Pravda laakt nu ook Stalins persoonlijke kwaliteiten Nieuwe vindingen toegepast bij Nederlandse helikopter Weerbericht OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Eerherstel verwacht voor de oude bolsjewisten TIP-T0NIC A.S. Verlovingsringen Amerikaanse afgevaardigden in Londen zijn optimistisch Moord op Kisov (1934) is de scheidslijn Het woord is aan, Sovjet-voorstel sluit Eisenhowers luchtinspectie-plan niet uit Stuwstraalmotoren aan de uiteinden van de zelf-instellende hefschroefbladen A nti-religieus Executie Amerikanen moeten voor paspoort een eed afleggen Jordaanse premier is niet afgetreden Eerherstel in Hongarije voor Laszlo Rajk Djakarta raadt Washington bemiddeling af De familie Everzwijn nam toe in tal Eisenhower gewaarschuwd tegen het Krupp-concern Petroleum als brandstof MARTIN UITTENBOGAARD Stichting van de Arbeid bestudeert 6 pet. regeling De CAO-herziening in de metaalindustrie Meer bewolking Weerrapport 70e JAARGANG No 225 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor in Haarlem-Noord, Soendaplein, Tel. 12230. Drukkerij Groot Heiligland 10, Tel. 15295. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom DONDERDAG 29 MAART 1956 Haarlems Dagblad 301e JAARGANG No 70 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh.opZon-en Feestdagen. Abonnement p. week 50 ct., p. kwartaal 6.50, franco p.p. ƒ7.-Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107 Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar Directie: P. W. Peereboom en A. D. Hunjsman a MOSKOU (Reuter/UP/AFP) Uit welingelichte bronnen te Moskou is verno men, dat een officiële commissie de gevallen onderzoekt van oude Bolsjewisten, die aan het eind van de jaren dertig werden gezuiverd, verbannen of in ongenade raakten. Gebleken is, dat de huidige communistische leiders het leven van Stalin in twee perioden scheiden. De eerste die over het algemeen gunstig beoordeeld wordt reikt tot de moord in 1934 op Sergei Kirov, de partijleider in Leningrad. De tweede periode begint na de dood van Kirov. Hierin zou Stalin zijn, thans veroordeelde, „persoonsverering" ontwikkeld hebben. Voor het eerst zijn de persoonlijke kwaliteiten van Stalin in de Pravda, het orgaan van de communistische partij, aangevallen. Deze aanval wordt beschouwd als het startsein voor een grote propaganda-cam - pagne om de waandenkbeelden over Stalin te vernietigen. Stalins naam werd in een adem genoemd met die van de geëxecuteer de veiligheidschef Beria. Pravda zeide dat Beria gebruik gemaakt had van Stalins „cultus van het individu" om zich een leidende positie in partij en regering te veroveren. In 1953 werd Beria doodgeschoten omdat hij een agent van het imperialisme zou zijn. Waarnemers zien in deze aanval een aan wijzing dat de ontmaskering van Stalin zich thans beweegt naar gevoeliger aspec ten die tot dusverre niet in het openbaar besproken zijn. die lid was van het Politbureau, is postuum gerehabiliteerd. Voznessensky was een van de slachtoffers van Abakumov en Beria. Abakumov en vijf andere hoge ambtenaren van de geheime politie werden indertijd beschuldigd van het samenstellen van vervalst materiaal tegen functionarissen der partij door het afpersen van bekentenissen. De politiek van Voznessensky werd hef tig aangevallen. Nadien hoorde men nooit meer iets over hem. Toen Beria terechtge steld was en Malenkov als premier vervan gen was, bleef Voznessensky weg. Hij be hoorde tot de „aggressieve groep", waarin ook Kroesjtsjev, Boelganin en Molotov za ten. De leiding van die groep van Andrei Jjidanov, die in 1948 stierf, Boelganin en In feitewerd Stalin verantwoordelijk gesteld" Molotov verloren hun betekenis ten tijde voor schadelijke activiteiten van Beria en diens medewerkers. Stalin werd er van be schuldigd groot kwaad aangericht te 'heb ben door het beginsel van de collectieve leiding te negeren. Zijn een-mansbeslissin gen hebben geleid tot verdraaiing van partij beginselen en partij-democratie, schending van revolutionaire wettigheid en ongegronde onderdrukking. Men ver moedt dat -gedoeld