Haarlem's Dagblad | 1956 | 23 januari 1956 | pagina 10

„Gysbreght" tweemaal in Haarlem

Rode Kruis te Haarlem reikte
Landsteiner-onderscheidingen uit

Agenda voor
Haarlem

Kort en bondig

Geschenk voor nieuwe drukkerij
van ons blad aangeboden

Sober en somber

Sportweekronde van
Haarlem op 5 juni

Tentoonstelling voor
de jeugd geopend

Eretentoonstelling
in Waaggebouw

Personeel bezichtigde
technische afdeling

ZAADPRIJSCOURANT 1958

Causerie over modern
harmoniebesef

Burgerlijke Stand
van Haarlem

Als het doorgaat:

Verbetering van
Heemsteedse Dreef

Auto belandde na botsing
in een voortuin

Vrijend paartje wilde
bontjas stelen

Ontploffing in oven
aan Prinsen Bolwerk

H. P. Baard: „Reprodukties
niet zaligmakend"

Van der Lee (HFG) in
nationaal amateurteam

Het water ingereden

MAANDAG 23 JANUARI 1956

HAARLEMS DAGBLAD

OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT

b

Het is de laatste tijd gewoonte de jaar
lijkse opvoering van Vondels treurspel
„Gysbreght van Aemstel, d'ondergang van
zijn stad en zijn ballingschap" ook in'de
Haarlemse Schouwburg te doen geven. Zo
wel de scholieren tijdens de matinee als de
bezoekers van de avondvoorstelling waren
zondag zo gelukkig Johan Schmitz in de
titelrol te zien en te horen. Als pathosspeler
heeft hij in ons land zijn gelijke niet. Spe
lenderwijze doordat dit spelen geschiedt
in de trant, die door de aard der dicht
kunst is voorgeschreven groeit deze
figuur tot de belichaming van de twee-
eenheid, die het gehele werk kenmerkt.
Alleen door voort te bouwen op de barokke
structuur daarvan is de maximale drama
tische kracht te bereiken. Daar wil regis
seur Johan de Meester, die deze vertoning
van de Nederlandse Comedie regisseerde,
echter blijkbaar niet van weten. Waarom
'niet? Het is mij een raadsel. Iedere wijzi
ging van de stijl betekent een posthume
aantasting van de persoonlijkheid van de
dichter, die men door instandhouding van
deze traditie wil blijven eren.

In het begin van deze maand men her
innert het zich misschien heb ik verslag
uitgebracht van de opvoering in de Am
sterdamse Stadsschouwburg, die door de
televisie werd uitgezonden, waarin dus veel
er. enkel wit licht gebruikt moest worden,
welke bespreking begon met de zin: „Voor
het eerst heb ik de Gysbreght werkelijk
gezién!" Nu werden wij weer gedwongen
kwartierenlang naai' een vrijwel donker
toneel te turen. Begrijpt men dan niet, dat
men hierdoor Vondels bedoeling mede ver
duistert? In het tweede bedrijf was het
soms zelfs onmogelijk te onderscheiden wie
nu eigenlijk het woord voerde. In mijn om
geving hoorde ik een paar meisjes zeggen,
dat zij de monologen zo moeilijk konden vol
gen (en dat nota bene bij 'n stuk van hem,
die reeds drie eeuwen geleden verkondigde
dat men zich eerst tot het oog en dan tot
het oor moest richten). Het door Johan de
Meester toegepaste clair-obscur heeft tot
gevolg, dat wat bij Vondel helder is thans
tot „duistere reden" wordt, om met de
apostel Paulus te spreken.

Niet alleen uit de „realistische" belich
ting en moedwillig sobere costumering, als
of het om de reconstructie van een hoofd
stuk uit de vaderlandse geschiedenis ging,
bleek de miskenning van het barokke
karakter, maar ook menigmaal en vaak op
kardinale momenten uit de behandeling
van het vers. De sterkste voorbeelden
leverde Bob Goedhart met zijn overigens
zo mooie en gevoelige voordracht van de
Rey van edelinghen. Ik denk daarbij niet
alleen aan verkeerde enjambementen, die
zo'n onzin als „zijn nest de vos zijn holen
heeft" kunnen opleveren, maar met name
aan de passage: „het licht van dikke duis
ternissen." Hier werden, de woorden aan-
eengesproken, terwijl de tekst toch de be
grippen zo uitdrukkelijk scheidt, tegenover
elkaar stelt. Men lette wel: ik stel hiervoor
de regisseur vreantwoordelijk. Het is een
symptomatische fout: de sleutel tot het ge
hele stuk wordt zodoende zoekgemaakt.

Men moet de traditie van de „Gysbreght"
zinrijk houden of er totaal mee breken. Men
vindt in dit stuk dezelfde diagonalen als in
de oude hofballetten of in de schilderijen
van Rembrandt en daaraan dient men de
waarde van het „feestelijke" treurspel voor
deze tijd af te meten: de geometrische
patronen van vroeger keren terug in de
bewegingscomposities van Balanchine, de
doeken van Rembrandt worden schoonge
maakt! Met deze in alle beknoptheid ge
waagde vergelijking hoop ik tevens het
argument te hebben opgeheven, dat vondels
stuk geen actie zou bevatten: de „beweging"
de dynamiek als men wil steekt (ver
borgen, maar niet onvindbaar) in de versi
ficatie. Wie daar niet van uitgaat, pleegt
met de beste bedoelingen een vervalsing.
Wie zou ik wel eens willen weten
heeft ooit gevraagd om een psychologische
verantwoording of om een gelijkenis met de
illustraties uit onze schoolboeken, zoals De
Meester ons die voorzet?

