RODENT
ZWITSALINE gelee
PANDA EN DE MEESTER-VERZAMELAAR
VERDELG
Wereldnieuws
Nieuwe Nederlandse critiek op
Sovjet-voorst ellen in Genève
Overige delegaties terughoudend
doch stellig niet afwijzend
De radio geeft woensdag
voor mooiezac
TocU het zo
J
DINSDAG 17 APRIL 1956
rat en muis
met
CAO-zeevarenden
Sleepbootschipper met
been in vliegwiel geraakt
Nederlandse aardappels
naar Engeland
IJlvervoer omdat zaterdag
uitvoerverbod ingaat
Teleurgestelde liefde bracht
jongeman van het goede pad
Josephine Baker komt
naar Nederland
Nederlandse kustvaarder
in Ierland aan ketting gelegd
Nieuwe bankbiljetten
van twintig gulden
Iers contract voor Haagse
firma van bijna 4 miljoen
Tunnelbouw belet uit
breiding van papierfabriek
te Velsen
Krimpen van pijn
Dividend Koninklijke
twintig percent
Inkomsten in 195S boven
2000 miljoen pond sterling
Televisie-reportage aan
komst Russische leiders
Vijf doden bij acties van
Darul Islam op Java
Rembrandt-tentoonstelling
te Stockholm gesloten
Machinefabriek moet ver
huizen voor IJ-tunnel
Waardering
2
GENÈVE (ANP) ïn een rede tijdens het
algemene debat van de Economische Com
missie voor Europa van de UNO (ECE) is
van Nederlandse zijde opnieuw betoogd dat
het nog te vroeg is te juichen over de ver
betering in de internationale politieke toe
stand. De voorzitter van de Nederlandse
delegatie, dr. J. Lindhorst Homan, zei dat
hij zich verleden week bij de andere afge
vaardigden misschien onbemind had ge
maakt door niet in te stemmen met het
koor van redevoeringen, waarin werd voor
gesteld het werkterrein van de ECE uit te
breiden omdat de veranderde politieke si
tuatie in Europa krachtige paneuropese
maatregelen nodig zou hebben gemaakt.
Slechts twee of drie andere delegatievoor
zitters hadden die zienswijze gedeeld.
De Nederlandse spreker verweerde zich
tegen de opvatting van sommige afgevaar
digden, als zou het Nederlandse volk voor
uitstrevendheid vrezen. Dr. Lindhorst Ho-
man somde een aantal voorbeelden op van
het Nederlandse streven naar internatio
nale samenwerking, zoals dat blijkt uit de
vele initiatieven van Nederland op het ge
bied van multilaterale economische en so
ciale politiek waarbij soms geheel nieuwe
methodes zijn voorgesteld.
Naar aanleiding van critiek, die het ECE-
secretariaat onder andere op de Benelux-
landen heeft uitgeoefendomdat die landen
de regels van de Algei e Overeenkomst
voor Tarieven en Handei (GATT) niet on.
middellijk op hun handel met Japan heb
ben willen toepassen, wees de Nederlandse
afgevaardigde op de moeilijke positie van
de Westeuropese textielindustrie. Hij sprak
niettemin de hoop uit dat het mogelijk zal
zijn in de toekomst een betere oplossing
voor de deelneming van Japan te vinden.
Dumping
Over de huidige problemen van het in
ternationale handelsverkeer merkte hij op
dat sommige goederen, die naar West-
Europa worden uitgevoerd, soms zo weinig
realistisch geprijsd zijn, dat het weieens
lijkt of ze met geweld West-Europa inge
perst moeten worden. Hij noemde drie ge
bieden waarop deze gevaarlijke methode
wordt toegepast: bij invoer uit sommige
economische nog niet ontwikkelde niet-
Europese landen, bij invoer uit enige Oost-
Europese landen, en in het geval van de
„Amerikaanse overschotten".
De Nederlandse woordvoerder waar
schuwde de Europese landen aan beide
kanten van het ijzeren gordijn, bij hun
streven naar de economische integratie van
verschillende landen tot een gemeenschap
pelijke markt, geen protectionistische ge
bieden te scheppen, want „als internatio
nale integratie economisch nationalisme
zou betekenen, zou ze geen enkel nut heb
ben en zou ze de continentale mogelijkhe
den voor een latere paneuropese economie
in gevaar brengen." Hij verklaarde dat
Nederland niet zal deelnemen aan enig pro
ject dat geen verbetering betekent in de zin
van geleidelijke vrijmaking van de intra-
continentale en internationale handel.
