Kort en bondig
Acht maanden gevangenisstraf
geëist tegen oorlogswees
Bromfietsdiefstallen
Raadsman: Hij moest thema's maken
toen hij aan grammatica toe was"
Dienst en wederdienst
van de recherche
Prinsenbrug en plan-
Sinnevelt goedgekeurd
„Tien jaar UNO"
Twee maatschappelijke
werksters gehuldigd
Amsterdamse Beurs
Schaatswedstrijden voor
scholieren
H.A.T. met een thriller
van eigen bodem
Gemeente wil
drie miljoen lenen
Zeven gestolen rijwielen
opgespoord, man ingesloten
Gedeputeerde Staten
Bijna een ton gevraagd
voor buurtcentrum bij
Prinsenbrug
Voorzieningspeil in
Haarlem te hoog?
Kampioenschap hoofdklasse
libre district Haarlem
Lezing van J. de Kadt voor
Weten en Werken
Garantie van vijf mille
voor „Jeugdbaken"
gevraagd
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Harry van Oss trad
voor 't Helm op
Wedstrijdprogramma
voor Kleverlaan-baan
Subsidie-verhoging voor
medisch-opvoedkundig
bureau voorgesteld
Zr. M. E. Merison en mej.
L. L. M. Bierens de Haan
Ongelukkig gevallen
bij het schaatsen
Accountant verduisterde
van schoonzuster
geld
„Brilstra en zijn bromvlieg"
nu ook als film
Schaatswedstrijden
RCH
J. L. van der Gouw sprak
over Nederlands schrift
bij
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1956
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Een 23-jarige lasser uit Haarlem, die
achtereenvolgens op 6 october, 19 October
en 21 october bromfietsen had gestolen in
Bloemend'aal, hoorde donderdag voor de
Haarlemse rechtbank een gevangenisstraf
van acht maanden met aftrek en ter be
schikkingstelling van de regering tegen
zich eisen. De jongeman verklaarde kort
voor deze drie data ontslagen te zijn en ge
durende deze weken vergeefs naar werk te
hebben gezocht. „Weet u dat wel zeker?",
zo vroeg de president, mr. H. J. Ferwerda,
want u bent een ongelooflijke fantast en
uw snoeverijen en pocherijen waren zelfs
in het Huis van Bewaring zo erg dat uw
medegevangenen het beu werden en liever
niet meer bij u op de kamer zaten. U was
straaljagerpiloot geweest en parachutist
enzovoort!" Geen fantasie was overigens
een inklimming in een perceel in Heem
stede, waar de verdachte 1000 ontvreemd
had. Hij had dat in een portefeuille op de
eerste verdieping van het huis zien liggen,
toen hij er een kachel repareerde. Terwijl
de bewoners thuis waren, de man in de
kamer, de vrouw in de keuken, klom hij
via een regenpijp naar de eerste verdie
ping.
De officier had deze inklimming niet ten
laste gelegd. Hij vond het verbazingwek
kend, dat deze jongeman al niet meer ver
oordelingen achter de rug heeft. Hij lijdt
volgens de officier aan een overgrote mate
van fantasie en wil zich met zijn verhalen
een zeker gezag aanmatigen, een verlangen
dat voortkomt uit een minderwaardigheids
complex, en gaat dan maar stelen om dat
allemaal te financieren. Hij achtte de geest
vermogens van de verdachte gestoord en
herinnerde er aan, dat hij zijn moeder reeds
op zeer jeugdige leeftijd verloor en dat zijn
vader in de oorlog gefusilleerd was, zodat
hij al spoedig was gaan zwerven. De offi
cier achtte behalve een gevangenisstraf
ter beschikkingstelling noodzakelijk.
De raadsman van de verdachte, mr. O. H.
van Wijk, achtte de jongen een „slecht ge
richt" mens, die men echter allerminst
moet bekijken als een geesteLijk gestoorde.
„Hij moest de thema's maken voordat hij de
grammatica had gehad", zo zeide de raads
man, „en zijn overmaat aan fantasie wijst
eerder op een groot gemis in zijn leven.
Zijn moeder heeft hij niet lang gekend, zijn
vader werd gefusilleerd, hij werd onderge
bracht bij een buurman, die hem onmiddel
lijk inzette in de hongertochten naar het
noorden, daarna werd hij een tijd verzorgd
door een communistische vrouw en vervol
gens werd hij geadopteerd door een Cana
dees. Hij raakte na de oorlog aan het zwer
ven en meldde zich vrijwillig voor Korea,
dat ook nooit een bijster goede opvoedings
inrichting is gebleken."
„Geen misdadiger maar oorlogs
slachtoffer".
„Deze jongen is in het water gegooid,
zonder ooit zwemmen te hebben geleerd",
zo betoogde mr. Van Wijk, „en laat men
zich er dan niet over verbazen, dat hij
gekke dingen doet als hij in moeilijkheden
De schoolsportcommissie voor de Eloe-
mendaalse scholen wil, ijs en weder dienen
de op vrijdagmiddag 10 februari om twee
uur op de ijsbaan „Duin en Daal" te Bloe-
mendaal schaatswedstrijden voor leerlingen
van lagere scholen houden. De organisatie
is dit jaar anders dan de voorgaande jaren.
