Actie voor de vogels gaat krachtig voort WYBERT u HOFNAR GE VA PAN 36 In Haarlem en omgeving worden honderden vogels gevoed Moord met staatsie Geen vogeljacht in het voorjaar? invallend daglicht BOUQUET FEUILLETON DONDERDAG 23 FEBRUARI 1956 foto's maken br, Uitstel eerste oefening voor leerlingen van avondlycea Zeer grote haringvangsten bij Dunmore East, Ierland Actie levert resultaten op Zeepost Examens Moeder en zoontje door rioolgassen omgekomen Goudvoorraad gestegen met 25 miljoen gulden Politierechter maakte korte metten McCarthy liet zich weer eens horen Makarios III eist amnestie voor politieke gevangenen Londen stelt vliegende „brandweerbrigade" in Geharrewar tussen Britse Roomsen en Protestanten Jubilarisssen bij het PEN door Wil Wanting Het landelijk comité voor vogelvoedering heeft van Koningin Juliana en Prinses Beatrix een belangrijke gift ontvangen voor hulpverlening aan de vogels. Er zijn inmiddels zes ton voedsel naar het eiland Vlieland en Terschelling verzonden met een boot vanuit Den Helder. Tot heden, aldus het comité, is er 14.000 aan giften binnengekomen, maar er is per dag ongeveer 2500 nodig. Financiële hulp blijft dringend gewenst. (Het gironummer van het comité Winter voeding van vogels is 656500.) Het bestuur van de Koninklijke Neder landse Jagersvereniging heeft vandaag een telegram aan het presidium van de inter nationale jachtraad te Parijs verzonden. Daarin wordt verzocht bij de regeringen van de 23 bij de jachtraad aangesloten lan den pogingen in het werk te stellen om de voorjaarsjacht in de betreffende landen voor dit jaar geheel te verbieden. De uit zonderlijk strenge winter, die ontelbare vogels tot slachtoffer maakt, heeft de ver eniging tot deze stap gebracht. Dit heeft de directeur der jagersvereniging, de heer C. Rueb, meegedeeld. Op verzoek van de Sophia-vereniging heeft de directie der K.L.M. alle vliegers instructie gegeven uit te kijken naar hon gerige vogels. Zij zullen radio-telefonisch aan de Rijksluchtvaartdienst in de ver keerstoren mededelen waar de vogels zich bevinden. Via de verkeersleider der K.L.M. zal daarvan dan de Sophia-vereniging wor den ingelicht, die maatregelen kan treffen voor de voedselvoorziening. Een vijftigtal uitgehongerde meeuwen heeft in Bergen op Zoom een patat.es- friteskraam geplunderd. De vogels kwamen plotseling uit de lucht gedoken en aten de voorraad frites in korte tijd op. Ook de ratten zijn brutaal. Op diverse plaatsen worden ze door de honger uit hun schuilplaatsen verdreven, trekken de vel den in en vallen uitgeputte vogels aan. Vele vogels zijn op deze manier reeds om gekomen. Het warmere weer heeft in Italië tot gevolg gehad dat huizen instortten tenge volge van lawines en sneeuwverschuivin- gen. In Joegoslavië beschiet het leger de ijsformaties in de rivieren met artillerie en voorkomt op die wijze dat er grote over stromingen plaatsvinden, waarvoor gevaar bestaat bij de met ijs volgepakte Donau. ADVERTENTIE GEVAERT met de nieuwe dubbel-gevoelige ROLFILM De minister van Oorlog heeft zich op verzoek van zijn ambtgenoot van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen bereid verklaard aan leerlingen van gesubsidi eerde avondlycea uitstel van eerste oefe ning te verlenen, indien wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: De studie aan het avondlyceum moet zijn begonnen vóór of uiterlijk in het kalender, jaar, waarin de leerling 18 jaar wordt en de genoten vooropleiding en de bij de stu die gemaakte vorderingen moeten zeker heid geven, dat er een redelijke kans van slagen bestaat. Geen uitstel wordt verleend aan degene, die de studie aan een dagschool voor mid delbaar of voorbereidend hoger onderwijs wegens onvoldoende vorderingen staakt en zich daarna aanmeldt als leerling van een avondopleiding. Ook in Oost-Duitsland dreigen