Nogmaals: het gaat om de zinrijke con
trasten van „aardse" en „hemelse" motie
ven. Men lette maar eens op de beeld
spraak, waarin steeds de tegengestelde
richtingen terugkeren, met de goddelijke
macht als onveranderlijk middelpunt. De
twee' polen, waartussen de spanning zich
moet ontwikkelen, zijn trouwens uitdruk
kelijk aangegeven in de reeds genoemde
rei maar geen mens in de zaal zal deze

ooooooccooc

als zodanig hebben herkend. En dan nog
iets: er is in dit stuk geen plaats voor na
turalisme. Toen in de t.v.-voorstelling Vos
meer de ridicule suggestie gaf weg te zwem
men in een denkbeeldige gracht, begon
iedereen te lachen.

Maar nu gebeurde hetzelfde, hoewel nie
mand kon zien waar hij na zijn sprong
terecht kwam. Nog erger, want tevens een
fout tegen de goede smaak, vond ik bij de
regel „Zoo treurt nu Aemstels vrouw" in
de Réi van edelingen het richten van een
schijnwerper op de zich in haar verdriet
oprichtende Badeloch.

Deze principiële opmerkingen leken mij
van voldoende belang om het risico te
lopen schoolmeesterachtig te worden. Ge
geven de door Johan de Meester voorge
stane opvatting, die voor alles door sober

heid gekenmerkt wordt, was er veel te waar
deren, al hadden de beste prestaties ook on
der andere omstandigheden dezelfde waar
dering gevonden: de Gysbreght van Johan
Schmitz met zijn prachtige plastiek, een
christelijke krijgsman, verder het breed en
in felle kleuren „geschilderde" bodeverhaal
van Ko van Dijk en de markante Arend
van André van den Heuvel, mooi van dictie
maar wat eenvormig van bijna symmetrisch
elkaar opvolgende gebaren. Lous Hensen
heeft de Rei van Klaerissen sterk en hel
der voorgedragen. Sigrid Koetse de hare
iets te krampachtig, maar met een goed
slotaccoord en Johan Fiolet was de eerste
die voor zover ik mij heugen kan het
accent goed legde in de regel „Geen liefde
komt Gods liefde nader, noch schijnt zo
groot." De Badeloch van Ank van der Moer
was technisch knap, maar miste werkelijke
bewogenheid. Mijn waardering voor de
andere medewerkers heb ik al bij vorige
gelegenheden geformuleerd.

DAVID KONING

In het gebouw van de afdeling Haarlem
en Omstreken van het Nederlandse Rode
Kruis aan de Paviljoenslaan zijn zaterdag
middag wederom de Landsteiner-plaquet-
tes voor 15-maal bloedafgifte en de Land-
steiner-medailles voor 5 maal bloedafgifte
aan de donors van de bloedtransfusiedienst
Haarlem en omstreken uitgereikt.

De voorzitter van de afdeling, de heer J.
J. Jurrissen, bracht de dank van het be
stuur over aan de donors voor het afstaan
van hun bloed aan patiënten, voor wie hulp
was ingeroepen en noemde de bloedtrans
fusiedienst een van de mooiste onderdelen
van de taken van de afdeling. De heer
Jurrissen zeide, het als een mooi voorbeeld
voor anderen te zien, dat in deze vrij mate
rialistische na-oorlogse tijd er zovelen zijn,
die geheel belangeloos hun bloed afstaan
voor de lijdende mensheid. Hij deelde mee,
dat er nog steeds donors nodig zijn en
wekte de aanwezigen op, in eigen kring
donors te werven. Voorts maakte spreker
melding van de ledenwerf-actie en hij
vroeg ook voor, een groter ledental der
afdeling propaganda te maken; de leuze is:
„In ieder huis minstens één lid van het
Rode Kruis".

Dokter P. M. v. d. Gugten hield een in
leiding over: „Bloedtransfusie". Hij merkte
op, dat het reden tot dankbaarheid geeft,
dat zovele donors zijn opgekomen. In het
algemeen kan gezegd worden, dat door de
medewerking van zoveel leken de weten
schap in staat is gesteld op het gebied van
de bloedtransfusie vorderingen te maken
en de donor noemde hij een zeer belang
rijke schakel in het vorderen der weten
schap aangaande de bloedtransfusie en in
zake het medisch handelen daaromtrent.

