Kabinet op oude politieke basis
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
A'morrb
HET WEER: Zonnige perioden
Nieuwe ministers op vier
van de dertien zetels
Arrestatiebevelen scheppen
wrok in Indonesisch leger
Pad geëffend voor formatie-Drees
0
Eerste vrouwelijke
minister
De opvolger van
minister Beel
Schatbewaarder
Het woord is aan
Verdachten zouden een militaire
junta hebben willen vormen
Crisis duurt voort
Zij die blijven
Staatssecretarissen
1
Prof. Samkalden Justitie?
Scooterrijder bij botsing
omgekomen
Afro-Aziatische landen
vragen aandacht van UNO
Onderzoek naar haringtrek
in zuidelijke Noordzee
Waarschijnlijk beperkingen
nodig
Twee Israëlische arbeiders
bij Jordaanse grens gedood
Vermindering van Franse
troepen in Algerije
van Amerongen's Modemagazijnen
7le JAARGANG No 79
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel. 12230.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
WOENSDAG 10 OKTOBER 1956
Haarlems Dagblad
301e JAARGANG No 232
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15,
fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Verrassend snel zijn gisteren de formatiemoeilijkheden opgelost nadat de in-
formateiu, inr. Burger, besloten had de V.V.D. voor deelneming aan een nieuw
kabinet uit te schakelen en toe te geven aan de eisen van de A.R. Het resultaat
van bijna vier maanden formatiepogingen is nu, dat er in beginsel niets verandert,
want het nieuwe kabinet zal steunen op dezelfde politieke basis als het oude:
p.v.d.A., K.V.P., A.R. en C.H.U. Er zullen slechts vier nieuwe ministers optreden,
te weten: mej. dr. M. A. M. Klompé, K.V.P., de eerste vrouwelijke minister, die
op het departement van Maatschappelijk Werk minister mr. F. J. F. M. Thiel
opvolgt; mr. A. A. M. Struycken (K.V.P.), thans nog gouverneur van de Neder
landse Antillen, die in de plaats van minister Beel de portefeuille van Binnen
landse Zaken, Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie en Bezitsvorming zal gaan
beheren en die tevens vice-minister-president wordt; de heer H. J. Hofstra
(P.v.d.A.) die als minister van Financiën minister Van de Kieft opvolgt, en waar-
schiinlijk prof. G. E. Langemeijer (P.v.d.A.), die van prof. Van Oven de porte
feuille van Justitie zal overnemen. Voor dit departement worden echter ook ge
noemd prof. I. Samkalden, mr. A. Mulder en mr. J. A. W. Burger.
Het nieuwe kabinet zal verder uit minis
ters bestaan, die ook reeds in het oude
kabinet zitting hadden, namelijk: minister
president dr. W. Drees (P.v.d.A.); Land
bouw: dr. S. L. Mansholt (P. v. d. A.);
Sociale Zaken en Volksgezondheid: J. G.
Suurhoff (P.v.d.A.); Buitenlandse Zaken:
mr. J. M. A. H. Luns (K.V.P.); Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen: mr. J. M. L.
Th. Cals (K.V.P.); Wederopbouw en Volks
huisvesting: ir. H. B. J. Witte (K.V.P.);
Economische Zaken: prof. dr. J. Zijlstra
'A.R.); Verkeer en Waterstaat: mr. J.
Algera (A.R.); Oorlog en Marine: ir. C. Staf
(C.H.U.).
Uit het oude kabinet keren in het nieuwe
kabinet niet terug de ministers prof. dr. L.
J. M. Beel (K.V.P.); mr. J. W. Beyen (par
tijloos); J. A. van de Kieft (P.v.d.A.); A. C.
de Bruyn (K.V.P.); mr. F. J. F. M. Thiel
(K.V.P.) en prof. mr. J. C. van Oven
(P.v.d.A.).
Verwacht wordt, dat ongeveer tien
staatssecretarissen de ministers zullen bij
staan. Voor het eerst zal aan het departe
ment van Binnenlandse Zaken een staats
secretaris verbonden worden en wel drs.
W. K. N. Schmelzer, thans hoofd van de
afdeling Europese Gemeenschap voor Kolen
en Staal op het departement van Economi
sche Zaken, voor de zaken van de P.B.O.
en de bezitsvorming.
