Hartelijke woorden en tal van geschenken
voor jubilerende Noord-Zuid
Beschermende
economische
rechten ontwrichten
structuur van Italië
Exposities van „experimentelen
in het Stedelijk Museum
Feeststemming aan de Leidsevaart
Amsterdamse Beurs
Vijfhonderdduizend ton onverkoopbare
suiker, maar de prijzen zakken niet
WOENSDAG 13 JUNI 1956
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
11
Burgemeester Cremers namens 28 ambtgenoten:
„U doet het perfect"
Ereplaats
Beheerder van Musserts
effecten veroordeeld
Opbrengst 34.000in
eigen zak gestoken
Weekstaat Ned. Bank
Deviezenvoorraad
opnieuw gedaald
Lou" uit Muiden liet
weer verstek gaan
Officier eist vier weken
Burgerlijke Stand Velsen
Onder invloed
Aspiranten-wedstrijden
van het NGGV zaterdag
op BMHC-terrein
IJMUIDEN
Brand bij houtloods
achter Technische School
Geslaagden van de
visserijschool IJmuiden
Ten bate van de R.-K. Kerk
werden er bloembollen
geveild
NIEUWE UITGAVEN
Vakantiegidsen
VAN SCHEVENINGEN TOT MARKEN vertolkten vlaggetjes op de trams, de bussen
en de boten van de Noord-Zuid-ïIollandse Vervoermaatschappij de feestelijke stem
ming waarin dat bedrijf vandaag wegens de viering van het 75-jarig bestaan verkeert.
Het hoogtepunt van de feestvreugde werd vanmorgen om elf uur in de vergader
zaal van het hoofdkantoor aan de Leidsevaart te Haarlem bereikt, toen namens de
burgemeesters van de 29 gemeenten welke in het net van de N.Z.H. zijn opgenomen
door de burgemeester van Haarlem, mr. O. P. F. M. Cremers, een schilderij aan de
directeur ten geschenke werd aangeboden.
Maar reeds voor dat moment gonsde het in een bloemententoonstelling herschapen
hoofdkantoor van het geroezemoes veroorzaakt door tal van relaties en andere N.Z.H.-
vrienden die hun gelukwensen kwamen uitspreken nadat de dag met een ogenblik
van inkeer en bezinning was ingezet. Want A'oordat de feestvreugde een aanvang
nam verzamelde het gehele kantoorpersoneel van de vervoermaatschappij zich bij de
gedenkplaat voor de in de oorlog gevallen collega's. De heer J. J. Jurrissen herdacht
hun offer als een nimmer genoeg te waarderen bijdrage voor het heroveren van de
vrede en de vrijheid, zonder welke hoge goederen ook de N.Z.H. niet kan gedijen.
Voordat de burgemeesters kwamen wer
den het bestuur en de raad van advies van
het pensioen- en spaarfonds van de N.Z.H.
ontvangen. Zij boden voor de nieuwe direc
tiekamer een bronzen plaquette aan van
Hare Majesteit de Koningin als het wel
sprekendste symbool van de saamhorigheid
van allen die aan het bedrijf medewerken.
Inmiddels was ook de N.Z.H.-kapel aan
getreden om de heer en mevrouw Jurrissen
een aubade te brengen, waarna men af- j
marcheerde voor een muzikale ommegang
door de binnenstad van Haarlem. j
Om elf uur betraden dan een groot aan- i
tal burgemeesters of hun vertegenwoordi- 1
gers van de 29 gemeenten die door de N.Z.H.
worden verbonden de vergaderzaal. Hun
woordvoerder was mr. O. P. F. M. Cremers
die er op wees dat deze collectieve geluk- j
wens ook het gehele personeel betrof. Het j
viel spreker moeilijk precies aan te geven
wat de N.Z.H. betekent voor deze 29 ge
meenten met 2.569.813 inwoners, een vijfde
deel van de bevolking van ons land. De
sociale en economische betekenis van de
N.Z.H. onttrekt zich aan onze waarne- j
mingen en de veelzijdige en ingrijpende
activiteit van dit vervoerbedrijf zou eigen
lijk een prachtig onderwerp voor een proef
schrift vormen.
Men kan slechts, aldus burgemeester
Cremers, met de grootste dankbaarheid ge
denken wat de N.Z.H. heeft gepresteerd en
nog presteert: hoe zij zovele financiëel met
elkaar tegenstrijdige belangen heeft weten
te verzoenen.
