Regering antwoordt niet op tal van vragen
van Tweede Kamerleden
Öfifi.doiitunia
PANDA EN DE MEESTER-KNUTSELAAR
Wereldnieuws
DE ZAAK-SCHOKKING
Geen reden voor het openen van
gerechtelijk vooronderzoek
De radio geeft maandag
De radio geeft zondag
S j ES
Toch ió het zo
VJ
Spaar Zwitsal-zegelsl
iqrami
SCHOOLBOEKEN
Twee kinderen gedood, drie
volwassenen gewond, bij
ongeluk op overweg
HONING
ZATERDAG 30 JUNI 1956
i
Gel\jktydig zijn verschenen het voorlopig
verslag der vaste commissie voor Binnen
landse Zaken uit de Tweede Kamer over
de nota van de minister van Binnenlandse
Zaken naar aanleiding van de publikaties
in verschillende bladen betreffende de
burgemeester der gemeente 's Gravenhage
en de Memorie van Antwoord op dit voor
lopig verslag van de ministers van Binnen
landse Zaken en van Justitie.
Beide stukken beginnen met woorden
van deelneming met de drie slachtoffers
van het drama te Hazerswoude, en met
hun nabestaanden. Met de openbaarmaking
is gewacht tot na de beslissing van de Hoge
Raad over het beklag van mej. Pino tegen
de beslissing van de officier van Justitie in
Den Haag, naar aanleiding van haar klacht
geen strafvervolging tegen de burgemees
ter van Den Haag in te stellen.
In het zeer omvangrijke Voorlopig Ver
slag van de Tweede Kamercommissie
wordt een groot aantal vragen over de
zaak-Schokking gesteld.
Een lid informeerde, of de regering over
gegevens beschikt, waaruit zou blijken, dat
de burgemeester van 's Gravenhage niet de
enige hoge ambtsdrager is, ten aanzien van
wiens gedragingen tijdens de bezetting een
dossier in onbevoegde handen verkeert.
Enige leden vroegen, of de hoofdcom
missaris van politie van 's Gravenhage,
aan wie in 1951 ontslag werd verleend, in
het bezit was van het dossier betreffende
de burgemeester en, zo ja, of dit het gevolg
was van pogingen, daartoe zijnerzijds in
het werk gesteld, dan wel van een door
hem niet gevraagde daad van een ander.
De commissie vroeg, of de minister-pre
sident of de minister van Binnenlandse
Zaken dan wel enig andere bewindsman
op enigerlei wijze van tevoren geïnfor
meerd waren omtrent de publikatie in het
Haagsch Dagblad op 1 februari 1956. Een
zelfde vraag stelde men met betrekking tot
de burgemeester van 's Gravenhage zelf.
Een deel der commissie, dat er wel begrip
voor had, dat de minister van Binnenland
se Zaken, tevens minister van Justitie ad
interim, de aangelegenheid aan een com
missie van advies voorlegde, had zich des
ondanks afgevraagd of inplaats daarvan
niet beter direct de weg van een gerechte
lijk onderzoek ingeslagen had kunnen wor
den. Deze leden betreurden het ten sterk
ste, dat het Openbaar Ministerie geen aan
leiding heeft gevonden, op de door mej.
Pino ingestelde klacht alsnog tot een straf
vervolging over te gaan. Een ander ge
deelte der commissie onderschreef het
standpunt van de minister van Justitie, dat
geen strafvervolging meer behoort te wor
den ingesteld.
De samenstelling van de commissie van
advies gaf vele leden der commissie aan
leiding tot de vraag of de minister daarbij
nimmer de mogelijkheid voor ogen heeft
Een der leden verklaarde aan het door
de commissie van advies ingestelde onder
zoek niet de minste waarde te kunnen
hechten. Dit lid kon zich niet aan de in
druk onttrekken, dat de commissie zeer
eenzijdig te werk is gegaan en dat slechts
diegenen zijn gehoord, die de lezing, welke
mr. Schokking van de zaak heeft gegeven,
konden bevestigen.
Vele leden meenden dat het advies, door
de Commissie van Drie op 29 februari 1956
uitgebracht, nog een groot aantal vragen
heeft opengelaten en ook nieuwe vragen
oproept. Deze leden meenden, dat de vraag
of de huidige burgemeester van 's Graven
hage als zodanig nog gehandhaafd kan
blijven, zodanig verweven is met de beoor
deling van de rol van mr. Schokking in het
drama te Hazerswoude, dat op dit punt
voldoende klaarheid dient te worden ge
schapen.
