Straalvliegtuigen ontketenen
revolte in burgerluchtvaart
Prijsverlaging
r
K
PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER
Wereldnieuws
De DC-8's voor de KLM
Voornaamste probleem: hoe bezweert
men het hinderlijke lawaai
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Qtfh.daitiuïfta
TccU ia Aet zo
J
Haagse KNP-leden keuren
opheffing der partij af
Trein reed vrachtauto
aandrie gewonden
Agiobonus van de maat
schappij „Nederland"
Protest van opticiens tegen
oprichting optiekzaken
door ziekenfondsen
Overneming Groningse
Bank voor Handel en
Nijverheid
Ir, F. A. J. van Hall
overleden
Bijeenkomst van de West-
Europese Unie in Den Haag
Ir W. IJbema directeur
Amsterdams vervoerbedrijf
Zes Kopenhaagse knapen
knipten narcotic-bende
Anderhalf jaar geëist
voor diefstal van 50.000
KILOMETER
TELLER
ZATERDAG 19 NOVEMBER 195 5
Met de komst der door de KLM bestelde
Douglas DC-8 vliegtuigen welker afleve
ring overigens nog wel enkele jaren op
zich zal laten wachten zal te zijner tijd
een nieuw tijdperk aanbreken in onze
burgerluchtvaart: het tijdperk van de
straalmotor. Een van de voornaamste pro
blemen die zich daarbij aandienen is de
vraag, hoe men het afschuwelijke lawaai
dat straalmotoren en schroefturbines pro
duceren, tot redelijke proporties zou kun
nen terugbrengen.
De kring Den Ilaag van de Katholieke
Nationale Partij (K.N.P.) heeft een ver
gadering gehouden teneinde zich te beraden
over de situatie, die is ontstaan door de
beslissing van de partijraad tot liquidatie
van de partij.
De vergadering sprak eenstemmig haar
afkeuring uit over deze beslissing en be
noemde een commissie ad hoc, die zich zal
beraden over eventueel te ondernemen
stappen.
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis. 9.30
Nieuws. 9.45 Geestelijke liederen. 10.00 Radio
zondagsblad. 10.30 Kerkdienst. 11.45 Repor
tage. 12.00 Kerkmuziek. 12.15 Platen. 12.20
Apologie. 12.40 Lichte muziek. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws.
13.10 Platen. 13.40 Boekbespreking. 13.55
Platen. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Viool
recital. 14.55 Brabants halfuur. 15.25 Pe-
trouchka, burleske. 16.15 Sport. 16.30 Ves
pers. 17.00 Gereformeerde kerkdienst. 18.30
Platen. 19.00 Boekbespreking. 19.10 Samen
zang. 19.30 Als wij bidden, causerie. 19.45
Nieuws. 20.00 De Springplank. 20.00 Actuali
teiten. 20.35 De gewone man. 20.40 Roulette.
21.05 De overweg, hoorspel. 21.55 Kamer
orkest en solist. 22.45 Avondgebed en litur
gische kalender. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.18 Voor het
platteland. 8.30 Gevarieerd programma. 9.45
Geestelijk leven, causerie. 10.00 Componisten
portret. 10.40 Met en zonder omslag. 11.10
Gevarieerde muziek. 12.00 Militair or-kest.
12.30 Sportspiegel. 12.35 Even afrekenen
Heren! 12.45 Gevarieerde muziek. 13.00
Nieuws. 13.10 Mededelingen of platen. 13.15
Voor de jeugd. 13.25 Gevarieerd programma.
14.00 Boekbespreking. 14.20 Kamerorkest en
soliste. 15.05 Gedachten wisseling. 15.30 Pla
ten. 16.00 Dansorkest. 16.30 Sportrevue. 17.00
Strijkensemble. 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws en sportuitsla
gen. 18.30 Korte Ned. Hervormde Kerkdienst.
19.00 Voor de kinderen. 19.30 Contact met
Nieuw-Zeeland. 19.35 Ontmoetingen met
Christus, Bij bel vertelling. 20.00 Nieuws.