Staatssecretaris dr. W. van den Berge
blijft verbonden aan het departement van
Financiën; staatssecretaris mr. d>r. A. A.
van Rhijn blijft bij het departement van
Sociale Zaken en Volksgezondheid; mej.
dr. A. de Waal blijft staatssecretaris op het
departement van Onderwijs; staatssecre
taris H. C. W. Moorman blijft verbonden
aan het departement van Oorlog en Marine.
Er is sprake van, dat ook staatssecreta
rissen zullen worden benoemd aan Buiten
landse Zaken en aan Verkeer en Water
staat. Misschien krijgt minister Cals een
tweede staatssecretaris, speciaal voor de
kunst.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439
FERD. B0LSTR. 48 A'DAM - TEL 717162
Teddy gev. Dameswindjackets
Het formeel polsen van ministers en het
aanzoeken van staatssecretarissen is van
daag en misschien ook nog morgen de taak
van dr. W. Drees, die gisteravond van de
Koningin opdracht heeft gekregen het
nieuwe kabinet te formeren, nadat des mid
dags mr. Burger als informateur eindrap
port had uitgebracht aan de Koningin over
de mogelijkheden tot het vormen van een
kabinet.
Het is thans de taak van dr. Drees de
laatste hand te leggen aan het nieuwe
kabinet. Hij zou hedenmiddag mejuffrouw
dr. M. A. M. Klompé, mr. A. A. M.
Struycken, prof. mr. I. Samkalden en de
heer H. J. Hofstra ontvangen om te vragen
of zij bereid zijn tot het kabinet toe te
treden. Met de anderen heeft hij telefo
nisch contact kunnen opnemen. Kandidaat
ministers kunnen uiteraard nog persoon
lijke wensen hebben alvorens zij een por
tefeuille willen aanvaarden en daarover
moet dr. Drees dus met hen spreken.
Ook de keuze van staatssecretarissen ge
schiedt in overleg met de ministei's in het
belang van een goede samenwerking. Dr.
Drees heeft dus nog enige tijd nodig voor
het voltooien van het informatiewerk van
mr. Burger. Verrassingen worden echter
niet meer verwacht.
Uit het feit dat dr. Drees prof. Samkal
den zal ontvangen, mag worden afgeleid
dat deze zal worden aangezocht voor de
portefeuille van Justitie.
De woordvoerder van de formateur heeft
hedenmorgen meegedeeld, dat de publika-
ties over de te verwachten samenstelling
van het kabinet in hoofdtrekken wel juist
zijn, al staat alles nog niet vast.
Er zijn personen in bedoelde publikaties
als minister genoemd, die nog gevraagd
moeten worden.
Uit de mededeling van de woordvoerder
van dr. Drees zou men voorts kunnen af
leiden dat het departement van Overzeese
Rijksdelen nog niet terstond wordt opge
heven en dat minister Staf voorlopig met
het beheer van dit departement zou wor
den belast.
De 28-jarige scooterrijder J. F. Agteres
uit Maastricht is op een kruispunt in Ge
leen verongelukt. Een hem tegemoetko
mende vrachtautobestuurder, d:e naar links
wilde afslaan, -erleende geen voorrang.
De heer A. botste tegen de vrachtauto en
was op slag dood.
Xaxxxxxxxxxxm xcoouoocooorooi >.a *x*>
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van
woensdagavond tot donderdagavond.
opgemaakt om 11.15 uur:
i Droog weer, maar in de ochtend
j plaatselijk mist. Hier en daar lichte
nachtvorst. Morgen overdag op vele
jj plaatsen zonnige perioden. Weinig
wind. Ongeveer dezelfde temperaturen
i als vandaag.
11 oktober
Zon op T00 uur, onder 17.57 uur.