Wat zouden de forensen zonder haar be
ginnen of d'e vakantiegangers, die week
eind-uitgaanders en de dagjesmensen, of de
Haarlemse verkeerspolitie want zonder
busvervoer zou de verkeerschaos nog groter
worden en tenslotte de passagiers waar
aan de N.Z.H. ook nog wel eens iets ver
dient: de mensen die te hooi en te gras met
de bus gaan om visites af te leggen, bood1-
schappen te doen en daardoor het kostbare
topvervoer goed maken.
Burgemeester Cremers zei: „U doet het
goed, u doet het perfect in deze allermoei
lijkste tijd van overgang van rail- naar
wegvervoer. Ik heb het grootst mogelijke
respect voor de meesterlijke wijze waarop
u deze overgang zonder horten en stoten
laat verlopen".
Spreker zei voorts ter inleiding van het
aan te bieden schilderstuk: „Wij hebben
een blijk van ons intensief medeleven met
uw bedrijf willen geven, maar een stuk
transformator of een wagen leek ons niet
zo aardig en het hoofdkantoor leent zich
ook al niet voor de toepassing voor de twee
procent-regeling voor kunstwerken zoals
wij die bij de gemeente kennen. Maar wij
hopen, dat dit op advies van de heer Baard'
aangekochte schilderstuk van Van Borse-
len uit 1860 een voortdurende inspiratie
voor u moge zijn. We hebben er nog over
gedacht om een hedendaagse kunstenaar
een opdracht te verlenen, maar daartoe
ontbrak de tijd. Het thans gekozen schil
derij voldoet aan de eisen welke paus Gre-
gorlus VI eens aan een goede preek stelde:
„Het bevredigt de eenvoudige man en stelt
de kenner niet teleur". Bovendien beeldt
het een typisch Zuidhol'lands landschap uit
en daarmee het centrum van uw vervoer
gebied.
Het schilderij zal een ereplaats in mijn
werkkamer krijgen, zo verzekerde de heer
Jurrissen, omdat het iets van rust uit
straalt die wij soms ook bij het vervoerbe
drijf zo broodnodig hebben. Hij aanvaard
de het schilderstuk trouwens ook als een
blijk van waardering voor het personeel:
„Zonder toegewijde trouwe medewerkers
begint een bedrijfsleiding niets". En de
heer Jurrissen, die ook zijn echtgenote
dankte voor de hem in zijn werk geboden
De rechtbank te Amsterdam heeft de 56-
jarige belastingconsulent mr. H. A. J. D.
uit Naardcn veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf wegens verduistering van
f 34.000, de opbrengst van effecten uit het
bezit van wijlen ir. Mussert.
Mussert had voor zijn vlucht tegen het
einde van de oorlog zijn effecten ter hand
gesteld aan een zuster van zijn echtgenote.
Na de oorlog werd haar vermogen onder
beheer gesteld van het beheersinstituut.
Mr. D. uit Naarden werd als beheerder
aangesteld. Toen in 1949 dit beheer werd
opgeheven repte mr. D. met geen woord
over het effectenbezit van de voormalige
leider der N.S.B., waarover nog geen be
slissing door het beheersinstituut was ge
nomen. Toen de zuster van Mussert's echt
genote was overleden had mr. D. telkens
effecten verkocht en de opbrengst behou
den.
Uit hel getuigenge'noor vóór de rechtbank
was gebleken, dat de vrouw bij de ophef
fing van het beheer over haar vermogen
geweigerd had ook Mussert's effecten terug
te nemen, omdat deze haar niet toekwa
men.
De officier van justitie had wegens ver
duistering anderhalf jaar gevangenisstraf
geëist.
steun, gaf de plechtige belofte, dat onder
Gods zegen allen bij de N.Z.H. tot in lengte
van dagen hum best zullen blijven doen de
bevolking van deze streek zo goed mogelijk
te blijven bedienen.
Vervolgens was het de beurt aan een de
putatie van de Vereniging van directeuren
van dochterondernemingen van de Neder
landse Spoorwegen, die bij monde van de
heer Kistemaker, directeur van die Naoo,
gelukwensen en een fraaie bronzen klok
voor de directiekamer aanbood. „Wanneer
het om onze bedrijven gaat, zal ik niet op
tijd: kijken", zo repliceerde de directeur
van de jubilaresse.
