Minister Staf terug uit Canada
en de Verenigde Staten
r
PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER
Mgr. dr. B. J. Alfrink geïnstalleerd
als aartsbisschop van Utrecht
Wereldnieuws
Samenwerking met Canada op het
gebied van geleide projectielen
De radio geeft Dinsdag
Korte plechtigheid
in Utrecht
ió Uet zo
r~
J
2
Henk van Laar overleden
Kamerleden vrezen ont
staan van monopolistische
vervoerscombinatie
Ir. J. F. Philips gehuldigd
Kerkelijk Nieuws
Portret van Cor Herfnus in
de Stadsschouwburg te
Amsterdam onthuld
Kamerleden stellen vragen
over de Velser-, de IJ-
en de Hem-tunnel
Piuus-BernharTm Rome
Nederlandse emigranten
met vaeantie in Nederland
Charis" werd te Newv:.
Orleans niet gelost 3
Sovjet-architecten kozen
een nieuw bestuur
Toneelcoördinatie heeft
nieuwe voorzitter
V
"N
Moderne
bibliotheken
MAANDAG 5 DECEMBER 1955
De minister van Oorlog en Marine, ir.
C. Staf, is Zondagmorgen met een KLM-
toestel uit New York van een veertien
daagse reis door Canada en de Verenigde
Staten in ons land teruggekeerd. In
Canada heeft hij bij zijn besprekingen met
de Canadese regering de dank van Neder
land overgebracht voor de aanzienlijke
hulp, die ons land in de opbouw van de
strijdkrachten van Canada heeft gekregen,
ook door de opleiding van onze vliegers.
In de buurt van Winnipeg bezocht ir. Staf
een opleidingskamp voor militaire vliegers.
Op verzoek van de leiding reikte hij aan
47 cadetten de „wings" uit. Bij die 47
waren 7 Nederlanders. De anderen waren
Fransen, Noren, Denen en Engelsen. Totaal
44 Nederlandse vliegers krijgen in dit trai
ningscentrum hun opleiding. Met de Cana
dese regering heeft hij gesproken over de
toekomstige militaire hulp voor ons land.
Ir. Staf zei, dat onze strijdkrachten kleine
aanvullingen nodig hebben die bijzonder
kostbaar kunnen worden, indien we deze
niet uit Canadese legervoorraden zouden
kunnen overnemen. Deze zijn thans door
Canada toegezegd.
Hij had voorts van gedachten gewisseld
over de geleide projectielen en was met
de Canadezen overeengekomen, dat Canada
op dit terrein zeer nauw zou gaan samen
werken met onze deskundigen. Hij ver
wacht, dat binnenkort enkele Nederlandse
deskundigen naar Canada zullen gaan.
In Washington heeft minister Staf be
sprekingen gevoerd met hoge functionaris
sen van het Amerikaanse ministerie van
Defensie over politieke en strategische
NAVO-vraagstukken. Vervolgens had hij
bezoeken gebracht aan het commando van
de strategische luchtmacht in Omaha in
Nebraska en aan de centrale luchtverde
digingsorganisatie in Colorado Springs.
„Oom Henk van het vragenuurtje
Zaterdagmiddag is in het Wilhelmina-
gasthuis te Amsterdam waar hij sinds en
kele dagen geleden was opgenomen, over
leden de heer Henk van Laar, secretaris
van de commissie Heemkennis te Amster
dam en een bekend radiospreker.
De heer Van Laar was 57 jaar. Hij stu
deerde tussen de jaren 19201930 enige
tijd voor middelbare acte plant- en dier
kunde. Groot zijn zijn verdiensten geweest
voor de natuurvrienden der AJC In de
huiskamers verwierf hij bekendheid door
zijn vragenuurtje van Oom Henk.
In de oorlog nam hij actief deel aan het
verzet, raakte gewond toen hij met een
auto tegen een versperring opreed en werd
in het geheim in een ziekenhuis verpleegd.
Na de oorlog werd hij secretaris van het
dagelijks bestuur van de gemeentelijke
commissie Heemkennis Amsterdam. In die
functie richtte hij het tijdschrift „Ons Am
sterdam" op. Jarenlang had hij de leiding
ever het redactionele gedeelte.