Wachtlijst
Commentaar leverend op de teleurstellen
de ontwikkeling van de export der Euro
pese landen naar het dollargebied, betoogde
hij tenslotte dat de verlaging van de Ame
rikaanse barrières tegen invoer uit Euro
pa en de toeneming van kapitaaluitvoer
uit de Verenigde Staten naar Europa niet
alleen hand in hand moeten gaan met
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.25 Voor de vrouw. 9.40
Kamerorkest. 10.30 Gereformeerde kerk
dienst. 11.30 Platen» 11.45 Platen. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.33 Hollandse
liedjes. 12.53 Platen en actualiteiten. 13.00
Nieuws. 13.15 Metropoleorkest. 13.50 Platen.
14.00 Reportage. 15.00 Platen. 15.30 Viool en
piano. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Platen. 17.40
Koersen. 17.45 Orgel. 18.15 Kamermuziek.
18.50 Spectrum van het Chr. Organisatie- en
Verenigingsleven» 19.00 Nieuws en weer
bericht. 19.10 Nederlandse volksliederen. 19.30
Buitenlands overzicht. 19.50 Platen. 20.00
Radiokrant 20.20 Evangelisatie-samenkomst.
21.30 Omroeporkest. 22.20 De stenen spreken,
causerie. 22.35 Platen. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws. 23.15 Sportuitslagen. 23.20
Platen. 2r.40—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8 18 Platen» 8.50 Voor de huis
vrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10
Platen. 9.35 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20
Voor de vrouw. 11.00 Gevarieerd programma.
12.00 Lichte muziek. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land» 12.38 Zigeunermuziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.18 Dansmu
ziek. 13.45 Medische kroniek. 13.55 Platen.
14.30 Voor de jeugd. 16.30 Platen. 17.00 Orgel.
17.25 Pianoduo. 17.50 Regeringsuitzending:
Rijksdelen overzee: Luchtvaart in de Neder
landse Antillen. 18.00 Nieuws en commentaar.
18.20 Platen. 18.30 Actualiteiten. 18.40 Lichte
muziek. 19.00 Voor de jeugd. 19.10 Joodse
liedjes. 19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws.
20.05 Tussen de regels door. 20.15 Leert uw
landgenoten kennen. 20.40 Goedenmorgen,
Juffrouw Duif, hoorspel. 22.10 Fabrieksfan-
fare. 22.40 Tussen mens en nevelvlek. 22.25
Fide-kandidatentoer.iooi. 23.00 Nieuws. 23.15
Socialistisch nieuws in Esperanto. 23.2024.00
Platen.
TELEVISIE (N.T.S., N.C.R.V., K.R.O.)
10.1511.30 Eurovisie: Reportage van het
burgerlijk huwelijk van Prins Rainier III en
Grace Kelly, te Monte Carlo. 17.00—17.40
Voor de kinderen. 19.4520.55 Lief, dief en
brief, blijspel. 20.5521.45 Reportage van een
galavoorstelling in de opera van Monta
Carlo (Eurovisie).
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.00 Amusementsmuziek. 12.30
Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
Mozart en zijn tijd. 14.00 Schoolradio. 16.02
Koorzang. 16.15 Orkestconcert. 17.00 Nieuws.
17.10 Vocaal trio. 17.50 Boekbespreking. 18.00
Vlaamse muziek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Vlaamse liederen. 20.00 Hoor
spel. 22.15 Nieuws. 22.30 Strijkkwartet en
altviool. 22.5523.00 Nieuws.
Europese investeringspolitiek in de produk-
tie voor export, maar deze zelfs moet ver
gemakkelijken. Weliswaar zijn Amerikaan
se kapitaalsinvesteringen in Nederland te
genwoordig een belangrijke factor, zei hij,
maar we maken allerlei produkten, waar
van wij meer naar de Verenigde Staten
zouden willen uitvoeren dan we thans kun
nen omdat ze met tal van andere Europese
produkten „op de wachtlijst" staan. Hij
noemde dit een probleem van essentieel be
lang.
Studie
Het Russische voorstel tot sluiting van
een paneuropese overeenkomst voor econo
mische samenwerking is door de Weste
lijke delegaties in het algemeen met een
zekere terughoudendheid, maar toch stellig
niet afwijzend ontvangen.