Iedere school schrijft met ten minste vijf
meisjes en vijf jongens en ten hoogste tien
meisjes en tien jongens in. De bedoeling is,
dat elke school apart haar beste rijd(st)ers
voorselecteert. De inschrijving sluit donder
dagmiddag; de jury zal worden gevormd
door leden van de schoolsportcommissie en
het onderwijzend personeel.
De r.k. toneelvereniging „Heemsteeds
Amateurtoneel" had voor haar tweede op
treden in dit seizoen woensdagavond in
het Minerva Theater de keuze op een
thriller van eigen bodem, namelijk „De
man in de rolstoel" door Will, van der
Berg, bepaald. Wij hebben dit stuk hier
vroeger al eens met genoegen gesigna
leerd, omdat het in dit genre de toets der
critiek op een bevredigende wijze kan
doorstaan. De man in de rolstoel is immers
een geniale misdadiger, die een ernstige
invaliditeit simuleert bij wijze van camou
flage. Zijn kennis van de criminologie be
zorgde hem zelfs een zekere achting bij
de politie. Vier bedrijven lang kan het
publiek getuige zijn van do enerverende
krachtmeting tussen misdaad en gerechtig
heid.
In de opvoering door HAT onder regie
van de heer J. J. Schelvis werd, telkens
wanneer dit nodig was, de voor een thril
ler vereiste geheimzinnige sfeer opgeroe
pen. De rol van dr. Smeding werd uit
stekend door B. van Ham gespeeld. Hii
combineerde een koelbloedige geweten
loosheid met een onheilspellende dreiging
in stem en houding. In mejuffrouw T.
Schelvis ontmoette hij een vlotte tegen
speelster, die luchtig en met de gewenste
charmante toets zijn ondergang bewerkte.
Op haar beurt werd zij hierbij geassis
teerd door de heren J. van Wees en A.
Klinkenberg, als twee gedecideerd optre
dende speurders. J. van der Veldt was de
nerveuze huisknecht-handlanger, mejuf
frouw C. Meyboom de secretaresse met een
veelbewogen verleden en mejuffrouw B.
Grotegansy de meelijwekkende moeder van
de misdadiger. Minder gelukkig werd de
schim van de vermoorde politieman op
geroepen: deze verschijning kon geenszins
de suggestie waarmaken dat het hier een
jonge speurder betrof, wiens plotselinge
dood een veelbelovende carrière afsneed.
Een langdurig applaus beloonde het en
semble.
Ter consolidatie van vlottende schuld
willen B. en W. van Haarlem met een door
het college aan te wijzen geldgeefster per
1 maart 1956 een geldlening aangaan van
f3.000.000 tegen een rente van 3'/2 percent
Per jaar en met een looptijd van 30 jaar.
Zij stellen de raad voor, hen hiertoe te
machtigen.
komt. Ter beschikkingstelling is helemaal
niet nodig. Wat hij wèl moet leren is de
theorie. Dan zullen ook zijn kwaliteiten
aan het licht komen. Want er zat niet al
leen pit in zijn vader, die een kranig ver
zetsleider is geweest, maar ook in hemzelf.
Maar alles loopt hem tegen en tegen zijn
verloving wordt vooral van de kant van
het meisje sterk geageerd „omdat hij een
zwerver is". Daarom moet deze jongeman,
zoals de verdediger zijn boeiend betoog be
sloot, niet ingedeeld worden bij de misda
digers of de zieken maar bij de oorlogs
slachtoffers. Hij vroeg de rechtbank een
voorwaardelijke veroordeling uit te spre
ken en uitte de hoop, dat de verdachte een
man zal ontmoeten die er in zal slagen
hem te „richten". Uitspraak op 16 februari.
Bij haar regelmatige controle van de
tweedehands rijwielzaken trof de Haarlem
se politie een fiets aan, die bleek te zijn
gestolen in Amsterdam. Zij arresteerde
kort daarna in samenwerking met de Am
sterdamse recherche een 28-jarige Amster
damse magazijnbediende, die door de laat
ste werd overgenomen. De Amsterdamse
recherche was daardoor in staat twee rij
wielen op te sporen, die de man in Am
sterdam had verkocht en die in Haarlem
waren gestolen.
Toen nam de Haarlemse recherche de
man nog eens over, die op haar beurt door
zijn verhoor nóg eens vier rijwielen op
spoorde, die in Haarlem waren ont
vreemd en in Haarlem waren verkocht.
Hij ontkende de rijwielen te hebben ge
stolen, maar zeide ze te hebben gekocht
van hem onbekende lieden. De man is in
gesloten en voorgeleid.
Gedeputeerde Staten hebben goedge
vonden dat in Haarlem de Prinsenbrug
gebouwd wordt. Het desbetreffende be
sluit van de Haarlemse gemeenteraad is
goedgekeurd.
Gedeputeei'den hebben voorts goedge
keurd dat Haarlem f 600.000 beschikbaar
stelt voor het ophogen en bouwrijp maken
van gronden bestemd voor de realisatie
van het uitbreidingsplan Sinnevelt.