Vragen
Andere leden stelden de volgende vragen:
Waarom heeft mr. Schokking geen on
derzoek ingesteld te Sneek, teneinde vast
te kunnen stellen met wie men te doen
had?
Welke Leidse illegale instanties of per
sonen hebben mr. Schokking geadviseerd?
Heeft de burgemeester de heer Pino vóór
of na diens arrestatie bij zich ontboden of
op andere wijze persoonlijk contact met
hem gehad? Hadden deze contacten, zelfs
bij aanvaarding van de hypothese van de
„valstrik", niet zonder risico kunnen plaats
vinden? Was het de burgemeester bekend,
dat de heer Pino niet een zo opvallend
Joods uiterlijk had, dat deze hypothese van
de valstrik een belangrijk deel van haar
kracht moest inboeten? Heeft de burge
meester contact gehad met de heer Slui,
die het gezin Pino bij zich had opgenomen?
Was de opperwachtmeester Koren iemand
van nationaal-socialistische gezindheid of
behoorde hij tot een groep, welke op be
paalde godsdienstige gronden meende de
Duitsers niet daadwerkelijk te moeten
weerstaan?
Waarom heeft mr. Schokking wel de S.D.
opgebeld, doch daarentegen geen verbin
ding gezocht met de betrouwbare hoogste
ambtenaren van het departement van Bin
nenlandse Zaken, van wie hij toch waarde
vol advies had mogen verwachten? Wat
heeft mr. Schokking na het einde van de
bezetting gedaan om uit te zoeken of het
gezin Pino verwanten had en op welke
wijze hij deze famliie kon inlichten?
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7 00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de wouw.
9.40 Platen. 10.00 Voor de oude dag. causerie
10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen 10.40
Strijkorkest. 11.15 Cello en piano. 11.40 Voor
gestaan, dat de Hoge Raad geroepen zou dracht. 12 platte"
kunnen worden om te beslissen over de al tuinbomvmededel ngen -.
cirofro.hfplnVo vpnmlöina van mr land. 12.38 Pianoduo. 13.00 Nieuws. 16.19 voor
dan niet strafrechtelijke vervolging van mr.
Schokking, eventueel over de zaak zelf,
zodat het opnemen in de commissie van de
president van de Hoge Raad voor president
en raad beide tot een moeilijke situatie zou
kunnen leiden.
ADVERTENTIE
Een jufrouw, gekleed in veel vellen,
Zei: ,,'k Had je juist op willen bellen
Welke pen is voor mij
't Meest geschikt?" Dus ik zei:
„Dat kan DANTUMA je beter
vertellen!"
Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws en postduivenberichten. 8.18
Voor het platteland. 8.30 Gevarieerd pro
gramma. 10.00 Geestelijk leven, toespraak.
10.15 Meisjeskoor. 10.35 Met en zonder om
slag. 11.00 Platen. 12.00 Lichte muziek. 12.30
Sportspiegel. 12.35 Even afrekenen, Heren!
12.45 Pianorecital. 13.00 Nieuws. 13.05 Mede
delingen of platen. 13.10 Gevarieerd pro
gramma voor de militairen. 14.00 Kamer
orkest en solist. 15.00 Boekbespreking. 15.20
Jeugd-ensemble. 15.40 Dansmuziek. 16.30
Sportrevue. 17.00 Platen. 17.30 Voor de jeugd.
17.50 Nieuws en sportuitslagen. 18.05 Sport
journaal. 18.30 Strijkensemble. 19.00 Voor de
kinderen. 19.30 Bijbelvertelling. 20.00 Nieuws.
20.05 Gevarieerde muziek. 21.00 Voordracht.
21.10 Die lustige Witwe, operette. 22.00 Ac
tualiteiten. 22.10 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15
Actualiteiten of platen. 23.2524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis. 9.30
Nieuws. 9.45 Platen. 10.00 Radiozondagsblad.
10.30 Hervormde Kerkdienst. 11.30 Vragen-
beantwoording. 11.45 De Kerk in de spiegel
van de pers. 12.00 Gewijde muziek. 12.15
Platen. 12.20 Apologie. 12.40 Lichte muziek.,
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.10 Dansmuziek. 13.35 Platen. 13.40
Boekbespreking. 13.55 Platen. 14.00 Piano
voordracht. 14.25 Zang en piano. 14.45 Door
het Panama-kanaal, causerie. 15.05 Residen
tie-orkest en solist. 15.55 Lichte muziek. 16.15
Sport. 16.30 Vespers. 17.00 Geref. Kerkdienst.
