Uitgaan in Haarlem
Dood van Petros - de jongen met de vlag
wraak op drie Britse RAF- soldaten
VOOR
KINV&-
Van oost tot westvan
noord tot zuid, op alle
muren staat dat ene
woord: EOKA
VERK0UDHEDEN
r Hoe is het ontstaand
Atoom-onderzeeboten
voor Britse marine
TRANEN OVER CYPRUS
3
Dit woord;
LUITENANT
Vergelding
Niet alle schepen kunnen aan
nieuwste eisen beantwoorden
Berón poogt zich schoon
te wassen in een boek
Monster in de Theems was
een studentengrap
-Rake klappen
Hit and run
V er scherpt
Boodschap van La Cantuta.
Enige oplossing
Kerkelijk Nieuws
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1956
Zomin als de student, die zijn hoog
leraar „prof" noemt, zich realiseert dat
het woord professor samenhangt met het
Latijnse werkwoord profiteri dat: open
lijk verkondigen betekent, zomin denkt
de „luit" zeggende soldaat eraan, dat
luitenant een verhollandsing is van het
Franse lieu tenant, plaats houdend,
plaatsvervanger, waarvoor allang een
Hollands woord: Stadhouder bestond. In
dit woord betekent narhelijk het woord
deel: stad niet: woongemeenschap, zoals
Amsterdam een stad is, maar: plaats.
De stadhouder was de plaatsvervanger
des Konings en de luitenant is de plaats
vervanger van de kapitein. j
(Van onze reisredacteur
LONDEN (Reuter) De Britse marine
is van plan atoomonderzeeboten te gaan
bouwen. In de memorie van toelichting op
de marinebegroting wordt verklaard, dat
de atoomenergie in de toekomst wellicht de
voornaamste krachtbron voor zowel mari
ne- als koopvaardijschepen worden zal. De
admiraliteit is van plan atoomkracht in de
eerste plaats voor onderzeeboten aan te
wenden.
De minister van Marine, burggraaf Cil-
cennin, verklaart, dat een moderne atoom
oorlog een reservevloot eist die sneller ge
mobiliseerd kan worden dan voorheen het
geval was. Daarom zullen de beschikbare
gelden besteed worden voor de modernise
ring van de beste schepen der reservevloot.
Het zou' te 'd'uur'kijn om allé schepen aan
de eisen de; tijds aangepast te houden. Een
aantal goède: schepen zal worden overge
dragen aan bevriende landen. De resteren
de zullen, als zij verouderd raken, ge
sloopt worden.
De plannen voor het vormen van marine-
strijdgroepen, met als kern het moderne
vliegdekschip, naderen het stadium van
verwezenlijking. In een volgend stadium
van ontwikkeling zullen aan de groepen
een nieuw soort kruiser met geleide projec
tielen voor luchtafweer en een met soort
gelijke wapens uitgeruste torpedobootjager
worden toegevoegd, aldus de memorie van
toelichting.
De minister van de Luchtmacht verklaart
in een toelichting op de nieuwe begroting
van zijn minister, dat de politiek van de
Britse luchtmacht er op blijft gericht, in
overeenstemming met de Verenigde Staten
een dergelijke atoomluchtmacht te hand
haven en te ontwikkelen dat de tegenstan
der wordt afgeschrikt". Deze luchtmacht
zal grotendeels uit lange afstand-bommen
werpers met deitavormige vleugels bestaan,
zoals de „Valiant", de „Victor" en de „Vul
can". Het aantal middenzware bommen
werpers van het type „Canberra" zal dien
overeenkomstig uit bezuinigingsoverwegin
gen worden verminderd.
De minister deelt mee, dat dit jaar de
eerste geleide projectielen, die door vlieg
tuigen in de lucht worden gelanceerd, zul
len worden afgeleverd. Voorts zijn derge
lijke geleide projectielen besteld voor het
bestoken van vliegtuigen en raketten vanaf
de grond.
Het korps luchtmacht, dat zowel ten
dienste van de burgerlijke verdediging als
van de luchtmacht staat, krijgt tot taak,
ingeval van een atoomoorlog de straling te
meten van de atoomwapens die tegen
Groot-Brjttamnië worden gebruikt.
Het omgaan met allerlei soorten nieuwe
wapens aan boord van de nieuwste vlieg
tuigen heeft de oprichting van een nieuw
korps luchtmachtofficieren noodzakelijk ge
maakt, aldus minister Birch.