ADVERTENTIE
BARTELJO RISSTR. HAARLEM - TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM - TEL. 717162
STURKA DAMES PANTALONS j
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgenge
bed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.40 Lichtbaken, causerie. 10.00 Voor
de kleuters. 10.30 Platen. 11.00 Voor de
vrouw11.30 Kamerorkest. 11.50 Als de ziele
luistert, causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Zang
en gitaar. 12.15 Voor boeren en tuinders. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Me-
tropole-orkest en solist. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20
Amusementsmuziek. 13.45 Platen. 14.00 Ge
varieerd programma. 15.00 Tenor en gitaar.
15.20 Platen. 15.45 Voor de plattelandsvrou
wen. 16.00 Voor de zieken 17.00 Causerie
over de Maandintentie. 17.15 Voor de jeugd.
17.40 Beursberichten. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Nederland en de wereld-emigratie.
Directeur Nederlandse Emigratie-dienst: De
emigratie in 1955. 18.00 Voor de jeugd. 18.50
Sportpraatje. 18.30 Radio Volksuniversiteit.
Mevr. Mr. L. Eversdijk Smulders: Iraq, het
verloren Paradijs. Tweede lezing. 19.00
Nieuws. 19.10 Platen. 19.15 Uit het Boek der
boeken. 19.30 Verzoekprogramma voor de
militairen. 20.20 Actualiteiten. 20.35 De ge
wone man. 20.40 De eerstgeborene, hoorspel.
Tn de pauze: Platen. 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.25 Platen.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Gymnastiek. 9.10 Voor de vrouw. 9.15
Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
10.50 Voor de kleuters. 1.00 Electr. mando
line-orkest. 11.30 Sopraan en piano. 12.00
Twee piano's. 12.30 Land- en tuinbouw
mededelingen. 12.35 Lichte muziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20
Theaterorkest. 13.55 Koersen. 14.00 Platen.
14.40 Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30
Pianovoordracht. 16.00 Platen. 16.30 Voor
de jeugd. 17.20 De dierenwereld en wij, cau
serie. 17.30 Jazmuziek. 18.00 Nieuws. 18.15
Piano. 18.30 Meer productiviteit brengt
iedereen profijt, causerie. 18.40 Accordeon
orkest. 18.55 Pax-is vous parle. 19.00 Voor de
kinderen. 19.05 Amateurprogramma. 19.45
Filmpraatje. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd
programma. 21.10 Lichte muziek. 21.30 Ge
varieerde muziek. 22.20 De antwoordman.
22.35 Viool en piano. 22.55 Ik geloof, dat
23.00 Nieuws. 23.15 Nieuw York calling. 23.20
Journaal. 23.3024.00 Platen.
TELEVISIE (A.V.RIO.)
20.15 Televizier. 20.25 Rubriek voor kunst
en cultuur. 20.5522.15 De Wiltshire Diaman
ten, TV-spel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.15 Platen. 12.30 Weerbe
richt. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Pla
ten. 14.00 Schoolradio. 15.45 Platen. 16.02
Dansmuziek. 16.30 Knapenkoor. 16.45 Orkest
concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.45
Boekbespreking. 18.00 Voor de jeugd. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Pla
ten. 19.50 Causerie. 20.00 Voor de vrouw.
71.00 Platen. 21.15 Omroep-orkest. 22.00
Nieuws. '22.15 Pianorecital. 23.5524.00
Nieuws.
BBC, Uitzending voor Nederland
17.4518.15 Nieuws, feiten van de dag, en:
Vraaggesprek. Boeken en schrijvers (Op 224
en 49 M.).
Voor de organisatie daarvan had hij grote
bewondering. Men heeft er een uitgebreid
waarschuwingssysteem met rechtstreekse
telefoonlijnen naar Alaska en Noord-Afrika
Minister Staf had met de Amerikaanse
functionarissen van gedachten gewisseld
over de mogelijkheid dit systeem uit te
breiden tot Europa.
De strategische luchtmacht in Omaha
noemde minister Staf een „verbijsterend
goede organisatie". Over zijn besprekingen
in Amerika zei ir. Staf, dat de vliegtuigen
voor de „Karei Doorman" gestuurd zullen
worden als de verbouwing van het vlieg
kampschip gereed is. Waarschijnlijk wor
den het Engelse machines.