3 Maan op 14.13 uur. onder 23.06 uur
3 Maanstanden
o 11 oktober 19.44 uur: eerste kwartier
5 19 oktober 18.24 uur: volle maan
o 26 oktober 19.02 uur: laatste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 10 oktober
Hoog water: 7.26 en 19.43 uur
Laag water: 2.59 en 15.16 uur
Donderdag 11 oktober
Hoog water: 8.12 en 20.35 .uur
Laag water: 3.37 en 15.51 uur.
noord-Scandinavië een krachtige weste
lijke luchtstroming aan waarin depressies
naar de Noordelijke IJszee bewegen. De
fronten van deze storingen reiken tot het
noorden van de Noordzee maar zullen het
weer in ons land niet beïnvloeden. We
kunnen daarom ook morgen rustig en
droog weer verwachten. In de komende
nacht kan tijdens langdurige opklaringen
plaatselijk lichte nachtvorst voorkomen.
VVEERRAPPORTEN
(van hedenmorgen 7 uur)
^XCOCOCODGOCOCOGO-vn". <x
t x x >rvx x <y kvxxxxxx oooooc x»ooco
DROOG WEER
In de afgelopen vierentwintig uur is de
luchtdruk overal in onze omgeving be
langrijk gestegen met het gevolg dat ons
land zich vandaag midden in een gebied
van hoge luchtdruk bevond. De hoogste
barometerstanden werden aangetroffen in
Midden-Engeland en in Oost-Duitsland.
In het hogedrukgebied kwam op de
meeste plaatsen weinig bevolking voor. De
minimumtemperaturen waren daarom laag.
Zelfs in Frankrijk werd plaatselijk een of
twéé graden vorst gemeten. In een groot
beel van ons land bleef vannacht nog veel
bewolking hangen. Alleen in het oosten
klaarde het op, maar daar ontstond in de
loop van de nacht mist.
De laagste temperatuur die op onze
waarnemingsstations werd gemeten was
vier graden. Ten noorden van het hoge-
brukgebied treffen we over IJsland en
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S
SD
C C
O
Ct)
3
Weerstoestand
buitenland
Is X
o a
E V)
23
o3
is-c
2 hn
C
Stockholm
geheel bew.
zw
8
0
Oslo
nevel
windst.
11
0
Kopenhagen
mist
wzw
12
0
Aberdeen
mist -
windst.
15
0
Londen
mist
no
14
0
Amsterdam
zwaar bew.
O
14
1
Luxemburg
zwaar bew.
no
12
0
Parijs
onbewolkt
windst.
14
0
Bordeaux
onbewolkt
no
16
0
Grenoble
nevel
windst.
13
0
Nice
licht bew.
19
0
Berlijn
nevel
nno
11
2
Frankfort
mist
windst.
9
0
München
nevel
windst.
9
0
Zürich
mist
windst.
9
0
Genève
nevel
nno
10
0
Locamo
onbewolkt
zo
15
0
Wenen
zwaar bew.
wnw
12
0
Innsbruck
nevel
w
11
0
Rome
zwaar bew.
no
18
0
Ajaccio
onbewolkt
ono
19
9
Mallorcu
zwaar bew.
no
19
1
Weerstoestand binnenland
(De temperatuur is van hedenmorgen 7 uur,
de neerslag van de laatste 24 uur.)
Den Helder
mist
zo
10
1
Ypenburg
geheel
bew.
ono
10
0
Vlissingen
geheel
bew.
windst.
10
0,2
Eelde
mist
0
9
1
De Bilt
zwaar
bew.
0
9
0,1
Twente
dichte
mist
windst.
5
0,2
Eindhoven
mist
windst.
8
0,3
VTv. Z.-Limb.
mist
windst.
8
0,1
Voor het eerst zal in Nederland een
vrouw als minister optreden, namelijk mej.
dr. M. A. M. Klompé (K.V.P.), lid van de
Tweede Kamer, die het departement van
Maatschappelijk Werk gaat beheren. Zij is
op 16 augustus 1912 geboren. Zij doorliep
de H.B.S. in Arnhem en studeerde aan de
rijksuniversiteit te Utrecht wis- en natuur
kunde met als hoofdvak scheikunde. In
1941 slaagde zij voor het doctoraal examen
scheikunde en in 1942 voor het aanvullend
doctoraal examen natuurkunde. Daarna
werd zij lerares in de natuurkunde en de
scheikunde aan het lyceum Mater Dei te
Nijmegen 7?- c
Mejuffrouw dr. M. A. M. Klompé,
minister van Maatschappelijk Werk.