20.05 Zang. 20.45 Voordracht. 20.55 Lichte
muziek. 21.45 Hersengymnastiek. 22.05 Ka
mermuziek. 22.20 Actualiteiten. 22.30 Platen.
23.00 Nieuws. Pl.m. 23.15 Actualiteiten of
platen. 23.25—24.00 Platen.
BLOEMENDAAL, 245 M.
9.00 en 10.30 Dr. P. Prins te Amsterdam.
3.30 en 7.30 Ds. S. J. Popma te Amsterdam.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.15 Lichte muziek. 12.30
Weerbericht. 12.34 Lichte muziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 Opera
muziek. 15.30 Platen. 16.00 Sport. 16.45 Pla
ten. 17.30 Sportuitslagen, 17.35 Platen. 17.45
Sportuitslagen. 18.05 Kamermuziek.
Godsdienstig halfuur. 19.00 - Nieuws.
Gevarieerde muziek. 21.30 Verzoekprogram
ma. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma.
23.00 Nieuws, 23.05—24.00 Platen,
BBC, uitzending voor Nederland.
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen.
(Op 464 en 76 m.). 17.4518.15 Nieuws, Fei
ten van de dag, Vragen die de Engelsen
bezighouden. (Op 224 en 49 m.).
De K.L.M. heeft acht straalverkeersvliegtuigen van het type DC-8 besteld en is
daarmee de eerste niet-Amerikaanse luchtvaartmaatschappij, die een dergelijke
order heeft geplaatst. Het toestel, dat begin 1960 in gebruik zal worden genomen,
zal een gemiddelde snelheid hebben van 900 km. en daarmee in staat zijn de reis
van Amsterdam naar New York in 8 uur af te leggen. Foto: model van de DC-8.
ADVERTENTIE
BARTELJ0RISSTR. HAARLEM-TEL. 13439
FERD. B0LSTR. 48 A'DAM - TEL 717162
Falcon Harris Tweedjassen
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht.
8.15 Sportuitslagen. 8.25 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Mastklim-
men. 10.10 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
Platen. 11.20 Gevarieerd programma. 12.25
Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Negro-spirituals.
12.53 Platen of actualiteiten. 13.00 Nieuws.
13.15 Amusementsmuziek. 13.45 Platen. 14.05
Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45 Voor- de
vrouw. 15.15 Platen. 15.35 Viool en piano.
16.00 Bijbellezing. 16.30 Kamermuziek. 17.00
Voor de kleuters. 17.15 Voor de jeugd. 17.30
Platen. 17.40 Koersen. 17.15 Regeringsuitzen
ding: Nederland en de wereld: Nederlandse
Belletrie in vertaling. 18.00 Gemengd koor.
18.20 Sport. 18.30 Platen. 18.40 Engelse les.
19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Orgel
concert. 19.30 Volk en Staat, causerie. 19.45
Sopraan en gitaar. 20.00 Radiokrant. 20.20
Lichte muziek. 20.40 De achtergrond, hoor
spel. 21.25 Platen. 21.35 Das hölzerne Herz,
spel met muziek. 22.40 Platen. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
23.40 Evangelistatie-uitzending. in het Hon
gaars. 24.00 Sluiting.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.25 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Quatre mains. 8.30 Strijk
orkest. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10
Platen. 9.40 Pianorecital. 10.00 Voor de oude
dag, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Lichte muziek. 11.00 Platen. 12.00 Lichte
muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Lichte
muziek (vervolg). 13.00 Nieuws. 13.15 Voor
de Middenstand. 13.20 Pianotrio. 13.45 Voor
de vrouw. 14.00 Het geld ligt op straat, hoor
spel. 14.55 Platen. 15.30 Licht programma.
16.30 Platen. 17.00 Lichte muziek. 17.25 Roe
meens orkest. 17.50 Militair commentaar.
