Wethouder Geluk installeerde
Haarlemse raad voor de jeugd
50 c,
Foto-journalisten uit vele landen
exposeren in „Arti"
Op begroting 1956 is voor
jeugdwerk uitgetrokken f 200.000
Diefstal en heling
van zes fietsen
Kamermuziek in de
Renaissancezaal
Duyvis' L1VORNO Mi
Bloemendaal
10
Haarlemse rechtbank
Weet U wat bloemen
zouden zeggen, als ze
konden spreken?
Zang, viool, piano
Uitspraak hof inzake
transactie dweilen
Plezierige vertoning
,De Deserteur"
van
THANS OOK
IN TUBEN!
Auditie voor organisten
in de Grote Kerk
J. van Straften
25 jaar bij het P.E.N.
Burgerlijke Stand
van Heemstede
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Clematislaan
krijgt nieuwe bomen
Leerzame lezing
van F. W. E. Smelik
VRIJDAG 9 DECEMBER 1955
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURAN F
Met het uitspreken van de hoop, dat men in samenwerking er in de komen
de jaren in zal slagen voor het jeugdwerk in Haarlem in de uitgebreidste zin be
langrijk werk te kunnen verrichten, verklaarde de wethouder van Onderwijs, Licha
melijke Opvoeding en Kunstzaken, de heer D. J. A. Geluk, tijdens een Donderdag
avond in het Haarlemse Stadhuis gehouden bijeenkomst de raad voor de jeugd van de
gemeente Haarlem voor geïnstalleerd. Zich tot de leden van de raad wendend zei de
heer Geluk, dat hij verwachtte, dat zij een zeer belangrijke taak ten aanzien van het
gehele jeugdwerk in Haarlem zullen gaan vervullen. Dank bracht hij aan hen, die
het voorbereidend werk hebben verricht en aan W. van Liemt en ds. G. H. van de
Woord, die als voorzitter en vice-voorzitter zullen optreden.
De instelling van de raad voor de jeugd,
die in de eerste plaats een adviserende
taak zal hebben, houdt nauw verband met
de opvatting zoals die in het algemeen in
Nederland bestaat van de taak van de
overheid ten aanzien van de jeugdzaken.
Deze opvatting luidt namelijk zo, dat het
jeugdwerk in zijn uitgebreidste vorm niet
door de overheid zelf ter hand genomen
wordt, maar aan de organisaties wordt
overgelaten die uit de maatschappelijke
groeperingen in onze samenleving voort
komen. Rechtstreekse leiding door de over
heid van het jeugdwerk dient naar sprekers
mening te worden afgewezen. Dit betekent
echter niet, dat de overheid zich zou moe
ten onthouden van bemoeiingen met, het
jeugdwerk, dat in zijn meest uitgebreide
vorm wil zijn een aanvulling van de taak
van gezin en school bij de vorming van de
menselijke persoonlijkheid. De taak van de
overheid zal in de eerste plaats zijn de
materiële middelen te verschaffen die voor
het werk van de organisaties nodig zijn
en in verband daarmede een zeker toe
zicht uitoefenen op het gebruik van deze
materiële middelen. Daarnaast zal wel
licht de overheid initiatieven moeten ne
men op die terreinen waarvan zij meent
dat leemten bestaan; doch ook daarbij zal
zo veel mogelijk gepoogd moeten worden
het werk zelf te doen uitvoeren door par
ticuliere organisaties.
Bemoeiingen voor Haarlem
Voor wat Haarlem betreft kan worden
opgemerkt, dat de bemoeiingen met het
jeugdwerk zich eerst na de laatste wereld
oorlog in belangrijke mate hebben ontwik-
keld.Beperkten deze bemoeiingen zich voor
de oorlog vrijwel uitsluitend tot het be
schikbaar stellen van speeltuinen aan de
speeltuinverenigingen en in een enkel ge
val tot een subsidie van enkele duizenden
guldens, na de oorlog zijn deze bemoeiin
gen voor wat betreft de financiën uitge
breid tot een totaalpost van meer dan
200.000.op de zojuist in behandeling
genomen begroting, alsmede tot het be
schikbaar stellen van verschillende ruim
ten voor de uitoefening van het jeugd
werk. Desondanks kan niet gezegd worden
dat het jeugdwerk zich nu in voldoende
mate kan ontplooien, op dit terrein liggen
nog vele ongebruikte mogelijkheden en
noden, waaraan in de komende jaren te
gemoet gekomen zal moeten worden. Een
van de nijpendste problemen is wel het
tekort aan ruimte voor het jeugdwerk in
het algemeen. De bestaande jeugdorgani
saties zijn dikwijls gehuisvest in ruimten
die met elke eis van behoorlijke onder
brenging spotten. Door gebrek aan ruimte
in het algemeen is het voor allerlei dien
sten en bedrijven wel uitermate moeilijk
deze jeugdorganisaties te helpen. Toch zal/
voor dit probleem een oplossing gevonden
moeten worden. Het beperkt zich overi
gens niet alleen tot een gebrek aan ruimte
in gebouwen, maar tevens tot een gebrek
aan ruimte in de natuur. In de nieuwe uit
breidingsplannen moet in steeds sterkere
mate rekening gehouden worden met de
eis dat de jeugd, wil zij tot een normale
ontwikkeling in staat zijn in een zich uit
breidende stad, ruimte zal moeten hebben
voor spel en ontspanning.