de rivie ren te overstromen. Kou en roebels De Sovjet-regering zal 50.000 roebel (circa 45.000 gulden) schenken aan het Italiaanse Rode Kruis ten behoeve van de slachtoffers van de koude in Italië. De Russische am bassadeur in Rome, Bogomolov, heeft dit woensdag aan president Gronchi meege deeld. Door het arme zuid-Italië, dat sterk van het barre winterweer te lijden heeft, gaat een golf van door communisten geïnspi reerde betogingen van werklozen. De Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Tambroni heeft zaterdag gewaar schuwd dat krachtig zou worden opgetre den tegen het voor politieke doeleinden uit buiten van de moeilijkheden, die de voor Italië zeer ongewone periode van drie we ken felle koude heeft meegebracht. Volgens het communistische dagblad „Unita" hebben duizenden werklozen in de afgelopen 48 uur in tenminste 38 door hevige koude en sneeuwval getroffen ge bieden betoogd voor contante uitbetaling van extra-hulpverleningsgelden. In de afgelopen twee dagen hebben zich te Rome, Comiso en Foggia botsingen tus sen betogers en politie voorgedaan. Scheveningers kopen van leren „Operatie Haring" tussen de kleine Ierse haven Dunmore East en Scheveningen is weer hervat na de aankomst van de Ne derlandse vissersboot Simon en Peter" d:e een lading van ruim 3.000 kantjes zou in nemen. Roger Shipsey, agent van F. Vro lijk te Scheveningen zei, dat de haring scholen in Dunmore de grootste zijn in de geschiedenis van de haven. De haringen worden gevangen door ongeveer 25 tot 30 Ierse trawlers en overgeladen op de Ne derlandse schepen aan de kade. Zij wor den direct naar Nederland vervoerd zodra ze zijn schoongemaakt, ingezouten en ge kaakt. Shipsey zei te hopen, dat de scholen tot volgende maand bij Dunmore zullen blij ven, maar zoiets is niet te voorspellen. „Mo menteel verdienen de Ierse vissers veel geld, want de Nederlanders willen 3000 kantjes per dag kopen". De plaatselijke vissers, met de herinne ring aan het seizoen van verleden jaar dat zes maanden duurde inplaats van zes we ken, hopen op een herhaling. Men meent dat verleden jaar een record werd geves tigd voor dit deel van de wereld wat be treft de hoeveelheden haringen die gevan gen werden. (U.P.) Nederlander in UNO-functie. De Ne derlander C. H. Edelman is tot vice-presi dent gekozen van de subcommissie van de Europese Agrarische Commissie, welke in de Portugese hoofdstad in vergadering bijeen is. De Zweed G. Ytterborn werd president. Een tocht door de polders om Haarlem heeft niet alleen in de zomer zijn bekoring, maar ook thans nu de velden met sneeuw bedekt zijn. Men geniet van prachtige ver gezichten, vooral als de zon schijnt. Be schouwt men hier en daar de velden nader dan blijkt dat er zwarte plekken zijn. Vogels zijn in angst bij elkaar gekropen, maar de dood heeft ze overvallen. Uitgeput door de honger of door het vliegen tegen de sterke wind zijn ze neergestreken. Deze droeve dingen ziet men niet alleen op de weilanden, maar ook op brede vaar ten en het Noordzeekanaal. Mogelijk heb ben meerkoeten wat willen uitrusten op het ijs, waarna hun poten of vleugels vast gevroren zijn. Gelegenheid ojn de veilige plaats op te zoeken is niet mogelijk ge weest. Deze ervaringen op een tocht door de polders zijn droevig. Vele vogels sterven wegens gebrek aan voedsel, aan uitputting of door bevriezing. Gelukkig treft men op vele plaatsen geestdriftige Haarlemmers aan, die er op uitgetrokken zijn om te trachten het leed der vogels te verzachten. Tot in de verre omtrek treft men ze aan, om voedsel uit te strooien voor de in nood verkerenden. Dat zij dit doen is te danken aan de spon tane reactie van de bewoners uit Haarlem, Heemstede en Bloemendaal, die steun ver lenen aan het Vogelramp-actiecomité Haarlem 1956. Dinsdag was er vijftien ton voedsel bezorgd in de