18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Actuali
teiten. 18.25 Clarinetensemble. 13.40 Parle
mentair overzicht. 18.55 Voor de jeugd. 19.05
Jeugdconcert. 19.45 Regeringsuitzending:
Landbouwrubriek: Reportage over het
K.N.M.I. 20.00 Nieuws. 20.05 De Familie
Doorsee. 20.35 Het hangt aan de muur en het
tikt. 21.00 Dansmuziek. 21.35 Het volle pond,
causerie. 21.50 Radiophilharmonisch orkest.
23.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 23.15 Pla
ten. 23.3524.00 Hammondorgel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.15 Pianorecital. 12.30 Weer
bericht. 12.34 Voor de landbouw. 12.42 Piano
recital. 13.00 Nieuws. 13.15 Omroep-orkest.
14.00 Schoolradio. 15.20 Kamerorkest en
solist. 16.02 Voor de zieken. 17.00 Nieuws.
17.10 Lichte muziek. 18.00 Franse les. 18.15
Woolrecital. 18.25 Causerie. 18.30 Voor de
^ldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00
Kamerorkest en solist. 20.40 Kunstkalei-
doscoop. 20.55 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15
Orkestconcert. 22.55 Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland
8.00—3.15 Engelse les voor beginnelingen.
(Op 224 en 76 m.). 17.4518.45 Nieuws, Fei
ten voor de dag en Engelse les voor begin
nelingen. (Op 224 en 49 m.).
Er is al veel over dat probleem geschre
ven, maar het moet betwijfeld worden of
het ooit volledig zal kunnen worden opge
lost.
Prof. dr. C. Zwikker, directeur van het
Nationaal Luchtvaart-laboratorium in Am
sterdam heeft op een onlangs in Den Haag
gehouden lezing medegedeeld, dat bij de
schróefturbine het hinderlijke, en voor het
grondpersoneel dikwijls schadelijke geluid
eensdeels ontstaat door de met hoge snel
heid draaiende schroef (en dan in het bij
zonder door de schroeftypen die een snel
heid hebben groter dan het geluid) en an
derzijds door de stuwstraal die op enige
afstand achter de straalmotor langs de sta
tische lucht van de omgeving schuurt.
Bij een turbinestraalmotor (die dus geen
luchtschroef aandrijft) hoort men behalve
het geluid van de turbine in overheersende
mate het schuren van de stuwstraal langs
de lucht. Men kan, zo zeide prof. Zwikker,
maatregelen treffen die in dit opzicht af
doende zijn, maar het gevolg daarvan zal
zijn dat het vliegtuig niet meer aan zyn
doel kan beantwoorden, om de eenvoudige
reden dat het dan niet meer van de grond
zou zijn te krijgen. Alle maatregelen die
o worden genomen om het hinderlijke lawaai
Jo'on *e verminderen, zullen hun terugslag heb-
"ben op de prestaties van het toestel en dus
ook op het economisch gebruik.
Mijl op zeven?
Sir Miles Thomas, voorzitter van de raad
van bestuur van de British Overseas Air
ways Corporation, heeft in een artikel in de
Sunday Times" beweerd dat er in Enge
land op dit gebied al enkele veelbelovende
resultaten bereikt zijn met de nieuwe
straalmotoren die in de „Cornet 4" worden
gebouwd. In de „Britannia" is het geluid
van de schroefturbines al een heel stuk
zachter geworden. Het heeft echter weinig
zin, met een snelheid van meer dan acht
honderd kilometer, als de vliegvelden op
uren rijdens van de stad liggen, om te
voorkomen dat de bevolking hinder onder
vindt van het lawaai der straalmotoren.
Zowel de Boeing 707 als de Douglas DC-8
zullen van speciale geluiddempers zijn
voorzien. Maar de „New York Port Autho
rity" heeft desondanks al bij voorbaat be
paald, dat op de vliegvelden van New York
geen straalvliegtuigen mogen landen als ze
„teveel" lawaai zouden maken.
Aanpassing vliegvelden
Een ander aspect van het gebruik van
verkeersvliegtuigen met straalmotoren is:
voldoen de vliegvelden van thans aan de
eisen die er over vijf jaar aan zullen wor
den gesteld? Aangenomen kan b.v. worden
dat startbanen van ongeveer 2800 meter
lengte vereist zijn en in vele gevallen zal
daarvoor heel moeilijk ruimte te vinden
ADVERTENTIE
Een schooljuffrouw uit Stavoren
Die had haar vulpen verloren.
