Bedrijfsfinanciering bij
kleine winstmarge
Geschriften voor en over
de huisvrouw
De Vogelnestvaren
Effecten- en
v Geldmarkt j
Hoe efficiënt het huishouden te doen?
Voor de bakvis
ONZE TUIN- EN KAMERPLANTEN
Eenvoudig werkje
VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1956
X
X X
X
x xxxx
Assistent-bedrijfsleider
stal lood uit eigen bedrijf
Sigaren worden driekwart
cent duurder
Geestelijke omgekomen bij
baden in zee te Bergen
Bromfietser verongelukt
Soep of pudding?
„REMVORKA" PERMANENT?
Aardbol van wol.
Breiwerk in beeld
DIT MAKEN WE ZELF
x
X
\3oor de^Orouw
(Van onze Parijse correspondente)
Voor het geval er nog meer slechte
dagen komen in augustus, geven we u
dit kruissteek-patroontje. Het bestaat
uit een randje met hoek en een strooi-
patroontje. Het kan gewerkt worden op
linnen, reformstof of lessingstof met
splijtzij. U kunt het gebruiken voor: een
schortje, onderaan boven de zoom maakt
u het randje (de hoek vervalt) en daar
boven een rij strooipatroontjes; of voor
een kleedje: een rand rondom en in elke
hoek een klein patroontje, ook kunt u
er plankenrandjes mee bewerken,
een kinderjurkje. Kiest u er twee
drie kleuren voor.
y
Een assistent-bedrijfsleider, die van ge
woon arbeider is opgeklommen tot assi
stent-bedrijfsleider van een accumulatoren-
fabriek te Naarden, heeft zich door de 36-
jarige opkoper K uit Bussum laten bewegen
om regelmatig lood weg te nemen uit de
fabriek. K. betaalde de assistent-bedrijfs
leider, de 33-jarige T. 33 cent per kg., maar
heeft hem slechts enige malen wat gegeven.
De bedrijfsleider durfde echter niets te
zeggen uit angst dat de diefstallen uit zou
den komen. De heler K., die eveneens ge
arresteerd is, lichtte dus van zijn kant de
dief op. De hoeveelheid lood bedraagt 1700
kilogram. Beide arrestanten zijn voorgeleid
voor de officier van Justitie.
Met ingang van 1 oktober zullen de prij
zen van het merendeel der op de markt
gebrachte sigarenmerken gemiddeld met
34 cent worden verhoogd. Van de zijde van
de sigarenindustrie vernemen wij naar
aanleiding van deze prijsverhoging, dat de
sigarenindustrie de afgelopen jaren zich
voortdurend zoveel mogelijk ingespannen
heeft door relatief lage prijzen haar artikel
zo dicht mogelijk onder het bereik van het
publiek te brengen.
Sedert 1 januari 1956 zijn de produktie-
kosten, met name de prijzen van de ruwe
tabak en de verpakkingsartikelen, zo be
langrijk gestegen, dat zonjjer prijsverho
ging op korte termijn een belangrijk aan
tal van de in deze bedrijfstak werkzame
ondernemingen in ernstige moeilijkheden
zal komen. Ter gedeeltelijke compensatie
van deze kostenstijgingen heeft men tot
deze prijsverhoging menen te moeten be
sluiten.
Schoterweg 45 - Haarlem - Tel. 12540
Telefonische inlichtingen
worden niet verstrekt.
Te Bergen aan Zee is pater Th. L. van
het klooster der Kruisheren te Rotterdam
bij het baden in zee verdronken. De ruim
30-jarige geestelijke verbleef met een groep
jongens op een vakantieboerderij te Ber-
gen-Binnen. Enige uren later is het stof
felijk overschot aan land gebracht door
personeel van het strandbadbedrijf „Het
stille strand''. Twee 17-jarige jongens, die
eveneens in zee in moeilijkheden verkeer
den, konden worden gered.
De 47-jarige bromfietser G. P. de P. uit
Bussum is op het kruispunt Thierensweg
Rijksweg nr. 1 bij Naarden, in aanrijding
gekomen met een bestelauto. Hij was vrij
wel op slag dood.
