Reclame voor bloembollen
werkt goed en effectief
PANDA EN DE MEESTER-KNUTSELAAR
De radio geeft woensdag
Nobile officium
NAAIMACHINES
Wereldnieuws
^ocU ió het
zo
J
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1956
2
Kost gaat voor baat uit
Het allerbeste nodig
Lijdt niet langer
Experiment
Dronken autobestuurder
reed echtpaar met baby aan
Man in ziekenhuis
overleden
Kerkelijk Nieuws
Hof verlaagt straf van
een havenarbeider
Slotconcert muziekweek
in Bilthoven
Uitgebroken inbreker zat
op dak van warenhuis
Toenadering Wereldraad en
Russisch-orthodoxe kerk
Oostnederlandse Academie
in Deventer
Schip voor Indonesië
Toelichting op de
Ouderdomswet
Indonesische minister
bepleit decentralisatie
Susuhunan van Solo aan
ontvoering ontsnapt
Olie op de golven
UIT ANDERE BLADEN
Aardappelen
als
volksvoedsel
De enige zekerheid, die men in het bloembollenvak heeft, is dat de reclame voor
de bloembollen goed is en effectief werkt. Daarom ook betaalt men de „belasting"
hiervoor met plezier. Zodoende kan het Centraal Bloembollen Comité jaarlyks twee
tot twee en en half miljoen gulden beschikbaar stellen voor de Commissise Onper-
soonlyke Reclame. Het bedrag lykt wel hoog, maar daarmede moet praktisch de
gehele westelijke wereldhelft worden bewerkt. Het is kennelijk genoeg om goede
successen te bereiken.
Schreven we in ons verslag van de be
stuursvergadering van het Produktschap
voor Siergewassen, dat er een internatio
nale samenwerking is bij het voeren van
reclame voor bloemen in Duitsland, dit is
ook het geval bij de bloembollen. Er is
deze week in Duitsland een extra nummer
verschenen van het tuinliefhebbersblad
„Der Garten als Jungborn" (De tuin als
verjongingskuur). Dit blad wordt maande
lijks uitgegevens door de Werbegemein-
schaft der Samenfachhandels.
Nu reeds enkele jaren hebben het Neder
landse en Duitse reclamebureau elkaar ge
vonden en zij geven in het najaar, begin
september, een prettig-leesbare krant uit,
die hoofdzakelijk over bloembollen han
delt. Er worden veel kleurenfoto's in op
genomen, met goede beschrijvingen en aan-
wijzigingen. De lezer ziet ook welke com
binaties in de tuin een goed effect geven
en hij leert, hoe hij de bloembollen moet
broeien. Men geeft daarbij ook de varië
teiten aan. die niet veel ongelukken geven
in de -huisbroeierij.
Kortom, men zal dit blad met plezier
lezen, misschien bloembollen kopen en dus
de Nederlandse leverancier tevreden maken
én de Duitse verkoper. Dit blad, 16 pagi
na's, wordt door de bloemisten gratis aan
de klanten of toekomstige klanten uitge
reikt. Het kost de bloemist maar vijf pfen
nig per stuk. Alles wat het meer kost aan
ontwerpen en drukken namen de beide
reclameorganen voor hun rekening. Het zal
wel een aardige rekening worden, want de
oplage is een miljoen stuks.
De kost gaat nu eenmaal voor de baat
uit en over die baten is men niet zo onge
rust: zeshonderd winkeliers hebben 800.000
van die bladen besteld en de resterende
200.000 zijn in zgn. leesportefeuilles ge
stopt. In Duitsland wordt hiervan zeer veel
gebruik gemaakt. Zo'n portefeuille blijft
ongeveer vijf weken rouleren. Men kan wel
aannemen, dat een miljoen gezinnen dat
blad van de bollenhandel ziet! Dat is
trouwens de bedoeling er van, want ieder
huis met een tuin moet zo langzamerhand
in het voorjaard zijn ongesierd met bloem
bollen. Voor het zover is zal er echter nog-
wel een miljoen of wat aan reclame wor
den uitgegeven.
De voorplaat van dit blad is een verklei
ning van een door het Centraal Bloembol
len Comité uitgegeven affiche. Dit is een
modern ontwerp van de Zwitser Victor
Ruzo. Deze Zwitser moet een van de beste
affiche-ontwerpers ter wereld zijn. Hij
is uiteraard met opzet gekozen, want de
wereld wordt vooral na de oorlog bijna
bedolven onder raam- en aanplakbiljetten.
Men moet dus wel het allerbeste brengen
om op te vallen. Bovendien moet de ont
werper ook goed op de hoogte zijn van de
mentaliteit van een volk.