De veelvuldigst gehoorde Westelijke me
ning is dat de Russische omschrijving van
het karakter der voorgestelde overeen
komst te vaag was, dat een gedetailleerder
toelichting gewenst zou zijn en dat meer
tijd nodig is om het plan grondig te bestu
deren.
Verschillende Westelijke afgevaardigden
verklaarden dat geen enkele overeenkomst
die het werk van de GATT of van de Or
ganisatie voor Europese Economie Samen
werking (OEES) zou kunnen bemoeilijken,
voor hun regeringen aanvaardbaar zou
zijn. In gesprekken tussen Westelijke ge
delegeerden onderling is herhaaldelijk de
vraag gerezen of het Russische plan, indien
het zou worden uitgevoerd, geen hinder
lijke invloed zou hebben op de samenwer
king in Westelijke organisaties.
Voorts meent men aan Westelijke zijde
en dit gevoelen is vooral bij de Neder
landse delegatie sterk aanwezig dat het
Sovjet voorstel beter aangepast moet wor
den bij het politieke beeld, zodat de ont
wikkeling der economische samenwerking
gelijk op zal kunnen gaan met die van de
politieke situatie. Men is in die kringen
van opinie, dat verbetering van de politeke
betrekkingen gemakkelijk zal kunnen lei
den tot verbetering van de economische,
maar men voelt er weinig voor de Russi
sche opvatting, dat de weg naar politieke
verbetering via de economie leidt.
Contact
Het tweede Russische voorstel, nauwere
contacten tussen Oost en West, is in het al
gemeen wel in goede aarde gevallen. Er
werd echter op gewezen, dat de grootste
hindernissen op zulke contacten zijn ver
oorzaakt door de Sovjet-Unie, en wel in
het bijzonder door haar visumpolitiek en
haar bepalingen inzake de wisselkoers van
de roebel. De gewone mensen van Oost en
West zouden vrij en ongecensureerd con
tact met elkaar kunnen hebben. Toerisme
kan alleen werkelijke betekenis hebben als
buitenlandse reizigers kunnen gaan wear-
heen. wanneer en zoals zij zelf wensen.
Omtrent het derde voorstel, betreffende
de oprichting van een commissie voor
kernenergie in de ECE wordt aan Weste
lijke kant het standpunt ingenomen dat
eerst de oprichting van het internationale
bureau voor kernenergie van de UNO moet
worden afgewacht.
De ECE heeft een werkgroep gevormd,
waarin de drie Russische voorstellen nader
worden onderzocht. Zij bestaat, onder voor
zitterschap van Zweden, uit vertegenwoor
digers van de Grote Vier, Polen en Tsjecho-
slowakije. Het Westen hoopt in deze werk
groep de Sovjetvoorstellen te kunnen
amenderen.
De afdelingen Katwijk van de Centrale
van Zeevarenden ter Koopvaardij en Vis
serij en de Christelijke Bedrijfsgroepen
centrale zijn zaterdagmiddag in vergade
ring bijeen geweest ter bespreking van de
resultaten van het loonoverleg met de
reders.
In beide vergaderingen machtigden de
aanwezigen met algemene stemmen het
hoofdbestuur een C.A.O. af te sluiten op
basis van de overeengekomen voorwaar
den.
Maandagmorgen is de schipper S. Z. uit
Meppel aan boord van zijn sleepboot
„Jantje" een ernstig ongeval overkomen.
Terwijl de boot onderweg was op het
Meppelerdiep naar de werkzaamheden aan
de nieuwe weg Beukers-Blauwe Hand om
een sleep te halen, vond men hem ernstig
gewond en hevig bloedend in de machine
kamer liggen. Een onderzoek wees uit dat
hij op nog niet verklaarde wijze met een
been in het vliegwiel van de machine moet
zijn geraakt.
Het schip werd naar Meppel terugge
bracht, waar het slachtoffer van boord
werd gehaald en in het Diaconessenhuis
opgenomen. Hij was maandagmiddag nog
niet buiten levensgevaar.
ADVERTENTIE
Niel te scherp, niet te zuur;
niet te zuur; Afl
heerlijk pittig en... nietduur
(Van onze correspondent in Londen)
In de Londense haven is gedurende het
weekeinde overgewerkt om aardappel
schepen uit Nederland te lossen. Er is nog
een hele vloot schepen met aardappelen
onderweg. Er bestaat in Groot-Brittannië,
evenals in vele andere landen, op het ogen
blik als gevolg van de weersomstandig
heden, grote aardappelenschaarste, waar
door de prijs is verdubbeld.
