Australië geelt nu ook kredieten voor de woningbouw DE SPIN I C Doen jullie mee De Keulse Dom n I TWEEHONDERD MILJOEN GULDEN DOOD GELD MOGELIJKHEDEN TOT STEUN VAN NEDERLANDSE ZIJDE KERKELIJK LEVEN Billy Graham IAA- „Ziezo.... ik zit", zei de spin en ze sloeg haar draad in een lus om de kle pel van de klok, hoog in de toren. Al zei ze het nog zo zacht, met zijn grote 5 klokkenoor had de klok het toch ge hoord. Hij zuchtte en dat klonk als een dof gedreun door de hele toren. „Waarom zucht de grote klok?" vroe gen de mussenkinderen, die in het klimop woonden. Mevrouw Mus keek omhoog. „Hij zucht", zei ze, „omdat de spinnen weer brutaal worden.Er zit er één op de klepel". „De spinnen? Maar de klok hoeft toch niet bang te zijn voor een spin?" „Dat wou ik ook net zeggen", fluister de het groene klimop, waarin de mus sen woonden. „Och.och", zei mevrouw Mus wijs, „wat moeten jullie allemaal nog veel leren. Als de spinnen brutaal worden dan Van wat ze verder zei schrok het klimop zó erg dat een heleboel van haar blaadjes alleen van de schrik vuurrood werden. Zó rood, dat toen ze zich spiegelden in de ramen van de kerk, het net leek of er brand was. „Brand! Brand!" riep de bloemen vrouw die zich verveelde en naar boven keek om te zien hoe de wind was. Ze liet haar kar in de steek en holde naar een politie-agent, die niets te doen had. „Ziezo", zeiden de bloemen op haar kar, „dan kunnen we eens wijd, wijd opengaan om de zon te voelen, zonder dat de bloemenvrouw boos kijkt". „Ziezo", zeiden de hommels, „nu kun nen we eens even van de honing van de bloemen op die kar proeven, zonder dat de bloemenvrouw ons wegjaagt". „Ziezo", zeiden de hondjes, toen de agent met de bloemenvrouw was weg gehold naar de brandweer, „nu kunnen we eens fijn gaan rennen op het gras perk in het park, zonder dat de agent ons er af jaagt". „Ziezo", lachte het koper op de helm van de brandweerman, „nu word ik weer eens gepoetst en kan ik heerlijk glimmen in de gloed van de vlammen". „Wacht", zei de vrouw van de brand weerman, „ik ga mee om te zien hoe mooi het koper op de helm van mijn man glimt". „Sissis", zei het vuur in de keuken Ivan de vrouw van de brandweerman, Verborgen beroepen —1 - CjÊÈÊi&iiJ Elk van deze vier naamkaartjes ver bergt een beroep. De letters staan door elkaar: je kunt de gevraagde beroepen vinden door ze in de goede volgorde te plaatsen. „nu kan ik branden wat ik wil. Nie mand let op me." Het vuur brandde zo hard dat de koekepan die er op stond roodgloeiend werd. „Hè....", zuchtte het oude vrouwtje dat naast de toren woonde. Met een schok werd ze wakker toen de bloe menvrouw, de politieagent, de brand weerman en de vrouw van de brand weerman langs haar raam holden. „Hènou sliep ik zo lekker in mijn stoeltje voor het raam. Wat doen ze? Waarom maken ze zo'n lawaai?" Maar toen schrok ze nog veel erger, want ze zag net hoe Filio, haar zwarte kater, in het klimop van de toren wilde klimmen. Natuurlijk om een musje te vangen! „Hier jij!" riep ze boos en Filio schrok zó van de stem van zijn vrouw tje dat hij met een plof naar beneden viel uit het klimop. „Hihi", zei het klimop en van het lachen werden de blaadjes die nog niet rood waren, helemaal geel. Maar het vuurrood leek daarom ineens veel min der rood en de bloemenvrouw, de agent, de brandweerman en zijn vrouw bleven verbaasd omhoog staan kijken, want er was niets van vuur meer te zien. Hoofdschuddend liep de bloemen vrouw, die zich nu niet meer verveelde omdat er iets gebeurd was, naar haar kar. Met volgegeten buiken vlogen de Zoals jullie weten en als jullie het niet weten moet je je eigenlijk een beet je schamen is het op 4 oktober We relddierendag. Overal op de wereld wordt