wordt op de herhaalde zuiveringen van de dertiger jaren, toen vele partijleiders en oude bolsjewieken uit de gratie raakten. Pravda wees er op dat Marx, Engels en Lenin toonbeelden van bescheidenheid en eenvoud waren, vergeleken met de on bescheiden en ij dele Stal in. De Pravda wees echter ook op Stalins positieve bijdragen in de revolutie. Waarnemers in Moskou zien het artikel in Pravda nog als tamelijk mild, vergeleken met de rede die Kroesjtsjev heeft uitge sproken op de besloten zitting van het twintigste partijcongres. De „Komsomolskaja Pravda", bet offi ciële orgaan van het centrale comité van de communistische jeugdbeweging is scherp uitgevallen tegen „religieuze bolwerken onder de jeugd", welke in het gebied van Koersk (ten zuid-westen van Moskou) zou den bestaan. Het blad trok fel van leer tegen het vereren van ikonen en het houden van processies. In die streek wordt tweemaal per jaar een menigte „naakte, huiverende mensen in het „heilige water"' van de Tuskar ondergedompeld", hetgeen tot een „plaatselijke bezienswaardigheid1" zou zijn uitgegroeid. Het blad onthulde, dat een voormalige secretaris van een Komsomolafdeling op een Kolchos een collectieve boerderij vorig jaar voor een groep kerkgangers een Paasdienst had geleid. Dertig tot veertig monteurs van een ma chine- en tractorenstatkxn waren niet op hun werk gekomen daar zij Pasen vierden. Het blad eist het voeren van een intensie vere anti-godsdienstige propagandacam pagne onder de platteliandsjeugd en het or ganiseren van meer festivals, waar de jonge mensen zouden kunnen dansen en zingen als tegenwicht tegen de verveling in het leven op het land en de invloed van de godsdienst. Nikolas Voznessensky, de auteur van het eerste vijfjarenplan der Sovjet-Unie na de oorlog, werd in 1949 op last van Stalin ge- executeerd, aldus verluidt in betrouwbare kring te Moskou. De overleden econoom, ADVERTENTIE De nieuwste tip voor Uw long drink:, n TIP VAN BOOTZ NEW YORK (Reuter) De „New York Times" meldt dat met ingang van deze zomer alle Amerikanen die een paspoort willen hebben, moeten zweren' dat zij nooit tot de communistische partij hebben be hoord. AMMAN (Un. Press) Een Jordaanse regeringswoordvoerder heeft gezegd, dat de berichten als zou premier Samir El Rifai afgetreden zijn „elke grond" missen. „De politieke toestand in het land is rustig en normaal", aldus de woordvoerder. In de Libanon was bericht, dat premier Rifai zich door een verschil van mening met koning Hoessein over de buitenlandse politiek van Jordanië genoopt had gezien zijn ontslag aan te bieden. dat Voznessensky verdween. Zij bleven „vicepremiers" doch het duurde tot Ma lenkov als premier werd afgezet, voor zij weer aanzien kregen. Voznessensky's plotselinge verdwijning leidde indertijd tot allerlei veronderstel lingen. Over het algemeen werd aangeno men, dat hij naar aanleiding van 'een hef tig verschil van mening met Stalin, die hem zou hebben verweten, dat hij „het ka pitalisme in de Sovjet-Unie wilde herstel len", was gearresteerd. Volgens een bericht uit Sovjet-bron zou Stalin toen hebben be sloten hem buiten medeweten van zijn naaste medewerkers, zoals Boelganin en Kroesjtsjev, uit de weg te laten ruimen. In december verscheen de naam Voznes sensky voor het eerst weer in de Sovjet pers. Het tijdschrift „historische vraag stukken" bevatte toen een lofrede op zijn werk „De oorlogseconomie van de Sovjet- Unie". Op het ogenblik wordt Voznessensky weer aangehaald als een gezaghebbende fi guur op economisch gebied. PARIJS (Reuter) Het Franse blad „France Soir" meldt uit Boedapest, dat de gewezen Hongaarse minister van Buiten landse Zaken Laszlo Rajk, die in 1949 op beschuldiging van hoogverraad ter dood is gebracht, postuum is gerehabiliteerd. Eer ste partijsecretaris Rakosi zou op een ver gadering in Eger hebben meegedeeld dat de vervolging van Rajk het gevolg van een provocatie is geweest. Dit was gebleken na de arrestatie van Peter Gabor, destijds hoofd van de politie. Ook verscheidene andere veroordeelden waren in ere hersteld. Rakosi