In Haarlem waar zij logeerde
Vond ze bij DANTUMA het begeerde
En ze voelt zich nu als herboren.
Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161
zijn. Al deze vraagstukken leggen een grote
verantwoordelijkheid op de schouders van
degenen die met het toezicht op de lucht
vaart, met het leiden van het luchtverkeer
als ondernemers, met het luchtverkeer zel
ve, zijn belast.
Wat de K.L.M. betreft, kan er aan herin
nerd worden, dat reeds enige tijd „op pa
pier" vluchten met straalverkeersvliegtui
gen over de Atlantische Oceaan zijn ge
maakt en dat binnenkort deze instructie
wordt voortgezet met gegevens van de
DC-8.
Op 21 Mgi 1956 bestaat de Noord-Atlan
tische dienst van de K.L.M. tien jaar. In
dat tijdvak heeft onze nationale maat
schappij zich verzekerd van de vierde
plaats van het vrachtverkeer. In de komen
de jaren, vooral wanneer de nieuwe vlieg
tuigen hun intrede hebben gedaan, zal
blijken, dat de K.L.M. het hoofd zal kun
nen blijven bieden aan de zeer zware con
currentie.
Het ziet er naar uit dat de maatschap
pijen die thans geen straalverkeersvlieg
tuigen (kunnen) bestellen, van 1960 af veel
moeite zullen hebben, in de pas te blijven
en het zou niet te verwonderen zijn wan
neer een aantal zich met een geringer aan
deel dan thans in het burgerluchtverkeer
tevreden zou moeten stellen.
ADVERTENTIE
SEDAN DE LUXE thans 7450.-
incl. schuifdak, verwarming,
rolhoes, temp.meter en voor-
ruitsproeier
Automobielbedrijf JAN VAN DER VOSSEN
203
(Jeuqeot
Botermarkt 5
Haarlem
Telefoon 10399
Drie personen zijn gewond, toen Vrijdag
middag de vrachtauto waarin zij zaten op
een onbewaakte overweg tussen Emmen en
Nieuw Amsterdam door een trein werd
aangereden. De auto, die het eigendom was
van een grossier in meel en koloniale wa
ren in Stadskanaal, werd bestuurd door
S. van de S. uit Nieuwbuinen. De andere
inzittenden waren W. H. uit Stadskanaal en
H. H. uit Onstwedde. Alle drie werden
overgebracht naar het ziekenhuis in Em
men, vanwaar zij later naar hun woningen
zijn vervoerd. De cabine van de auto was
geheel ingedrukt. De trein was licht be
schadigd en had 24 minuten vertraging.
De directie der N.V. Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" deelt mede, dat het
voornemen bestaat aan een op 15 December
1955 te houden buitengewone algemene
vergadering van aandeelhouders voor te
stellen aan de aandeelhouders een uitke
ring te doen van 7 1/7 percent in aandelen
uit bij vroegere kapitaalsuitgiften verkre
gen agio. De bedoeling is, dat deze nieuwe
aandelen reeds gerechtigd zullen zijn tot
het volle dividend over het boekjaar 1955.
Indien het,voorstel door de algemene
vergadering wordt aanvaard zal één nieuw
aandeel op 14 oude aandelen ter beschik
king worden gesteld, vrij van dividend- en
inkomstenbelasting.
Op een te Utrecht gehouden buitenge
wone vergadering van de federatie van
Nederlandse Opticiens Organisaties, heb
ben de opticiëns met klem geprotesteerd
tegen de plannen van twee Amsterdamse
ziekenfondsen (AOZ en Ziekenzorg) om een
eigen optiekbedrijf te stichten.
De secretaris van de federatie, mr. H.