Britse handelaren hebben in Nederland
een grote hoeveelheid oude aardappelen
opgekocht, die in allerijl naar Groot-Brit
tannië worden vervoerd voor het Neder
landse uitvoerverbod zaterdag in werking
zal treden.
C oncumptiebeperking
Groot-Brittannië verwacht meer dan
150.000 ton aardappelen uit Nederland. Er
is een beroep op het publiek gedaan in de
komende maanden minder aardappelen te
eten omdat anders onmogelijk aan de vraag
kan worden voldaan.
De levering van vroege aardappelen is
door het koude weer vertraagd. Behalve
uit Nederland, wordt deze week ook nog
aanvoer verwacht uit België, Frankrijk en
Denemarken.
Er is in Groot-Brittannië als gevolg van
de vorst ook een ernstig tekort aan groente,
zodat er een grote vraag bestaat naar be
vroren en ingeblikte groente. Voor een
bloemkool betaalt men 1,50 of meer.
Aardappelen van de beste kwaliteit haal
den in Lincolnshire een groothandelsprijs
van meer dan 350,per ton. Ingekuilde
aardappelen worden angstvallig bewaakt
om diefstal ten behoeve van de zwarte
markt te voorkomen.
De aardappelschaarste zal waarschijnlijk
twee maanden duren. Het wekelijks ver
bruik bedraagt negentigduizend ton.
Ongebruikelijk soort flessentrekkerij
De 24-jarige dragline-machinist W. V.
uit Souburg stond maandag voor de recht
bank te Maastricht terecht wegens oplich
tingen. Hij had bij benzinepomphouders te
Middelburg en Roosendaal hoeveelheden
benzine gekocht en in cafés te Roosendaal
en Maastricht allerlei verteringen gemaakt
zonder dit alles te betalen. Het merk
waardige bij deze flessentrekkerij was dat
de man overal zijn adres had achtergelaten.
Een psychiatrisch rapport over de jon
geman constateerde een ongewone hang
naar zwerven en een zwaarmoedig pieke
ren als gevolg van moeilijkheden over een
teleurgestelde liefde. Het rapport conclu
deerde tot verminderde toerekeningsvat
baarheid. Conform het advies van dit rap
port vroeg de officier van justitie zes
maanden gevangenisstraf met aftrek van
het voorarrest van dezelfde tijd, en voor
waardelijke ter beschikking stelling van de
regering met onmiddellijke opneming in
een tehuis. De jongen had als dragline-
machinist een inkomen van 90 tot 100 gul
den per week en hij heeft bovendien geld
gespaard, zodat er geen noodzaak was van
schulden maken. De rechtbank wees de ge
vraagde onmiddellijke in vrijheidstelling af
en bepaalde de uitspraak op zaterdag 29
april.
PARIJS (United Press). Bandleider Jo
Bouillon, echtgenoot van Josephine Baker,
heeft bekend gemaakt dat zijn vrouw een
Europese afscheidstourn.ee begonnen is. Zij is
zaterdag naar Zwitserland vertrokken. Daar
na komt Italië aan de beurt, vervolgens
Duitsland, Nederland en Spanje.
Haar afscheidsprogramma voor Europa zal
in grote trekken hetzelfde zijn als dat waar
mee zij Parijs vaarwel zei.
De Nederlandse kustvaarder „Whitsun"
(299 ton) is in de haven van Cork aan de
ketting gelegd. Het beslag op het schip is
gelegd op verzoek van de bemanning van
de reddingboot „Tilson" uit Arrannore in
het graafschap Donegal, die betaling eist
voor hulp die op 9 en 10 april aan de
„Whitsun" is verleend. De rederij van de
„Whitsun" is de N.V. Scheepsbedrijf Gruno
te Groningen.
ADVERTENTIE
Binnenkort zullen naast de thans circu
lerende bankbiljetten van 20, bankbiljet
ten van dezelfde coupure van een nieuw
model in omloop worden gebracht.
De nieuwe biljetten zijn gedateerd Am
sterdam 8 november 1955. Zij zijn alleen
aan de achterzijde genummerd en verto
nen bij doorzicht als watermerk de beelte
nis van Hippocrates in een wit cirkelvor
mig veld, benevens enige malen het ge
tal 20.