Ridderstraat en de vele depots en woensdag .zestien tot zeven tien ton. Dierenhospitalen Hier en daar zijn hospitaals voor de vogels ingericht. Wij zagen er een in de kinderboerderij in de Noorderhout, waar bevroren dieren werden gebracht. Leden van Hout en Plantsoenen zorgen er voor, dat de vogels ontdooid worden, waarna deze verpleegd worden tot de vorst afge lopen is. Het verdient geen aanbeveling de dieren terstond weer de vrijheid te geven. Over het sympathieke werk van de werf baas van Van Hattum en Blankevoort te Spaarndam schreven wij reeds. In de pol der en bij het water van het Spaarne en de Mooie Nel zijn honderden koeten bijeen, die niet in staat zijn voldoende voedsel te vinden. In de winter leven zij van gras. De Haarlemse vogelvrienden zorgen voor voedsel. Vele dieren bevriezen of kunnen door uitputting niet meer opstijgen. Deze vogels, over het algemeen koeten, worden eerst ontdooid bij het fornuis in de keuken van de werfbaas en als blijkt, dat ze weer kunnen lopen, worden ze in een verwarm- Met de volgende zeeschepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: s.s. „Highland Chieftain" 28 februari; Australië: s.s. „Strathnaver" 1 maart (via Engeland); Brazilië: s.s. „High- land Chieftain" 28 februari en s.s. „Argen tina" 3 maart; Canada: m.s. „Noordam" 1 maart; Chili via New York 1 maart; Ned. Antillen: m.s. „Poseidon" 27 februari; Nw. Zeeland: via Engeland 3 maart. de schuur ondergebracht. Er zijn er reeds meer dan honderd; slechts enkelen zijn niet in leven gebleven. Langs het Noordzeekanaal, bij Buiten huizen, de ponten van Velsen en het sluis- eiland te IJmuiden, zijn ook plaatsen, waarheen Haarlemmers trekken om de hongerigen van voedsel te voorzien en zieke vermoeide of bevroren vogels op het droge te brengen. Gelukkig laten vele Haarlemse vogel liefhebbers zien, dat zij zich het lot van de in nood verkei-enden aantrekken. Zij voe len zich gesteund door de inwoners uit Haarlem, Bloemendaal en Heemstede, die er voor zorgen, dat geld en voedsel be schikbaar worden gesteld om de vogels te helpen. Leiden: Doctoraal examen Scheikunde: mevr. N. J. GinjaarMaas, Leiden; G. Rie- zebos, Leiden. Kandidaatsexamen A Wis- en Natuurkunde: F. W. de Bruyn, Den Haag. Idem A en D: F. Oort, Leiden. Idem L: mej. J. Stapensea, Oegstgeest; J. W. E. Muyzert, Leiden. Doctoraal examen Rechten: mej. H. G. M. L. Engel, Rotterdam; mej. Ph. Luteyn, Den Haag; W. J. Houwink, Schalkhaar. ADVERTENTIE Bescherm Uw keel en voorkom verkoudheid met ln Leeuwarden is de 33-jarige mevrouw H. RodenhuisWierda overleden, bijna tegelijkertijd met haar 9-jarig zoontje Bertus tengevolge van het inademen van giftige rioolgassen. Aanvankelijk bestond grote onzekerheid omtrent de doodsoor zaak, die men aanvankelijk zocht in giftige medicamenten, want de heer en mevrouw Rodenhuis en twee hunner kinderen, de 12-jarige IJsbrand en Bertus lagen met griep te bed. De twee jongste kinderen waren bij familie ondergebracht. Het gezin woont in de Grote Kerkstraat te Leeu warden. Eergisterenmorgen kwam het oudste kind, die bij zijn broertje Bertus sliep bij zijn vader met de mededeling, dat hij zich niet goed voelde en dat Bertus ook ziek was. De vader ging naar de kamer en trof zijn zoontje dood in bed aan. Toen hij de onheilstijding aan zijn echtgenote wilde biengen, constateerde hij tot zijn grote ontsteltenis, dat ook deze was overleden. Onmiddellijk werd een onderzoek ingesteld. Bij sectie op de lichamen bleek dat er zich giftige gassen in bevonden. Deskundigen van de gemeentelijke lichtbedrijven con stateerden gisteren, dat rioolgassen door een lek in de woning van de familie Roden huis zijn binnengedrongen en dat de gassen via een gootsteen de slaapkamers bereikten. Omdat het gezin aan griep leed, was de weerstand ondermijnd met het gemelde noodlottige