Het slachtoffer stond naast twee auto's
op de Thierensweg bij het kruispunt te
wachten. Toen deze auto's in beweging
kwamen, meende de heer De P. vermoedelijk
dat hij eveneens kon oversteken. Juist toen
hij van achter een auto vandaan kwam,
passeerde op de rijksweg de heer B uit Den
Haag met zijn bestelauto en was een aan
rijding niet te voorkomen.
Er zijn onlangs twee boekjes, of beter geschriften, uitgekomen, die handelen
over de huidige positie van de vrouw in de maatschappij. De boekjes zijn af
komstig van meer of minder officiële lichamen. In opdracht van de UNESCO,
de internationale organisatie voor cultuur en opvoeding, verwerkte de bekende
Franse staatsrechtsgeleerde, Maurice Duverger, de gegevens, die werden ver
kregen uit een enquête, die in Frankrijk, West-Duitsland, Noorwegen en Joego
slavië gehouden werd, om te weten te komen, hoe de vrouwen daar gebruik
maken van hun kiesrecht. Het andere geschrift is getiteld: „De opvoeding van de
huisvrouw in de wereld". Het werd samengesteld en uitgegeven door verschil
lende Franse organisaties op het gebied van de huishoudkunde, de voedingsleer
en de hygiëne.
Professor Duverger uit zich tegen
over de vrouwen nogal lankmoedig,
maar hij heeft niettemin vast moeten
stellen dat we, ofschoon in de meerder
heid, toch maar een zeer geringe in
vloed uitoefenen op het politieke en
publieke leven in de maatschappij. In
Noorwegen werd het vrouwenkiesrecht
al in 1901 ingesteld. Duitsland volgde
in 1919 en Frankrijk en Joegoslavië
pas in 1945. Maar in die vier landen
blijken de vrouwen van dat recht nog
maar een tamelijk timide gebruik te
maken en behoren in de verschillende
volksvertegenwoordigingen als afge
vaardigde nog altijd tot de schaarse
uitzonderingen.
Verlegenheid? Minderwaardigheids
gevoelens ten gevolge van de positie
waarmee ze eeuwenlang genoegen
moesten nemen? Men zou dat, mèt de
hooggeleerde schrijver, kunnen menen,
vooral ook aan de hand van.de resul
taten die voor het platteland over het
algemeen nog veel ongunstiger zijn dan
in de steden. Misschien is het woord
conservatisme hier ook wel op zijn
plaats, en in ieder geval geeft mij dat
de gelegenheid nu naar dat tweede
boek over te stappen.
Conservatisme
Want zeker is het wel, dat het con
servatisme nog altijd koning kraait in
het grote merendeel der huishoudkun
dige gewoonten en gebruiken. Wat een
overbodig werk wordt hier nog altijd
niet verzet! Uit gebrek aan moderne
apparatuur, zeker, maar óók uit gebrek
aan overleg, aan kennis en aan organi
satievermogen. De arbeidsomstandighe
den van de huisvrouw zijn slechter dan
in enig ander beroep, zo wordt in dit
boek met tal van argumenten betoogd
en bewezen.
Een enkel cijfer speciaal voor Frank
rijk. Men berekent dat een huishouden
per week gemiddeld zeventig werkuren
vereist. Voor de vijftien miljoen Franse
gezinnen betekent dat een nationaal to
taal van zes en veertig miljard werk
uren per jaar. Een totaal dat hoger is
dan alle gezamenlijke werkuren van in
dustrie, landbouw, handel en vrije be
roepen.
Wanneer nu op al die andere gebieden
door gespecialiseerde diensten bestu
deerd wordt hoe het doelmatigst en het
produktiefst gewerkt kan worden, dan
worden daarentegen de huisvrouwen
maar aan hun lot overgelaten om te zien
hoe ze hun arbeidstaken het beste orga
niseren.