Begrip voor nieuwe vormen
De instelling van de raad voor de jeugd
is naar sprekers gevoelen een uiting van
begrip voor nieuwe vormen in de maat
schappij. Bij het toenemen van de om
vang van de taak van de overheid wordt
het steeds moeilijker het juiste contact
tussen overheid en burgers te onderhouden.
De overheid zal zich op allerlei terreinen
moeten doen bijstaan en voorlichten door
diegenen, die op een bepaald gebied van
de maatschappelijke werkzaamheden zich
een zekere bevoegdheid en deskundigheid
hebben verworven. Daarvan te kunnen
profiteren in een geordend lichaam met
een duidelijk omschreven taak en be
staande uit vertegenwoordigers van de or-
Wegens verduistering en diefstal ver
scheen Donderdagmiddag een 25-jarige los
werkman voor de Haarlemse rechtbank,
die volgens de tenlastelegging een in huur
koop gekochte fiets verkocht had en vijf
fietsen ontvreemd en verkocht had.
De officier van justitie verzocht de
rechtbank primair een psychisch onderzoek
te gelasten, zo niet, dan eiste hij een gecom
bineerde straf van 8 maanden onvoorwaar
delijk met aftrek en 4 maanden voorwaar
delijk. De raadsman van verdachte, mr. R.
Kalbflesch, zeide meer te voelen voor de
gecombineerde straf, maar dan iets matiger.
Een psychisch onderzoek achtte hij niet
meer nodig omdat zijn cliënt al geruime tijd
tegen zijn zin in een inrichting heeft geze
ten, waar hij zich geheel niet thuisvoelde.
Ook deze gaf te kennen, dat hij „nu zo zoet
jes aan wel wist hoe hij in elkaar zat". Hij
had één van de gestolen fietsen verkocht
aan een 21-jarige loodgieter, die deze weer
had doorverkocht aan een rijwielhandelaar.
Beiden stonden na hem terecht. In het
eerste geval verzocht de officier eveneens
een psychisch onderzoek om te zien of de
jonge loodgieter wellicht voor een herop
voeding van een jaar in de jeugdgevange
nis in aanmerking kwam. Subsidiair eiste
hij drie maanden met tftrek.
Ook de raadsvrouwe van deze verdachte,
mr. S. Boekman, voelde meer voor de sub
sidiair geëiste straf.
Tegen de rijwielhandelaar, die al die fiet
sen had gekocht, eiste de officier van justi
tie wegens schuldheling twee maanden.
Deze was, naar de officier zeide, veel te ge
makkelijk geweest en door het feit, dat hij
alles in zijn register inschreef achtte hij
zich teveel gedekt. De rechtbank zal in deze
drie zaken op 22 December uitspraak doen.
ADVERTENTIE
U zegt het met bloemenmaar...
Ze zouden zeggen, dat U maar bitter weinig
begreep van bloemen verzorging. Immers U
koopt bloemen, U snijdt de stelen op de
juiste wijze af. Dat is goed. Maar dan! Dan
zet U ze in een vaas met schoon water. Méér
niet. En dat is fout! Want bloemen hebben
voedsel nodig! En dat doet U er niet in. Als
U aan het water Chrysal snijbloemenvoedsel
toevoegt, verlengt U de levensduur aanmer
kelijk. Dan worden de bloemen veel mooier
en het water blijft fris! Doe dit voortaan ook.
U zult heel wat meer plezier van Uw bloe
men beleven!
Wat Pokon is voor kamerplanten,
is Chrysal voor snijbloemen
POKON FABRIEK - NAARDEN
Wethouder D. J. A. Geluk wenst de heer
W. van Liemt, voorzitter van de Haarlemse
raad voor de jeugd, na de installatie in
de ridderzaal van het Stadhuis geluk.
ganisaties van een bepaald gebied in al
zijn schakeringen is naar onze mening een
juiste toepassing van democratie en ver
deling van taken.