Dolk, zeide dat inmiddels memorandi wa
ren gezonden naar aanleiding van deze on
gezonde concurrentie aan de ministeries
van Sociale en Economische Zaken, de Zie
kenfondsraad, de Vaste Middenstandscom
missie der Tweede Kamer en verder aan
de met de ziekenfondsen samenwerkende
contactcommissies van artsen, apothekers,
oogheelkundigen, tandartsen en vroed
vrouwen.
ADVERTENTIE
Tussen commissarissen en directie der
Groningsche Bank voor Handel en Nijver
heid en de directie der Nederlandsche Mid-
denstandsbank te Amsterdam is een ac-
coord bereikt inzake de Groningse instel
ling door de Nederlandsche Middenstands-
bank. Omwisseling van aandelen kan in
verhouding van 1000 aandelen Groning
sche Bank voor Handel en Nijverheid tot
1040 aandelen Nederlandsche Midden-
standsbank plaats vinden.
In het gemeenteziekenhuis te Arnhem is
overleden ir. F. A. J. van Hall, bedrijfs
leider van de rayonfabriek te Ede van de
Algemene Kunstzijde Unie. De heer Van
Hall werd in 1897 in Semarang geboren.
Hij studeerde aan de Technische Hoge
school te Delft en behaalde in 1925 zijn
graad als werktuigkundig ingenieur. Tot
1927 was hij werkzaam bij Du Croo en
Brauns te Weesp, daarna tot 1934 bij een
suikerfabriek op Midden-Java.
In 1934 werd hij ingenieur bij de rayon-
fabriek in Barcelona, de Spaanse dochter
maatschappij van de Hollandsche Kunst
zijde Industrie. In 1940 werd de heer Van
Hall bedrijfsleider en adjunct-directeur
van het Spaanse bedrijf. In 1951 keerde hij
naar Nederland terug, waar hij bedrijfs
leider werd van de fabriek te Ede.
Maandag zal op het ministerie van Bui
tenlandse Zaken in Den Haag een gemeng
de bijeenkomst worden gehouden van de
(gedeeltelijke) ministerraad van de West-
Europese Unie en enkele leden van de
W.E.U.-Assemblée. De Nederlandse minis
ter van Buitenlandse Zaken, mr. J. W.
Beyen, zal de bijeenkomst presideren.
Waarschijnlijk zullen de Belgische en
Franse ministers van Buitenlandse Zaken,
Spaak en Pinay, aanwezig zijn.
De parlementaire delegatie bestaat uit
de Engelsman McClay. de Nederlander jhr.
mr. M. van der Goes van Naters, de Frans
man Mutter en de Duitser Kopf. De ver
gadering zal waarschijnlijk slechts één dag
duren.
De ministers en parlementariërs zullen
overleg plegen over die delen van het
W.E.U.-handvest, waarvoor de goedkeu
ring van de ministerraad is vereist alvo
rens het charter definitief in werking kan
treden.
Tot directeur van het Gemeente Vervoer
bedrijf Amsterdam is, als opvolger van ir.
W. B. J. Hofman, die per 1 November 1954
eervol werd ontslagen, benoemd ir. W.
IJbema, tot dusver directeur van de Am
sterdamse stadsreiniging en sedert een jaar
waarnemend-directeur van het vervoer
bedrijf. De raad ging met 41 stemmen met
de benoemingsvoordracht accoord. Er werd
één blanco stem uitgebracht.
52. Langzaam maar onherroepelijk drupte
de vloeistof op de grond.
„Het zwaar water is verlorenklonk
Joris' stem somber uit de kist. „Welaan,
zo is het leven; wij strijden om een glas en
blijven met de scherven zitten. Sic transit
aqua, zoals wij latinisten zeggen. Gaat
heen, gij beiden en laat mij alleen met mijn
zwaarmoedige en wijsgerige overpein
zingen."
Pat O'Nozel keerde zich somber om.
„Wacht even", fluisterde Panda, aan de
wegdruppelende vloeistof snuffelend.
„Wat is er?" vroeg de grote detective bits,
„wat treuzel je? Je hebt gehoord, dat het
glas zwaar water kapot is."