gevolg. Het oudste jongetje is naar een ziekenhuis te Leeuwarden over gebracht. Zijn toestand baart geen zorgen. De heer Rodenhuis is bij familie onderge bracht. Vandaag zal de straat bij de familie Rodenhuis worden opengebroken om het lek te herstellen. Weekstaat Nederlandsche Bank Ook de verkorte balans van de Neder landsche Bank opgemaakt per 20 februari vertoont weinig opmerkelijke mutaties. Het Rijk heeft betalingen verricht tot een be drag van f 36 miljoen en zag zijn tegoed daardoor dalen tot f 352 miljoen. Dit geld is wederom ten goede gekomen aan de handelsbanken, die het hebben gebruikt om de dure voorschotten bij de Centrale Bank af te lossen en hun eigen saldo te ver groten. Voorschotten zijn dientengevolge met f 16 miljoen gedaald tot f 38 miljoen en het tegoed van de handelsbanken is met f 18 miljoen gestegen tot f 597 miljoen. De kredietinstellingen zijn dus de nieuwe periode, die tot 21 maart zal duren, wel met een behoorlijk saldo ingegaan. Naar schatting bedraagt het verplicht aan te houden tegoed in dit tijdvak circa f 550 miljoen. De Centrale Bank is er voorts toe over gegaan haar voorraad goud en gouden munt te vergroten, waarschijnlijk weder om door omzetting van convertibele valuta in edel metaal. De desbetreffende post is met f 26 miljoen aangegroeid tot f 3.301 miljoen. De vorige vergroting van de goud voorraad dateert van eind december 1955, toen de aanwas f 33 miljoen beliep. De netto deviezenreserve is met een bijna ge lijk bedrag gedaald tot f 1.444 miljoen. Goud en deviezen tezamen zijn met f 1 miljoen aangegroeid tot f 4.745 miljoen. Van de overige mutaties zij vermeld een lichte toeneming van de bankbiljetten, nl. met f. 5 miljoen tot f 3.780 miljoen. Van de geldmarkt valt weinig opmerkelijks te vertellen. De situatie hier is vrij rustig en daggeld is niet zo enorm krap als het lange tijd geweest is. De notering blijft echter gehandhaafd op 1 percent. De Centrale Bank heeft in de afgelopen week geen schatkistpapier kunnen plaatsen. Ook in de stand van het schatkistpapier, verstrekt door het ministerie van Financiën, zijn de mutaties van zeer beperkte betekenis. i— Pommeltje wist niet, waarheen hij nu verder moest. Toen hoorde hij achter zich iemand kuchen; hij keek om en zag een klein mannetje, met 'n baard en een anker op zijn arm getatoueerd. „Zoek je iets?", vroeg het mannetje. „Ja", zei Pommeltje. „Ik moet naar Bollebozenland, maar ik weet niet, hoe ik ver der moet!" „Bollebozenland?", zei het kereltje. „Dat ligt over zee." „Zo", zuchtte Pommeltje. „Maar hoe kan ik daar nou komen?" „Varen, natuurlijk!", zei de ander, en trok aan zijn pijpje. „Ja", zei Pommeltje bedrukt. „Maarre.ik heb toch geen boot!" „O", zei het mannetje. „Een boot? Die kan je wel lenen; ik ben zeeman, zie je". ADVERTENTIE Vraag uw winkelier! Tweemaal heeft de politierechter te Am sterdam woensdag onmiddellijke in hech tenisneming van een verdachte gelast. Het eerste geval betrof een boekhouder uit Den Haag, die in het vorige jaar zich 45 gulden uit een aan hem toevertrouwde collectebus van de Nationale Reclasseringsdag had toegeëigend. „Bent u weer aan het collec teren?", vroeg de politierechter de ver dachte, die met een speldje van het Rode Kruis (het was een donorspeldje) op zijn revers voor het hekje verscheen. De offi cier van Justitie eiste tegen deze boek houder een maand gevangenisstraf, en te vens ter beschikkingstelling van de rege ring. De politierechter vond echter de ter beschikkingstelling wel wat heel erg, en veroordeelde de verdachte tot 6 weken ge vangenisstraf. „Maar dan ook onmiddellijk zitten". Het tweede geval betrof een Amster dams koopman, die de opbrengst van hem in consignatie gegeven goederen in eigen zak had gestoken. „U bent al een paar maal voor iets dergelijks veroordeeld. Maar tel kens is