Natuurlijk kwamen er de gehele ochtend
door tal van autoriteiten en zakelijke re
laties complimenteren. Zo zagen wij drs. J.
van Leeuwen, de vertegenwoordiger van
de directie van de Nederlandse Spoorwe
gen, de heren Heyting en De Waal Malefijt
van de Rijksverkeersinspectie, de hoofd
inspecteur van de Amsterdamse Verkeers
politie, de heer Schalens, de voorzitter, de
secretaris en de toekomstige secretaris van
de Haarlemse Kamer van Koophandel, de
heren Ch. E. Visser, jhr. dr. J. C. Mollerus
en jhr. mr. de Blécourt, vertegenwoordi
gers van Leyland, Verheul en Purfima,
waarvan de laatste een grote foto van een
Haarlemse stadsbus voor het Paviljoen
aanbood, de voorzitter van de Algemene
Bond van Forensen, de heer J. van Holten,
en tal van anderen. Ook waren er particu
liere personeelsleden die geschenken aan
boden, zoals de heer F. HoTlants uit Voor
burg, die een in fineerwerk uitgevoerd
portret van zijn directeur meebracht. On
der de bloemstukken trof vooral dat van
Werkspoor de aandacht, omdat in het mid
den daarvan een model stond1 van de
nieuwe bussen voor de lijn Amsterdam
Zand'voort.
Een stevige handdruk bezegelt de gelukwensen welke Haarlems burgemeester,
mr. O. P. F. M. Cremers, vanmorgen namens al zijn ambtgenoten van de 29
door de N.Z.H. bediende gemeenten, aan de directeur van de 75-jarige vervoer
maatschappij, de heer J. J. Jurrissen, heeft aangeboden. Op de achtergrond het
geschenk der burgemeester: een schilderstuk van J. W. van Borselen.
yy
De netto deviezenreserve blijft dalen. Dit
is wel de meest in het oog springende
mutatie op de weekstaat van de Neder-
landsche Bank van 11 juni. De verschillende
posten die de netto deviezenreserve be
palen, geven gezamenlijk een daling te zien
van f 1.213 miljoen tot f 1.151 miljoen. Uit
een mededeling van de Nederlandsche
Bank blijkt bovendien, dat in mei het be
talingsverkeer met de E.B.U.-landen een
tekort van ruim f 136 miljoen heeft opge
leverd. Daar dit tekort in de loop van deze
week verrekend zal worden, dient met een
verdere daling van de deviezen- en goud
reserve rekening te worden gehouden.
Er is voorts in de afgelopen week een
belangrijk bedrag aan bankbiljetten bij de
centrale bank teruggekomen. De chartale
geldhoeveelheid daalde namelijk van f 4.025
miljoen tot f 3.932 miljoen.
Voor de Amsterdamse rechtbank is een
gevangenisstraf van vier weken geëist te
gen de 58-jarige vroegere viskoopman Lou
V. uit Muiden. die op 5 Maart geweigerd
had. als getuige te verschijnen voor de
rechter-commissaris in Amsterdam nadat
hij per dagvaarding daartoe was opgeroe
pen.
Deze verdachte noemt zich „de weerge
keerde Christus met de nieuwe naam en
dat is Lou". De rechter-commissaris wenste
hem te horen in een zaak tegen twee zijner
volgelingen, een echtpaar uit Weesp, waar
van het jongste kind gestorven was aan een
ernstige longontsteking zonder dat de
ouders de hulp van een medicus hadden
ingeroepen. Als volgelingen van Lou hiel
den zij zich aan diens leer, dat men bij
ziekte in Hem moet geloven en geen dokter
te hulp roepen.
Ook vanochtend was Lou niet versche
nen. Tegenover de recherche, die hem
thuis kwam opzoeken, heeft hij verklaard
geen gevolg te .willen geven aan de dwang
van een dagvaarding. „Als men mij toch uit
mijn huis sleurt en voor de justitie brengt,
dan zal ik daar staan als Jezus voor Pila-
tus en dan spreek ik geen woord", had hij
verklaard.
De rechtbank zal op 25 juni uitspraak
doen.
GEBOREN: J. A. Berends-van Niel, d.,
Lindenstraat 55, IJmuiden-Oost; J. A. M.
van Wezel-Stalpers, z., Hagelingerweg 68b,
Santpoort: C. G. Bakkernes-Schol, z., Spaar-
nestraat 31, IJmuiden; P. C. Meijer-Lange-
reis, d., Wijkeroogstraat 100, Velsen-Noord;
L. van Dorp-Marx, z., Homburgstraat 48rd.,
IJmuiden; R. M. J. van Liempt-Sijbrandij,
z., Grahamstraat 62, IJmuiden; M. C. Prins-
Smit, d., Verloren van Themaatlaan 12, Vel
sen; E. Feije-Bellis, z., Van Daalenlaan 97,
Santpoo t.