De stichting „Bizondere Sociale Zorg en
Maatschappelijk Buurtwerk Haarlem", die
voor de uitvoering van haar taak in het
Thorbeckekwartier de beschikking zou
moeten hebben over een buurtcentrum,
heeft in december van het vorige jaar zijn
plannen daartoe aan het gemeentebestuur
voorgelegd. Daarbij verzocht de stichting
om een lening van f 140.000 voor bouw en
inrichting van een dergelijk buurtcentrum.
B. en W. geven er echter de voorkeur
aan, dat de gemeente de bouw van dit
buurtcentrum nabij de Prinsenbrug zelf
ter hand neemt. Het gebouw dat in de loop
van het volgende winterseizoen gereed zou
dienen te zijn, zou dan aan de stichting
verhuurd kunnen worden.
Met het ministerie van Sociale Zaken zal
nader overlegd worden over de mate waar
in door het rijk aan de bouwkosten, de
inrichting en/of de exploitatie van het
buurtcentrum kan worden deelgenomen.
In afwachting van het resultaat van dit
overleg stellen B. en W. de raad voor een
krediet van f 98.000 beschikbaar te stel
len voor de bouw van het buurtcentrum in
kwestie.
B. en W. willen vergelijkend
onderzoek instellen
Reeds lange tijd voelen B. en W. van
Haarlem behoefte aan een ruimer inzicht
in het feit van de voorzieningen die ten
aanzien van de diverse onderdelen der ge
meentehuishouding getroffen worden. De
begrotingstekorten der laatste jaren hebben
die behoefte nog versterkt.
Het Centraal Bureau voor verificatie en
financiële adviezen, onderdeel der Vereni
ging van Nederlandse Gemeenten, heeft
zich thans, op verzoek van B. en W. bereid
verklaard, een vergelijkend onderzoek in te
stellen naar het voorzieningspeil van Haar
lem en dat van'andere grote gemeenten.
Het bureau zou over de resultaten van zulk
een onderzoek omstreeks 1 juli een eerste
rapport kunnen uitbrengen. De kosten van
het onderzoek worden globaal op f 5000 ge
raamd. B. en W. vragen de raad dit bedrag
beschikbaar te stellen.
Gisteravond werden de biljartwedstrijden
om het kampioenschap hoofdklasse libre,
district Haarlem in „Hof van Holland" in
Haarlem voortgezet. Er zijn nog twee spe
lers die nog ongeslagen zijn: Scholten en
Luiten, beide lid van „Hof van Holland".
De uitslagen van gisteravond waren:
Luiten 250 8 80 31.25 2
v. Hemert69 8 27 8.62 0
Bosse 250 26 36 9.61 2
Hoek jr169 26 53 6.50 0
Oomen 134 19 44 7.05 0
Scholten 250 19 59 13.15 2
Luiten 250 16 46 15.62 2
Bosse 97 16 24 6.06 0
Hoek jr250 43 34 5.81 2
Hoek sr229 43 26 5.32 0
Ketel 250 23 41 10.86 2
Hoek sr176 23 42 7.65 0
Oomen 250 36 33 6.94 2
Heiligenberg 203 36 25 5.63 0
Nassau 125 27 24 4.62 0
Van Hemert250 27 37 9.25 2
Voor de vereniging „Weten en Werken"
sprak donderdagavond in het gebouw van
de Vrijzinnig Hervormden, de heer J. de
Kadt, afgevaardigde voor Nederland bij de
UNO, over: „Tien jaar UNO." De commis
saris van het bestuur, mr. C. M. J. de Jongh
leidde de spreker met een kort welkomst
woord in, waarna de heer De Kadt een
overzicht gaf van de ontwikkeling van de
gedachte van samenwerking tussen de
naties en met name de oprichting van de
Volkenbond na de eerste wereldoorlog be
sprak. De grote initiatiefnemer van de Vol
kenbond was de Amerikaanse president
Woodrow Wilson en het is bekend, dat toen
de Volkenbond was opgericht, de Verenigde
Staten geen lid waren. Een ander nadeel
was, dat ook Sovjet-Rusland aanvankelijk
niet meedeed. Door deze gebreken is de
Volkenbond nooit geworden wat men er
van verwacht had en de tweede wereld
oorlog maakte een einde aan alle illusies.
Tijdens deze tweede wereldoorlog kwam de
gedachte aan een alle staten omvattende
wereldorganisatie weer op. De bijeenkomst
van Churchill en Roosevelt aan boord van
het Engelse slagschip „Prince of Wales"
resulteerde in het „Atlantisch Handvest,"
dat aanvankelijk een verdrag tussen Enge
land en de Verenigde Staten omvatte; maar
dat tevens de grondslag werd voor de na
de oorlog op te richten United Nations Or
ganisation (UNO). Hierbij stond op de
voorgrond een goede samenwerking tussen
Engeland en Amerika enerzijds en Sovjet-
Rusland anderzijds. Met nog twee andere
grote mogendheden (Frankrijk en het
China van Tsjang Kai Tsjek) vormden
deze drie landen de kern van de UNO.
