BRdUfl
O
PANDA EN DE MEESTER-VERZAMELAAR
10 en 20% KORTING
Roomboter
Wereldnieuws
Leggen van boei en vertrek
bergingstoren weer uitgesteld
„ABACO"
MATRAS
52.50
„P. Visser deed onjuiste bewering
omtrent vordering van GENIUS"
show flljpj
De radio geeft zaterdag
NAAIMACHINES
Op elk
boodschappenlijstje
hoort ROOMBOTER
och ió Wet
zo
J
2
Iff SS*
nog niet
verklappen
hoorl
scheert 3X sneller èn MtétjUuL schoon
Wegenwachter gedood
bij aanrijding
Ziekenauto reed huis binnen
Kerkelijk Nieuws
Hoge geestelijken uit
Rusland op Schiphol
Tramtunnel te Rotterdam
Loonbelasting militairen bij
opkomst van korte duur
Verzonken stad gezocht ter
hoogte van Jamaica
Indonesië protesteert tegen
film „Verloren Continent"
Neem een pakje extra voor de zonaagl
Examens
RUIMTE
VRIJDAG 15 JUNI 1956
De aandeelhouders van de Coöperatieve
Bergingsverenigring; „Renate Leonhardt"
u.a., die maandag van hun voorzitter, de
heer P. Visser uit Wijde Wormer te horen
kregen, dat de bergingstoren zaterdag of
volgende week maandag naar zee zou ver
trekken, kunnen die hoop thans opnieuw
laten varen. De firma Scholten uit Diemen,
die een anker bij de toren in het Noord
zeekanaal moet verwijderen en voorts een
al losgehakte betonvloer en een compres
sor met behulp van een motorscheepje
moet afvoeren, wordt door pech achter
volgd en is woensdag en ook gisteren niet
met het werk begonnen. Voorts zal eerst
de boei, die boven het wrak van de „Re
nate" behoort te drijven, nog gelegd moe
ten worden. Deze ton ligt thans nog in de
haven van Den Helder tegenover het ha
venkantoor.
De heer P. Visser, die wij gisteravond
nog spraken, zei ons, dat de firma Scholten
nu in de loop van volgende week met het
laatste werk hoopt te beginnen. Het
scheepje, dat deze firma bij de werkzaam
heden moet gebruiken, heeft enige manke
menten.
De boei, die nog boven de „Renate" moet
worden gelegd, zal de tijd van uitvaren niet
belemmeren, meende de heer Visser. „We
gaan er met een paar Helderse kotters
naar toe en vinden de plek vast wel terug.
De mast steekt nog boven de grond uit".
Kortom: ook nu is het lied van „uitstel
van vertrek" weer begonnen. Tot eind vol
gende week is IJmuiden in ieder geval nog
ADVERTENTIE
Papa krijgt
op Vaderdag
het mooiste
en beste
droogscheer-
apparaat
dat in
de winkel
te krijgen is.
Braun Special
luxe cassette 69.75
plastic cassette I 61.75
kartonnen doos 1*59.75
Braun Standaard I 34.75
Imp. N,V. Hapé Nwe Herengracht 11 A dam tel. 48882
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde mu
ziek. 7.45 Morgengebed en liturgische kalen
der. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen.
9.00 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de kleu
ters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig? 11.00
Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00 Angelus.
12.03 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws
en katholiek nieuws. 13.20 Lichte muziek.
13.40 Amusementsmuziek. 14.00 Boekbespre
king. 14.10 Platen. 14.20 Idem. 14.40 Jeugd
koor. 15.00 Kroniek van letteren en kunsten.
15.40 Fanfare-orkest. 16.00 De schoonheid
van het Gregoriaans. 16.30 Voor de jeugd.
17.40 Jazzmuziek. 18.00 Lichte muziek. 18.15
Journalistiek overzicht. 18.25 Platen. 18.30
Van het Binnenhof. 18.40 Dansmuziek. 19.00
Nieuws. 19.10 Platen. 20.00 Lichtbaken. 20.20
Actualiteiten. 20.35 Platen. 20.40 Eureka. 21.30
Cabaret. 22.00 Platen. 22.20 Idem. 22.35 Wij
luiden de zondag in!, avondgebed en litur
gische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws
in Esperanto. 23.22-24.00 Platen met commen
taar.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijttafel. 8.50 Voor
de vrouw. 9.40 Platen. 10.00 Tijdelijk uitge
schakeld, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Voor de arbeiders in de continubedrijven.