dan collecte gehouden. Voor het geld, dat deze collecte opbrengt, kopen de dierenartsen de drankjes en poeder tjes die honden, katten, varkens, koeien, kippen, geiten, paarden en nog veel meer verschillende dieren beter kunnen ma ken als ze ziek zijn. In Haarlem en Vel- sen en overal in Nederland wordt ook zo'n collecte gehouden, want ook daar zijn zieke dieren. Er is veel geld nodig, maar z-'u collecte is maar één dag in het ja». "e mensen in Haarlem en Vel- sen en oV^ral moeten dus eigenlijk ook een heleboel geld voor de dieren geven op één dag. Ze willen dat wel, maar ze vergeten zo gauw, dat dat op 4 oktober van hen wordt verwacht. Wij willen in onze krant graag de mensen eraan her inneren, dat het 4 oktober de dag van de dieren is. En jullie kunnen ons daar bij helpen. Maak maar een leuk teke ningetje van een dier of schrijf een ver haaltje als je dat wilt over je hond of je kat of ieder ander beest, dat je leuk vindt en waar je iets over kan tekenen of vertellen. Stop het maar in een enve loppe en schrijf er op: Aan de redactie van Haarlems Dagblad, Grote Hout straat 93 of Soendaplcin in Haarlem, of aan de IJmuider Courant, Kennemer- laan 186, IJmuiden. En in de linker bovenhoek moet je dan schrijven: Die rendag. Jullie verhaaltjes en tekeningen moeten wij vóór zaterdag 22 september hebben. Schrijf je naam er bij en schrijf ook waar je woont. Dan kiezen wij de leukste tekeningen en verhaaltjes eruit en zetten die op zaterdag 29 september in „Erbij". Doe je best maar. Wij ver wachten een heleboel van jullie! hommels tevreden weg. De agent kreeg 8 het druk want hij moest alle hondjes 8 van het grasperk jagen. De hondjes waren helemaal uitgedold en liepen 8 netjes langs de paadjès naar hun baas- 8 jes terug. „Dat is nou jammer", zei het 8 koper op de helm van de brandweer- 8 man, „nu heb ik niet geglommen in de gloed van het vuur en ik hoef niet ge- X poetst want er zijn geen waterspetters op me gekomen". i „Dat is nou jammer", zei de brand- r weerman, „ik heb mijn helm voor niets opgezet" o „Dat is nou jammer", zei de vrouw p, van de brandweerman, „want ik heb je helm niet zien glimmen." Maar toen ze thuis kwamen was het 8 vujjr onder de koekepan zó groot dat p, het glom in de helm en de brandweer- man moest met water plassen en de c vrouw van de brandweerman zag de l helm glimmen en moest hem toen het vuur geblust was, poetsen. i Die kregen dus ook hun zin. En het oude vrouwtje genoot van de kleuren in het klimop, zodat het klimop het c helemaal niet erg vond dat het niet meer groen was. De enige die zijn zin niet kreeg was Filio, de zwarte kater. En dat was maar goed ook! De mussen waren er nog een beetje beverig van l toen het klimop vertelde aan welk ge- vaar ze waren ontsnapt. Ze gingen het c meteen boven in de toren aan de klok vertellen. „Als het klimop niet vuur- f rood was geworden van schrik dan waren we er nu niet meer", zei me- c vrouw Mus met een ernstige stem. „Maar waarom schrok het dan zo?" jl vroeg de klepel. „Omdat ik zei dat als de spinnen bru- i- taal worden „Nou wat gebeurt er dan?" vroeg de spin die aan haar draad heen en weer zwaaide aan de klepel. „Dan wordt het herfst", zei mevrouw f Mus somber. „Maar als het geen herfst was ge- worden, was ik er niet geweest, dan was het klimop niet geschrokken en waren jullie opgegeten door Filio", riep de spin. „Ja", zei mevrouw Mus, „dat is waar. c Daarom zal ik jou dit keer niet opeten", „Dank je wel", zei de spin. „Zo zie je", bromde de grote klok, die de wijste was van allemaal: „zo zie je. Er gebeurt nooit iets voor niets". MIES BOUHUYS Stil, wees stiliemand op sloffen loopt de bossen zoekend rond. Eikeltjes en nootjes ploffen waar hij langs komt op de grond. Stil, wees stilis 't een konijn? 