Enkele leden van de Tweede Kamer
hebben in het Voorlopig Verslag op de be
groting van Verkeer en Waterstaat hun be
vreemding er over uitgesproken, dat op het
ogenblik „een bepaalde onderneming" de
gelegenheid heeft tot het opkopen in zeer
ruime omvang van tot dusver bona fide en
verantwoord werkende ondernemingen,
die diensten verrichten in de beurtvaart en
het wegvervoer. Blijkbaar is het de bedoe
ling deze in één grote vervoerscombinatie
onder te brengen.
Is de minister op de hoogte van dit feit?
Acht hij dit verschijnsel niet een veel gro
ter gevaar voor de kleine bona fide par
ticuliere vervoersonderneming dan de be
scheiden en aanvullende activiteit van
Van Gend en Loos? Kan deze geconcen
treerde combinatie, zo vragen deze leden
verder, vrijelijk haar gang gaan?
De hier gesignaleex-de ontwikkeling, die
de gehele structuur van ons vervoerswe
zen raakt, valt in zekere zin toch wel on
der de verantwoordelijkheid van de mi
nister. De hier aan het woord zijnde leden
stellen voorts de volgende vragen: Is het
de minister bekend wat het doel is van
deze activiteit? Wordt hier een goed ge
organiseerde landelijke onderneming tot
stand gebracht, die de kleine onderne
mingen langzaam maar zeker zal doen
verdwijnen? Of wordt deze concentratie
als een speculatie-object gebruikt?
Dezelfde leden hebben de indruk, dat
door deze ontwikkeling de door de minis
ter en de meerderheid der Kamer in hun
houding ten opzichte van Van Gend en
Loos steeds zo nadrukkelijk uitgesproken
beginselen ten gunste van de particuliere
vervoersondernemingen toch wel in een
merkwaardig licht komen te staan. Zij
vrezen, dat door deze ondoorzichtige acti
viteit de bona fide particuliere onderne
mer heel wat ernstiger bedreigd wordt dan
door de overheidsonderneming van Van
Gend en Loos, die tevreden is met de
handhaving van het door de minister niet
als een gevaar beschouwde geringe aandeel
aandeel in het wegvervoer.
"•Met—nadruk vragen deze leden aan de
minister, hoe hij deze ontwikkeling in de
particuliere sector beoordeelt en welke
middelen hem ter beschikking staan om op
dit punt in te grijpen.
Zaterdag is ir. F. J. Philips ter gelegen
heid van zijn zilveren jubileum bij de N.V.
Philips te Eindhoven in de Philipsschouw-
burg gehuldigd. Na een toespraak van de
voorzitter van de Raad van Bestuur, ir. P.
F. S. Otten, bood mr. H. P. L. Woltersom
namens de commissarissen een encyclopae-
die aan.
De heer J. Deenen sprak namens het lei
dinggevend personeel en bood hem een
kostbare 17de eeuwse zilveren vaas aan. De
voorzitter van de personeelsraad, de heer
G. J. van de Donk bood namens het per
soneel een wandtapijt aan, ontworpen door
Nel Klaasen te Zandvoort, voorstellende
Sint Fransiscus predikend voor de dieren.
Namens de buitenlandse organisaties
sprak de heer C. Spaans uit Brussel. Hij
overhandigde eveneens enkele geschenken.
Tenslotte sprak de heer Custers uit Venlo
die de aangesloten vennootschappen ver
tegenwoordigde. Hij bood de jubilaris een
Rijnlandse sculptuur aan, voorstellende
madonna met kind.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Steenderen A. Mol te Wons;
te Beetgum S! Riemens, eervol ontsl. pred.,
woonachtig te Zeist. Aangenomen de ben.
tot hulppred. te Budel W. Tj. Klumper,
em. pred. te Groningen, die voor soortge
lijke benoeming te St. Maarten c.a. be
dankte. Beroepen te Sneek (vac. H. Son-
dorp) S. v. d. Bos te Nijeveen, - te Scixild-
wilde L. Spaans te Vrouwen-Parochie.