Via deze plaat worden de kijkers op
gewekt om nu bloembollen te planten. Men
vertelt er meteen bij, dat er nieuwe soor
ten en vormen zijn, omdat men ook deze
ADVERTENTIE
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen. Neemt Togal, dat verdrijft in al
die gevallen snel en afdoende de pijnen.
Togal baat waar andere middelen falen. Zui
vert de nieren, is onschadelijk voor hart en
maag. Bij apoth. en drogist ƒ0.95. ƒ2.40, ƒ8.88.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de vrouw.
9.40 Platen. 10.00 Boekbespreking. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Platen. 11.05 Weense mu
ziek. 12.00 Accordeonorkest en solist. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.38 Orgel en Hammondorgel.
13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellingsagenda.
13.18 Dansmuziek. 13.45 De wereld werd
ontdekt, lezing. 14.00 Platen. 14.45 Voor de
jeugd. 16.15 Voor de zieken. 16.45 Platen.
17.00 Orgel. 17.15 Promenade-orkest. 17.50
Regeringsuitzending: Rijksdelen overzee:
Jeugduitzending. De brievenbus gaat open.
Correspondentieclub onder leiding van Re-
gina Zwart. 18.00 Nieuws en commentaar.
18.20 Actualiteiten. 18.30 R.V.U.: Elektrische
verschijnselen in het dierenrijk en bij de
mens, Dr. A. Brandon. Tweede lezing. 19.00
Instrumentaal kwintet. 19.15 Onze grond
wetsherziening van 1956, lezing. 19.30 Voor
de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Tussen de regels
door, commentaar. 20.15 Platen. 20.45 Op
theevisite bij Dr. Borsig, hoorspel. 21.50
Concertgebouworkest en solist. 22.50 Medi
sche kroniek. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.50
24.00 Socialistisch nieuws in Esperanto.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.25
Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
huisvrouw. 9.35 Lichte muziek. 10.00 Platen.
10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.20 Ka
merorkest. 12.05 Lichte muziek. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.35 Zigeuner
kwintet. 12.55 Platen of actualiteiten. 13.00
Nieuws. 13.15 Lichte muziek. 23.40 Platen.
16.00 Voor de jeugd. 17.20 Platen of actuali
teiten. 17.40 Beursberichten. 17.45 Orgel. 18.15
Zang. 18.35 Platen. 18.45 Spectrum van het
Chr. Organisatie- en verenigingsleven. 19.00
Nieuws en wc "•rbericht. 19.10 Kamermuziek.
19.30 Buitenlands overzicht. 19.50 Platen.
20.0. Radiokrant. 20.20 Zingende mensen
gelukkige mensen, reportage. 21.00 Bilderdijk
en Vondel, causerie. 21.20 Muzikale luister
wedstrijd. 21.40 Pianoduo. 22.00 Wonderlijke
wetenswaardigheden. 2.15 Volksmuziek. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
TELEVISIE (N.C.R.V., K.R.O.)
17.0017.30 Voor de kinderen. 20.00 Ka
tholiek nieuws. 20.15 Filmprogramma. 20.40
Zwart Wit, TV-spel.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Amusements-orkest. 12.30 Weerbe
richt. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mo
zart en zijn tijd. 14.00 Platen. 14.30 Symfo
nisch orkest en soliste. 16.02 Omroep-orkest.
17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.20 Voordracht.
17.45 Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00
Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Vlaamse liederen. 20.00 Hoorspel. 20.40
Platen. 21.15 Omroeporkest. 22.00 Nieuws.'
22.15 Koor- en kamermuziek. 22.40 Platen.
22.55—23.00 Nieuws.
eens onder de aandacht van het publiek
wil brengen. Er zijn inderdaad op die plaat
een aantal bijzondere vormen van tulpen
te zien. Dit is weer een onderdeel in de
internationale concurrentie. In het buiten
land worden namelijk ook bloembollen ge
teeld, en wellicht wordt die teelt nog uit
gebreid. Nederland heeft echter een grote
voorsprong door de kwaliteit en zijn nieu
wigheden. Dat moet het publiek weten en
het moet naar die nieuwe dingen gaan
vragen. Het zal er beslist over tevreden
zijn, dat hebben de reacties van de buiten
landers op de Keukenhof wel geleerd.
Het ontwerp van de plaat en het onder
schrift zyn een experiment van het C.B.C.
Men weet niet of dit zal inslaan. Duitsland
is dus als proef genomen, omdat het een
zeer belangrijke afnemer is.
Ook in andere landen, waar goede tuin
bouworganisaties zyn, is men tot samen
werking gekomen. Dit is het geval in
Amerika en Zweden en het zal uiteraard
niet hierbij blijven. Ook in Zwitserland is
in de loop van de jaren het een en ander
op dit gebied gedaan.