Oorspronkelijk was men van plan elk lid
het recht van veto te geven. Dit zou echter
betekenen, dat de organisatie nooit beslui
er. zou kunnen nemen. De bijeenkomst van
alle leden (de Algemene Vergadering)
neemt haar besluiten nu met een gewone
meerderheid, alleen de belangrijker be
sluiten vereisen een twee derde meerder
heid.
De Veiligheidsraad
Op deze manier kan er gemakkelijk een
meerderheid van kleine landen gevonden
worden, die ook de grote mogendheden zou
kunnen binden. Daarom heeft men boven
de Algemene Vergadering een instantie ge
creëerd, die het dagelijks bestuur uit
oefent: de Veiligheidsraad. Hiervan zijn elf
staten lid, waarvan de vijf grote mogend
heden permanent. De andere zes leden
worden gevormd door de vertegenwoor
digende landen van verschillende delen
van de wereld. De vijf groten hebben in de
Veiligheidsraad bovendien het recht van
veto. Dit was de enige mogelijkheid om de
Russen te bewegen lid te worden van de
UNO, ofschoon ook de andere grote mo
gendheden dit i-echt van veto wel toe
juichen. Naast de Veiligheidsraad kent de
UNO ook talrijke nevenorganisaties, die
zich bezighouden met de behandeling van
vele problemen. Al deze werkzaamheden
moesten echter gecoördineerd worden.
Daarom kwam men er toe een permanent
secretariaat op te richten met aan het hoofd
de secretaris-generaal.
De secretaris-generaal is, naast de steeds
wisselende afgevaardigden de permanente
figuur. Hoewel hij geen stem heeft in de
Veiligheidsraad, woont hij wel de zittingen
van dit lichaam bij en kan daar door zijn
persoonlijkheid grote invloed uitoefenen.
Op het ogenblik zijn zesenzeventig landen
lid van de UNO. Peking-China is nog geen
lid, het grote Chinese vasteland wordt ver
tegenwoordigd door de regering van Tsjang
Kai Tsjek op Formosa. Deze houding,
waarbij een der grote landen buiten de
wereldorganisatie wordt gehouden, is niet
te verdedigen. De heer De Kadt wees er op,
dat in de UNO een type ambtenaar werk
zaam is, dat zeer internationaal is ge
oriënteerd. Het is zeer jammer, dat er ook
in de UNO vooral op politiek gebied zoveel
tegenstellingen zijn. Deze zouden er echter
zonder UNO ook zijn. De politieke zaak in
de UNO is vastgelopen, omdat het in de
wereld is vastgelopen. Volgens de heer De
Kadt moet men echter niet vergeten, dat
er naast de politieke organisatie nog zoveel
andere organisaties in de UNO zijn, die
prachtig werk doen. Dit zijn alle mogelijke
neven- en hulporganisaties, zoals die voor
de vluchtelingen, die onder leiding van
onze landgenoot, mr. G. J. van Heuven
Goedhart, zo succesvol arbeidt. Het blijft
altijd nuttig, zo besloot de heer De Kadt
zijn voordracht, dat de afgevaardigden van
alle landen voor het wereldforum hun ver
schillen van mening kunnen uitspreken en
pogen tot overeenstemming te komen.
Na de pauze gaf de heer De Kadt nog
enige anecdotische verhalen over het werk
in de UNO, waarna mr. De Jongh de bij
eenkomst met een dankwoord tot de heer
De Kadt sloot.
De gereformeerde commissie „Jeugd
baken" voor Evangelisch-sociale arbeid
onder de massa jeugd is op verzoek van de
samenwerkende jeugdzorginstellingen in
Haarlem door B. en W. voorgedragen door
een gemeentelijke garantie van 5000 voor
het jaar 1956, voor het geval de commissie
die nog niet heeft kunnen voldoen aan
enkele organisatorische voorwaarden van
de rijkssubsidie-regeling dit jaar nog
niet voor een bijdrage van de centrale over
heid in aanmerking komt.
Het desbetreffende voorstel komt woens
dag in de Haarlemse raad.
Haarlem, 2 februari 1956.
GEHUWD 2 febr.: Th. A. van Zonneveld
en A. M. van der Reep; J. Tj. Sjoerds en M.
J. W. Blom; T. Töning en H. M. van Zegge-
laar; H. A. van Os en E. Jamin; D. Haze-
kamp en M. Boon.
BEVALLEN van een zoon 1 febr.: G. J.
Rij nhart-Wool thuis; M. J. H. Grandia-Appel-
boom, 2 zoons; A. J. Smit-Bos; A. A. Hoogen-
doorn-Rotteveel; A. H. E. Broekhof-Tolle-
naer; J. M. Bergman-Truijens.
BEVALLEN van een dochter: 31 jan.:
E. A. M. Booms-Van Lunenburg: 1 febr.: W.
C. Rabbeis-Dingenouts; E. M. C. de Jong-
Ter Brugge; H. Salentijn—Göttgens; A. J.
Caspers-De Mooij. 2 febr.: G. M. Schotman-
Cadier; A. J. H. van Riemsdijk-Kymmell; J.
