HAARLEMSE MUZIEKWEEK REACTIE
OP VASTE VORMEN
Aantrekkelijk programma van
twee Haarlemse verenigingen
ZILVER
Nieuwe perspectieven,
leerzaam en boeiend
11
P. Pijnenborg 1 oktober
25 jaar muziekpedagoog
Huldiging op 19 september
Befaamde jazzmusici
in het Concertgebouw
Burgerlijke Stand
van Haarlem
NU HET WINTERSEIZOEN NADERT
Volksuniversiteit en „Geloof en Wetenschapmaken
culturele manifestatie en activiteiten bekend
Geloof en Wetenschap
Bijzondere zangdienst
in de Grote Kerk
Heemsteeds amateurtoneel
in het komende seizoen
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1956
HAARLEMS DAGBLAD - UIL.:. Li;-. II YWLEMSCHE COURANT
VANDAAG is het 25 jaar geleden, dat
mevrouw mr. E. A. J. S c h e 11 e m a -
C o n r a d i de vergaderzaal aan het Prin
senhof voor het eerst als lid van de Haar
lemse gemeenteraad betrad. Van de 39
leden die toen de Haarlemse burgerij ver
tegenwoordigden is zij de enige die ook
thans nog aan de beraadslagingen kleur
verleent en van de gemeenteraad welke op
1 september 1931 zijn vierjarig bewind be
gon zijn er, voor zover wij hebben kunnen
nagaan, nog maar twaalf oud-leden over
die het werk van hun opvolgers kunnen
gadeslaan.
Men kan dus getuigen, dat mevrouw
Scheltema gedurende een kwart eeuw de
kern van de politieke stabiliteit van de
Haarlemse raad heeft gevormd. En hoe
evenwichtig het Haarlemse kiezerskorps
wel is blijkt duidelijk uit de volgende ver
gelijking. In 1931 bestond de linkervleugel
van S.D.A.P. en Vrijzinnig Democra
tische Bond uit zeventien zetels. De Partij
van de Arbeid telt er thans zestien. Sluit
men de invloed van moeilijk controleer
bare onderstomingen in het politieke getij
uit, dan ligt de conclusie voor de hand, dat
de ene zetel verschil naar de communisten
is gegaan, die 25 jaar geleden twee en nu
drie vertegenwoordigers in de raad heb
ben. De Katholieke Volkspartij heeft nog
steeds elf zetels, zodat de relatieve stijging
van het rooms-katholieke volksdeel poli
tiek niet tot uitdrukking is gekomen, want
de Rooms-Katholieke Staatspartij telde in
1931 ook elf afgevaardigden.
De „derde macht" bestaande uit liberalen,
christelijk-historischen en anti-revolutio
nairen had ook al in 1931 evenveel invloed
als thans: negen zetels gezamenlijk, waar
bij de enige fluctuatie is, dat een zetel van
de C.H.U. naar de tegenwoordige V.V.D.
is gegaan. Bij wijze van spreken alweer,
want in werkelijkheid zijn de verschui
vingen wat meer gecompliceerd.
Velen van de 39 zijn overleden, de mees
ten in volle vrede, enkelen hebben de lij
densweg moeten gaan waarop de Duitse
bezetter hen dwong, weer anderen lieten
zich op het moeilijke pad der democratie
bekoren door het klatergoud van het na-
tionaal-socialisme of een daaraan ver
wante leer. Een enkele werd geroepen tot
de hoogste posten in het land, de overigen
keerden weer naar hun dagelijkse arbeid
of gingen een rustige levensavond tege-
mo'et, al bleven zij vaak nog actief-belang-
stellend in het wel en wee van de stad
die zij mede mochten besturen. Alleen me
vrouw mr. E. A. J. Scheltema-Con-
r a d i bleef. Waarom? Ongetwijfeld om
haar onverzwakte geestdrift voor de pu
blieke zaak. Zij verloor nimmer de fris
heid die nodig is om de vraagstukken on
bevangen te benaderen, zij bleef de pro
blemen nuchter' beoordelen en wet haar
scherp verstand nog steeds op zelfs de ge
ringste onderdelen van de gemeentelijke
huishouding. Hoe men ook met haar mag
vei'schillen in de principiële beoordeling
van de gemeentelijke taak en de daarmee
samenhangende budgettering: zij weet de
zaken glashelder te analyseren en daar
door oorspronkelijk verband en rangorde
tussen willen, kunnen en moeten in de ge
meentepolitiek duidelijk aan te geven. Dat
zij daarbij, alle naamsveranderingen van
haar partij ten spijt, steeds goed-liberaal
bleef, zal een ieder kunnen waarderen die
ook in de politiek standvastigheid een
deugd acht.