Op deze wijze slaagt men er in, de recla
megelden zo nuttig mogelijk te besteden.
De secretaris van de Bond van Bloembol
lenhandelaren, mr. F. J. D. Theyse, heeft
eens als zijn mening te kennen gegeven,
Jat men eerst moet trachten Europa eco
nomisch te verenigen. Uit het bovenstaande
en ook uit andere vormen van samenwer
king blijkt wel, dat de handel zelf reeds
deze weg zoekt. Er worden al aardige
resultaten bereikt, zelfs zonder Hoge Auto
riteiten.
In een ziekenhuis te Amsterdam is de
30-jarige kantoorbediende M. A. H. van
den Nieuwenhuize overleden, die een week
geleden bij het oversteken van de weg met
zijn vrouw en een vijf weken oude baby in
een kinderwagen werd aangereden op de
brug van de Bilderdijkkade-hoek Kwaker
straat te Amsterdam. De dronken automo
bilist, die de aanrijding veroorzaakte, reed
door.
Op het ogenblik, dat het echtpaar met
de kinderwagen het trottoir verliet om de
rijweg over te steken, werd het door een
achterop komende auto aangereden. Man
en vrouw smakten tegen de grond; het kind
werd uit de wagen geslingerd.
De man kreeg een wond aan zijn been en
enkele hoofdwonden. De vrouw liep enkele
schaafwonden op. Het kind kreeg ogen
schijnlijk geen letsel.
De automobilist, die onder de invloed
van alcohol verkeerde, heeft zich later bij
de politie gemeld. Hij is de 31-jarige Am
sterdammer G. van E. Hij is in voorlopige
hechtenis gesteld.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Wijk bij Heusden: J. Wie
man te Oudewater te Holwerd: B. v.
Blanken, kand. te Amsterdam, die bedank
te voor Berkenwoude.
Aangenomen de ben. tot voorg. van de
afdeling Arnhem van de Ver. v. Vrijz.
Herv. mej. H. J. Dorlas, vic. te 's-Graven-
hage.
Geref. Kerken
Beroepen te Grootgast A. C. Kornet te
St. Anna-Parochie.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Groningen (vac. W. Heerma)
H. W. Eerland te Lisse en W. H. Velema
te Eindhoven.
Beroepen te Doesburg W. Meijout te
Franeker.
Aangenomen naar Hoogeveen (vac. D.
Biesma) K. J. Velema te Midwolda (Old.).
Chr. Ger. gem. in Nederland
Aangenomen naar Delft J. G. v. Minnen
te Huizen (N.H.) (voorheen te Delft).
Het gerechtshof te Amsterdam heeft een
vijfenvijftigjarige havenarbeider uit Be
verwijk veroordeeld tot een gevangenis
straf van veertien dagen voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar en
een geldboete van 75,subsidiair 15
dagen hechtenis wegens het rijden op een
motor te Velsen-Noord onder invloed van
drank. De politierechter te Haarlem had
hem een gevangenisstraf van veertien da
gen opgelegd, waarna de Beverwijker be
roep had aangetekend.
Drie atonalen
De muziekweek van Gaudeamus te Bilt
hoven werd, de traditie getrouw, besloten
met een eigen werken-concert van de deel
nemers in de aula van de „Werkplaats".
Voor het eerst was de samenstelling van de
groep van medewerkende componisten een
geheel andere dan tien jaar geleden. Het is
voor het voortbestaan van „Gaudeamus" als
ontmoetingscentrum van jonge componis
ten van het grootste belang dat de bezet
ting zich inderdaad vernieuwt.