De voorzijde, waarvan de voornaamste
kleuren zijn paars, bruin en groen, ver
toont rechts een portret van Boerhaave,
uitgevoerd in paarse kleur, en in het mid
den een rozet in de kleuren groen en paars,
welke rozet de achtergrond vormt voor de
woorden: „Twintig Gulden" en voorts voor
een aesculaapstaf en een bladertak, sym
bolen respectievelijk van de geneeskunde
en van de botanie.
De figuurtjes van de groene krans rond
het witte veld en die van de zwarte krans
aan de achterzijde van het biljet sluiten
bij doorzicht in elkaar.
De achterzijde vertoont, tegen een ach
tergrond van concentrische kransen van
bruine, paarse en groene lusvormige lijnen,
het symbool van de artsenijbereidkunde
(een slang die zich om een beker kronkelt)
in de kleuren groen en paars.
Het nummer, voorafgegaan door twee
letters en een cijfer, is in zwarte kleur in
de linker bovenhoek en in de rechter be
nedenhoek gedrukt.
De Hollandse Beton Maatschappij N.V.
Den Haag heeft een contract van 374.000
pond sterling gewonnen van acht andere
maatschappijen voor de bouw van een brug
van voorgespannen beton over de rivier
de Slaney in Wexford.
De brug zal gebouwd worden in samen
werking met een Ierse steengroeve voor
de raad van het graafschap Wexford. De
Ierse regering heeft beloofd 60 percent
van de kosten te dragen, maar de raad
wil om een grotere som vragen vanwege
het belang van de brug voor het verkeer
in Zuidoost-Ierland. (U.P.).
In de te Amsterdam gehouden vergade
ring van aandeelhouders der Koninklijke
Papierfabrieken Van Gelder Zonen N.V. is
onder meer de prijsstabilisatiepolitiek van
de regering besproken. Op 1 december 1955
heeft de minister van Economische Zaken
een prijsstop voor courantenpapier afge
kondigd. Dit vraagstuk blijft de volledige
aandacht van het bestuur houden, doch
vooralsnog wordt geen wijziging in de toe
stand verwacht, zeer zeker niet vóór de
komende verkiezingen.
Door de bouw van de tunnel bij Velsen
kan de fabriek daar niet worden uitge
breid. Wel kunnen er nog inwendige
verbeteringen worden aangebracht.
Als fabriekseenheid is dit onderdeel
echter voldoende groot om rendabel te
kunnen blijven werken. Er bestaat
geen sterke controverse tussen de
Hoogovens en Van Gelder inzake de
tunnelbouw.
In het lopende jaar zullen voor uitbrei
dingen nog zeer aanzienlijke bedragen
moeten worden bestemd. Deze zijn voor
lopig begroot op circa 25 miljoen. De be
nodigde gelden worden nog uit eigen mid
delen gefourneerd. Indien dit nodig blijkt
zal er geleend moeten worden. Op welke
wijze dit eventueel zal geschieden is nog
niet bekend. Met de nieuwe verbouwing
aan het hoofdkantoor te Amsterdam hoopt
men vóór het einde van 1957 gereed te zijn.
Het dividend werd bepaald op 12 per
cent. De president-commissaris, de heer H.
Smidt van Gelder, werd herkozen. In de
plaats van de aftredende commissaris, de
heer J. H. A. Kruimel, werd tot nieuwe
commissaris benoemd de heer J. M. B.
Beuker.
ADVERTENTIE
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen is onnodig. Togal bevrijdt u snel
en afdoende van die pijnen. Togal baat waar
andere middelen falen. Togal zuivert de nie
ren, is onschadelijk voor hart en maag. Bij
apoth. en drogisten 0.95, 2.40, 8.88.
11. Vol trots toonde van Ekster zijn ver
zameling, die bij hem thuis was uitgestald.
„Hé", zei Panda, rondkijkend. „U heeft
alles dubbel!" „Zeker", antwoordde ver
zamelaar van Ekster, „en daarin ligt voor
mij juist de waarde, want ik ben een pa
ren-verzamelaar. Ik zoek niet naar zeld
zame of kostbare voorwerpen, voor mij
is de hoofdzaak, dat ik van alles een stel
heb, of het nu vaasjes, beeldjes of para-
pluiebakken zijn". „Heel interessant
mompelde Joris, maar hij meende hier
niets van. Zijn belangstelling was aanmer
kelijk gedaald nu bleek, dat van Ekster
niet speciaal kostbare voorwerpen verza
melde. Zo dwaalden zij rond, tot Panda
opeens een vaas opmerkte, die heel alleen
op een voetstukje stond. Tussen al die
paren stond dit voorwerp er wel heel een
zaam bij. „Waarom Is er van die vaas geen
paar?", vroeg hij. „Dat is een Mungvaas",
antwoordde de verzamelaar. „Ik heb hem
daar vast neergezet, omdat ik zeker weet,
dat er ergens nog precies zo'n exemplaar
moet bestaan, maar tot nog toe heb ik dat
niet kunnen bemachtigen. O, ik zou er
ALLES voor over hebben, als ik dat twee
de exemplaar in handen kon krijgen!"