PANAMA (Reuter) Ex-president
Perón van Argentinië heeft in Panama
gedeelten gepubliceerd van een boek dat
hij aan het schrijven is onder de titel
„Macht is het recht van beesten".
Hij schrijft onder meer, dat zijn in 1952
overleden echtgenote, Eva, op een dag
„meer christelijk werk deed dan alle Ar
gentijnse geestelijken in hun gehele leven".
Hij beschrijft zichzelf als een scheidsrech
ter tussen het volk en de kerk. Zoals
meestal gebeurt met slechte verliezers
„krijgt de scheidsrechter de schuld van het
verloren spel", aldus Perón.
Het christelijke werk van Eva werd door
de geestelijkheid „belasterd". De Peronis
ten zijn „christenen van de daad, zonder
ophef. Zij trachten dicht bij God te zijn
zonder er belang bij te hebben dicht bij
hen te staan die zijn heilige naam mis
bruiken.
Uit het uittreksel blijkt niet, of Perón
plannen heeft voor een triomfantelijke
terugkeer van het Peronisme. Wel zegt hij
te geloven, dat na de ineenstorting van het
huidige regime als gevolg van wanbeheer
het Peronisme zal terugkeren. Perón ver
klaart voorts, dat hij als gekozen demo
craat werd afgezet door een „militaire
dictatuur".
Een grote tentoonstelling van juwelen
van zijn overleden echtgenote, ter waarde
van tienduizenden guldens, in Buenos Aires
noemt hij een „vervalsing".
TONEEL EN DANS
Zaterdag 25 februari, Stadsschouwburg, 20
uur: De toneelgroep „Theater" geeft een
opvoering van: „De dochter van de bron-
nenmaker" van Marcel Pagnol, in de ver
taling van Anty Westerling. Regie en
hoofdrol van Hans Tiemeyer, in de titelrol
Marijke Bakker.
Zondag 26 februari, Stadsschouwburg, 20 uur:
De Toneelgroep „Theater" geeft een voor
stelling van: „De dochter van de bronnen-
maker" van Marcel Pagnol, in de vertaling
van Anty Westerling. Voor de medewer
kenden zie onder zaterdag. Decors van
Johan Greeter.
Zondag 26 februari, Minerva-theater, 14 en
20.15 uur: Cabaret Wim' Sonneveld met:
„Huis, tuin en keuken". Medewerkenden:
Wim Sonneveld, Joop Doderer, Conny
Stuart, Kitty Kluppell, Mieke Last en Yda
Andrea. Muzikale medewerking van de
pianist Jelle de Vries en de guitarist Jan
Bronk.
Maandag 27 februari, Stadsschouwburg, 20
uur: De Haagse Comedie geeft een opvoe
ring van ,,'t Is nooit te laat" van Felicity
Douglas, in de vertaling van Alfred Pleiter.
Regie Joris Diels, met Ida Wasserman, Fie
Carelsen, Dick van Veen, Luc Lutz, Joris
Diels, Kathenka van der Werff, Do van
Stek, Maria de Booy en Bas ten Batenburg.
Woensdag 29 februari, Stadsschouwburg, 14
uur: Voor de Vereniging van Huisvrouwen
geeft de toneelgroep „Puck" een voorstel
ling van: „Cycloon 3 antwoordt niet" van
Jules Roy, vertaald door W. van Veenen-
daal onder regie van Bob Verstraete. In de
hoofdrollen zijn: Cas Baas, Tine de Vries,
Egbert van Paridon en Jan Blaazer.
Donderdag 1 maart, Stadsschouwburg, 20
uur: Ter gelegenheid van de Boekenweek
1956 dragen Ellen en Albert Vogel voor en
treedt het klein-cabaret „Triologie" op.
Medewerkenden zijn: Hetty Blok. Sophie
Stein, Wim lbo. Aan de vleugel: Cor
Lemaire.
Vrijdag 2 maart, Stadsschouwburg, 20 uur:
Ter gelegenheid van het jubileum van het
echtpaar Bouber geeft de Toneelvereni
ging een voorstelling van „Zeemansvrou
wen" van Herman Bouber met medewer
king van Aaf en Herman Bouber als
„Dronken Lodewijk" en „Manke Mie".
Regie: Herman Bouber.