M. C. Spiering-Van der Weijden; S. Derck-
sen-Spanier; A. Verdonk-Frank; H. H. van
Stijn-Orth.
OVERLEDEN 31 jan.: C. C. Barnasconi-
M. Paulen-Oorthuijzen, 74 j., Bankastraat.
Hoogeveen, 91 j., Verspronckweg; G. van der
Bijl-Volbeda, 81 j., President Steijnstraat; A.
1 febr.: L. Stoof-Wiltenburg, 92 j., Ripperda-
park.
binnenland
Generaal Van Giessen. Generaal-majoor
J. H. van Giessen van de Koninklijke Lucht
macht is per 1 februari benoemd als onder
chef der administratie van het hoofdkwar
tier van de geallieerde NAVO-luchtmacht
in Centraal Europa (AAFCE). Hij volgt in
deze functie de Belgische brigade-generaal
A. G. Dewasme op. Generaal-majoor Van
Giessen is thans de oudste Nederlandse offi
cier op het hoofdkwartier van de AAFCE,
waar militairen van zes landen, Frankrijk,
Amerika, Engeland, Nederland, België en
Canada samenwerken.
HAARLEM EN OMGEVING
Brand. Voor een garage in de Rijnstraat
te Haarlem is woensdagavond omstreeks
half elf een auto in brand geraakt vermoe
delijk door een lek in de benzineleiding. De
voorzijde van de wagen stond direct in
lichtenlaaie en brandde geheel uit. Men kon
het vuur blussen met zand.
De voordrachtkunst van de zanger Harry
van Oss heeft zich gericht op het volkslied
Zij is er ook op gebaseerd en deze verhou
ding is ontstaan, doordat Harry van Oss
het volkslied ongerept brengt. Geen ver
langen naar persoonlijke schittering heeft
hem ertoe verleid een onwaarachtige, stijl
loze opschik aan te brengen of de natuur
lijke uitdrukkingskracht van het volkslied
door overlading een karikaturaal accent ie
verlenen. De stemcultuur volgens het be
ginsel van de zangkunst is geen op de voor
grond tredende factor geworden, die de
aandacht van de inhoud van het lied zou
kunnen afleiden. En toch kan men de zang
niet missen uit zijn voordracht. De zang
dan gezien als sfeerscheppend element of
als een middel tot typering, tot karakter
uitbeelding. De binding van het woord aan
de melodie brengt een voordrachtbeper
king met zich mede. De declamator, die
van de mogelijkheden der spreekstem alles
verwacht en een gedicht of een stuk proza
als totaliteit wil geven, zou de onafhanke
lijkheid van de muziek afwijzen. Maar
voor de voordrachtkunst van Harry van
Oss zou ik die gebondenheid niet gaarne
willen missen, omdat zij ruimte geeft aan
de fantasie van de toehoorder.
Zij, die aanwezig waren bij de voor
dracht, die Harry van Oss donderdagavond
voor de culturele kring 't Helm in gebouw
Monopole te Zandvoort heeft gegeven
hebben deze ervaring wel zeer intensief
kunnen beleven. Niet bij het vertelde ne-
gerverhaal over de opdracht van God aan
Abraham om zijn geliefde zoon Isaac te
offeren, hoewel dit als uitbeelding zeer ge
slaagd mocht heten. Maar wel bij de ge
zongen liederen, die de toehoorders los
maakten van de werkelijkheid van het
ogenblik en hen voerden naar de diepten
van een meditatieve verstilling. In al deze
liederen uit allerlei landen en streken, of
zij een religieuze of een wereldlijke inhoud
hadden, de liefde bezongen, de weemoed
om verloren idealen of een schrijnende le
venstragiek tot uitdrukking brachten, wer
den levenservaringen vertolkt, die ons we
zen hèbbën' gévormd. En daarbij-was ook
de bevrijdende humor.
Het zou te ver voeren om hier alle voor
drachten afzonderlijk te bespreken. Maar
wel zou ik aan de aangrijpende ballade van
de twee „conincskinderen" willen herin
neren aan het wrange „Cloques sonez"
met de beklemmende ostinate klokkenbe-
geleiding, het tere „I lost my baby" of het
sprankelende „Joli tambour". Interessant
was de zang van de Muezzin, die oproept
tot gebed. En verder hebben ook de kin-
derlijk-naieve, maar van diepe godsdienst
zin getuigende negro-spirituals veel indruk
kunnen maken.
Harry van Oss begeleidde zichzelf op de
tiensnarige luit. Die begeleidingen werden
niet een simpele harmonische achtergrond
voor de zang. Zij verkregen integendeel de
expressieve zin, die mede voor de betekenis
van het lied van grote invloed werd. Twee
toegiften volgden als dank voor het wanne
applaus en de bloemen, waarmede Harry
van Oss werd beloond. P. ZWAANSWIJK
Donderdagavond heerste er op de ijs
baan aan de Kleverlaan een gezellige
drukte en de stemming was mede dank
zij de prima verlichting en de muziek,
opperbest. De baan bevindt zich in uit
stekende conditie.
IJs en weder dienende houdt de politie
hedenmiddag haar gewestelijke kampioen
schappen op de baaan. Door het personeel
van de ijsbaan is een baan uitgezet, waarop
deze wedstrijden gehouden kunnen worden.