11.30 Pianovoordracht. 12.00 Orgel en zang.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-Varia. 13.20
Accordeonorkest. 13.45 Sportpraatje. 14.00
Lichte muziek. 14.30 Voor de jeugd. 15.05
Platen met toelichting. 15.35 Van de wieg
tot het graf. 15.50 Koorconcert. 16.50 Platen.
17.00 Weekjournaal. 17.30 Platen. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Dansmuziek.
18.45 Regeringsuitzending: Atlantisch aller
lei. Een en ander over de vijftien landen aan
gesloten bij het Atlantisch Pact. 19.00 Artis
tieke staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie.
19.40 De Bijbel in het Kerkelijk jaar, cause
rie. 19.55 Deze week, causerie. 20.00 Nieuws.
20T" Metropole-orkest. 21.00 Voordracht met
muziek. 21.20 Platen. 21.30 Socialistisch com
mentaar. 21.45 Leert uw landgenoten ken
nen. 22.15 Hammondorgel. 22.40 Binnen zon
der kloppen, hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.15-
24.00 Platen.
TELEVISIE (AVRO, VARA, NTS).
17.00-17.30 Voor de kinderen. 20.00 Jour
naal en weeroverzicht. 20.15 Gevarieerd pro
gramma. 21.05 Filmverzoekprogramma. 21.30
Elektronische tienkamp. 22.15-22.35 Euro
visie: Olympische ruiterspelen 1956.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Operettemuziek. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Radio-Alma
nak. 14.30 Radiojournaal. 15.00 Platen. 15.10
Idem. 16.00 Accordeon. 16.15 Platen. 16.30
Accordeon. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.20 Pianorecital. 17.30 Platen.
17.45 Orgelmuziek. 18.00 Koorzang. 18.15 Pla
ten. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.30 Amusementsorkest. 20.10 Platen. 20.15
Orkestconcert. 22.15 Nieuws. 22.30 Verzoek
programma. 23.00 Nieuws. 23.05 Jazzmuziek.
23.40-24.00 Platen.
de scheef hangende toren in het Noordzee
kanaal rijk.
Onjuiste bewering
Inmiddels mochten we van mr. M. A.
van Eek en mr. J. Jansonius, advocaten en
procureurs te Haarlem, een schrijven ont
vangen, waarin de bewering van de heer
P. Visser, gedaan op de aandeelhouders
vergadering van maandag te Utrecht over
de vordering van de firma Genius te
IJmuiden op de vereniging „Renate Leon
hardt", onjuist wordt genoemd. De firma
Genius heeft nimmer erkend, dat haar vor
dering te hoog zou zijn. De oorspronkelijke
vordering wordt nog volledig gehandhaafd,
zodat het voor mr. Jansonius en mr. Van
Eek een raadsel is waarop de heer Visser
zijn in de vergadering gedane bewering
baseert. In de tweede plaats is de opmer
king van de heer Visser, als zou Genius
de procedure rekken, niet juist. Ten tijde
van de vergadering had Genius geconclu
deerd en was niet zij, doch de Coöperatie
ve Bergingsvereniging aan de beurt om te
concluderen.
Donderdagmorgen is op de rijksweg Roer
mondVenlo onder de gemeente Swalmen
de 28-jarige ongehuwde rayonwegenwach
ter A. H. van de K., die met zijn motor
zijspan patrouille reed, door een auto aan
gereden en verongelukt. Kort na aankomst
in het ziekenhuis te Roermond is hij over
leden. Het slachtoffer was sinds vijf jaar
bij de wegenwacht en had een uitstekende
staat van dienst.