MUZIEK
Vrijdag 24 februari, tuinzaal Concertgebouw,
20 uur: Concert te geven door Overveens
Dameskoor onder leiding van Cor Igesz
met begeleiding van Ybel van Gelderen.
Verder werken nog mede: Berthe Da ve
laar, piano en Francina Hinlopen, harp.
Vrijdag 24 februari, Ridderzaal stadhuis, 20.15
uur: Mozartherdenking. De levensgeschie
denis van Mozart, muzikaal geïllustreerd
onder leiding van Willem Andriessen. Ver
der werken mede: Antoinette Tiemessen,
sopraan, Gonne Brinkman, sopraan. Elly
Jens, alt, Arjan Blanken, tenor. Albert van
Haasteren, bas en leden van het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest. De Kenne-
mer Ballet Studio zal de su.le „Les petits
riens" uitvoeren.
Vriidag 24 februari. Stadsschouwburg, 20 uur:
Voor de veieniging „Geloof en Weten
schap" geeft Hans Henkemans een piano
recital. Uitgevoerd worden werken van
Mozart en Beethoven.
Maandag 27 februari, Grote Markt, 15 uur:
Bespeling van het carillon van de Grote
Kerk door stadsbeiaardier Arie Peters, die
men ook kan beluisteren op vrijdag 2
maax-t, 11.3012.30 uur.
Dinsdag 28 februari, Concertgebouw. 20.15
uur: Achtste D-concert door het Noord
hollands Philharmonisch Orkest onder lei
ding van gastdirigent Yvon Baarspul met
solistische medewerking van: Betty-Jean
Hagen, viool. Uitgevoerd worden de Sin-
fonia Piccola van Leon Orthel, het Viool
concert van Mendelssohn en de Zevende
Symfonie van Schubert.
Donderdag 1 Maart, Theater Monopole,
Zandvoort, 8.30 uur: Onder auspiciën van
de Stichting 't Helm concerteert het Noord
hollands Philharmonisch Orkest onder lei
ding van Marinus Adam. Uitgevoerd wor
den: Tweede Suite in b van Joh. Seb. Bach,
symfonie in C (Jupitersymfonie) van W. A.
Mozart, „A simple symphoni" van Benja
min Britten en de „Notenkraker"-suite van
P. I. Tsjaikofsky.
Vrijdag 2 maart. Treslong, Hillegom, 20 uur:
De Christelijke Oratoriumvereniging
„Asaf" geeft een uitvoering van de „Johan-
nes-Passion" van Joh. Seb. Bach. Vocale
medewerkenden zijn: Caroline van Dorp
van Heyningen, Nina Wind, Frans Muller,
Johan Kramer, Kees Deenik, Henk Kroes,
de organist Richard Heidema en het Noord-
hollands Philharmonisch Orkest. Het ge
heel staat onder leiding van Cor Kool.
VOLKSUNIVERSITEIT
Alle bijeenkomsten worden gehouden in de
Renaissancezaal van het Frans Halsmu
seum, ingang Klein Heiligland, aanvang
20 uur.
Vrijdag 24 februari: Eerste van drie voor
drachten over: „Nieuwe wegen in de
moraal" door dr. A. van Biemen.
Maandag 27 februari: Paul Chr. van Weste
ring spreekt over: „Humor in de muziek".
Woensdag 29 februari: In samenwerking met
de Weer- en Sterrekundige kring houdt
prof. dr. M. Minnaert de eerste van drie
voordrachten over: „De zon en haar in
vloed op het leven van de mens".
Vrijdag 2 maart: Tweede van drie voor
drachten over: „Nieuwe wegen in de mo
raal" door dr. A. van Biemen.
GELOOF EN WETENSCHAP
Vrijdag 24 februari, Stadsschouwburg, 20 uur:
Pianorrecital door Hans Henkemans, die
werken van Mozart en Beethoven zal uit
voeren.
Maandag 27 februari, De Leeuwerik, 20 uur:
Laatste van twee lezingen met filmverto
ning in de cursus: „Naar primitieve volke
ren" door dr. A. Melchior.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Nieuwe opstelling van
de regentenstukken van Frans Hals, ex
positie van poppenhuis anno 1750 met
inventaris. Het museum is geopend op
werkdagen van 10—15 uur, des zondags
van 1315 uur.