H uishoudraad geefster
In genoemd boekje worden wat dat
betreft de Frangaises hun Scandinavi
sche zusters ten voorbeeld gesteld. In
Zweden, Noorwegen en Denemarken
zijn overal zogenaamde huishoud-raad-
geefsters in functie die de huismoeders
bijstaan om hun conservatisme te over
winnen. In 1937 werd dit beroep vooral
ten dienste van het platteland „uitge
vonden". Die huishoudraadgeefsters
staan, net als de Franse sociale werk
sters, die moeten controleren of de ge
zinstoelagen wel goed worden gebruikt,
onder officieel staatstoezicht, maar óók
fabrikanten van huishoudartikelen zijn
direct geinteresseerd in hun werk omdat
ze langs deze weg allerlei nuttige infor
maties over de belangstelling en de ver
langens van hun clientèle kunnen verza
melen. Het schijnt dan ook, dat je ner
gens zulke uitgekiende keukenmesjes,
fornuizen, zeven, trechters, stoffers en
wat niet al kunt krijgen als in Zweden
waar al die artikelen wetenschappelijk
werden bestudeerd alvorens ze op de
markt verschenen.
Geen slaaf van de klok
De huisvrouwen kunnen van hun
raadgeefsters ook nauwkeurige tabellen
krijgen hoe lang ze over het beddenop-
maken, de was en de afwas mogen doen,
zonder hun tijd wetenschappelijk te ver
liezen. Nu zal het hier natuurlijk óók
wel wat van karakter en aanleg afhan
gen. Persoonlijk voel ik er minder voor
met de chronometer in de hand 's mor
gens op mijn dagtaak aan te vallen. Wat
mij betreft: liever een paar uur langer
in de week. wanneer ik dan géén slaaf
van de klok behoef te worden. Maar
dat neemt niet weg dat ook ik graag
bereid ben toe te geven dat de meeste
huishoudingen wel wat efficiënter kun
nen worden opgezet, zonder dat de fan
tasie er nog onder behoeft te lijden.
In dat opzicht geeft het boekje waaruit
ik u wat vertellen wilde, bruikbare aan
wijzingen en kunnen we ons dus toet
sen aan het hoge noorden.
Het Voorlichtingsbureau voor de voe
ding meldt:
Een maaltijd van twee of meer gangen
heeft iets genoeglijks en in de meeste
gezinnen komt du dan ook op zon- en
feestdagen op tafel.
Daarnaast geldt bij velen als dagelijks
parool: soep öf een toespijs. Welke van
de twee het zal zijn, hangt meestal af van
onze smaak en wat we het gemakkelijkst
vinden. Ook aan de voedingswaarde
wordt gedacht: waar kleine kinderen zijn
wordt dikwijls juist hierom een melk-
gerecht toegegeven. Een goede gewoonte,
want aan een melktoetje hebben kinde
ren, die in de groei zijn, meer dan aan
soep. Ook volwassenen, die in de loop
van de dag maar weinig melk gebruiken,
komen op deze manier met een flink
bord yoghurt, pap of pudding eerder
aan hun trek. Houden zij niet van melk-
toespijzen en wel van soep, dan zou men
in de soep veel melk kunnen verwerken.
Bloemkool-, spinazie-, kerriesoep en
soep van soeppoeder of -tabletten zijn
heel smakelijk wanneer er melk inplaats
van water of bouillon wordt gebruikt.
De voedingswaarde van een bordje-
soep-vooraf, waar weinig vlees, melk en
groenten in voorkomen, is niet erg groot.
Zo'n soep is eigenlijk niet anders dan een
plezierig begin van de maaltijd, voorna
melijk gewaardeerd omdat het warm en
lekker is.
Daar is niets tegen, als de rest van het
eten niet in het gedrang komt. Neemt het
bordje soep bij slechte eters de eetlust
weg, zoals bij kinderen nog wel eens wil
voorkomen, dan is het beter om meteen
met het hoofdgerecht in huis te vallen,
zodat daar flink van gegeten wordt.
Wie hun toch soep wil geven, kan dat
een uurtje voor de maaltijd doen.
Recept kerriesoep voor 4 personen: een
stukje ui, ongeveer 4 theelepels
kerrie, 40 g. (3 eetlepels) boter of
margarine, 40 g. (4 eetlepels)
bloem, 5 dl. melk, bouillonblokjes
of aroma, fijn gesneden peterselie.
De boter of margarine licht bruin laten
worden. De ui schoonmaken, fijnsnijden
en met de kerrie in het vet fruiten. De
bloem toevoegen en de massa tot een bal
roeren. Onder flink roeren langzamer
hand het water en de melk er bijschen-
ken. Het geheel aan de kook brengen.