Chr. Geref. kerken
Bedankt voor Veenendaal M. Vlietstra te
Eemdijk.
Aan de rij van portretten der grote Ne
derlandse acteurs en actrices in de Amster
damse Stasschouwburg is Zaterdagmiddag
het portret van Cor Hermus als „Tartuffe"
toegevoegd. Hei-mus directeur van „Co-
media" overleed op 24 Mei 1953, op 63-
jarige leeftijd in zijn geboortestad Amster
dam. Het pox-tret, getekend door Kees
Bantzinger, werd namens een comité aan
geboden aan het stadsbestuur. De voorzitter
van dit comité, de heer W. Ph. Pos, direc
teur van de Toneelschool, gaf een ovei-zicht
van „het rijke kunstenaarsleven van deze
ras-Amsterdammer," die hij „een roman
tische realist" noemde. De wethouder voor
Kunstzaken, mr. A. de Roos, aanvaardde
het portret, dat hij daarna in tegenwoordig
heid van de zoon van Cor Hermus, de ac
teur Guus Hermus, onthulde.
Pleidooi voor vissershavens
te Scheveningen en Katwijk
In het voorlopig verslag op de begroting
van het ministerie van Verkeer en Water
staat stellen enkele Kamerleden de vraag
of nu de bouw van de Velser tunnel
bevredigend verloopt de bouw van de
daarop volgende Hemtunnel zo woi'dt voor
bereid, dat het vrijkomende personeel en
materieel meteen naar die tunnel kan wor
den overgeschakeld.
Voldoening bestaat bij zeer vele leden
over het feit, dat de minister zich heeft
verenigd met de plannen van de gemeente
Amsterdam voor de IJ-tunnel. Men zou
echter nog gaarne vernemen, of deze plan
nen en die voor de Hemtunnel voldoende
op elkaar aansluiten.
Zeer urgent achten vele leden de aanleg
van de haven van Bergen op Zoom. Even
eens door vele leden werd geïnformeerd
naar het standpunt van de minister ten
aanzien van de verbetering van de haven
te Scheveningen en de aanleg van een
haven te Katwijk. Te Scheveningen is een
haven aanwezig, die echter door haar ge
ringe diepgang en door de onvoldoende be
scherming, welke zij tegen de golven biedt,
volstrekt niet meer voldoet aan de eisen,
welke de moderne visserij stelt. Alleen ge
durende een korte periode van hoog water
kan een logger de haven in- of uitvaren.
Bij storm levert het in- en uitvaren grote
gevaren op. De gemeente 's Gravenhage is
bereid zich grote offers te getroosten voor
de vex-betering van de binnenhavens en de
verdere outillage, zoals de visafslag. Is de
minister bereid mede te werken, zo vroegen
tal van leden, aan de noodzakelijke verlen
ging van het Noox-derhavenhoofd en de
bouw van een nieuw Zuiderhavenhoofd?
Wat Katwijk betreft, werd er van ver
schillende zijden op gewezen, dat in een
gedocumenteerd rapport van een deskun
dige commissie betoogd is, dat de aanleg
van een vissershaven verantwoox-d en ur
gent moet woi'den geacht. Het voortbestaan
van de Katwijkse visserij, zo merken tal
van leden in verband hiermee op, hangt
af van het aanleggen van een eigen haven.
Daarom menen zij, dat het verzoek van
Katwijk om de aanleg daarvan spoedig ter
hand te nemen, hier opnieuw de ernstige
overweging verdient.
Prins Bernhard is Zaterdagmiddag per
vliegtuig uit Athene in de Italiaanse hoofd
stad aangekomen. De Prins, die op doorreis
is van een grote Safari in Afrika naar Ne-,
derland. landde om twee uur. Hij zette
persoonlijk zijn particuliere toestel aan de
grond.
Naar vei-wacht wordt zal Prins Bernhard
tot vandaag in Rome blijven.
„Maasdam" in Rotterdam
aangekomen
Het s.s. „Maasdam" van de Holland-
Amerika Lijn is Zaterdag uit Canada en
Amerika in Rotterdam teruggekeerd met
927 passagiers, waaronder zich een groot
aantal in Amerika en Canada gevestigde
Nederlanders bevonden, dat de komende
feestdagen in familiekring zal doorbrengen.