zei volgens het Franse blad, dat de zaak van de gevan gen gezette sociaal-democraten ook is her zien en dat de meesten al in vrijheid zijn gesteld. Anderen staan op het punt de ge vangenis te verlaten. „France Soir" schrijft dat „Szabad Nep", het officiële orgaan van de partij in Hon garije, het nieuws van Rajks rehabilitatie heeft gepubliceerd, samen met een verslag van Rakosi's toespraak in Eger. Rakosi veroordeelde de persoonsverering. Szabad Nep heeft onlangs ter herdenking van de 37e verjaardag van de oprichting van de eerste communistische republiek in Hongarije, verklaard dat Bela Kun, de op richter van die republiek, in 1937 ten on rechte was terechtgesteld in de Sovjet-Unie ten tijde van het bewind van Stalin. Bela Kun was er ten onrechte van beschuldigd een „Trotzkystische-Boekharinistische ver rader" te zijn. Proces Jungschldger DJAKARTA (ANP). - De Indonesische procureur-generaal, Suprapto, heeft tegen over de pers .verklaard, dat het onverstan dig en een onberaden stap van de Verenig de Staten zou zijn, indien zij zouden be middelen in het proces-Jungschlager. Hij zei, dat Indonesië als soevereine staat ver antwoordelijk is voor het proces. Een waarlijk niet alledaagse foto, gemaakt bij het dorpje Ede op de Veluwe. Daar wist de fotograaf met veel omzichtigheid en geduld dit wild zwijn met jongen te „ver eeuwigen", een prestatie, die des te meer telt, omdat hij niet alleen op de juiste camera-instelling, maar ook op eigen lijfsbehoud bedacht moest zijn. DIT NUMMER BESTAAT UIT VIERENTWINTIG PAGINA'S Macaulay: Het ligt in de aard van partijen haar oorspronkelijke vijandschap pen veel steviger vast te houden dan haar oorspronkelijke begin selen. ADVERTENTIE ADVERTENTIE Veulen lederen jassen 175.- NEW YORK (Un. Press) De Ameri kaanse „Society for the prevention of world war III"(Vereniging tot voorkoming van een derde wereldoorlog) heeft president Eisen hower gewaarschuwd tegen samenwerking met het Krupp-concern in West-Duitsland. LONDEN (Reuter) Het nieuwe Sov jetplan voor „conventionele" ontwapening dat de Sovjet-afgevaardigde Gromiko op de ontwapeningsconferentie te Londen heeft ingediend, sluit, naar van Amerikaanse jetplan voor „conventionele" ontwapening, zijde wordt vernomen, de mogelijkheid van aanvaarding van president Eisenhowers voorstel tot wederzijdse luchtverkenning niet uit. De Russen maken echter veel voorbehoud. De Amerikaanse vertegen- Een groep Nederlanders is er na jarenlange arbeid in geslaagd in ons land een heli kopter te bouwen, die, naar proefnemingen hebben aangetoond, zeer goed vliegt. De groep heeft deze arbeid zoveel mogelijk in het geheim verricht. Zij stond onder leiding van de heer T. van Houwelingen, oud-directeurgeneraal van de P.T.T., oud-voorzitter van de Stichting Hefschroefvliegtuigen en voorzitter van de daaruit voortgekomen Stichting voor de Ontwikkeling en Bouw van een Experimenteel Hcfschroefvliegtuig (Sobeh). De Nederlandse helikopter, „Kolibrie" genoemd, is een zeer eenvoudig1 toestel, waarbij verscheidene Nederlandse vindingen zijn toegepast. Het heeft een zelfinstellende hefschroef, die het een voor helikopters ongekende stabiliteit geeft. Het toestel kan twee personen en enige lading vervoeren over korte afstanden. De snelheid is ongeveer honderd kilometer per uur. Het brandstofverbruik is hoog, maar de brandstof is goedkoop. De tweebladig hefschroef bestaat uit gelijmde metalen bladen. Deze constructie is in samenwerking met Fokker ontwikkeld en door Fokker uitgevoerd. Het is een zeer eenvoudig hefschroefvliegtuig dat, naar wordt venvacht, een derde kost van de prijs van helikopters die nu aan de ma^kt zijn en die een zelfde laadvermogen hebben. De motoren zijn ook goedkoop. De vliegkosten van de „Koli brie" zullen per uur, naar men aanneemt, de helft bedragen van die van een heli kopter met zuigermotor en tweederde van die van een hefschroefvliegtuig met turbinestraaimotor. Doordat er zo weinig onderdelen aan de „Kolibrie" zijn, is het onderhoud gering. Een motor kan in tien minuten worden verwisseld. Deze