De raad voor de jeugd zal voor zijn
werkzaamheden als secretaris kunnen be
schikken over de inspecteur voor de licha
melijke opvoeding en jeugdzaken, of wel
licht een door hem aan te wijzen ver
vanger, en over het apparaat van de dienst
voor lichamelijke opvoeding en jeugdza
ken. Het ligt in de bedoeling van B. en W.
om deze dienst uit te breiden met een
functionaris die zich meer speciaal met de
jeugdzaken zal gaan bezig houden.
Wellicht is het goed om bij deze instal
latie een waarschuwend woord te laten
horen omtrent de aanvankelijke resultaten
van het werk van de raad voor de jeugd.
Het zal zeker niet zo zijn, dat de verwach
ting gekoesterd mag worden, dat binnen
afzienbare tijd de grote problemen ten
aanzien van het jeugdwerk een oplossing
gevonden zullen hébben, 'daarvoor zijn
deze problemen te moeilijk en is het ge
hele terrein te onoverzichtelijk; wel mogen
wij een matig optimisme aan de dag leggen
omtrent de werkzaamheden die de raad
voor de jeugd zal gaan ondernemen, aldus
de heer Geluk.
Steun aan overheid en jeugd
De voorzitter van de raad, de heer W.
van Liemt, heeft woorden van dank ge
sproken voor de wijze, waarop de heer
Geluk de leden geïnstalleerd heeft. Hij
herinnerde er aan, dat in de ridderzaal
vele malen „ja" gezegd wordt. Dat heeft
hij eenentwintig jaar geleden ook gedaan
en toen was het ,.ja" bestemd voor één
partij. Wanneer hij thans „ja" gezegd
heeft, betreft het de overheid en de
jeugd in de uitgebreidste zin van het
woord. Zowel aan de overheid als aan de
jeugd geven de leden steun.
Dank bracht de heer Van Liemt aan de
leden van het college van B. en W. en
van de gemeenteraad, die de instelling
van de jeugdraad hebben voorbereid.
Spreker gaf een toelichting op de taak, die
de raad te vervullen heeft. Adviezen zullen
worden verstrekt aan het college van B.
en W. en ook kan de raad initiatieven
nemen. Het gevolg zal zijn, dat het ge
meentebestuur via de raad voor de jeugd
geconfronteerd wordt met de zaken, waar
mee de jeugd op het ogenblik te maken
heeft. In het verleden heeft het gemeente
bestuur reeds veel gedaan voor de jeugd
beweging en met vertrouwen kan de toe
komst tegemoet worden gezien. Voorts
memoreerde de heer Van Liemt de ver
houding van de raad tot de jeugdorgani
saties. Daarbij dient niet alleen aan de
nabije toekomst gedacht te worden, maar
ook aan 1970 en later.
Het Haarlems Comité voor Kamermu
ziek gaf Donderdagavond in de Renaissan
cezaal van het Frans Halsmuseum gelegen
heid tot optreden aan de altzangeres Nel
de Boer, de violiste Lida Langerveld en de
pianiste Annie Schoen.
Ploewel zij blijkbaar geremd werd door
zenuwspanningen, liet de zangeres ons di
rect kennis maken met een zangorgaan van
mooi gehalte toen zij de avond met twee
aria's van Handel begon. Een paar onbe
heerste uitschieters werden waarschijnlijk
veroorzaakt door plankenkoorts. Bij een
volgende beurt - twee aria's uit cantates
van Bach ging het beter met de beheer
sing van de stem maar nu werd het een
kwestie van musiceren en dit wilde maar
niet best lukken. De zangeres zong, de vio
liste speelde en de pianiste vervulde haar
continuopartij, maar tot een harmonisch
samengaan kwam hét niet.
Vervolgens vertolktè de zangeres met
haar begeleidster zeven „Chansons grises"
van Reynaldo Hahn op teksten van Ver-
laine: tere poëzie die door belangrijker
componisten dan Hahn verklankt is, wat de
waardering voor de onderhavige reeks
maar al te zeer in de weg staat. Maar goed,
een persoonlijk sterk doorleefde interpre
tatie is altijd nog in staat de sfeer te wek
ken die in het woord van de dichter ver
vat is. Wij hebben daar echter vergeefs op
gewacht; de levenwekkende sfeer wilde uit
de monotonie niet loskomen, ondanks on
miskenbare vocale kwaliteiten en een
vaardig klavierspel.