De geschiedenis der bloedtransfusie na
gaande, zeide spreker, dat reeds in het jaar
1492 de eerste bloedtransfusie werd toege
past, namelijk op een zeer geliefd kerk
vorst, de toenmalige Paus, waarvoor twee
donors hun bloed gaven. Van bloedgroepen
e.d. wist men toen nog niets af; het droevig
resultaat was, dat èn patiënt èn donors
stierven. Deze gang van zaken kan zich nu
met de tegenwoordige stand -der weten
schap, waar men inzicht heeft gekregen
omtrent bloedgroepen, rhesusfactor e.d.,
niet meer herhalen. Toen in 1628 de ont
dekking werd gedaan van de bloedsomloop
was men een stapje verder. Men was niet

HAARLEM, 21 januari 1956

ONDERTROUWD: 21 jan., H. Rombouts en
A. M. Th. de Groot; J. Klinkhamer en A. C.
Vlasveld.

GEHUWD: 21 jan., A. Bouquet en M. E.
Hetem; G. N. P. Breuning en R. J. Tazelaar.

BEVALLEN van een zoon: 20 jan., E. Vel-
lingaWillemse; 21 jan., C. van Wonderen—
Portegies.

BEVALLEN van een dochter: 19 jan., L.
A. van LieshoutMedenblik.

OVERLEDEN: 20 jan., Th. H. H. Voss, 67
j., Kamperlaan; G. WagenaarFortuin, 55
j., Kinderhuisvest.

MAANDAG 23 JANUARI

Rembrandt: „De glorie van het leven", 18
jaar, 6.45 en 9.15 uur. Minerva: „Brood,
liefde en fantasie", alle leeft., 8.15 uur.
Studio: „Het glazen muiltje", alle leeft., 7
en 9.15 uur. Lido: „Terug uit de hel", 14 jaar,
7 eri 9.15 uur. Frans Hals: „Nachtclub Tria-
na", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Het grote
verlangen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Cinema
Palace: „Wien bleibt Wien", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Roxy: „Paniek in Gibraltar", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Stadsschouwburg: 20 uur,
Het „Rotterdams Toneel" speelt „Het eeuwig
misverstand" van Barrie. Frans Halsmu
seum: 20 uur: Tweede voordracht door prof.
dr. G. Stuiveling in zijn serie over moderne
prozaïsten. Hij spreekt thans over „Psycho
logie en pessimisme". Begijnhofkapel: 20
uur: Interkerkelijk Evangelisatie Comité
Bijzondere dienst. Sprekers: dr. C. L. Beer
man de Roos en dr. S. T. Heidema. Gebouw
„Zang en Vriendschap": 20 uur, Geestelijk
centrum „De grotere Wereld".

DINSDAG 24 JANUARI

Rembrandt: „De glorie van het leven",
18 jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Minerva:
In de wereldreizigersserie houdt dr. Paul
Julièn een lezing met filmvertoning, getiteld
„Onder dé wilden van het Bauchi-plateau".
Studio: „Het glazen muiltje", alle leeft., 2.15,
7 en 9.15 uur. Lido: „Terug uit de hel", 14
jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Jeugdliefde", 18 jaar, 2.30, 8 uur. Luxor:
„Het grote verlangen", 18 jaar, 2, 7 en 9.15
uur. Cinema Palace: „Wien bleibt Wien",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De
wraak van de vaandrig", alle leeft., 2.30, 7
en 9.15 uur.

Onder voorzitterschap van de KNWU-
consul, de heer H. Eggink hielden de Noord
hollandse wielerverenigingen zondagmor
gen in Krasnapolsky in Amsterdam de jaar
lijkse kalendervergadering. Voor het nieuwe
seizoen werden op deze vergaderingen 42
wedstrijden ingedeeld, waarvan er veertien
in Haarlem, Kennemerland en de Haar
lemmermeer worden gehouden.

De Haarlemse wielervereniging HSV „De
Kampioen" kreeg voor de wedstrijden de
volgende data toegewezen: 29 januari:
cycle-cross van Kraantje Lek in Overveen
voor profs, amateurs en nieuwelingen; 30
april: ronde van Haarlem-Oost voor
nieuwelingen; 5 juni: sportweekronde van
Haarlem-Noord voor amateurs (indien er
uiteraard een sportweek gehouden wordt)
en 8 augustus de ronde van Santpoort voor
amateurs. Tevens is „De Kampioen" weer
door de KNWU belast met de technische
organisatie van het amateur-wegkampioen-
schap in Zandvoort op 1 juli.

De Beverwijkse rennersclub „Kennemer
land" kreeg de volgende wedstrijddata toe
gewezen: 12 mei: Velsen-Noord; 29 mei:
ronde van Beverwijk en 12 augustus:
Beverwijk en 26 augustus: Heemskerk,
alleen voor amateurs en nieuwelingen.
Voorts houdt „Alcmaria Victrix" op 17 juni
de ronde van Uitgeest voor amateurs en
nieuwelingen en DTS houdt op 29 juli de
ronde van Castricum voor amateurs,
nieuwelingen en aspiranten.

„De Bataaf" uit Halfweg houdt op 5 mei
(bevrijdingsdag) de ronde van de Haarlem
mermeer, een semi-klassieke wegwedstrijd
over 180 kilometer voor amateurs en onaf-
hankelijken en in afwachting van de aan
komst der deelnemers aan deze ronde wordt
in Zwanenburg een wedstrijd voor nieuwe
lingen verreden. De ronde van Zwanenburg
voor amateurs en nieuwelingen wordt op
23 juni gehouden.