't Ritseltis 't een hagedis? Zou het toch de wind niet zijn? Ik wil weten wie daar is. Stil, wees stilik hoor hem lopen op de kussentjes van mos. Takken doen hun deuren open, een paar blaadjes laten los. Meneer Herfst! Hoe komt u binnen? Tot een van de meest bekend cultuur schatten van West-Europa behoort zonder enige twijfel de Dom van Keulen. Ver schillende lezers zullen zeker uit eigen aanschouwen deze imposante kathedraal kennen. Zodra u in Keulen het station ver laten hebt, ziet u onmiddellijk de kerk aan uw linkerhand en u kunt ternauwer nood nalaten om daar eerst binnen te gaan, voordat u de stad intrekt. Voorzover u de Dom na de oorlog be zocht hebt, weet u, dat men steeds bezig is geweest met restaureren. Thans zijn de beschadigingen, door de oorlog ontstaan, hersteld en ter gelegenheid van de zeven enzeventigste in Keulen gehouden Katho liekendag, is kort geleden de kerk opnieuw in gebruik genomen. Dit is geschied met grote pracht en. praal. Er is een pontificale mis opgedragen, een plechtige kerkdienst, waarbij eeuwenoude Europese tradities verbonden werden met het ceremonieel en de liturgie der r.k. kerk. Voor het eerst trok sedert de stad door de oorlog werd beschadigd, een kerkvorst door het hoofd portaal de kathedraal binnen, waarvan nu ook het schip weer is gerestaureerd. In het hoofdportaal ontving de Keulse aartsbis schop samen met het domkapittel en onder het luiden van de grote St. Petrusklok, de curie-kardinaal Piazza, die de plechtige mis zou celebreren. Maltheser ridders van het Heilige Graf hadden de kardinaal be geleid van zijn hotel naar de trappen van de Dom en in plechtige optocht trokken nu de beide purperdragers door het her stelde middenschip naar het nieuwe sacra mentsaltaar en naar de troon van kardi naal Piazza, die op het hoogkoor, voor het hoogaltaar was opgericht. De aartsbisschop van Keulen en de apostolische nuntius van Duitsland namen hun tronen in aan de kant van het evan gelie. In de gotische koorzetels hadden in vijf rijen aan beide zijden vijfenzeventig aartsbisschoppen, bisschoppen en abten plaats genomen en verder driehonderd pre laten uit vele delen der wereld. In de zij beuken zag men vele geestelijken gekleed in witte koorhemden, terwijl de opgang van het koor gevuld werd door ordebroe ders en -zusters. In het herstelde midden schip waren speciale plaatsen gereserveerd voor bondspresident Heuss, voor dr. Ade nauer en voor andere burgerlijke hoog waardigheidsbekleders. Kerkvorst en pre laten, die assisteerden, waren bekleed met de kostbare misgewaden van de „Blanken- heimer Kapel", die de aartsbisschop van Breslau in de achttiende eeuw aan de Keulse Dom geschonken heeft. Kardinaal Piazza gebruikte voor het misoffer een Keulse kelk uit de achttiende eeuw, waar bij hij de uit de veertiende eeuw daterende oude Keulse bisschopsstaf droeg. De preek in deze kerkdienst werd gehouden door de Keulse aartsbisschop. De Amerikaanse evangelist, Billy Gra ham, die ook in ons land bekend geworden is door zijn evangelisatiecampagnes in het Olympisch stadion in Amsterdam en het Feijenoord-stadion in Rotterdam, heeft voor hèt komende jaar een campagne ge projecteerd voor New York. Verschillende kerken hebben zich reeds bereid verklaard aan de voorbereiding hiervan te zullen meewerken. Intussen zijn tegen deze plannen, even eens van kerkelijke zijde bezwaren gerezen, zoals trouwens Billy Graham overal naast waardering critiek ontmoet. Deze keer is de critiek gekomen van de in Amerika zeer beroemde hoogleraar prof. Reinhold Nie- buhr. Hij wijst Graham niet van de hand, maar stelt de ernstige vraag naar gehalte en uitwerking