Drie liederen van Richard Strauss kwa
men iets dichter bij hun doel; maar ten
slotte bleek toch weer hoe moeilijk het is
een lied goed en vooral spiritueel voor te
dragen, zelfs als men over een mooie stem
beschikt.
Lida Langerveld toonde haar degelijke
technische beheersing met een knappe ver
tolking van de Ciaconna van Vitali; men
kon er slechts op tegen hebben, dat wegens
te groot vibrato de toon aan volheid en
klankwarmte tekort schoot. De Elegie van
Albert de Klerk klaagzang op de slacht
offers van Rotterdam in Mei 1940 - werd
met treffend gevoel gespeeld en klonk heel
mooi bij het thema op de g-snaar. Met de
tweede Spaanse Sonate van Turina maakte
mevrouw Langerveld de meest overtuigen
de indruk. Het aandeel van Annie Schoen
als begeleidster van de violiste was zeer te
prijzen.
Er was voor deze avond veel belangstel
ling.
ling. JOS. DE KLERK
Het gerechtshof te Amsterdam heeft van
daag uitspraak gedaan in de zaak tegen een
Haarlemse koopman en een expediteur uit
Velsen, die betrokken zijn geweest bij een
transactie van dweilen van Oost-Duitsland
via Nederland naar Hamburg. De koopman
was tenlaste gelegd, dat hij als directeur
van een naamloze vennootschap opzettelijk
enige certificaten van de Kamer van Koop
handel voor Haarlem en omliggende ge
meenten heeft vervalst en ondertekend,
vermeldende, dat de goederen in de certi
ficaten vermeld van Nederlandse oorsprong
waren, maar in, werkelijkheid uit Oost-
Duitsland kwamen. Het hof legde hem een
geldboete^ van .500, subsidiair dertig, dagen
hechtenis'op. De expediteur, aan wie mede
plichtigheid ten laste was gelegd, werd
vrijgesproken. De Haarlemse rechtbank
had de koopman op 17 Februari j.l. veroor
deeld tot een gevangenisstraf van een
maand voorwaardelijk en een geldboete
van 300 en de expediteur vrijgesproken.
ADVERTENTIE
JV
ADVERTENTIE
Tijdens onderwijs Sint Nicolaos-
feesten in Concertgebouw
In. het kader van de Sint Nicolaasfeesten
georganiseerd door de afdeling Haarlem
van de Nederlandse Onderwijzersvereni
ging zijn voor de zesde en hogere leerjaren
der Haarlemse openbare lagere scholen in
het Concertgebouw onder regie van Henk
Bakker een aantal opvoeringen gegeven,
van „De Deserteur" van Fred Berens.
De anoniem gebleven spelers en speel
sters, voor het grootste deel onderwijs
krachten, kunnen terugzien op enkele
avonden waarin zij de schoolkinderen en
ook de vele ouders die de feesten mee
maakten op vlotte en bonte wijze een uit
voering gegeven hebben die telkens weer
zeer in de smaak viel.
„De Deserteur" is een „historisch" ver
haal uit het begin van de vorige eeuw toen
de Fransen Nedex-land bij hun gebied inge
lijfd hadden. Een jongeman, gedeserteerd
uit het Napoleontische leger, keert weer bij
zijn ouders in Amsterdam terug; maar dan
beginnen de moeilijkheden pas goed. Want
de „verklikkers" liggen op de loer en de
gehele familie moet vluchten. Wanneer ten
slotte allen de dans ontspringen is dit maar
op het nippertje.
Henk Bakker is er in geslaagd dit kin-
dertoneelstuk met vaart en flair te doen
uitvoeren. De verscheidene taferelen vol
gen elkaar op als een serie gekleurde to
verlantaarnplaatjes, met dit verschil dat de
scènes vloeiend in elkaar overlopen, waar
bij de spelers en speelsters over het alge
meen hun rollen goed uit de verf lieten
komen. De costuums en de décors waren
uitstekend.
In de delen van het stuk waar de ernst
de boventoon voerde, speciaal in het laat
ste bedrijf neigde men wel eensc naar sen
timentaliteit en hie* toonde de groep zich
ook niet van haar sterkste zijde. Een knies
oor echter is hij die daar verder zwaar aan
tilt want wat in de voorafgaande scènes
gebracht werd was zo levendig en echt dat
alle overige bezwaren terzijde geschoven
kunnen worden.