Haar zin voor heldere formuleringen
toonde zij reeds twee maanden na haar
installatie toen zij tegen het college in het
krijt trad over een lacune in het parkeer
verbod, waardoor „thuis bij de kachel zit
tende eigenaren van automobielen" de
kans zouden lopen vervolgd te worden
voor een door een huurder van hun auto
begane overtreding. Een uitbreiding van
dit parkeerverbod in de algemene politie
verordening conform artikel 32 van de
motor- en rijwielwet zou elke kans op
willekeur wegnemen, aldus het kersverse
raadslid. Zij heeft het bij die gelegenheid
niet van het College kunnen winnen, maar
ieder die thans nog het verslag van het in
1931 gesprokene leest zal daarvan met ver
bazing kennis nemen.
Die verslagen van het gesprokene uit
1931 zijn voor de politiek geïnteresseerde
van 1956 een openbaring, vooral een trieste
openbaring. Niet omdat er zoveel feller
gediscussieerd werd dan nu in dat op
zicht kan men veeleer van verlies spre
ken en zelfs niet omdat er veel uit
voeriger werd gedebatteerd, maar wel om
dat de bittere nood van die dagen blijk
baar tot een groot deel van de raad niet
doordrong. Een wethouder van financiën
kon zelfs in die sombere tijd niet nalaten
zijn beschouwing over de gemeentebegro
ting te eindigen met de gemeenplaats:
„Achter de wolken schijnt de zon".
Men behoeft zich dan ook niet te ver-
wonderen, dat ook mevrouw Scheltema al
dadelijk werd geconfronteerd met de ge
volgen van het aanpassingsbeleid uit de
crisisjaren. Haar eex-ste handtekening staat
al een week na haar beëdiging onder een
vooi-stel om geheel of gedeeltelijk de 'pen
sioenpremies van het gemeentepersoneel te
verhalen en bij het begrotingsdebat diende
zij met twee andex-e leden van haar fractie
het vooi-stel in om een bezuinigingsinspec
teur te benoemen. Wat dat betreft is me
vrouw Scheltema zichzelf gelijk gebleven,
want zij geeft nog steeds blijk het kleine
te eren. Haar voorkeur voor een recht
lijnig beleid in salariëringskwesties werd
wellicht wel eens radicaler opgevat dan
zij bedoeld was. In elk geval vormde haar
argumentatie in die dagen geen uitzon
dering. Zeker is dat op dit punt menig
vinnig debat met de linkex-zijde, welke
ovex-dezover deze vraagstukken heel an
ders dacht werd gevoerd. In datzelfde
rampjaar 1931 bewees mevrouw Scheltema
tx-ouwens dat zij alle problemen graag op
hun eigen mérites beoordeelde, want in
het begrotingsdebat bepleitte zij krachtig
een betere salariëring van het personeel
van de meisjes-H.B.S. Het onderwijs en
met name het openbaar ondex-wijs heeft
zich een kwarteeuw lang in haar grote
toewijding mogen verheugen. Dat zij des
ondanks nooit uitsluitend een onderwijs-
specialiste is geworden is niet alleen een
gevolg van de beperkte oxrivang van haar
De Haarlemse afdeling van de Koninklijke Nederlandse Toon/kunstenaarsver
eniging organiseerde verleden jaar een „Muziekweek Haarlem" die een groot succes
geworden is. Zulks heeft genoopt tot een herhaling, beter gezegd tot een voortzetting
van deze culturele actie, zodat, dank zij een verhoogde steun van het gemeentebe
stuur, van maandag 24 tot zaterdag 29 september voor de tweede keer een Muziek
week Haarlem op touw is gezet. Op een persconferentie, onder leiding van de heer
George Robert, voorzitter van het werkcomité, werden ons de plannen van deze on
derneming kenbaar gemaakt. De Volksuniversiteit voor Haarlem en omstreken, die
haar winterseizoen gewoonlijk met een bijzondere manifestatie inluidt, besloot %van
haar zin tot coördinatie voor het culturele leven blijk te geven, door medewerking
te verlenen aan het project der K.N.T.V. en de Muziekweek als aanloop van haar
winterprogramma in te schakelen. Ook de Culturele Kring Bennebroek geeft steun
en medewerking aan de actie van de K.N.T.V. De secretaris van het werkcomité, de
heer Sas Bunge, begon zijn uiteenzetting van het programma met iets te vertellen
over de achtergrond van het voornemen dat tot het organiseren van de Muziekweek
geleid heeft. Het komt eigenlijk hier op neer, dat deze manifestatie als een reactie
kan worden gezien op de vaste vormen van ons muziekleven, dat maar al te zeer be-
invloed wordt door het routinewerk van het impresariaat en daardoor veelal een
tekort aan frisse initiatieven toont. Bovendien acht de K.N.T.V. het haar taak de
pedagogische problemen onder het oog te zien en het publiek in kennis te brengen
met de jongste methoden van muziekonderwijs.