Er waren tal van „afhalers", ondanks het
slechte weer, dat het schip noodzaakte van
Southampton rechtstreeks naar Rotterdam
te varen, dus zonder Le Havje aan te doen.
St. Nicolaas had zich aan boord begeven
en de vele kinderen, die de Sint alleen
maar kenden „van horen zeggen" en via
de 's ochtends gevuld gevonden schoen,
konden nu met eigen ogen de Kindexwriend
zien.
De Sint sprak alle aanwezigen toe, na
dat de volksliederen van Amerika, Canada
en ons land ten gehore waren gebracht
door het muziekkorps van de H.A.L., dat
de tijd van wachten had gekort met het
spelen van Sinterklaasliedjes.
Na enige tijd verlieten de passagiers het
schip om na jax-en eens weer voet op Ne
derlandse bodem te zetten. Ook de Sint en
zijn knecht moesten, gezien de drukke
werkzaamheden dezer dagen, afscheid ne
men. Op de kade stond, zijn rijtuig, met
vier schimmels bespannen reeds te wach
ten.
>-V".
Een beeld van de ravage, die ontstond bij het treinongeval dat Vrijdag nabij het
station Barnes, in Surrey (Engeland) gebeurde. Een electrische trein ramde een
stilstaande goederentrein, waardoor twee wagens volkomen versplinterd werden.
Tot overmaat van ramp ontstond er een ontploffing, gevolgd door een felle brand,
die het reddingswerk zeer bemoeilijkte. Twaalf personen werden bij dit ongeluk
gedood, veertig anderen liepen ernstige kwetsuren op.
Mgr. dr. B. J. Alfrink, de nieuwe aarts
bisschop van Utrecht, heeft Zondagavond
tijdens een korte plechtigheid in de kathe
drale kerk te Utrecht, bezit genomen van
de aartsbisschoppelijke zetel.
Nadat door koor en gelovigen het „Veni
Cx-eator" was gezongen, las de secretaris
van 't Metropolitaan Kapittel in het Latijn
en in het Nederlands de pauselijke bul
voor, gericht aan het Metropolitaan Ka
pittel, de clerus en de gelovigen van het
aartsbisdom. Hierin deelt Paus Pius XII
mede„ dat mgr. dr. B. J. Alfrink ontheven
is van- aija rtit«Ja-irc- a'artgbissehoppelijke
zetel Vcfn"T.v'ana~eh benoemd is tot aarts
bisschop van Utrecht met alle eretitels en
verplichtingen aan dit hoge ambt verbon
den.
De oudste twee kanunnikken leidden
mgr. Alfring vervolgens naar de aartsbis
schoppelijke zetel, terwijl het koor het
..Sacerdos et Pontifex" zong. De secretaris
van het aartsbisdom las hierna de pause
lijke bul voer, welke gericht was aan mgr.
Alfrink. In deze bul schrijft de Paus dat
hij bij de alomvattende en dagelijkse be
kommernis voor al de kei-ken meent bij
zondere aandachtige zorg te moeten be
steden aan die volkeren, die vanwege hun
historie, hun eeuwenoude beschaving en
hun onvermoeide activiteit in het jongste
verleden een vooraanstaande plaats inne
men en om die reden volijverige en uit
stekende leiders en herders nodig hebben.
Voorts wordt in deze bul gewag gemaakt
dat de luisterrijke zetel waartoe mgr. Al
frink thans wordt verheven, in hoog aan
zien staat door de roem van de voorgan
gers.
Mgr. D. Huurdeman sprak vervolgens de
nieuwe aartsbisschon toe. Hij gewaagde
van een nieuw tijdperk dat thans in de
geschiedenis van het aartsbisdom wordt
ingegaan door de installatie van mgr. Al
frink op de aartsbisschoppelijke zetel van
Sint Willibrord. Een tijdperk waarvan, vol
gens mgr. Huurdeman, de betekenis en
draagwijdte niemand kan ontgaan. Na ver
volgens enkele woorden gewijd te hebben
aan de voorganger van mgr. Alfrink. wijlen
Johannes kardinaal De Jong, zeide mgr.