Het hoogtepunt werd wel bereikt in het
tweede bedrijf met zijn kermistaferelen op
een marktplein. De bonte, vrolijk rond
dansende menigte, de kermisklanten met
hun „wilde beesten", de mopperige waard,
het was allemaal erg plezierig om te zien.
Degegeven typeringen ontliepen elkaar
echter niet veel en over het algemeen vol
deden zij. Enkele figuren staken in hun
prestaties boven de anderen uit, zoals die
van Frits Van der Wiel, de kapper, en
Heinz Spengler, in wie de kinderen veel
schik hadden. Ook Hasselaar, de politie
commissaris, en Willem, de deserteur, wa
ren goed getypeerd.
Tussen de bedrijven door kregen de kin
deren speculaas en chocoladeletters aan
geboden nadat zij dit verdiend hadden met
het zingen van enkele canons. Hedenavond
vindt de laatste uitvoering plaats. H. S.
Heupfractuur. Een 81-jarige dame is
Donderdagavond lom half acht op het Hout
plein in Haarlem gestruikeld en gevallen.
Een dokter constateerde een vermoedelijke
heupfractuur. De dame is opgenomen in het
Diaconessenhuis.
Leeftijdsgrens voor Orgelconcours
nu op veertig jaar gesteld
Voor de aanwijzing van twee Neder
landse deelnemers aan de in Juli 1956 op
het orgel in de Grote Kerk te Haarlem te
houden improvisatie-wedstrijd, als onder
deel van het Internationaal Orgelconcours,
zal op Vrijdag 13 Januari ten overstaan
van een commissie, bestaande uit de heren
Henk Badings, Albert de Klerk en Hennie
Schouten, een auditie worden gehouden.
Organisten, niet ouder dan veertig jaar,
die aan deze auditie wensen deel te ne
men, gelieven hiervan vóór 8 Januari
schriftelijk kennis te geven aan het secre
tariaat van de commissie Internationaal
Orgelconcours, stadhuis Haarlem.
Donderdag was de heer J. van Straaten,
wonende De Genestetlaan 31 te Driehuis,
vijfentwintig jaar werkzaam bij het Pro
vinciaal Electriciteitsbedrijf van Noordhol
land. Des morgens werd de jubilaris door
de directeur van het PEN, ir. J. den Boes-
terd, hartelijk toegesproken, die een grati
ficatie aanbood. Van het provinciaal be
stuur ontving de heer Van Straaten bloe
men.
Op een drukbezochte receptie te zijnen
huize werd de jubilaris gehuldigd namens
de naaste collega's op de PEN-centrale te
Velsen, waar de heer Van Straaten werk
zaam is als technisch ambtenaar C, door de
heer J. Hartog, die een geschenk aanbood.
Namens het PEN-jubileumfonds was aan
wezig de heer M. O. W. van Geijtenbeek,
die de heer Van Straaten een geschenk
overhandigde.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Anna Clasina Johanna, d. van
B. van Niel en A. M. A. Cobelens; Alexandra
Catharina Maria, d. van C. Beijersbergen en
L. A. Slegtenhorst; Rob, z. van K. Zwarthoed
en M. J. J. Baets; Johanna Elisabeth, d. van
F. T. van Gelder en B. van Eis.
ONDERTROUWD: J. F. Smit en A. T.
Hofman; H. Vermeulen en J. P. M. Peeper-
korn; M. J. Oorthuis en A. J. Langeveld.
GETROUWD: H. Silvis en B. Knook; L.
H. van Schaik en B. A. M. Snijders.
OVERLEDEN: Mw. E. van HeldenBurg
graaf, 73 j., J. v. Campenstraat 13; Mw.
Wed. M. van der MadenLegierse, 87 j.,
Wipperplein 14; Mw. Wed. A. J. O. Bomans
Reynart, 71 j., Herenweg 144; Mw. Wed.
A. M. HuismanHeijnis, 86 j., P. de Hoogh-
straat 2; A. Frederiks, 84.j., Glipperweg 13;
Mej. G. A. Ganzeman, 80 j., van Slingelandt-
laan 22.