De wegenwachter reed achteraan in een
file auto's. Achter hem reed een kleine
personenwagen. Een Belgische vrachtauto
zou geprobeerd hebben zich in de file aan
te sluiten. Van deze wagen weigerde echter
de remmen. Dientengevolge werd de kleine
personenauto opgeduwd. Deze botste op
haar beurt achter tegen de wegenwachter
op, die op de linkerweghelft werd gedrukt
en vervolgens door de Belgische vracht
wagen aangereden.
Een ziekenauto van een particuliere on
dernemer in Amsterdam-Noord is donder
dagmorgen in een bocht tegen een woon
huis aangereden waarbij een groot midden
raam en een stuk van de pui werden ver
nield. De wagen moest uit de voorpui wor
den weggetrokken. Gelukkig bevonden de
bewoners zich alle nog op de bovenverdie
ping.
De wagen werd bestuurd door een broe
der, die nog geen rijbewijs heeft. Bij het
nemen van de bocht in de zeer smalle
straat reed het rechterachterwiel over de
trottoirband heen. Door de schok schoot
volgens de broeder de voorbank waarop hij
zat naar voren. Hierbij raakte zijn voet
bekneld op het gaspedaal.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Willemstad, (Curapao) (Ver.
Prot. Gem.) Ph. P. Meerburg, res.-leger-
pred. te Bussum.
Aangenomen naar Amsterdam (als koop-
vaardijpred.) L. A. Bodaan te Dordrecht.
Bedankt voor Wijk bij Heusden C. Treu-
re te Ederveen.
Geref. Kerken
Beroepen te Drachten (vac. P. Riemer-
sma) A. J. Besselaar te Krabbendijke; te
Katwijk aan Zee (vac. A. L. Bos) E. I. F.
Nawijn, miss. pred. v. d. Jodenzending te
's-Gravenhage-Oost.
Benoemd tot hulppred. te Montfoort en
te Rotterdam-Charlois ds. W. Steunenberg,
a.s. em. pred. te Rotterdam-Zuid.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Vlissingen A. H. Schippers
te Hillegom.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Rotterdam-Zuid Chr. v.
Dam te Barneveld.
ADVERTENTIE
GEEN BRADERIE
WEL BRADERIE-PRIJZEN
Gedurende één week
VOOR BETERE KLEDING
Gen. Cronjéstr. 120, Haarlem, Tel. 14646
ADVERTENTIE
Alle merken - Ruime keuze
ENGEL, Grote Houtstr. 181, Tel. 14444, Haarl.
Donderdagavond is op Schiphol met de
Super Constellation „Griffioen" van de
K.L.M. een aantal hoge Russische geeste
lijken, op doorreis van Amerika naar Rus
land, aangekomen. Het gezelschap staat
onder leiding van metropoliet Nicolas van
Kroetizk en Kolomna, de „locum tenens"
van het patriarchaat Moskou. Voorts maakt
de „aartspriester" Michael Slawnitzky van
Leningrad, tezamen met een bisschop van
de Armeense kerk, een aartsbisschop van
de Russische Lutherse kerk en een ver
tegenwoordiger van de Baptistenkerk in
de Sovjet-Unie deel uit van het gezelschap.
Zij hebben twee weken lang een reis ge
maakt door de V. S. De metropoliet prees
de hartelijkheid en de gastvrijheid van de
Amerikaanse christenen, op wier uitnodi
ging hij met zijn gezelschap de reis door
Amerika had gemaakt.
De „bom"
Zoals wij gisteren meldden, had het
vliegtuig, waarmee de geestelijken uit
Amerika terugreisden, enige vertraging,
omdat men meende dat er een bom in was
geplaatst. Hierover vertelde gezagvoerder
J. C. Pool, dat hij, toen hij met zijn machine
aan het begin van de startbaan stond, door
een vrouwelijk lid van het grondpersoneel
was gewaarschuwd, dat een onbekende
het New Yorkse vliegveld had opgebeld
met de mededeling, dat een bomaanslag op
de „Griffioen" was voorbereid. Onmiddel
lijk werd een onderzoek ingesteld door een
groep van de New Yorkse politie en leden
van de F.B.I. Het onderzoek, waarbij alle
bagage met röntgenstralen werd onder
zocht, nam vier uur in beslag.
