Haarlem's Dagblad | 1955 | 9 december 1955 | pagina 13

ZE VEN DA GEN HAARLEM

Bijna drie millioen gulden
aan vermakelijkheden

Verdedigend rijden betekent
veiligheid in het verkeer

DE STILLE WEG NAAR
DE STILLE ARMEN

Rechtbank behandelde reeks
diefstallen in Stoops bad

Zeventig procent daarvan komt in
de kasregisters van de bioscopen

Kopergieter en opkoper

stonden terecht

De „Nederland"

Waar komen die agenten
toch zo vlug vandaan

Bijzondere faculteit op
neoreligische basis

De tol, die uitgaand Haarlem betaalt

Oprichtingsvergadering
,,d' Oprechte Amateur"

Kerstfeest bejaarden

Sint Nicolaas-feest bij
speeltuin „Frans Hals"

Van mensen en dingen
ondeir de Damiaatjes

Reizen per
programma

Boeke( n)rij

Kienen en dansen

VRIJDAG 9 DECEMBER 1955

HAARLEMS DAGBLAD

OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT

Ook. aan de plezierige dingen des levens
is vaak nog een bittere bijsmaak. Een spre
kend voorbeeld daarvan vormt de ver
makelijkheidsbelasting: zelfs in de spaar
zame uren van genoeglijke verpozing blijft
de fiscus ons z'n gezelschap opdringen en
vóór en aleer aan deze moloch is geofferd,
kan men in ons goede vaderland niet van
een openbare vermakelijkheid genieten.

Veel goeds is er over deze belasting dan
ook nog niet gesproken wat trouwens
evenzeer voor de meeste andere heffingen
geldt maar toch zijn de vermakelijk
heidsbelasting en haar opbrengsten sterk
typerend voor de bevolking van een stad
of een streek. Gaan de mensen in een be
paalde gemeente veel uit? Wat besteden
zij als zij uitgaan? En welke vermakelijk-
kunnen de gemeentebesturen heffen: een
plaats zijn bovenal de voetbalwedstrijden
de „publieke vermakelijkheid" der bevol
king, elders worden verhoudingsgewijze
meer bioscopen bezocht. Gespecificeerde
détailcijfers van de vermakelijkheidsbelas
ting leveren een opmerkelijke bijdrage tot
het inzicht in de karakteristieke voorlief
den van de bevolking in een bepaalde stad.

De vermakelijkheidsbelasting is een ge
meentelijke heffing. Zij steunt op artikel
277 van de gemeentewet, dat luidt: Be
halve de belastingen waarvan de heffing
krachtens bijzondere wetten geschiedt,
kunnen de gemeentebesturen heffen: ene
belasting op toneelvertoningen en andere
vermakelijkheden. En daarmede worden
dan opvoeringen van klassieke drama's,
nobele symfonie-concerten en tentoonstel
lingen van uitzonderlijk-kunstzinnige be
tekenis in één pot gegooid met bokswed
strijden en derde-rangs cabaret, om van
tingel-tangels en dergelijke nog maar te
zwijgen.

Lijden aan uithuizigheid

Het „uitgaan" is een typisch aspect van
de „uithuizigheid" waaraan de moderne
stadsbevolking blijkt te lijden, want het is
opmerkelijk maar aan de hand van de
cijfers onomstotelijk vast te stellen: hoe
groter de stad, hoe méér er wordt „uit
gegaan". Uiteraard oefent ook het vreem
delingenverkeer zijn invloed uit op het be
zoek aan vermakelijkheden maar de levens
stijl van de plaatselijke bevolking is toch
de beslissende factor. Het veelvuldig uit
gaan is onmiskenbaar een grote-stads-
allure.

Blijkens recente gegevens, die verzameld
en gepubliceerd zijn door het CBS, werd
in het laatstverlopen jaar in Nederland aan
het bezoek van vermakelijkheden niet min
der dan 114 millioen(!) gulden uitgegeven,
waarvan 67 millioen of bijna 60 pet aan
bioscoopbezoek. I

Voor de elf grote steden, met een in
wonertal boven 100.000, belopen deze be
dragen resp. 62 en 39 millioen. Hier slokt
het bioscoopbezoek dus zelfs 64 pet van
het totaal op.