van zijn prediking. In het kort komen de argumenten van prof. Nie- buhr op het volgende neer. Graham geeft te gemakkelijk prijs dat gene wat de zogenaamde periode van het liberalisme aan werkelijke inzichten naar voren heeft gebracht. Verder mist hij te zeer de sociale toepassing van het evan gelie. Dit betekent een stap terug met het oog op langzamerhand gewonnen inzichten. Ook de kerkhervormers zijn niet met sim plistische antwoorden gekomen op de in gewikkelde problemen der sociale orde ning en gerechtigheid. Niebuhrs critiek kan er op wijzen, dat ook in Amerika, waar een vervlakking der dingen in dit opzicht zo zeer als een ge vaar nabij is, de behoefte bestaat om zo wel het volle evangelie, als ook de ernst van onze verplichting om geloof en liefde onlosmakelijk verbonden te houden, tel kens opnieuw te verstaan. BRIEVEN VAN VOLTAIRE In een boek over de correspondentie van de Franse wijsgeer Voltaire, dat in Lening rad zal worden uitgegeven, zullen negen enveertig tot nu toe nog niet gepubliceerde V ieven van Voltaire worden opgenomen, o Probeer eens uit te vinden wat hier staat. U'$ <f~ J? f. Is het niet een beetje vroeg om uw werk al te beginnen? Lach niethet is erg genoeg. Niemand kan u tegenhouden, niet de grootste boom van 't bos. Hoor, de beuk is al verkouden, druppels vallen op het mos. Meneer Herfstik wou u vragen - hè, als dat nou toch eens kon - geef ons nog wat warme dagen, en een lucht vol zomerzon. TOOC.t t ry ^v,vj^*»OOOCOCO>>OOOOCX>30OOOK>OOOOC»3oocioocoooooococioc«>>OTOOC»DO^DOCOC>>330OO MIES BOUHUYS. wmxxxmmxxxxiM onoootïsoooooooaoooooooaDooooooooocwxxwocoocxKcxxioot >30000 15 SEPTEMBER 19 56 fVan onze correspondent in Australië) AUSTRALIë gaat het nijpende woning probleem thans met energie aanpakken. Elk jaar worden hier ongeveer vijfen zeventigduizend huizen gebouwd (tach tigduizend in 1955) tenminste een derde door de eigenaars zelf, terwijl de overige grotendeels bestemd zijn voor bewoning door kopers. Het aantal huur huizen, dat elk jaar verrijst, is afge zien van de door de regering gebouwde woningen zeer gering en daarom is de nieuwe politiek: meer geld voor meer huizen, met vreugde begroet. Als Neder land zijn taak tegenover de emigranten verstaat, kan het er toe bijdragen deze vreugde nog te vergroten. ER ZIJN duizenden immigranten, die onvoldoende gehuisvest zijn, daar tegen over zijn er ook duizenden, die in een comfortabel huis wonen. Maar men moet er voor vechten en Australiërs vechten ei- even hard voor als immigranten. Er zijn Australiërs, die er in de kranten over kla gen, dat de nieuwkomers er blijkbaar eer der in slagen een huis te veroveren dan de „oude" inwoners. Eén dezer wist er een verklaring voor te geven: „Immigranten eten alle dagen spaghetti (dat is goedkoop, weet u) inplaats van vlees en eieren en sparen zo een huis bij elkaar". Maar een immigrant gaf een andere uitleg. Hij schreef: „Wij immigranten drinken geen bier en gaan niet naar de paardenrennen om te wedden, zoals Australiërs doen". Bijna dagelijks staan de kranten vol met aangrijpende verhalen over gezinnen, al of niet met kinderen, die uit een tijdelijk onderdak op straat worden gezet en in de openlucht bivakkeren tot zij door mede lijdende mensen in huis worden opgeno men, of een heenkomen zoeken in tenten of „bush humpies" (hutten van golfplaten en jutezakken). Dat de huren voor kamers of huizen in deze omstandigheden tot grote hoogte zijn gestegen en er door duistere praktijken van huisheren en woning bureaus fantastische sommen als sleutel- geld worden betaald, indien men ergens onderdak wil vinden, is niet te verwonde ren. Australië kent geen „woonruimte- vorderingswet". De huiseigenaar is mees