De manifestaties zullen zich afspelen in
het centrum van'de stad: in de Ridderzaal
van het Stadhuis, in de Gemeentelijke
Concertzaal, in de Grote Kerk, in de Vlees
hal, in de axxla van het Stedelijk Gymna
sium, op de toren van de Grote Kex-'k en op
het balcon van het Stadhuis.
Er zal muziek ten gehore gebracht wor
den daterend van de vijftiende eeuw tot
heden. Driemaal daags zullen koperblazers
van de Bavotoren af de Haarlemse ge
meenschap er aan herinneren, dat de Mu
ziekweek aan de gang is. Het Kennemer
Kopersextet en het Koperensemble #,Tubi-
lustrium" zullen van het balcon af of van
de trappen van het Stadhuis, voor de aan
vang van een concert in de Ridderzaal, iets
laten hoi-en, dat enig idee zal kunnen ge
ven van het musiceren der stadsmuzikan
ten in vroegere eeuwen. De stadsbeiaardier
heeft in deze publieke concerten ook zijn
taak. Ten einde deze openluchtmanifesta
ties naar waax-de te doen slagen, zal de
Grote Markt voor het verkeer afgesloten
worden. Zoals verleden jaar wox'den een
drietal pauzeconcerten gegeven in de Vlees
hal. Daar zullen op 25, 27 en 28 september,
van 12.30 tot 13.15 uur optreden: „De rei
zende cantorij" met muziek uit de middel
eeuwen en de Renaissance, de heer en me
vrouw Van der Glas-Boosman met viool-
sonates van Mozart en Brahms, en Sas
Bunge met pianowerk van Albeniz, Ravel
en Bartók. Piet Kee speelt in de Grote kerk
orgelcomposities uit de negentiende en de
twintigste eeuw.
Pedagogie
Op dinsdag, donderdag en vrijdag wordt
in de aula van het Gymnasium van 16.30
tot 17.30 uur een pedagogisch uur gehou
den, gewijd aan de improvisatie in de mu
zikale opvoeding, het zingen op de lagere
school, en het musiceren buiten schoolvex--
band. Een concert van het Nooi-d'hollands
Philharmonisch Orkest, onder leiding van
Toon Verhey, op dondex-dagavond, ge
schiedt met medewerking van het N. C. R.
V.-vocaal ensemble en solisten, ter uit-
voei-ing van het „Requiem" van Hindemith.
Bovendien is die avond Geoi-ge van Re-
nesse solist in het eerste pianoconcex-t van
Brahms.
Dinsdagavond concerteert in de Vleeshal
het Leonardt-Consort. Het speelt op oude
instrumenten ensemblemuziek uit de ba-
roktijd.
In de Ridderzaal brengt het N.C.R.V.-
koor, onder leiding van Marinus Voorbex-g
en met medewerking van Piet Kee (orgel-
positief) op maandagavond a cappellamu-
ziek van 1450 tot 1650. Op donderdag speelt
Op 1 October zal Piet Pijnenborg zijn
zilveren jubileum vieren als muziekpeda
goog. Op die datum in 1931 werd hij als
leraar verbonden aan de Volksmuziek
school van de heer W. Gehrels. Gedurende
ongeveer vijftien jaar heeft hij in die func
tie en bovendien door het geven van mu
zieklessen op middelbare scholen zijn bij
drage geleverd in het algemeen vormend
muziekonderwijs. Kort na de bevrijding
vex-anderde zijn taak. Hij werd verbonden
als muziekcriticus en kunstredacteur aan
de „Volkskrant" en werkte voorts mee,
onder meer als begeleider van solisten,
aan ongeveer hondex-d concerten per jaar
op verscheidene middelbare scholen in het
land. In 1954 werd de jubilaris benoemd
tot dix-ecteur van de stichting „Het school-
ccncert", die een voox-tzetting betekende
van de stichting „Een uur muziek". Dit
werk heeft een verrassende groei getoond.
Aanvankelijk werden driehonderdvijftig
concerten per jaar gegeven, thans zijn het
er bijna zevenhonderd. Uitsluitend promi
nente kunstenaars nemen op die wijze deel
in de vox-ming der Nederlandse middelbare
scholieren.
fractie. Het werd evenzeer door brede be
langstelling bevordei-d. En men kon er
zeker van zijn, dat zij de zaak welke zij
bespx-ak tot in de puntjes kende.
Men kan de Haax-lemse x-aad bijna niet
voorstellen zonder de fractievoorzitster van
de V.V.D. En dat komt waaldijk niet alleen
door haar deskundigheid, door haar on
danks haar radheid van tong prettige be
toogtrant en vaak overrompelende slag
vaardigheid. Maar mevrouw Scheltema is
bovenal omgeven door een sfeer welke
moeilijk anders dan met het woord ge
zellig is te omschrijven. Nu is gezelligheid
een van de beste deugden die een vrouw
kan meebrengen. Zij impliceert een goed
humeur, medeleven en toewijding. En in
het licht van die eigenschappen wox'den
de politieke kwalificaties bijzaken. Op de
basis van de drie genoemde hoedanigheden
is imiïxers altijd een goede vex-standhou-
ding, respect en waardering mogelijk. En
daarom hopen wij dat mevrouw mr. E. A.