Het concert gaf dus enig idee van de rich
ting waarin een zestal componisten zich be
weegt, waarvan drie niet ouder dan twin
tig jaar. Opvallend was dat juist deze drie
allen twaalftoonsmuziek schrijven, een
richting die in Nederland nimmer sterk
naar voren is getreden. Het uitgangspunt is
hierbij de gelijkwaardigheid van de twaalf
halve tonen binnen het octaaf, in tegen
stelling tot de klassieke tonaliteitsleer,
die de waarde der tonen in een compositie
afmeet naar hun relatie tot één tooncen
trum. (Hetgeen men uitdrukt door te zeg
gen: dit stuk staat in G grote terts, dat in
a kleine terts enzovoorts). De twaalftoons-
leer is zestig jaar geleden door Arnold
Schaberg voor het eerst als werkprincipe
toegepast en opgesteld en heeft sedertdien
de muzikale wereld in twee kampen ge
houden, waarbij de voorstanders gaarne
het wapen dor consequentie hanteren door
te wijzen op het feit, dat zij de voortzet
ters zijn van wat bij Wagner in de kiem
aanwezig was. Een en ander met stilzwij
gende ontkenning van de gelijktijdige ont
wikkeling in Frankrijk en enkele andere
landen. Een feit is dat de twaalftoonsmu
ziek ook een werk heeft voortgebracht als
de opera „Wozzeck"van Alban Berg die in
de twintiger jaren vele honderden opvoe
ringen beleefd heeft in Duitsland doch hier
nog nimmer vertoond is. Er is thans in
vele landen een hernieuwde belangstelling
voor deze componeerwijze gaande. Van de
drie op „Gaudeamus" uitgevoerde werken,
leken mij de zeven pianostukken van Otto
Ketting de meest muzikale en vooral ook
de meest „noodzakelijke" bijdrage. In afo
ristische vorm zijn de lijnen getrokken
waarbinnen de twaalftonenreeks gestalte
krijgt. De stukken hebben de koele beko
ring van materiaalconstructies „en blanc
et noir".
In de tonale sector was het Adagio van
Elbert Vermaak, een leerling van Badings,
een verademing in het zware programma.
(Twee strijkkwartetten van ieder 25 mi
nuten en nog vier andere nieuwe werken!)
Dit was een lyrisch gedicht in enkele
prachtig afgeronde, goed tot een geheel
voerende, muzikale volzinnen, door Johan
Vogtschmidt subliem voorgedragen. Het
was jammer dat de cellist die een belang
rijk aandeel had gehad in de avond, door
gebrek aan tijd niet het gehele werk kon
uitvoeren. SAS BUNGE
In de nacht van zondag op maandag
waarschuwde iemand de politie in Dor
drecht dat er een man op het dak van een
warenhuis in het centrum van de stad zqt.
Drie agenten wisten na een moeilijke klim
partij op het dak te komen waar het hun
gelukte de man na een korte achtervólgihg
te grijpen. Hij bleek een goede bekende
van de politie te zijn, namelijk de 23-jarige
I. van der B. die de vorige week in het
warenhuis had ingebroken en daarbij voor
een waarde van ongeveer f 2000 aan goe
deren had gestolen. Hij was daags na deze
inbraak reeds aangehouden en overge
bracht naar de gevangenis in Schevenin-
gen, maar wist daaruit met een mede
gevangene te ontvluchten. Hij droeg thans
een kostuum, een overhemd en een das,
die bij de inbraak in het warenhuis waren
gestolen.
Tijdens een weekeinde-conferentie van
de Oecumenische raad van kerken in Ne
derland te Driebergen is de verhouding
tussen de Wereldraad van Kenken en de
Russisch-orthodoxe kerken besproken.
Volgens dr. H. Berkhof, vast lid van het
centrale comité der Wereldraad, dat deze
zomer in Hongarije bijeenkwam, komt er
een wending ten goede. „Op de een of an
dere manier schijnt Moskou contact met
het Westen nu toch op prijs te stellen",
aldus dr. W. F. Golterman, een ander co
mité-lid. Waarschijnlijk zal volgend jaar
te Parijs een conferentie worden gehouden
tussen vertegenwoordigers der Russische
kerken en afgevaardigden van de Wereld
raad. De vice-voorzitter der Oecumenische
raad, de oud-katholieke hoogleraar prof.
P. J. Jans, zei bij de Oosterse kerken een
vrees te hebben bespeurd, dat de Westerse
kerken zouden trachten „proselieten" on
der hen te maken. Mej. mr. S. M. Holsteijn
zei, dat ondanks verschil in ideologie en
ras toch een goed gesprek in Hongarije mo
gelijk bleek.
Men heft de slagbomen tussen de ker
ken niet op door alle theologie over boord
te zetten, zo zei prof. dr. W. C. van Unnik,
want de daarmee verbonden vragen leven
in de mensen. Men moet deze vragen onder
ogen durven zien. Dusdoende wordt oecu
mene een ..avontuur van het geloof".
Er worden pogingen aangewend om te
komen tot de oprichting van een Oostne
derlandse Academie, bedoeld als een werk
gemeenschap, waarin allen zullen samen
werken, die een bijdrage willen leveren
aan de wetenschap, voor zover deze be
trekking heeft op oost-Nederland. Zater
dag werd daartoe te Deventer, op initiatief
van de „Sallandse Schrieverskring" een
vergadering gehouden ter voorlichting van
geïnteresseerden uit Groningen., Drente
Overijsel en Gelderland.
