de figuur, die in die
jaren de buitenlandse politiek leidde, in de
man, die van de waarachtigheid van die
politiek ook uiterlijk het symbool was.
Nederland was neutraal in de eerste
wereldoorlog, maar een scherpe afbakening
van de rechten en plichten der neutralen
ontbrak. Ieder der oorlogvoerenden oefen
de druk uit, teneinde de houding van Ne
derland zoveel mogelijk ih zijn voordeel
om te buigen, maar speurde tevens of niet
ergens een neiging ten gunste van de tegen
partij werd getoond. Elk wantrouwen in
de volstrekte onpartijdigheid, van Neder
lands politiek had ons in de oorlog kunnen
betrekken. Loudon volgde de weg van de
strikte objectiviteit. Vaak kwamen in die
jaren diplomatieke vertegenwoordigers uit
beide kampen verontwaardigd zijn kabinet
binnen met felle protesten over een door
Nederland genomen maatregel of over een
door Nederland geduld, door de weder
partij gepleegd geweld. Tegen Loudon's
eerlijkheid, tegen zijn rechtschapenheid,
tegen zijn ondubbelzinnige uiteenzetting
waarom Nederlands houding de juiste was,
stuitte de aanval af. Aan de andere kant
heeft de krachtige en eerlijke verontwaar
diging, waarmede Loudon op zijn beurt op
kwam tegen schending van de neutraliteit
door een der belligerenten, nooit nagelaten
indruk te maken.
Van de ogenblikken, waarop werkelijk
gevaar dreigde, zijn er maar enkele tot het
bewustzijn van de grote menigte doorge
drongen. Niemand heeft in die dagen ooit
getwijfeld dat, wat ook zou komen, Loudon
het juiste deed, aldus mr. Beyen.
Later vertegenwoordigde jhr. Loudon
zijn land in Parijs en op de vergaderingen
van de Volkenbond. De Nederlanders die
het voorrecht hadden hem in die tijd te ont
moeten, vergeten niet het trotse besef ons
land zo vertegenwoordigd te weten. Met
hem gaat een vertegeftwoordiger heen van
een levensstijl, die niet meer van deze tijd
is. Het is niet zonder weemoed, dat wij zijn
rijzige gestalte zien verdwijnen in de mist
van het verleden, zo besloot minister
Beyen.
Hierna werd het stoffelijk overschot naar
de laatste rustplaats gedragen. Aan de
groeve ging een predikant voor in gebed,
waarna een neef van de overledene een kort
dankwoord sprak.
Woensdagmiddag zijn in Bussum de tele
visie studio Vitus, de na de brand ge
restaureerde en hernieuwde studio Irene
en de nieuwe televisietoren officieel in ge
bruik genomen.
De voorzitter van de Nederlandse Tele
visiestichting, prof. dr, J. B. Kors O.P.
hield een toespraak waarin hij zei, dat de
opbouw van de televisie in Nederland ge
schiedt in een bedachtzaam tempo, dat be
paald wordt door de financiële middelen.
„Wij hopen dat de zuinigheid de wijsheid
niet bedriegen zijn, want er is een wissel
werking tussen het gebodene en de groei
van het aantal afnemers, dat tenslotte de
televisie financieel zelfstandig zal moeten
maken", zei prof. Kors. Daar binnen en
kele maanden een tweede reportagewagen
beschikbaar komt zal het technisch moge
lijk worden tot een eventuele uitbreiding
van de zendtijd over te gaan, zo besloot de
spreker. De directeur-generaal van het
ministerie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, mr. H. J. Reinink, stelde
daarna beide studio's in gebruik. Hij bood
namens minister Cals gelukwensen aan an
deelde mede, dat de minister, waar mo
gelijk, de televisie zal steunen.
Tengevolge van het omvallen van een
oliekachel is brand ontstaan In de textiel
fabriek van de heer W. aan de Kasteel
straat te Brunssum. De vrijwillige brand
weer van de gemeente Brussum was spoe
dig ter plaatse en slaagde er na drie kwar
tier in de brand meester te worden. Het ge
bouw, de machinerieën en de voorraden
gingen verloren. De fabriek bood werk aan
circa 25 personen.