J. ScheltemaConradi haar partij nog vele
jaren in Haax-lems gemeentex-aad mag ver
tegenwoordigen.
Het ligt in het voornemen van B. en W.
van Haarlem om de nestor van de gemeen
teraad, mevrouw mr. E. A. J. S c h e 11 e-
m aC o n r a d i (V.V.D.) in de eex-stvol-
gende raadsvergadering, woensdagmiddag
29 september te huldigen wegens haar
vijfentwintigjarig raadslidmaatschap.
er het Heksterkwartet composities van
Jamach en Schubert. En op het slotcon-
cert van zaterdagavond kan men er het
Haags Blaaskwintet (Prins, Stotijn c.s.) be
luisteren met een Frans-Nederlands pi'O-
grarmma.
Alles bij elkaar belooft de tweede „Mu
ziekweek Haarlem" leerzaam, onderhou
dend en boeiend te worden en bovendien
verruimende perspectieven te openen.
JOS. DE KLERK
Zondagavond, 9 september, zal in het
Concertgebouw te Haarlem een jazz-show
worden gepresenteerd, waaraan befaamde
musici uit drie landen hun medewerking
verlenep: de Amerikaanse neger-trompet
tist Nelson Williams, de Engelse blues
zangeres en wasbord-bespeelster Beryl
Bryden, de „Dutch Swing College Band"
en enige andere formaties. Het aanvullen
de programma wordt o.a. verzox-gd door
het populaire Dixieland-orkest, Roefie
Hueting's „Down Town Jazz Band" en de
„Storktown Dixie Kids", Europa's jongste
Dixieland-orkest, dat over het algemeen
beschouwd wordt als de opvolger van de
D.S.C.-band. Binnenkort gaan de „Kids"
plaatopnamen maken en toernees in Bel
gië en Duitsland ondernemen.
HAARLEM, 31 augustus 1956
GEHUWD: 31 aug., J. W. Linschoten en A.
C. Tot; P. Klaassen en L. J. de Graaf.
BEVALLEN van een zoon: 30 aug., A.
Beekhuijsvan Kleeff; A. A. van Wooning—
Scheelings; 31 aug., M. P. de Haante Wel-
scher.
BEVALLEN van een dochter: 30 aug., A.
H. P. van den NieuwenhoffJansen. 31 aug.,
P. A. A. Verhoek—Leendex-s.
OVERLEDEN: 29 aug., E. M. de Bock, 2
m., Mr. Jan Gerritszlaan; P. A. Wezenibeek,
68 j„ Maerten van Heemskerkstraat; A. Pij
pers, 67 j., Gasthuisvest; P. Tuijn—Hout-
kooper, 84 j„ Kinderhuissingel; 30 aug., Chr.
W. Zijlstra, 80 j., Pladellastraat.
REEDS ENIGE TIJD GELEDEN hebben wij in onze rubriek „Zeven dagen Haar
lem" geschreven, dat het eerste programma voor de winter van een Haarlemse
organisatie verschenen was en wij hebben daar de veronderstelling aan vastgeknoopt,
dat het niet lang meer zou duren, of ook de andere Haarlemse verenigingen en
organisaties zouden eveneens met hun winterprogramma's voor de dag komen.
Thans zijn verschenen de herfstprogramma's van twee der belangrijkste Haarlemse
culturele en ontwikkelingsverenigingen, namelijk de Volksuniversiteit en de Ver
eniging „Geloof en Wetenschap". Deze herfstprogramma's zullen te zijner tijd ge
volgd worden door mededelingen over de activiteiten, die verder in het seizoen
vallen. Voorlopig zijn er dus herfstprogramma's. En daarin zijn al heel wat bijzondere
bijeenkomsten en manifestaties aangekondigd. Om te beginnen met de Volksuniversi
teit: de traditionele opening van het seizoen valt dit jaar samen met de Haarlemse
muziekweek, waarover men elders in dit blad meer kan lezen.
De eerste lezing van het seizoen, tevens
het begin van de eerste cui-sus, zal worden
gehouden op maandag 1 oktober door prof.
dr. G. C. van Niftrik, die in twee voor
drachten zal spreken over het onderwerp
„Cultuur en christelijk geloof". Zoals ge
woonlijk het geval is worden ook dit jaar
de voordrachten weer gehouden in het
Frans Halsmuseum, ingang Klein Heilig
land, behalve die cursussen, die bestemd
zijn voor mensen uit Heemstede of Oud-
Schoten. Deze lezingen hebben plaats res
pectievelijk in het Minervatheater en in
de jeugdkapel van de Sionskerk in de
Eksterstraat.