Het provinciaal wegkampioenschap van.
Noordholland wordt op 26 mei in de Wijde'
Wormer verreden, waar tot besluit van het
seizoen op 7 oktober ook het „Zilvei'en
Molen"-toernooi wordt gehouden.

B. en W. van Heemstede delen mede, dat
een plan voor de ook h.i. noodzakelijke
verbetering van de Zandvoortselaan bij
hen in studie is. Met betrekking tot het
profiel van de Heemsteedse Dreef wordt
opgemerkt, dat het advies is ingewonnen
van terzake deskundige instanties. Aan de
hand van deze adviezen is het college tob
de conclusie gekomen dat maatregelen, die
een afdoende oplossing van het verkeers-
vraagstuk voor deze weg mogelijk zouden
maken, zo ingrijpend zouden moeten zijn,
dat zij door hun kostbaarheid niet uit
voerbaar zullen blijken te zijn. Ook de
belangen van de bewoners zouden hierbij
ernstig in het gedrang komen.

op de hoogte van de wijze, waarop bloed
moest worden afgenomen en evenmin van
de wijze, waarop bloed moest worden toe
gediend. Eindelijk ontdekte in ongeveer
1900 de gevierde Landsteiner de bloedgroe
pen. Spreker noemde het een verheugend
feit, dat de bloedtransfusie heden ten dage
zozeer in de belangstelling staat van medici
zowel als van leken.

Spreker memoreerde dat de ontdekking
van de rhesus-factor aan een toeval te dan
ken is. Hierna besprak dokter Van der
Gugten de bloedtransfusies bij volwassenen
en bij babies.

De voorzitter dankte dokter Van der
Gugten, die vele jaren lid van het bestuur
van de afdeling Haarlem en omstreken van
het Nederlandse Rode Kruis is geweest,
maar door drukke werkzaamheden zich als
zodanig terug moet trekken.

De plaquettes werden uitgereikt aan: mevrouw
E. H. Baan-Van Weert, J. Barwegen, mevr. A. C.
van Berkel-v. d. Berg, mej. S. J. Boon, mevr.
J. Boonacker-v. d. Wekken, mevr. M. A. Borg-
man-Beenders, W. F. M. Caron, A. van Duyn,
C. G. A. Hoppezak, P. C. M. Huyzer, A. A. Goed
man, F. Koster, mej. C. M. van Lieshout, mevr.
E. Quax-Van Schooten, Th. J. Rasen, P. J. Ruis,
mej. M. Weesman, D. Wesseling, A. van Wester
hoven, G. D. van Wijk.

De Landsteiner-medaille ontvingen: C. v. d.
Aardweg, E. G. Alofs-Kemink, eerw. zuster Alo-
wyzine, B. G. Ansurn, mevr. A. Arendsen-Pie-
ters. mej. L. B. van Arum, C. A. Belt, A. C. F.
v. d. Berg, mej. S. Bergkamp, Th. Bloem, T.
Boone, R. B. ter Bruggen, mevr. G. W. Bussing-
Roskam, G. A. de Carpentier, mevr. Van Dam-
Schrijnemakers, M. A. J. Daniels, mej. L. Die-
penbrock, W. van Domselaar, mevr. A. van Dijk-
Schaafsma, D. Ederveen, P. C. Elfring, L. M.
Floris, mej. F. J. Fraeijenhoven, mej. B. E. v. d.
Geest, E. L. de Geus, W. de Graaf, mevr. H.
Grimmon-Van Staalen, mej. J. W. Haije, M.
Haijema, Ch. M. P. M. Henflink, E. J. Hollants,
E. J. Hos, F. Jansen, M. Jansen, W. A. Jansen,
mej. A. P. de Jong, N. Kuipers, W. Kruijenaar,
J. H. A. v. d. Laan, A. Lam, mevr. D. v. d.
Leeuwen-v. d. Zeeuwen, mevr. H. J. Lensen-
Steenvoorden, J. E. Lestade, J. P. W. van Lies
hout, mej. E. M. Milatz, L. Mulder, mej. J. L.
Muller-Massis. mevr. M. C. Neder-Helman-Lex,
J. H. Paase, J. Planting, S. A. v. d. Pluijm, J.
v. d. Pol, F. H. Post, J. M. v. d. Putten, F. A.
Rooseboom de Vries, mevr. Th. Rooseboom de
Vries, Th. F. Rosenhart, H. Rijksen, P. J. van
Rijswijk, mevr. H. Schilp-Ronitz, mevr. C.
Schuijt-Vonk, J. van Steijn, mej. H. Turkow.
mevr. G. v. d. Tooren-Gerven, Joh. v. d. Tooren,
J. v. d. Valk. R. Veenendaal, R. Veenstra, nïevi\
J. A. Verlind-Kastermans, mevr. J. M. C. Vonk,
mevr. E. M. A. Vriesendorp-De Clercq, mevr. T.
Walbeek-Sanlet, mevr. J. A. Zaadstra-Jaeger
Nickel, W. F. Zwemmer.