50. „We moeten van dit auto af zijn, voor
de spionnens stoppen", zei Pat O'Nozel,
„maar dat zal niet meevallen bij dit snel
heid vooral niet als we dat kist ook nog
willen meenemen. Ik moet iets meester
lijks bedenken
„Ik weet al iets", zei Panda, terwijl hij een
lus in het touw maakte, dat nog steeds
rond de kist hing. „Let op, als we onder
die boom rijden, gooi ik de lus om een
tak Daar gaat-ie! Hou je vast aan de
kist!"
„Bekorrah", begon Pat, „waarom
Maar reeds had Panda de lus keurig rond
een dikke tak geworpen, met het gevolg,
dat de kist met een felle zwieper van de
auto werd getrokken en, met Pat en Panda
er bovenop, bengelend aan de tak achter
bleef. Gesmoorde kreten, die uit de kist
opklonken wezen er op, dat de arme Joris
het daarbinnen weer hard te verduren had.
En intussen reden de spionnen tevreden
verder, onbewust van het feit, dat zij hun
lading weer kwijt waren.
ADVERTENTIE
U vindt bij ons een keurcollectie
van de nieuwste romans, ook Frans,
Engels en Duits, kunstuitgaven, reis
beschrijvingen, kinderboeken,pocket-
books en nog zo veel meer.
Vraagt zichtzending om thuis uw
keus te bepalen.
Gr. Houtstraat 100 - Tel. 17472
Rijksstraatweg 125 - Tel. 23991
MOSKOU (Reuter/U.P.). Het officiële
Sovjet-persbureau „Tass" heeft medege
deeld, dat de Sovjet-Unie voorstander is
van het Canadese voorstel om achttien
landen tegelijk tot de UNO toe te laten.
Van de achttien landen worden er dertien
voorgedragen door het Westen. Een van
de vijf „communistische landen" is Bui-
ten-Mongolie, dat de Verenigde Staten
niet als zelfstandig land beschouwen.
Canada heeft, gesteund door 24 andere
landen, officieel zijn ontwerp-resolutie in
gediend, waarin de Veiligheidsraad wordt
verzocht de toelating van alle achttien
candidaten te overwegen. Uit deze actie
van 25 landen blijkt, dat er een algemeen
verlangen bestaat om de Impasse te door
breken die al zo lang bestaat over het toe
laten van de nieuwe leden.
Algerije
Bij de UNO Assemblée is een resolutie
ingediend, waarin wordt gevraagd, de
kwestie-Algerije van de agenda af te voe
ren. Het voorstel, afkomstig van Columbia,
Is bedoeld om de weg te effenen voor de
terugkeer van Frankrijk in de Assemblée.
De Franse delegatie heeft de Assemblée op
30 September verlaten uit protest tegen
het besluit om de Algerijnse kwestie op
de agenda te plaatsen. De schrapping van
een agendapunt kan geschieden door een
gewone meerderheid.
De gebouwen van het vroegere Prinses
Beatrix Lyceum te Glion sur Montreux in
Zwitserland zijn eigendom geworden van
het „Knabeninstitut auf dem Rosenberg"
te St. Gallen. Dit instituut heeft de school
te Glion op 19 October betrokken met een
juniorenafdeling van 50 leerlingen, die het
onderwijs in het Frans zullen ontvangen.
Het voornemen heeft bestaan, te verzoeken
de naam Prinses Beatrix-lyceum te mogen
handhaven, maar toch is een andere naam
(Chillon College) gekozen omdat voorlopig
een Amerikaanse organisatie mede-eigenaar
blijft, die in de zomermaanden de gebou
wen zal gebruiken als recreatie-oord voor
kinderen van de bezettingstroepen in Duits
land. Wel ligt het in de bedoeling om op
den duur te Glion naast een Franse en En
gelse een geheel Nederlandse afdeling in
te richten.
ADVERTENTIE
WONINGINRICHTING
BEVERWIJK
(jeopfydVM, 8-1230 e^vcuj 13.45-18- turf.
hi^ic/c^ó 1)613--uui GtoUet).
Voorstelling. De koningin van Nepal was
tijdens een voorstelling ter gelegenheid
van haar bezoek aan Bombay zo ingeno
men met het optreden van een negen
jarig danseresje, dat zij het meisje de
diamanten oorringen schonk die zij op
dat ogenblik droeg.