In 1948 werd zij lid van de Tweede
Kamer. Een jaar tevoren maakte zij deel
uit van de Nederlandse delegatie bij de
algemene vergadering van de U.N.O. Zij is
vooral bekend geworden door haar optre
den als Nederlands gedelegeerde in de
Raadgevende Vergadering van de Raad
van Europa in Straatsburg. Van de com
missie voor Algemene Zaken was zij in 1950
rapportrice. Ook is zij het jmige vrouwe
lijke lid van de algemene vergadering van
de Europese Gemeenschap voor Kolen en
Staal.
Mr. A. A. M. Struycken: Binnenlandse
Zaken, P.B.O. en Bezitsvorming.
De nieuwe minister van Binnenlandse
Zaken, mr. A. A. Struycken, werd geboren
op 27 december 1906. Hij studeerde rechts
wetenschap aan de r.k. universiteit te Nij
megen. Daarna was hij waarnemend griffier
bij de rechtbank te Breda, waarna hij zich
vestigde als advocaat en procureur. Hij
werd wethouder van Breda en was enige
tijd loco-burgemeester. Van 10 juni 1950 tot
15 maart 1951 was hij minister van Justitie.
Daarna werd hij benoemd tot gouverneur
van de Nederlandse Antillen. Vorige week
kwam hij uit Willemstad op Curagao over'
naar Nederland voor een kort bezoek.
De nieuwe minister
van Financiën, de
heer H. J. Hofstra, is
op 28 september 1904
geboren. Na een mid
delbare schooloplei
ding werd hij surnu
merair bij de belas
tingdienst. Tot 1939
was hij inspecteur der
directe belastingen,
invoerrechten en ac
cijnzen, waarna hij
de nieuwe minister fic1?. vestigde als be-
van Financiën. ^"gconsulent In
1945 werd hij direc
teur van de Centrale Arbeiders Verzeke
ringsbank in Den Haag en van de Centrale
Algemene Verzekeringsmaatschappij al
daar.
H. J. Hofstra,
Nieuw Guineakwestie
NEW YORK, (United Press) Vijftien
Aziatische en Afrikaanse landen hebben
formeel verzocht om de „kwestie van West-
Irian (Westelijk Nieuw-Guinea) op de
agenda van de Algemene. Vergadering van
de UNO te plaatsen.
Dr. J. J. Zijlstra, verbonden aan het cen
traal visserij-laboratorium te IJmuiden, is
vanmorgen teruggekeerd als een der Ne
derlandse vertegenwoordigers op de con
ferentie te Kopenhagen, gehouden onder
auspiciën van de internationale raad voor
het onderzoek van de zee die als hoofd
onderwerp: „De haringvisserij op de Noord
zee" heeft behandeld. In Kopenhagen is de
bezorgdheid uitgesproken over de tegen
woordige toestand van de haringvoorraden
in het zuidelijke gedeelte, van de Noordzee,
zulks op grond van veeljarige onderzoe
kingen. Men overweegt als voornaamste
internationale coördinatie, het merken op
grote schaal bij wijze van verder onder
zoek van de haring in het gebied van de
Duitse bocht, de z.g. Blödengronden, om na
te kunnen gaan, hoe groot de schadelijke
invloed van de visserij op de daar voorko
mende jonge haring is en op de stand van
deze jonge haring.
Verder wil men nagaan welk verband er
bestaat tussen het eventueel interen on
het kapitaal, dat zich in de vorm van jonge
haring op de Blödengronden bevindt, en
de visserij op oudere haring in de zuidelijke
Noordzee.
Aan de deelnemende landen (Frankrijk.
België, Engeland, Nederland, Duitsland,
Denemarken, Noorwegen, Zweden, Polen,
Rusland en IJsland) is voorts een aanbe
veling gegeven, om het verdere onderzoek
in deze richting mot alle middelen voort
te zetten en daarmee dus via monsteren
en merken van de volwassen haring, een
beter inzicht te krijgen in de stand van
zaken, aangaande de omstreden haring-
voorraad.
Deze aanbevoling geldt voor de gehele
Noordzee. Voor de zuidelijke gronden heeft
men dus bezorgdheid uitgesproken aan de
hand van concrete bewijzen, die voor liet
noorden vooralsnog ontbreken.