18.30 Gewijde muziek. 19.00 Nieuws uit de
Kerken. 19.05 Boekbespreking. 19.15 Koor
concert. 19 31 Het Evangelie in een draai
kolk: De brieven aan de Corinthiërs, cause
rie. 19.45 Nieuws. 20.00 Lichte muziek. 20.20
Actualiteiten. 20.35 U bent toch ook van de
partij?, causerie. 20.45 Platen. 21.00 De Schip
per van Maartje Jacoba. hoorspel. 21.50 Om
roeporkest en solist. 22.45 Avondgebed en
liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
TELEVISIE
14.45_15.45 Eurovisie: Boottocht op het
meer van Genève. 16.0017.00 Eurovisie:
Landshuter Vorsten bruiloft anno 1475. 17.00
—18.00 Herv. Kerkdienst.
BLOEMENDAAL, 245 M.
9.00 en 10.30 Ds. G. Toornvliet. Voorberei
ding H. A. 11.45 (Belangstellenden) Ds. G.
van Dumen 'e Wassenaar. 2.30 Radio-Kin-
derkerk. 3.30 Ds. S. J. Popma te Amsterdam.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de soldaten.
14.00 Platen. 16.00 Idem. 16.15 Prinses Zonne
schijn, zangspel. 17.00 Platen. 17.45 Sportuit
slagen. 18.05 Volkszang. 18.30 Godsdienstig
halfuur. 19.00 Nieuws. 19.45 Platen. 20.00
Hoorspel. 21.10 Platen. 21.30 Zangfeest. 22.00
Nieuws. 22.15 Platen, 23.00 Nieuws. 23.05—
24.00 Platen.
de'Middenstand. 13.20 Lichte muziek 13.45
Platen. 14:00 Voor de vrouw. 14.15 Platen.
14.30 Verborgen wensen, hoorspel. 15.30 Zes
tig minuten voor boven de zestig. 16.30 Pla
ten. 17.30 Orgel en zang. 18.00 Nieuws en
commentaar. 18.20 Actualiteiten. 18.30 Lichte
muziek. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 So
praan. en piano. 19.45 Regeringsuitzendmg:
I and bouw rubri ekHet gebruik van kaaswei.
20.00 Nieuws. 20.05 Lichte muziek. 20.45 Ge
varieerde muzeik 21.20 Lichte muziek. 21.45
Lezing. 22.00 Radiophilharmonisch orkest.
22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht.
8.15 Sportuitslagen. 8.25 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.25 Voor de vrouw. 9.35 Voordracht.
10.00 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Pla
ten. 11.15 Gevarieerd nrogramma. 12.25 Voor
boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.35 Lichte muziek. 12.55 Pla
ten of actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15
Amusementsmuziek. 13.40 Platen. 14.05
Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45 Voor de
vrouw. 15.15 Pulcinella, ballet (pl.) 16.00
Bijbellezing. 16.30 Kamermuziek. 17.00 Voor
de kleuters. 17.15 Voor de jeugd. 17.30 Platen.
17.40 Beursberichten. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Rijksdelen overzee. De dierenwereld in
de Nederlandse Antillen. 18.00 Koorconcert.
18.20 Sportpraatje. 18.30 Metropole-orkest.
19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Orgel-
concret 19.30 Volk en Staat, causerie. 19.45
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Lichte mu
ziek. 20.45 Het oude en het nieuwe orgel,
hoorspel. 22.00 Pianovoordracht. 22.15 Koor
concert. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15 Platen. 23.40—24.00 Het Evan
gelie in Esperanto..
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Filmmuziek. 12.30 Weerbericht. 12.34
Voor de landbouwers. 13.44 Filmmuziek. 13.00
Nieuws. 13.15, 14.00 en 15.00 Platen. 15.25
Kamermuziek. 16.02 Voor de zieken. 17.00
Nieuws. 17.10 Muziek bij de thee. 17.45 Kin
derliederen. 18.00 Franse les. 18.20 Pro
testantse causerie. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Orkestcon
cert. 20.55 Platen. 21.00 en 21.10 Idem. 21.30
Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Piano
recital. 22.5523.00 Nieuws.
„Niet opnieuw zuiveren'
Vele leden merkten op, dat de in de pu
blikatie van het Haagsch Dagblad aan mr.
Schokking verweten gedragingen als bur
gemeester van Hazerswoude van het begin
der bevrijding af aan de verschillende zui
veringsinstanties en justitiële opsporings
organen bekend waren, mede ten gevolge
van door mr. Schokking zelf afgelegde ver
klaringen. Deze instanties en organen heb
ben in de toen reeds vaststaande feiten
geen aanleiding gevonden om tot zuivering
of strafvervolging over te gaan.