Teylers Museum: schilderijen uit de negen
tiende en twintigste eeuw. Tekeningen
onder meer van Rembrandt, Michel An-
gelo, Claude Lorrain; Fossielen en mine
ralen, historische natuurkunde-instru-
menten. Geopend op iedere werkdag
behalve maandag van 1115 uur en de
eerste zondag van iedere maand van
1315 uur.
Deze tekening door Wim, Steyn is op de
laatste tentoonstelling in kunsthandel
Leffelaar aan de Wagenweg te Haarlem
te zien. De expositie is vandaag en morgen
nog te bezichtigen.
Teylers Museum: Expositie van etsen en
tekeningen van Rembrandt. Tot 5 maart,
Geopend iedere werkdag, behalve maan
dag, van 1115 uur en de eerste zondag
van elke maand van 1315 uur.
Bisschoppelijk Museum, Jansstraat 79: Mid
deleeuwse en latere schilderijen, sculptu
ren. paramenten, kantwerk, handschriften
en munten. Geopend op werkdagen van
1017 uur, des zondags van 1316 uur.
Grote Markt, Grote Kerk: Te bezichtigen op
werkdagen van 9 tot 17 uur. Bezichtiging
onder geleide op aanvraag voor groepen
van tenminste vijftien personen.
Tinholthuis, Bloemendaal, Vrijburglaan 17:
Het museum is geopend van maandag tot
en met zaterdag van 912 en van 1416
uur. Tevens elke eerste zondag van de
maand van 1517 uur.
Schotersingel 117 a: Palestina-diorama's (Bij
belse voorstellingen). Geopend op aan
vraag, ieder uur van de dag. Zondags ge
sloten.
Woonhuis Van Looy: Des zondags van
1417 uur en donderdags van 1012.30 en
van 13.30—17 uur geopend.
Cruquiusmuseum, Heemstede: Historische
stoommachines en grote maquette van Ne
derland met waterstanden en overzicht
overstromingsramp februari 1953.
DIVERSEN
Vrijdag 24 februari, Brinkmann, 20 uur: Voor
de Archaeologische Werkgemeenschap
voor westelijk Nederland houdt dr. P.
Glazemp een lezing met lichtbeelden over:
..Spaanse prehistorische rotstekeningen".
Vrijdag 24 februari, „De Leeuwerik", 20 uur:
Voor de Vereniging „Oost en West" houdt
dr. A. Melchior een lezing met filmpro
jectie over: „Hel en paradijs aan de
Amazone".
Vrijdag 24 februari, zaaltje naast de Sions-
kerk, 20 uur: Contactavond „De Open
Deur" met demonstratie van pottenbak
kerskunst door de Bergense pottenbakker
J. de Pater.
Zaterdag 25 februari, Concertgebouw, 20 uur:
Feestavond Coöperatieve Woningbouwver
eniging „Volkshuisvesting". Onder leiding
van Martin van Delden wordt een cabaret
programma uitgevoerd onder de titel:
„Jubileumklanken".
Zaterdag 25 februari, De Leeuwerik, 20 uur:
Opvoering van: „In 't gouden haantje"
van Otto Harting door de toneelvereniging
„Heemstede-West", onder regie van Carl
Veerhoff.
Zondag 26 februari, Lido-Theater, 11 uur:
Bijzondere voorstelling van de film „De
goede aarde" met Paul Muni en Luise Rai-
ner, 14 jaar.
Zondag 26 februari, Cinema Palace: 10.30 uur:
Bijzondere voorstelling van de film „La
vie commence demain" (Morgen begint het
leven), 18 jaar.
Zondag 26 februari, Studio-theater, 11 uur:
Bijzondere voorstelling van de film: „De
witte droom" met medewerking van de
Weense IJsrevue van Karl Schafer, alle
leeftijden.
Maandag 27 februari, Concertgebouw, 20 uur:
Het Houtvoorlichtingsinstituut h: :dt een
voorlichtingsavond, waar de heer John H.
ter Laak een lezing zal houden en twee
films over hout worden gedraaid.
Maandag 27 februari, Vleeshal, 20 uur:
Forum ter gelegenheid van de Boekenweek
onder auspiciën van de r.-k. Openbare
Leeszaal. Deelnemers zijn de dames A. C.
Gebhard en Harriet Laurey en de heren A.
van Domburg en P. A. F. van Veen, die
vragen uit het publiek zullen beant
woorden.