de straf weer bij diverse konink lijke besluiten kwijtgescholden. Wel aan de lopende band verduisteren en nooit de gevangenis in: dat is te bar. Drie maanden gevangenisstraf op staande voet", aldus de politierechter tegen deze koopman. NEW YORK (Reuter) De Amerikaanse senator McCarthy, de republikeinse „com munistenjager", heeft te New York ver klaard dat de Verenigde Staten onder de laatste drie presidenten „de Aziatische vol ken hebben geleerd hoe zij zich aan het communisme moeten overgeven. De sena tor zei op een bijeenkomst, gehouden ter gelegenheid van de herdenking van Washington's geboortedag, dat de Verenig de Staten onder Roosevelt, Truman en Eisenhower „de Aziatische volkeren heb ben geleerd hoe zich met het communisme te verzoenen, hoe in de communistische kaart, te spelen en hoe zich aan het com munisme over te geven". Hij zei dat de Verenigde Staten moeten weigeren ook maar een cent Amerikaanse hulp te geven aan landen die met commu nistisch China handelen, zolang zich nog Amerikanen in communistisch Chinese ge vangenschap bevinden. Ook geallieerde landen die strategische materialen leveren aan communistische landen zouden geen Amerikaanse hulp moeten ontvangen, zo zei hij. NICOSIA (Reuter). - Men verwacht dat aartsbisschop Makarios III, de leider van de beweging op Cyprus voor aansluiting van het., eiland bij Griekenland, aan de Britse gouverneur, veldmaarschalk Sir John Harding, een afwijzend antwoord zal geven op de Britse voorstellen voor zelf bestuur. De aartsbisschop heeft de voor stellen besproken met de ethnarchische raad van de Grieks-Orthodoxe kerk. Naar verluidt heeft de raad zijn antwoord aan Sir John Harding goedgekeurd. Volgens politieke kringen blijft de aartsbisschop vasthouden aan zijn eis van een algemene amnestie voor politieke gevangenen. Naar verluidt willen de Britten geen amnestie op grote schaal toestaan In deze kringen gelooft men, dat het negatieve antwoord van Makarios zal neer komen op een schorsing van de onderhan delingen. Makarios zou de besprekingen willen hervatten, als de amnestie toege staan wordt. Bemiddeling Het Labour-parlementslid Noel-Baker is uit Londen op Cyprus aangekomen om te bemiddelen. Noel-Baker, die Grieks spreeKx, was tien dagen geleden al op Cyprus. Hij geniet het vertrouwen van zowel Sir John als Makarios en heeft de zegen van zoweJ de Labour-oppositie als de conservatieve regering. Men gelooft dat Makarios nu met zijn definitieve antwoord zal wachten. Vergelding De verzetsorganisatie EOKA heeft ver klaard dat een Brits soldaat, die zij sinds Kerstmis als gijzelaar vast houdt, zal wor den terecht gesteld, indien een jonge ter dood veroordeelde Griekse Cyprioot wordt opgehangen. De EOKA, die vereniging van Cyprus met Griekenland voorstaat, maak te dit bekend in pamfletten, die in Limas sol werden verspreid. De moeder van de soldaat heeft konin gin Elizabeth verzocht te bewerkstelligen, dat het leven van haar zoon wordt ge spaard door begenadiging van de ter dooci veroordeelde Cyprioot, Michael Karaolis Groot'Brittanni'è ivapent zich tegen een atoomoorlog LONDEN (Reuter) In een memoran dum over de begroting voor het Britse leger voor het tijdvak 19561957, waarmee een bedrag is gemoeid van 479 miljoen pond sterling, wordt medegedeeld, dat het Britse leger een mobiele „stootbrigade" van infanteristen zal vormen, die naar elk deel van de wereld zal kunnen vliegen om de regeringen van Britse gebiedsdelen, die door plaatselijke opstanden worden be dreigd, bij te staan. Volgens de Britse minister van Oorlog, Head, maken de com munistische oogmerken in de koude oor log het nodig, dat Groot-Brittannic enige eenheden in voortdurende paraatheid houdt om in enig deel van de wereld bur gerlijke regeringen van overzeese gebieden waarvoor Londen verantwoordelijk is, te steunen. De