Deze leden wilden niet beoordelen, of
deze wettelijk bevoegde organen zich te
recht op dat standpunt hebben gesteld. Zij
zouden het echter volstrekt onjuist vinden,
indien daarop thans zou worden terugge
komen, zonder dat gebleken is, dat deze
bevoegde instanties en organen niet alle
ter zake zijnde feiten kenden. Er is hier
van geen enkel novum gebleken en het zou
ongehoord en ontoelaatbaar zijn, dat van
wege de actie van één of meer dagbladen
inbreuk zou worden gemaakt op het begin
sel der rechtszekerheid.
Ontleding van dit rapport zou huns in
ziens neerkomen op een nieuwe zuivering,
welke weg de Kamer in het verleden
getuige de F 221'ers nimmer heeft willen
inslaan. De Kamer, aldus deze leden, zal
zich evenzeer dienen te onthouden van de
beoordeling van de conclusie, waartoe de
commissie is gekomen. Gaat zij hierop toch
in, dan gaat zij opnieuw zuiveren en een
rechterlijke taak uitoefenen, hetgeen con
stitutioneel onjuist zou zijn.
Als onderwerpen, ten aanzien waarvan
de Kamer wel een oordeel toekomt en dan
ook zal hebben uit te spreken, zagen deze
leden de beleidsdaden van één of meer
ministers of gewezen ministers in deze
aangelegenheid.
Kernvraag
Een deel der commissie zag als de kern
vraag, of de gronden, waarop mr. Schok
king zich de overtuiging had gevormd met
een valstrik te do ente hebben, zó waren,
dat daarop redelijkerwijs deze overtuiging
mocht worden gevestigd, en of hij, ook wat
betreft de mogelijkheden van verificatie,
de nodige zorgvuldigheid heeft betracht.
Deze vraag heeft de commissie van advies
zelf aldus beantwoord, dat haar daarover
zeker twijfel mogelijk scheen. Aangezien de
zaak-Schokking met de beantwoording van
deze vraag valt of staat, konden zij de con
clusie, dat de schade, onvermijdelijkerwijs
aan het gezag in het algemeen en dat van
de betrokken magistraat in het bijzonder
toegebracht, na de gegeven opening van
zaken zoveel mogelijk zou zijn gereduceerd,
allerminst onderschrijven.
De overige leden der commissie gaven
van een tegengestelde opvatting blijk. Het
oordeel van de commissie onder voorzitter
schap van mr. dr. Donner, president van de
Hoge Raad der Nederlanden en oud-minis
ter van Justitie gedurende de tijd van acht
jaren, woog voor hen zwaar. Zij waren om
wille van de eerbiediging van het beginsel
der rechtszekerheid, het aanzien van het
ambt van burgemeester van 's Gravenhage,
en de onbevoegdheid van de Kamer om in
dividuele justitiële of zuiveringszaken te
beoordelen van oordeel, dat het niet op de
weg van de Kamer ligt om in een beoor
deling van de feiten te treden.
Deze leden onderschreven volkomen de
ook door de regering gedeelde mening van
de commissie van advies, dat het ontoelaat
baar ware, te wijken voor een door bepaal
de publikaties om mr. Schokking geschapen
sfeer, indien voor die sfeer objectief de
reden ontbreekt.
Benoemingsbeleid
Verscheidene leden der commissie acht
ten het gedeelte van de nota, waarin het
benoemingsbeleid wordt uiteengezet, on
voldoende duidelijk. Zij vroegen of uit het
feit, dat mr. Schokking, ontslagen als bur
gemeester van 's Gravenzande, snel daarop
benoemd tot burgemeester van Hazerswou
de, welke benoeming niet zonder voorken
nis van de Duitse autoriteiten kan zijn ge
schied, kan worden afgeleid, dat de Duitse
autoriteiten mr. Schokking voor 's Graven
zande wél en voor Hazerswoude niet ge
vaarlijk achtten?
ADVERTENTIE
Uit een veelvoud van
modellen kiest zij
„haar" brilmontuur bij
Bij alle Zwitsal babyverzorgings
preparaten vindt U gratis waarde-
zegels ten bate van het Erefonds
Oud-Verpleegsters.
Spaar deze zegels en verzamel ze
op een spaarkaart. Spaarkaarten
zyn verkrijgbaar bij het E. O.V.
Herengracht 306 bov., Amsterdam
tel. 65200. Vele Oud-yerpleegsters
zullen U uiterst dankbaar zijn!