Zaterdagmiddag zijn op het kruispunt
Reitzstraat-Ged. Schalkburgergracht in
Haarlem-Noord twee personenwagens met
elkaar in botsing gekomen, tengevolge
waarvan een der wagens in de voortuin
van het perceel nummer 71 aan de Ged.
Schalkburgergracht terecht kwam. Geluk
kig deden zich hierbij geen persoonlijke
ongelukken voor.

De aanrijding ontstond toen een 42-
jarige Haarlemse hoofdvertegenwoordiger
die met zijn auto in de Reitzstraat reed, op
het kruispunt met de Ged. Schalkburger
gracht geen voorrang verleende aan de
voor hem van rechts komende personen
auto, bestuurd door een 29-jarige Haar
lemse reiziger. Deze raakte door de schok
de macht over zijn stuur kwijt waardoor
zijn wagen het trottoir opreed, het hekje
om de voortuin van het perceel nummer 69
overreed en tenslotte in de volgende voor
tuin tot stilstand kwam. Zowel de bestuur
der als zijn jongere passagier kwam met
de schrik vrij. Een fiets die in de voortuin
stond was volkomen vernield. De beide wa
gens werden licht beschadigd.

Zaterdagnacht heeft een politieagent in
een portiek van een modemagazijn in de
Grote Houtstraat in Haarlem een vrijend
paartje gescheiden en daarmee de diefstal
van een bontmantel ter waarde van vijf
tienhonderd gulden aan het licht gebracht.

De agent had kort tevoren glasgerinkel
gehoord; lopend in de richting van het
geluid was hij een nachtwaker tegengeko
men, die hem had verteld, dat zojuist een
man een winkelruit had ingetrapt.

Het paartje had de bontjas tussen zich
ingeklemd, toen het de agent hoorde na
deren. Het zijn de dertigjarige havenar
beider A. P. G. en de twintigjarige ser
veerster G. M. S., beiden uit Amsterdam.
Zij zijn ingesloten, verdacht van respec
tievelijk diefstal en medeplichtigheid aan
diefstal.

Zaterdagmiddag tegen vijf uur heeft zich
in een oven in een moffelbedrijf aan het
Prinsen Bolwerk in Haarlem een ontplof
fing voorgedaan. De twee gegrendelde,
zware metalen deuren van de oven zijn
weggeslagen. De oven en de deuren in het
vertrek zijn ontzet, verscheidene muren
zijn gescheurd. Er hebben zich geen per
soonlijke ongelukken voorgedaan. De re
cherche stelt in samenwerking met de
Arbeidsinspectie een onderzoek in.

HEEMSTEDE-VOETBALLER NAAR HET
ZIEKENHUIS

Tijdens de zondagmiddag aan de Glipper-
weg in Heemstede gehouden voetbalwed
strijd HeemstedeTYBB kreeg de Heem
stede-speler P. S. van korte afstand een bal
tegen zijn linkerzijde. Hij moest met een be
schadigde nier per G.G.D.-auto naar het
Grote Gasthuis in Haarlem worden over
gebracht.

Zaterdagmiddag heeft de directeur van
het Frans Halsmuseum in Haarlem, de heer
H. P. Baard, in het museum „Het Huis Van
Looy" een tentoonstelling van reprodukties
van schilders uit de tijd van de impressio
nisten geopend, die daar tot zondag 19 fe
bruari gehouden zal worden. De heer
Baard trad daarbij in de plaats van de wet
houder van Onderwijs en Kunstzaken, de
heer D. J. A. Geluk, die door ziekte verhin
derd was.

De spreker prees allereerst het begrip en
de medewerking, die wethouder Geluk
heeft betoond en verleend bij de samenstel
ling van dit „papieren museum". Vervol
gens zei hij het te betreuren dat op deze
tentoonstelling uitgezonderd werken van
Van Gogh en Mondriaan de Hollandse
meesters van de impressionisten tot heden
ontbreken. Hij deed de toezegging, dat men
zal trachten aan het reeds tentoongestelde
gelijkwaardige reprodukties van die mees
ters te bemachtigen.

„Toch zullen we deze werken in zekere
zin als „ersatz" moeten beschouwen", zo
zei de heer Baard, „want tot het ingaan
van de hemel van de kunstenaar is het ori
gineel alleen zaligmakend". De heer Baard
zei dit, omdat hij er van overtuigd is, dat
de reprodukties, die steeds meer natuurge
trouw worden, langzamerhand de kunst
werken zelf te veel concurrentie gaan aan
doen. „De reproductiemogelijkheden moe
ten met mate worden gebruikt, de originele
schepping moet voorrang blijven behou
den".

Desondanks is de huidige tentoonstelling
in „Het Huis Van Looy" niet in strijd met
dit principe, aldus de heer Baard: zij maakt
de jeugd vertrouwd met de klassieke mo
dernen, beter dan projectie en kunstboeken
dit kunnen doen.

Tenslotte bracht spreker onder meer
dank aan de heer Ewout de Kat „de be
zielde commentator" voor het samen
stellen van de uitvoerige gids voor deze
tentoonstelling, die blijvend gemeentelijk
bezit zal zijn.