Om tot beperking van de visserij te ko
men, zal men over meer gegevens moeten
beschikken, eer er bepaalde overbevissings-
maatregelen genomen kunnen worden.
JERUZALEM (Reuter) Twee Isra
ëlische landarbeiders zijn dinsdag nabij
Even Jehoeda, ongeveer veertig kilometer
ten noorden van Tel Aviv, doodgeschoten.
Even Jehoeda ligt in de kustvlakte op on
geveer vijftien kilometer van de Jordaanse
grens.
Volgens een Israëlische militaire woord
voerder zijn de twee Israëlische landarbei
ders doodgeschoten door gewapende Ara
bieren, die de grens van Israel overschre
den hadden.
De minister van Buitenlandse Zaken van
Jordanië, Abdul Hadi, heeft verklaard dat
alle Arabische staten, Irak inbegrepen, ge
reed zijn voor financiële en militaire hulp
aan Jordanië, in geval van „Israëlische
agressie", omdat zij de grens van Jordanië
beschouwen als hun allereerste verdedi
gingslinie.
PARIJS en ALGIERS. (AFP). Van
20 oktober af zullen dagelijks 2200 militai
ren uit Algerije naar Frankrijk terugke
ren, aldus heeft de Franse staatssecretaris
voor de strijdkrachten, Max Le,jeune, dins
dag in de wandelgangen van de Nationale
Vergadering te Parijs meegedeeld.
Volgens United Press heeft een ongeken
de activiteit van verzetslieden het leven ge
kost aan vele personen. In de laatste 24
uur werden er 43 mensen gedood, van wie
zeven Europeanen. In het berggebied van
Daia, 80 kilometer ten zuiden van Oran,
kwamen vier Europeanen tengevolge van
rebellen-overvallen om het leven.
Drie van de slachtoffers, onder wie zich
een vrouw van 60 jaar bevond, werden
door de aanvallers verrast, terwijl zij slie
pen in een houtvestershut. Het drietal
werd nog wel op tijd wakker, maar kon de
strijd niet lang volhouden wegens het ont
breken van munitie. Zij werden achter
gelaten met afgesneden halzen.
Negen Mohammedaanse boerenknechten
die zich blijkbaar niet bij de verzetslieden
hadden willen aansluiten, werden van een
boerderij, op 150 km. ten zuiden van Con-
stantine weggevoerd en onthoofd.
Euripides:
Geen schoner erfdeel dan de zoon te
zijn van een voortreffelijk vader.
DJAKARTA. (United Press) Onder
het „aantal officieren", dat volgens een
zegsman van het leger dinsdag gearresteerd
werd zijn drie vooraanstaande officieren
op West-Java. Op orders van de chef-staf
van het leger, generaal Abdul Haris Nasu-
tion zijn zij door de territoriale comman
dant op West-Java. luitenant-kolonel Su-
prajogi gearresteerd en verhoord.
Een van de gearresteerden is majoor
Djuhro, staöscommandant van Djakarta,
die destijds de Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken Ruslan Abdulgani on
der verdenking van corruptie arresteerde.
Twee andere officieren die ondervraagd
zullen worden, eveneens verdacht van een
poging tot omverwerping van de regering
zijn majoor Kemal, regimentscommandant
van de Siliwangidivisie, en kolonel Bra-
tamenggala, directeur van het militaire
opleidingskamp Tjimahi.
Deze twee officieren zouden hebben mee
gewerkt aan het vormen van een militaire
„junta", die het omverwerpen van de rege
ring beoogde.
Een vierde officier die verhoord werd,
omdat men hem verdacht van verduiste
ring, was luitenant-kolonel Taswin, voor
malig plaatsvervangend commandant van
het militair district West-Java, en indertijd
aangewezen als militair attaché in Neder
land.
Inmiddels heeft kolonel Lubis, voormalig
stafchef, die voorstander was van de arres
tatie van Abdulgani, veel aandacht tot zich
getrokken door in Djakarta terug te keren.
Hij was naar Noord-Sumatra overgeplaatst
kort na de kwestie-Abdulgani, maar men
heeft hem nooit formeel op zijn nieuwe
post geïnstalleerd.