G'Olt Houtstraat 137 - Haarlem Tel 11640
Voorts werd gevraagd: welke daden van
verzet heeft mr. Schokking gedurende de
tweede wereldoorlog verricht? Wat wist de
minister van Binnenlandse Zaken in 1949
en in 1955 omtrent het gebeurde in Hazers
woude?
Wat wist het kabinet in 1949 en in 1955
omtrent deze zaak?
Is het juist, dat mr. Schokking het burge
meesterschap van 's-Gravenhage niet heeft
begeerd, en pas voor een sterke, door de
Commissaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland op hem uitgeoefende aan
drang is gezwicht? Heeft mr. Schokking
over het geval-Hazerswoude met de Com
missaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland vóór zijn benoeming tot
burgemeester van 's-Gravenhage gespro
ken? Heeft de Commissaris der Koningin
in de provincie Zuid-Holland hierover op
geen enkele wijze opening van zaken ge
daan of door zijn kabinet doen geven?
Welke motieven hebben de minister van
Binnenlandse Zaken geleid om ten tijde
van de herbenoeming van mr. Schokking
tot burgemeester van 's-Gravenhage naar
aanleiding van de hem toen wel bekende
feiten geen stappen te ondernemen?
Waren de opeenvolgende ministers van
Justitie met het bestaan van de zaak-
Schokking bekend en, zo ja, heeft van deze
zijde het ministerie van Binnenlandse Za
ken generlei waarschuwing bereikt?
Vele leden der commissie achtten daar
entegen het ten aanzien van mr. Schokking
gevoerde benoemings- en herbenoemings-
beleid niet aanvechtbaar.
Ook in 1955 heeft het kabinet volkomen
begrijpelijk, omdat ook de minister van
Justitie geen aanleiding had gevonden een
strafzaak aanhangig te maken, zich gesteld
op het standpunt, dat niets aan een her
benoeming in de weg stond.
Antwoord der regering
De ministers van Binnenlandse Zaken en
van Justitie zeggen in hun antwoord onder
meer:
Omtrent het verband dat zou hebben
bestaan tussen bepaalde waarderingsoor
delen betreffende het algemeen beleid van
de burgemeester van 's-Gravenhage en de
publikatie in het „Haagsch Dagblad" kun
nen de ministers zich bezwaarlijk uit
spreken.
Voor wat betreft de vraag, of het de
regering bekend was, of de hoofdcommis
saris van politie van 's-Gravenhage in het
bezit was van het dossier betreffende de
burgemeester wordt opgemerkt, dat de
minister van Binnenlandse Zaken op 29
januari 1952 heeft vernomen, dat de politie
te 's-Gravenhage vermoedelijk beschikte
over stukken, welke betrekking hadden op
handelingen van de burgemeester dier ge
meente tijdens de bezetting.
Het is de minister van Binnenlandse
Zaken niet bekend, of de burgemeester en
de toenmalige hoofdcommissaris over het
dossier een onderhoud hebben gehad. Hij
ziet geen aanleiding hiernaar een onder
zoek te doen instellen.
Op de vraag of de minister-president of
de minister van Binnenlandse Zaken te
voren geïnformeerd waren omtrent de pu
blikatie in het „Haagsch Dagblad" merken
de ministers op, dat op 27 januari de hoofd
redacteur van dat dagblad de minister
president telefonisch om een onderhoud
heeft verzocht wegens zijn voornemen, een
artikel over mr. Schokking te publiceren.
De minister-president heeft de minister
van Binnenlandse Zaken medegedeeld het
gevraagde onderhoud te hebben toegestaan.
Bij dit onderhoud heeft de minister-presi
dent de hoofdredacteur geraden zich te
wenden tot de minister van Binnenlandse
Zaken. De hoofdredacteur voelde daar ech
ter niet voor. De minister-president heeft
hem toen geadviseerd in elk geval te trach
ten met burgemeester Schokking te spre
ken, opdat deze gelegenheid zou hebben
de zaak van zijn kant te belichten. Ook
daartegen had de hoofdredacteur bezwaar.
Hij deed echter de toezegging mr. Schok
king het artikel zo tijdig te zullen toe
zenden, dat deze desgewenst nog vooraf
kon reageren, of in elk geval een dadelijk
te publiceren verweer voorbereiden.
Aan de minister-president is inderdaad
medegedeeld, dat de publikatie achterwege
zou blijven, indien de burgemeester ont
slag zou nemen. Na het gesprek met de
hoofdredacteur heeft de minister-president
de minister van Binnenlandse Zaken inge
licht. Deze heeft de volgende dag, met
voorkennis van de minister-president, de
burgemeester bij zich ontboden en hem
mededeling van een en ander gedaan.