Manoeuvres. Doordat zes Amerikaanse
mariniers het leven verloren tengevolge
van het omslaan van twee landings-
boten, is het aantal doden bij de ma
noeuvres voor de Zuid-Californische
kust op elf gekomen. Vrijdag stortte een
bommenwerper neer op het dek van
een onderzeebootjager, waarbij vijf
militairen omkwamen.
Ongeregeldheden. De „Vikings" van Klak-
svik op de Deense Faröer-eilanden, wil
len de autoriteiten beletten hun haven
meester Heinesen naar een gevangenis
in Denemarken te sturen. De haven
meester is veroordeeld tot achttien
maanden gevangenisstraf onder be
schuldiging tot ongeregeldheden in
Klaksvik te hebben aangezet. In totaal
zijn dertig Klaksvikingers gevonnist.
Aanslag. Te Bangkok is onthuld, dat in
het gebied van Thamat (Thailand), een
aanslag op de koning van Siam, Phoe-
miphon Adoeldet is gepleegd.Een vluch
teling uit Vietnam, een zekere Tran Van
Duan, loste een revolverschot op de
koning zonder hem echter te treffen.
De Vietnamees is gearresteerd.
Bygezet. Het stoffelijk overschot van me
vrouw Coty is in Le Havre, de geboorte
stad van de overledene, bijgezet in het
familiegraf op het kerkhof Sainte Marie,
dat op een heuvel boven de Stad ligt.
Nadat president Coty de overledene een
laatste groet had gebracht, kregen de
bewoners van de stad gelegenheid van
mevrouw Coty afscheid te nemen.
Goede wil. Volgens de Brusselse „Nieuwe
Gids" bestaat er in de Belgische gevan
genissen een groot tekort aan bewakers.
Er is weinig belangstelling voor deze
betrekking. Het werk is vooral 's nachts
deprimerend en een cipier verdient
evenveel als een postbode. Het gebrek
aan bewakers is thans zo groot, dat men
kan zeggen dat het personeel veel te
danken heeft aan de goede wil der
gevangenen.
Joden. Naar schatting wonen er ongeveer
vijf millioen Joden in de Verenigde
Staten. Zij maken ruim drieëneenhalf
percent van de bevolking van het land
uit. Bijna de helft, 2.200.000 wonen in de
stad New York. Van de vijf millioen
woont zeventig percent in elf van de
grootste steden.
Exclusief. Het Amerikaanse reisbureau
Cook is voornemens het volgend jaar
zevendaagse gezelschapsreizen voor toe
risten naar Leningrad en Moskou te
verzorgen, indien de Sovjet-Unie de gel
dende visum-bepalingen wijzigt. De
kosten per dag zullen dertig dollar be
dragen, exclusief het reizen per vlieg
tuig.
Herstel. Het herstel van de diplomatieke
betrekkingen tussen (communistisch)
China en Japan is ter sprake gekomen
bij onderhandelingen tussen premier
Tsjou En Lai en de Japanse oud-premier
Katajama, aldus blijkt uit een gezamen
lijk communiqué dat te Peking is onder
tekend en gepubliceerd: Beide landen
zeggen het beginsel te huldigen, dat zij
zich niet zullen mengen in eikaars bin
nenlandse aangelegenheden.
Instorting. Vijftien Turken zijn in Istan-
boel om het leven gekomen toen een
woonkazerne van vijf verdiepingen in
stortte na een zware regenval. Talrijke
woningen in Istanboel kwamen onder
water te staan. Het water veranderde de
straten in beken.
Gerechtvaardigd. Alexander Vlassov, de
voorzitter van de Sovjet-academie van
architecten die onlangs is ontslagen als
hoofd-architect van Moskou, heeft te
Parijs verklaard, dat de critiek op zijn
werk „volkomen gerechtvaardigd" was.
In een vraaggesprek met „France Soir"
zei Vlassov, dat in zijn land de architec
tuur een sociale functie heeft. „Het is
een staatskwestie en om deze re,den heb
ben architecten er belang bij, aat zij op
het rechte pad blijven".