In Haarlem werd in een jaar ty'ds 2,8
millioen aan het bezoek van vermakelijk
heden besteed, waarvan nagenoeg 2 mil
lioen dat is dus 70 pet! aan bioscoop
bezoek. De Haarlemmer blijkt dus wel bij
uitstek film-minded. Alleen in Eindhoven
besteedt men relatief nóg meer voor de
bioscoop, n.l. 72 pet. De meeste andere ste
den hebben een percentage van 62.

Enkele jaren geleden, in 1951, toen in
Haarlem in totaal bijna 2,5 millioen aan het
„uitgaan" werd besteed, wisten de bio
scopen nog slechts op 66 pet van het totaal
beslag te leggen. Aan deze verschuiving ten
gunste van de bioscopen hebben alle andere
vormen van vermakelijkheden hun deel
moeten offeren.

Per jaar blijkt „de" Haarlemmer 10 a 11
maal „naar de bioscoop" te gaan. Wie bij
zich zelf te rade gaand dit aantal keren
laag mocht vinden, bedenke dat de sta
tistieken alle Haarlemmers meetellen, vol
wassenen én kinderen, pas geboren zuige
lingen zowel als de besjes van onze hofjes,
zieken, bedlegerigen enz. enz. „De" Hage
naar evenwel gaat 12 maal bioscoopwaarts,
„de" Amsterdammer zelfs 14 maal. Na
tuurlijk trekken de Haarlemse bioscopen
ook bezoekers uit de omtrek maar die fac
tor laat zich ook in andere centra gelden.

Hoezeer de bioscoop in het uitgaan de
beheersende rol speelt, blijkt uit het vol
gende: terwijl dus „de" Haarlemmer ge
middeld ééns in de vijf weken een film
gaat zien, bezoekt hij slechts eenmaal in
de twee jaren de schouwburg en gaat hij
nóg spaarzamer een concert beluisteren,
terwijl hij ééns in het half jaar een mu
seum bezoekt öf een uitvoering van het
dilettantentoneel e.d. Éénmaal in de acht
maanden gaat hij dan nog eens in de eigen
stad een sportwedstrijd zien.

Voor dit alles betaalden de Haarlemmers
in een jaar tijds 573 mille aan belasting en
wel 427 duizend gulden via de bioscopen, 28
mille door sportwedstrijden, 29 mille- via
het beroepstoneel, 17 mille door het con
certbezoek en 72 mille via het bezoek aan

Zoals reeds gemeld zal Maandagavond
in de Kroonzaal van Brinkmann aan de
Grote Markt de oprichtingsvergadering
worden gehouden van de afd. Kennemer-
land van de Stichting ,,d' Oprechte ama
teur".

Het ligt in de bedoeling, dat niet slechts
verenigingen, maar ook amateurs buiten
verenigingsverband do' het lidmaatschap
dezer stichting in de gelegenheid worden
gesteld van hun talenten op het gebied van
zang, voordracht, toneel, dans en muziek
naar buiten te doen blijken. Daartoe zal de
Stichting een aantal selectie-avonden or
ganiseren. De beste deelnemers komen in
aanmerking voor een optreden voor de
AVRO-microfoon. Daarnaast hoopt men op
te treden in ziekenhuizen, sanatoria enz.
De uitvoeringen zullen niet alleen te
Haarlem worden gegeven. De organisato
ren zullen naar gelang het aantal mede
werkenden uit plaatsen buiten Haarlem,
ook uitvoeringen projecteren in bijvoor
beeld Beverwijk en IJmuiden. Alleen de
oprichtingsvergadering wordt in Haarlem
belegd.

musea en het z.g. verenigingsvermaak.

Per hoofd der bevolking was dit in totaal
dus bijna f 3,50, terwijl de Hagenaaar op
deze wijze f 4,50 en de Amsterdammer
zelfs f 5,20 aan de fiscus offerde.

Mevrouw H. G. Hessen-Heek heeft vorig
jaar een Kerstfeest gehouden voor bejaar
den woonachtig in de complexen van wo
ningen voor ouden van dagen der gemeente
Haarlem.