Daags daarna heeft een gesprek plaats ge
had tussen de minister-president en de
burgemeester.
10. Na een snelle ren konden Panda en
Knutseleer de verbolgen veldwachter ein
delijk ontlopen. Verborgen achter een
struik, zagen zij hem briesend voorbij stui
ven. „Pfff!" pufte Knutseleer, zich het
hoofd afvegend, „snap jij nou, waarom de
vent zich zo druk maakt?" „Dat begrijp
ik best", antwoordde Panda. „Hij heeft
drie keer een klap met een bezem gehad.
Waarom maakt u ook van die rare appa
raatjes?!" „Och, elke uitvinding is niet al
tijd dadelijk volmaakt", zei Knutseleer.
„Maar ik heb nu een sappig plan. Kom mee
naar mijn laboratorium". Panda volgde
hem enigszins aarzelend; hij had niet erg
veel vertrouwen in de plannetjes van
Knutseleer. Maar hij raakte toch wel on
der de indruk, toen zij naar een prachtige,
moderne fabriek liepen. „O! Is DAT uw
laboratorium?" riep hij uit. „Tjonge! Het
lijkt me leuk om daarin te werken!" „Dat
kan!" zei Knutseleer, „kom maar mee naar
binnen". En met deze woorden liep hij
naar een oude vervallen schuur, die zich
naast de fabriek bevond. „Ooooh.zei
Panda teleurgesteld. „Is DAT uw labora
torium.
Voor het instellen van een gerechtelijk
vooronderzoek inplaats van het vragen van
een advies aan een Commissie van Drie
bestond naar het oordeel van de minister
geen voldoende aanleiding, aangezien het
Openbaar Ministerie in 1946 geen termen
had gevonden om een nader onderzoek
tegen mr. Schokking in te stellen. De om
standigheid, dat er geen zelfstandig straf
dossier ten aanzien van mr. Schokking be
stond, verklaart, dat in de nota ook niet is
gesteld, dat deze zaak was geseponeerd.
De minister van Justitie is na rijp beraad
tot de overtuiging gekomen, dat de beslis
sing van de officier van Justitie om naar
aanleiding van de klacht van mej. Pino
geen strafvervolging in te stellen geëer
biedigd diende te worden.
De minister van Binnenlandse Zaken
acht het onjuist vragen te beantwoorden
over het standpunt der Duitse autoriteiten
ten aanzien van mr. Schokking en nadere
mededeling te doen omtrent daden van
verzet van laatstgenoemde. Hij stelt er
prijs op de aandacht te vestigen op de
passage in de beschikking van de Hoge
Raad,-luidende: „dat ten slotte niet alleen
aan de goede vaderlandse gezindheid van
mr. Schokking geen twijfel is gerezen,
maar uit de door zijn raadsman over
gelegde bescheiden met opgaaf van rede
nen naar voren komt dat mr. Schokking
overigens met gevaar voor eigen veiligheid
de vaderlandse zaak heeft gediend".
Op de vraag of door de toenmalige Com
missaris der Koningin mededelingen zijn
gedaan omtrent hetgeen zich in Hazers
woude had afgespeeld, wordt geantwoord,
dat deze noch rechtstreeks, noch door tus
senkomst van zijn kabinet, de toenmalige
minister van Binnenlandse Zaken of diens
departement hiervan mededeling heeft ge
daan. Dat de Commissaris der Koningin
ten tijde van het indienen van zijn aan
beveling voor de vervulling van de vaca
ture van burgemeester van 's-Gravenhage
van het gebeurde in Hazerswoude kennis
droeg,, bleek de minister van Binnen
landse Zaken pas bij het onderzoek, dat
werd ingesteld naar aanleiding van de
publikatie in het „Haagsch Dagblad".
Aangezien de zuivering van mr. Schok
king reeds is 1946 was afgesloten en voor
een opnieuw treden in de vraag, of voor
het treffen van een zuiveringsmaatregel te
zijnen aanzien reden bestond, geen plaats
was, bleef slechts te beantwoorden de
vraag, of hetgeen de minister van Binnen
landse Zaken in januari 1952 werd mede
gedeeld, het achterwege laten van een her
benoeming rechtvaardigde. Mede gelet op
het bij herbenoemingen gebruikelijke be
leid lag het voor de hand, dat deze vraag
ontkennend werd beantwoord.