Straatverlichting werd
in Heemstede beter

In antwoord op geuite klachten over de
straatverlichting merken B. en W. van
Heemstede op dat het niet voor tegen
spraak vatbaar is dat in het algemeen de
straatverlichting in de gemeente in de
laatste jaren een belangrijke verbetering
heeft ondergaan. Voor een verdere perfec
tionering blijft het college diligent. Met
name heeft de verbetering van de ver
lichting op de Heemsteedse Dreef, na het
geen Teeds gedaan is op de gevaarlijke
kruispunten van deze weg, de volle aan
dacht.

De verlichting van de Binnenweg en de
Raadhuisstraat achten B. en W. thans
alleszins voldoende.

Tot 30 februari is in de Waag te Haar
lem het werk te zien van de tachtigjarige
schilderes mevrouw E. L. H. Woutersen-
van Doesburgh, tijdgenote en goede be
kende van de „Amsterdamse Joffers". Zij
is voorzichtig in haar werk, minder kloek,
ouderwetser zou men gevoeglijk kunnen
zeggen. Het werk van de „Joffers" reikt
over langere tijd. Deze opmerkingen wor
den ingegeven door de schilderijtjes, waar
onder charmante stillevens van echt-vrou-
welijke spulletjes.

Men moet haar vooral bewonderen om
de miniaturen, die zij schilderde. Zij is
daarin een specialiste en sommig werk
schenkt ons meer dan alleen maar verba
zing om de knapheid. Ik denk dan vooral
aan dat verstellende weesmeisje, eigendom
van het Gereformeerd of Burgerweeshuis,
dat mag men wel zeggen naar com
positie en kleur aansluit bij de traditie van
de oude Hollandse meesters. Het is een
uitschieter op deze tentoonstelling. Om an
dere redenen, om het model zelve en de
verleden tijd die het oproept en levend
maakt, boeit een zelfportretje.

Plezierig is het voorts de getekende por
tretten van Suze Bisschop-Robertson en
enige Amsterdamse Joffers te ontmoeten.
Dat deze dames krachtiger figuren waren,
leest men van deze documenten af. Iets
van haar kracht vond mevrouw Wouter-
sen-van Doesburg in een portret van een
oude vrouw, waarin men bewondering voor
Frans Hals herkent. BOB BUYS

De keuzecommissie van de KNVB heeft
voor de wedstrijd Nederlands amateur
elftalNederlandse jeugdpioeg, die woens
dag 25 januari in het DOS-stadion in
Utrecht'zal worden gespeeld, de volgende
elftallen opgesteld:

Nederlands elftal: doel: Van der Lee

(HFC)achter: J. Herberts (Vitesse) en
Claus (Helmondia); midden: Van Bruggen
(DFC. aanvoerder); Blom (WW) en Duys-
ter (De Spartaan); voor: D. Herberts (Vi
tesse), Elfring CRobur et Velocitas), Over-
eem (UW), Fabels (Be Quick Gr.) en
Den Tenter (DWV).

Reserves: Koers (Hengelo), Grijseels
(VOC), Reesink (WVC), Smit (ZFC) en
Boskamp (AFC).

Nederlands jeugdelftal: doel: Cox (Rapid
JC); achter: Nagtegaal (DOS) en Kraay
(DOS); midden: Paauwe jr. (HVC), Van
der Meer (ADO) en De Bruyn (NOAD);
voor: Buys (Alkmaar), Nederhand (HVC),
Kutten (Róda Sport), Corpeleyn (Excelsior)
en Allen (DOS).

Reserves: Schouten (KFC), De Haas
(UVS) en Koole (DOS).

De ontmoeting zal worden geleid door de
heer Steenhuizen uit Utrecht.

Een plaatje van de bijeenkomst in de hal van de nieuwe drukkerij. Een bloemstuk
in de vorm van een rotatie-pers begeleidde de aanbieding der „Damiaatjes"

nische eisen, maar ook met de belangen
van de belendende ziekenhuis-dépendance
en van de bewoners der omliggende pan
den. Als blijk van erkentelijkheid voor dit
alles ontving de heer Jonkheid een album,
dat behalve een aantal foto's van het ge
bouw in wording, ook een opdracht bevat,
waarin zijn bijzondere verdiensten als op
losser van deze bouwkundige puzzel ge
prezen worden.

Na de officiële opening van onze nieuwe
technische afdeling aan de Heiligelanden,
die vorige week woensdag in aanwezigheid
van Haarlems en Velsens burgervaders
plaats vond, heeft zaterdagmiddag het vrij
wel voltallige personeel van dit bedrijf
voluit Grafische Bedrijven Damiate N.V.
geheten met echtgenoten en verloofden
als gasten van de directie het nieuwe ge
bouw bezichtigd. De directeur de heer P.
W. Peereboom ontving het omvangrijke
gezelschap in de ruime hal naast de
machinezetterij, die met vele planten en
bloemstukken feestelijk versierd was. In
zijn welkomstwoord zei de heer Peereboom
te hopen dat de ingebruikneming van het
nieuwe gebouw veel dichter „bij huis"
dan de oude drukkerij aan het Spaarne
de verschillende afdelingen van de onder
neming ook in figuurlijke zin nog dichter
tot elkaar zou mogen brengen dan nu reeds
het geval is.