OVERLEDEN: H. J. Krijnen, 80 j., echt
genoot van M. A. Visser, Anemonenstraat 6,
Santpoort.
De Arnhemse rechtbank heeft- de 43-
jarige aids A. van W. uit Brummen con
form de eis veroordeeld tot zes weken ge
vangenisstraf en een jaar ontzegging van
de rijbevoegdheid. Hem was ten laste ge
legd dat hij in de nacht van 2 april onder
invloed van sterke drank met zijn auto
te Arnhem een paaltje omver had gereden.
Het grote succes, dat de Kring Amsterdam
en Omstreken van het Nederlands Christe
lijk Gymnastiek Verbond verleden jaar ge
had heeft met het organiseren van vereni-
gingsgymnastiekwedstrijden voor de aspi
ranten van de aangesloten verenigingen op
de terreinen van de BMIIC in Bloemendaal,
zal zeker oorzaak zijn geweest van het be
sluit dit jaar en wel zaterdagmiddag
deze wedstrijden wederom op deze terreinen
te houden met na afloop wederom een mars
wedstrijd in de omgeving, gevolgd door een
jeugd-varjétévoorstelling in het Openlucht
Theater.
A'Je vijftien bij de Kring aangesloten ver
enigingen nemen deel. De organisatoren heb
ben een wedstrijdschema moeten opbouwen
voor circa 1500 aspiranten, afkomstig uit
Santpoort, IJmuiden, Beverwijk, Haarlem,
Amsterdam, Zaandam, Koog aan de Zaan en
Wormerveer.
De wedstrijden bestaan uit een vierkamp
met groepen van zes aspiranten, zodat er 250
groepen beoordeeld moeten worden. De ver
enigingen zelf moeten de vrije oefeningen
samenstellen en er zullen daardoor een 40-
lal verschillende vrije oefeningen te zien
zijn. Verder hebben de meisjes nog brug,
evenwichlsbalk en bokspringen en de jon
gens rek, brug en bokspringen.
Uit Haarlem neemt deel de vereniging
Kracht en Vriendschap met negentien groe
pen. Zij is echter niet de grootste deelnemen
de vereniging, want Funen uit Amsterdam
komt met 39 en Oranje Nassau, eveneens uit
Amsterdam, komt met 34 groepen uit.
Omstreeks acht uur gisteravond werd de
Velsense brandweer, toevallig tijdens een
oefening bij de kazerne, gealarmeerd voor
een brandje nabij de houtloods, die achter
de Technische School op de speelplaats
staat.
Men was uiteraard snel ter plaatse en het
bleek dat door onbekende oorzaak jon
gensspel is niet uitgesloten een gede
monteerd, bij de loods opgestapeld klasse
lokaal van de papiervakschool van V.G.Z. in
brand was geraakt. Met twee stralen is
het vuur spoedig bedwongen; de schade
beloopt ongeveer f 800.
De leerlingen van de gemeentelijke Vis
serijschool IJmuiden, die voor verschillende
diploma's zijn geslaagd, zijn:
Scheepswerktuigkundige ter Koopvaardij
(V.D.): J. C. Otte.
Stuurman Kleine Handelsvaart: J. Loman.
Stuurman Zeevisvaart: J. G. R. Wolff en
N de Boer.
Certificaat v. Uitwijken (Int. bep. ter voor
koming van aanvaring op Zee): M. Olden
burg.
Motordrijver Kleine Handelsvaart: T. van
der Linden; W. G. Rietel: J. Cornelissen;
F. F. A. van Deutekom: G. J. Breeuwer; J. J.
Holzman; J. H. Roos; P. R. de Groot; B. D.
Roosendaal; R. Broersma: A. E. Broek: H.
Bakker; H. Ras; H. J. Th. Barten; W. M. Pul
len; C. Schol en J. Pols.
Motordrijver Zeevisvaart: L. Blommert;
J. H. Roos; G. J. Breeuwer; S. Andringa;
B. D. Roosendaal; H. Bakker; A. E. Broek;
H. Ras; T. van Vliet; C. Schol en H. J. Th.
Barten.