ADVERTENTIE
OOK DIT JAAR
VOOR
Levering snel en accuraat
Grote Houtstraat 100 - Telef. 17472
Rijksstraatweg 125 - Telef. 23991
Vrijdagavond om tien minuten voor tien
is op een onbewaakte overweg bij Rijssen
een goederentrein in aanrijding gekomen
met een personenauto. De auto raakte on
der de lokomotief en werd geheel vernield.
Van de vijf inzittenden werden twee kin
deren gedood en drie volwassenen gewond.
Tot drie uur snachts was een van de
beide hoofdsporen versperd en werd tus
sen Almelo en Hengelo over enkel spoor
gereden.
Actief. De vakvereniging van Zuid-Austra
lische zeelieden heeft besloten geen
schepen met Australische bemanning
uit de haven van Adelaide te zullen la
ten vertrekken, zolang daar ter plaatse
ingenomen voedsel en water niet op
radio-actieve besmetting zijn onder
zocht. Een functionaris van de vakver
eniging zei dat dit besluit was genomen
in verband met de zware regens in
Zuid-Australië kort na de atoomproef
nemingen op de Monte Bello-eilanden
en met berichten over de val van radio
actieve regen in Queensland.
Ezelsveulen. Hagenbeck's dierenpark in
Hamburg is verrijkt met een in ge
vangenschap geboren Onager. De Ona
gers (Equus Hemionus Onager) zijn een
ras van wilde ezels, die in de Zuidper-
zische woestijn leven. Er leeft maar een
zeer klein aantal Onagers in diergaar
den. Een expeditie van Hagenbeek keer
de verleden jaar triomfantelijk met niet
minder dan 17 Onagers terug. Dit wa
ren de eerste Onagei's, die sinds meer
dan 50 jaar geleden door een expeditie
gevangen werden. Het veulen maakt het
uitsteken. Het moederdier was een van
de Onagers, welke vorig jaar in Perzië
gevangen werden.
Markt. Meer dan veertig mensen zijn om
het leven gekomen toen in het dorp
Koersat in India tijdens de drukte van
de weekmarkt het dak en de muren van
het marktgebouw instortten. Reeds zijn
veertig lijken geborgen. Men vreest dat
er nog meer slachtoffers zullen zijn.
Drijfzand. De Britse professor Blackett
heeft donderdag op de internationale
conferentie van Nobel-prijswinnaars
verklaard dat de werelddelen met een
gemiddelde snelheid van drie meter per
eeuw van elkander vandaan drijven. De
continenten drijven in het algemeen in
noordelijke richting. Engeland drijft
„bijzonder snel", bijna zes meter per
eeuw. Bovendien draait het eiland lang
zaam rechtsom. Naar de Britse profes-
voorts meedeelde, is uit een onderzoek
van het magnetisme in gesteente geble
ken, dat de magnetische Noordpool 200
miljoen jaar geleden in het noorden van
de Stille Oceaan, ten oosten van Siberië
en ten noorden van Japan, lag. Het
Afrikaanse continent is in de afgelopen
300 miljoen jaar via de zuidpool naar
zijn huidige plaats gedreven. India lag
70 miljoen jaar geleden ten zuiden van
de evenaar.
Speciealisten. Gendarmes vonden donder
dagnacht op de oude marktplaats van
Le Havre enige individuen bezig met
het verwijderen van de eerste steen van
het monument voor Jeanne d'Arc, die
president Coty zondag zo feestelijk had
gelegd. De „vandalen" bleken echter
gemeente-arbeiders te zijn, die de op
dracht hadden om in het holst van de
nacht, en in het grootste geheim, een
verzuim goed te maken dat zondag in
de hevige bedrijvigheid was begaan,
men was vergeten specie te gebruiken.
Terug. Het Poolse blad „Trybuna Ludu"
meldt, dat in 1955 en de eerste vijf
maanden van dit jaar meer dan 12.000
Polen uit ballingschap in Engeland,
Frankrijk, West-Duitsland, België, Bra
zilië, Argentinië en andere landen naar
hun vaderland zijn teruggekeerd.
Vrij. Naar het Japanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft medegedeeld,
heeft de Nederlandse regering toestem
ming gegeven voor het vrijlaten van 35
Japanse oorlogsmisdadigers uit de ge
vangenissen in Japan. Na deze vrij
lating zullen nog 28 Japanse oorlogs
misdadigers, die namens Nederland zijn
veroordeeld, in gevangenissen zitten.