Vrijwel onmiddellijk na hun aankomst
vertrokken de Russische geestelijken met
een speciaal K.L.M.-vliegtuig naar Stock
holm, vanwaar de reis naar Moskou zal
worden voortgezet.
Het gezelschap werd op Schiphol ver
welkomd door de archimandriet Dionysius
uit Den Haag, deken van de Russische Or
thodoxe kerk in Nederland.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft
in principe besloten een tramtunnel te
doen aanleggen onder de Nieuwe Maas, die
het hart van de binnenstad met het zui
delijke stadsdeel zal verbinden. Het ligt in
de bedoeling in het voorjaar van 1957 met
de aanleg te beginnen.
Door het ministerie van Oorlog worden
regelmatig dienstplichtige militairen die
met groot verlof zijn, voor een of enkele
dagen in werkelijke dienst geroepen, ten
einde aan een korte oefening deel te nemen
of een demonstratie bij te wonen.
Om praktische redenen heeft de staats
secretaris van Financiën goedgekeurd, dat
op de vergoedingen toekomende aan mili
tairen, die bij opkomst van korte duur
minder dan vijf dagen in werkelijke dienst
verblijven, geen loonbelasting wordt inge
houden. Het invullen van een werknemers
verklaring kan in deze gevallen eveneens
achterwege blijven.. Na afloop van het
kalenderjaar zullen echter op de gewone
wijze loonbelastingkaarten worden inge
zonden.
KINGSTON (Reuter) De Amerikaanse
miljonair Edward Link is van plan ter
hoogte van Jamaica opsporingen te laten
verrichten naar de verzonken stad „Port
Royal" die haar weelde voornamelijk te
danken had aan schatten, die in de zeven
tiende eeuw aan Spaanse schepen werden
ontroofd. Link wil allereerst de plaats be
palen van de kathedraal, waar zich de
graftombe van Sir Henry Morgan, de uit
Wales afkomstige zeerover en destijds gou
verneur van Jamaica, bevindt.
De stad Port Royal werd bij een aard
beving in 1692 gedeeltelijk door de zee ver
zwolgen. Zij telde 'toen achthonderd hui
zen, tegen New York vijfhonderd. Twee
derde van de stad verdween onder water.
Het resterende gedeelte behoort nu bij
Kingston. Men meent reeds sporen gevon
den te hebben van het fort James, dat het
bolwerk van Port Royal was.
De Indonesische delegatie voor het Azia
tische filmfestival heeft woensdag krachtig
geprotesteert tegen de vertoning van de
Italiaanse film „Verloren continent", die
als een gast-inzending was geaccepteerd.
De Indonesiërs vinden dat door de ver
toning van de film de nationale gevoelens
van hun land worden gekwetst.
Het bestuur van het festival besloot
daarop de film niet te vertonen onder
auspiciën van de federatie van filmprodu
centen in Azië. (Het ontbreekt ons nog aan
gegevens die uitwijzen waarop de Indone
siërs hun protest baseren. De film, die
reeds in ons land is vertoond, leek daartoe
geen aanleiding te geven. Red.).
ADVERTENTIE
Steeds meer Nederlandse moeders zien in, hoeveel
goeds roomboter in hun gezin kan doen. Zij
schrijven roomboter op hun boodschappenlijstje,
omdat zij graag iets over hebben voor de
natuurvitaminen, natuurlijke voedingswaarde en
natuurlijk-fijne smaak.
Goed voorbeeld...
De huisvrouwen in België, Zwitserland en andere
landen geven nog steeds het goede voorbeeld.
Zij gebruiken zelfs vele malen*) méér roomboter,
hoewel zij hiervoor toch een hogere prijs moeten
betalen dan de Nederlandse huisvrouw!
Zij hebben ondervonden, dat een goede maaltijd
de roomboter waard is. Alleen roomboter maakt
de warme gerechten
en de boterhammen
veel gezonder en
stukken lekkerder!
Als u de proef neemt,
zult u direct bemer
ken, dat u 't beste
uit bent met
Spaar de Rfjksboter-
merken. In ruil daar
voor krijgt u circus
plaatjes voor het
prachtige roomboter-
album. Vraag uw leve
rancier inlichtingen.