De tentoonstelling „World Press Photo
'55" die de jubilerende Nederlandse Ver
eniging van Foto-journalisten in Arti te
Amsterdam heeft ingericht (en die tot en
met 13 December te bezichtigen is), ver
schilt au fond niet zoveel van de Focus- en
Bonds-„salons", die men daar ieder jaar
kan aanschouwen. Een kenmerkend ver
schil is er echter: de ingezonden foto's
lopen ditmaal qua formaat zoveel uiteen
(men ziet „lappen" van een meter en meer
in het vierkant tot normale 24 x 30 cm-
bromides broederlijk naast elkaar hangen)
dat de eerste indruk van de bezoeker er een
van bijna chaotische verwarring is. Dit is
natuurlijk niet de schuld van de organisa
toren. Bij nadere beschouwing blijkt zelfs,
dat dezen zich alle moeite gegeven hebben
om de foto's zo goed mogelijk naar onder
werp en naar land van herkomst te rubri
ceren. Toch zou het met het oog op de
overzichtelijkheid beter geweest zijn, als
men hier de voorwaarde gesteld had: bij
voorkeur foto's van standaard-„salonfor-
maat"(30 x 40 of 40 x 50 cm) in te zenden.Als
de opzet van deze persfoto-tentoonstelling
een jaarlijkse traditie te maken, slaagt, dan
zou zulk een eenheidsformaat mogelijk
zelfs verplicht gesteld kunnen worden.
Met dat al is onder de ruim 300 geëxpo
seerde foto's uit Scandinavië, Zwitserland,
Hongarije, Oostenrijk, België, Frankrijk,
Engeland, Canada en Nederland zeer veel
fraai werk te zien. waarbij vooral de actie
fotografie sterk vertegenwoordigd is. Elec-
tronenblitzopnamen van spectaculaire
„binnensporten" als zaalhandbal, basket
ball en dergelijken „bevriezen" die actie op
zijn snelste momenten en zo ziet men val
lende, springende en dooreengestrengelde
kluwens van spelers in de vreemdste hou
dingen ragscherp „gefixeerd" in de lucht
hangen, hetgeen dikwijls een meer zonder
ling dan bevallig effect maakt. Er is ook
een fantastische buitenopname van een
hoog-opverende keeper, die welhaast uit
het raam van de foto lijkt te springen: een
der beste voetbalfoto's die wij ooit gezien
hebben.
Ook de „available light" adepten de
fotografen die flitsapparaat en overspan
ningslampen de rug toegekeerd hebben om
alleen bij „bestaandlicht" te opereren, zijn
in groten getale aanwezig. In deze groep
ziet men onder meer verschillende boeien
de toneel- en balletfoto's, die ook composi
torisch bevredigen kunnen. Het zijn vooral
drie Hollandse fotografen firmanten van
een bekend Amsterdams fotopersbureau
die in dit genre excelleren.
De „sociale" foto-reportages in de stijl
van de Engelse weekbladen als Picture
Post e.d. hebben vele navolgers gevonden.
Hun foto's tonen het leven aan de zelfkant
der grote steden, de armoede en het men
selijk leed in al zijn vormen, geregistreerd
door de onverbiddelijke lens van de pers
fotograaf. Sommige van die foto's zijn niets
meer dan op effect berekende, platvloerse
sentimentaliteiten, anderen zoals Bein-
amputierter Bub beim Ballspiel" zijn
eerlijke, diep-ontroerende documents hu-
mains.
De foto van de vallende motorrijder, die
wij gisteren publiceerden en waarmee de
Deense fotograaf Morgens von Haven de
eerste prijs verwierf, is inderdaad een echte
„persfoto", een voortreffelijk moment,
waarin actie, spanning èn „nieuwswaarde"
wel op een zeer bijzondere wijze tot uit
drukking komen. Vele andere der geëxpo
seerde vergrotingen missen een van die
kwaliteiten: ze zijn ofwel kennelijk gepo
seerd (of „versierd", zoals dat in het vak
jargon heet), of ze ontberen het nieuws-
element en kunnen dan, hoe fraai of aardig
ook, niet als „persfoto's" in de strikste be
tekenis van het woord worden gekwalifi
ceerd. Gelukkige combinaties van „beeld
matigheid" en actualiteit zoals men die be
wondert in de foto van de stranding van de
„Gatt": een zwaar beschadigd, slagzij ma
kenend schip in het achtërplan, omlijst
door een coulisse van verweerde meer
palen op de voorgrond ziet men betrek
kelijk zelden. De specifiek „mooie" of
,„leuke" foto's horen eigenlijk veelal in de
klasse van de genrestukjes thuis.
Misschien was het daarom beter geweest,
verschillende klassen van foto's apart te
jureren, zoals dat bij de nationale persfoto
wedstrijden in de Verenigde Staten ge
beurt: een klasse voor de „nieuwsfoto van
het jaar", een voor de sport en een voor de
„genre"-plaatjes. Jammer is ook, dat de
Amerikaanse foto-journalistiek uit de
school van Life met meesters als Margaret
Bourke-White, Ed Feingersh, Gjon Mili en
zovele anderen, verstek heeft iaten gaan;
hun werk zou als vergelijkingsmateriaal
voor het peil van de Europese vakbroeders
een zeer welkome aanwinst geweest zijn.