Men wenst de leiding in handen te ge
ven van wetenschappelijk geschoolden. De
financiering zal moeten geschieden door
middel van bijdragen van begunstigers en
subsidies van de overheid. Er zou een aca
demisch gevonmd directeur aan het hoofd
van het bureau van de academie moeten
staan. Een der doelstellingen van de te
stichten academie zal zijn het doen ver
zorgen en uitgeven van wetenschappelijk
verantwoorde publikaties over onderwer
pen met betrekking tot oost-Nederland. De
initiatiefnemers menen, dat deze academie
in Deventer moet worden gesticht, omdat
deze stad de oudste is in het oosten en
tevens het oudste cultuurcentrum van
oost-Nederland.
Op de werf „Gusto" te Schiedam is
zaterdagmiddag het motorvracht-passa
giersschip „Bengawan", dat daar in aan
bouw is voor rekening van de republiek
Indonesië, te water gelaten. De doopplech
tigheid werd verricht door mevrouw Kwee
Djie Hoo, echtgenote van de diplomatieke
vertegenwoordiger van de republiek Indo
nesia.
Het schip is bestemd voor korte reizen
in de Indonesische archipel en heeft ac
commodatie voor twaalf passagiers eerste
klas, achttien passagiers tweede klas en
zesendertig passagiers derde klas. Voorts
kunnen vijfhonderd dekpassagiers ver
voerd worden.
Het Centraal Sociaal Werkgeversverbond
heeft een nuttig werk gedaan met de uit
gave van een boekje over de Algemene
Ouderdomswet, die waarschijnlijk op 1
januari van het volgend jaar in werking
zal treden. Voor hen, die in de praktijk
met de uitvoering van deze wet te maken
krijgen is dit boek een gedegen wegwijzer,
die na een korte voorgeschiedenis en een
globaal overzicht van de getroffen rege
ling, een artikelsgewijze bespreking bevat,
waarbij elk artikel van een - soms uitvoe
rige - toelichting is voorzien. Dit is in het
bijzonder het geval bij de veelomstreden
artikelen 60, 61 en 62, die betrekking heb
ben op de aanpassing van reeds bestaande
pensioenrechten aan de Algemene Ouder
domswet.
Het is de bedoeling in een tweede druk
ook de letterlijke tekst van de thans nog
niet genomen uitvoeringsmaatregelen op
te nemen. Dat deze in de eerste druk ont
breken is echter allerminst een bezwaar,
omdat de strekking van de meeste van
deze maatregelen uit de mededelingen van
de regering bij de behandeling van het
ontwerp van de Ouderdomswet in het
parlement reeds bekend is. Het boekje is
verkrijgbaar bij het secretariaat van het
Centraal Sociaal Werkgeversverbond,
Kneuterdijk 8, Den Haag.
DJAKARTA (ANP) De Indonesische
minister van Staat voor Planning, ir. Dju-
anda, heeft verklaard, dat de regering meer
aandacht dient te schenken aan de jong
ste verklaringen van het „Soendanese
Jeugd-front", een organisatie in West-
Java, die de regering beschuldigt van „Ja-
vanisme".
Hij zeide, dat de regering tegemoet moet
komen aan de wensen van de provincies
voor groter autonomie en meer mogelijk
heden voor economische ontwikkeling. Het
is hoog tijd, aldus ir. Djuanda, dat de pro
vincies hun deel krijgen van de rijkdom
men van het land. Het „Soendanese jeugd-
front" is een van de provinciale bewe
gingen, die ontevredenheid hebben uitge
drukt over „de regering door Javanen uit
Midden- en Oost-Java over de Indonesische
archipel".
DJAKARTA (ANP) Naar uit be
trouwbare bron in Djakarta wordt verno
men, zijn er pogingen gedaan om de Susu
hunan van Solo, de heerser van het prins
dom Surakarta in midden-Java, te ont
voeren.
De procureur-generaal Surapto heeft he
denmorgen de berichten over het ontvoe
ren van een hooggeplaatst persoon in
midden-Java bevestigd, maar hij was niet
geneigd de naam te noemen. Hij zei, dat
het parket maatregelen had genomen om
de ontvoering te voorkomen.
BONN (Reuter) Westduitse technici
hebben voor hulpverlening aan schepen
in nood een raket vervaardigd dat^ afge
schoten door een schip dat hulp verleent,
op de zee rondom het in nood verkerende
schip olie op de golven werpt, waardoor het
reddingswerk bij ruwe zee gemakkelijker
wordt.