De nauwkeurige cijfers zijn:
in Zweden. 3,64x zoveel
België.
Duitsland
Frankrijk
Zwitserland
Puhlikatie: Het Nederlands Zuivelbureau. 's-Oravenhace
HITTEGOLF IN NEW YORK
Het personeel van de ondergrondse in
New York heeft gisteren negen uur ge
staakt. Er heerste een hittegolf in de stad,
zodat er bijzonder veel geëist werd van de
zenuwen van het publiek zowel als van de
politie en brandweer die overuren moesten-
maken. Een kwart miljoen mensen die op
Coney Island (een strandcentrum buiten
de stad) koelte hadden gezocht, konden
slechts met grote moeite en aanzienlijk op
onthoud in de stad terugkomen. Stakin
gen van de ondergrondse zijn in de staat
New York bij de wet verboden. De actie
was uitgegaan van een nieuwe vakbond,
die zegt ongeveer twee derden van het aan
tal bestuurders te vertegenwoordigen. De
bedoeling was een actie om erkenning van
de bond kracht bij te zetten.
ADVERTENTIE
met binnenvering
15 jaar garantie
80x190
KRUISSTRAAT
HAARLEM - TELEFOON 11491
Rotterdam: (Stichting Klinisch Hoger
Onderwijs): Geslaagd voor het semi-arts-
examen mej. N. K. J. Klop, Voorburg, en de
heren J. Spijker, Schiedam; E. A. Martis,
Rotterdam; A. G. M. van Vliet, Waalwijk;
W. P. H. A. Rijnders, Wassenaar; A. M. Sla
ger, Schoonhoven en P. Gravendeel, Voor
burg. Geslaagd voor het artsexamen A. van
Maarseveen, Utrecht; P. W. C. Kloppenburg,
Rotterdam; J. W. Pinke, Voorburg: J. J. T.
Poederbach, Rotterdam en H. T. Planteyds,
Rotterdam.
Leiden: Gepromoveerd tot doctor in de
geneeskunde de heer W. A. Herrmann te Den
Haag. Tot doctor in de wis- en natuurkunde
is gepromoveerd de heer P. W. Kasteleyn
te Leiden.
Rotterdam: Geslaagd voor het kandidaats
examen in de economische wetenschappen
de heren H. J. Th. Medemblik, Leidschen-
dam, R. Moens, Meersen en W. Jansen, H.
A. Bruring, L. de Vos, H. H. Meihuizen, A.
D. J. Schaap en H. H. de Jonge, allen te
Rotterdam. Geslaagd voor het doctoraal
examen de heren J. Koopman. Voorburg,
P. Groeneveld en C. Hartog, beiden te Rot
terdam.
AMERIKAANSE MISSIONARISSEN
VRIJGELATEN
Het communistisch-Chinese ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft de Britse
autoriteiten van Hongkong en van in ken
nis gesteld dat twee Amerikaanse missio
narissen in vrijheid gesteld zullen worden
daar zij de hun indertijd opgelegde gevan
genisstraffen hebben uitgezeten. Het zijn
twee Jezuieten uit San Francisco.
Relief. Twee inwoners van Nyon (Zwitser
land) hebben een procédé uitgevonden
voor televisie in relief, zo meldt het
blad „La Suisse". Op 2 juli zal een
demonstratie worden gegeven.
Eerste. Westduitse luchtmachtofficieren
hebben op het vliegveld Wahn bij Keu
len de eerste Messerschmidt-straaljager
geïnspecteerd, welke in Spanje is ge-
bouwd.
Terug. Stanislaw Mackiewicz, een oud
premier van de Poolse regering in bal
lingschap, is met zijn vrouw en dochter
in Warschau teruggekeerd, aldus meldt
radio-Warschau.
Beter. De toestand van koning Zhir Sjah
van Afghanistan, die ernstig ziek was,
is niet langer zorgwekkend, zo meldt
radio-Kaboel. De artsen hebben de 42-
jarige koning volledige rust voorge
schreven.