Om een greep te doen uit het interes
sante px-ogi-amma vermelden we, dat ds.
W. G. Overbosch, predikant voor cultureel
kerkewerk in Amsterdam in twee voor
drachten zal spreken over de verhouding
tussen godsdienst en kunst.
Deze voordrachten behandelen, in tegen
stelling tot de beide inleidingen, die prof.
Van Niftrik zal houden en die ten doel
hebben het brede teri-ein van christendom
en cultuur te vex-kennen, de opmerkelijke
verschuivingen in de waardering der kunst
van de zijde der kerk, zoals die in de af
gelopen decennia tot uitdrukking zijn ge
komen.
Bijna traditioneel geworden zijn de in
leidingen, die de heer Paul Chr. van Weste
ring ieder jaar houdt bij de dinsdag- en
vrijdagavondconcex-ten van het Noord
hollands Philharmonisch Orkest. Ook dit
jaar zullen deze lezingen vóór het begin
van de concerten in het Concertgebouw
plaats hebben.
De historicus prof. dr. J. Presser houdt
één lezing over „Het Amerikaanse neger
probleem in de -twintigste eeuw".
In samenwerking met de Natuur
historische Vex-eniging geeft prof. dr. L.
van der Pijl drie inleidingen met licht
beelden over „Nieuwe Visies op de plan
tenwereld".
De arts P. J. F. Dupuis behandelt in een
tweetal lezingen enige medische px-oblemen
rond het huwelijk.
Twee voordrachten zijn gewijd aan het
onderwerp „Het kind en zijn milieu" dooi
de kinderpsychologe mevrouw H. T. Klink-
hamer-Steketee en één inleiding zal dooi
de heer W. G. van Maanen gegeven wor
den over „Mens en type in de roman".
De directeur van het Frans Halsmuseum,
de heer H. P. Baard, zet zijn interessante
reeks lezingen over „Vijf eeuwen schilder
kunst in de Nederlanden" voort op vier
avonden, waarbij lichtbeelden vertoond
zullen worden.
In het vorige seizoen reeds zou de direc
teur van de Arbeidersgemeenschap der
Woodbrookers te Bentveld, dr. A. van Bie-
men, spreken over „Nieuwe wegen in de
moraal". Deze cursus moest destijds wor
den uitgesteld en men zal de inleidingen
hierover nu op drie avonden in dit seizoen
kunnen beluisteren.
Mevrouw dra. M. M. Boldingh geeft in
zes voordrachten een inleiding tot het
werk van de Duitse schrijver Thomas
Mann en de cineast Simon de Waard zal
kleux-enbeelden en een kleurenfilm over
lei-land vertonen onder de titel „Het
groene eiland".
Voorts zijn er, evenals dit het vorige
seizoen het geval was, cursussen in boet
seren, spreken in het openbaar en spreken
in het openbaar voor gevorderden.
De leden van de Volksuniversiteit gaan
in oktober wandelen op het landgoed „Ko
ningshof" te Sassenheim onder de des
kundige leiding van de bioloog di\ A.
Meesters.
In het Minervatheater te Heemstede zal
dr. A. Constandse in een drietal lezingen
„De toekomst van Europa" bespreken. Me
juffrouw C. A. W. H. Hofstede Crull geeft
twee voordrachten met lichtbeelden over
„Ravenna" en de heer H. van der Leeuw
zal één lezing wijden aan „Egypte, het land
der pharao's", eveneens met lichtbeelden.
In Haai-lem-Noord spreekt Kees Hana
over „Natuur- en stedeschoon in Noord-
Italië". Ook bij deze inleiding worden licht
beelden vertoond. Mevx-ouw dr. Elsa Pe-
x-eira-d'Oliveira spreekt in drie voordrach
ten, zonder lichtbeelden, over „Wat iedere
vrouw moet weten". Mét film is weer een
voox-dracht van de arts dr. A. Melchior
over de Belgische Kongo.
Ter gelegenheid van de Dag der Ver
enigde Naties spx-eekt ir. F. B. Carbosius
Weber over de landbouw en voedselorgani-
satie van de UNO in het gebouw van de
Vrijzinnig Hervoimden in de Vestestraat.
Tenslotte zijn er de traditionele taal
cursussen in Duits, Engels, Frans, Italiaans,
Latijn, Spaans en Esperanto.
In samenwerking met het Haarlems Co
mité voor Kamermuziek worden drie ka
merconcerten gegeven en in samenwerking
met de Vereniging voor pedagogiek, af
deling Haarlem en omstreken worden een
viertal lezingen gegeven in restaurant
Brinkmann.
De vereniging „Geloof en Wetenschap"
heeft eveneens een aantrekkelijk program
ma voor deze winter ontworpen. Uit de
door deze vereniging uitgegeven bekende
„Loopmare" zien wij dat onder meer ver
scheidene opera-, toneel-, muziek- en ca
baretvoorstellingen gegeven zullen worden.