Certificaat „yiskunde en Visbewerking
Diploma A": C. Veerman; G. P. van Galen;
E. F. Dekker; C. J. van Os; L. Ouwehand;
J. H. Bakker; G. Verburg; Th. van Geenem
H. v. d. Meulen; H. Koster; C. Blom en
J. Visser.
Diploma „Schiemannen" (Matroos): H. J.
Jaspers; H. Vuist; M. Oldenburg; G. K. Ploeg;
R. Gravemaker; L. F. Tromp; R. A. G. Hes,
J. J. Visser; H. G. Th. Koekenbier; H. Stam
J. A. van Keulen en Ch. Otte.
In het Stedelijk Museum te Amsterdam
wordt in de reeks der „Vijf generaties"
werk geëxposeerd van de experimentele
schilder Corneille (tot 18 juni). Voorts ont
moeten we hier ook werk van de Duitse
schilders Willi Baumeister (18891955) en
Kurt Schwitters (18871948) en de beeld
houwer Wilhelm Lehmbruck (18811919)
in de Nieuwe Vleugel (tot 2 juli).
Corneille is van de „experimentelen" wel
de man met de meeste smaak. Ik zie echter
niet in waarom er nu twee zalen ingeruimd
moesten worden voor hem, zodat duur mu-
seumbezit als werk van Van Dongen, Rik
Wouters, Tytgat, Matisse, Bonnard en
Vuillard weer geen plaats vindt. Met alle
waardering voor Corneille: er hangt hier
teveel werk, dat toch eigenlijk zich her
haalt. Een vergelijking met de kleinere zaal
met werk van Willi Baumeister, een won
derlijke en niet geheel abstract schilde
rende figuur, wijst uit dat een overzicht als
van diens werk toch wel voldoende is om
de bezoeker een idee te geven van be
paalde experimentele kanten van onze
hedendaagse schilderkunst.
Om de helft van de Nieuwe Vleugel te
besteden aan het werk van Kurt Schwit
ters komt me voorts wel zeer overdreven
voor. Schwitters maakt onder meer col
lages, plakwerk van al dan niet gekleurde
en bedrukte stukjes papier, waaronder ik
een kaartje van de Haagse tram aantrof.
Schwitters maakte composities „bestaande
uit niet bij elkaar behorende bestanddelen,
die tot een kunstwerk verenigd zijn met
plaksel, spijkers, hamer, papier, lapjes stof,
machine-onderdelen, olieverf, kant enzo
voorts". Ik schreef deze slordige zin over
uit de catalogus. Schwitters dichtte, schreef
polemische artikelen, hield lezingen. Hij be
hoorde bij de dadaïstische beweging. En
dan behoorde hij er weer niet bij. Rond
1923 nam hij aan de ,,dada"-veldtocht in
Nederland deel, staat er gewichtig in de
catalogus, waarin met pijnlijke nauwkeu
righeid al Schwitters' artistieke hande
lingen vermeld zijn. Mensen als Schwitters
hebben mogelijkerwijze wat toegevoegd
aan bewegingen in de hedendaagse kunst.
Mfsschien is mijn gebrek aan waardering
een gebrek aan humor mijnerzijds. Schwit
ters blijkt zijn omgeving nogal geboeid en
geamuseerd te hebben. Met zijn schilde
rijen, de echte dan, die we hier aantreffen,
doet hij mij dat zeker niet. Het merendeel is
slecht te noemen.