Dwang. Drie personen zijn vrijdag in Gera,
Oost-Duitsland, veroordeeld tot in to
taal 14 jaar dwangarbeid wegens het
aanzetten tot een „onwettige staking"
in de gezamenlijke Oostduits-Russische
uraniummijnen in Thünngên. Zij ston
den tercht onder de beschuldiging te
hebben gepoogd te provoceren tot on
geregeldheden en onwettige staking en
het gezag te hebben genegeerd.
Verkeer. Volgens gedetailleerde statistie
ken, die door de economische commissie
voor Europa zijn gepubliceerd, zijn ge
durende het jaar 1954 in West-Europa
1.035.000 personen op een bevolking van
ongeveer 257.000.000 (1 op de 250) bij
verkeersongelukken gedood of gewond.
Volgens de gepubliceerde cijfers werden
in de 13 landen, met een totale bevol
king van ongeveer 257.000.000 zielen,
naar schatting 35.000 personen gedood
en een miljoen gewond bij ruim 800.000
ongelukken, die gedurende 1954 plaats
grepen.
WE SPREKEN er weliswaar niet vaak
over, maar als het onderwerp eens ter
sprake komt, zeggen we toch allen op onze
tijd, dat de bijen de honing uit de bloemen
zuigen. We weten natuurlijk wel beter,
ivant niemand van ons heeft ooit honing
in een bloem aangetroffen. Hoogstens wat
waterig, zoetsmakend sap, dat de poë
tische naam nektar draagt (eerlijk gezegd,
vind ik nectar nog dichterlijker dan nek
tar, maar dit blijft onder ons).
Maar wie durft er nu in gezel- f
schap over nektar te spreken?
Daarom wachten we er ons
wel voor iemand te verbeteren
wanneer hij het heeft over
bijen die honing uit bloemen
halen. We zouden de spreker
bovendien niets nieuws ver
tellen, want hij weet ook wel beter, maar
vindt het woord nektar even aanstellerig
als wij.
Met dat al weten we alleen nog maar
dat bijen in bloemen een zoetsmakend
vocht aantreffen, dit opzuigen en inslikken
en daarmee naar de korf vliegen. In het
lichaam van de bijen vindt inmiddels een
belangrijk proces plaats, want daar wor
den aan dit suikerhoudende vocht bepaal
de fermenten toegevoegd, waardoor iets
ontstaat dat honing kan worden. In be
ginsel maakt de bij de honing dus zelf. Zij
heeft daar zelfs geen bloemen voor nodig
want suikerwater vindt ze ook best. In
dit verband is het wel aardig te weten dat
de zogenaamde bladhoning, die in bosrijke
streken van Duitsland en Oostenrijk wordt
gewonnen, afkomstig is van de suikerhou
dende stoffen die worden afgescheiden
door bladluizen, voorkomend op koniferen.
De stof, die de bijen in de cellen van de
korf deponeren, is echter nog geen werke
lijke honing. Daarvoor moet de dunne,
vloeibare massa eerst indrogen, een proces
dat de bijen zelf bevorderen door boven de
cellen de vleugels met duizelingwekkende
snelheid op en neer te bewegen, waardoor
de lucht een wervelende beweging krijgt
en de voorbehandelde honing snel kan in
drogen tot een dikke, stroopachtige stof die
de naam honing waardig is.
De was is een minstens even merkwaar
dig produkt. Deze wordt aan de onderzijde
van het achterlijf, zowel links
als rechts, uit de wasklieren
der werkbijen afgescheiden en
verhardt ogenblikkelijk tot
plaatjes. Met de achterpoten
knippen en schaven de werk
sters deze was van het achter
lijf en brengen haar naar de
mond. Nu zijn de kaken van
een bij eigenlijk net zo gevormd als
de spatel van een boetseerder of de
troffel van een metselaar, zodat het die
dieren niet veel moeite kost al kau
wend, plettend en strijkend een heel gor
dijn van was te construeren, dat loodrecht
omlaag komt te hangen. Aan weerszijde
zijn volkomen gelijke zeshoeken gecon
strueerd, waartegen de zeshoekige cellen
eveneens van was gebouwd zullen
worden. Een aantal van deze cellen zijn
qroter dan de overigen, omdat hierin de
darren zullen opgroeien, en bovendien
worden langs de rand van de wasgordijnen
enige tientallen zakvormige celletjes ge
bouwd voor de jonge koninginnen. Zoals
u ziet, gaat alles volgens plan.
En nu komen we op het punt waar we
wezen wilden, namelijk de wonderbaar
lijke lichamelijke aanpassing die plaats
vindt indien dit plan wordt verstoord.
Daarover maandag.
(Nadruk verboden).
H. PéTILLON