De Raad van Beroep voor de Directe
Belastingen heeft kortgeleden uitspraak
gedaan in de zaak van een te Venray wo
nende beroepsofficier der Koninklijke
Landmacht, die de hem door die gemeente
opgelegde werkzaamheden voor de zo ge
noemde hand-, span- en trekdiensten niet
wilde uitvoeren, omdat hij deze in strijd
achtte met de. waardigheid van zijn ambt
In het bijzonder was hij van oordeel de hem
op 18 juli van dit jaar verstrekte opdracht
tot het aanbrengen van puin op een rijwiel
pad niet te kunnen accepteren. De Raad
van beroep verwierp bij de behandeling
van deze zaak de door de officier aange
voerde motieven en was van mening dat
voldoende ruimte in de bepalingen van d?
wet is gelaten om de verplichtingen op
andere wijze na te komen. De officier
gaat met deze uitspraak niet akkoord en zal
beroep in cassatie aantekenen bij de Hoge
Raad.
De gemeente Venray beschouwt deze
vorm van belastinginning, in de volksmond
„piekenieren" genoemd, als een traditie, die
ook een nuttige zijde heeft. De gemeente
hanteert deze wet, die uit 1851 dateert,
reeds jaren met het doel het grote wegen
net van Venray in goede staat te houden
Op grond van deze wet zijn alle inwoners
der gemeente verplicht één of meer dagen
per jaar diensten te verrichten, die bestaan
uit werken met een schop of het vervoeren
van materialen welke bestemd zijn voor
verbetering der wegen De mogelijkheid tot
afkoop wordt hierbij opengelaten.
Het hoofdbestuur van de Vereniging van
Officieren van de Koninklijke Landmacht
heeft in het verenigingsblad over deze
kwestie onder meer geschreven:
Men weet in Venray natuurlijk zeer
goed dat deze vorm van belastinghef
fing tegenwoordig een minder gebrui
kelijke is. De bijzondere omstandighe
den in deze gemeente maken evenwel
handhaving van deze min of meer
historische bepalingen noodzakelijk.
De tot het verrichten van deze werk
zaamheden opgeroepenen wordt de ge
legenheid geboden ze in geld af te ko
pen. Ongeveer 95 percent van het aan
tal aangeslagenen kiest deze vorm van
afkoop. Op zichzelf is het veroorzaken
van opschudding over deze hand-, span
en trekdiensten dus ongewoon en ook
onnodig. Wenst men in deze zaak om
bepaalde redenen een onderzoek, dan
staat de weg daartoe in rechte open.
Dat men zulk een zaak met een botte
weigering min of meer tot een relletje
opblaast, is en zeker voor een offi
cier toch wel als een bewijs van een
weinig bezonken, ja, weinig evenwich
tige mentaliteit, van een zich niet bo
ven de zaken kunnen stellen, te be
schouwen. Het voldoen van een bij de
wet opgelegde verplichting kan nim
mer als in strijd met enige waardigheid
worden bevonden".
Verder schrijft het hoofdbestuur:
„Geconstateerd zij dat de betrokkene
zelf, actief en passief, deel uitmaakt
van een ander belastingstelsel: de
rijksverdediging. Als burger contribu
eert deze officier verplicht hieraan,
maar als ambtenaar van dit rijks-
verdedigingsstelsel is hij hierbij niet al
leen als betalend doch ook nog als aan
dit belastingapparaat verdienend in
dividu betrokken.
Het officium nobile van militair of
ficier wordt in de moderne tijd niet
meer beschouwd als alleen dienstig tot
het verkrijgen en bezitten van uitzon
derlijke rechten. In de tegenwoordige
maatschappij kent men er eveneens het
verbonden zijn van gewone burgerplich
ten aan toe. De historische, enigszins
mystieke vrijbuitersfeer eromheen is
weggevallen. Wat zit er dan voor on
eervols in het volbrengen van de plicht,
die ook op de mede-intellectueel, de
medicus, de industrieleider, de admini
strateur en de officier van Justitie
rust? Ook voor hen geldt deze contri
buerend^ taak van handenarbeid. Heeft
de weigerachtige officier dit alles
overdacht? Het officiersambt, een
door zijn uiterlijke opvallendheid toch
al uitermate kwetsbaar officium, is
niet gediend met een twijfelachtig
fanfare-optreden van zijn dragers,
maar wèl met hun beheerste, correcte
en weloverwogen houding onder welke
omstandigheden dan ook".
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181Tel. 14444
Janus. Volgens het Birmaanse „Dagblad
van Rangoon" heeft de communistisch-
Chinese regering Birma doen weten, dat
zij bereid is haar troepen uit de staat
Wa in het noordoosten van Birma terug
te trekken. De Chinese regering heeft
echter geëist, dat Birmaanse troepen de
noordelijke Katsjin-staat ontruimen,
waarvan de regering te Peking een deel
opeist.