De belangstelling was bijzonder groot en
de ruimte in het gebouw aan de Berken
straat in Haarlem-Noord was niet toerei
kend genoeg. Daarom was het noodzake
lijk andere maatregelen te treffep. Me
vrouw Hessen heeft contact opgenomen
met het Leger des Heils, dat plannen heeft
op Donderdag 22 December in het Concert
gebouw een Kerstfeest voor bejaarden te
houden. Kapitein Vons van het Leger des
Heils verklaarde zich bereid de bejaarden
uit de gemeente-complexen uit te nodigen,
zodat het Kerstfeest toch doorgaat en wel
in het Concertgebouw.

De afdeling „Frans Hals" van het Haar
lems Speeltuin Verbond hield Woensdag
een Sint Nicolaasfeest voor ongeveer drie
honderd kinderen in het Krelagehuis in
Haarlem. Er werd een aardige circusfilm
vertoond, die door een explicateur van
commentaar werd voorzien. De jeugd amu
seerde zich uitstekend.

Voor de kleintjes is er Zaterdag een St.
Nicolaas-feest in het clubhuis aan de
Berkheidestraat in Haarlem.

WEENSE IJSREVUE. Ook dit seizoen
zal het gezelschap van de Weense IJsrevue
naar Den Haag komen. Op de HOKIJ zal
het van 9 tot en met 29 Februari onder de
titel „Alles wat je wenst" een geheel nieuwe
show opvoeren.

Gedurende de maanden Juli en Augus
tus van dit jaar werd een reeks van per
soonlijke bezittingen ontvreemd uit de
kleedhokjes in Stoop's bad, waaronder eni
ge horloges en een portemonnaie. De ver
dachte van deze diefstallen, een negentien
jarige kopergieter, stond Donderdagmor
gen voor de Haarlemse rechtbank terecht.

Hem was de diefstal van een horloge
en van een portemonnaie uit de kleedhok-

Verkeersveiligheid en verkeersongelukken zijn de twee polen
deze week, waartussen „Zeven Dagen Haarlem" tot stand
kwam. Bijna overal ter wereld bezint men zich tegenwoordig
op mogelijkheden om die twee tot elkaar te brengen. In
Amerika doet sinds enkele dagen de leus opgeld: „Winter
time, drive defensive"; het „verdedigend rijden" acht men
daar de eerste en de beste mogelijkheid om het aantal ver
keersongelukken te verminderen. De oplossing ligt in de
weggebruikers. Verkeerstekens zijn maar lapmiddelen. Lap
middelen voor het gebrek aan verantwoordelijkheid bij de
weggebruiker en lapmiddelen voor verkeersonveilige wegen.
De „vanzelfsprekende weg" noemt men inet een lelijke,
term de weg, die zo is aangelegd dat de gebruiker ervan
bijna automatisch de juiste gebruiksmethode volgt. Het
circuit bij Utrecht is er een voorbeeld van. Maar om „van
zelfsprekende wegen" te.krijgen, zou men in Nederland zo
veel moeten wegbreken, dat het land door een oorlog ge
teisterd zou lijken.

Bij de Nederland NV, Fa
briek en Handelsbureau aan
het Donkere Spaame te Haar
lem, heeft men in een zeer
korte tijd ons zoveel verkeers
tekens laten zien, dat er geen
„weg" meer uit te bekennen
viel. De „Nederland" maakt
namelijk verkeerstekens, 123
soorten want zoveel bezit het
Wegenverkeersreglement er.
Een verkeersteken is een sym
bool, maar het is ook een ding
dat uitermate vakkundig ge
maakt moet worden om meer
dan slechts enkele jaren stand
te houden. Bij de Nederland
hebben wij een 3000 exempla
ren gezien en we waren daar
na een uur ongeschikt om welk
verkeersteken dan ook te be
grijpen.

Het bedrijf bestaat nu 31
jaar en het maken van ver
keerstekens is slechts een on
derdeel van het brede produc-
tieveld. De fabriek maakt bij
voorbeeld ook lichtmasten;
binnenkort zal de 200.000ste
ergens in Nederland worden
opgesteld. (Op de weg Haar
lemAmsterdam staan er on
geveer 450dit ter vergelijking).
De fabriek fabriceert vanaf
huisnummerbord'jes tot vol
ledig automatische verkeers-
rege laars.