Haatcampagne. Het gerechtshof van
Schwerin, in Oost-Duitsland, heeft een
predikant tot vijfeneenhalf jaar dwang
arbeid veroordeeld wegens het „voeren
van een haatcampagne tegen de Oost-
duitse staat" en het helpen van perso
nen, die wilden uitwijken.
Multi. De Amerikaanse republikeinse par
tij heeft in een verkiezingspamflet ver
klaard, dat zes democratische senatoren
multimiljonair zijn: Burd, Green, Kerr,
Lehman, Murray en Symington. Een
aantal andere democratische leiders,
onder wie Stevenson en Harriman, zijn
zeer gefortuneerd.
Rusthuizen. Tijdens de besprekingen van
de commissie voor dwangarbeid van de
Internationale Arbeidsorganisatie heeft
de Bulgaarse gedelegeerde voorgesteld,
dat de commissie naar Bulgarije gaat
om te zien of daar concentratiekampen
zijn. „U zult daar geen concentratie
kampen vinden", aldus de Bulgaar, „al
leen maar rusthuizen.
Toeneming. Volgens de Britse raad voor
economisch onderzoek is het aantal ge
vallen van dronkenschap onder minder
jarige Britten vorig jaar met een derde
toegenomen.
Welvaart. Dr. Luongo uit Los Angeles
heeft verklaard dat steeds meer tekenen
er op wijzen, dat hartkwalen op jeug
dige en middelbare leeftijd in verband
staan met de toegenomen welvaart
gemakkelijke baantjes en veel vrije tijd.
Stelselmatige lichaamsoefening en ge
wichtscontrole, op jeugdige leeftijd be
gonnen, zouden naar zijn mening dien
stig zijn.
Nieuw. Ex-premier Sabri Assali, de leider
der Syrische nationale partij, heeft een
nieuwe regering gevormd. Het Libanese
parlement heeft zijn vertrouwen uitge
sproken in de nieuwe regering van pre
mier Jafi. De binnen- en buitenlandse
politiek zal ongewijzigd blijven.
Controle. Westelijke correspondenten
mochten donderdag hun berichten over
het bezoek van president Tito van Joe
goslavië die op het ogenblik aan de kust
van de Zwarte Zee uitrust, niet naar
het buitenland telefoneren. De Russi
sche autoriteiten lieten hen de berich
ten telegrafisch versturen. Men neemt
aan dat men wilde voorkomen dat on
gecontroleerde berichten uit de provin
cie naar het buitenland gaan.
Onmisbaar. De Marokkaanse staatssecre
taris van Voorlichting heeft in Rabat
verklaard dat het alle Joden vrij staat
Marokko te verlaten, hoewel hun aan
wezigheid in Marokko uit economisch
oogpunt bezien eigenlijk onmisbaar is,
De opheffing van de Cadima-organisa-
tie, die met Israëlische steun de emigra
tie van Marokkaanse Joden naar Israel
verzorgt, is slechts een maatregel tegen
een particuliere organisatie, aldus de
staatssecretaris.
Psychose. Tientallen Salzburgers raad
plegen hun dokter wegens moeheid,
koortsigheid en hartkloppingen, zo meldt
het blad „Neuer Kurier". Zij vrezen dat
hun ziekten het gevolg zijn van ver
hoogde radio-activiteit in de lucht na
de jongste atoomontploffingen. De art
sen zeggen dat de ongemakken van
sommige patiënten lijken op een ziekte,
die veroorzaakt wordt door te intensieve
kuren in minerale baden met radio
actief water. Velen hebben alleen maar
last van de plotselinge weersverande
ring, menen zij.
ADVERTENTIE
59. Hoewel de verzamelaars er vreemde
opvattingen op na hielden over verzame
len en stelen, waren zij toch niet zo on
eerlijk als zij schenen. Toen dan ook Heer
Staalhart had verkondigd, dat hij graag
alles terug had, wat uit zijn museum was
weggenomen, schikten zij zich hierin spor
tief en gaven alles terug, zij het dan ook
met diep leedwezen.
„Wel, daar ligt het weer, ouwe jongen",
zei verzamelaar van Ekster, „wij houden
ons aan de regels van onze club!" „Alles
goed en wel", riep een ander clublid, „maar
volgens de clubregels moeten wij nu ook
het geld terug hebben, dat wij voor het
verzamelen hebben betaald. En waar is
dat gebleven? Het hing hier vol met bank
biljetten, maar nu is alles verdwenen!"