„Maar niet gezien", fluisterde Panda, ter
wijl hij door het kijkgaatje van de kist
gluurde. Wat hij daarbinnen zag, deed hem
dadelijk tot handelen overgaan. Fluks liet
hij de kist zakken en wikkelde er het
touw omheen, zodat Joris er niet uit kon.
„Bekorrah!" riep Pat verbaasd, „waarom?!"
„Joris is weer met zijn streken bezig", ant
woordde Panda. „Het glas is helemaal niet
kapot. Hij heeft een fles wijn leeg laten
lopen!"
KOPENHAGEN (Reuter) Zes Kopen
haagse jongens hebben op eigen gelegen
heid een bende handelaars in verdovende
middelen ontmaskerd. Een van de jongens
had een man op straat kleine ampullen zien
overhandigen. Zijn vriendjes en hij beslo
ten de zaak uit te zoeken. Na drie weken
ontdekten de jeugdige detectives het hoofd
kwartier van de bende en maakten er een
foto van. Zij stelden vast dat ongeveer
vijftig mannen en vrouwen tot de bende
behoorden. Tenslotte stapten zij naar de
politie met een „dossier" van zes pagina's,
dat ook een foto van de leider van de
bende bevatte.
De politie die eerst weinig geloof aan
het verhaal hechtte, moest spoedig toe
geven dat de jongens goed werk hadden
gedaan en één van de grootste bendes van
handelaars in narcotica van de laatste ja
ren hadden ontdekt. De leider van de
groep zit al gevangen. De politie is de leden
op het spoor.
ADVERTENTIE
Uw ogen zijn Uw charme
verhoog Uw charme met
de „Juiste bril" van
Grote Houtstraat 137 - Haarlem - Tel 11640
OPTIEK
Vereniging voor Christelijk
Onderwijs te Amsterdam bestolen
Voor de rechtbank te Amsterdam heeft
de 27-jarige, sedert vijf maanden gedeti
neerde assistent-administrateur, M. van der
V. uit Amsterdam terecht gestaan, die be
kende in de afgelopen vier jaar de Vereni
ging voor Christelijk Middelbaar en voor
bereidend Hoger Onderwijs te Amsterdam
voor een bedrag van 50.000 gulden te heb
ben bestolen. Tegen de verdachte, die nog
een blanco strafregister heeft, werd wegens
deze verduistering in dienstbetrekking an
derhalf jaar met aftrek van het voorarrest
geëist.
Als jongeman was Van der V. in 1945
door deze vereniging, waarbij enkele Chris
telijke middelbare scholen in de hoofdstad
zijn aangesloten, als tweede assistent van
de administrateur aangesteld. In 1950 werd
hij tot eerste assistent bevorderd. In 1951
kwam een klein kasverschil aan het licht,
dat de verdachte zelf moest aanzuiveren
Hij zag hiertoe geen kans en werkte het
fekort weg met een kleine malversatie bij
de ontvangst van schoolgelden en contribu
ties voor boekenverhuur. Volgens de ver
klaringen ter zitting had de gemakkelijke
wijze waarop hij hierin slaagde hem er toe
gebracht in de volgende vier jaar deze on
eerlijkheden voort te zetten.
De officier van justitie, mr. W. Tonckens,
merkte in zijn requisitoir op, dat de jaar
lijkse controle inderdaad te wensen had
overgelaten. De officier achtte het misbruik
van vertrouwen zeer laakbaar. Hij eiste
daarom ander half jaar met aftrek van het
voorarrest.
Als raadsman oefende mr. dr. C. Berk
houwer scherpe critiek uit op de gehele
administratie der vereniging. De rechtbank
zal uitspraak doen op 2 December.
Geluk. De uraniumjacht die Donderdag -is
begonnen in de besneeuwde heuvels en
bergen van Noord-Oostelijk Wyoming
(V.S.) duurt nog steeds voort. In 't vrij
gegeven gebied zijn ongeveer 500 ge
lukzoekers uitgezwermd. Zij hopen rijke
uraniumaders te vinden.Twee uur nadat
de rush was begonnen hadden al 56
uraniumzoekers grond gekocht om er
hun geluk te beproeven. De gehele
streek is nu bezaaid met tentjes en
primitieve hutten.