Huurdeman, dat de nieuwe aartsbisschop
een moeilijke taak wacht. Het. is een tijd,
aldus mgr. Huurdeman. waarin de stoffe
lijke belangen de mensen geheel in beslag
schijnen te nemen en hen ontoegankelijk
maken voor het geestelijke. Namens het
Metropolitaan Kapittel, priesters en gelo
vigen van het aartsbisdom heette mgr.
Huurdeman de nieuwe aartsbisschop wel
kom op zijn nieuwe zetel en beloofde ge-
hoorzaamheid aan de nieuwe kerkvorst.
Mgr. Alfrink wijdde vervolgens enkele
gedachten van herinnering aan wijlen Jo
hannes kardinaal De Jong, wiens zetel hij
thans gaat bezetten. Hij deelde mede, dat
benoemd was tot vicaris-generaal in het
aartsbisdom Utrecht mgr. Huurdeman, die
reeds 25 jaar de financiële zaken van het
aartsbisdom heeft beheerd.
Aan het slot van zijn toespraak gaf mgr.
Alfrink voor de eerste maal als aartsbis
schop aan de gelovigen zijn bisschoppelijke
zegen. Met een gezamenlijk gezongen „Te
Deum" werd deze plechtigheid besloten.
Actie tegen Nederlands schift
NEW ORLEANS (Reuter). Het lossen
van het 3003 b.r.t. metende M.S. „Charis"
van de KNSM is in New Orleans verhin
derd, doordat in opdracht van de secreta
ris van de Internationale Unie van Zee
varenden bij het schip gepost werd. Naar
een woordvoerder'van de Unie meedeelde
heeft de secretaris van de unie, Paul Hall,
deze maatregel genomen ter ondersteu
ning van de stakende arbeiders in de fos
faat-industrie op Curaqao. De „Charis"
was geladen met fosfaat door enkele werk
willige havenax-beiders op Curacao. Een
woordvoerder van de Internationale Unie
deelde onmiddellijk na de lading mee, dat
het schip nergens ter wereld gelost zou
worden.
LONDEN (Reuter) De bond van Rus
sische architecten heeft op de laatste dag
van zijn congres te Moskou een nieuw be
stuursorgaan van honderd leden gekozen
na met algemene stemmen het werk van
het vorige bestuur als „onbevredigend" te
hebben veroordeeld, aldus radio-Moskou.
In een resolutie werd gezegd, dat de archi
tecten zich moeten houden aan de aanwij
zingen van partij en regering.
De laatste tijd zijn verscheidene archi
tecten ontslagen, omdat zij een te over
dadige bouwstijl hebben ontwikkeld.
Tekort. Arbeidersafgevaardigden hebben
een oproep van de Noorse regering van
de hand gewezen om heden weer aan
het werk te gaan en de nu reeds tien
dagen durende staking van transport
arbeiders te beëindigen. De staking
heeft reeds een ernstig tekort aan
brandstof en benzine vei-oorzaakt.
Bezoek. De premier van het koninkrijk
Cambodja, ex-koning Norodom Siha-
noek, is te Tokio aangekómen voor een
officieel bezoek van een week aan Ja
pan. -
Stappen. Doordat de grensrivier de Pasvik
is dichtgevroren zijn duizend Noorse
rendieren op Sovjet-Russisch grondge-
gebied terechtgekomen. De Noorse au
toriteiten doen stappen om de dieren
terug te krijgen.
Samenwerking. Een Oost-Duitse regerings
delegatie onder leiding van premier
Grotewohl zal binnenkort op uitnodi
ging van de Chinese autoriteiten een
bezoek aan communistisch-China en
Buiten-Mongolië brengen. Volgens radio
Pjongjang (Noord-Korea) heeft Grote
wohl ook een uitnodiging voor een be
zoek aan Noord-Korea aanvaard. De
Noord-Koreaanse autoriteiten hopen
met een Oost-Duitse delegatie de grond
slagen te kunnen leggen voor Duits-
Koreaanse samenwex-king.
Asyl. De afgelopen week hebben 6.217
Oost-Duitsers in West-Duitsland asyl
gevraagd. De week daarvoor waren het
er 6.033.