geraamde uitgaven, die vijf miljoen pond minder zijn vergeleken met het vorige financiële jaar, voorzien in ingrij pende veranderingen om het leger aan te passen aan mogelijke oorlogvoering met atoom- en waterstofbommen. De Britse regering heeft blijkens het memorandum het voornemen, de doeltreffendheid van de strijdkrachten niet door te veel ver schillende wapens te séhaden. Dit zal wor den bereikt door de infanteriedivisie te behouden, doch haar waar nodig te split sen in „sterke, op zichzelf staande groe pen". De huidige pantserdivisie is te log gebleken om snel op te treden, waardoor zij de mogelijkheden van het gebruik van kernwapens niet zou kunnen uitbuiten. Tenslotte wordt vermeld, dat geoefend zal worden met het geleide projectiel „Cor poral", dat de Verenigde Staten zullen ver schaffen. LONDEN (Reuter) Britse protestantse leiders hebben aanvallen gedaan op het rooms-katholicisme. De Anglicaanse bis schop van Manchester, dr. Greer, verklaar de, dat het rooms-katholicisme en het com munisme „gelijke aanspraken" maken en dat zij nooit ongelijk bekennen. Dr. Greer zei dit naar aanleiding van een pamflet, waarin de aandacht gevestigd werd op de gedenkdag van de terechtstelling van aarts bisschop Cranmer in 1556 wegens hoogver raad. Op de brandstapel herriep hij zijn geloof in de Pauselijke oppei'heerschappij. Dr. Greer zei, dat de „rooms-katholieke kerk wellicht haar handelswijze heeft ver anderd, doch niet haar beginselen. De kerk oordeelt, doch kan zelf niet geoordeeld worden. Zij spreekt en lc«ii nooit dwaleri". „Het enige politieke stelsel dat dezelfde aanspraken doet gelden, is het communis me", aldus de bisschop. De tweede aanval kwam van de protes tantse vereniging die van de-BBC eist dat zij haar verontschuldigingen aanbiedt en een verklaring intrekt, gedaan tijdens be antwoording van vragen, dat Petrus de eerste Paus was. Volgens de protestantse vereniging is het n'ooit bewezen, dat Petrus in Rome is geweest, dat hij ooit Paus was of rooms-katholiek. Een rooms-katholieke woordvoerder heeft de bisschop van Manchester van „geestelijk bankroet" beschuldigd. Pater Dwyer, van het rooms-katholieke missie genootschap, zei tijdens een dienst te Sa- ford bij Manchester, dat de bisschop schijnt te willen zeggen, dat „de kerk van God niet meer recht van spreken kan opeisen dan een politieke partij". „Dat is werkelijk de vreemdste erkenning van geestelijk bank roet, ooit van een preekstoel verkondigd", zo zei hij. „In een tijd dat niet slechts rooms-katho- lieken, doch ook vele andere Christenen te lijden hebben van marteling, gevangen schap en dood in het verzet tegen het atheïstisch communisme, achten rooms- katholieken onvruchtbare polemieken van deze aard misplaatst," aldus pater Dwyer. Zaterdag 25 februari zal de heer J. Kant, wonende te Santpoort-station, en als tech nisch opzichter B werkzaam bij het Pro vinciaal Elektriciteitsbedrijf van Noord holland, vijfentwintig jaar in overheids dienst zijn. Woensdag 29 februari zullen de heren L. J. van der Tooien, hoofdingenieur te Santpoort-dorp en P. J. de Wit te Haarlem, werkzaam als technisch ambtenaar in al gemene dienst bij het PEN de dag herden ken, waarop zij voor vijfentwintig jaar bij dit bedrijf in dienst traden. Donderdag 1 maart zullen de heren H. L. van Dijk te Haarlem, technisch hoofd ambtenaar B; J. N. van Lohuizen te Bloe mendaal, technisch ambtenaar B en E. B. van Zwol te Haarlem, technisch hoofd ambtenaar B, hun vijfentwintigjarig dienstjubileum bij het PEN herdenken. In het kille grijze licht van de regen- morgen liet Van Abel zijn gedachten af dwalen. Hij staarde op zijn schrijftafel, over zijn grootboek en over de koetsiersbriefjes en peinsde, gelukkig en tevreden, over zijn succes. Als stalhouder en als pension houder. „HmmKrelis zei, dat we