Regelmatig brengen ver-
keersdeskundigen van de fa
briek ideeën uit het buitenland
mee, die zij in Nederland „ge

wettigd" proberen te krijgen.
Onlangs stond in Haarlems
Dagblad/OprechteHaarlemsche
Courant een artikel over de
Hora Belisha-bakens voor
voetgangers, die door de „Ne
derland" worden vervaardigd.

Toen wij bij de „Nederland"
waren, vertrokken juist enke
le leden van de Hamburgse
verkeerspolitie, die zich op de
hoogte waren komen stellen
van de verkeerstekens die het
bedrijf vervaardigt.

De verkoopleider de heer
Van Eldik vertelde, dat hij
het liefst de hele „verkeers-
regelarij" teruggebracht zou
zien tot een simpel tien-ge
boden systeem, maar zolang
de verkeersmentaliteit van
de Nederlandse weggebrui
ker gericht blijft op eigen
belang en dat eigenbelang
blijft betekenen „hoe kom ik
zo snel mogelijk van het ene
naar het andere punt" ziet
Van Eldik geen mogelijkheid
voor een simpeler wegcode.
Zoals zovelen roemt hij ook
de Engelse weggebruiker,
wiens hoffelijkheid model
zou kunnen zijn voor elke
buitenlander.

„Men geeft zo dikwijls de
schuld aan oude verkeerson
veilige stadskernen", zegt de
heer Van Eldik, „maar meestal
zijn die zo benauwd dat men
toch wel voorzichtig rijdt".
Een groot gevaar acht hij de
grote wegen, die in stadsker
nen uitmonden. „De automo
bilist mindert vaart van 100

tot 60 kilometer en dat lijkt
voor hèm dan een rustig
vaartje, maar voor elke anders
weggebruiker is 't een uiterst
grote snelheid". Zolang de Ne
derlandse mentaliteit niet
verkeersveilig staat, en dat
betekent eigenlijk: altijd op
rood staat, op gevaar, zal de
Nederland wel voortdurend
duizenden verkeerstekens
moeten blijven vervaardigen.
Verkeerstekens zijn eigen
lijk aanvallers van weggebrui
kers, die niet verdedigend
rijden

Dat de stille armen uw hulp
zouden vragen is natuurlijk
niet waar, maar daarom heb
ben zij die hulp niet minder
nodig. Hun stil-zijn is juist de
reden van de jaarlijkse actie.
Zij profiteren namelijk niet
van de vele mogelijkheden tot
hulp, die voor de armen be
staan, waarvan het gebrek en
de ontbering niet meer ver
borgen te houden waren. De
stille armen kunnen dat wél,
hun ontbering is door vier
wanden omsloten. Misschien is
hun armoede nog sterker ge
kluisterd: namelijk in de geest

Er is kortsluiting lussen weg
en weggebruikerer is
een ongeluk gebeurd. Bij de
inspecteur van dienst op het
politicbureau gaat de telefoon.
Het publiek, de Ongevallen-
dienst of een agent meldt het
ongeval. Wat gebeurt er nu
verder? Nu komen de „Raad",
ofwel de „agent aan een touw
tje", de VOD en de TOD in
actie

De „Raad" is de Radiowagen,
die voortdurend van 's mor
gens zeven tot 's avonds elf
uur door Haarlem rijdt. Deze
wagen staat steeds in telefo
nisch contact met de inspec
teur van dienst, die bij een
melding onmiddellijk de wa
gen naar de plaats des onheils
dirigeert.

De „Raad" is de vooruitge
schoven post van het politie
apparaat. Er zijn twee agenten
in. Deze mannen krijgen zeer
moeilijke karweitjes op te
knappen, dikwijls ook moeten
zij als „psycholoog" optreden
bij burenruzietjes. Andere ke
ren moeten zij een hevig ge
vecht beëindigen. Dan weer
moeten zij mensen gaan ivaar-
schuwen, dat een familielid
zojuist bij een verkeersongeval
is omgekomen. Zij moeten
dikwijls eerste hulp verlenen
als de toestand van een slacht
offer onmiddellijk optreden
noodzakelijk maakt. Zij zijn
dan ook gediplomeerde EHBO-
ers. In hun wagen hebben zij
een blusapparaat, geneesmid
delen en eerste hulp-kist, een
zuurstofkoffer - die al vele
malen dienst heeft gedaan om
slachtoffers van gasverstik-
king het leven te redden -,
verkeerslampen, een schep en
een dreg. Deze mannen moe
ten aan uiteenlopende en hoge
eisen voldoen.