Zo vermelden wij opvoex-ingen van de Ne
derlandse Opera, Nederlandse Comedie,
Haagse Comedie, Noordhollands Philhar
monisch Orkest, Wim Kan, Hoofdstad Ope
rette, Toneelgroep „Puck" en Rotterdams
Toneel. Verder zal als eerste voordracht
in het seizoen prof. J. Wetèrman op 11
oktober in de Stadsschouwburg spreken
over „De ontmoeting met God in het ge
loof".
Eveneens in de Stadsschouwburg zullen
spreken prof. dr. J. H. Walgrave over „Ge
weten en gezag", dr. M. J. de Jong, secre
taris van de bisschop van Rotterdam over
„De twijfel in de godsdienst", rector N.
de Rooy over „Luther en Ignatius van
Loyola", mr. Jan Derks over de „Humor en
het kind" en prof. di\ L. J. Beaufort over
„De Verenigde Naties, haar betekenis en
activiteiten".
In restaurant Brinkmann spreken twee
buitenlanders voor „Geloof en weten
schap", dr. John L. Brown uit Brussel over
„Catholicism and literature in the U.S.A."
en prof. R. Garric uit Parijs over „Un
grand chrétien: Blaise Pascal".
Van.de culturele manifestaties noemen
we nog een liederenavond van Georgette
Hagedoox-n en Pierre Verdonck, opvoerin
gen van Vondels „Lucifer", Tsjechows
„Iwanow" en Shakespeare's „Macbeth"
door de Nedei'landse Comedie en een
pianorecital door Hans Henkemans.
Tenslotte wordt nog een negental cur
sussen gegeven, waarvan we noemen: „Het
mensbeeld in de Griekse wijsbegeerte"
door dr. Modestus van Straaten O.E.S.A.,
„Rembrandt, beschouwing van zijn levens
werk in het kader van het herdenkings
jaar" door de directeur van het Frans
Halsmuseum, de heer H. P. Baard, „Ach
tergronden van het wereldgebeuren" door
dr. A. L. Constandse, „Egyptische kunst"
door pastoor J. Verspaandonk, „Sport,
spel en psychische gezondheid" door H.
van Waesberghe S. J. en „Hedendaagse
Nederlandse muziek" door Wouter Paap.
Al deze cux-sussen worden gegeven in de
muziekzaal van restaurant Brinkmann, met
uitzondering van de cursus over moderne
Nedex-landse muziek, die in de kroonzaal
van Brinkmann gegeven wordt.
Drie cursussen over reizen worden ge
geven door de schrijver-cineast Anton de
Zeeuw, die spreekt over „Tussen Nijldelta
en Rode Zee", de heer Jan Glissenaar, die
„Met de jeep-express door Afrika en Zuid-
Azie" zal behandelen en door dr. A. Mel
chior, die een inleiding houdt over „Zwart
en blank in de Kongo". Deze cursussen
worden gegeven in de Kroonzaal van
Brinkmann.
„Marcelino, brood en wyn" (Li do). Bij
de introductie van de film „Marcelino" in
Nederland hebben wij in „Erbij" een lof
rede gehouden op deze film, die de spreek
woordelijke kinderlijke onschuld relief
geeft in een vaak ontroerende vorm. Held
van het verhaaltje is een vijfjarige knaap,
een vondeling, die wordt gx-ootgebracht in
een klooster. Daar ontdekt hij op zolder
een Crucifix. De man aan het kruis wekt
het medelijden van het ventje. Weldra
wordt hij zijn grootste vriend. Het wonder
voltrekt zich: de gekruisigde gaat voor het
kereltje leven. En in de armen van de
Kruis Lieve Heer sterft Marcelino, omdat
hij zo graag naar zijn moeder wilde in de
hemel, een oord, dat mooier en schoner
moet zijn dan de landstreek waar hij als
kleine vrijbuiter ronddoolt en zijn kwa
jongensstreken uithaalt.
Wij schreven reeds over de fraaie ka
rakters welke men in de film aantreft en
de prachtige regie-prestatie van Ladislao
Vadja, die na een ietwat gerekt begin zijn
legende vertelt in een sobere, maar wel
doende en hartelijke verhaaltrant, meester
werkjes schept van sfeer, het sentiment
goed beheerst en de kleine Pablito Calvo
verbluffend raak voor de camera uitspeelt.
Men moet ook eens op zijn spel met het
licht letten en zijn zin voor het détail. Hij
leverde met Marcelino, brood en wijn een
dier zeldzame films af, die een betere
boodschap brengen in een gelijkwaardige
vorm. Van harte aanbevolen.
Fr.