In de geschiedenis der moderne beeld
houwkunst is Lehmbruck een naam. Zijn
zeer persoonlijke werk is dan ook direct als
van zijn hando herkenbaar. „Lehmbruck
bestaat het aan de schuchtere tederheid
van de minnaar een grote monumentale
vorm te geven", lezen we in de catalogus
en ik kan me voorstellen dat men het hier
mee eens kan zijn. Dat dr. Werner Schalen-
bach, de inleider van de tentoonstelling,
vindt lat Lehmbruck betrekkelijk laat
rond zijn dertigste jaar zijn eigenlijke,
meest persoonlijke weg heeft gevonden,
lijkt me wat overdreven. Dat een beeldend
kunstenaar zich rond die leeftijd als per
soonlijkheid begint af te tekenen is nor
maal of zelfs vroeg te noemen. Persoonlijk
vraag ik me af of Lehmbruck zich niet te
zeer heeft vastgelegd in die rond 1910 ge
vonden vormgeving, die soms te weifelend
blijft, te slap ook wel eens. Herhalingen op
eenzelfde thema maakt deze tentoonstel
ling minder interessant dan één van Mail
lol. Despiau of zelfs van Nederlandse beeld
houwers zou zijn. Waarom zou Rhdeeker in
de wereld niet net zo bekend kunnen zijn
als Lehmbruck, is de wat wrange vraag
die men zich kan stellen rondlopend tussen
deze beelden. Heeft diens werk niet vaak
evenzeer een eigen gezicht als dat van
Lehmbruck
Hoewel zeer eigen komt mij Lehmsbruck
als een minder krachtige figuur dan Rii.de-
cker voor. Heeft Lehmbruck zelf gekozen
einde op achtendertigjarige leeftijd iets te
maken met een gevoel niet meer te kunnen
toevoegen De grote staande figuur uit
1910 is naar mijn smaak één der sterkste
zaken dezer expositie, maar steunt op an-
derer voorbeeld. Zeer eigen is Lehmbruck
dan later in de behandeling van de huid,
waarbij men denkt aan beschroomd tasten
de, zelfs bevende handen. Men voelt in de
man een sensualiteit, die wat betreft zijn
schilderijen op wat banale wijze naar bui
ten komt. Deze schilderijen verplaatsen ons
naar een tijd die voorbij is: zij reiken er
niet over heen. Van de beelden zou ik dat
nog niet durven beweren. Er zijn er bij
gelijk die portretbustes van Mevrouw B.
uit 1917/'18 die lang hun waarde voor
ons en wat na ons komt zullen bewaren.
En dat is voldoende om Lehmbrucks naam
te eren. BOB BUYS
Ten overstaan van notaris J. H. Brem-
mers uit Beverwijk zijn dinsdagavond in
de KSA de „kerkebollen" geveild; de op
brengst hiervan was bestemd voor de res
tauratie van de r.-k. kerk.
Er was grote belangstelling en de 67
koopjes bloembollen gingen grif van de
hand, er zal buiten de tulpen tijd nimmer
zoveel geld betaald zijn voor een regel
bloembollen als op deze verkoopavond. De
narcis King Alfred ging voor een 50,
per regel, ook de diverse soorten tulpen
waren flink aan de prijs. Al bij al bracht
deze veiling ruim -2000 op. Na afloop
heeft pastoor Berding woorden van dank
gebracht aan de middenstand, die zoveel
prijzen voor deze avond had gegeven. Ook
de bloembollenkwekers werd dank ge
bracht voor hun medewerking, terwijl de
directie van Hollands Bloembollenhuis uit
Lisse de veiling service gratis verzorgde.
3-314 Nederl.'47
3 Nedl. 1962/64
A. K. U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K. N. Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek
gew.Philips Gloeil.
->ref.Philips Gloeil.
Unilever
Wilton Fijenoord
Dordtsche Petrol.
Konkl. Petroleum
A'dam Rubber
Holl. Amer. Lijn.
N. Scheepv. Unie
Phs. van Ommeren
H. V. A
Verg. Deli Mijen
Amsterd. Bank
Ned. Handel Mij.
Rotterd. Bank
Twentsche Bank.
Anaconda Copper
Bethlehem Steel.
U. S. Steel
General Motors
Shell Union
Tidewater
Slotkoers
gisteren
91%
95%
266%
333%
236%
330%
430
295%
295
178
402%
310
796%
785
96%
187%
196%
284
115%
131
228
195%
208
210%
72%
145%
54l3/i8
43%
80%
44%
Openings
koersen
91%
95%
271%
334
239
335
432
298
298%
178
413
313
815
802%
96%"
188
198%
284
116%
132
228
195%
208
210%
74%
151%
56
43%
81%
44%
ADVERTENTIE
1»
MAGNEET
(Van onze correspondent in Rome)
Ongeveer een jaar geleden hebben wij een artikel gewijd aan de wenselijkheid
meer goederen uit Italië te betrekken, daar de handelsbalans voorlopig gunstig
is voor Nederland. Die aansporing blijft gelden. Italië, vooral de Italiaanse
provincie, heeft nog tal van produkten, die bij ons, mits ze meer bekend waren,
grif aftrek zouden vinden, hetgeen weer van gunstige invloed kan zijn op onze
eigen uitvoer naar Italië. De handelsafdeling van de Nederlandse ambassade te
Rome geeft dienaangaande gaarne voorlichting en weet doorgaans, dank zij de
plaatselijke consuls, ook wel of een firma al dan niet goed bekend staat.