ter in zijn kasteel, zolang hij er zelf in woont. Anderzijds heeft de wet vérgaande rechten aan de huurder verleend. Hij kan niet uit zijn huis worden gezet, wanneer de eigenaar daarin wil gaan wonen. In Nieuw-Zuid-Wales staan vijfentwin tigduizend gezinnen op de wachtlijst bij de coöperatieve woningbouwverenigingen iii afwachting van het ogenblik, waarop zij met gemiddeld duizend Australische ponden op de spaarbank een aanvullende lening kunnen krijgen, hetgeen wil zeggen dat er meer dan tweehonderd miljoen gul den „dood" geld ligt. Het staat op de spaarbanken of zit weggestopt in een oude kous, omdat de regering de kredietver lening vrijwel onmogelijk maakte. THANS IS ER echter een keerpunt ge komen, dat ook voor de immigranten rui mere gelegenheid zal scheppen tot voor ziening in normale woonruimte. Tot voor kort bestonden er, praktisch gesproken, slechts overheidsspaarbanken. De rijks spaarbank (Commonwealth Savings Bank) Is de voornaamste daarvan. Zij belegt ech ter geen cent in de huizenbouw, hoewel de Australiërs in totaal bij die overheids spaarbanken meer dan negen miljard gul den (elfhonderd miljoen Australische pon den) hebben ingelegd. Toen de regering enkele maanden geleden na lange aan drang aan twee der grootste particuliere banken toestemming gaf tot het openen van een spaarbank, stroomde het geld dan ook tot deze banken toe, omdat de rege ring als voorwaarde had gesteld, dat der tig percent dier spaargelden voor woning bouw moest worden bestemd. De bank van Nieuw-Zuid-Wales, de grootste particuliere bank van Australië, heeft nu bekend ge maakt, dat zij meer dan vierendertig mil joen gulden per jaar voor woningbouw doeleinden zal uitgeven, zowel ten behoeve van personen als van bouwverenigingen. De bank zal deze leningen verstrekken tot maximaal vijfentwintighonderd Australi sche ponden of ruim eenentwintigduizend gulden terug te betalen in een periode van vijfentwintig jaar tegen respectievelijk 5Va en 5 percent, in de streken waar de spaar gelden vandaan komen. Voor vijfendertighonderd Australische ponden (bijna dertigduizend gulden) kan men hier een mooi huis laten bouwen, zo dat er voor hen, die over duizend pond beschikken, geen bijzondere moeilijkheden meer behoeven te bestaan. Op het ogenblik kan de bank voor Nieuw-Zuid-Wales elke maand driehonderdvijftig aanvragers voor een lening verblijden. Op de dag, waarop dit bekend werd gemaakt, stonden hon derden mensen bij diverse bankkantoren in de rij om hun aanvraag in te dienen. Zuid-Wales de enige staat, waar immi granten zijn uitgesloten van regeringshui zen, een laakbare en temeer onbegrijpe lijke houding omdat hier het immigratie plan het sterkst is gesteund. IN DE STAAT Victoria zal voor de eerstvolgende vijf jaar een bedrag van dertig miljoen Australische ponden be schikbaar komen ten behoeve van alle wo ningbouwverenigingen (er zijn er twee honderdtachtig). Geen lid zal langer op een huis behoeven te wachten dan vier jaar, heeft de regering gezegd. Het lidmaat schap van zulke bouwverenigingen kent geen onderscheid van landaard, zodat ook immigranten er van kunnen profiteren. Intussen zit men van Nederlandse kant ook niet stil. De Nederlandse verenigingen in Sydney hadden nog vóór de nieuwe ontwikkeling zich aankondigde de hoofden bij elkaar gestoken met het voornemen een Onder meer de Australia and New Zealand Bank zal het voorbeeld spoedig navolgen. Bovendien heeft de centrale regering be sloten in september een ruimere politiek te voeren bij de toewijzing van gelden aan de afzonderlijke staatsregeringen voor de financiering van woningbouw. Daarvan zullen niet alleen de woningbouwvereni gingen, maar ook de officiële huizenbouw