Overigens schijnen de regimentscom
mandanten van het "leger op West-Java
geen genoegen te nemen met de arrestaties.
De gearresteerde officieren zouden met
een aantal burgers op 9 september verga
derd hebben over de mogelijkheid van het
omverwerpen der Indonesische regering.*
De woordvoerder van het Indonesische
leger, luitenant-kolonel Pirngadie, beves
tigde dat officieren en manschappen van
het legercommando Djakarta van de politie
sinds tien dagen in hun kwartieren gecon
signeerd zijn. Hij verklaarde dat dit echter
niets uitstaande heeft met de pogingen om
de Indonesische regering omver te werpen.
Reuter voegde hieraan toe, dat Indonesi
sche legerofficieren geweigerd hebben uit
voering te geven aan orders om sommige
van hun collega's te arresteren.
ADVERTENTIE
Modemagazijnen
doet u
wonderen
met 29.75 de modernste
haar-melusine hoedjes
met 15.75 de modernste
haar-velours hoedjes
met 9.75 een keuze uit onze
uitgebreide collectie modehoedjes
Maak een verloren uurtje tot het
hoogtepunt van dit jaar bij
Anegang 24 Frankestraat
Deze foto geeft een goed beeld van de huidige stand van zaken bij de bouw
der ventilatietorens ten behoeve van de Velsense autotunnels. Vier torens van
dertig meter hoogte zullen zorgen voor de afvoer van „ondergrondse" en vier
torens van vijftien meter voorde aanvoer van verse lucht. Aan de zuidkant zijn
de betonnen roosters reeds uit de steigers gekomen. De ventilator in de
schachten wordt aangedreven door een motor van 50 pk.
De kabinetscrisis is, naar menselijke be
rekening, voorbij. Er komt een „nieuw"
kabinet, een kabinet althans dat ons als
nieuw wordt gepresenteerd, maar dat in
werkelijkheid voor drie-kwart oud is en,
wat dat deel betreft, nog steeds dezelfde
slijtage-verschijnselen vertoont die vóór de
reparatie aanwezig waren.
Maar hoe dan ook, zullen velen zeggen,
ons land kan nu weer geregeerd worden.
Men behoeft in Den Haag niet meer alleen
„lopende zaken" af te wikkelen. Men kan
in de departementen weer aan de slag
gaan. De crisis kan worden vergeten.
Neen, men houde het ons ten goede als
we het daar niet mee eens zijn. De
crisis kan, en mag, niet worden vergeten.
Want zij i s helemaal niet voorbij. De
bedroevende en beschamende 118 dagen
van politieke koehandel zijn voorbij, maar
de crisis de crisis in ons politieke bestel,
die zich tijdens de kabinetsformatie heeft
geopenbaard duurt voort.
In ons blad van maandag is al met in
stemming melding gemaakt van een hoofd
artikel in de N.R.C., waarin werd gezegd
dat ons grondwettelijk stelsel was aange
tast door het „virus" van eigendunkelijke
interpretatie onzer Grondwet „in de rich
ting van de gedachte, dat de partijen be
halve de Kamerzetels ook de ministers
zetels hebben te verdelen en te bezetten
door hun eigen figuren." Nu de kabinets
formatie voor elkaar is, kan men gerust
zeggen dat dit is bereikt door een volledig
toegeven van de informateur aan die
grondwettelijk niet gerechtvaardigde op
vatting.
En nog erger. Mr. Burger is, zij het ook
na lange strijd, geweken voor de A.R. eis
van twee „volwaardige" portefeuilles. Die
eis was weinig in overeenstemming met de
verkiezingsuitslag en hij kon dan ook al
leen worden gehandhaafd doordat de
K.V.P. haar medewerking afhankelijk stel
de van inwilliging ervan.