Onschuldig. De vroegere hoofdtolk van het
Weense stadhuis, Alfred Sokolovsky, is
met een toestel van de Russische Aero-
flot in Wenen gearriveerd na tien maan
den door de Russen vastgehouden te
zijn. Sokolovskv werd in Januari gear
resteerd op de Russische commandatura
in Wenen op beschuldiging van spion-
nage. Onlangs maakten de Russen be
kend dat Sokolovsky niet schuldig was
bevonden.
OMSTREEKS het begin van onze jaar
telling lag aan de monding van de Rijn
een Romeinse sterkte die de naam droeg
Lugdunum Batavorum, ofwel het Bataafse
Lugdunum. De aanduiding dat dit het
Lugdunum in het land der Bataven was,
moet geenszins overbodig worden ge
noemd, want ook Gallië bezat een paar
plaatsen die Lugdunum heette, o.a. het
tegenwoordige Lyon. De sterk-
te aan de monding van de Rijn f
(ter hoogte van Katwijk) werd
Lugdunum genoemd ter ere j r^TrvT^XT
van de Romeinse keizer Clau- KJCylL/jL/JN
dius, wiens geboorteplaats al
dus heette.
Waar dit Lugdunum Bata- V
vorum precies gelegen heeft,
valt niet meer na te gaan (al zijn hierover
uiteraard verschillende veronderstellingen
geopperd). Maar de 16de eeuwse schrijvers
wisten daar wel raad op en verklaarden
dat de stad Leiden het oude Lugdunum
moest zijn geweest. Langs een heel bijzon
dere weg wisten ze zelfs de woordafleiding
voor de dag te toveren, want Lugdunum
zou via Luycdunum, Leygdum en Leydum
in Leiden zijn veranderd. En het woord
Lugdunum zelf zou oorspronkelijk hebben
betekend Lege Dynen, een dialectische uit
drukking voor Lage Duinen. Allemaal uit
een kwasi-wetenschappelijke duim gezo
gen!
Maar het kwaad had inmiddels stevig
wortel geschoten, want de beroemde Janus
Dousa doopte de pas opgerichte academie
met „Academia Lugdunensis", een klas
sieke uitvinding die algemene instemming
vond en door volgende geslachten voort
durend werd opgewarmd. Hoewel deskun
digen thans algemeen van opvatting zijn
dat Leiden niet met het oude Lugdunum
Batavorum vereenzelvigd mag worden, is
het gebruikelijk geworden de naam van
onze oudste academiestad in het Latijn
door Lugdunum te vertalen. Nog in 1945
werd een stichting in het leven geroepen
m.et de trotse naam „Pro Civitate Acade
mia Lugduno Batavo"!
Reeds in het midden van de 18de eeuw
werd twijfel geuit aan de verwantschap
tussen Leiden en Lugdunum, in onze tijd
gevolgd door een regelrechte
ontkenning van de zijde
der taalkundigen en historici.
In vroeg-middeleeuwse oor
konden komen vormen als
Leython, Leythan, Leithen,
Leithem, regelmatig voor, en
y moeten volgens prof. C. C.
Uhlenbeck vertaald worden
door: „aan de weteringen". Deze naam
past voortreffelijk op deze streek die oor
spronkelijk vol poelen en plassen was en
waar een wetering ook thans nog de naam
Lee draagt, een naam die dezelfde beteke
nis heeft als wetering. Blijkens een oude
goederenlijst bezat de Utrechtse St. Maar
tenskerk. ongeveer ten tijde van Karei de
Grote in deze streek een drietal boeren
hoeven, die als de drie Leithon werden
aangeduid, drie hoeven (complexen) dus,
aan de weteringen gelegen. Dat we onder
Leithon werkelijk Leiden moeten verstaan,
is voor geen twijfel vatbaar, want de in
de omtrek aangeduide plaatsen zijn in de
lijst duidelijk herkenbaar, zoals Suetan
(Zwieten), Rodanburg (Roomburg), Loppis-
hem (Lopsen), Uuatdinchem (Ter Wad
ding), Fore (Veur), Foreburg (Voorburg),
Forschote (Voorschoten, enz.
Laten we thans ook nog iets mogen zeg
gen over de Peutinger kaart.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