De soep op smaak maken met bouillon
blokjes of aroma en enige minuten laten
doorkoken. Op het laatst fijngesneden
peterseliegroen er door roeren.
HET GRILLIG KARAKTER van de New
Yorkse effectenbeurs is deze week weer
eens gebleken uit de vrij scherpe koers
daling, welke daar is ingetreden, ondanks
de beëindiging van de staalstaking, de aan
merkelijke verhoging van de staalproduktie
en de niet minder belangrijke verhoging
van de staalprijzen, welke hier en daar
reeds door een prijsverhoging van andere
produkten is gevolgd. Voor zover de finan
ciële resultaten van het eerste halfjaar be
kend zijn, liggen de cijfens merendeels bo
ven die van het overeenkomstige tijdvak
van 1955 en ook voor het tweede halfjaar
worden goede verwachtingen gekoesterd.
Mogelijk dat het verloop van de Suez-
kanaalconferentie de stemming in Wall-
street ongunstig heeft beïnvloed, nu het
blijkt dat de gewenste overeenstemming
tussen de vertegenwoordigde mogendheden
niet zo gemakkelijk is te bereiken. De slap
pe houding, aanvankelijk door de V.S. aan
genomen, begint zich te wreken en geeft
voet aan het streven van de Aziatische
landen om zich meer en meer aan de Wes
terse hegemonie te onttrekken, hoewel deze
vooreerst in het belang van de economische
ontwikkeling dier landen nog onmisbaar
is. Het ziet er naar uit dat de spanningen
rondom het Suezkanaal en de daardoor
aan het wankelen gebrachte basis voor. de
olievoorziening voorlopig de beurzen zullen
blijven beheersen, ook al zal men tenslotte
wel weer tot een compromis komen, zij het
dan met een verder verlies van het Wester
se prestige en grotere uitgaven voor de ver
krijging van de Aziatische produkten. Komt
het tot een algemene stijging van de grond-
stoffenprijzen, dan zijn er met de loons
verhogingen in de V.S. twee factoren,
welke de prijzen van de eindprodukten in
opwaartse zin zullen beïnvloeden en de
vraag of dan een verdere inflatie zal kun
nen worden voorkomen, wordt in de V.S.
steeds meer in ontkennende zin beant
woord.
Op zichzelf beschouwd zou dit voor de
effectenbeurzen, althans voor de aandelen
markten een haussemotief moeten zijn en
af en toe werkt genoemd verschijnsel dan
ook in die richting, aan de andere kant
heeft men er rekening mee te houden dat
de regeringen met hun monetaire en fis
cale maatregelen de gevolgen van een in
flatie zoveel mogelijk trachten te bedwin
gen, omdat ze in feite een verschuiving van
vermogen en inkomen onder de bevolking
teweegbrengen, zijnde veelal het tegendeel
van een billijke bezitsspreiding en in
komensverdeling, welke in deze tijd wordt
nagestreefd. De ervaring heeft wel geleerd
dat in een periode van inflatie de een rijker
wordt, althans zijn financiële positie weet
te handhaven, de ander in reëel inkomen
aanmerkelijk achteruitgaat. Alls de bedrij
ven door een sterke prijsstijging in sitaat
zijn grotere winsten te maken en de aan
deelhouder de geldswaarde van zijn fond
sen als gevolg van inflatie in belangrijke
mate ziet stijgen, gaat dit ten koste van
vélen, die van vaste inkomens en pen
sioenen moeten leven en zal de bemoeiing
van de overheid met de z.g. vergeten
groepen weer moeten worden uitgebreid.
Dit houdt dan weer in dat grote bedrijfs
winsten fiscaal worden afgeroomd teneinde
de middelen te verkrijgen om de vergeten
uit hun isolement te verlossen.
allerminst aan
lokkelijk en men mag dajarom hopen dat
het inflatieproces zoveel mogelijk wordt
bedwongen.