commissies profiteren. Reeds heeft de over heid van Nieuw Zuid-Wales een soepeler regeling aangekondigd by de toewijzing van regeringshuizen. Zo zullen in Sydney in de komende twaalf maanden ruim twee duizend woningen worden toegewezen in huur met optie van koop, waarvan elf honderd aan degenen, die het langst op de wachtlijst staan (en dat is voor velen meer dan acht jaar). Helaas is Nieuw eigen bouwvereniging te stichten. Het gaat daarby om niet geringe bedragen. Er is ten minste tegen de tien miljoen gulden nodig voor zo'n vereniging en dit zou neer komen op slechts veertig tot zeventig hui zen. Tot voor kort leek het of zelfs dit onbereikbaar zou zyn, maar het ziet er nu naar uit, dat een Australische bank instelling in principe bereid is dit kapitaal ter beschikking te stellen. Het zou een goede indruk geven en tevens een belang rijke stoot betekenen tot de huizenvoor ziening voor immigranten, indien een in stelling in Nederland op zijn minst een zelfde bedrag als krediet wilde verstrek ken. De regeringscommissaris voor de emi gratie, mr. ir. B. W. Ilaveman, heeft enkele maanden geleden al, tydens zyn bezoek aan Australië, het balletje opgeworpen, dat de Nederlandse regering dergelijke wo- De periode tussen juli 1957 en december 1958, die wordt aangeduid als het Inter nationaal Geofysisch Jaar, zal wetenschap pelijk bijzonder belangrijk zijn. Deze acht tien maanden zullen ongeveer vijfduizend geleerden uit ruim veertig landen geza menlijk proberen de geheimen op te lossen, die de zuidpool nog verborgen houdt. Eind vorig jaar en begin dit jaar zijn al uitge breide voorbereidende onderzoekingen ge daan, waarover men meer kan lezen op de pagina's 4 en 5. Men ziet hier een van de ijsbreker die een aanval deden op de witte oneindigheid van Antarctica. ningbouwkredieten zou kunnen en willen garanderen. Indien men bedenkt, dat ook de Australische regering kredieten ten be hoeve van woningbouwverenigingen ga randeert en de rentevoet in Australië hoger ligt dan in Nederland, dan behoeft onzes inziens weinig overredingskracht te wor den gebruikt om Nederlandse financierings maatschappijen te bewegen zich in het be lang van de Nederlandse immigranten op dit terrein te begeven. Het zou ons en dui zenden Nederlanders in Australië iu elk geval danig teleurstellen, indien die ver wachting niet werd verwezenlijkt. ER ZIJN ettelijke duizenden Nederland se gezinnen in Australië, die onvoldoende gehuisvest zijn, of die in huizen wonen, waarvan de huur ver boven hun draag kracht ligt. Naar raming zijn er alleen in Nieuw-Zuid-Wales al vijfentwintigduizend Nederlanders gevestigd, waarvan er zeker tweeduizend zijn, wier harten in de laatste weken vlugger hebben geslagen in het vooruitzicht dat met de door de Australi sche regering getroffen maatregelen, ook Nederlandse geldschieters zowel hun eigen belang als dat der immigranten zullen die nen door mee te werken aan een oplossing der moeilijkheden. Zij weten, dat ook in Nederland de woningtoestand nijpend is. Maar in Australië wonen nog vele duizen den Nederlanders in huizen, die deze naam niet verdienen, in kampen, in garages en in tenten op vreemde grond in een vreem de omgeving tussen vreemde mensen. Voor hen slaat het uur der hope op de verkrij ging van een huis, waarvoor ook als men het zelf bouwt aanvullend kapitaal nodig is. Zo ooit, dan is het thans duide lijk, dat kapitaal en arbeid elkaar moeten vinden. Voor Nederland dat zijn vraagstuk der overbevolking wil oplossen door emi gratie te bevorderen, ligt in Australië een taak als een vervolg daarop. Voor finan ciers in Nederland is het een taak zonder risico. S-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 15