Brand. In de Japanse stad Nase (dertig
duizend inwoners) op het eiland Ama-
mi Osjima zijn 950 huizen door brand
verwoest. Zesduizend mensen zijn dak
loos geworden.
Redenen. De hertogin van Windsor is een
levensverhaal aan het schrijven dat tot
titel krijgt: „Het hart heeft zijn rede-
nen".
Vernietigd. De Duitse journalist Erich
Teuwesen heeft in de „General-Anzei-
ger" verklaard dat de spoorwagon
waarin in 1918 te Compiègne de wa
penstilstand werd getekend tijdens de
laatste ooi'log niet bij een bombarde
ment van Berlijn is vernietigd, doch
door de SS opzettelijk in brand is ge
stoken. De wagon was in Juni 1940 op
bevel van Hitler van Compiègne naar
^Berlijn overgebi-acht.
Hetzelfde. Professor Seitaro Kojama van
de universiteit te Niigata (Noord-
Japan), heeft meegedeeld, dat uit een
analyse van de regen, die op 26 en 27
November boven Japan is gevallen,
blijkt dat de waterstofbom, die de Rus
sen kort geleden tot ontploffing hebben
gebracht, van hetzelfde type was als
de bom die de Amerikanen vorig jaar
bij Bikini gebruikten.
Lasten. De Israëlische ministerraad heeft
in overleg met de leiders van het Jood
se Agentschap, besloten een Zionistisch
wereldcongres te beleggen met het oog
op de lasten die Israel moet dragen
door de militaire uitgaven en de toe
nemende immigratie, vooral uit Noord-
Afrika.
Bevroren. De mogelijkheid bestaat, dat
Brits bier in het vervolg in bevroren
staat zal worden geleverd. Bevroren
bier neemt ongeveer een kwart van het
normale volume in hetgeen het vervoer
gemakkelijker maakt.
Windmolens. In India wordt overwogen
twintigduizend windmolens te bouwen
voor bevloeiingswerken. Zo mogelijk
zouden de molens ook gebruikt worden
voor stroomopwekking. Het plan zou
ruim vijf millioen gulden kosten en in
1961 tot uitvoering gebracht kunnen
zijn. In de Rajasthan-woestijn zou een
windmolen gemiddeld 54 duizend liter
trrondwater per dag omhoog kunnen
brengen. Het onderhoud van zo'n molen
zou ongeveer 25 gulden per dag kosten.
De te reorganiseren stichting „Toneel
coördinatie" heeft een nieuw bestuur ge
kregen, bestaande uit vertegenwoordigers
van de subsidieverlenende overheden, van
de besturen en directies der samenwex-ken-
de toneelstichtingen en van de Nederland
se Vereniging van Toneelkunstenaars.
In een op 1 December te Amsterdam ge
houden vergadering van het oude bestuur
werd afscheid genomen van professor mr.
dr. G. van den Bergh, die gedurende vier
jaren het voorzitterschap der stichting
heeft bekleed. In aansluiting aan deze bij
eenkomst hield het nieuwe bestuur een
vergadering, waarin tot voorzitter werd
gek.ozen B. A. van Schaik.
DE EERSTE moderne bibliotheek van. en patriciërs hij hierin navolgden. Karei
betekenis kwam in Europa tot stand onder] de Wijze van Frankrijk, de hertogen van
kalief Hakam II, die in de tweede helft
van de 10de eeuw over Cordoba regeerde
en als een ernstig en bij uitstek kunstzin
nig vorst bekend stond. Nu moet(*n we de
term „modern" natuurlijk niet te streng
opvatten; de 10de eeuw ligt wat te ver
van ons af om het begrip modern geheel
te dekken, en bovendien zou de inrichting
Anjou, de Bourgondiërs, Lodewiik van
Brugge, Cosimo de Medici, Paus Nicolaas
V, Frederik II van Duitsland en vele an
deren hebben in de 13de, 14de en 15de
eeuw verzamelingen bijeengebracht, waar
uil in vele gevallen de moderne grote bi
bliotheken van thans zijn voortgekomen.