bijzonderheden zijn woensdagmid dag bekend gemaakt door ir. C. F. Verflage, een der directeuren van de eind 1955 op gerichte Nederlandse Helikopter Industrie n.v., tijdens een te Rotterdam gehouden landbouw- luch tv aartd a g, georganiseerd door de Planten ziek tekundige Dienst te W ageningen. Ir. Verhage heeft een summiere techni sche beschrijving gegeven van deze stuw- straalhelikopter en opgesomd wat de „Koli brie" niet heeft: geen motor in de romp, wel een stuwstraalmotor aan het uiteinde van elk der twee bladen van de hefschroef, geen transmissie, geen vrij loop, geen cylin ders, geen zuigers, geen kleppen, geen car burator. Elke motor heeft maar één bougie en deze wordt alleen maar bij de start ge bruikt. De motoren lopen op huisbrand- petrol eum, maar desgewenst ook op gasolie of benzine. De vliegproeven met de „Kolibrie" zijn uitermate bevredigend verlopen. Men ver wacht dat het toestel spoedig voor de pro- duktie geschikt zal zijn. De door ir. G. F. Verhage uitgevonden zelfinstellende hef schroef geeft de „Kolibrie" een voor heli kopters tot dusverre ongekende stabiliteit. De aan de hefschroefuiteinden bevestigde stuwstraalmotoren zijn geconstrueerd door ir. J. Meijer Drees. Deze voortstuwers be zitten geen bewegende delen, hetgeen vele complicaties uitsluit. Wegens zijn goedkope en uitermate eenvoudige constructie zal de „Kolibrie" tegen een zeer lage prijs aan de markt gebracht kunnen worden. Het toestel, waarvan de hefschroef onge veer tien meter lang is, en dat ledig slechts 200 kg weegt heeft een kruissnelheid van Invlieger R. J. v. d. Harten van de Neder landse Helikopter Industrie tijdens een van zijn proefvluchten met de stuwstraal- helikopter „Kolibrie". 100 km per uur en kan worden ingericht voor vervoer van personen, gewondentrans- port, gewassenbespuiting of andere doel einden. Proeven voor het verkrijgen van een bewijs van luchtwaardigheid zijn reeds onder toezicht van de Rijksluchtvaartdienst begonnen. De Nederlandse Helikopter Industrie N.V., die voor de „Kolibrie" zowel natio naal als internationaal goede afzetmogelijk heden verwacht, zal het vervaardigen van deze helikopters in een fabriek op de lucht haven Rotterdam ter hand nemen. De on derdelen voor het toestel worden bij Ne derlandse industrieën vervaardigd, de mo toren en verscheidene andere onderdelen bij de Kromhout Motorenfabriek, de romp en aanverwante onderdelen bij Aviolanda en de schroefbladen bij de Fokkerfabriek. woordigers zijn nog steeds optimistisch over de vooruitzichten van de conferentie. Gromiko ontweek woensdag vragen van de Westelijke afgevaardigden, toen deze wilden weten waarom het Sovjetplan zwijgt over maatregelen om atoomwapens uit te bannen, aldus is uit Westelijke bron vernomen. In de aanhef van het Sovjet plan wordt slechts de hoop uitgesproken, dat overeenstemming over gewone bewa pening en vermindering van de strijd krachten een overeenkomst inzake atoom wapens nader tot een oplossing brengen zal. Gromiko gaf ook geen bevredigende ant woorden op Westelijke vragen om ophel dering over de redenen van de plotselinge, aanzienlijke wijziging van de manier waar- cp de Sovjet-Unie het ontwapeningsvraag- sluk benaderen wil. ADVERTENTIE SCHOTERWEG 35 - HAARLEM In kringen van de Stichting van de Ar beid wordt op het ogenblik druk gediscus sieerd over een bepaalde passage van het regeringscommuniqué, dat onlangs bij het bereiken van het akkoord over de lonen werd uitgegeven. Het gaat bij deze discus sie in hoofdzaak om de passage, waarin voorkomt dat het College van Rijksbemid delaars voorstellen tot verhoging van de rechtens geldende lonen en andere arbeids voorwaarden kan goedkeuren tot maximaal zes procent. In vakbondskringen kan men vernemen, dat men eerst wil bereiken dat de zes per cent gaat tellen van het moment af, waar op de bedrijfstakken, die nog achter liggen bij andere bedrijfstakken, gelijk zijn. Dat wil dus zeggen, dat de bedrijfstakken die nog achter liggen bij de lonen en andere arbeidsvoorwaarden eerst dan over de zes percent gaan praten, als zij „bij