Maar misschien verschijnen zij volgend
jaar op het appèl?
Wij vernemen nog dat Prins Bernhard,
zelf een enthousiast amateur-fotograaf en
-cineast, het voornemen heeft, de tentoon
stelling een dezer dagen te bezoeken.
H. C.
Atlas en Sahara. Op Donderdag 15 De
cember zal in hotel Boekenrode te Aerden-
hout voor de leden van de vereniging „Buurt-
belang Aerdenhout-Bentveld", de heer Ko
Zweeres te Zwanenburg een lezing houden
over „Met tent en camera door
Een goed voorbeeld van een persfoto met
nieuwswaarde, die tevens „artistiek" ver
antwoord is en „human interest" heeft.
De houding en de gelaatsuitdrukkingen
van de wachtende mannen (diamantsta
kers, die proberen af te luisteren, wat het
vergaderende comité „binnen vier muren'
bespreekt) vertolken de intense spanning
van het stakingsgebeuren; de hoge, sterke
compositie van het beeld onderstreept die
spanning nog. De opname is van een Hol
landse foto-journalist. Zij is te zien op de
„World Press Photo '55" in het
Amsterdamse Arti.
Atlas en
Sahara". De lezing wordt geïllustreerd met I Berk houtstraat; H. L. Bijster, 18 d., Drosse-
gekleurde projectieplaatjes.
HAARLEM, 8 December 1955
GEHUWD: 8 Dec., B. D. de Vries en M. J.
M. Nooij; L. Reitsma en A. Stolp.
BEVALLEN van een zoon: 7 Dec., D. van
der WegMulié; D. M. Koek—van Rijn; 8
Dec., M. C. Kriegervan der Weijden; J.
Snoeksvan Rumpt.
BEVALLEN van een dochter: 8 Dec., W.
JansenKoopman; A. M. de Graafvan
Pelt.
OVERLEDEN: 6 Dec., H. van Middelkoop,
94 j., Timorstraat; C. F. van Oei, 80 j., Da
maststraat; 7 Dec., J. Weijers, 70 j., Kam
perlaan; J. L. Staphorst, 68 j., Soutman-
straat; E. van der Wateren, 59 j., Teding van
straat.
Het bestuur van de vereniging „Buurtbe-
lang Aerdenhout-Bentveld" heeft zich tot
het college van B. en W. van Bloemendaal
gewend met het verzoek de huidige beplan
ting in de Grenslaan en de Clematislaan in
Aerdenhout te laten vervangen door een
meer gespreide beplanting. B. en W. hebben
het verzoek van B.A.B. betreffende de Cle
matislaan ingewilligd. De eikenbomen die
daar nu nog staan zullen waarschijnlijk deze
winter worden gekapt en jonge berken op
grotere afstand geplaatst zullen er voor in
de plaats komen.
Ten aanzien van het verzoek tot kapping
van de huidige beplanting in een deel der
Grenslaan over te gaan hebben B. en W. ge
meend dit verzoek te moeten afwijzen, daar
door het verdwijnen van deze bomen het ka
rakter van het vroegere boscomplex Groot
Bentveld ernstig zou worden aangetast. Deze
beplanting dient, aldus menen B. en W., te
worden gezien in aansluiting bij die in de
Spechtlaan, Morellaan en Zuidlaan, waarin
nog het oude karakter van de lanen in het
boscomplex is bewaard gebleven.
B. en W. geven de bewoners van de per
celen die klagen over te weinig licht in de
huizen in overweging een vei-gunning tot het
kanpen van de tuinbeplanting in te dienen.
Dit is reeds in één geval geschied.
BURGERLIJKE STAND
GEBOORTEN: I. J. EijskerHeil, d.,: P.
StallingWildervanck de Blécourt, z.; M. J.
Teeuwenvan Horick. d.
ONDERTROUWD: F. J. Schopman en H.
M. E. van Balen.
GEHUWD: N. Bot en R. Postma.
OVERLEDEN: M. J. Baak. 78 j.; wed. M.
Slikkervan Rijswijk, 69 j.; mej. C. A.
Schulte, 72 j.; F. S. Knipscheer, 84 j.
De Koninklijke Vereniging „Oost en
West" te Haarlem, heeft in samenwerking
met het Koninklijk Instituut voor de Tro
pen te Amsterdam Woensdagavond in een
der zalen van de Gemeentelijke Concert
zaal in Haarlem een bijeenkomst gehouden,
waar de heer F. W. E. A. Smelik het woord!
voerde over Suriname.