Uitvoerig herdacht de directeur de on
langs overleden chef der technische afde
ling, de heer W. Sterk. Zich tot diens echt
genote wendend, zei hij onder meer: „Wij
missen uw man meer dan ooit nu deze
grote verhuizing, waarvoor hij in technisch
opzicht wel het meeste werk verricht heeft,
een feit geworden is." Als blijk van warme
waardering voor alles wat de heer Sterk
voor de onderneming gedaan heeft, over
handigde de directeur mevrouw Sterk een
plaquette met een afbeelding van de gevel
van het nieuwe gebouw. De plaquette
draagt een inscriptie, waarin de dankbaar
heid van het bedrijf jegens de te vroeg
overleden chef vertolkt wordt.

De heer Peereboom schetste vervolgens
de vele moeilijkheden die bij de bouw van
het nieuwe bedrijfspand overwonnen moes
ten worden en de manier waarop de archi
tect, de heer K. Jonkheid al die problemen
tot een gelukkige oplossing wist te bren
gen. „Talloze tekeningen zijn eraan te pas
gekomen om alle wensen en verlangens
tegen elkaar af te wegen, want er diende
niet slechts rekening gehouden te worden
met de talrijke ingewikkelde bedrijfstech-

De tweede „verovering van Damiate"

Namens het personeel van de N.V.
Damiate bood de heer B. Tersmitten als
geschenk van de werknemers twee sierlijke
luidklokjes aan, geïnspireerd op de be
faamde Damiaatjes in de oude Baaf, en
voorzien van de inscriptie: „Ik sla de tijd
van werkzaamheid ik zing van vlijt en
goed beleid". In de ruime zetterij-hal, waar
zij door mevrouw E. van der MijePeere
boom, echtgenote van de adjunct-directeur
onthuld werden, zullen beide klokken re
gelmatig hun bronzen stemmen doen horen,
ter begeleiding zoals de heer Tersmitten
het uitdrukte van de bloei van het be
drijf en de arbeidsvreugde van het perso
neel.

Het geschenk ging vergezeld van een
bijzonder origineel bloemstuk in de vorm
van een miniatuur-rotatiepers en van een
boekwerk met foto's van de nieuwe tech
nische afdeling, handtekeningen van alle
personeelsleden en een feestelijke „motive
ring" van het klokkencadeau, waarin de
chef der redactie van Haarlems Dagblad
de heer j. Lodewijks, een met redenen en
drogredenen omklede verklaring geeft van
deze „tweede slag van Damiate zonder
Kruisvaarders ter verovering van twee
Heiligelanden (te Haarlem)".

Nadat de directeur alle sprekers, schrij
vers en schenkers hartelijk dank gezegd
had voor hun bijdragen aan de geschenken
met-toebehoren, en de splinternieuwe Da
miaatjes nog eens proef geluid hadden,
werd een rondgang door het nieuwe ge
bouw gemaakt die zijn einde vond in een
gezellige reünie in de fraaie cantine op de
eerste etage, waar verversingen werden
aangeboden.

Zondag zijn de bezorgers van de krant
met hun echtgenoten in het gebouw te gast
geweest om de inrichting en technische
apparatuur te bezichtigen.

binnenland

Kabelstoring. Een storing in de zeekabel
tussen Nederland en Denemarken is er
oorzaak van dat de afwikkeling der telefoon
gesprekken met de Scandinavische landen
aan erntige vertraging onderhevig is.Herstel
van de kabel wordt belemmerd door het
slechte weer.

Een jaar hechtenis. Een jaar hechtenis
heeft de rechtbank te Zutphen aan een in
woner van Loenen opgelegd, omdat hij een
reegeit in de omgeving van de gemeente
Brummen zou hebben gestroopt. De recht
bank bevestigde daarmede het vonnis van
de kantonrechter te Zutphen.

Verhoging. De toelage, welke de ridders
der Militaire Willemsorde genieten, is vast
gesteld in 1940, de toelage aan broeders van
de Orde van de Nederlandse Leeuw in 1815.
De regering heeft thans de Tweede Kamer
voorgesteld de verschillende bedragen met
ingang van 1 januari 1955 te verhogen tot
het dubbele der thans geldende bedragen,

Vaticaan-zender. Nederlandse radio
technici zijn thans bezig met de installatie
van de enige jaren geleden door Nederlandse
katholieken aan de Paus geschonken radio
zender. De zender wordt geplaatst in het
stadje Santa Maria, 25 km. van Rome. Men
verwacht dat het enige weken zal duren
voor de zender in gebruik kan worden ge
nomen. De zender heeft een vermogen van
100 kilowatt en zal werken op golflengten
tussen 11.5 en 50 meter.