Het is dus deze wagen die op
de plek van het onheil aan
komt. De twee mannen melden
aan de inspecteur de aard van
het ongeluk en regelen het
verkeer, helpen-de gewonden.

De inspecteur verneemt dat
het ongeluk ernstig is en
stuurt de Verkeers Ongevallen
Dienst, de VOD, en de Techni
sche Opsporingsdienst, de TOD
De VOD heeft een mobilo
foon, een taplinmeter om de
remcapaciteit te meten, een
loado-meter voor het meten
van wieldruk en gereedschap
van de meest uiteenlopende
aard. Ook de mannen van de
VOD zijn EHBO-crs. De wa
gen staat steeds startklaar in
de garage van het politiebu
reau. Do mannen „korten" hun
wachttijd met het uitwerken
van processen-verbaal van vo
rige ongelukken. Deze stukken
beslaan zo'n vijftien pagina's,
vergezeld van een nauwkeu
rige situatie-tekening.

In de VOD zitten zes agenten.
Zij meten de situatie van het
ongeluk op, horen de getuigen,
onderzoeken de toedracht van
het ongeval. Inmiddels zijn de
mannen van de TOD aan het
fotograferen. Deze moeten
technisch grondig onderlegd
zijn. Zij moeten verklaringen
van bestuurders over weige
ringen van auto-onderdelen
onmiddellijk op hun juistheid
kunnen onderzoeken. Zij moe
ten gehard zijn. Zij zien de
gruwelijkste verminkingen,
moeten veelal secties meema
ken.

Zo gaat het bij een ongeval.
Wie zich afvraagt waar altijd
in een oogwenk al die agenten
vandaan komen, weet het nu.
Misschien weet hij nu ook,
dat die politiemannen, geen
harde maar geharde mensen,
een taak vervullen die verre
van benijdenswaardig is en
uiterst verantwoordelijk. Van
zeven uur 's morgens tot elf
uur 's avonds staan voortdu
rend drie auto's met gecon
centreerde agenten in dienst
van de weggebruiker: maar
het zijn óók aanvalsauto's.
Namelijk tegen de weggebrui
ker die zijn verantwoordelijk
heid niet kent.

De afdeling Haarlem van de
Koninklijke Nederlandse Na
tuurhistorische Vereniging en
van het Instituut voor Arbei
dersontwikkeling hebben weer
blijk gegeven van hun actieve
aanwezigheid met de uitgaven
van hun programma's voor de
komende maanden.

De leden van de „Natuurhis
torische" krijgen hedenavond
de heer Houtman uit Hoorn op
bezoek die voor hen in café
restaurant Brinkmann zal
spreken over „Insecten, bron
van studie", welke lezing hij
zal illustreren met lichtbeelden

en demonstratiemateriaal. Over
het Amsterdamse Bos kunnen
de leden meer vernemen op
Maandag 16 Januari, eveneens
in café-resturant Brinkmann,
als de heer P. W. Brander van
dit bos zijn nieuwe kleurenfilm
zal vertonen.

Op Zondag 22 Januari geldt
weer de raad „brood en kij
kers mee" want voor die dag
staat er een vogelexcursie naar
de haven en de Zuiderpier van
IJmuiden op het programma
en op Woensdag 1 Februari
vertelt Jan Bakker over de
K.N.V.V.-reis naar Tirol en
Voorarlberg, waarvan hij te
vens fraaie kleurenopnamen
zal laten zien. Deze avond, die
gehouden wordt in de aula van

HBS-B, wordt georganiseerd
in samenwei'king met de afde
ling Haarlem van de Oosten
rijkse Alpenvereniging. Voorts
zal in de loop van Februari of
Maart nog een „Corsica-avond"
gehouden worden waarop de
plaatjes en films getoond wor
den, die op de Corsica-avond
van 17 November niet aan bod
zijn gekomen.

De leden van „Het Instituut"
kunnen na een gezellig Sinter
klaasweekend, 10 en 11 Decem
ber, op „Banjaert" in Wijk aan
Zee, op Woensdag 14 December
genieten van een kamermu
ziekavond verzorgd door het
echtpaar Hesmerg, dat dan in
de Renaissancezaal van het
Frans Halsmuseum werken

van onder anderen Handel,
Mozart en Beethoven zal spe
len.