„Joris zal daar wel meer van weten",
merkte Panda op, „maar hij is ook ver
dwenen!" „Ja, waar is verzamelaar Goed-
bloed?", klonk het van alle kanten. „Hij
heeft ons om de tuin geleid!" Een algemene
speurtocht naar de voortvluchtige ont
stond, maar hij was onvindbaar. Hoe hij
het had klaargespeeld om zo spoorloos te
verdwijnen was een groot raadsel!
HET IS EEN aantrekkelijke uitnodiging
in 100 regels - of zijn het er minder? - te
spreken over het uitdijen van het heelal.
Laten we daarom maar direct met een
hinderlijke vraag op de proppen komen:
is het heelal eindig of oneindig? M.a.w.,
indien men zou kunnen voortgaan met
het bouwen van steeds grotere telescopen,
zullen we dan steeds verder en verder tot
een nimmer eindigende grens
het heelal in kunnen kijken,
of zien we op een gegeven
moment ons eigen achterhoofd,
omdat het heelal overeenkom
stig de opvattingen van Ein
stein een in zichzelf gekromde
ruimte is? We kunnen ons een
dergelijke ruimte, die in zich
zelf terugkeert onmogelijk voorstellen en
dienen haar kromming dan ook te verge
lijken met iets wat ons wèl bekend is, t.w.
het oppervlak van een bol. Ook dit opper
vlak keert in zichzelf terug, want lopen
we voortdurend rechtuit, dan komen we
uileindelijk weer op het punt van uitgang
terug. Op soortgelijke wijze zou in de ge
kromde ruimte een door ons afgeschoten
pijl uiteindelijk in onze rug belanden, ge
steld althans dat we het geduld zouden
kunnen opbrengen om ontelbare miljarden
jaren te wachten tot het projectiel de
wonde kan toebrengen.
Maar goed, ook al zou de ruimte ge
kromd zijn, dan beschikken we nog steeds
over twee mogelijkheden, n.l. een ruimte
die naar binnen, of een ruimte die naar
buiten is gekromd. Het naar binnen ge
kromde heelal moet eindig zijn, waarbij
echter weer twee mogelijkheden ter be
schikking staan, t.w. een statisch, dus on
veranderlijk gesloten heelal, en een heelal
dat gelijk een opgeblazen kinderballonne
tje kan ïiitzetten tot een door de wiskunde
bepaalde grens (maar waarvan we niet de
zekerheid hebben dat het heelal zich daar
aan zal houden!).
Is de ruimte echter naar buiten ge
kromd, dan is er dus sprake van een open
heelal, dat altijd zal kunnen blijven uit
zetten, zonder aan enige grens gebonden
te zijn. De pijl die we afschie
ten komt dan nimmer in
onze rug terecht, maar vliegt
door alle tijden door de on
begrensdheid. Ook dit kun
nen ive ons niet voorstellen,
maar dat hindert niet, want
er komt nog meer dat ons
bevattingsvermogen te boven
gaat. Desondanks kan het heel genoegelijk
zijn er eens over te spreken. Dat verhel
dert ons gezichtspunt tenminste in zó verre,
dat we wéten niets te weten.
Want Charlier opperde het denkbeeld
dat ons melkwegstelsel tezamen met andere
melkwegstelsels wel eens zou kunnen be
horen tot een nog groter super-melkweg
stelsel, dat met de nodige collega's op zijn
beurt weer tot een nog grotere eenheid
van super-super-melkwegstelsels zou kun
nen behoren en zo tot in het oneindige
door. Bijkans geen enkele astronoom ge
looft aan dit denkbeeld, maar te controle
ren is het niet, zodat de voorstelling blijft
intrigeren, zonder weersproken te kunnen
worden.
Maar met dat al hebben we nog steeds
niet gesproken over het uitdijen van het
heelal, noch over de onbegrijpelijkheden
die we u beloofd hebben.
Daarover morgen.
(Nadruk verbodenH. PéTILLON.