„Het mysterie der twee vrouwen" (R o-
xy). Wie van de s pannende detectivero
mans van wijlen Peter Cheyney houdt,
waarin de robuste Amerikaanse recher
cheur Lemmy Caution allerlei ingewikkel
de zaken eei-der door het gebruik van zijn
stevige vuisten, dan door zijn intelligentie,
oplost en wie daarbij de Amerikaanse ac
teur en zanger Eddie Constantine gaaxrne
op het witte doek ziet, die wordt aangera
den de film „Het mysterie der twee vrou
wen" in Roxy te gaan zien. Want de reeks
Franse verfilmingen van de avonturen van
de grote Lemmy Caution zijn vlot en gees
tig, hoewel misschien een beetje noncha
lant opgezet, waax-bij de film van het my
sterie van deze twee vrouwen zeker niet
tot de slechtste in de reeks behoort.
De intrige doet er weinig toe. Het kan
trouwens niet in de bedoeling liggen het
geheim van deze „detective" reeds van te
voren te onthullen, omdat dan een groot
deel van het genoegen van de toeschouwer
verloren gaat. Genoeg zij, dat het verhaal
van de twee vrouwen draait om een inge
wikkelde valse munterij plus moord. Van
deze moord worden afwisselend beide
vrouwen verdacht. Verder het oude recept
van veel, heel veel vuistgevechten en af
en toe een bescheiden liedje. F. D.
„Jacht zonder genade" (Cinema Pa
lace). De misdaad is voor de filmpro
ducenten altijd een geliefkoosd onderwerp.
Ook de strijd tussen de „slechte" en „goe
de" mannen zal in een dergelijk verhaal
vrijwel nooit ontbreken. Zo is het ook in
deze film waarin een ten onrechte veroor
deelde politieman na zijn ontslag uit de
Vrijdagavond werd in de Grote- of Sint
Bavokerk, ter gelegenheid van de vex-jaar
dag van Prinses Wilhelmina, een bijzon
dere zangdienst gehouden, waarbij de
vlootpredikant ds. J. van den Blink voor
ging in gebed en èen toespraak hield op
het thema „Christus vóór alles". De dienst
werd opgeluisterd door solozang van de
sopraan Tine van Raalte, koorzang van
Haarlems Christelijk Mannenkoor onder-
leiding van Bernard Verboom, benevens
solistisch en begeleidend orgelspel van Fei-
ke Asma.
Tine van Raalte zong met pril geluid het
Valerius-lied „Komt nu met zang". Haar
stem kreeg geleidelijk meer glans en ex
pressie, toen zij het „Wilt heden nu treden"
uit de „Gedenckclanck" en het „Dir, dir
Jehovah, will ich singen" van Bach ver
tolkte. Er was daarbij alle reden om haar
timbre en adembeheersing te loven. Haar
lems Christelijk Mannenkoor had een goe
de avond; de koorbewerking van „O Heer,
die daar des hemels tente spreidt" voldeed,
zuiver en in goed klankevenwicht ver
tolkt, uitstekend in de grote ruimte. „Sanc-
tus" van Piet Stalmeier en „Domine sal-
vam fac" van Giesen voldeden in het be
stek van deze avond, temeer omdat direc
teur Vei-boom er wat behoorlijks van wist
te maken. Overigens muziek die haar tijd
gehad heeft. Uiteraard werd door de ge
meente een aantal toepasselijke gezangen
gezongen, door Feike Asma improviserend
ingeleid en met veel stuwing geaccompag
neerd. Als solist vertolkte de oi-ganist op
zijn bekende vlotte manier Choral III van
César Franck. Iiaarlqms Christelijk Man
nenkoor zong tot slot, in vierstemmige zet
ting, klankrijk en zuiver het eerste couplet
van het Wilhelmus, hetwelk door de ge
meente beantwoox-d werd met de zinrijke
zesde strofe van ons nationaal volkslied.
Deze bijzondere zangdienst was georga
niseerd door de Bavo-commissie in het bij
zonder kerkewerk. De belangstelling was
buitengewoon groot. Onder de aanwezigen
bevonden zich de Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noordhplland, dr.
M. J. Prinsen, en de burgemeester van
Haarlem, mr. O. P. F. M. Cremers.
JOS. DE KLERK
Pablito Calvo als de kleine Marcelino
in de film „Marcelino, brood en wijn".
gevangenis in zijn eentje de strijd aan
bindt tegen een groep bandieten die de
haven van San Francisco terroriseren. De
uitslag van de diverse vecht- en schiet
partijen is voor de geroutineerde kijker
nauwelijks een probleem en de vraag is
alleen nog maar welke boef er het eerst
uit de weg geruimd wordt.
Op systematische wijze en in kleuren
woi-dt het allemaal voorgeschoteld en
de ene misdadiger na de andere valt in
handen van de edelmoedige wreker die
tenslotte in een persoonlijk duel met zijn
grootste vijand afrekent.