Voor het eerst toonde Joris nu belangstel
ling. „ALLESmompelde hij, „nu
wordt het interessant!"
De raad van commissarissen en de di
recteuren van de N.V. Koninklijke Neder-
Iandsche Petroleum Maatschappij hebben
besloten aan de op 30 mei te houden al
gemene vergadering van aandeelhouders
voor te stellen over het boekjaar 1955 een
dividend van totaal 20 percent in contan
ten (vorig jaar 16 percent) uit te betalen.
I
Hierin is begrepen een interimdividend
van 6 percent, dat in januari 1956 betaal
baar werd gesteld.
Het nettoresultaat van de Koninklijke
Shellgroep over de gehele wereld bedroeg
voor 1955, na aftrek van belastingen, 160
miljoen pond sterling, tegenover 134.5 mil
joen pond sterling in 1954. Deze toeneming
met 19 percent was voornamelijk het ge
volg van grotere winning, verwerking en
verkoop. De wereldafzet van olie was in
1955 10 percent hoger dan in het vooraf
gaande jaar. De gemiddelde uit de verkoop
van olieprodukten verkregen prijs was
eveneens iets hoger. Als gevolg hiervan
overschreden de opbrengst van -verkopen
en andere inkomsten voor het eerst in de
geschiedenis van de Koninklijke Shellgroep
2000 miljoen pond sterling (meer dan 21
miljard gulden).
De Nederlandse Televisiestichting zal
woensdagmiddag van 15.05 tot 15.30 uur
een rechtstreekse reportage uitzenden van
de aankomst van de Russische regerings
vertegenwoordigers Boelganin en Kroesjts-
jev op het Victoria-station in Londen. Deze
televisiereportage wordt getijktijdig in En
geland, Frankrijk, België en Nederland uit
gezonden.
DJAKARTA (ANP/UP) Aanhangers
van de Darul Islam hebben het afgelopen
weekeinde aanvallen gedaan op dorpen in
het gebied van Tjiandjur en Tasikmalaja
(West-Java). In gehuchten in het Tjiand-
jurse werden honderd huizen in brand ge
stoken, drie dorpelingen gedood en drie ge
wond. In het Tasikmalajase doodden de
opstandelingen twee soldaten in een hevig
gevecht na een onverwachte aanval op
Tiikalon. De sterkte van de Darul Islam in
dit gebied wordt geschat op tweeduizend
man bewapend met ongeveer 600 vuur
wapens. De overvallen van de goed geor
ganiseerde legerbenden van de Darul Islam,
die een zuiver Islamitische republiek Indo
nesië wil stichten, nemen eer toe dan af
hoewel het Indonesische leger in het begin
van deze maand een grootscheepse cam
pagne heeft gelanceerd om de Darul Islam
te vernietigen.
In aanwezigheid igmKoning Gustaaf en
Koningin Louise van Zweden is zondagavond
te Stockholm een grote Rembrandt-tentoon
stelling gesloten, die op 12 januari was ge
opend. Ongeveer tweehonderdduizend bezoe
kers hebben de tekeningen en schilderijen
die door verscheidene Europese musea waren
uitgeleend, gezien.
Op de sluitingsavond sprak de Franse
schrijver André Malraux over het onderwerp
„Rembrandt en wij".
De wethouder voor Publieke Werken van
Amsterdam, mr. G. van 't Huil, heeft de
eerste der 750 palen geslagen, als begin
van het fundament voor het nieuwe com
plex van de machinefabriek Du Croo en
Brauns, die haar huidige terrein aan de
noordelijke IJ-oever moet verwisselen voor
een aanzienlijk groter terrein aan de west
haven nabij de Hembrug, wegens de bouw
van de IJ-tunnel. Het tracé van deze tun
nel komt namelijk precies onder het fa
brieksterrein aan de Valkenweg in Am
sterdam-noord, zodat de fabriek daar moet
verdwijnen. De gemeenteraad van de
hoofdstad heeft onlangs 4,4 miljoen ge
voteerd als vergoeding voor de kosten van
de noodzakelijke verplaatsing van het
bedrijf. De nieuwe fabriek moet vóór 1 mei
van het volgend jaar gereed zijn, omdat op
die datum het huidige complex moet zijn
ontruimd wegens de werkzaamheden voor
de autotunnel onder het IJ.