Afleiding. De pastoor van een dorp in de
Italiaanse alpen, Don Eusebio Jori,'heeft
prinses Margaret van Engeland ge
vraagd of zij de komende winter naar
Rovereto wil komen om een klok te
onthullen die op gepaste tijden zal lui
den ter ere van alle militairen die tij
dens de tweede wereldoorlog zijn ge
sneuveld. Pastoor Jori is de voorzitter
van de commissie die het geld voor de
klok heeft ingezameld. In sportkringen
is in verband hiermee al de verwach
ting uitgesproken dat, mocht de prinses
de uitnodiging aanvaarden, zij wellicht
ook de Olympische Winterspelen in
Cortina d'Ampezzo zal gaan bijwonen.
Voordeel. Welke slagen in een luchtoorlog
met atoomwapens kunnen worden toe
gebracht is dezer dagen treffend gede
monstreerd bij de grote luchtmacht
oefening, die in Amerika is gehouden.
In niet meer dan twee uur tijds wisten
de „aanvallende" atoombommenwerpers
de helft van de luchtstrijdkrachten, in
tien staten gestationneerd, te vernieti
gen. Generaal Weyland, commandant
van de tactische luchtmacht en leider
van de manoeuvres, verklaarde dat door
deze oefening werd aangetoond welk
„enorm voordeel" een aanvaller bezit
bij een verrassende aanval met atoom
wapens.
Ingetrokken. John Gilbert Graham, die
deze week werd gearresteerd in ver
band met het verongelukken van een
Amerikaans passagiersvliegtuig op 1
November, heeft Donderdag zijn beken
tenis ingetrokken. Zoals gemeld waren
bij het vliegtuigongeluk 44 personen,
onder wie Grahams moeder, om het le
ven gekomen. In een vraaggesprek met
de directeur van de radionieuwsdienst
in Chicago, dat op de band is opgeno
men, zei Graham verscheidene malen:
„Ik heb het niet gedaan". Hij zei er
geen idee van te hebben hoe de ont
ploffing, waardoor het vliegtuig ver
ongelukte, ontstaan is. Voorts wordt
vernomen, dat Graham aan zijn advo
caat heeft meegedeeld, dat de bekente
nis die hij volgens de Amerikaanse fe
derale recherche afgelegd heeft, een
gevolg was van de dreiging dat ook zijn
vrouw gearresteerd zou worden.
I'eoplescar. De millionnair Harry Ferguson
is momenteel bezig met het zoeken naar
een vestigingsplaats voor een nieuw be
drijf, waar hij zijn „volksauto" in serie
wil gaan produceren. In Juli van dit
jaar trad Ferguson af als president van
de tractorfabriek Massey-Harris Fergu
son, waarbij hij zijn belang in deze on
derneming ter waarde van ruim 5 mil-
lioen pond sterling verkocht, teneinde
zich geheel te wijden aan de ontwikke
ling van de nieuwe auto. In Februari
van clit jaar werden prototypen, van de
nieuwe wagen op proef gesteld op het
landgoed van Ferguson in Glouces
tershire. De enige buitenstaander die
weet hoe de wagen er uit ziet is de her
tog van Edinburgh, die tijdens een par
ticulier bezoek aan Ferguson werd uit
genodigd om een rit in de nieuwe wa
gen te maken.
Veilig. Een speciale commissie van Ameri
kaanse deskundigen op het gebied van
kinderverlamming heeft in een rapport
verklaard dat de belangrijkste oorza
ken voor de productie in de V.S. van
slecht anti-kinderverlammingsvaccin in
het voorjaar van dit jaar zijn gevonden
en weggenomen. Volgens het rapport
kan thans gemakkelijker en in grotere
hoeveelheden dan voorheen veilig en
krachtig anti-kinderverlammingsvaccin
worden gemaakt.