Speciaal voor de dames volgt
op Vrijdagavond 16 December
een voorlichtingsavond van de
Voedingsraad onder het motto
„Voeding en techniek". Dit
maal in het wijkgebouw aan de
Molenaerstraat.

Ten gerieve van de Sant-
poortse leden komt op Dinsdag
20 December de heer A. Viruly
naar restaurant Böhm in Sant
poort waar hij zal spreken
over zijn boek „De zee en de
overkant". Tenslotte kondigt
het programma aan dat Willem
van Iependaal op Dinsdag 10
Januari voor groep Noord komt
vertellen over zijn boek „De

van hen, die de armoede niet
openbaar willen lijden. De
jaarlijkse actie voor de stille
armen doorbreekt die intimi
teit van het lijden voorzichtig;
er wordt niet over namen ge
sproken; er wordt geld ge
bracht.

Jaarlijks worden er aan onze
kantoren vele sommen gelds
gebracht. Ook dit jaar is de
actie weer krachtig gestart.
Maar nu gebleken is dat de
Sint Nicolaas-aankopen een
record geworden zijn, nu ver
moed wordt dat ook de Kerst
aankopen een toppunt zullen
bereiken, is het gerechtvaar
digd een record te verlangen
voor de Stille Armen-actie.
Heviger dan in slechte tijden
is voor de Stille Armen het
leed in tijden, die voor ieder
een voorspoed schijnen te
brengen. Wij blijven aansporen
voor deze actie, dat weet u.
Zolang zij duurt zult u op deze
plaats in deze rubriek weke
lijks een aansporing aantref
fen. Laat u aansporen. Het
gemak om het erbij te laten
is even groot als het voor de
stille armen moeilijk is de ar
moede voor zichzelf te houden.
Deze week doen wij een bij
zonder beroep op alle Haar
lemse verenigingen, clubs, ge
zelschappen en alle grote en
kleine gezelligheidsorganisa
ties - waarvan vele jaarlijks
hun bijdrage reeds in de actie-
kas stortten - om een bedrag
beschikbaar te stellen. Zij die
het ook vorige jaren deden
vragen wij om méér - wie zal
dat schaamteloos vinden? -;
zij die het nog niet deden we
ten de weg.

commissaris kan me nog meer
vertellen".

Voor de leeszaal van de Stads
bibliotheek zijn aangeschaft:

Romans: De Bruyn: Tekens in
steen; Henrey: De kleine Made
leine; Janssen: De lange schaduw;
Shute: Land in de verte; Faulkner:
A fable; Holmes: The professor at
the Breakfast-table; Hordequin: Le
Temps des Cerises; Simenon: Mai-
gret et l'lnspecteur Malgracieux:
Cham son: Oude wegen en jonge
mensen: Doss: Aan kinderen geen
gebrek; Frequin: De man die ach
ter bleef: Ruark: Iets van waarde:
Savers en Eustace: Documenten in
de zaak-Harrison; Van der Wal:
Waterloze wolken; Marquand: It's
loaded Mr. Bauer: Wyndham: The
kraken wakes; Rode: Les passion-
nés modestes.

Ontwikkelingsboeken: Thibon:
De huidige crisis van de liefde;
Parrot: Óp zoek naar een verzon
ken wereld; Het vraagstuk van de
winstdeling; Oosterwijk: De ge
meente-secretaris; Von Koerber:
Verirrte Jugend: Van Hemert: Ta
pisseriewerk; Van Schaik-Willing:
Ondanks alles: Auricoste: Bour-
delle; Van der Lugt Melsert: Raad
voor rederijkers; Heerkens: Over
schoolmuziek. Idem: Jazz: Lapier-
re: Azië van Oost naar West; Col
lis: De verovering van Mexico;
Rothenberg: Copyright and public
performance of music; De Jong:
Claus Harms: De bevordering van
het sparen, enz.: Von Laue: Ge
schiedenis der natuurkunde; De
Haas-Westerkamp: 't Is feest van
daag; Braymer en Roe: Overwik-
kelen van ankers en stators, in
kleine motoren: Toxopeus: Storm
nacht: Kruisinga: An introduction
to the study of English sounds:
Hammacher: Beeldhouwkunst van
deze eeuw. (De schoonheid van ons
land); Prévert: La pluie et le beau
temps; Grünewald: Das Wunder
des Isenheimer Altars; Metz: Het
orkest onder de loupe; Manning:
From Holst to Britten: Patterson:
Dodemansvallei; Rudnicki: Lest we
forget.