Ook deze keer is er dus niets nieuws
onder de zon. Het verhaal wordt langs
rechte lijnen afgewerkt tot het onver-
mijdellijke einde. Allan Ladd is de
eerlijke en oprechte held, Edward G. Ro
binson die overigens geknipt is voor
dergelijke rollen geeft de figuur van de
stalte. En mede door het spel van
deze beide acteurs is deze film ruim
voldoende om de verveling gedurende vijf
kwartier te verdrijven.
H. de G.
Het verloren meisje, (Frans Hals)
In deze uiterst middelmatige Franse film
een banaal gegeven, slecht acteren en
onhandig camerawerk wordt te zien ge
geven hoe een meisje uit een vissersdorpje
in de grote stad aan de kost tracht te
kömen. Zij is gezelschapsmeisje in een zee
manskroeg en is daar beland, omdat haar
vader haar verstootte toen zij ongehuwd
een kind verwachtte. Natuurlijk wil een
fabelachtig rijk maar kinderloos echtpaar
het kindje adopteren, maar het keiharde
moedertje heeft een teer hart en weigert;
vooral ook omdat een zeeman uit haar ge-
boox-teplaats een ruwe bolster, blanke
pit haar niet vergeten heeft en wil
huwen. Om dit gegeven wordt wat met
pistolen geschuttex-d door namaakboeven
uit een onechte onderwereld. N.
„Mambo" (Minerva) Alleen in de
avondvoorstellingen kan men Silvano Man-
gano en Vittorio Gassmann, die een hekel
heeft aan film, zien spelen in een wat op
pervlakkige muzikale geschiedenis, waarin
de dans als hoofdgerecht fungeert. In de
middagvoorstellingen vertonen Martin en
Lewis hun enoi-miteiten onder de titel „Pas
op, val niet". Maandag en dinsdag ver
schijnt Ingrid Bex-gmann in een van haar
goede films „Angst". Woensdag en don
derdag kan men genieten van de Hitchcock
surprises in „Rear window".
„Picnic" (Studio) blijft nog een week.
Sterk van sentiment, niet los van toneel
effect, maar een kleine gemeenschap in
goede tinten schilderend. „Sissi" (R e m-
brandt) is de zesde week van ver
toning ingegaan. „20.000 mijlen onder zee"
(Luxo r) zal ook deze week de fantasie
blijven boeien.
Ook de Heemsteedse toneelverenigingen
hebben haar repetities na de vakantie weer
hervat en maken zich aldus op voor de
eerste voorstellingen in het nieuwe seizoen.
Behalve de r.k. toneelgroep „Berkenrode",
die met interne moeilijkheden te kampen
heeft, waardoor, de normale voorbereidin
gen zijn gestagneerd. Het is te hopen dat
men erin zal slagen voor deze impasse een
spoedige oplossing te vinden, want het zou
te betreuren zijn wanneer dit ensemble,
dat enige jaren geleden een der beste
Heemsteedse toneelvex-enigingen is geweest,
tot een roemloos einde is gedoemd.
De Heemsteedse toneelvereniging „Nut
en Genoegen" viert woensdag 10 oktober
haar vijfendertigjarig bestaan met een
feestavond in het Minerva-theater. Hier
voor zal onder andere worden opgetreden
door het duo Jo-jo.
Vervolgens geeft „Nut. en Genoegen" drie
opvoex-ingen van „Het straatje", een nieuw
toneelspel in vier bedrijven door Hans Nes-
na. Deze voorstellingen worden zaterdag
27 oktober en zaterdag 3 november gege
ven in hotel „Het Wapen van Heemstede"
aan het Wilhelminaplein en zaterdag 10
november in het wijkgebouw „De Prince-
hof" in de Glip. De regie is van de heer L.
Beek, terwijl de voorstellingen met het
traditionele bal besloten zullen worden.
De toneelvereniging „Heemstede-West"
opent haar seizoen zaterdag 6 oktober in
hotel „De Leeuwerik" te Haarlem met een
opvoering van „De zon tegemoet", toneel
spel in drie bedrijven door Will, van der
Berg. Ook deze toneelavond zal met een
bal worden besloten.
Vervolgens zal men in studie nemen
„Geld te geef", een blijspel in drie bedrij
ven door Walter Black en William Men-
drek, dat op een nader te bepalen zaterdag
in januari zal worden opgevoerd. Verder
zal de vereniging deelnemen aan de door
„Hierna Beter" te Medemblik uitgeschre
ven toneelwedstrijd, waarvoor men heeft
bestemd „De heksen van Malta", toneel
spel in drie bedrijven door Wim Bischot.
De regie van al deze stukken is in handen
van de heer Theo Dammiaans.
Ten slotte opent de r.k. toneelvereniging
„Heemsteeds Amateur Toneel" haar win
terseizoen met een opvoering van „De tan
te van Charley", de bekende klucht in drie
bedrijven door Brandon en Thomas in de
bewei-king van Rosita Peters. Deze voor
stelling, die onder regie staat van de heer
J. J. Schelvis, wordt dinsdag 23 oktober
in het Minerva-theater gegeven.
4