DE TOESTAND van onzekerheid, waarin
wij ons wat de conjunctuur en de verdere
economische ontwikkeling bevinden, wordt
duidelijk geïllustreerd in het kwartaals
rapport, dat Philips deze week heeft ge
publiceerd en dat wij woensdagavond van
een kort commentaar hebben voorzien. Het
kostencijfer bij de bedrijven is de laatste
tijd niet onbelangrijk gestegen en daar men
prijsverhogingen zoveel mogelijk wenst
tegen te gaan, moet de dekking van die
hogere kosten worden gezocht in een ver
groting van de omzet en een meer effi
ciënte bedrijfsvoering, waarnaar dan ook
allerwegen wordt gestreefd. Philips is er
ook in het eerste halfjaar van 1956 in ge
slaagd haar omzet verder te vergroten en
1 vooral het feit dat de export uit Neder
land in sterkere mate is toegenomen dan
de totale omzet, is het bewijs dat Philips
zich op de wereldmarkt tot dusver nog
goed kan handhaven. Maar het teleurstel
lende is dat hoewel de omzet veel groter
was dan in het eerste halfjaar van 1955,
de winst na aftrek van belasting slechts
f 3 miljoen meer heeft bedragen, zodat het
winstpercentage van 6.1 pet. tot 5.6 pet. is
gedaald. De winst is dus niet evenredig aan
de grotere omzet gestegen, een verschijnsel,
dat zich ook bij andere ondernemingen
voordoet en voor de werknemers een waar
schuwing is om bij hun looneisen de boog
niet te strak te spannen. Want weliswaar
wordt er, althans bij Philips, elk jaar een
groot deel van de winst in het bedrijf ge
houden, maar reeds in 1955 was dit per
centsgewijs kleiner dan in 1954 en toch zijn
er grote winstinhoudingen nodig om in de
kapitaalbehoeften van het bedrijf te kun
nen voorzien. Teneinde een redelijke divi
denduitkering op het kapitaal mogelijk te
maken, heeft Philips in de loop van dit
jaar, nadat in 1955 het kapitaal is vergroot,
door het opnemen van onderhandse le
ningen in haar kapitaalbehoeften voor
zien, maar ook dergelijke transacties moe
ten worden gezien tegen de achtergrond
van de winstmogelijkheden. Nemen deze
af, dan gaat allengs ook de verschuldigde
intrest een te zware last vormen. Het is
daarom geen wonder dat een concern als
dat van Philips onder de huidige omstan
digheden naar een geleidelijke bedrijfs-
consolidatie streeft, waarbij ongetwijfeld
aan de verdere opvoering van de efficiëntie
van de talrijke bedrijfsmethoden grote aan
dacht wordt besteed. Maar ook dit gaat
weer met de investering van grote kapi
talen gepaard en de directies onzer onder
nemingen staan dan ook voor het grote pro
bleem in hoeverre tot nieuwe kapitaalsuit
gaven mag worden overgegaan. Dit pro
bleem wordt nog moeilijker nu de schaarste
op de kapitaalmarkt aanhoudt, waarover
men thans ook in de Amerikaanse pers kan
lezen.
Ten onzent is er thans van openbare
emissies door de Nederlandse ondernemin
gen geen sprake. Men krijgt de indruk dat
zoveel mogelijk gepoogd wordt de kapi-
taaisuitgaven binnen eigen grenzen te hou
den, hoewel men aan de andere kant er
toch weer niet aan kan ontkomen. De auto
matisering van de bedrijven vindt in de
V.S. in vrij snel tempo voortgang en moet
ook in ons land het middel zijn om voor de
stijgende bedrijfskosten een tegenwicht te
scheppen. Maai- dit proces is niet in een
paar maanden voltrokken en eerst na ver
loop van enige tijd zal moeten blijken in
hoeverre de bedrijven er in geslaagd zijn
het gewenste evenwicht terug te vinden.
Dit onzeker aspect is uiteraard op de
beurzen van invloed, met name op de aan
delenmarkt, die er doorgaans niet ongun
stig uitziet, maar die toch geen grote
stroom van kopers trekt, omdat men de
kat uit de boom wil kijken.