Maar al is Italië stellig een land, dat
hulp van buitenaf nodig heeft, toch is het
goed dat men zich ook rekenschap geeft
van de eigenaardige geestesgesteldheid
van vele Italiaanse ondernemers.
De fabriekjes, die vaak een produkt, dat
zijn geld waard is, op de markt brengen,
stellen zich uit een zeker gebrek aan on
dernemingsgeest al gauw tevreden met
een klein, vaak plaatselijk afzetgebied.
Maar daarnaast bestaan de grote, zelfs
naar Amerikaans begrip schatrijke, Itali
aanse industriëlen, die de goeden niet
te na gesproken niet uitblinken door
sociaal gevoel, hun arbeiders slecht betalen,
de belasting vaak ontduiken. Die spelen het
dikwijls ook klaar de staat, en dat wil
hier zlggen: de arme Italianen, die vrij
wel alleen de belasting opbrengen, geld te
laten bijpassen, wanneer zij iets naar het
buitenland verkopen, waar zij niet de hoge
winsten kunnen maken, die zij hier hun
goed recht achten.
De Italiaanse elektro-centralen bijvoor
beeld klagen er over, dat bij de geldende,
volgens Westeuropese begrippen zeer hoge,
tarieven voor elektrische stroom, er weinig
animo is om gelden in dat bedrijf te be
leggen. Zij dringen er dus bij de prijs
commissie op aan de tarieven te mogen
herzien, wat voor vele industrieën ver
hoging van bedrijfskosten zou betekenen.
Men bedenke, dat in Italië met zijn vele
bergstroompjes waterkracht, die dus heel
goedkoop is, als voornaamste grondstof
dienst doet bij de winning van elektrische
stroom. Toch is die stroom heel duur, maar
het vreemde is, dat aan de Zwitserse beur
zen, in Genève en Zürich, steeds veel vraag
bestaat naar aandelen in Italiaanse elek
tro-centralen. De Zwitsers, voor wie dus
nog het bijzondere risico bestaat van be
legging in een vreemd land, waar de poli
tieke toestand verre van rooskleurig is,
vinden die aandelen wel degelijk een aan
lokkelijk beleggingsobject. In Italië wordt
de winstmarge echter te gering geacht
Dure suiker
Op 22 april bevatte het orgaan der Ita
liaanse industriëlen een artikel van de
directeur-generaal van de Landbouw,
Paolo Albertario, waarin deze zegt, dat
het zeer zeker wenselijk zou zijn het ge
bruik van suiker meer algemeen te doen
worden, ook onder het armere deel der
bevolking, maar dat het toch niet mogelijk
is de prijs van de suiker te verlagen, omdat
deze 58 maal zo hoog is als in 1938. Helaas
neemt men in Italië, in navolging van an
dere landen, steeds het jaar 1938 als uit
gangspunt voor economische vergelijkingen
en vergeet men daarbij, dat juist in dat
jaar de waanzinnige autarkische politiek
van Mussolini zijn hoogtepunt had bereikt,
zodat het economische leven volkomen ab
normaal en ontredderd was. Wat die suiker
betreft, heeft de F.A.O., de te Rome ge
vestigde UNO-organisatie, die zich bezig
houdt met landbouw- en voedingsproble
men, onlangs een statistiek gepubliceerd,
waarin de kleinhandelsprijs van de suiker
in alle landen wordt uitgedrukt in dollar
cents. Daaruit blijkt dat nergens een kilo
suiker goedkoper is dan in Denemarken,
namelijk tien dollarcents; Zweden volgt
met twintig, de Verenigde Staten met 22.
In Nederland betalen we 24, in Frankrijk
en Duitsland 27, hetgeen de hoogste prijs
is in geheel West-Europa. Maar nu komt
Italië: een kilo suiker kost daar 42 dollar
cents, alleen door Perzië (49 cents) en In
donesië (51 cents) geslagen.