zijn." Op dat moment hebben zij nog recht om tot een zes percent hoger niveau te stijgen. Minister Suurhoff heeft van zijn kant te kennen gegeven dat hij niet in deze dis cussie wil treden. De minister is van mening dat wanneer de loonvoorstlelen bij het College van Rijksbemiddelaars worden voorgelegd er altijd nog tijd is om te be palen of er reden is voor een verhoging en of men zich wel aan de richtlijnen van de regering heeft gehouden. „Nog geen nadere interpretatie van het regeringscommuniqué" De Vakraad voor de Metaalindustrie is woensdag bijeengekomen ter nadere be spreking van een herziening van de CAO voor de metaalindustrie, waarover reeds in principe overeenstemming werd bereikt. Na afloop van de vergadering werd mee gedeeld, dat de Raad niets toe te voegen heeft aan het zaterdag verstrekte commu niqué. Daarin werd door de Vakraad ge zegd, dat de mate, waarin lonen, respec tievelijk overige arbeidsvoorwaarden, zul len worden herzien, afhankelijk is van een bepaalde, nadere interpretatie van het regeringscommuniqué. Over een nadere in terpretatie beschikt de Vakraad op het ogenblik niet. Handelsverdrag NederlandPolen Radio Warschau heeft bekend gemaakt dat Nederland en Polen een overeenkomst hebben gesloten krachtens welke Polen steenkool, spoorwegrijtuigen en textiel zal exporteren en ijzererts vedels, cokes en an dere essentiële artikelen zal importeren. DE BILT: Boven Zuid-Scandinavië hand haafde zich de afgelopen 24 uur een hoge- drukgebied, dat de algemene luchtcircula- tie in een groot deel van Europa beheerst. Langs de noordzijde van het hogedrukge- bied trekken storingen van het zeegebied bij Jan Mayen via Scandinavië naar Rus land, waar zij sneeuw brengen; er komt daar ook nog op vrij uitgebreide schaal vorst voor. Zelfs in Zuid-Rusland is de lente nog niet gearriveerd. Een depressie, die gisteren boven Spanje lag, trok lang zaam naar de Golf van Biskaje. Tussen deze depressie en het eerder ge noemde hogedrukgebied handhaafde zich over onze omgeving een vrij krachtige oos telijke luchtstroming. Een zwakke storing die met de depressie boven Biskaje samen hangt, trok vanmorgen over Frankrijk naar het noorden, vergezeld van veel bewolking en een smalle regenzone. Wolkenvelden er van dreven met zuidelijke bovenwinden ons land al binnen. Ook morgen zullen storingsinvloeden uit het zuiden tot bewol king aanleiding geven, waaruit hier en daar een bui kan vallen. De wind zal ech ter afnemen en omdat bovendien de voch tigheidsgraad van de lucht groter zal wor den, wordt het weer minder schraal, (van hedenmorgen 7 uur) Weers- tlfl i S d 41 co ■Ss toestand f.s S u fe£ zS Helsinki zwaar bew. nnw 0 0 Stockholm licht bew. wnw -0 0 Oslo mist 0 -2 0 Kopenhagen onbewolkt nnw -1 0 Aberdeen geheel bew. ozo 2 0 Dublin nevel ono 4 0 Londen" zwaar bew. ono 6 0 Amsterdam onbewolkt ono 5 0 Brussel zwaar bew. o 3 0 Parijs nevel 0 6 0 Bordeaux zwaar bew. ozo 13 0,1 Grenoble zwaar bew. windstil 8 0 Nice geheel bew. ono 15 0 Berlijn onbewolkt o 2 0 Frankfort onbewolkt nno 3 0 Miinchen onbewolkt windstil -0 Zürich nevel wnw 2 0 Genève nevel windstil 7 0 Locarno regen 0 5 Wenen nevel 0 0 0 Innsbruck nevel w 2 2 Rome half bew. ozo 12 0 Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven onbewolkt mist onbewolkt onbewolkt onbewolkt onbewolkt licht bew. vlv. Z.-Limb. half bew. matige o matige o matige o matige o mat. ono matige o matige o matige o 0 0,1 0 0 0 0 0,1 0 Neerslag laatste 24 uur. .mixYrirm^xwcnnnoMooooo MINDER SCHRAAL Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van don derdagavond tot vrijdagavond, opge maakt om 11.15 uur: Veranderlijke bewolking met slechts hier en daar een bui. Vrij krachtige tot matige wind tussen oost en zuid. Iets zachter. 30 maart Zon op 6.22 uur. onder 19.12 uur. Maan op onder 7.47 uur. 31 maart Zon op 6.20 uur. onder 19.14 uur. Maan op 0.15 uur, onder 8.27 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 30 maart Hoog water: 6.03 en 18.23 uur. Laag water: 1.43 en 14.09 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 1