Zaterdagochtend houdt de Ketelaarschool
(ULO) wedstrijden voor de schooljeugd.
Zondagmiddag zal een grote kunstrij-
demonstratie worden uitgevoerd, door
jongelui van de HOKIJ, Houtrust Den
Haag.
Tussen half drie en drie uur zullen aan
treden: Wouter Toleda (10 jaar), Lilian
v. d. Graaf (14 jaar), Philip van der Mast
en mej. Kitty v. d. Muizenberg.
Zij die enkele jaren geleden de demon
straties van enkele bekende rijders en
rijdsters hebben aanschouwd zullen onge
twijfeld weer komen kijken. Het belooft
een uitstekende demonstratie te worden.
De Kennemer Vereniging tot oprichting
en instandhouding van mediseh-opvoed-
kundige bureaus heeft reeds in 1955 ge
vraagd om een hoger gemeentelijke sub
sidie dan de 2100 die zij volgens de thans
geldende regeling zou ontvangen. Zij had
in het genoemde jaar een tekort van bijna
10.000.—.
B. en W. hebben bij het algemeen subsi
diebesluit voor 1956 voorgesteld, aan de
genoemde vereniging en aan de Katholieke
Stichting voor de Geestelijke Volksgezond
heid, die ook een medisch opvoedkundig
bureau heeft opgericht, een subsidie te ge
ven van 20 percent der uitgaven voor ho
noraria, salarissen en reiskosten der beide
bureaus.
Daar er ook dan nog een aanvankelijk
exploitatie-tekort over 1955 voor de Ken-
nemer Vereniging overblijft, stellen B. en
W. verder voor, de voor dat jaar op basis
van de nieuwe regeling reeds toegekende
subsidie ad 9130 te verlagen met 2000.
In de zuster-zitkamer van het Haarlem
se Diaconessenhuis zijn woensdagmiddag
zuster M. E. Merison en mej. L. L. M. Bie
rens de Haan van de Haarlemse Vereni
ging voor Maatschappelijke Zorg voor Zie
ken bij hun afscheid hartelijk gehuldigd.
De eerstgenoemde heeft 32 jaar lang de
bovengenoemde vereniging door haar ar
beid gediend en mej. Bierens de Haan
31 jaar. Zuster Merison ontving bij deze
gelegenheid uit handen van wethouder
W. C. Bakker de gouden medaille in de
Orde van Oranje Nassau die haar door de
Koningin wegens haar verdiensten in het
maatschappelijk werk is toegekend.
Wethouder Bakker uitte voorts namens
het gemeentebestuur zijn bijzondere waar
dering voor het werk der beide dames en
mr. Th. A. Wesstra, voorzitter van de
Haarlemse Vereniging voor Maatschappe
lijke Zorg voor Zieken, voerde daarna het
woord om beiden, die in dit opzicht veel
pionierswerk hebben gedaan, te huldigen.
Voorts werd gesproken door ir. R. Dufour,
voorzitter van het bestuur van het Diaco
nessenhuis, in welk ziekenhuis het voor
naamste werkterrein van deze beide maat
schappelijke werksters lag, mevrouw Van
Dijk namens het „Comité Schouwburg
avonden", dat ten bate van dit werk
schouwburgvoorstellingen arrangeert, de
heer J. de Goeier namens de rusthuizen
in Haarlem, prof. dr. P. H. G. van Gilse,
zuster H. L. Saraber, namens de zuster-
kring van het Diaconessenhuis, zuster M.
A. M. Lippmann namens de maatschappe
lijke werksters in Haarlem en mej. C. J.
F. van Esch namens sociale zaken. Op dit
officiële gedeelte van de huldiging, dat
eindigde met een woord van grote dank
door de beide maatschappelijke werksters,
volgde een zeer drukke receptie, waarbij
onder meer vele artsen zuster Merison en
mej. Bierens de Haan complimenteerden.
Op de Kloppersingel was donderdagmid
dag de dertienjarige Wout van der Wielen
aan het schaatsen toen hij zo ongelukkig
kwam te vallen, dat hij met een gebroken
rechterbeen in de Deo moest worden opge
nomen.
Op het ondergelopen land aan de Antho
ny Fokkerlaan in Haarlem-Noord viel een
elfjarige jongen met zijn kin in een punt
van zijn schaats. Met een flinke vleeswond
is hij naar de Deo overgebracht.
De rechtbank te 's-Gravenhage heeft de
47-jarige accountant C. W. D. uit Den Haag
veroordeeld conform de eis tot anderhalf
jaar gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest en voorwaardelijke terbeschikking
stelling van de regering met een proeftijd
van drie jaar. De accountant werd schuldig
bevonden aan verduistering van 6400 uit
een erfenis, welke aan zijn schoonzuster
toebehoorde.
Haarlemmers maakten in
vrije tijd uitstekende rolprent
Na maanden van voorbereiding in
maart van het vorige jaar werd met de
eerste proefopnamen begonnen e-.i pas
na bet. overwinnen van talrijke technische
moeilijkheden, is thans de film „Brilstra en
zijn bromvlieg", naar het gelijknamige kin
derboek en radiohoorspel van de bekende
schrijver A. D. Hildebrand, gereed geko
men.