De heer Smelik, die in Suriname een be
langrijke functie bij het onderwijs be
kleedde, gaf zijn voordracht de titel „Suri
name, ons zonneland. Mogelijkheden van
Spreker zei, diat men de aanduiding „zon
neland" op drie manieren kan opvatten:
wat het weer betreft (er valt weliswaar
drie frn een half maal zoveel regen als in
Nederland, doch dit geschiedt in enkele
plensbuien, waarna weer snel de zon
schijnt), wat de bevolking aangaat (die
gul, goedlachs en vol van humor is en graag
feest viert, zoals in Paramaribo waar Ko
ninginnedag een volle week duurt) en wat
betreft de geestelijke instelling (tot in het
verre binnenland rijzen de torenspitsen
boven de donkere bossen uit).
Voorts gaf de heer Smelik een overzicht
van de bevolking, d'ie 200.000 zielen telt.
Paramaribo is een stad als Leiden en bui
ten deze stad wonen evenveel inwoners als
in Haarlem. Het beeld van de bevolking
biedt grote afwisseling. Vrijwel alle rassen
zijn vertegenwoordigd. Al deze verschillend
gekleurde mensen van velerlei ras spreken
één taal in de kerk en leren (reeds gedu
rende tachtig jaar) één taal op school: de
Nederlandse. De godsdienst is in het bij
zonder de eenheid, die alle rassen overkoe
pelt. Bij het aanstellen van functionarissen
wordt alleen gelet op bekwaamheid.
Vroeger bood Suriname bijzonder grote
mogelijkheden. De jaren van 1730 tot 1770
waren de bloeitijd der plantages, in het bij
zonder door de goedkope slavenarbeid en
de grote afzetmogelijkheden. Er waren des
tijds ongeveer vijfhonderd plantages
(waarvan er nu nog slechts drie bestaan)
en in die veertig jaar werd 250 millioen
gulden uit Suriname als handelswinst naar
Nederland overgebracht.
Later toen de slavenarbeid niet meer
mogelijk was ging deze winst geleidelijk
achteruit. Daarom geeft een vergelijking
met de jaren 1900 tot 1940 een geheel an
der beeld. In die periode besteedde Neder
land 90 millioen gulden aan Suriname.
Hiermede werden de ergste verliezen ge
dekt, doch het devies was: bezuinigen. De
tekorten zouden echter veranderd zijn in
winsten, aldus spieker, wanneer een andere
politiek was gevoerd. Men verwaarloosde
de mogelijkheden, die er waren waar
door Suriname opnieuw een winstgevende
streek had kunnen worden. Spreker noem
de enkele duidelijke voorbeelden hiervan
met betrekking tot de cacao-, bananen- en
maisteelt en de bauxietindustrie.
Thans heeft Suriname 25 tot 30 percent
van de wereld-bauxietproductie.
„Tienjarenplan"
Sprekend over de toekomst memoreerde
de heer Smelik op welke wijze men Suri
name vooruit tracht te brengen. Een be
langrijke stap is het „Tienjarenplan", dat
Dinsdag door de Eerste Kamer werd goed
gekeurd. Hierdoor komt 255 millioen gul
den beschikbaar. Nederland neemt hiervan
170 millioen voor zijn rekening, waarvan de
helft wordt geschonken en de andere helft
na tien jaar een lening wordt. Suriname
reserveert het resterende bedrag. Het doel
is om met dit geld Suriname tot een in
dustrieland te maken, hetgeen onder meer
te bereiken is door het aanleggen en ver
beteren van wegen en spoorwegen, het gra
ven van betere havens, d'e aanleg van
vliegvelden en verder maatregelen voor de
landbouw, de bosbouw, gezondheidszorg,
onderwijs, visserij en luchtkartering.
In het verleden werd reeds veel mogelijk
gemaakt door het Welvaartsfonds met een
kapitaal van 40 millioen gulden, die thans
echter besteed zijn, en verder door de
Stichting Machinale Landbouw in Suri
name en het „stuwdamplan" om een elec-
trische centrale te stichten voor levering
van energie aan fabrieken.
Dat de vele aanwezigen dit interessante
referaat met belangstelling hadden gevolgd,
bleek wel uit de vele vragen, die werden
gesteld.
Na de pauze werden nog twee kleuren
films vertoond: één handelend over het
leven in Paramaribo en een andere over
het natuurschoon en het leven der inlan
ders, zoals zich dat afspeelt langs de grote
rivieren.