Tramvertraging te Amsterdam. Door
een draadbreuk in de bovenleiding van de
tramlijn AmsterdamHaarlem, ter hoogte
van het Geuzenveld te Amsterdam-West, is
zaterdagavond tussen halfnegen en elf uur
een stagnatie ontstaan. Het verkeer Spui
straatHalfweg werd door autobussen on
derhouden. Om vijf minuten over elf reed
de eerste tram na de stagnatie van de Spui
straat naar Haarlem.

haarlem en omgeving

Gevaarlijk spelletje. Een tienjarig
jongetje heeft zaterdagmiddag in de Korte
Poellaan in Haarlem, toen hij aan het spelen
was met pijl en boog, zijn negenjarig vriend
je onder het rechteroog verwond. De jongen
heeft een bloedende wond opgelopen, welke
in het Grote Gasthuis is behandeld.

Botsing. Zondagmiddag om een uur zijn
op de Heemsteedse Dreef in Heemstede twee
auto's met elkaar in botsing gekomen. Er
ontstond geringe materiële schade.

ADVERTENTIE

is verschenen en wordt u op aanvraag
gratis toegezonden.

ZAADHANDEL JAN ROOZEN

Spekstraat 5 - Telefoon 16061

„Enkele aspecten van het modern har
moniebesef" was het onderwerp van de
causerie, die de muziekleraar Roel Rip-
hagen zaterdagavond hield voor de leden
van de afdeling Haarlem van de Konink
lijke Nederlandse Toonkunstenaarsvereni
ging.

De heer Riphagen begon met ais zijn
mening uit te spreken, dat de „ouderwetse"
harmonieleer noodzakelijk moest worden
herzien. Deze beproefde theorie zou niet
verworpen moeten worden, maar wel be
perkt blijven tot het compositiebeginsel en
de stijl, waarvoor die leer gevormd was.
Elke componist legt zichzelf regels op, zeer
persoonlijk vaak. Niet zelden kan men spre
ken van een strenge dogmatiek, ook bij de
moderne componisten.

De ontwikkeling van de muziek in de
Westerse wereld is wel beschouwd een in
drukwekkend verschijnsel. Bij geen ander
volk valt een muzikale ontplooiing waar te
nemen als in Europa, waar de polyfonie en
de harmonie tot grote bloei werden ge
bracht. Het besef voor de harmonische
functies dateert ongeveer van het jaar 1600.
De theoretische beschouwing van het har
monische verschijnsel werd gestimuleerd
door de rationalistische instelling van de
Europese mens en door zijn daarmede sa
menhangende behoefte om onbekende ge
bieden te ontdekken en te veroveren, ook
waar zij de toonkunst betroffen.

De heer Riphagen toonde met behulp van
een monochord (het éénsnarige instrument
voor akoestische proefnemingen) aan, hoe
de Griekse wiskundige Pythagoras tot zijn
toonsysteem kwam. Zijn methode van kwin
ten-afstemming werd bestreden door Aris-
toxenos en Didynos, waarna eeuwen later
belangrijke experimenten werden gedaan
door de Italiaanse theoreticus Gioseffo Zar-
lino (15171590), die tenslotte de zoge
naamde reine stemming vaststelde. Omdat
deze stemming tenslotte onvoldoende bleek,
werd gezocht naar een andere oplossing,' die
gevonden werd in de evenredig zwevende
temperatuur, ook wel gelijk zwevende tem
peratuur genoemd. Door deze stemming
kon de muziek een buitengewoon grote
ontwikkeling krijgen. Die ontwikkeling
leidde er toe dat het tonaliteitsbesef ging
wankelen in moderne werken en men ten
slotte ging zoeken naar nieuwe motiverin
gen van de harmonische verschijnselen, die
de hedendaagse muziek kenmerken. Het
zijn vooral de harmonische complexen, die
door hun „melodische" werkingen, nieuwe
problemen opwierpen en om een nieuw be
sef gingen vragen. De noodzaak van verhel
derend inzicht werd door de heer Riphagen
aangetoond met het spelen van enkele
voorbeelden uit de pianolitteratuur. Uit de
discussie, die op de causerie volgde, bleek
wel hoe de psychologische factor van be
tekenis bij theoretische beschouwingen kan
worden, bijvoorbeeld bij het stellen van de
kwestie van het harmonisch dualisme en
bij het aanhalen van Hindemith's uit
spraak: „Iedere toon heeft zijn beste inter
val".

Zaterdagmiddag is een motorrijder op
de Burgwal in Haarlem, toen hij linksaf
de Hagebrug wilde oprijden, maar moest
remmen en naar links uitwijken voor enige
voetgangers, met motor en al in het water
van de Burgwal gedoken. Hij is op het
droge geklommen, heeft zich in een café,
waar hij tevoren enige glazen bier had ge
dronken, van schone kleren voorzien en is
daarna per radio-autodienst naar het po
litiebureau-centrum gebracht. De man, een
28-jarige kolenwerker uit Haarlem, had
geen rijbewijs. Hij had wel reeds een rij
proef afgelegd, maar de uitslag hiervan
nog niet vernomen.

De motorfiets is met een takelwagen op
het droge getrokken.

Hond trok begeleidster omver

Zaterdagmiddag om ongeveer drie uur
maakte mevrouw G. in Heemstede een wan
deling met haar hond. Deze hond zag plotse
ling een soortgenoot en trok in die richting
aan de riem. Daardoor kwam de hond voor
de voeten van mevr. G. die struikelde en
met een gebroken been naar de Maria-
stiohting overgebracht moest worden.