Het Algemeen Nederlands Instituut voor
Onderwijsfilms (A.N.I.V.O.), gevestigd aan
de Rijksstraatweg 276 in Oud-Schoten, de
producent van deze voornamelijk voor ver
toning aan de jeugd bestemde flim, kan
over het verkregen resultaat zeer zeker te
vreden zijn.
Het geheel is een bijzonder aardige, bijna
IV, uur durende, rolprent geworden, vol
spannende en komische momenten. Wij
twijfelen er dan ook niet aan, of deze film
zal bij het jeugdige publiek niet alleen,
maar ook bij vele ouderen in de smaak
vallen.
De regisseur, de heer J. van der Veldt,
als zodanig ook verbonden aan het toneel
gezelschap „De Ramplaanspelers", is er
met de hem ten dienste staande middelen
uitstekend in geslaagd de wonderlijke be
levenissen van de dorpssmid-uitvinder
Brilstra en zijn even avontuurlijke zoon
Hannes in een vlot en alleszins aanvaard
baar verhaal uit te beelden. De medespe
lenden, allen afkomstig uit het amateur
toneel, hebben hierin geen gering aandeel
gehad. De filmopnamen werden hoofdza
kelijk gedurende de avonduren en de zon
dagen gemaakt, terwijl praktisch al het be
nodigde materiaal zelf werd vervaardigd.
Zeer erkentelijk is de A.N.I.V.O. voor de
ondervonden medewerking van de burge
meesters van Haarlem en Velsen. De Bel
gische luchtvaartmaatschappij S.A.B.E.N.A.
stelde voor verscheidene opnamen een he
likopter ter beschikking. Voorts vormde de
ruïne van Brederode een niet beter te
wensen decor bij enkele spook-scènes.
De smid Brilstra uit het dorpje Onder
maten, ergens in Nederland, komt zo onder
de indruk van de technische details van
een helikopter, die in een weide dicht bij
zijn werkplaats een noodlanding moet ma
ken, dat hij prompt aan het experimente
ren slaat. Na een ontmoedigend begin
kiest zijn uitvinding, een soort hefschroef-
fiets, bestuurd door zijn zoon Hannes, die
als test-piloot fungeert, voor het eerst het
luchtruim. Het geheimzinnige gedoe van
vader en zoon is echter niet ongemerkt
aan de wel ijverige maar niet zo dappere
dorpsveldwachter voorbijgegaan. Deze
functionaris verdenkt de twee luchtpio-
niers er ernstig van de langgezochte kip
pendieven te zijn, maar dank zij de steun
van de burgemeester van het dorp, die zelf
op zoek naar een verborgen schat is. gaan
de Brilstra's vrijuit.
Na tal van verwikkelingen en teleurstel
lingen wordt eindelijk de kist met de gou
den munten gevonden en zien wij aan het
slot van de film Brilstra als de trotse di
recteur van de eerste Nederlandse brom-
vliegenfabriek.
Voor de afdeling Haarlem van de Neder
landse Genealogische Vereniging sprak de
heer J. L. van der Gouw, secretaris van
het Algemeen Rijksarchief in Den Haag
over de ontwikkelingsgeschiedenis van het
Nederlandse schrift. Bij onderzoekingen
in oude archieven komt men ook in aan
raking met het schrift van vroeger eeu
wen, dat sterk afwijkt van het tegenwoor
dige schrift. Beginnelingen vooral hebben
hier veel moeilijkheden mee. Door meer
inzicht in de schriftontwikkeling te ver
krijgen wordt het gemakkelijker om groter
vaardigheid in het lezen van oud-Neder
lands schrift te verwerven. Spreker begon
bij de Romeinse tijd, de letters van toen
waren de kapitalen, die men o.a. voor de
inscripties op gebouwen gebruikte. Deze
letters zijn tot op de huidige dag blijven
bestaan, het zijn onze hoofdletters, die wij
daaraan ontlenen. Hieruit vormde zich een
lopend handschrift voor brieven, het zoge
naamde oorkondeschrift. Omdat men zo
snel mogelijk wil schrijven vertoont het
handschrift steeds de neiging om te ver
wilderen waardoor het onduidelijker en
onleesbaarder wordt. Bij herstel daarvan
gaat men weer terug naar het oorspronke
lijke boekschrift. Steeds is er een wedloop
tussen netheid en snelschrift.
Het Romeinse cursief van de zesde eeuw
verviel tot een dode zijtak van het schrift.
Er ontstond de neiging om onder en boven
de regels uit te schrijven. Onder de in
vloed van het snelschrift ontwierp men
in de vijfde eeuw uit het oude kapitaal
schrift een goed en mooi boekschrift, dat
men het unciaal noemt, waarin bijbels en
boeken werden geschreven. Een moderne
variant hiervan is de libra van ongeveer
twintig jaar geleden. Deze letters bezitten
een zekere sfeer en vertonen vooral in
combinatie iets plechtigs.