Tornado. De tornado die de Amerikaanse
staat Alabama zondag heeft geteisterd
de hevigste van de laatste elf jaar
heeft 22 mensen het leven gekost. Het
aantal doden als gevolg van stormen in
de Verenigde Staten deze maand is
daardoor gestegen tot tenminste 63. Ei-
wordt in Alabama nog steeds naar
slachtoffers gezocht.
Normaal. De directeur van het Japanse
Rode Kruis, dr. Tsoetsoeki, heeft tegen
over overlevenden van de atoomont
ploffingen te Nagasaki en Hirosjima
verklaard, dat de stralingsziekte niet
erfelijk is. Hij zei na een diepgaande
studie te hebben vastgesteld dat kinde
ren van „besmette ouders" zich nor
maal ontwikkelen.
Conflict. De artsen op Malta die in rege-
ringsdienst werken hebben allen ont
slag genomen. De regering van het
eiland is van plan een medische dienst
te organiseren waarin de artsen geen
eigen praktijk meer kunnen uitoefenen,
hetgeen thans voor doktoren in staats
dienst wel mogelijk is. De actie van de
artsen wordt gesteund door de Britse
maatschappij voor geneeskunde, die de
kwestie volgende week op een vergade
ring van de wereldgezondheidsraad te
Keulen aan de orde zal stellen.
Geheim. De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Selwyn Lloyd, heeft in
het Lagerhuis te Londen geweigerd mee
te delen naar welke landen sinds 1
januari „Centurion"-tanks en „Hunter",
gevechtsvliegtuigen zijn uitgevoerd. Hij
zei dat het niet in de lijn van de rege-
ringspolitiek ligt om zulke bijzonder
heden bekend te maken.
Stroomlijn. De Britse regering heeft een
speciale commissie ingesteld, die moet
onderzoeken op welke wijze het leger
kan worden „gestroomlijnd." In het bij
zonder moet worden nagegaan, hoe de
omvang van het militaire personeel kan
worden ingekrompen zonder de ge-
vechtswaarde te verminderen.
Wëerwijzer. Montreal heeft een bijzondere
barometer gekregen. In een toren
op het gebouw van de „Canada Life"
is op negentig meter hoogte een bol aan
gebracht waaraan men tot op kilometers
afstand zal kunnen zien wat voor weer
verwacht kan worden. Is de bol wit,
dan komt er sneeuw, vuurrood betekent
regen, rood is bewolkt en groen betekent
mooi weer.
Angst. In Elbeuf (Normandië) hebben
drie jongemannen aan de politie ge
meld dat zij op 8 april gedurende 25
minuten een vliegende schotel hebben
waargenomen. Zij waren zo bang ge
worden dat zij er niet eerder over had
den durven spreken.
Eucalyptus. In oktober zal in Rome een
wereld-eucalyptus-conferentie worden
gehouden over uitbreiding van het aan
bod van hout afkomstig van snel
groeiende bomen. Men is van mening
dat de eucalyptus daartoe de beste mo
gelijkheden biedt. De eucalyptus groeit
voornamelijk in Australië.
Zuivering. De nationale Argentijnse com
missie, die na de revolutie van septem
ber 1955 werd ingesteld om een onder
zoek te doen naar onregelmatigheden,
die zich onder het bewind van Perón
hebben voorgedaan, heeft 314 dossiers
aan de justitie overgedragen. Tegen 1045
personen is een vervolging ingesteld,
voor het merendeel op grond van on
rechtmatige verrijking.
Fascisten. Elf jonge leden van de Italiaan
se neofascistische partij zijn in Turijn
gearresteerd, nadat de politie een hoe
veelheid ontplofbare stoffen in het huis
Van een hunner had gevonden. De
politie had de inlichting gekregen, dat
een fascistische organisatie van plan
was aanslagen te plegen op bureaus van
de communistische partij.
Ingekort. In Tibet, waar tot 1952 geen
enkele grote weg was, zijn autowegen
aangelegd ter lengte van 4300 kilometer
aldus het communistische persbureau
„Nieuw China." Voor het reizen van oost
naar west zijn thans twee maanden
nodig, tegen twee jaar vroeger.