De „Grote Houtstraat Ver
eniging" meent dat haar leden
middenstanders wel enige ont
spanning na de Sint Nicolaas-
drukte verdiend hebben. Zij
zal daarom haar jaarlijkse
kienavond (met dansje na)
reeds op Dinsdag 13 December
in café-restaurant Brinkmann
houden.

De kienlust is ook bij de le
den van de Overijselse, Gel
derse en Drentse vereniging
„De Oosthoek" ontwaakt. Op
Zaterdagavond 10 December
nemen zij de kienplankjes ter
hand in restaurant Dreefzicht.
Volgens het programma krijgt
een ieder die voor acht uur in
de zaal is één plankje gratis
en wie na het kienen nog blijft
kan dan meedansen op de „bal-
muziek van de Kruidnoten".

Op dezelfde avond verzame
len zich de leden van de volks
tuinvereniging „Ons Buiten"
in het gebouw van de speel
tuinvereniging „Het Ooster
kwartier". De opbrengst van
deze kienavond komt ten goe
de aan de kas van de reisclub
van „Ons Buiten". Kennelijk is
het na gedaan kienen goed
dansen want ook hier volgt een
dansje na.

jes ten laste gelegd. De hokjes waren aan
de achterzijde gesloten door een plank, die
neergeklapt kon worden en dan tegelijk
het openen van de deur onmogelijk maak
te. De onderkant van deze deuren is echter
op enige hoogte van de grond verwijderd,
zodat de jongeman er met zijn arm onder
door kon komen. Dat stelde hem in staat
de plank omhoog te klappen, zodat hij de
deur kon openen.

In zijn requisitoir herinnerde de officier
van justitie, mr. G. W. F. van der Valk
Bouman, er aan, dat de jongeman reeds
drie jaar in een opvoedingsgesticht heeft
gezeten, hetgeen, naar hij zeide, blijkbaar
niet veel heeft geholpen. Hij verzocht de
rechtbank primair de zaak te schorsen om
een onderzoek te doen instellen naar de
mogelijkheid van plaatsing in een jeugd
gevangenis en secondair (indien de recht
bank daartoe dus niet zou besluiten) vor
derde hij een gevangenisstraf van tien
maanden, waarvan zes onvoorwaardelijk
I en vier voorwaardelijk.

De raadsman, mr. J. Jansonius, gaf
daarentegen als zijn mening te kennen, dat
het opvoedingsgesticht wél had geholpen,
omdat de verdachte vele jaren daarna goed
had geleefd en vooral goed bekend stond
bij zijn werkgever. Ook de reclassering
laat een zeer positief geluid over hem ho
ren, zodat zijn cliënt naar zijn oordeel ze
ker niet aan de jeugdgevangenis toe is. Hij
vroeg een onvoorwaardelijke straf gelijk
aan het voorarrest en een voorwaardelijke
straf. Voorts verzocht hij de rechtbank
over acht dagen uitspraak te doen, opdat
er voor de jongen de mogelijkheid zou zijn
om vóór de Kerstdagen weer in de familie
kring te zijn. Dit werd door de rechtbank
geweigerd en een daaropvolgend verzoek
van de raadsman tot onmiddellijke invrij
heidstelling werd eveneens afgewezen. De
rechtbank zal op 22 December uitspraak
doen.

Vervolg: heling

De jongeman had drie gestolen horloges
voor een zeer luttele prijs verkocht aan
een 30jarige Haarlemse opkoper, die ech
ter volhield, niet vermoed te hebben, dat
de horloges van diefstal afkomstig waren.
Bij het verhoor zei de president, mr. H. J.
Ferwerda, dat iedereen toch in zo'n geval
kon vermoeden, wat er met de horloges
aan de hand was. Hij achtte het half-bin-
nensmonds praten van de verdachte een
voorzorgsmaatregel van deze, om later al
tijd te kunnen verklaren: dat heb ik niet
gezegd. Óp de vraag van de president,
waarom de opkoper zo'n kleur kreeg, ant
woordde deze verontwaardigd: „omdat ik
hier voor een leugenaar word gehouden",
waarop de rechtbank en de officier van
justitie in de lach schoten.