Militair. Een militair vliegtuig met 14 per
sonen aan boord, dat vermoedelijk op
weg was naar een atoomcentrum in de
omgeving van Las Vegas (Nevada,
V.S.), is te pletter gevlogen tegen de
berg Charleston (ruim 3500 meter hoog
en met eeuwige sneeuw bedekt). De
militaire overheid was zeer terughou
dend met bizonderheden.
Vier jaar. Adolf Nies, de „beul van Flos-
senbürg" is gisteren veroordeeld tot
vier jaar gevangenisstraf wegens zijn
aandeel in de moord in het beruchte
concentratiekamp Fiossenbiirg van ten
minste 20 gevangenen.
ZOUDEN WE Heron van Alexandrië,
die in de 2de eeuw na Chr. leefde, op de
lijst van beroepen moeten plaatsen, dan
doen we het verstandigst hem bij de uit
vinders onder te brengen. Want ook al
ontbreekt zijn naam in geen enkel geschie
denisboek over wiskunde, ziin belangstel
ling voor de mathematische vakken be
richting kon worden afgesteld. Voorts be
dacht hij een methode om de brandstof
toevoer en de pitlengte van een olielampje
automatisch te regelen, gaf verbeteringen
aan voor de zuig-perspomp van de brand
weer, maakte bruikbare olijfpersen, kort
om, op de meest uiteenlopende terreinen
van het dagelijks leven was zijn vernuft
perkte zich toch voornamelijk tot die ge- werkzaam, zodat toe in hem zeker niet
deelten die hem bij zijn con-
structies van nut zouden kun- f
nen zijn. In een van zijn wer
ken heeft hij ongeveer 100
machines, apparaten en me
chanische speeltuigen beschre
ven, en vooral deze laatste
producten hebben hem in de V
ogen van moderne construe-
teurs nogal naar beneden gehaald. De
moderne wetenschapsmens stelt er nu een
maal geen behagen in zijn grondige ken
nis van mechanica uit te putten om een
marionettentheater te construeren, gelijk
Heron deed.
Toch maakt het nuttigheidselement en
de zelfgenoegzaamheid ons wel eens wat
onbillijk in de beoordeling van het vernuft
der vroegere uitvinders. We kunnen na
tuurlijk wel laatdunkend op Heron van
Alexandrië neerzien, omdat hij speelgoed
wij water automaten of een lachspiegelkabi
net construeerde, of omdat hij boekjes
voor knutselaars schreef, maar voor dit
superioriteitsgevoel is weinig plaats zo
lang we niet in staat zijn minstens een
even groot aantal baanbrekende ideeën te
lanceren als deze constructeur uit de oud
heid. Hij wierp niet alleen het idee op van
de stoomturbine, maar ontwierp ook een
apparaat om allerlei moeilijke geodetische
vraagstukken op te lossen, een toestel dat
evenals de moderne theodoliet, met schroef-
bewegingen in verticale en horizontale (Nadruk verboden)
uitsluitend de speelgoedfabri
kant mogen zien.
Zijn modernste gedachte is
wellicht de taxameter, tvaar-
mee de door een reiswagen af
gelegde afstand kon worden
afgelezen. Dit apparaat, dat de
omwentelingen van het wagen
wiel door schroeven zonder
einde op verschillende tandraderen over
bracht, maakte het mogelijk de afgelegde
weg in grotere en kleinere getallen af te
lezen op een drietal wijzers die aan de
buitenkant van het kastje roaren aange
bracht. (Over dit drietal toijzers behoeven
we ons niet ongerust te maken, want ook
onze gasmeters geven de honderdtallen,
tientallen en eenheden nog met drie ver
schillende wijzers aan). Aangezien dit ap
paraat niet diende om het bedrag van de
rit kenbaar te maken, maar uitsluitend om
de lengte van de afgelegde weg te weten
zouden we deze taxameter ook een kilo
meterteller kunnen noemen, mits dit door
de overbekende constructie van onze te
genwoordige kilometertellers niet tot mis
verstand voert.
Reiswagen en kilometerteller geven ons
een plezierige aanleiding ook eens iets te
zeggen over het reizen en trekken in die
tijden.
Daarover Maandag.
H. PéTILLON.