Omgeslagen. Tengevolge van het omslaan
van een vissersboot in de baai van Cal-
lao (Peru) zijn drie vrouwen en acht
kinderen om het leven gekomen. De
eigenaar van het schip, die de naam van
het vaartuig wilde veranderen „omdat
hij geen geluk bij het vissen had," had
een twintigtal familieleden en vrienden
uitgenodigd om de doopplechtigheid in
de baai bij te wonen. Waarschijnlijk
doordat er rijkelijk aan Bacchus was
geofferd, maakte de stuurman een ver
keerde manoeuvre, waardoor het schip
kapseisde en binnen enkele seconden
zonk. Onder de slachtoffers bevonden
zich een vrouw met haar zes kinderen.
HET IS INDERDAAD waar, dat bij nie
mand in de 17de eeuw de gedachte op
kwam een praalgraf op te richten voor een
overleden schilder, zelfs niet voor de aller
grootste. En van standbeelden was in die
lijd nog helemaal geen sprake. We kunnen
dit als een verzuim zien, maar niet als een
blijk van onderwaardering, want het was
nu eenmaal geen gebruik de kunstenaars
op die manier te eren. Geen overheid dacht
aan zo iets uitzonderlijks en
de schilders evenmin, de rijk
ste, en ook de ijdelste niet.
Praalgraven behoorden bij
overleden vorsten en verdien
stelijke zeehelden, wier begra
fenissen met veel vertoon
plaats vonden.
Laten we ons eens aan een
stelling wagen: „De schilders werden in
de 17de eeuw niet geacht, want er werd
geen enkele straat naar hen genoemd"
Ieder die het door ons aangevoerde motief
verneemt, zal onmiddellijk verontwaardigd
opspringen en betogen dat we geen deug
delijk argument voor onze bewijsvoering
hebben gekozen, om de eenvoudige reden
dat het destijds geen gebruik was straten,
lanen, pleinen en grachten als eerbewijs
de naam van kunstenaars te geven. Welnu,
het ontbreken van pompeuze graftekens is
evenmin een bewijs.
Hier tegenover kunnen we echter aller
lei verschijnselen noemen, waaruit blijkt
dat de grote schilders in de 16de en 17de
eeuw hoog in ere stonden, wat niet - zoals
in onze tijd gebruikelijk is - uit woorden,
maar vooral uit daden bleek. Maerten van
Heemskerck had in Haarlem bijvoorbeeld
in 1570 vrijstelling van belasting en men
stond hem enige jaren later zelfs toe de
belegerde stad te verlaten en in Amster
dam te gaan wonen. Vanwege zijn kunst
die men waardeerde! En de zeeschilder
Hendrick Vroom kreeg van dezelfde stad
in 1594 vrijstelling van schuttersdiensten.
Den Haag liet zich evenmin onbetuigd en
gaf in het begin van de 17de eeuw Jan
van Ravesteyn vrijdom van alle tochten
en wachten als schutter en een goede 30
jaar later kreeg hij vrijstelling van het
betalen van wijn- en bieraccijns.
Laten we het anders zeggen. Er was
geen sprake van geringschatting voor de
kunstenaars, maar men be
schouwde de groten onder hen
zelfs als degenen die mede
de roem der stad uitmaak
ten. „Van outs is Leyden
van treffelycke Meesters ver
maart geweest", zo luidt het
argument in een rekest van
1648. En de persoonlijke
oordeelvellingen waren zeker niet gering-
schattender. Orlers roemt bijvoorbeeld
Rembrandt en Van Goyen als „een van de
tegenwoordighe vermaertste schilders van
onse eeuwe", en van Rembrandts werk
wordt op een andere plaats gezegd, dat
het „in zijn tijd zoodanig werd geagt en
gezogt, dat m,en hem moest bidden en geit
toegheven". Dergelijke uitlatingen, die nog
met andere vermeerderd kunnen worden,
wijzen er toch allerminst op dat de grote
schilders van die tijd weinig in aanzien
stonden.
Werden de kunst en de maker daarvan
in de 16de en 17de eeuw dus wel degelijk
geacht en geëerd, we blijven nog steeds
zitten met het onverteerbare feit dat voor
die kunst aan de schilders toch maar ge
ringe bedragen werden uitbetaald. De oor
zaak hiervan moeten we niet zoeken in
gebrek aan waardering, maar in de fan
tastische overproduktie!
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