Wervelstorm. Een wervelstorm heeft Tai-
peh, de hoofdstad van Formosa, getrof
fen. Een persoon verloor het leven. Door
windstoten met een snelheid van 160
kilometer per uur werden op het vlieg
veld verscheidene vliegtuigen tegen
elkaar gesmeten en vernield.
Kaganovitsj. Lazar Kaganovitsj, een van
de eerste vice-premiers van de Sovjet-
Unie is benoemd tot minister voor de
Bouwmaterialenindustrie als opvolger
van P. A. Joedin, die in april is gestor
ven. Kaganovitsj is van 1946 tot 1950
voorganger van Joedin geweest.
Tegenbezoek. Tsjoe En Lai, de Chinese
premier en minister van Buitenlandse
Zaken, zal in december een bezoek aan
India brengen, zo verluidt in Nieuw
Delhi. Men verwacht, dat Tsjoe twee
weken in India zal blijven na zijn be
zoek aan Birma. Tsjoe was reeds in 1954
uitgenodigd toen premier Nehroe China
bezocht.
Versterking. Generaal-majoor Burns, het
hoofd van het waarnemerskorps van de
U.N.O. in Palestina, heeft besloten het
onderstel van de jeeps, die door waar
nemers worden gebruikt, te laten ver
sterken wegens het mijnengevaar langs
de Israelisch-Arabische grenzen. De
jeeps zullen ook 'n betere radio-uitrus
ting krijgen. Een Zweeds lid van het
korps, die onlangs door een mijnontplof-
fing werd gewond, zal 150.000 gulden
schadevergoeding van de U.N.O. krijgen.
Ontwikkeling. De Sovjet-Unie zal hulp
verlenen voor de economische ontwik
keling van Ceylon. Er zullen onderhan
delingen tussen beide landen geopend
worden over een handelsovereenkomst
en er zullen maatregelen genomen wor
den om de culturele uitwisseling te be
vorderen.
Afkeer. Volgens het blad- van de Schotse
vrije kerk zijn de hygiënische omstan
digheden in het hospitaal van dr.
Schweitzer te Lambarene „verschrikke
lijk" en kan Schweitzer beter als een
Boeddhist dan als Christen beschouwd
worden. De artsen van Schweitzers zie
kenhuis hebben er een afkeer van ook
maar iets dat leeft te doden: allerlei
beesten lopen in en uit en insecten vlie
gen in de operatiekamers, aldus het blad.
Zorgzaam. Een jeugdige boer uit Konja
in Centraal-Anatolië is onlangs door
een beer naar zijn hol ontvoerd, toen hij
op de akker werkte. Drie dagen lang
belette de beer hem te vluchten. Het
dier werd tenslotte door boeren, die een
klopjacht hadden georganiseerd, gedood.
Volgens een relaas van de boer aan
het Istanboelse avondblad „Aksam"
heeft de beer hem tijdens zijn gevan
genschap met zorgen overladen en met
honing gevoed.
Vertakkingen. De Perzische procureur-
generaal, generaal Hassan Azmoedeh,
heeft medegedeeld dat de gearresteerde
Russische majoor Badkoebei drie per
sonen had opgeleid voor terroristische
aanslagen, waarvan de sjah, premier
Hoessein Ala en de militaire gouverneur
van Teheran, generaal Timoer Baktiar,
het slachtoffer moesten worden. De
spionage-organisatie, waartoe Badkoe
bei behoorde, had vertakkingen in
andere landen en met name in Libanon.
Dertiende. Er zullen drie speciale Britse
postzegels worden gedrukt, ter gelegen
heid van de Padvinders Jubileum Jam
boree, die van 1 tot 12 augustus 1957
te Sutton Coldfield in Warwickshire
zal worden gehouden. De postzegels
zullen twee maal de grootte hebben van
een gewone zegel en zullen worden ge
maakt in de waarden van 2'/„ en 4 pen
nies en 1 shilling en 3 pennies. Dit is de
dertiende keer dat er in Groot-Brittan-
nië herdenkingszegels worden gedrukt.
Verlies. Verleden jaar heeft de Britse
Labourpartij 90.301 leden verloren. Dit
is het derde opeenvolgende jaar waarin
een verlies in ledental gemeld wordt.
In totaal had Labour verleden jaar
843.356 leden. In 1952 nog 1.014.524
leden. De partij heeft een grote wer
vingscampagne aangekondigd.
Eindelijk. Het Hongaarse nieuwsagent
schap heeft meegedeeld, dat de eerste
Amerikaanse scheepslading graan, bo
nen en boter in Hongarije is aange
komen. Dit voedsel is door de Ameri
kaanse regering ter beschikking gesteld
van slachtoffers van de overstroming
66. De zelfvernietiging van de automati
sche bediende had Panda en Knutseleer
helemaal doen vergeten, dat zij in een
geheime fabriek waren doorgedrongen.