Na de val van het Romeinse Rijk ont
stond in Gallië in de achtste eeuw uit het
Romeinse schrift het Merovingische schrift,
dat de invloed vertoont van minder gecul
tiveerde gebieden. Het Romeinse schrift
ontwikkelde zich toen in verschillende
streken met alle mogelijke verwilderingen
en eigen karakter tot o.m. het schrift van
de Westgoden. Langobarden, Angel-Sak
sen en Ieren. Door de orde en rust in het
Rijk van Karei de Grote werd door de
kunst ook een beter en duidelijker schrift
voortgebracht. De kleine letter of minuskel
ontstond. Een kenmerk daarvan is het
schrijven tussen vier lijnen voor de kop
pen en staarten van de letters. Het is een
uitgebalanceerd en nieuw type. Men noemt
dit de Karolingische minuskel of het Caro
lina. Omstreeks 825 is dit proces vrijwel
afgelopen. De meeste van deze letters zijn
thans nog gebruikelijk.
Invloed der gothiek
De stijl van de gothiek had ook zijn in
vloed op het schrift, deze ontwikkeling
liep van 900-1400. Waren eerst de letters
rond van vorm. onder invloed van de go-
thische stijl werden zij spits en zelfs recht
hoekig. De leesbaarheid werd er niet dui
delijker op. Men ging alle gebroken delen
weer aan elkaar passen, hetgeen een effect
gaf als de mazen van kippengaas. Het
aesthetisch effect was gunstig, niet echter
de leesbaarheid. Men ging nu ook veel
afkortingen toepassen, waardoor het schrift
een geheimzinnig karakter verkreeg. Men
meende vroeger, dat er van schrift gehei
me krachten uitgingen, vooral bij weinig
ontwikkelden speelde dit een grote rol. Bij
het lezen werd men dan gewaarschuwd
door een streepje boven de afkorting. Deze
gewoonte is uit het oud-Latijn afkomstig.
Als einresultaat ontstond het laat-gothf-
sche schrift of rotunda van de vijftiende
eeuw. Hieruit ontwikkelde zich het oud-
Hollandse schrift of fractuur van de ze
ventiende eeuw: het is de geschreven mi
nuskel van het gothische schrift, die thans
alleen nog in Duitsland gebruikt wordt.
Vervolgens ontwikkelde zich een nieuwe
vorm van het schrift in de tijd van de
humanisten, die zeiden dit te ontlenen aan
de antieken, in werkelijkheid gaat dit ech
ter terug op het karolingische schrift; men
noemt het de antiqua. Hieruit ontwikkelde
zich onze kleine letter. Dit proces verliep
van het zuiden naar het noorden, waar zich
het oud-vaderlandse schrift nog geruime
tijd bleef handhaven. Het gothische en
humanistische (voor het Latijn) schrift
werd nog lang naast elkaar gebruikt. Ten
tijde van de Hollandse Renaissance in de
zeventiende eeuw ontstond ons huidige
schrift, het nieuwe alfabet in lopend schrift.
Het tegenwoordige schrift is ook gedege
nereerd en is de duidelijkheid aan de snel
heid opgeofferd. Bij het zoeken naar een
nieuw schrift gaat men nu weer terug naar
het cursief van de Humanisten.
De heer Van der Gouw lichtte zijn voor
dracht toe door lantaarnplaatjes met af
beeldingen van de besproken lettertypen.
Na de pauze demonstreerde de spreker op
het schoolbord de ontwikkelingsgang en
schrijfwijzen van verschillende letters, in
het bijzonder die, welke bij archiefnaspo-
ringen vaak moeilijkheden opleveren. Ver
schillende vragen werden nog door spreker
beantwoord, waarna de voorzitter de heer
H. Ph. Callenfels de heer Van der Gouw
zeer hartelijk dankte voor zijn buitenge
woon interessante en leerzame lezing.
Indien de voetbalwedstrijden voor de leden
van RCH zondag worden afgelast zullen de
voetballers zondag op het ijs komen voor
schaatswedstrijden. Deze schaatswedstrijden
worden gehouden op het ijs van de jacht
haven in Heemstede en beginnen zondagoch
tend om elf uur.
3-3% Nederl.'47
3 Ned1. 1962/64
A. K. U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek
gew.Philips Gloeil.
Nieuwe Philips
pref.Philips Gloeil.
Unilever
Wilton Feijenoord
Dordtsche Petrol.
Konkl. Petroleum
A'dam Rubber
Holl. Amer. Lijn
N. Scheepv. Unie
Phs. van Ommeren
H. V. A
Verg. Deli Mijen
Amsterd. Bank
Ned. Handel Mij.
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
U. S. Steel
General Motors
Shell Union
Tidewater
Slotkoers
gisteren
99%
100%
317
305
27214
440
312
330%
322 !4
19814
335%
275
667 !4
642
128%
215
199%
264
137%
145
266
248
250%
261%
70
154%
54
129%
70%
33%
Openings
koersen
99%
100%
317%
305
272
291
435
312
330
322
198%
336
274
668
642%
128
216
199%
264
139
144%
266
248
250%
261%
69%
154
54%
131%
71
33%