Dinsdag 28 februari. Stadsschouwburg, 20
uur: Droste's Toneelvereniging N.A.O.
geeft een opvoering van: „Een bruid kwam
op bezoek".
Dinsdag 28 februari. Gebouw Remonstrants-
geref. gemeente, Oranjekade, 20 uur: Op-
veoring van het spel „Judas" van Hubert
Gignoux. in de vertaling van Ben Albach,
door leden van de Remonstrantse gemeente.
Woensdag 29 februari, Stadsschouwburg, 20
uur: Interscholair jeugdtoneel. Herhaling
van het programma van toneel, voordracht
en dans.
Woensdag 29 februari, gebouw St. Bavo, 14.30
uur: Jeugdvariété van de Stichting Club-
en Buurthuizen in Haarlem en omstreken.
Onder meer optreden van clowns, acroba
ten en goochelaars.
Donderdag 1 maart, Gebouw van de Vrijzin
nig-Hervormden, Vestestraat, 20 uur: Voor
de vereniging „Weten en Werken" spreekt
de heer K. R. Junius Ingerman over: „Mijn
bezoek aan Lambarene in Afrika bij dr.
Albert Schweitzer".
Vrijdag 2 maart, Jeugdhuis, Donkere Laan,
Bloemendaal, 20 uur: Ter gelegenheid van
de Boekenweek 1956 spreekt Marijke van
Raephorst over „Feest rond het boek".
Prinses Beatrlx-kleuterschool, 20 uur: Voor
het Instituut voor Arbeidersontwikkeling
houdt het echtpaar Hinlopen—Nanninga
een lezing met filmbeelden over Italië.
READING (United Press). - De 29-jarige
Amerikaanse student in de botanie Herbert
D. Floyd heeft bekend dat hij en een groep
studenten verantwoordelijk zijn voor het
„monster in de Theems" Zij hadden het
verhaal verzonnen om reclame te maken
voor het feit dat hun universiteit in Rea
ding zaterdag haar „Ragday" viert.
Het verhaal over het monster werd grif
geloofd door Londense bladen, de konink
lijke vereniging van dierenbescherming en
de bewoners langs de oever van de rivier.
Floyd zei, dat de foto was gemaakt van
een andere student, die in een bootje zat
terwijl hij een waaierachtig stuk materiaal
boven het water hield.
De Daily Telegraph citeerde een deskun
dige van het natuurhistorisch museum, die
zei, dat „het niet op een zoogdier leek. Het
zou een paraplu kunnen zijn als het niet
zo groot was".
FAMAGUSTA. De trieste regen viel over vrouwen in het zwart,
die huilden. Ook de mannen veegden af en toe over hun ogen met
de zakdoeken, waarmee zij een aarzelend vaarwel wuifden. Pas toen
het groene bestelwagentje mij langzaam voorbijreed, zag ik waarom:
een doodkist stak er half uit, het wagentje was klein. De kist was wit
met lichtblauwe randen, de kleuren van Griekenland. Hij bevatte het
lichaam van Petros Yiallouros, achttien jaar oud, diezelfde ochtend
door Britse militaire politie door het hart geschoten in Famagusta.
de „Seaport in Cyprus", uit Shakespeare's Othello, tijdens een scho
lierenbetoging voor „Enosis", de unie met Griekenland, die Cyprus
hartewens is. Petros Yiallouros was de beste leerling van zijn school,
een blonde ijverige jongen, die bij feesten altijd de vlag van zijn
gymnasium mocht dragen. Nu volgden honderden in oude bussen en
auto's het bestelwagentje, dat zijn lijk naar Rizokarpasso bracht, zijn
dorpje in de heuvels. Onderweg in de mistige schemering begonnen
- de een na de andere - de klokken van de witte kerkjes te luiden
om de arme boeren van Cyprus te vertellen dat „de jongen met de
vlag" was gevallen. In en buiten de kerk van Rizokarpasso baden
tenslotte tweeduizend mensen voor zijn ziel. Toen de nacht was
gevallen en het regende hard over de stoet die zijn weg bij toorts
licht moest zoeken hief men de blauw-witte kist on de schouders
om hem naar zijn graf te brengen. Terwijl de tranen de mensen over
de gezichten stroomden, zongen zij het Griekse volkslied. Windvla
gen beten grote flarden uit het trouwe lied en namen die mee over
cle vlakten en bergen, waar cypressen en olijfbomen fluisterden en
bogen in de wind, die de regendruppels van hun takken streek en
zo meer tranen voegde bij de vele, die al over Cyprus zijn gevloeid.