Echter werden zij hieraan weer herinnerd,
toen plotseling een barse stem weerklonk:
„Bommen en granaten! Met jullie moet ik
eens een woordje spreken!" „Oei! De ge
neraal!", hijgde Panda, verschrikt omkij
kend, „ja, die zal wel het een en ander
te vertellen hebben!" In angst en vrezen
dachten hij en Knutseleer aan de verwoes
tingen, die de apparaatjes in de vesting
hadden aangericht. Daar zouden zij nu
natuurlijk de schuld van krijgen. Langzaam
kwam de generaal van Kaka toe Krau
naderbij engaf hun een vriendschap
pelijk klopje op de schouder! „M'n com
plimenten!", zei hij, „jullie hebben me
overtuigd!" „Overtuigd??", herhaalde Pan
da verbaasd, „waarvan dan??"
WAS IN 1592 de aardappel hier te lande
reeds bekend in kringen van plantkundi
gen, in de eerste helft van de 18de eeuw
hadden nog slechts weinigen de vrucht
werkelijk gegeten. Pas in de tweede helft
van de 18de eeuw zou de aardappel in de
lagere standen enige populariteit krijgen
en het zou tot kort vóór de eeuwwisseling
zijn, dat ook de welgestelden
zich algemeen aan dit voedsel
waagden.
Anderhalve eeuw nadat de
aardappel in ons land was ver
schenen, kwam zij voor het
eerst op de vorstelijke tafel,
dank zij de bemoeiingen van
de vermaarde fruit- en kruid
kundige Herman Knoop. Op 13 december
1742 zouden namelijk Willem IV en zijn
gemalin het middagmaal gebruiken bij
de weduwe van Jan Willem Friso en
Knoop achtte dit een uitgezochte gelegen
heid het vorstelijke gezelschap in nauwer
contact met de aardappel te brengen.
Wie nu denkt, dat deze aardappelmaal
tijd een lichtend voorbeeld voor anderen
is geweest, komt bedrogen uit, want acht
jaar later joeg de vrouw van de Haarlem
se burgemeester Guldewagen de keuken
meid het huis uit, omdat ze zonder haar
voorkennis aardappelen had gekocht. Der
gelijk varkensvoer wenste mevrouw niet
in huis te hebben!
Het waren niet alleen de regenten die
zich door het voorbeeld van Maria Louisa
(de weduwe van Jan Willem Friso) niet
lieten leiden, maar ook de Friezen zelf
lieten er zich voorshands weinig aan ge
legen liggen. Het zou althans nog bijna
20 jaar duren eer in Friesland voor het
eerst een stuk land met aardappelen werd
bepoot. Weer 10 jaar later vertrok echter
al het eerste schip, volledig met aardap
pelen beladen, uit Friesland naar Amster-
dam, zodat er eindelijk wat schot in kwam.
Sommige streken waren wel wat eerder,
maar het zou toch tot de grote veepest
van 1775 duren, eer de verbouw algemeen
werd. Vóór 1780 verschenen de aardappelen
echter nog zelden op het dagelijkse menu
der beter gesitueerden.
Er waren ook héél wat weerstanden te
overwinnen. In de eerste
plaats lieten de pastinaken
(een soort knollen) waarmee
de arme mensen zich eeu
wenlang zo goed en zo kwaad
als het ging, gevoed hadden,
zich niet zó maar verdrin
gen! En in de tweede plaats
waren er allerlei raadge
vingen, die niet steeds verhelderend werk
ten. In het woordenboek van Chomel wordt
in 1778 van de aardappel verteld, dat ze
bij snoek en schelvis niet onsmakelijk zou
zijn. Hoewel het er niet staat, zou de
argeloze lezer hieruit toch kunnen opma
ken, dat de aardappel in andere combina
ties maar liever niet geprobeerd moet wor
den.
Er waren op dit gebied nog andere wen
ken. Zo werd het bijvoorbeeld schadelijk
geacht tijdens één maaltijd meer dan vijf
aardappels tegelijk te eten, een opvatting
die weinig animerend is voor degenen die
zwaar moeten werken en op tafel een
aanvulling voor deze verbruikte energie
verwachten te vinden! Zij konden echter
weer moed putten uit de vertogen van een
Genees-heer, die vertelde dat de aardap
pel in de maag van een aanzienlijke niet
goed verteerde, maar wèl in die van ste
vige gezonde boeren!
We zijn nu beland bij de vergiften die
de aardappel bevat.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