De officier van justitie achtte opzet
heling bewezen en verklaarde dat de opko
per door zijn houding de jongeman had
aangemoedigd om de reeks diefstallen
voort te zetten. Hij wilde geen onmiddel
lijke gevangenneming eisen, ofschoon nij
meende dat het gevaar voor herhaling hier
zeer groot was. Zijn eis luidde zes maan
den. De raadsman van de verdachte, mr.
H. Franze, achtte opzetheling zeker niet be
wezen, omdat zijn cliënt veel tweedehands
horloges opkocht en da omstandigheden er
in dit geval niet naar waren om hem op de
verdachte herkomst opmerkzaam te ma
ken. De rechtbank ging hierop in raadka
mer om zich te beraden over de vraag of
de verdachte onmiddellijk gevangen dien
de te worden genomen. Na haar terugkeer
deelde zij mede dat zij op 22 December uit
spraak zal doen.

Religiologie, psychocuriëntie

Haarlem zal weldra zijn eerste hoge
school hebben, althans in de zin van ar
tikel 149 van de Hoger Onderwijswet, en
wel een bijzondere faculteit van de
„Stichting voor Neoreligie", die Zondag
middag 18 December om twee uur in de
toneelzaal van Brintonann op de Grote
Markt wordt geopend.

Het staat volgens het genoemde artikel
van de Hoger Onderwijswet aan ieder
Nederlands onderdaan vrij een bijzon
dere school van hoger onderwijs te ope
nen, onder voorwaarde dat de oprichter
daarvan vooraf kennis geeft aan het ge
meentebestuur en aan de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
met overlegging van reglementen en
statuten.

„Een sterke geloofsoriëntering op alle
dingen van het leven laat nu eenmaal
de beoefening der wetenschappen niet
ongemoeid", aldus het bestuur in de aan
kondiging.

Op grond van het wetsartikel, dat hier
mee rekening houdt, zal „thans deze
nieuwe particuliere hogeschool der Stich
ting voor Neoreligie haar bescheiden
plaats gaan innemen in het academisch
leven. Zij bevindt zich hierbij in het
juiste gezelschap, immers ook bij haar
gaat het om de principiële levensvragen.
Meer dan een formele overeenstemming
is dit echter niet, waar neo-religie juist
geen godsdienstige benadering der din
gen bedoelt, doch vanuit het algemene,
wetenschappelijk geleide denken. Hoe
dat precies zit en waarom desondanks
tóch nog van religie kan, ja moét worden
gesproken, is een kwestie op zichzelf",
aldus het bestuur. „Beperken wij ons tot
de verzekering dat het geenszins in de
bedoeling ligt om kerkelijke geloofsstel
lingen door andere, ermee concurreren
de. te vervangen".

Voorts wordt een uiteenzetting gege
ven van de twee kanten van het onder
zoek in neoreligische zin; de theorie, die
„religiologie" wordt geheten en de prak
tijk, die wordt aangeduid met het woord
„psychocuriëntie". „Er ligt in besloten,
dat we zowel met het een als met het
andere nog maar aan het begin zijn",
aldus het bestuur, „wij hebben er het
wetenschappelijk beste verstand en het
maatschapelijk diepst bewogen hart bij
nodig".

De opleidingen zullen een grotendeels
extraneair karakter krijgen, met het ac
cent op de thuisstudie. Reeds nu hebben
zich studenten uit het buitenland aange
meld (Zwitserland, Joegoslavië, Indone
sië en Canada). Het decanaat der Bijzon
dere Faculteit wordt gevestigd aan de
Spruitenboschstraat 15 te Haarlem. De
vestiging is overigens maar tijdelijk,
want het volgend jaar verhuist de facul
teit naar Amsterdam. Het openingspro
gramma vermeldt onder meer een inau
gurele rede van dr. Jac. van Essen als
decaan der faculteit over het thema
„Macchiavelli en Savonarola in de psy-
choreligische benadering".