Nu is het op zichzelf al een uiterst on
plezierige gedachte dat bij onderhandelin
gen over een regeringsvorming van „vol
waardige" en „onvolwaardige" departe
menten wordt gesproken. Wij staan op het,
in deze tijd misschien wat naïeve stand
punt, dat de volwaardigheid van een mi
nister belangrijker is dan de al of niet
volwaardigheid van zijn departement. Wij
hebben respect voor de A.R. opvatting dat
Overzeese Rijksdelen dient te worden op
geheven en dat het daarom dwaas was,
juist die post met een A.R. te willen be
zetten. Maar ons inziens was het nog veel
dwazer, een splitsing van Verkeer en
Waterstaat in twee afzonderlijke departe
menten af te wijzen op grond daarvan dat
die twee departementen dan geen van
beide als „volwaardig" konden worden
beschouwd. Er zijn hier te lande waarlijk
zeer ernstige verkeersproblemen genoeg
om de vorming van een geheel zelfstandig
ministerie van Verkeer méér dan te recht
vaardigen; om van de betekenis van een
ministerie van Waterstaat, juist nu met de
uitvoering van het Delta-plan een begin
wordt gemaakt, maar helemaal niet te
spreken. Wij zouden graag twee „volwaar
dige" persoonlijkheden op die voor ons
vaderland zo belangrijke posten hebben
gezien; en wij geloven, dat onze gemeen
schap daar beter mee gediend zou zijn ge
weest dan met het handhaven van het be
staande o-zo-volwaardige departement ter-
wille van het politieke doordrijven van één
partij.
Wat echter het meest afkeuring verdient
omdat niet alleen ons grondwettelijk
stelsel maar bovenal het aanzien van de
democratische beginselen erdoor wordt
aangetast is het gesjacher met ministers
portefeuilles, dat heeft plaats gehad. Van
tijt tot tijd kon men niet ontkomen aan de
indruk dat de informateur-van-het-ogen-
blik, als iemand een hem aangeboden mi
nisterszetel had aanvaard, luidkeels juichte
„Ik héb er een!!", als een hengelaar die
zijn eerste snoek heeft gevangen. Dat de
dertien aldus gevangen snoeken in de
komende jaren als bewindslieden zullen
moeten optreden, ons land door wie-weet
wat voor moeilijkheden en ongewisheden
heen zullen moeten leiden en daarbij toch
op de achting en het vertrouwen van het
Nederlandse volk zullen moeten kunnen
rekenendat schijnt bij dit alles geen
bizonder belangrijke rol te hebben ge
speeld. Zoals men er, naar het schijnt, ook
geen rekening mee heeft gehouden dat vele
van de politieke problemen waarover ge
harreward en gemarchandeerd is en waar
op verschillende pogingen tot kabinetsfor
matie zijn gestrand, maar bitter weinig te
maken hadden met de grootste en drin
gendste problemen waartegenover ons volk
en onze staat zich zien geplaatst. Men kan
zich alleen maar verbijsterd afvragen hoe
het mogelijk is dat, volgens de Volkskrant
van vandaag, „de houding die moet worden
aangenomen, na de nieuwe publikaties over
moeilijkheden in kringen van het Hof" tij
dens de formatie buiten de discussie zijn
gehouden, maar dat er, zoals algemeen be
kend is, 'wél veel en hartstochtelijk is ge
sproken over de positie van de gehuwde
ambtenares. Ook deze laatste kwestie moet
worden opgelost, maar het komt ons voor
dat het Nederlandse volk er zich op het
ogenblik minder ongerust over maakt dan
over de geruchten waaraan het Oranjehuis,
althans in het buitenland, maar voort
durend blijft blootgesteld. En dit is niet het
enige probleem, dat werkelijk urgent is,
maar waarvan wij niet hebben vernomen
dat er bij de kabinetsformatie diep over is
gepeinsd.
Daarom geloven wij niet, dat de politieke
crisis nu voorbij is. Want het zou onzin
zijn, onszelf te willen wijsmaken dat alles
nu opeens weer „best in orde" is. Er zijn
in ons politiek bestel allerlei dingen niet
in orde, en hoe ernstiger wij ons daarmee
blijven bezighouden, ook nu we weer een
kabinet hebben, hoe beter het zal zijn.
Simon Koster
Stakingsgcld. Het comité dat de actie
der typografen in de hoofdstad, enkele we
ken geleden, heeft geleid en voor de kosten
daarvan gelden had ingezameld heeft thans
het batig saldo op de rekening -• Ko
ningin Wilhelminafonds gestori