bove' moste' komme',,. Van Abel schrok op. Hij was zo vsr weg geweest met zijn gedachten, dat hij niemand had horen bin nenkomen en met een schok ontwakend uit zijn plezierige half droom, staarde hij een ogenblik verbaasd de beide mannen aan, die, in natte koetsiersj assen gehuld, op de drempel stonden van de deur, die hij nooit dicht deed, omdat hij zo van achter zijn schrijftafel tevens het gangportaal kon overzien, waarop de keuken, de personeels- kamer, de trap naar beneden en naar boven, de deur van de diensttrap naar de stal en de deur van de tuigkamer uitkwamen. „Eho, ja Van Abel herinnerde het zich en zette zich in postuur. „Ja, dat is waar ook. Je moet eens even luisteren, Kabelaar! De portier van Grand heeft vanochtend opgebeld, dat mr. Van I)oorn, die gisteren telegrafisch een rijtuig bij ons had besteld om hem 's avonds aan het station af te halen, geen rijtuig heeft gezien. Hij moest nu gaan lopen en hij is woedend. Ik had jou toch gisteren die be stelling gegeven Kabelaar? En als je om kwart over vijf uitrijdt, dan kun je toch zeker wel op tijd zijn om een oude klant, die om zes voor half zes met de trein aankomt, op te vangen!" Maar Kabelaar toonde zich weinig geïm poneerd. In zijn olijk rond gezicht gingen zijn kaken rustig op en neer, een beweging die de aanwezigheid verried van een tabakspruim a'chter het zwarte brokkelig gebit, dat nu in een vriendelijke grijns zichtbaar werd. „Krek zoals u segt meneer, en gister avond was ik wis en waarachtig op tijd an 't station. Maar die gooser, die me besteld hèt, die ken ik niet. Toen er dan ook een feine meneer naar me toekomp en segt, koetsier naar Grand, toen seg ik, stap d'r maar in. En ik rij hem naar Grand en hij geef me een gulden fooi." Als overtuigd, dat de eenvoud van dit pleidooi verder aan alle critiek een onverbiddelijk stilzwijgen moest opleggen, klemden Kabelaar's lippen zich weer vast om de tabakspruim, die aan het zelfvoldaan profiel van zijn wangen een vreemdsoortig relief verleende. Maar Van Abel liet zich niet op die manier met een kluitje in het riet sturen, Hij was driftig van aard en met Kabelaar had hij het wel vaker aan de stok gehad. „Da's nu allemaal goed en wel", snauwde hij, „Maar die smoesjes ken ik. Het is hier en gunder altijd hetzelfde liedje als jullie bestellingen aan het station hebben." Kabe laar's gezicht tekende zich de opkomende neiging af zijn baas in de rede te vallen en de tabaksknobbel begon in zichtbaar protest op en neer te dansen. Maar Van Abel was hem voor: „Nee, zeg nu maar verder niets. Aan het station zijn jullie allemaal gewone snorders, of je besteld bent of niet. Als iemand je dan een gulden toestopt...." Kabelaar's pruim maakte wilde tuime lingen langs zijn wang van onder naar boven en van boven naar onder. „....dan", brieste Van Abel, „Dan zijn jullie altijd de naam vergeten van de klant, voor wie je besteld bent." „Ja, maar hij moest toch naar Grand, en.Kabelaar scheen zelf te voelen dat dit toch eigenlijk een lam excuus was en inziende, dat hij nu meteen de beschuldi ging over zijn kant had laten gaan, de fooi niet aan het einde maar aan het begin van de rit te hebben opgestoken, deed hij er nu verder het zwijgen maar toe en bleef mokkend staan kauwen. „Enfin, man, je bent voor het laatst ge waarschuwd," zei hij rustig, „je vraagt dus in het vervolg eerst altijd beleefd, wat de naam is van je vrachtje. En je wacht net zo lang tot de klant, die je besteld heeft, komt opdagen. Het moet uit zijn met die snordersmanieren. Als je het mij nog eens lapt, krijg je b^te." Iets mopperend van „En als ze mijn nou bedonderenslofte Kabelaar heftig pruimend door de gang naar de diensttrap. Van Abel keerde zich tot de andere koet sier, die tijdens de levendige dialoog met Kabelaar bescheiden had staan wachten, de zwarte koetsiershoed in de