Produceert Italië dan onvoldoende sui
ker? Integendeel, door beschermende rech
ten, die 105 percent bedragen de hoog
ste ter wereld zijn er enorme voorraden
onverkoopbare suiker, die elk jaar gesta
dig toenemen. Het zijn nu eenmaal de be
schermende rechten, die de gehele econo
mische structuur van dit land zo zwak
maken en die door de belanghebbenden,
dus de grootindustriëlen, de grootgrond
bezitters, de reders, met hand en tand
worden verdedigd. Minister Tremelloni
heeft er in 1951 op gewezen, dat de Itali
aanse verbruiker tengevolge van de in-
verrechten op suiker ieder jaar 28 mil
jard lire in de zakken doet vloeien van de
vijf of zes „suikerkoningen", die de hele
produktie in handen hebben. Hij herin
nerde er tevens aan, dat in Zuid-Italië, ten
gevolge van de politiek van die paar mil
jardairs, de helft van alle kinderen op
groeien zonder zelfs te weten hoe suiker
smaakt.
Zijn betoog ging in de doofpot en in
plaats van een zo lastige sociaal-democra
tische minister van Financiën is er nu een
man veel meer naar het hart van „de pro-
duktieve krachten". Met dat al moet men
toch zien die ruim vijfhonderdduizend ton
onverkoopbare suiker kwijt te raken zon
der prijsverlaging, want de heren willen
er niet op verliezen, dat wil zeggen: er
niet minder op verdienen dan ze gewoon
zijn. Men denke overigens niet, dat de boer,
die de suikerbieten verbouwt, er rijk van
wordt.
Zo kwam de gedachte op, het teveel in
het buitenland te verkopen, maar de bui
tenlandse markt zal wel niet de f 1.60 per
kilo willen neertellen, die in Italië wordt
gevraagd. Wanneer er zulke moeilijkheden
rijzen, komen de heren meestal naar Rome
om te zien hoe men het moet aanleggen
om de regering, in feite dus de veelgeteis-
terde belastingbetaler, het verschil te doen
bijpassen.
Dat gebeurt bijvoorbeeld op het ogen
blik met de schepen. Italië met een koop
vaardijvloot van ongeveer vijf miljoen
bruto ton (zestien percent meer dan voor
de oorlog) neemt een zeer vooraanstaande
plaats in onder de zeevarende mogend
heden. De scheepsbouw heeft opdrachten
uit binnen- en buitenland voor verschei
dene jaren. Dat is toe te juichen, want
scheepsbouw is een uitstekende werkver
schaffing. Maar scheepswerven in andere
landen zullen het geen prettig idee vin
den, dat de regering, dus alweer de be
lastingbetaler, de Italiaanse werven in be
langrijke mate subsidiëert, vooral wanneer
het om opdrachten uit het buitenland gaat.
Ook verscheidene vaste scheepvaartlijnen
genieten subsidie. Dat is verklaarbaar,
wanneer het gaat om lijnen, die bijvoor
beeld het vaste land met Sardinië, Sicilië
of de andere Italiaanse eilanden verbinden,
ook al omdat die schepen een tegendiènst
bewijzen door de post te vervoeren. Maar
de minister van Koopvaardij noemde als
gesubsidiëerde lijnen ook die op ■West-
Afrika en Constantinopel; een verbinding
met Indonesië zal zeer binnenkort volgen.
Italië heeft met geweldige problemen te
worstelen, in de eerste plaats met de grote
werkloosheid en de nog steeds toenemende
overbevolking. Kort geleden werd bekend
gemaakt, dat als de geboorte-aanwas blijft
zoals hij thans is, over 25 jaar Sicilië alleen
twee miljoen werklozen zal hebben. Maar
men vraagt zich toch af of deze moeilijk
heden op die manier moeten worden opge
lost. En of het niet verstandiger ware,
eerst de miljardairs duidelijk te maken, dat
Italië niet de Verenigde Staten is, maar
een Europees land met ernstige misstanden.
Verleden jaar zijn bij de N.V. Uitgevers
maatschappij Kosmos te Amsterdam zes
reisgidsen van bekende vakantieoorden
verschenen. Deze reeks is thans, wederom
in samenwerking met de Nederlandse Reis-
vereniging, vermeerderd met vier aantrek
kelijke deeltjes. De aandacht wordt geves
tigd op steden, die voor vele Nederlanders
graag bezochte reisdoelen zijn. A. C. Dijk
man geeft een beschrijving van Brussel,
Antwerpen en West-België, J. P. Doedens
van Rome, L. Beekman van Londen en B.
Baan van Venetië en de Dolomieten.
De boekjes zien er, met vele foto's, goed
verzorgd uit en zijn handig om mee te
nemen. Ze geven de vakantieganger een
inzicht van toeristische wetenswaardighe
den. De serie wordt nog verder uitgebreid.