Zo begint het: een scholierendemonstratie met Griek
se vlaggen op het. Metaxasplein in Nicosia
de hoofdstad van Cyprus
Twee dagen later het was een zonnige zaterdagmiddag
in Ledra street, Nicosia's drukke hoofdstraat sloegen drie
mannen hun regenjassen open en lieten hun sten-guns kogels
spuwen. Toen zy in de verlammende paniek verdwenen
waren, lagen er drie jongens met hun gezicht voorover op
het asfalt in de zon. Twee waren er dood, de derde kreunde
zachtjes. Drie gewone Britse jongens, dienstplichtigen van
de Royal Air Force, die op hun vrije dag hun uniform had
den verwisseld voor een burgerpak met open kraag, een
nette scheiding in hun haar hadden getrokken en met hun
kiektoestellen Nicosia waren ingetrokken, hadden de pry's
betaald. „EOKA" had de dood van Petros Yiallouros ge
wroken.
„EOKA" (afkorting van Ethniki Organosis Kyprion Aagi-
niston), deze initialen van Cyprus' ondergrondse, staan op
alle muren van het eiland, van Famagusta tot Paphos, van
Limassol tot Kyrenia, in het besneeuwde Trodos-gebergte
en in de vlakte om Lefkoniko, die EOKA-land wordt ge
noemd. In alle dorpen vinden haar leden steun, een schuil
plaats, een bed, geld, een maal van bruin brood, geroosterd
schapenvlees, dikke witte yoghurt en rode landwyn.
Want „EOKA" heeft sinds 1 april 1955 de eindeloos her
haalde roep om „Enosis" tanden gegeven, afgerekend met de
gedachte dat de Cyprioten geen geweld zouden gebruiken
om hun vryheid te winnen. De bange, altijd uitgelachen
schooljongen heeft zyn plaaggeest een paar rake klappen
gegeven, en een gevoel van zelfvertrouwen gekregen. De
hooghartige Britse glimlach over de vroegere Enosis-betogin-
gen, waarin ten hoogste met wat stenen naar de politie
werd gegooid, is ineens verdwenen. De chef van de Britsy
imperiale generale staf, veldmaarschalk Harding, in allerijl
tot gouverneur benoemd, onderhandelt met Enosis' grote
voorman, aartsbisschop Makarios III, over een politieke
regeling. Een overweldigende maar logge organisatie van
vijftienduizend man Britse veiligheidstroepen probeert te
vergeefs het net over de rappe EOKA-schutters dicht te
slaan.
Zo eindigt het: de laatste reis van Petros Yiallouros (boven)
Een bekend beeld: razzia (onder)
Ho groot is „EOKA", hoe opereert zij? Ik schat dat haar
kern ten hoogste tweehonderd man omvat, maar zelden
heb ik een beter georganiseerde ondergrondse aan het werk
gezien. Zij heeft zich weloverwogen van een grootscheepse
guerilla-campagne onthouden, Cyprus is daarvoor te klein
en kan te gemakkelijk worden afgesloten van de buiten
wereld. Na twee waarschuwende acties, het opblazen van
Britse gebouwen en installaties en de liquidatie van enige
Cypriotische „verraders" die met het Britse koloniale be
stuur heulden, maakte zij haar dreigementen waar: zij schoot
tot nu toe zeventien Britse militairen dood en werpt elke
dag een paar zelfgemaakte bommen, doorgaans stukken
loden pijp gevuld met spijkers en een ontplofbare lading, die
vooral een psychologisch effect hebben, de handhaving van
een tergend gevoel van onzekerheid. Deze „hit and run"
taktiek kan onbeperkt worden volgehouden, te meer daar
vrijwel de gehele Griekse bevolking van het eiland, vier
honderdduizend man sterk, EOKA steunt. Naast deze terreur
actie is de openlijke Enosis-campagne nog
verscherpt. Zij wordt vooral gevoerd door
scholieren, die slagzinnen op de muren
kalken en betoging op betoging organi
seren, waarbij de Britse troepen met fles
sen en stenen worden bekogeld.