Een niet minder belangrijke kern hebben
van Hakam's bibliotheek door de huidige de middeleeuwse universiteitsbibliotheken
65. De generaal was ervan overtuigd, dat
Pat en Panda geprobeerd hadden, de
spionnen aan boord van zijn landkruiser
te smokkelen. „Sluit ze op!", riep hij, „al
lemaal!" En zo werden onze speurders,
samen met de spionnen, naar een cel ge
bracht. „Dat generaal is oliedom", bromde
Pat O'Nozel bitter, „hij kan niet eens het
verschil zien tussen een grote detective
en spionnens". „De schijn is tegen ons",
antwoordde Panda bedrukt. „Joris heeft
ons een poets gebakken en terwijl wij hier
worden opgesloten, gaat hij er natuurlijk
met het glas zwaar water vandoor. Niets
zal hem meer kunnen tegenhouden". Maar
er was wel degelijk iets, dat Joris tegen
hield, toen hij zich naar een gereedstaand
vliegtuig wilde begeven, en dat was een
parapluie, die plotseling in zijn kraag werd
gehaakt. „Een ogenblikje, jongeling", zei
een bekende stem, „ik wil je graag even
spreken". Joris keerde zich om en... stond
van aangezicht tot aangezicht met profes
sor Kalker! Dit gaf hem een grote scliok.
De professor was wel de laatste, die Joris
zou willen ontmoeten, nu hij zich met
diens glas zwaar water uit de voeten wil
de maken! „Ei, ei, pr-professor Kalker!",
stamelde hij, „waarvoor w-wiide u me
spr-spreken?"
bibliothecarissen wellicht niet
volslagen up to date worden
genoemd. Maar deze tegenwer
pingen achten wij gering in
vergelijking met het feit, dat
de bibliotheek te Cordoba
werkelijk boeken bevatte die
in een catalogus van 44 delen
waren beschreven. Een catalo
gus van een dergelijke uitgebreidheid moet
uiteraard door een behoorlijke boeken
schat gedekt zijn en het zal u dan ook niet
verbazen te horen dat de bibliotheek van
Hakam meer dan 600.000 delen telde.
Ter vergelijking moge dienen dat in ons
land de belangrijkste kloosterbibliotheek
der Benedictijnen te Egmond in de 11e
eeuw ca. 100 banden bevatte, welk aantal
in liet begin van de 15de eeuw tot onge
veer 300 werken was aangegroeid. Trou
wens, ook in de meeste andere landen van
Europa raas men in dit opzicht niet zo erg
veel verder. Hoewel de kloosters prachtig
werk hebben verricht door het afschrij
ven van oude handschriften, waardoor
vele gegevens over antieke kuituur dank
zij het „monnikenwerk" aan ons zijn
overgeleverd, moet het boekenbezit van
de middeleeuwse kloosters niet in duizen
den maar in honderden .delen worden ge
teld.
Dit veranderde toen de vorsten hofver-
zamelingen gingen aanleggen en de edelen
geleverd, zoals bijvoorbeeld de
Sorbonne-bibliotheek die in
de 14de eeuw reeds meer dan
1700 banden bezat, en de
universiteitsbibliotheken van
Praag, Oxford, Heidelberg, enz.
De grote Nederlandse biblio
theken van thans, waren
toen nog niet aan de beurt.
De universiteitsbibliotheek van Leiden
stamt pas uit 1575, waarna enkele jaren
later die van Amsterdam en Utrecht het
licht zagen. De Koninklijke Bibliotheek
ontstond pas op het eind van de 18de eeuw,
toen de door stadhouder Willem V achter
gelaten boekenverzameling met nog an
dere collecties tot een nationale bibliotheek
werden samengevoegd. Veel te betekenen
had deze boekenschat in de aanvang nog
niet, want de collectie telde ca. 5500 wer
ken en de zeldzame stukken daaruit waren
bovendien door de Franse overheersers
naar Parijs gebracht. Toch zijn op deze
betrekkelijk recente grondslagen de grote
bibliotheken opgetrokken met een boeken
bezit dat respect afdwingt. Daar zullen we
het later eens over hebben.
Laten we eerst eens zien welk een funeste
rol godsdienstige hartstochten hierin kun
nen spelen.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PcTILLON.