hand. „En nu jij Rumpeldink. Wat is dat gis teren geweest met de bles?" De aangeprokene kuchte even, het kuch je van een bescheiden man. „De bles was kreupel meneer." Hij had een zachte stem. Zijn houding was beleefd en onderdanig. „Heb je er bij het inspannen niets van gemerkt?" vroeg Van Abel. „Nee meneer, eerst onderweg. Er zat iets tussen één van de ijzers. Ik heb hem wat laten rusten, maar het werd steeds erger. De hoefsmid heeft hem onder handen ge nomen." „Jammer", vond Van Abel.. „En had je geen gelegenheid ons op te bellen? Freule Van Havelandt heeft de hele tijd zitten wachten, want zij had zo graag de optocht nog gezien. Haar tuinman heeft mij van morgen al een briefje vol klachten van haar gebracht. Enfin" onderbrak hij zichzelf schouderophalend „Zolang dat oude mens daar op dat afgelegen landgoed het zonder telefoon meent te kunnen stel len, zolang loopt zij altijd de kans dat zij niet meer gewaarschuwd kan worden, als er iets misloopt met bestellingen." „Trouwens, meneer", vulde Rumpeldink aan, „het gebeurde op de Mathildeweg, u weet wel, daar waar geen huizen in de buurt zijn en toen ik hier weer terug was, heb ik u nog willen waarschuwen, maar. Rumpeldink zweeg onthutst, want van beneden uit het wagenhuis klonk een vaag en vreemd rumoer en dan plotseling een rauwe kreet, die ook Van Abel deed op schrikken en verbaasd luisteren. Verschil lende stemmen schenen opgewonden door elkaar te klinken, dan was het opeens weer even stil, maar nu klonk ruw gestommel op de diensttrap. De deur, die deze van het gangportaal afsloot zwiepte open en voor Van Abel uit zijn stoel overeind was ge komen, stond hijgend en doodsbleek in zijn blauwe werkkiel Jan de wagenpoetser mid den in het kantoor. „Meneer," stotterde hij, „meneer. „Wat is er aan de hand? Wat is er dan aan de hand, kerel?" vroeg Van Abel, vol komen onthutst door de plotselinge ver schijning van de poetser en door diens bleke ontstelde gezicht. „Er ligt iemand in het senaatsrijtuig, het rijtuig dat Krommels en Maretak gis terenbracht deze er hijgend uit. „Iemand in het senaatsrijtuig?" her haalde Van Abel, er niets van begrijpend. „En allemaal bloed", stotterde de ander. „Bloed?" herhaalde Van Abel nogmaals werktuigelijk. Maar van nature optimist, was hij toch niet zo gauw van zijn stuk gebracht. Hij had met studentenfeesten wel meer rare dingen meegemaakt. Een studentengrap! flitste hem door het hoofd. Intussen had het brede gangportaal zich geheel gevuld. Twee andere wagenpoetsers waren Jan langs de diensttrap nagelopen, evenals een paar koetsiers. Allen zagen bleek en ontsteld. Uit de personeelskamer waren een paar verschrikt kijkende kamer meisjes op het rumoer afgekomen en om de hoek van de keukendeur gluurde nieuwsgierig het witgemutste hoofd van de kok. „Ga nu allemaal weer aan je werk", be val Van Abel bars. „Ik kom zelf wel kijken." Maar van het stalpersoneel scheen nie mand lust te hebben hem langs de dienst trap naar beneden voor te gaan. Pas toen Van Abel zelf het voorbeeld gaf, begonnen een paar hem schoorvoetend te volgen, de anderen bleven met de dienstmeisjes en de kok opgewonden staan fluisteren op het portaal. In het ruime wagenhuis was niets bijzonders te zien. Waar de poetsers en de koetsiers, voor zover zij niet in de aan grenzende paardenstal bezig waren en van de consternatie blijkbaar niets hadden ge hoord, allen Jan naar boven waren nape lopen, was het in het wagenhuis ook stil. Achter de houten scheidingswand hoorde Van Abel zoals altijd alleen de paarden rumoeren en uit het voorhuis, bij de koet sierskamers en het portiershokje, klonken van verre protesten, van een jonge stal knecht naar het scheen die zich verweerde tegen een uitbrander, door een veel oudere en brommerige stem gegeven. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 6