De Britten zitten in een lastig parket:
grootscheepse represailles zijn in het jaar
1956 niet meer mogelijk, het fusilleren van
gijzelaars evenmin. Zoals iedere terreur is
ook deze met een zekere contra-terreur
beantwoord: collectieve straffen en mis
handeling van arrestanten, maar het gaat
niet van harte. Huiszoekingen op grote
schaal, controle op alle wegen, geldelijke
beloningen en het gebruik van gemaskerde
mannen, die bij razzia's zwijgend „EOKA-
leden" aanwijzen, hebben even weinig suc
ces als het sluiten van vrijwel alle middel
bare scholen. De politie is uitgebreid met
tweeduizend recruten uit de Turkse min
derheid (honderdduizend zielen) die anti-
Enosis zijn en volgaarne op hun Griekse
medeburgers losknuppelen, maar dat heeft
de situatie slechts verscherpt. Driehonderd
Cyprioten zijn zonder vorm van proces
gedetineerd, een vreemde maatregel want
onder hen bevinden zich 150 voormannen
van de communistische AKEL-partij. Waar
het als een paal boven water staat, dat
MEXICO CITY (United Press) De be
manning van het vlot „Cantuta", dat met te
weinig voedsel en drinkwater in het zui
delijk deel van de Stille Oceaan zou drij
ven, heeft in een radio-boodschap meege
deeld, dat „iedereen wel is aan boord". De
radio-amateur Juan Lobo in Mexico City
ving deze boodschap op.
„EOKA" een zuiver rechtse beweging is,
waaraan de communisten niet deelnemen,
omdat zij slechts lippendienst aan „Enosis"
bewijzen (Moskou wenst voortduring, geen
oplossing van het conflict), lijkt dit een
bijzonder doorzichtige Britse poging om
Washington niet op de kast te jagen. Ten
slotte zijn de twee Cyprioten ter dood ver
oordeeld, maar hun terechtstelling is opge
schort, hangende de onderhandelingen. Zou
men hen fusilleren, dan kan men er zeker
van zijn, dat de Cyprioten iedere zelf
beheersing zouden verliezen. Zij zijn Grieks
genoeg om het dan desnoods in een open
lijke strijd tegen een meerderheid op te
nemen.
Zo blyft als enige oplossing voor de be
langrijke Britse' basis in het Midden-Oos
ten een politieke regeling, waarby tege
moetgekomen wordt aan de rechtmatige
verlangens van de Griekse Cyprioten.
„EOKA" heeft by herhaling verklaard, dat
zy zich onvoorwaardelijk neer zou leggen
by iedere regeling, die Makarios aanvaard
baar acht.
Laten de Britten, die nu spreken over
„laffe terroristen die soldaten in de rug
schieten" niet vergeten, dat zij in de twee
de wereldoorlog gewaagden van de „on
sterfelijke heldenmoed der Griekse pa
triotten", die toen precies hetzelfde deden,
alleen tegen Duitse soldaten. Terreur is
altijd een afschuwelijk wapen, maar er
kan een ogenblik komen, dat een ver
twijfelde bevolking haar als laatste middel
aanvaardt. Een regering, die het zover laat
komen, draagt een grote mede-verantwoor
delijkheid. Dat Groot-Brittannië zijn Griek
se boezemvrienden hiertoe heeft gedreven,
lijkt eenvoudig onvergeeflijk.
Nu sterven er onnodig aan beide zijden
jongens, die eerder op een voetbalveld dan
in een martelaarsgraf thuis horen. Voor
de Cyprioten is er dé magere troost, dat zij
voor de vrijheid van hun volk vallen. De
jongens uit Londen of Edinburgh, York
shire of Wales betalen de hoogste prijs
slechts voor de hooghartige zelfoverschat
ting van een paar Britse ministers van
Koloniën!
ADVERTENTIE
Deze aangename zalf verlicht
méér, omdat ze geconcentreerd isl
Snelle opluchting volgt, wanneer U
borst, keel en rug met Vicks Vapo-
Rub inwrijft. De verzachtende dam
pen worden direct door de ontstoken
luchtwegen ingeademd. Tegelijker
tijd verlicht de verwar-
mende pleister-werking
de benauwde borst.
VapoRub
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Farmsum: P. v. d. Veer te
Oostwold (Westerkwartier).
Bedankt voor Jutrijp-Hommerts en voor
Ouddorp (Z.-H.): C. Padmos, cand. te Am
sterdam.