VANDAAR dat de cbligatiemarkt in
sterkere mate de beleggers tot zich trekt,
vooral nu de rentevoet tot 4'/i pet. is ver
hoogd en andere aantrekkelijkheden wor
den geboden om het kapitaal tot zich te
trekken. Dat de gemeente Amsterdam op
de winzucht van het publiek gaat specu
leren door een 2\'2 pet. premielening uit
te geven, waarbij elk jaar een hoofdprijs
van een kwart miljoen uit de bus komt,
kunnen wij eerlijk gezegd niet bewonderen.
Meer sympathie hebben wij voor het be
leid van de Eerste Nederlandsche Scheeps-
verband Maatschappij die 4pet. twaalf
jarige pandbrieven uitgeeft a 9812 pet. en
daardoor tegemoet komt aan het streven
van de belegger om, ongeacht de wijziging
in de rentestand, zijn kapitaal zoveel mo
gelijk intact te houden. Doordat deze pand
brieven na 1958 in tien gelijke termijnen
worden afgelost, waarbij dan een koers
winst van 1 Va pet. wordt gemaakt, zal ook
als de rentestand verder mocht stijgen, een
koersdaling van die pandbrieven worden
tegengehouden, terwijl men, als de rente
stand daalt, altijd van zijn 4'A pot. rente
zeker is en de koers van zijn pandbrieven
zal zien stijgen tot tenminste 100 pet.
Het komt ons voor dat in een onzekere
tijd als de onze, ook wat de ontwikkeling
van de rentestand betreft, dergelijke kort
lopende obligaties voor de beleggers bij
zondere aantrekkelijkheden hebben.
ADVERTENTIE
r
Waarom een
U kunt er mee in de regen lopen
U kunt er mee zwemmen
U kunt het zelf wassen
9 Het blijft golven en kroest niet
Deze nieuwste haarverzorging, waar
voor de prijs 17.50 bedraagt, wordt
alléén door ons gemaakt.
Twee charmante jurkjes voor onze
bakvissen, het ene wat frivoler dan het
andere, doch beide zeer geschikt voor
de aankomende jongedames, en ontwor
pen door Franse mode-kunstenaars.
Kunt u zich de wereld voorstellen
als één kluwen breiwol? Moeilijk waar
schijnlijk. Toch zou zij er zo uitzien
wanneer wij alle wol, die de Nederland
se vrouwen gezamenlijk ieder jaar ver
breien, om de aarde wonden. Ondanks
de enorme vlucht die de confectie-truien
hebben genomen; is 't gebruik aan brei
wol per hoofd van de Nederlandse be
volking nog aanmerkelijk toegenomen in
vergelijking met voor de oorlog
Asplenium nidus avis pleegt men ook
wel de vogelnestvaren te noemen; een
zeer sierlijke varen, die vooral in een
modern interieur voldoet. Men moet de
plant wel voorzichtig behandelen en
haar zo plaatsen, dat men niet telkens
tegen het mooi gevormde blad aanloopt'.
De varen mag in deze tijd van het jaar
veel water hebben, maar 's winters moet
men het kalm aan doen. Het is goed
het water in het hart van de plant te
druppelen.
De varen kan niet tegen de felle zo
merzon. Daartegen dient men haar dus
te beschermen. Tegen half september
kan men haar langzamerhand aan de
zon wennen.
Wanneer men de plant verpot kah
men dat 't beste in het vroege voorjaar
doen, liefst in voedzame bloemisten-
Wat men met wol kan bereiken. Links
oncler een twinset, jumper met kort
aangebreide mouwtje, los hangend
jasje, waarvan de voorpanden dwars
gebreid met gekleurde randen, 800
gram rniddeldikke wol. Rechts onder
een herenvest: lumberjacket voor de
heren der schepping, dat in de winter
de koude buiten houdt en dat ook
tijdens vakantiedagen goede diensten
kan bewijzen. Gebreid van 7 knotten
crêpe wol.
grond. Vraag de bloemist dan naar
varengrond. Onder in de pot komen wat
scherfjes; de gaatjes of het gaatje onder
in de pot moeten namelijk open blijven.
Wat kamerplantenkunstmest in de zo
mermaanden en in het vroege voorjaar
is uitstekend. Ook wekelijks kan men
een lichte oplossing geven. Wanneer
men per liter water één theelepeltje op
lost is dat al voldoende voor ongeveer
twintig kamerplanten.
G. J. KROMDIJK
